• Σχόλιο του χρήστη 'Παναγιώτης Βαρλάγκας' | 4 Φεβρουαρίου 2010, 06:17

    Αξιότιμε Κύριε Υπουργέ, Το αυτοδιοίκητο των δικαστηρίων, το οποίο αποτελεί και το αντικείμενο του παρόντος σχεδίου νόμου, καταργήθηκε με τροπολογία ( http://www.parliament.gr/ergasies/nomosxedia/Tropologies/607/E-DILI.260.pdf ) στο νομοσχέδιο περί Εθνικής Σχολής Δικαστικών Λειτουργών που συζητήθηκε και ψηφίστηκε στη Βουλή στο 1ο θερινό τμήμα του 2008 [Ιούλιος 2008, http://www.parliament.gr/ergasies/nomodetails.asp?lawid=607 , ήδη νόμος 3689/2008 - για την "Εθνική Σχολή Δικαστικών Λειτουργών και άλλες διατάξεις", όπου το (τεράστιο, 1,5 σελίδα ΦΕΚ!) άρθρο 52 των "άλλων διατάξεων" κατάργησε και το αυτοδιοίκητο θεσπίζοντας το νέο σύστημα διοίκησης]. Όμως, η κατάργηση του αυτοδιοίκητου δεν είναι το μόνο "ζήτημα" που παρουσιάζει ο ν. 3689. Επιτρέψτε μου να φέρω υπ' όψιν σας ένα θέμα που δημιούργησε η μείωση των ανωτάτων και αύξηση των κατωτάτων ορίων ηλικίας για εισαγωγή στην ΕΣΔι, σε συνδυασμό με την παράλληλη εισαγωγής νεοπαγούς απαιτήσεως για δικηγορική προϋπηρεσία. Κατ΄ αρχάς, με τον ν. 3689, εισήχθη πρώτη φορά απαίτηση για 2ετή δικηγορική εμπειρία για τη συμμετοχή στο διαγωνισμό (άρθρο 10 ν/σ: «"1. α. Στο διαγωνισμό γίνονται δεκτοί όσοι: αα. Έχουν την ιδιότητα του Ειρηνοδίκη ή έχουν ή είχαν διετή άσκηση δικηγορίας ή είναι κάτοχοι διδακτορικού διπλώματος Νομικού Τμήματος, με μονοετή άσκηση δικηγορίας»). Αντιθέτως, οι προϊσχύσασες διατάξεις προέβλεπαν απλώς, κατά το γαλλικό πρότυπο, ότι «α. Στο διαγωνισμό γίνονται δεκτοί όσοι: αα) έχουν πτυχίο νομικού τμήματος ανώτατου εκπαιδευτικού ιδρύματος» (Άρθρο 2, παρ. 2, ν. 2236/1994, όπως έχει αντικατασταθεί και ισχύει). Επίσης, καταργήθηκαν με το νόμο του Ιουλίου 2008 οι δίκαιες προσαυξήσεις στο άνω όριο ηλικίας, οι οποίες είχαν θεσπιστεί ήδη με το ν. 2236/1994 περί Εθνικής Σχολής Δικαστών. Ο ιδρυτικός αυτός της Εθνικής Σχολής Δικαστών, στο άρθρο 2, παρ. γ’ αυτού προέβλεπε επίσης ότι: «Το παραπάνω ανώτατο όριο ηλικίας παρατείνεται: αα) για όσο διάστημα έχει διαρκέσει η υποχρεωτική στρατιωτική θητεία του υποψηφίου και ββ) για τρία (3) ακόμη έτη, αν ο υποψήφιος είναι κάτοχος διδακτορικού διπλώματος, ή για ένα (1) έτος, αν είναι μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών.» Τίθενται δύο σοβαρά ζητήματα: * Το 1ο είναι η ratio αυτή καθ' εαυτή της αλλαγής. * Το 2ο είναι η παντελής έλλειψη μεταβατικής περιόδου (εκτός αν θεωρήσουμε μεταβατική περίοδο το διαγωνισμό που έγινε 4 μήνες μετά την ψήφιση του νόμου). Με τον τρόπο που έγινε η μετάπτωση, άλλα παιδιά π.