• Σχόλιο του χρήστη 'Δρ. Κωνσταντίνος Μυλωνάς' | 20 Μαΐου 2011, 15:27

    Η υδατοκαλλιέργεια είναι σχετικά πολύ νέος κλάδος ζωϊκής παραγωγής σε σχέση με την κτηνοτροφική παραγωγή που εχει ιστορία αιώνων και χιλιετιών. Γι' αυτό άλλωστε περνά και θα συνεχίσει να περνά στο εγγύς μέλλον, από στάδια ανάπτυξης, ωρίμανσης, αναδιάρθρωσης, κριτικής, με άλλα λόγια εξέλιξης. Όμως, δεν υπάρχει αμφιβολία, όπως δείχνουν οι εξελίξεις στον χώρο, ότι στο άμεσο μέλλον πρόκειται να επικρατήσει ως το κυρίαρχο σύστημα στην παραγωγή υδρόβιων οργανισμών. Σύμφωνα με τις στατιστικές του 2006 (UN FAO), η παραγωγή υδατοκαλλιέργειας ήταν ίση με περίπου το 50% της συνολικής παγκόσμιας παραγωγής αλιευμάτων. Έκτοτε, πιστεύεται ότι παράγονται ήδη περισσότερα ψάρια από την υδατοκαλλιέργεια παρά απ’ ότι συλλέγονται από θάλασσες, ποταμούς και λίμνες. Από την άλλη, η παγκόσμια παραγωγή υδρόβιων οργανισμών –που συλλέγονται από αλιευτικούς στόλους σε όλο τον κόσμο- έχει φτάσει εδώ και χρόνια στο μέγιστό της βαθμό. Αυτό σημαίνει, πως ακόμη και με αύξηση της αλιευτικής προσπάθειας (π.χ. μεγαλύτερα σκάφη, μακρύτερα δίκτυα, αναβαθμισμένη τεχνολογία, ή περισσότερες μέρες ανά αλιευτική περίοδο), δεν υπάρχει πιθανότητα για μεγαλύτερη συλλογή ψαριών από τους αλιευτικούς στόλους. Στην πραγματικότητα, η συντριπτική πλειοψηφία των υδρόβιων οργανισμών είτε έχει υποστεί υπεραλίευση –με τον κίνδυνο να καταστραφεί η δυνατότητα του αποθέματος για αναπαραγωγή- είτε εκμεταλλεύονται στο μέγιστο της δυνατοτήτας τους. Συνεπώς, προκειμένου να αυξηθεί η παραγωγή των υδρόβιων οργανισμών, η υδατοκαλλιέργεια πρέπει να αντικαταστήσει την αλιεία, με τον ίδιο τρόπο που για αιώνες τώρα η κτηνοτροφία (πουλερικά, χοίροι, αιγοπρόβατα, βοοειδή κ.λπ.) έχει την αποκλειστική παραγωγή κρέατος για ανθρώπινη κατανάλωση. Το ερώτημα λοιπόν δεν είναι αν θα πρέπει να αναπτυχθεί η υδατοκαλλιέργεια, αλλά εάν ενδιαφέρει την Ελλάδα να έχει ρόλο στον τομέα αυτό, ο οποίος σίγουρα στο μέλλον θα είναι ολοένα και πιό σημαντικός. Πιστεύω ότι η Ελλάδα μπορεί και πρέπει να συνεχίσει να διαδραματίζει ηγετικό ρόλο στον τομέα της θαλάσσιας υδατοκαλλιέργειας, και ότι αυτό μπορεί να γίνει χωρίς να επιβαρυνθεί ανεξέλεγκτα το περιβάλλον, χωρίς να μειωθεί η τουριστική κίνηση και χωρίς να μειωθεί η ποιότητα ζωής μας. Αντιθέτως, μετά από 30 σχεδόν χρόνια θαλάσσιας υδατοκαλλιέργειας στην Ελλάδα, και την Μεσόγειο γενικότερα, υπάρχει αρκετή γνώση και εμπειρία ώστε να μπορούν να τεθούν οι βάσεις, που και αυτές θα συνεχίσουν να τροποποιούνται/εξελίσσονται με βάση τα νέα δεδομένα, για την σωστή χωροθέτηση, λειτουργία και περαιτέρω ανάπτυξης των υδατοκαλλιεργειών στην Ελλάδα. Η πρόσφατη προσπάθεια για τον χωροταξικό σχεδιασμό ανάπτυξης των υδατοκαλλιεργειών προσφέρει τις απαραίτητες προϋποθέσεις ώστε η ανάπτυξη αυτή να γίνει σωστά όσον αφορά την δυναμικότητα του περιβάλλοντος και την αποφυγή συστηματικής ρύπανσης, τις εναλλακτικές χρήσεις της θαλάσσιας και παράλιας περιοχής και την αύξηση της προσφοράς εργασίας σε πολλά σημεία της τεράστιας ακτογραμμής της χώρας μας. Η Ελλάδα έχει συγκριτικά πλεονεκτήματα στον τομέα των υδατοκαλλιεργειών και θα είναι όχι μόνο κρίμα, αλλά ίσως και καταστροφικό για κάποιες περιοχές της, να μήν εκμεταλλευτεί αυτόν τον φυσικό πλουτοπαραγωγικό πόρο που μπορεί να εξελιχθεί στον σημαντικότερο τομέα πρωτογενούς παραγωγής, σε μιά εποχή που φαίνεται να εισάγουμε τα πάντα --μέχρι και σκόρδα (από Κίνα), δυόσμο (από Ισραήλ) και σύκα (από Ισπανία)! Δρ. Κωνσταντίνος Μυλωνάς, Ερευνητής, Ινστιτούτο Υδατοκαλλιεργειών, Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών