Αρχική Σύσταση της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (Ε.ΣΤ.Α)Άρθρο 1 Σκοπός – Φορείς Εθνικού Στατιστικού ΣυστήματοςΣχόλιο του χρήστη Πανελλήνιος Σύλλογος Γ.Γ. ΕΣΥΕ | 1 Δεκεμβρίου 2009, 09:17
  • Σχόλιο του χρήστη 'Πανελλήνιος Σύλλογος Γ.Γ. ΕΣΥΕ' | 1 Δεκεμβρίου 2009, 09:17

    1. Ο Πανελλήνιος Σύλλογος των Εργαζομένων στη Γενική Γραμματεία Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας της Ελλάδας (στο εξής: ΠΣ / ΓΓ ΕΣΥΕ) έχει εκφράσει με επιστολές - υπομνήματά του απευθυνόμενα προς το Υπουργείο Οικονομικών τη θέση του: (α) ότι η λειτουργική ανεξαρτησία της ΓΓ ΕΣΥΕ, όπως αυτή επιβάλλεται από την κοινοτική νομοθεσία, δύναται να διασφαλισθεί χωρίς μεταβολή της νομικής μορφής της ΕΣΥΕ ως Γενικής Γραμματείας του Υπουργείου Οικονομικών, (β) ότι δεν υφίσταται νομική υποχρέωση προς μεταβολή της νομικής μορφής της ΓΓ ΕΣΥΕ, (γ) ότι συνεπώς πριν τη λήψη (μη υποχρεωτικής) απόφασης περί μεταβολής της νομικής μορφής και του τρόπου οργάνωσης και λειτουργίας της ΓΓ ΕΣΥΕ πρέπει να προηγηθεί μελέτη σκοπιμότητας και επιπτώσεων τέτοιας μεταβολής, με συμμετοχή του ΠΣ / ΓΓ ΕΣΥΕ και ευρύτερη διαβούλευση, ώστε να κριθεί καταρχάς εάν μία τέτοια μεταβολή είναι σκόπιμη και ωφέλιμη ή μη. 2. Την 10.11.2009 δόθηκε από το Υπουργείο Οικονομικών στον ΠΣ / ΓΓ ΕΣΥΕ ένα "Προσχέδιο νόμου για διαβούλευση - Σύστασης της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (Ε.ΣΤ.Α.) ως Ανεξάρτητης Διοικητικής Αρχής - Ν.Π.Δ.Δ." (στο εξής: το Προσχέδιο), προκειμένου να υπάρξουν παρατηρήσεις επ' αυτού. Την 17.11.2009 το Υπουργείο Οικομικών ενημέρωσε τον ΠΣ / ΓΓ ΕΣΥΕ ότι οι παρατηρήσεις του πρέπει να έχουν κατατεθεί έως και την 19.11.2009. Το εν λόγω χρονικό περιθώριο δεν είναι βεβαίως επαρκές για διεξοδική αντιμετώπιση των σημαντικών επιμέρους ζητημάτων που ανακύπτουν. 3. Ως αρχική παρατήρηση, πρέπει να σημειωθεί ότι το Προσχέδιο αφορά σε μεταβολή της νομικής μορφής της ΕΣΥΕ από Γενική Γραμματεία του Υπουργείου Οικονομικών σε ν.π.δ.δ., ούτως ώστε η εν λόγω απόφαση εμφανίζεται ήδη ειλημμένη από το Υπουργείο Οικονομικών. Ωστόσο, δεν νοείται ουσιαστική διαβούλευση, με συμμετοχή των εργαζομένων, επί ήδη ειλημμένης απόφασης, η οποία μάλιστα λαμβάνεται χωρίς να υπάρχει νομική υποχρέωση μεταβολής της νομικής μορφής της ΓΓ ΕΣΥΕ και χωρίς να έχει προηγηθεί μελέτη σκοπιμότητας και επιπτώσεων της σκοπούμενης μεταβολής. 