Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'Ελένη Γεώργαρου, τ. δικηγόρος Εφετείου Θεσσαλονίκης ΔΙΚΤΥΟ ΑΝΑΔΟΧΩΝ ΓΟΝΕΩΝ ΚΑΙ ΕΘΕΛΟΝΤΩΝ "ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΓΝΕΙΑ"' | 30 Αυγούστου 2021, 17:38

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  Στην παρ. 1 η προσθήκη "ή ο φορέας που έχει την επιμέλεια του ανηλίκου" πρέπει να καταργηθεί και να επανέλθει το άρθρο στην πρότερη διατύπωση γιατί είναι παράνομη ως αντικειμένη στις διατάξεις του Αστικού Κώδικα και συγκεκριμένα στο άρθρο 1655 του ΑΚ που ορίζει ότι: "Οταν τρίτοι έχουν την πραγματική φροντίδα του ανηλίκου γιατί τους την ανέθεσαν είτε οι φυσικοί γονείς ή ο επίτροπος είτε το δικαστήριο (ανάδοχοι γονείς ή ανάδοχη οικογένεια). ΠΟΥΘΕΝΑ στον Α.Κ. δεν προβλέπεται ανάθεση της πραγματικής φροντίδας παιδιού σε ανάδοχη οικογένεια από κάποιον (φυσικό ή νομικό πρόσωπο) που έχει ΜΟΝΟ την επιμέλεια του ανηλίκου. Διότι η επιμέλεια που έχει το ίδρυμα του ανατέθηκε προσωποπαγώς από το ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ που την αφαίρεσε από τους φυσικούς γονείς του παιδιού, η δε επιμέλεια περιλαμβάνει βασικά την ανατροφή του παιδιού (δηλαδή την πραγματική του φροντίδα) και είναι υποχρεωμένο το ίδρυμα να την ασκεί μέχρι η απόφαση αυτή να μεταρρυθμιστεί ή να ανακληθεί από το Δικαστήριο μόνο εφόσον έχουν μεταβληθεί οι συνθήκες και το συμφέρον του παιδιού απαιτεί την αλλαγή αυτή. Παρατηρείται ωστόσο παράνομα και καταχρηστικά (καθ΄υπέρβαση των αρμοδιοτήτων τους) τα ιδρύματα που έχουν μόνο την επιμέλεια των ανηλίκων με δικαστικές αποφάσεις που εκδόθηκαν κατ΄εφαρμογή των άρθρων 1532 και 1533 ΑΚ και όχι την επιτροπεία των παιδιών (δηλαδή το σύνολο της γονικής μέριμνας και τον ορισμό εποπτικού συμβουλίου της επιτροπείας), να συνάπτουν εκνόμως, ιδιωτικά συμφωνητικά δήθεν αναδοχής, που στην πραγματικότητα αποτελούν μόνο συμφωνίες προσωρινής φιλοξενίας του παιδιού που δεν δικαιούνται και σε αυτές να προβαίνουν καθώς συνιστούν κατάχρηση του δικαιώματος της επιμέλειας του ανηλίκου. Το ίδιο το κράτος (Υπουργείο - ΕΚΚΑ) , παραβαίνοντας τις βασικές διατάξεις του ΑΚ εγγράφει τα συμφωνητικά αυτά ως δήθεν αποδεικτικά σύναψης αναδοχής και τα παιδιά ως δήθεν αναδεχόμενα. Η σύμβαση αναδοχής ανηλίκων συνιστάται ΜΟΝΟ με δύο τρόπους (βλ. Κουνουγέρη - Μανωλεδάκη, καθηγήτρια ΑΠΘ, "Οικογενειακό Δίκαιο ΙΙ, Απόστολος Γεωργιάδης Καθηγητής ΕΚΠΑ, "Οικογενειακό Δίκαιο", Βασίλης Βαθρακοκοίλης Αρεοπαγίτης "Το νέο οικογενειακό Δίκαιο" :1) Με ιδιωτικό συμφωνητικό μεταξύ φυσικών γονέων που δεν έχασαν τη γονική μέριμνα των παιδιών τους και των υποψηφίων αναδόχων γονέων και 2) μεταξύ του επιτρόπου (που έχει το σύνολο της γονικής μέριμνας του ανηλίκου) και των υποψηφίων αναδόχων γονέων. Στη περίπτωση του επιτρόπου απαιτείται ΠΑΝΤΑ άδεια του δικαστηρίου (άρθρο 1607 παρ. 1 ΑΚ)κάτι που επίσης στην πράξη παρανόμως δεν εφαρμόζεται διότι δεν το απαιτούν οι αρμόδιοι φορείς για την καταχώριση της σύμβασης της αναδοχής λόγω άγνοιας. Τα ιδρύματα που έχουν μόνο την επιμέλεια, εφόσον αποφασίσουν δια των αρμοδίων οργάνων τους την αναδοχή παιδιού του οποίου έχουν την επιμέλεια μόνο, δηλαδή την άσκηση της πραγματικής φροντίδας από τρίτους (αναδόχους γονείς) δεν θα το κάνουν τα ίδια με μια απόφαση της διοίκησης, ως μη έχοντα την εξουσία αλλά πάλι δια του Δικαστηρίου με αίτηση του ιδρύματος ή του Εισαγγελέα προς αυτό (ή των γονέων ή των πλησιεστέρων συγγενών) . Αυτό ορίζεται και επιβάλλεται από το άρθρο 1536 ΑΚ που προβλέπει την μεταρρύθμιση της απόφασης για την επιμέλεια του παιδιού, σε περίπτωση μεταβολής των συνθηκών για τον ανήλικο, όπως είναι η εξυπηρέτηση του συμφέροντός του όχι πλέον από ένα ίδρυμα αλλά από αναδόχους γονείς. Για να μην καθυστερεί η τοποθέτηση του ανηλίκου στην ανάδοχη οικογένεια , μετά την απόφαση του Δ.Σ. και την αίτηση προς το Δικαστήριο για την ανάθεση της πραγματικής φροντίδας του ανηλίκου στην ανάδοχη οικογένεια, ζητείται συγχρόνως προσωρινή διαταγή του δικαστή ώστε το παιδί να τοποθετηθεί άμεσα στην υποψήφια ανάδοχη οικογένεια. Το ΕΚΚΑ στην περίπτωση αυτή καταχωρίζει την προσωρινή διαταγή με την επισημείωση "προσωρινή διάταξη για την φιλοξενία ανηλίκου με σκοπό την αναδοχή". Ο λόγος για τον οποίο εύλογα το δικαιικό μας σύστημα απαιτεί την έκδοση δικαστικής απόφασης για την αναδοχή ενός παιδιού, είναι ότι αφενός μόνο το δικαστήριο που ανέθεσε την επιμέλεια σε κάποιον μπορεί να την αφαιρέσει όλη ή μέρος της και να την αναθέσει σε κάποιον άλλον (ανάδοχη οικογένεια) αλλά και για να υπάρξει σχετική διαφάνεια στο θέμα της επιλογής ανάδοχης οικογένειας. Επίσης διότι μπορεί κατά τη δίκη να προκύψει μια άλλη πρόταση για ανάθεση της πραγματικής φροντίδας ή της επιμέλειας του παιδιού περισσότερο συμφέρουσας για το ίδιο ενώ θα προσκομιστούν και θα ελεγχθούν από το δικαστήριο όλα τα στοιχεία που αποδεικνύουν την ακαταλληλότητα των φυσικών γονέων, την καταλληλότητα των αναδόχων γονέων, μπορεί να εμφανιστούν οι γονείς των παιδιών για επανεξέταση της κατάστασής τους ή με πρόταση για μια συγγενική αναδοχή, ενώ θα υπάρχει και η σχετική δημοσιότητα της κατάστασης στην οποία βρίσκεται ο ανήλικος. Κατόπιν των παραπάνω είναι προφανές ότι όταν τα ιδρύματα παρανόμως όπως εκτέθηκε συνάπτουν συμφωνητικά αναδοχής έχοντας μόνο την επιμέλεια των ανηλίκων και τοποθετούν τους ανήλικους ΔΕΝ ΣΥΝΙΣΤΑΤΑΙ ΝΟΜΙΚΑ σύμβαση αναδοχής και δεν υποχρεούται το Τμήμα Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφερειακής Ενότητας να ασκεί εποπτεία (όλη την ευθύνη φέρει το ίδρυμα και κανένας άλλος), δεν πρέπει να καταχωρίζεται η αναδοχή στα Μητρώα Εγκεκριμένων Αναδοχών και δεν δικαιούνται τα παιδιά το σχετικό επίδομα. Συμπερασματικά πρέπει να ενημερωθούν όλοι οι φορείς από τα αρμόδιο υπουργείο και το ΕΚΚΑ και να σταματήσει η έκνομη αυτή κατάσταση. Σε περίπτωση μάλιστα που Εισαγγελέας Ανηλίκων με διάταξη του για αντιμετώπιση μιας κατεπείγουσας κατάστασης (η διάταξη του Εισαγγελέα επίσης δεν συνιστά αναδοχή ακόμη και εάν τοποθετήσει το παιδί προσωρινά σε μια οικογένεια) τοποθετήσει προσωρινά το παιδί σε ίδρυμα, μπορεί το τελευταίο λαμβάνοντας μέρος στη δίκη αφαίρεσης της επιμέλειας από τους γονείς και ανάθεσης στο ίδιο να ζητήσει να ανατεθεί σε αυτό η επιμέλεια του ανηλίκου ενώ η πραγματική φροντίδα να ανατεθεί απευθείας σε ανάδοχους γονείς. Πρέπει να δοθεί ένα τέλος στην κατάσταση αυτή που ο καθένας εφαρμόζει το νόμο κατά το δοκούν.