χ. 27-28 ετών βρέθηκαν ξαφνικά να χρειάζονται να περιμένουν και 4 χρόνια για να μπορέσουν να δώσουν ξανά (αν δεν είχαν κάνει άσκηση), ή νομικοί σύμβουλοι στο δημόσιο ή ιδιωτικό τομέα που θα φιλοδοξούσαν να δώσουν για την ΕΣΔι δεν μπορούν να αφήσουν τη θέση τους για να κάνουν άσκηση ή/και δικηγορία. Επίσης άτομα πιο προχωρημένης ηλικίας που μπήκαν στη Νομική από κατατακτήριες, και είχαν ήδη ξεπεράσει το όριο των 33.5 ετών για εγγραφή στο σύλλογο ή ήταν 35-36 ετών και ενώ με τις προϊσχύσασες διατάξεις θα μπορούσαν να δώσουν ως τα 41, 42, ή 43 τους, "εν μία νυκτί" βρέθηκαν εκτός ΕΣΔι. Επίσης να σημείωσω την περίπτωση των διδακτόρων, οι οποίοι, καλούνται να κάνουν 1.5 χρόνο άσκηση + 1 δικηγορία. Όσον αφορά δε το 1ο που είναι και το σπουδαιότερο: * Οι Γάλλοι (των οποίων το πρότυπο της Ecole Nationale για τους δικαστές ακολουθούμε με την ΕΣΔι) *δεν* απαιτούν δικηγορική εμπειρία. Η προσέγγισή τους είναι - και ορθώς - ότι, "αφού έχουμε εθνική σχολή δικαστών, ό,τι είναι να μάθει ο φέρελπις λειτουργός της Θέμιδος, θα το μάθει στη σχολή". Έχουν δε 3 ροές εισόδου στη σχολή, για νέους σχετικά πτυχιούχους, για δημοσίους υπαλλήλους και για ιδιώτες με 8ετή εμπερία στον ιδιωτικό τομέα ή σε ΟΤΑ, με υψηλό όριο ηλικίας και χωρίς να απαιτείται δικηγορική εμπειρία (όντως "άνοιγμα στην κοινωνία"). * Οι Γερμανοί δεν απαιτούν δικηγορική εμπερία. Όποιος γνωρίζει την Γερμανική μπορεί να πάει στο http://bundesrecht.juris.de/drig/BJNR01665...61BJNG000300666 και να διαβάσει τις προϋπόθεσεις για την πρόσβαση στο δικαστικό αξίωμα. Μάλιστα οι Γερμανοί πάνε ακόμα πιο πέρα, και ορίζουν ότι για να γίνει κανείς δικηγόρος *πρέπει να πληροί τις προϋποθέσεις για δικαστής*! (Bundesrechtsanwaltsordnung, § 4 Zugang zum Beruf des Rechtsanwalts: "Zur Rechtsanwaltschaft kann nur zugelassen werden, wer die Befaehigung zum Richteramt nach dem Deutschen Richtergesetz erlangt hat [...] http://bundesrecht.juris.de/brao/__4.html ). Τώρα, όσον αφορά τις προϋποθέσεις για δικαστής, πέραν του πτυχίου νομικής, απαιτείται "υπηρεσία προετοιμασίας" και μια 2η κρατική εξέταση - η 1η αντιστοιχεί στο πτυχίο ("einen anschliessenden Vorbereitungsdienst mit der zweiten Staatspruefung abschliesst"). Ο Vorbereitungsdienst κρατάει 2 χρόνια, μοιάζει με τη δική μας άσκηση, αλλά δεν είναι ακριβώς άσκηση, γιατί *δεν* απαιτείται άσκηση σε δικηγόρο, αλλά μπορεί κανείς να εξασκηθεί σε πολιτικό ή ποινικό δικαστήριο ή σε δημόσια υπηρεσία - όχι δηλ. απαραίτητα ως δικηγόρος, αλλά γενικότερα ως *νομικός* Οι Γερμανοί έχουν την έννοια του Volljurist. * Οι Ιταλοί έχουν 11 κατηγορίες ατόμων που πληρούν τις προϋποθέσεις για δικαστής (http://www.giurdanella.it/8113 ) Π.