4. Συνεπώς, και για τους λόγους που έχει ήδη αναπτύξει στις προηγούμενες επιστολές - υπομνήματά του προς το Υπουργείο Οικονομικών, αλλά και δημοσίως, ο ΠΣ / ΓΓ ΕΣΥΕ είναι υποχρεωμένος να διαφωνήσει επί της αρχής με το προτεινόμενο Προσχέδιο, σημειώνεται δε ότι με την παράδοση αυτού ως ήδη ειλημμένης απόφασης μόνο προς κατάθεση παρατηρήσεων δεν υφίσταται πραγματική διαβούλευση ούτε εξυπηρετείται ο σκοπός του δημοσίου διαλόγου, που είναι να διερευνάται διεξοδικά ένα ζήτημα από όλες τις απόψεις και με την ευρύτερη δυνατή συμμετοχή, ιδίως των άμεσα ενδιαφερομένων, προκειμένου να εντοπίζονται τα ενδεχόμενα προβλήματα και να προτείνονται δυνατές λύσεις συνολικά και όχι επί προειλημμένων αποφάσεων. 5. Η επί της αρχής διαφωνία του ΠΣ / ΓΓ ΕΣΥΕ με τη σκοπούμενη μεταβολή της νομικής μορφής της ΓΓ ΕΣΥΕ σε ν.π.δ.δ., όπως αυτή παρουσιάζεται στο Προσχέδιο, συνεπάγεται ότι παρέλκει η εξέταση των επιμέρους προτεινόμενων ρυθμίσεων από το εν λόγω Προσχέδιο. 6. Επιγραμματικά, ωστόσο, χρήσιμο είναι να σημειωθεί ότι κατά την άποψη του ΠΣ / ΓΓ ΕΣΥΕ οι προτεινόμενες στο Προσχέδιο ρυθμίσεις: (α) σε καμμία περίπτωση δεν συνεπάγονται και δεν διασφαλίζουν λειτουργική ανεξαρτησία της προτεινόμενης προς σύσταση Ε.ΣΤ.Α. ν.π.δ.δ., παρά μόνο νομική αυτοτέλειά της (ως ν.π.δ.δ.), (β) δεν προβλέπουν μηχανισμούς ελέγχου της αξιοπιστίας των πρωτογενών στατιστικών δεδομένων στο στάδιο παραγωγής τους από τις διοικητικές και άλλες πηγές που τα παρέχουν, (γ) δεν διασφαλίζουν τη δυνατότητα εύρυθμης λειτουργίας και αποτελεσματικής εσωτερικής οργάνωσης της προτεινόμενης προς σύσταση Ε.ΣΤ.Α. ν.π.δ.δ., ούτε προβλέπουν τον τρόπο συνεργασίας και συντονισμού της με τους λοιπούς φορείς που συμμετέχουν στην παραγωγή δημοσίων στατιστικών, (δ) δεν διασφαλίζουν την τήρηση της αρχής του στατιστικού απορρήτου, (ε) δεν αντιμετωπίζουν επαρκώς την κατάρτιση και εφαρμογή του στατιστικού προγράμματος, (στ) δεν διασφαλίζουν επαρκώς τα εργασιακά, οικονομικά και ασφαλιστικά δικαιώματα των εργαζομένων στη ΓΓ ΕΣΥΕ, τόσο εκείνων που υπηρετούν στην κεντρική Υπηρεσία όσο και στις Υπηρεσίες Στατιστικής Νομών. 7. Ο ΠΣ / ΓΓ ΕΣΥΕ έχει εκφράσει επανειλημμένως την αγωνία του για τη σπίλωση της αξίας και του έργου της ΓΓ ΕΣΥΕ από ορισμένους κύκλους και έχει με τον εντονότερο τρόπο δηλώσει το ενδιαφέρον του για βελτίωση της λειτουργίας της ΓΓ ΕΣΥΕ, για τη διασφάλιση της λειτουργικής ανεξαρτησίας της, καθώς και για την αξιοπιστία των ελληνικών δημοσίων στατιστικών δεδομένων. Στο πλαίσιο αυτό, με δεδομένη την έλλειψη νομικής υποχρέωσης προς μεταβολή της νομικής μορφής της ΓΓ ΕΣΥΕ και λαμβάνοντας υπόψη την εμπειρία και τις πρακτικές κρατών μελών της Ε.Ε., ο ΠΣ / ΓΓ ΕΣΥΕ προτείνει την επίτευξη των προαναφερθέντων δημοσίου συμφέροντος σκοπών δια της αξιοποίησης και βελτίωσης σε επιμέρους ζητήματα του ήδη υφισταμένου νομικού πλαισίου, χωρίς μεταβολή της νομικής μορφής της ΓΓ ΕΣΥΕ. 8. Εν προκειμένω, πρέπει να σημειωθεί ότι με το άρθρο 8 του Ν. 1819/1988 "Σύσταση οργάνων εφαρμογής της λογιστικής τυποποίησης και άλλες διατάξεις" (Φ.Ε.Κ. Α΄ 256) έχει προβλεφθεί η σύσταση Εθνικού Συμβουλίου Στατιστικής. Σύμφωνα με το εν λόγω άρθρο, όπως ισχύει τροποποιημένο: "1. Στη Γενική Γραμματεία Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας της Ελλάδος (Γ.Γ.Ε.Σ.Υ.Ε.) του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας συνιστάται συλλογικό όργανο γνωμοδοτικής - συμβουλευτικής αρμοδιότητας με την ονομασία Εθνικό Συμβούλιο Στατιστικής (Ε.ΣΥ.Σ.). 2. Αρμοδιότητες του Ε.ΣΥ.Σ. είναι: α. Η επεξεργασία και ο καθορισμός βασικών αρχών μεσοπρόθεσμης και μακροπρόθεσμης στατιστικής πολιτικής της χώρας και η διατύπωση προτάσεων για τη σύνταξη προγράμματος στατιστικών εργασιών. β. Η ορθολογική ιεράρχηση των στατιστικών αναγκών κατά τομέα, η αξιολόγηση του τρόπου κάλυψής τους και η διατύπωση προτάσεων για τη βελτίωσή τους. γ. Η σύνδεση και η συνεργασία του κρατικού φορέα στατιστικής πληροφόρησης με τους χρήστες στατιστικών στοιχείων, τις επαγγελματικές οργανώσεις, τις κοινωνικές ομάδες και τους άλλους φορείς του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, καθώς και η εξασφάλιση ευρύτερης κοινωνικής συναίνεσης στα στατιστικά θέματα. δ. Η γνωμοδότηση για την αποδοχή ή την απόρριψη προτάσεων διενέργειας από τη Γ.Γ.Ε.Σ.Υ.Ε. στατιστικών ερευνών για λογαριασμό άλλων φορέων. ε. Η εισήγηση για την έγκυρη και έγκαιρη παροχή των στατιστικών προϊόντων και υπηρεσιών και η διάχυσή τους στο ευρύτερο κοινό και στ. Η διατύπωση προτάσεων για κάθε άλλο σχετικό θέμα που εισάγεται για συζήτηση στο Ε.ΣΥ.Σ. 3. Το Ε.ΣΥ.Σ. αποτελείται από: α) το Γενικό Γραμματέα. Προϊστάμενο της ΓΓ. Ε.Σ.Υ.Ε, ως Πρόεδρο β) το Γενικό Διευθυντή, Προϊστάμενο της Γενικής Διεύθυνσης Στατιστικής της Γ.Γ. Ε.Σ.Υ.Ε. γ) τρεις (3) Καθηγητές ή Αναπληρωτές Καθηγητές ημεδαπών Α.Ε.Ι., από τους οποίους δύο (2) Στατιστικής και ένας Οικονομικών δ) τον Επιστημονικό Διευθυντή του Κέντρου Προγραμματισμού και Ερευνών ε) τον Προϊστάμενο της Διεύθυνσης Οικονομικών Μελετών της Τράπεζας της Ελλάδος, στ) δύο (2) Προϊσταμένους Διευθύνσεων της Γ.