• Σχόλιο του χρήστη 'Τάσος Βασιλειαδης' | 20 Ιανουαρίου 2011, 22:05

    Αξίζει να σταθούμε λίγο περισσότερο στην έρευνα του ΙΟΒΕ μιας και αποτελεί τον κύριο άξονα της κυβερνητικής προπαγάνδας γύρω από το ζήτημα της κατάργησης των ελάχιστων αμοιβών. Το συμπέρασμα του ΙΟΒΕ είναι ότι η απελευθέρωση των κλειστών επαγγελμάτων θα επιφέρει εντός 5ετίας αύξηση 13,2% στο ΑΕΠ 10% αύξηση στους πραγματικούς μισθούς και 15% στην κατανάλωση. Δικαίως από κάποιους ήδη χαρακτηρίστηκε σαν τσαρλαντανική. Η μελέτη του ΙΟΒΕ στηρίζεται σε αυθαίρετες παραδοχές που μέσα από οικονομικά μοντέλα αμφίβολης ευστοχίας προσπαθούν να δικαιολογήσουν την νεοφιλελεύθερη αντίληψη που λέει ότι η πλήρης απελευθέρωση της οικονομίας θα φέρνει Ανάπτυξη και Ευημερία. Η μέθοδος που χρησιμοποιήθηκε στηρίζεται σε μια «προσαρμογή» του μοντέλου GMIF που χρησιμοποιεί το ΔΝΤ (!!!), για την περίπτωση της Ελλάδας σε σχέση με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αν εξαιρέσουμε ότι πρόκειται για ένα εξαιρετικά περίπλοκο οικονομικό μοντέλο με πάνω από 100 παραδοχές, η βασική του εσφαλμένη διάσταση είναι ότι θεωρεί τον ανόθευτο ανταγωνισμό (laisez faire) ως την «αρίστη κατάσταση». Κάθε τι πέρα από αυτό όπως πχ η ύπαρξη «ρυθμισμένων» τομέων, ελάχιστων αμοιβών, ο ορισμός του μισθολογικού κόστους από τα συνδικάτα, επηρεάζει το αποτέλεσμα αρνητικά. Δηλαδή θεωρεί ότι εξαιτίας εξωοικονομικών στρεβλώσεων, οι τιμές των προϊόντων και οι συντελεστές παραγωγής αποκλίνουν από το «άριστο μέγεθος». Αναφορικά με την ακρίβεια των μοντέλων του ΔΝΤ, πάνω στα οποία βασίστηκε ο κος Ζόνζολης για να καταλήξει στα συμπεράσματα του, αξίζει να γράψουμε ότι έχουν αποτύχει εντελώς διεθνώς και εγχωρίως. Απλώς να θυμίσουμε ότι σύμφωνα με το μοντέλο του ΔΝΤ ο πληθωρισμός στην Ελλάδα το 2010 θα ήταν 1% και ξεπέρασε το 5%! Ακόμη και αν δεχτούμε την ευστοχία επιλογής των υπόλοιπων πέραν των 100 παραδοχών του μοντέλου, και δεν κάνουμε λόγο για την εσφαλμένη προσαρμογή του μοντέλου στα Ελληνικά δεδομένα με παλινδρόμηση στοιχείων στην περίοδο πριν από την κρίση (γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε λανθασμένα αποτελέσματα), υπάρχουν επιπλέον εξόφθαλμες ανακρίβειες. Τα βασικά λάθη και οι αυθαιρεσίες του μοντέλου είναι οι ακόλουθες: • Υποθέτει ότι όλος ο τομέας των υπηρεσιών δεν είναι απελευθερωμένος με αποτέλεσμα απόκλιση τιμών των εν λόγω υπηρεσιών κατά +15% από εκείνες της Ε.