Αρχική ΤΟΜΕΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝΤΟΜΕΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝΣχόλιο του χρήστη Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.) | 11 Δεκεμβρίου 2020, 14:05
  • Σχόλιο του χρήστη 'Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.)' | 11 Δεκεμβρίου 2020, 14:05

    Καταρχάς η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.) θα ήθελε να επισημάνει ότι ορθά έχουν περιληφθεί στο Τομεακό Πρόγραμμα Ανάπτυξης του Υπουργείου Εργασίας & Κοινωνικών Υποθέσεων αναφορές που περιλαμβάνονται: α) στο Εθνικό Πρόγραμμα Μεταρρυθμίσεων 2020: i) για την ενσωμάτωση της αναπτυξιακής διάστασης στη μαθητεία και στις δράσεις επαγγελματικής κατάρτισης ενηλίκων/διά βίου μάθησης του ΟΑΕΔ, με προτεραιότητα στις ευπαθείς ομάδες που είναι περισσότερο απομακρυσμένες από την αγορά εργασίας, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται και τα άτομα με αναπηρία (σελίδα 14) και ii) για την υλοποίηση της στρατηγικής για την αποϊδρυματοποίηση των παιδιών, των ατόμων με αναπηρία και των ηλικιωμένων, την εφαρμογή του εθνικού σχεδίου δράσης για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία καθώς και για τη θεσμοθέτηση του θεσμού του προσωπικού βοηθού για την υποστήριξη της ανεξάρτητης διαβίωσης των ατόμων με αναπηρία (βλ. σελίδα 15) και β) στο Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο για την Κοινωνική Ένταξη για τα άτομα με αναπηρία (βλ. σελίδες 19 και 21). Επιπρόσθετα, ορθά έχει περιληφθεί αναφορά στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία (και όχι «Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τη στήριξη των ατόμων με αναπηρία») στις άμεσες κυβερνητικές προτεραιότητες/δράσεις (Βλ. σελίδα 40). Ωστόσο, επειδή αναμένεται άμεσα η ολοκλήρωση του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία, και δεδομένου ότι το συγκεκριμένο κείμενο περιγράφει την αναπτυξιακή στρατηγική του Υπουργείου Εργασίας & Κοινωνικών Υποθέσεων για την περίοδο 2021-2025, η αναφορά σε αυτό θα έπρεπε να είναι ως εξής: «Εφαρμογή και παρακολούθηση του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία». Πέραν του προαναφερθέντος, προτείνουμε τα εξής: 1. Την αντικατάσταση στο σύνολο του κειμένου του προσβλητικού ακρωνύμιου «ΑμεΑ»- που μετατρέπει τα άτομα με αναπηρία από υποκείμενα σε αντικείμενα- από τον συνταγματικά ορθό όρο (βλ. παρ. 6, άρθρο 21) «άτομα με αναπηρία». Την αντικατάσταση του εσφαλμένου όρου «κοινωνική ενσωμάτωση» (βλ. σελίδες 2, 47, 50, 60, 62, 65, 67, 70, 80) από τον ορθό όρο «κοινωνική ένταξη» διότι ο πρώτος υπονοεί την προσαρμογή του ατόμου με αναπηρία στο υφιστάμενο περιβάλλον, ενώ ο δεύτερος την προσαρμογή του περιβάλλοντος στις ανάγκες των ατόμων με αναπηρία. Επιπρόσθετα προτείνεται η διόρθωση του εσφαλμένου τίτλου «Παρατηρητήριο Θεμάτων ΑμεΑ» από τον ορθό «Παρατηρητήριο Θεμάτων Αναπηρίας» (βλ. σελίδα 37). Τέλος προτείνεται (βλ. σελίδες 59, 61 και 69) η αντικατάσταση του εσφαλμένου όρου «σωματικές ή ψυχικές διαταραχές» από τον νομοθετικά κατοχυρωμένο όρο (βλ. παρ. 1, άρθρο 60 ν.4488/2017) «σωματικές ή ψυχικές δυσχέρειες». Παράλληλα, θα θέλαμε να επισημάνουμε ότι σε όλες τις περιπτώσεις που γίνεται αναφορά σε «ευπαθείς» ή/και «ευάλωτες ομάδες» ή/και σε «άτομα που αντιμετωπίζουν κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού» να γίνεται ταυτόχρονα ειδικότερη και σαφής μνεία στα άτομα με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις (π.χ. «ευπαθείς και ευάλωτες ομάδες συμπεριλαμβανομένων των ατόμων με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις» ή «Προώθηση της κοινωνικής ένταξης των ατόμων που αντιμετωπίζουν κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού, συμπεριλαμβανομένων των απόρων και των παιδιών και των ατόμων με αναπηρία»), όπως γίνεται με άλλες πληθυσμιακές ομάδες (π.χ. απόρους, γυναίκες, νέους, παιδιά κ.λπ.) κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του Συντάγματος και της εθνικής μας νομοθεσίας. 2. Στην ενότητα «Αγορά Εργασίας και απασχόληση» (βλ. σελίδα 27) να προστεθεί το παρακάτω: «Σύμφωνα με το 2ο Δελτίο στατιστικής πληροφόρησης (06.03.2018) του ‘Παρατηρητηρίου Θεμάτων Αναπηρίας’ της Ε.Σ.Α.μεΑ. το 60% των νέων 25-29 ετών με σοβαρή αναπηρία είναι άνεργοι και στον πληθυσμό των ατόμων με σοβαρή αναπηρία, το 83,7% των νέων 20-24 ετών, το 72% των νέων 25-29 ετών και το 55,5% των ατόμων ηλικίας 30-34 ετών δεν έχουν καμία εργασιακή εμπειρία» (Σύνδεσμος: https://www.paratiritirioanapirias.gr/el/results/publications/16/2o-deltio-parathrhthrioy-8ematwn-anaphrias-ths-esmea-deiktes-apasxolhshs-kai-plh8ysmos-me-anaphria-meros). 3. Στην ενότητα «Κοινωνική αλληλεγγύη και καταπολέμηση της φτώχειας» να περιληφθεί (στη σελίδα 31) το παρακάτω απόσπασμα από το Δελτίο Τύπου «Κίνδυνος Φτώχειας- Έρευνα Εισοδήματος και Συνθηκών Διαβίωσης των Νοικοκυριών: Έτος 2018» (Σύνδεσμος: https://www.statistics.gr/documents/20181/f532929a-3cd7-57c2-43a5-5307f601d66f) της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής: «Το ποσοστό κινδύνου φτώχειας πριν από όλες τις κοινωνικές μεταβιβάσεις (δηλαδή μη συμπεριλαμβανομένων των κοινωνικών επιδομάτων και των συντάξεων στο συνολικό διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών) ανέρχεται σε 50,0% ενώ, όταν περιλαμβάνονται μόνο οι συντάξεις και όχι τα κοινωνικά επιδόματα, μειώνεται στο 23,2% (Γράφημα 3, Πίνακες 14 και 15). Αναφορικά με τα κοινωνικά επιδόματα, επισημαίνεται ότι αυτά περιλαμβάνουν παροχές κοινωνικής βοήθειας (όπως το κοινωνικό μέρισμα, το επίδομα μακροχρόνια ανέργων κλπ.), οικογενειακά επιδόματα (όπως επιδόματα τέκνων), καθώς και επιδόματα ή βοηθήματα ανεργίας, ασθένειας, αναπηρίας ή ανικανότητας, ή και εκπαιδευτικές παροχές». 