Γ Ε.Σ.Υ.Ε., ξ) δύο (2) εκπροσώπους υπουργείων σε επίπεδο Προϊσταμένου Γενικής Διεύθυνσης ή Διεύθυνσης η) τον Πρόεδρο της Ένωσης Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων Ελλάδος θ) ανά έναν εκπρόσωπο του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών (Ε.Κ.Κ.Ε.), του Οικονομικού Επιμελητηρίου της Ελλάδος (Ο.Ε.Ε.), του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου. Αθηνών (Ε.Β.Ε.Α.), του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών (Σ.Ε.Β.), της Γενικής Συνομοσπονδίας Επαγγελματιών και Βιοτεχνών Ελλάδος (Γ.Σ.Ε.Β.Ε.), της Ανώτατης Διοίκησης Ενώσεων Δημοσίων Υπαλλήλων (Α.Δ.Ε.Δ.Υ.), της Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών Ελλάδος (Γ.Σ.Ε.Ε.), της Πανελλήνιας Συνομοσπονδίας Ενώσεων Γεωργικών Συνεταιρισμών (ΠΑ.Σ.Ε.ΓΕ.Σ.) και της Κεντρικής Ένωσης Δήμων και Κοινοτήτων Ελλάδος (Κ.Ε.Δ.Κ.Ε.) πουορίζονται από τις διοικήσεις των οικείων φορέων, ως μέλη." [Η παρ. 3 αντικαταστάθηκε ως άνω με την παρ. 1 του άρθρου 11 του Ν. 2392/1996 (Φ.Ε.Κ. Α΄ 60)] 4. Με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας διορίζονται τα μέλη και ο γραμματέας του Ε.ΣΥ.Σ. με τους αναπληρωτές τους. [Το δεύτερο εδάφιο της παρ. 4 καταργήθηκε με την παρ. 3 του άρθρου 11 του Ν. 2392/1996 (Φ.Ε.Κ. Α΄ 60)] 5. Για την υποβοήθηση του έργου και την αποτελεσματική λειτουργία του Ε.ΣΥ.Σ. και της Γ.Γ.Ε.Σ.Υ.Ε. γενικότερα, με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας ή με κοινή απόφαση του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και του αρμόδιου κατά περίπτωση υπουργού, μπορεί να ορίζονται:α. Μόνιμες επιτροπές για τη μελέτη και επεξεργασία επί μέρους θεμάτων, όπως οικονομικές και κοινωνικές στατιστικές και β. Ομάδες εργασίας για τη μελέτη και επεξεργασία εξειδικευμένων θεμάτων, όπως στατιστικές περιβάλλοντος, διαβίωσης και ρύπανσης. 6. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, καθορίζεται η αποζημίωση του προέδρου, των μελών και του γραμματέα του Ε.ΣΥ.Σ., η οποία δεν μπορεί να υπερβαίνει το όριο των απολαβών που ορίζεται στο άρθρο 6 του ν. 1256/1982, καθώς και κάθε άλλη δαπάνη σχετική με τη λειτουργία του. Με όμοια απόφαση καθορίζεται και η αμοιβή των επιτροπών και των ομάδων εργασίας. 7. Τα έξοδα λειτουργίας του Ε.ΣΥ.Σ., των επιτροπών και των ομάδων εργασίας βαρύνουν τον προϋπολογισμό εξόδων της Γ.Γ.Ε.Σ.Υ.Ε.". 