Ε. Δεν υπάρχει καμία αναφορά γιατί είναι υψηλότερες και μάλιστα κατά +15%. Την ίδια ώρα υπάρχουν στοιχεία για παράδειγμα στις υπηρεσίες που παρέχονται από μηχανικούς ότι είναι πολύ φθηνότερες. • Το μοντέλο θεωρεί ότι αν «απελευθερωθούν» τα επαγγέλματα, οι τιμές θα μειωθούν κατά το προαναφερθέν ποσοστό, δηλαδή κατά 15%. Αυτό όπως αναφέραμε σε προηγούμενη παράγραφο δεν στέκει γιατί είναι εξίσου πιθανό η απόκλιση τιμών λόγω της υποτιθέμενης «ολιγοπωλιακής» συμπεριφοράς των κλειστών επαγγελμάτων να αντικατασταθεί από μια εξίσου ολιγοπωλιακή συμπεριφορά (πραγματική αυτή τη φορά) μετά την λεγόμενη «απελευθέρωση». Είναι χαρακτηριστικό ότι η λεγόμενη απελευθέρωση της αγοράς σε μια σειρά τομέων στην Ελλάδα δεν έριξε τις τιμές αλλά αντίθετα τις ανέβασε. Χαρακτηριστικά είναι τα παραδείγματα της αγοράς καυσίμων (πρατήρια), της ακτοπλοϊας, αλλά και σε βασικά είδη διαβίωσης που υπήρχε διατίμηση (ψωμί, γάλα, λάδι, κλπ). Επίσης το αποτέλεσμα των αλλαγών σε πολλά επαγγέλματα έχει επίπτωση στην «ποιότητα», που εκ των υστέρων μπορεί να έχει σημαντικές επιπτώσεις και στο κόστος. Για παράδειγμα αν η μελέτη επίβλεψη καταντήσει να είναι μια τυπική διαδικασία σφραγίσματος εγγράφων που καμία σχέση δεν έχουν με την πραγματικότητα, θα κάνει πιο φτηνό το κόστος της οικοδομής αλλά αυτό μπορεί να σημαίνει μελλοντικά κόστη, αν καταργηθεί η υποχρεωτική παρουσία του δικηγόρου στις πωλήσεις ακινήτων μειώνεται η προστασία του αγοραστή που πάλι μπορεί να επιφέρει νέα κόστη στο μέλλον κλπ. Ειδικά για τις κατασκευές αυτό είναι ήδη ορατό ακόμα και πριν καταργηθεί ο κώδικας αμοιβών. Σε περιπτώσεις που το κεφάλαιο έχει καταφέρει να κάμψει τις αμοιβές των μελετών ήδη από τη περίοδο της Ολυμπιάδας όπως είναι τα έργα που έγιναν με τη διαδικασία της μελετοκατασκευής, η ποιότητα των μελετών ήταν τόσο χαμηλή με άμεση συνέπεια τόσο στο τελικό κόστος (που ήταν αυξημένο), όσο και στην ποιότητα της κατασκευής. • Προϋποθέτει ότι ο τομέας των Υπηρεσιών ορίζεται ως αγορά με ολιγοπωλιακές συνθήκες γιατί δεν είναι «απελευθερωμένος». Αυτή η υπόθεση είναι παντελώς αυθαίρετη. Ακόμη και τα λεγόμενα κλειστά επαγγέλματα έχουν συνήθως υπερπληθώρα απασχολουμένων σε σχέση με την Ε.Ε. Έχουμε κατ΄ αναλογία πολύ περισσότερους δικηγόρους, μηχανικούς, φαρμακοποιούς, κλπ σε σχέση με τις χώρες της Ε.