4. Στον «Αναπτυξιακό Στόχο: Έξυπνη ανάπτυξη» (βλ. σελίδα 41), η παρακάτω παράγραφος να συμπληρωθεί ως ακολούθως: «Συνεκτιμώντας τις δεσμεύσεις της χώρας απέναντι στην ΕΕ (πχ. e-EΦKA) προκύπτει, ως προτεραιότητα, η συνέχιση και επίσπευση των μεταρρυθμίσεων για τον εκσυγχρονισμό των δημόσιων υπηρεσιών και την ανάπτυξη ολοκληρωμένων λύσεων ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, προσβάσιμων σε όλους, που θα βελτιώσουν τη σχέση κράτους - πολίτη και κράτους – επιχειρήσεων. Η ψηφιακή διασύνδεση των υπηρεσιών και των εποπτευόμενων φορέων του ΥΠΕΚΥΠ, η διαλειτουργικότητα των πληροφοριακών συστημάτων, καθώς και η αύξηση παροχής διαδικτυακών δημόσιων υπηρεσιών προς όλους του πολίτες, συμπεριλαμβανομένων και των πολιτών με αναπηρία, και τις επιχειρήσεις, αποτελούν βασικές προτεραιότητες για την περίοδο 2021-2025». 5. Στον «Αναπτυξιακό Στόχο: Κοινωνική ανάπτυξη» (βλ. σελίδες 42-43), οι παρακάτω παράγραφοι να συμπληρωθούν ως ακολούθως: «Ανεργία – απασχόληση: Η κεφαλαιοποιημένη εμπειρία και τεχνογνωσία του ΥΠΕΚΥΠ από την εφαρμογή ενεργητικών πολιτικών απασχόλησης για την αντιμετώπιση της ανεργίας και την ενίσχυση της απασχόλησης την περίοδο της δημοσιονομικής κρίσης αποτελούν ισχυρή παρακαταθήκη για τη διαχείριση της κρίσης στην αγορά εργασίας που προκλήθηκε από την πανδημία του κορωνοϊού COVID-19. Ομοίως, η εμπειρία από την υλοποίηση παρεμβάσεων μέσω του Εθνικού Σχεδίου Δράσης Εγγύησης για τη Νεολαία αναμένεται να συμβάλλει στην προώθηση των νέων, με ή χωρίς αναπηρία ή χρόνια πάθηση, στην αγορά εργασίας. [….] Προσαρμοστικότητα εργαζομένων και αυταπασχολούμενων: Η αναβάθμιση του επαγγελματικού προφίλ εργαζομένων και αυτοαπασχολουμένων στοχεύει στην ενίσχυση της επιχειρηματικότητας και της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων. Η σχετικά χαμηλή συμμετοχή των εργαζομένων, με ή χωρίς αναπηρία ή χρόνια πάθηση, σε προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης, η έλλειψη επαρκών ψηφιακών ικανοτήτων και η συνακόλουθη αδυναμία αξιοποίησης των πλεονεκτημάτων των ΤΠΕ για καινοτομία, εξωστρέφεια και δημιουργικότητα, αποτελούν πεδία παρέμβασης [….] 6. Στον «2.4.3 Άξονας προτεραιότητας ‘Τόνωση των πολιτικών απασχόλησης’» (βλ. σελίδα 49), να προστεθούν οι ακόλουθες ενδεικτικές δράσεις: -«Στήριξη της επιχειρηματικότητας των ατόμων με αναπηρία». Πρόκειται για δράση που είχε υλοποιηθεί με μεγάλη επιτυχία από τον ΕΟΜΜΕΧ στο πλαίσιο εφαρμογής του Γ’ Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης. -«Παροχή εύλογων προσαρμογών σε εργαζόμενους με αναπηρία ή χρόνιες παθήσεις», στη βάση των προβλέψεων του άρθρου 5 του ν.4443/2016, στο οποίο αναφέρεται ότι «Για την τήρηση της αρχής της ίσης μεταχείρισης στον τομέα της εργασίας και της απασχόλησης έναντι ατόμων με αναπηρία ή χρόνια πάθηση, ο εργοδότης υποχρεώνεται στη λήψη όλων των ενδεδειγμένων κατά περίπτωση μέτρων, προκειμένου τα άτομα αυτά να έχουν δυνατότητα πρόσβασης σε θέση εργασίας, να ασκούν αυτή και να εξελίσσονται, καθώς και δυνατότητα συμμετοχής στην επαγγελματική κατάρτιση, εφόσον τα μέτρα αυτά δεν συνεπάγονται δυσανάλογη επιβάρυνση για τον εργοδότη. Δεν θεωρείται δυσανάλογη η επιβάρυνση, όταν αντισταθμίζεται επαρκώς από μέτρα προστασίας που λαμβάνονται στο πλαίσιο άσκησης της πολιτικής