• Σχόλιο του χρήστη 'Μαρία Βασταρούχα' | 24 Απριλίου 2025, 10:53

    Η προτεινόμενη τροποποίηση του άρθρου 1458 ΑΚ εισάγει ρητή διάκριση με βάση το φύλο, εγείροντας σοβαρά ζητήματα συνταγματικότητας και συμβατότητας με την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ). Επιπροσθέτως, η αντικατάσταση του άρθρου 8 του ν. 3089/2002, κατά τρόπο που απαιτεί την κατοικία και των δύο εμπλεκομένων μερών (αιτούσας και κυοφόρου) στην Ελλάδα, συνιστά δυσανάλογο περιορισμό, ο οποίος πλήττει αδικαιολόγητα την πρόσβαση στον θεσμό της παρένθετης μητρότητας. Ο στόχος της αποτροπής καταστρατήγησης του θεσμού και της προστασίας των γυναικών από φαινόμενα εκμετάλλευσης είναι εύλογος και επιβεβλημένος. Ωστόσο, η καθολική απαίτηση κατοικίας και των δύο μερών δεν αποτελεί το αναγκαίο και ενδεδειγμένο μέσο για την επίτευξή του. Αντιθέτως, αποκλείει νόμιμα και ηθικά αποδεκτές περιπτώσεις – όπως Έλληνες της διασποράς ή διεθνή ζευγάρια – που επιλέγουν την Ελλάδα για το υψηλό επίπεδο ιατρικών υπηρεσιών και την ασφαλή νομική διαδικασία. Η κατοικία της κυοφόρου στην Ελλάδα επαρκεί για την επίτευξη των θεμιτών σκοπών του νομοθέτη. Αντιθέτως, η καθολική απαίτηση για τους μελλοντικούς γονείς δεν θωρακίζει περαιτέρω το πλαίσιο, ούτε αποτελεί εγγύηση κατά της εμπορίας ανθρώπων. Πιο αποτελεσματικά, μπορούν να λειτουργήσουν στοχευμένα θεσμικά μέτρα, αντλημένα από πρακτικές ευνομούμενων χωρών (ΗΠΑ, Καναδάς, ΗΒ), όπως η υποχρεωτική εκπροσώπηση της κυοφόρου από ανεξάρτητο δικηγόρο, η ψυχολογική αξιολόγηση και στήριξη της κυοφόρου από πιστοποιημένους φορείς, αλλά και η καταγραφή όλων των συμφωνητικών παρένθετης μητρότητας σε εθνικό μητρώο Τα παραπάνω ενισχύουν ουσιαστικά τη θεσμική εποπτεία, χωρίς να αποκλείουν εξ ορισμού διεθνή ζευγάρια. Με αυτόν τον τρόπο διασφαλίζεται ο έλεγχος και η διαφάνεια της διαδικασίας, χωρίς να περιορίζεται η πρόσβαση σε άτομα που ενεργούν καλόπιστα και σύμφωνα με το ισχύον νομικό και ηθικό πλαίσιο, ενώ παράλληλα διαφυλάσσεται η διεθνής ανταγωνιστικότητα της Ελλάδας στον τομέα της ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής και κεφαλαιοποιούνται τα πλεονεκτήματα της εδραίωσής της ως υπεύθυνου και αξιόπιστου προορισμού.Τέλος, η άμεση έναρξη ισχύος της νέας ρύθμισης, χωρίς μεταβατική διάταξη, αναμένεται να έχει ιδιαιτέρως επιβαρυντικές συνέπειες για ζευγάρια που έχουν ήδη ξεκινήσει τη διαδικασία και είτε βρίσκονται εν αναμονή της εκδίκασης της αίτησης, είτε έχουν προγραμματίσει την υποβολή της. Η αιφνίδια αυτή αλλαγή του πλαισίου προκαλεί έντονη ανασφάλεια δικαίου και ουσιαστικά ματαιώνει πολύπλοκες και χρονοβόρες προσπάθειες τεκνοποίησης, με προφανώς δυσμενείς ψυχολογικές, κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις.