Αρχική Σύσταση της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (Ε.ΣΤ.Α)Άρθρο 1 Σκοπός – Φορείς Εθνικού Στατιστικού ΣυστήματοςΣχόλιο του χρήστη KM | 6 Δεκεμβρίου 2009, 19:37
  • Σχόλιο του χρήστη 'KM' | 6 Δεκεμβρίου 2009, 19:37

    Στη σημερινή πραγματικότητα η παραγωγή επίσημων στατιστικών κάθε χώρας αποτελεί μια σημαντική οικονομική και κοινωνική διαδικασία μιας και οι στατιστικές - και ειδικότερα αυτές που αφορούν στα μακροοικονομικά και στα δημοσιονομικά μεγέθη, στους βραχυχρόνιους δείκτες, στο ισοζύγιο πληρωμών και στην απασχόληση - δεν αξιοποιούνται μόνο προς την κατεύθυνση της παροχής στοιχείων για την ανάλυση των εξελίξεων και στη συνέχεια για τη χάραξη και αξιολόγηση εθνικών πολιτικών αλλά και για την αξιολόγηση των οικονομιών σε διεθνές επίπεδο. Το επίπεδο μιας οικονομίας, η ανταγωνιστικότητα της, ο βαθμός ανάπτυξης της και η δυναμική που εμπεριέχεται σε αυτόν καθώς και η διατηρησιμότητα της ανάπτυξης, αποτελούν ορισμένα κριτήρια που προσδιορίζονται από τα στατιστικά της στοιχεία. Για τα Κ-Μ της ΕΕ τα παραπάνω στοιχεία πέραν του ότι είναι απαραίτητα για τον προσδιορισμό αυτών των κριτηρίων σε επίπεδο ΕΕ, έχουν πρόσθετη χρηστικότητα μιας και αποτελούν «οιονεί φορολογικές δηλώσεις» των Κ-Μ και προσδιορίζουν τις πληρωμές και τις εισπράξεις των ΚΜ προς και από την ΕΕ. Επιπρόσθετα όμως για τα ΚΜ της ΟΝΕ τα στατιστικά στοιχεία «μετασχηματίζονται» σε κρίσιμα οικονομικά μεγέθη που το μέγεθός του, οι εξελίξεις τους και ο συσχετισμός τους αποτελούν το θεματοφύλακα και τον εγγυητή του κοινού νομίσματος. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο πρέπει να αντιμετωπίζεται η όποια επιδιωκόμενη τροποποίηση και η θεσμική ενίσχυση του συστήματος παραγωγής των επίσημων στατιστικών της χώρας και κατά συνέπεια θα πρέπει να προηγηθεί, πριν από την κατάθεση όποιου σχετικού νομοσχεδίου, ουσιαστική διαβούλευση με συμμετοχή υπηρεσιακών παραγόντων της ΕΣΥΕ, εκπροσώπων των εργαζομένων της ΕΣΥΕ, εκπροσώπων των Υπουργείων, οικονομικών και κοινωνικών φορέων, εκπροσώπων των ΑΕΙ οικονομικής και στατιστικής κατεύθυνσης και ενδεχομένως εκπροσώπων της Eurostat ή και στατιστικών υπηρεσιών ΚΜ της ΕΕ. Σκοπός αυτής της διαβούλευσης πρέπει να είναι η ανάλυση της υφιστάμενης κατάστασης, της αξιολόγησης του υφιστάμενου θεσμικού πλαισίου, προτάσεων για βελτίωσή του και της σκοπιμότητας για αλλαγή ή όχι του νομικού προσώπου της ΕΣΥΕ. Όσον αφορά το προτεινόμενο σχέδιο, επισημαίνονται τα εξής κατά παράγραφο. 1. Δεν αναγράφεται ως σκοπός του νόμου αυτού η ανεξαρτησία της παραγωγής των επίσημων στατιστικών από κάθε πολιτική ή άλλη επιρροή, που σύμφωνα με τις προθέσεις του νομοθέτη αποτελεί τον ουσιαστικό λόγο για το παρόν νομοσχέδιο. 2. Η έννοια του «εθνικού στατιστικού συστήματος» εκτός από τη συμμετοχή της ΕΣΤΑ, περιγράφεται γενικά και αόριστα. Επιπλέον δεν γίνεται σαφής επισήμανση του άλλου πυλώνα παραγωγής επίσημων στατιστικών, που είναι η Τράπεζα της Ελλάδος με αρμοδιότητες για τις νομισματικές και χρηματοοικονομικές στατιστικές καθώς και για τις στατιστικές του ισοζυγίου διεθνών συναλλαγών. Το Ευρωπαϊκό Στατιστικό Σύστημα συντίθεται από δύο επιμέρους συστήματα: τη Eurostat και τις εθνικές στατιστικές υπηρεσίες των Κ-Μ και την ECB και τις κεντρικές τράπεζες των Κ-Μ. Αυτά τα δύο συστήματα αλληλοεπηρεάζονται και αλληλοσυμπληρώνονται. Κατά συνέπεια θα πρέπει στον προσδιορισμό του «εθνικού στατιστικού συστήματος» να επισημαίνεται η ΤτΕ ως φορέα του «εθνικού στατιστικού συστήματος». 