9. Ήδη, επομένως, με το άρθρο 8 του Ν. 1819/1988, όπως έχει τροποποιηθεί από τον Ν. 2392/1996, προβλέπεται η σύσταση και λειτουργία του Εθνικού Συμβουλίου Στατιστικής (Ε.ΣΥ.Σ.), στο πλαίσιο της ΓΓ ΕΣΥΕ, με σκοπό τη βελτίωση της λειτουργίας της και τη διασφάλιση της ποιότητας των παραγομένων δημοσίων στατιστικών δεδομένων. Ωστόσο, ως γνωστόν, το Ε.ΣΥ.Σ. στην πραγματικότητα δεν έχει ποτέ λειτουργήσει, με ευθύνη όλων των Κυβερνήσεων, με συνέπεια να μην έχει επιτελέσει τον οριζόμενο από τον νόμο σκοπό του. Η θέση του ΠΣ / ΓΓ ΕΣΥΕ είναι ότι θα ήταν εύλογο και αναλογικό, και σύμφωνο με τον κανόνα της χρηστής διοίκησης, προτού εξετασθεί άρδην μεταβολή της νομικής μορφής της ΓΓ ΕΣΥΕ να έχει ήδη τεθεί σε λειτουργία και δοκιμασθεί στην πράξη στο σύνολό του το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο, που προβλέπει τη λειτουργία του Ε.ΣΥ.Σ., ενδεχομένως μετά και από επιμέρους τροποποιήσεις και βελτιώσεις. 10. Κατά την άποψη του ΠΣ / ΓΓ ΕΣΥΕ, είναι επομένως αναγκαίο να λειτουργήσει το Ε.ΣΥ.Σ., το οποίο δύναται να ενισχυθεί, κατόπιν και σχετικής νομοθετικής ρύθμισης, με εποπτικές αρμοδιότητες, ούτως ώστε να διασφαλίζει τη λειτουργική ανεξαρτησία της ΓΓ ΕΣΥΕ και την ποιότητα των παραγόμενων στατιστικών δεδομένων. Η πρόβλεψη εποπτικών αρμοδιοτήτων του Ε.ΣΥ.Σ. επί της ΓΓ ΕΣΥΕ δύναται να συνοδευθεί: (α) με την πρόβλεψη συγκρότησής του από πρόσωπα εγνωσμένου κύρους, κατάρτισης και εμπειρίας, τα οποία θα είναι ανεξάρτητα από τη ΓΓ ΕΣΥΕ και το Υπουργείο Οικονομικών, η δε ανεξαρτησία τους θα διασφαλίζεται με την πρόβλεψη διαδικασίας επιλογής τους με συμμετοχή της Βουλής (όχι μόνο γνωμοδοτικής φύσης) κατά το πρότυπο του άρθρου 101Α του Συντάγματος και με την πρόβλεψη επαγγελματικών (ή και προσωπικών) ασυμβιβάστων με άλλες ιδιότητες. Στα μέλη του ΕΣΥΣ δύναται να προβλεφθεί η συμμετοχή εκπροσώπων των κοινοβουλευτικών ομάδων όλων των κομμάτων, (β) με την πρόβλεψη ελέγχου του έργου του από τη Βουλή, με την κατάθεση σε αυτή ετησίως έκθεσης πεπραγμένων, (γ) με την πρόβλεψη της αρμοδιότητάς του για τον έλεγχο της τήρησης των μεθόδων ανάλυσης, επεξεργασίας και αξιολόγησης των στατιστικών δεδομένων, σύμφωνα και με τους κανόνες της Eurostat, (δ) με την πρόβλεψη ειδικών μηχανισμών προληπτικού και κατασταλτικού ελέγχου, ενδεχομένως σε συνεργασία και με άλλους συναρμόδιους φορείς. 