χ. (πρβλ. ζήτημα μεταβατικών διατάξεων) όλοι οι προ του 1999 πτυχιούχοι Νομικής μπορούν να δώσουν άνευ άλλου τινός (προφανώς έως τότε αρκούσε αυτό -παρότι ως Ιταλοί θα νόμιζε κανείς κατ' αρχήν ότι μας μοιάζουν... - ορθά, έδωσαν σ' αυτούς τους ανθρώπους το δικαίωμα να δίνουν εσαεί, δηλ. δεν τους αφαίρεσαν το κεκτημένη προσδοκία δικαιώματος). Αλλά τους αρκεί και μεταπτυχιακό δίπλωμα 2 ετών. Ή διδακτορικό (όχι όπως εδώ που ζητήθηκε δικηγορική εμπειρία ακόμη και από τους διδάκτορες νομικής). Επίσης ειρηνοδίκες για *6 χρόνια* όχι μία ημέρα όπως εδώ. Φυσικά και οι δικηγόροι. Αλλά και οι ΠΕ Νομικής με διευθυντική θέση στο δημόσιο. Και οι καθηγητές Νομικής (ομοίως και στη Γερμανία) * Το Αυστριακό σύστημα είναι όμοιο με το Γερμανικό: ούτε εκεί απαιτείται δικηγορία ("Μετά το πέρας των νομικών σπουδών ακολουθεί η πρακτική άσκηση αφού ολοκληρωθεί η δικαστική άσκηση στο πλαίσιο της δικαστικής προπαρασκευαστικής υπηρεσίας σε εξωπανεπιστημιακά ιδρύματα." - http://ec.europa.eu/civiljustice/legal_pro...prof_aus_el.htm ) * Στο Βέλγιο (αντί πολλών http://www.senat.fr/lc/lc164/lc1643.html ) απαιτείται τριετής επαγγελματική εμπειρία εκ των οποίων 3 ετών το 1 νομική εμπειρία (όχι απαραίτητη δικηγορική - απλά νομική) και ηλικία *τουλάχιστον* 35 ετών για δικαστής (δεν υπάρχει άνω όριο). Δεν έχουν σχολή. Δικηγορία οπωσδήποτε θέλουν οι Αγγλοσάξωνες (π.χ. Κύπρος 6 χρόνια, Καναδάς 10 χρόνια, και αντίστοιχα σε Αγγλία, Σκωτία και Αμερική). Αλλά αυτό είναι άλλο σύστημα και οι Αγγλοσάξωνες είναι εμπειριστές. Και π.χ. το 10 χρόνια του Καναδά, σημαίνουν ότι 18 + 3 έτη τουλάχιστον 1ο πτυχίο + 3 έτη Law School + 1 έτος άσκηση = 25 έτη minimum για έναρξη δικηγορίας + 10 έτη δικηγορίας = 35 έτη *minimum* για να γίνει κανείς δικαστής. Εμείς με το νόμο του Ιουλίου 2008 φτιάξαμε ένα sui generis υβριδικό σύστημα ανάμεσα στο Γαλλικό (Σχολή Δικαστών με άνω όρια ηλικίας - σύστημα που μόνο οι Ισπανοί και εμείς ακολουθούμε στο δυτικό κόσμο) και στο Αγγλοσαξωνικό (προϋπόθεση δικηγορικής εμπειρίας), και μάλιστα πολύ πιο "στενό" από το Γαλλικό, καθώς επιβάλλουμε επιπρόσθετα και δικηγορική εμπειρία, ενώ οι Γάλλοι *όντως* κάνουν το άνοιγμα στην κοινωνία με θέσεις για έμπειρους δημοσίους και ιδιωτικούς υπαλλήλους (ενώ σε εμάς το περιβόητο αυτό άνοιγμα είναι θαρρώ απλή πομφόλυγα, καθώς περιοριζόμαστε στενά σε δικηγόρους, άντε και σε γραμματείς δικαστηρίων) αλλά και από το Αγγλοσαξωνικό γιατί εκεί δίνοντας έμφαση στο εμπειρικό κομμάτι *δεν* βάζουν άνω όριο ηλικίας με τη λογική "όσο πιο έμπειρος (δικηγόρος) τόσο (κατά τεκμήριο) πιο καλός δικαστής". Και πάλι πρωτοτυπήσαμε λοιπόν, μια ακόμη νεοελληνική, τολμώ να πω "πατέντα", και μάλιστα στα γρήγορα-γρήγορα χωρίς ομαλή μετάβαση. Καταλήγοντας, θεωρώ ως ορθότερη λύση την *κατάργηση* των εισαχθέντων με τον ν. 3689/2008 α) ορίων ηλικίας και β) απαιτήσεως δικηγορικής εμπειρίας (2 έτη + 1.5 άσκηση = 3.5 έτη) και *την επαναφορά εν ισχύι των προϊσχυσασών σχετικών διατάξεων* (minimum: 27 έτη, maximum: 40 έτη + προσαύξηση για διδακτορικό/μεταπτυχιακό και στρατό, και μη απαίτηση δικηγορικής εμπειρίας). Θα με τιμούσε η εξέταση της προτάσεώς μου από πλευράς σας. Μετά τιμής, Παναγιώτης Βαρλάγκας