3. Δεν γίνεται περιγραφή της οριοθέτησης των επισήμων στατιστικών που παράγονται από την ΕΣΤΑ με εκείνες που παράγονται από άλλους κρατικούς φορείς. Θα είναι στατιστικές σε διαφορετικούς θεματικούς χώρους, συμπληρωματικές ή και «ανταγωνιστικές»? Και στην τελευταία περίπτωση ποιά στατιστική θα ορίζεται ως επίσημη? Οι εκτός ΕΣΤΑ στατιστικές σύμφωνα με το άρθρο 2 πιστοποιούνται από την ΕΣΤΑ. Όμως στο άρθρο 2 δεν γίνεται σχετική αναφορά. Επιπλέον σε κανένα άρθρο του νομοσχεδίου δεν προβλέπεται ποιες θα είναι οι διαδικασίες και τα ποια τα αρμόδια υπηρεσιακά όργανα για μια τέτοια πιστοποίηση. Λαμβάνοντας υπόψη ότι στο υφιστάμενο μέχρι σήμερα θεσμικό πλαίσιο δεν υπάρχει ανάλογη ρύθμιση, θα πρέπει αυτή η νέα αρμοδιότητα της ΕΣΤΑ να περιγραφεί με κάθε δυνατή λεπτομέρεια. 4. Οι στατιστικές εργασίες ενός κράτους μέλους της ΕΕ πρέπει να διέπονται (με βάση τον Κανονισμό223/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου) από τις αρχές του κώδικα ορθής πρακτικής που περιλαμβάνει: την επαγγελματική ανεξαρτησία, την εντολή συλλογής δεδομένων, την επάρκεια των πόρων, τη διασφάλιση της ποιότητας, το στατιστικό απόρρητο, την αμεροληψία και την αντικειμενικότητα, την ορθή μεθοδολογία, τις κατάλληλες στατιστικές διαδικασίες, τη μη υπερβολική επιβάρυνση των συμμετεχόντων, τη σχέση κόστους-αποτελεσματικότητας, την καταλληλότητα, την ακρίβεια και την αξιοπιστία, την επικαιρότητα και τη χρονική συνέπεια, τη συνοχή και τη συγκρισιμότητα, την προσβασιμότητα και τη σαφήνεια. Οι παραπάνω αρχές με τον εννοιολογικό προσδιορισμό τους πρέπει να περιληφθούν στο σχέδιο νόμου ώστε να είναι η ΕΣΤΑ απόλυτα σύμφωνη και συνεπής με αυτές και να εφαρμόζει τον Κανονισμό του Ευρωκοινοβουλίου. Το κρίσιμο ερώτημα είναι κατά πόσον αυτές οι αρχές διασφαλίζονται από οποιοδήποτε άλλο παραγωγό επίσημων στατιστικών εκτός ΕΣΤΑ και αυτό συνδυάζεται οπωσδήποτε με την αναφερόμενη (αλλά μη προσδιοριζόμενη) διαδικασία πιστοποίησης από την ΕΣΤΑ. Ειδικότερα πως διασφαλίζεται η πρώτη αρχή από υπηρεσίες Υπουργείων και Κρατικών Υπηρεσιών που λειτουργούν υπό την πολιτική επιρροή. Διαφαίνεται λοιπόν η αντίφαση: πως υπηρεσίες Υπουργείων στις οποίες ασκείται πολιτική επιρροή θα μπορούν να παράγουν στατιστικές που θα είναι συγχρόνως ανεξάρτητες από κάθε πολιτική επιρροή ώστε να πιστοποιούνται ως επίσημες από την ΕΣΤΑ. 5. Για την παραγωγή των στατιστικών αποτελεσμάτων εφαρμόζονται οι Νόμοι του Ελληνικού Κράτους και του Ευρωκοινοβουλίου, οι Κανονισμοί και οι Αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και άλλων Διεθνών Οργανισμών και οι σχετικές προτεινόμενες μεθοδολογίες. Με βάση αυτό το θεσμικό και μεθοδολογικό πλαίσιο, η ΕΣΤΑ λαμβάνοντας υπόψη τη διαθεσιμότητα των αναγκαίων στατιστικών πληροφοριών, τον τρόπο συλλογής τους και τον τρόπο επεξεργασίας τους, καταρτίζει εθνική μεθοδολογία για την παραγωγή στατιστικών αποτελεσμάτων.