11. Περαιτέρω, ο ΠΣ / ΓΓ ΕΣΥΕ κρίνει πως, με επιμέρους τροποποιήσεις και βελτιώσεις της υφιστάμενης νομοθεσίας, είναι δυνατή η διασφάλιση της πλήρους εναρμόνισής της με τον Κώδικα Ορθής Πρακτικής που συστήνεται από την Eurostat, καθώς και η διασφάλιση της αξιοπιστίας των πρωτογενών στατιστικών δεδομένων, μέσω της πρόβλεψης μεθόδων ελέγχου των διοικητικών πηγών που τα παρέχουν. 12. Επίσης, ο ΠΣ / ΓΓ ΕΣΥΕ προτείνει την αλλαγή του προβλεπόμενου τρόπου επιλογής του Γενικού Γραμματέα της Γ.Γ. ΕΣΥΕ, με τη συμμετοχή και της Βουλής, καθώς και την πρόβλεψη, μεταξύ άλλων, της πρόσληψης και ένταξης επιπλέον εξειδικευμένου επιστημονικού προσωπικού στη Γ.Γ ΕΣΥΕ και τη συνεχή κατάρτιση και εκπαίδευση του προσωπικού της. 13. Ο ΠΣ / ΓΓ ΕΣΥΕ θεωρεί ότι με τις ως άνω προτεινόμενες ρυθμίσεις θα διασφαλίζεται πλήρως η ήδη προβλεπόμενη από το ν.δ. 3627/1956 λειτουργική ανεξαρτησία της ΓΓ ΕΣΥΕ, όπως και η παραγωγή αξιόπιστων στατιστικών δεδομένων. 14. Είναι αναμφισβήτητη η ειλικρινής προσπάθεια του Υπουργείου Οικονομικών να υπηρετηθεί το δημόσιο συμφέρον, δια της διασφάλισης της παραγωγής αξιόπιστων στατιστικών δεδομένων, προσπάθεια στην οποία ο ΠΣ / ΓΓ ΕΣΥΕ είναι και θα παραμείνει συμμέτοχος και αρωγός. Ωστόσο, προς επίτευξη αυτού του σκοπού, δεν είναι αναγκαία, αλλά ούτε ωφέλιμη εν τέλει, η μεταβολή της νομικής μορφής της ΓΓ ΕΣΥΕ, καθώς δι' αυτής αφενός δεν θα επιτευχθεί το επιθυμητό αποτέλεσμα και αφετέρου θα επέλθει σημαντική και μη αναγκαία δυσλειτουργία της Υπηρεσίας και δυσχέρεια στην εκτέλεση του έργου της. 15. Ο ΠΣ / ΓΓ ΕΣΥΕ, στο πλαίσιο της προσπάθειάς του για εγκαθίδρυση ουσιαστικού και εποικοδομητικού διαλόγου με το Υπουργείο Οικονομικών, αλλά και με τους λοιπούς συναρμόδιους φορείς και ενδιαφερόμενα μέρη στο πλαίσιο του εξαγγελθέντος διαλόγου, προκειμένου να ευρεθεί η καλύτερη δυνατή λύση στο υπό εξέταση ζήτημα, προτίθεται να διοργανώσει Διημερίδα, στην οποία και θα υπάρξει η δυνατότητα παρουσίασης επιστημονικών θέσεων και προτάσεων. Θα είναι τιμητική για τον ΠΣ / ΓΓ ΕΣΥΕ και απαραίτητη για τις εργασίες της Διημερίδας η συμμετοχή σας σε αυτή. Για τους προαναφερθέντες λόγους, είμαστε υποχρεωμένοι να δηλώσουμε την αντίθεσή μας επί της αρχής στο προτεινόμενο Προσχέδιο. Διαβεβαιώνοντάς σας για το ενδιαφέρον μας για την εξεύρεση της καλύτερης δυνατής λύσης, σας καλούμε να συμμετάσχετε σε ουσιαστικό διάλογο, από τον οποίο και είμαστε βέβαιοι πως θα καταδειχθεί ότι ο σκοπός της παραγωγής αξιόπιστων στατιστικών δεδομένων δύναται να επιτευχθεί μέσω της υφιστάμενης νομικής μορφής της ΓΓ ΕΣΥΕ, με την πρόβλεψη εποπτικών αρμοδιοτήτων και τη διασφάλιση της ανεξαρτησίας του Ε.ΣΥ.Σ.