Ε. Το πιο πιθανό είναι ότι αν απελευθερωθούν τα κλειστά επαγγέλματα δεν θα παρατηρηθεί ούτε κάποια αύξηση του παραγομένου «προϊόντος», ούτε κάποια μείωση των τιμών. Αντίθετα μάλλον θα παρατηρηθεί μείωση της απασχόλησης στους συγκεκριμένους τομείς, συγκεντροποίηση του κλάδου άρα και διαμόρφωση όρων για δημιουργία πραγματικών ολιγοπωλίων. • Σύμφωνα με την έρευνα, η «απελευθέρωση» δεν θα έχει επίπτωση στα δημοσιονομικά. Είναι απορίας άξιο πως ενώ το μοντέλο προβλέπει αύξηση του ΑΕΠ (δηλαδή αύξηση των δημοσιονομικών εσόδων μέσω των εμμέσων φόρων) αλλά και αύξηση του πραγματικού εισοδήματος (δηλαδή αύξηση των δημοσιονομικών εσόδων μέσω των αμέσων φόρων) το δημοσιονομικό αποτέλεσμα είναι -0,1% στην 5ετία. Είναι γεγονός ότι η απελευθέρωση θα μειώσει τα έσοδα του κράτους από τη φορολόγηση των επαγγελματιών που σήμερα γίνεται επί των ελαχίστων αμοιβών όπως και επίσης θα δημιουργήσει προβλήματα στα ασφαλιστικά τους ταμεία, στη χρηματοδότηση ειδικών λογαριασμών (πχ ΤΕΕ, ΕΜΠ). Όμως η προβλεπόμενη αύξηση του ΑΕΠ και του εισοδήματος γενικώς δεν θα έπρεπε να συνοδεύεται από πλεονάσματα; Το γράφουμε αυτό για να καταδείξουμε τις αντιφάσεις άρα και την ποιότητα του μοντέλου που επιλέχθηκε. Επιπροσθέτως, αν είναι ορθό το συμπέρασμα ότι θα έχουμε παρά το 13,2% αύξηση στο ΑΕΠ πάλι έλλειμμα στη πενταετία αντί για πλεόνασμα, γιατί μας λένε ότι το 2013 θα έχουμε πρωτογενή πλεονάσματα και θα ξαναμπούμε στις αγορές; Τελικά ή μας λένε ψέματα και ετοιμάζονται για νέες φοροεπιδρομές νέα μνημόνια, νέα μέτρα ή είναι εντελώς λάθος η έρευνα του ΙΟΒΕ. Δεν μπορεί να είναι και τα δύο σωστά. Κατά συνέπεια η περίπτωση του ΙΟΒΕ που ευθυγραμμισμένο με τις επιδιώξεις του ΔΝΤ προωθεί την νεοφιλελεύθερη πολιτική σαν αντίδοτο στην κρίση, στην περίπτωση των λεγόμενων κλειστών επαγγελμάτων προσπαθεί να συσκοτίσει την αλήθεια πίσω από περίτεχνα μοντέλα και αυθαίρετες υποθέσεις μειωμένης επιστημονικής βαρύτητας. Μια πιο ορθή προσέγγιση θα ήταν να προσεγγιστεί κάθε κλάδος (ή επάγγελμα) κατά περίπτωση και να αναλυθεί τι θα συμβεί αν υπάρξουν αλλαγές όπως προτείνει η κυβέρνηση και το ΔΝΤ. Υπάρχουν πολλές ιδιαιτερότητες σε κάθε κλάδο και δεν μπορούν να «τσουβαλιαστούν» όλα μαζί. Άλλες είναι οι επιπτώσεις από το άνοιγμα π.χ. των φαρμακοποιών, και άλλα από των δικηγόρων ή συμβολαιογράφων. Άλλες από τους μηχανικούς και άλλες από τις κομμώτριες. Όποιος πιστεύει ότι θα αυξηθεί το ΑΕΠ γιατί π.χ. απελευθερώθηκε το επάγγελμα του μηχανικού, του φαρμακοποιού και του ταξιτζή είναι γελασμένος. Αυτό που θα συμβεί είναι ότι μάλλον ό μηχανικός και ο φαρμακοποιός θα δουλεύουν επιπλέον σαν ταξιτζήδες για να συμπληρώσουν το εισόδημα τους. Τουλάχιστον να μην γίνει το αντίστροφο δηλαδή ο ταξιτζής να πουλά φάρμακα στο σουπερ μάρκετ ή να σχεδιάζει κατασκευές.