υπέρ των ατόμων με αναπηρία ή χρόνια πάθηση» καθώς και της παρ. 1 του άρθρου 61 του ν. 4488/2017, στην οποία αναφέρεται ότι «1. Κάθε φυσικό πρόσωπο ή νομικό πρόσωπο δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου υποχρεούται να διασφαλίζει την ισότιμη άσκηση των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία στο πεδίο των αρμοδιοτήτων ή δραστηριοτήτων του, λαμβάνοντας κάθε πρόσφορο μέτρο και απέχοντας από οποιαδήποτε ενέργεια ή πρακτική που ενδέχεται να θίγει την άσκηση των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία. Ιδίως υποχρεούται: α) να αφαιρεί υφιστάμενα εμπόδια κάθε είδους, β) να τηρεί τις αρχές καθολικού σχεδιασμού σε κάθε τομέα της αρμοδιότητάς του ή της δραστηριοποίησής του, προκειμένου να διασφαλίζει για τα άτομα με αναπηρία την προσβασιμότητα των υποδομών, των υπηρεσιών ή των αγαθών που προσφέρει, γ) να παρέχει, όπου απαιτείται σε συγκεκριμένη περίπτωση, εύλογες προσαρμογές υπό τη μορφή εξατομικευμένων και κατάλληλων τροποποιήσεων, ρυθμίσεων και ενδεδειγμένων μέτρων, χωρίς την επιβολή δυσανάλογου ή αδικαιολόγητου βάρους, δ) να απέχει από πρακτικές, κριτήρια, συνήθειες και συμπεριφορές που συνεπάγονται διακρίσεις σε βάρος των ατόμων με αναπηρία, ε) να προάγει με θετικά μέτρα την ισότιμη συμμετοχή και άσκηση των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία στον τομέα της αρμοδιότητας ή δραστηριότητάς του». -«Προώθηση της αρχής της ίσης μεταχείρισης στους χώρους εργασίας», στη βάση των προβλέψεων του άρθρου 16 του ν.4443/2016, σύμφωνα με το οποίο οι φορείς προώθησης της αρχής της ίσης μεταχείρισης στην εργασία και την απασχόληση, η ΟΚΕ, οι κοινωνικοί εταίροι καθώς και οι φορείς/οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στο πεδίο της καταπολέμησης των διακρίσεων συνεργάζονται μεταξύ τους με στόχο τη συνεισφορά τους στην προαγωγή της αρχής της ίσης μεταχείρισης. Πρόκειται για διάταξη, η οποία από το 2016 που ψηφίστηκε ο νόμος μέχρι σήμερα δεν έχει ενεργοποιηθεί. 7. Στον «2.4.5 Άξονα προτεραιότητας ‘Ενίσχυση υποδομών για βελτίωση της οικονομικής και κοινωνικής ένταξης των ατόμων με αναπηρία» (βλ. σελίδα 51), οι ενδεικτικές δράσεις να συμπληρωθούν ως ακολούθως: «-Ενίσχυσης υποδομών κοινωνικής φροντίδας ατόμων με αναπηρία που προωθούν την ανεξάρτητη διαβίωση στην κοινότητα. - Αναβάθμισης υποδομών κοινωνικής φροντίδας ατόμων με αναπηρία που προωθούν την ανεξάρτητη διαβίωση στην κοινότητα». Σύμφωνα με τις διατάξεις της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες, τα κράτη μέλη και η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να εφαρμόσουν μέτρα για την ενίσχυση της μετάβασης από την ιδρυματική φροντίδα στην φροντίδα στην κοινότητα. Το άρθρο 19 της Σύμβασης και το Γενικό Σχόλιο 5 (Σύνδεσμος: https://www.ohchr.org/en/hrbodies/crpd/pages/gc.aspx) της Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες καθορίζει το δικαίωμα των ατόμων με αναπηρία στην ανεξάρτητη διαβίωση. 8. Στον «Πίνακα 10: Συμβολή Αξόνων Προτεραιότητας στην επίτευξη των στόχων του ΕΠΑ» (βλ. σελίδα 55), να περιληφθούν οι δείκτες του Άξονα Προτεραιότητας 5 «ΔΕ.5.1 Συμμετέχοντες με αναπηρία» και «ΔΕ.5.2 Αριθμός Υποστηριζόμενων Δομών» (βλ. σελίδα 51). Επιπρόσθετα, στη βάση των προβλέψεων της παρ. 1 του άρθρου 62 του ν.4488/2017, στην οποία αναφέρεται ότι «1. Τα διοικητικά όργανα και οι αρχές εντάσσουν τη διάσταση της αναπηρίας σε κάθε δημόσια πολιτική, διοικητική διαδικασία, δράση, μέτρο και πρόγραμμα της αρμοδιότητάς τους με στόχο την εξάλειψη, αποκατάσταση και αποτροπή ανισοτήτων μεταξύ ατόμων με και χωρίς αναπηρίες. Για το σκοπό αυτόν: […] β) υιοθετούν ποσοτικούς και ποιοτικούς δείκτες για τα θέματα αναπηρίας, όπως αυτοί καθορίζονται από αρμόδια διεθνή και ευρωπαϊκά όργανα, ώστε να καθίσταται δυνατή η μέτρηση και η αξιολόγηση της ένταξης της διάστασης της αναπηρίας, γ) συλλέγουν και τηρούν επιμέρους στατιστικά στοιχεία για την αναπηρία ως προς τους τομείς ευθύνης τους», πρέπει να συμπεριληφθούν δείκτες για την αναπηρία σε όλους τους άξονες προτεραιότητας ως ακολούθως: «Αριθμός δημοσίων υπηρεσιών που παρέχονται ψηφιακά και είναι προσβάσιμες στα άτομα με αναπηρία», «Αριθμός υποδομών κοινωνικής φροντίδας που είναι προσβάσιμες στα άτομα με αναπηρία», «Άνεργοι με αναπηρία, συμπεριλαμβανομένων των μακροχρόνιων ανέργων», «Αριθμός ανέργων με αναπηρία που συμμετέχουν σε προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης», «Απασχολούμενοι με αναπηρία, συμπεριλαμβανομένων των αυτοαπασχολούμενων», «Αριθμός ωφελούμενων με αναπηρία που καταρτίζονται». 9. Στην ενότητα «6. Οριζόντιες Αρχές», οι παρακάτω παράγραφοι να συμπληρωθούν/τροποποιηθούν ως ακολούθως: «Tο ΥΠΕΚΥΠ, οι αρμόδιες υπηρεσίες και οι εποπτευόμενοι φορείς του, εφαρμόζοντας το ισχύον εθνικό και ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο, διασφαλίζουν την οριζόντια εφαρμογή των πολιτικών για την ουσιαστική ισότητα των φύλων, την ισότητα των ευκαιριών και την κατάργηση των διακρίσεων εξαιτίας του φύλου, της φυλής ή της εθνοτικής καταγωγής, της θρησκείας ή των πεποιθήσεων, της αναπηρίας ή χρόνιας πάθησης, της ηλικίας ή του γενετήσιου προσανατολισμού, καθώς για την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης. Η οριζόντια ενσωμάτωση των αρχών αυτών στον κύκλο ζωής των έργων (σχεδιασμός /επανασχεδιασμός, εξειδίκευση, επιλογή & ένταξη, υλοποίηση, παρακολούθηση και αξιολόγηση) αποτελεί για το ΥΠΕΚΥΠ αδιαπραγμάτευτη πρακτική, η δε προσβασιμότητα στα άτομα με αναπηρία αποτελεί κριτήριο επιλεξιμότητας ON/OFF που λαμβάνεται υπόψη σε όλες τις φάσεις υλοποίησης των έργων». Πρέπει να επισημάνουμε ότι τόσο στον Κανονισμό (ΕΕ) 1303/2013 των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων (ΕΔΕΤ) όσο και στον υπό διαπραγμάτευση Γενικό Κανονισμό των ΕΔΕΤ για την προγραμματική περίοδο 2021-2027 η αρχή της μη διάκρισης λόγω αναπηρίας και η προσβασιμότητα στα άτομα με αναπηρία αποτελούν κριτήρια επιλογής πράξεων ON/OFF. Επιπρόσθετα, στον υπό διαπραγμάτευση Γενικό Κανονισμό για την προγραμματική περίοδο 2021-2027 περιλαμβάνεται αφενός ο οριζόντιος αναγκαίος πρόσφορος όρος που αφορά στην επαλήθευση της συμμόρφωσης των πράξεων με τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στον οποίο προβλέπεται η απαγόρευση των διακρίσεων λόγω αναπηρίας καθώς και η εφαρμογή μέτρων που εξασφαλίζουν στα άτομα με αναπηρία την αυτονομία, την κοινωνική και επαγγελματική ένταξη και τη συμμετοχή στον κοινοτικό βίο, αφετέρου ο οριζόντιος αναγκαίος πρόσφορος όρος που αφορά στην εφαρμογή της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες σε επίπεδο κράτους μέλους. 10. Στην ενότητα «6.1 Συμβολή στην ισότητα ευκαιριών και κατάργηση των διακρίσεων» (βλ. σελίδες 69 και 70), η παρακάτω παράγραφος να συμπληρωθεί ως ακολούθως: «Η ισότητα ευκαιριών για όλους και η απαγόρευση των διακρίσεων λόγω φυλετικής ή εθνοτικής καταγωγής, θρησκείας ή πεποιθήσεων, αναπηρίας ή χρόνιας πάθησης, ηλικίας και γενετήσιου προσανατολισμού βρίσκεται πολύ υψηλά στις προτεραιότητες του ΥΠΕΚΥΠ, το οποίο ως εκ του θεσμικού του ρόλου, σχεδιάζει και υλοποιεί πολιτικές για την αύξηση της απασχόλησης για όλους, για την ενίσχυση της κοινωνικής αλληλεγγύης και την ενδυνάμωση της κοινωνικής συνοχής, για την κατάργηση της φτώχειας και της άμβλυνσης των κοινωνικών ανισοτήτων.» 11. Στην ενότητα «Κριτήρια Επιλογής Έργων» (βλ. σελ.74) και ειδικότερα στην υπο-ενότητα «Α. Κριτήρια προ-επιλογής (ναι-όχι)» να προστεθεί το εξής: «Το έργο εξασφαλίζει την προσβασιμότητα στα άτομα με αναπηρία». Προς τούτο προτείνεται μάλιστα να αξιοποιηθεί το «Παράρτημα ΙΙ –για την εξειδίκευση του κριτηρίου αξιολόγησης «Εξασφάλιση της προσβασιμότητας στα άτομα µε αναπηρία» (Σύνδεσμος: https://pepna.gr/sites/default/files/calls/%CF%80%CE%B1%CF%81%CE%AC%CF%81%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B1%20%CE%99%CE%99_0.pdf) του «Οδηγού Αξιολόγησης Αιτήσεων Χρηματοδότησης Πράξεων (πλην κρατικών ενισχύσεων) συγχρηματοδοτούμενων από τα Επιχειρησιακά Προγράμματα του στόχου 'Επενδύσεις στην Ανάπτυξη και την απασχόληση'». Πέραν της αιτιολόγησης που περιλαμβάνεται στην πρότασή μας με αριθμό 9, η προσβασιμότητα των υποδομών, αγαθών και υπηρεσιών, φυσικών και ηλεκτρονικών, στα άτομα με αναπηρία επιβάλλεται από: i) το άρθρο 9 της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες, την οποία η χώρα μας κύρωσε με τον ν.4074/2012, ii) τον ν.4067/2012«Νέο Οικοδομικό Κανονισμό» που θέτει το πλαίσιο για την προσβασιμότητα του δομημένου περιβάλλοντος στα άτομα με αναπηρία, iii) τον ν.4027/2020- Κεφάλαιο Η΄ που θέτει το πλαίσιο για την προσβασιμότητα του ηλεκτρονικού περιβάλλοντος στα άτομα με αναπηρία, iv) τα άρθρα 61 και 63 του ν.4488/2017 για την εφαρμογή των αρχών του καθολικού σχεδιασμού, v) την Οδηγία (EE) 2019/882 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Απριλίου 2019, σχετικά με τις απαιτήσεις προσβασιμότητας προϊόντων και υπηρεσιών, την ενσωμάτωση της οποίας έχει ήδη ξεκινήσει να επεξεργάζεται το Υπουργείο Εργασίας & Κοινωνικών Υποθέσεων κ.α.