• ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΣΕ ΑΝΟΙΚΤΕΣ ΚΑΙ ΚΛΕΙΣΤΕΣ ΔΟΜΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΤΗΣ ΚΑΚΟΠΟΙΗΣΗΣ Σύμφωνα με το European Report on preventing child maltreatment του ευρωπαϊκού τμήματος του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας, η κακομεταχείριση του παιδιού δεν είναι αναπόφευκτη: μπορεί να προληφθεί. Η πρόληψη της κακομεταχείρισης αποτελεί τη λιγότερο κοστοβόρο διαδικασία συγκριτικά με αυτήν της αντιμετώπισης των επιπτώσεων της παιδικής κακομεταχείρισης. Οι οργανωμένες κινητοποιήσεις σε μέτρα πρόληψης της κακοποίησης του παιδιού από διάφορες περιοχές της Ε.Ε. στοιχειοθετούν επαρκώς την αξία της πρόληψης Η μείωση των περιστατικών παιδικής κακομεταχείρισης βρίσκεται ανάμεσα στις κυρίαρχες δράσεις που απαιτούνται για τη μείωση των ανισοτήτων στην Ευρώπη και επιτυγχάνει τους στόχους της Ευρωπαϊκής πολιτικής για υγεία και ευζωία, Health 2020. Απαιτείται λοιπόν η επένδυση σε προγράμματα πρόληψης της κακομεταχείρισης και άλλων τύπων παιδικής κακοποίησης, με την υιοθέτηση διεπιστημονικής προσέγγισης που εμπεριέχει όσους περισσότερους κοινωνικούς εταίρους είναι εφικτό. Σύμφωνα με την επιστημονική βιβλιογραφία, η δυνατότητα αναγνώρισης και παρέμβασης στα πρώτα κρίσιμα αναπτυξιακά στάδια μπορεί να λειτουργήσει προστατευτικά για τα παιδιά, δίνοντας την ευκαιρία να αποσοβηθούν σοβαρότερες, μη αναστρέψιμες επιπτώσεις (Conroy, & Brown, 2004). Ο ρόλος των εκπαιδευτικών στις ηλικίες αυτές είναι ιδιαίτερα σημαντικός, όπως και ο σχεδιασμός παρεμβάσεων με επίκεντρο το σχολείο (Eckenrode, & Runyan, 2004). Η αναγκαιότητα της πρώιμης παρέμβασης Η πρώιμη παρέμβαση προϋποθέτει την πρώιμη αναγνώριση, τον πρώιμο εντοπισμό των περιστατικών κακοποίησης και παραμέλησης και αποτελεί τον πιο καίριο και αποτελεσματικό τρόπο μείωσης των επιπτώσεων όλων των περιπτώσεων παιδικής κακομεταχείρισης, ενώ προκρίνεται σε διεθνές επίπεδο. Για αυτό προτείνεται η ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ του προσωπικού που φροντίζει παιδιά, σε ανοικτές και κλειστές δομές, στην αναγνώριση τόσο περιστατικών κακοποίησης όσο και των παραγόντων κινδύνων (risk factors) για την κακοποίηση ενός παιδιού. Οι παράγοντες κινδύνου αναγνωρίζονται στο παιδί, την οικογένεια και το περιβάλλον που ζει ένα παιδί. Η επιμόρφωση του προσωπικού συμβάλει στην πρόληψη και στην πρώιμη παρέμβαση, άρει τις όποιες επιφυλάξεις του φροντιστή (αφού γνωρίζει τι και πώς να πράξει) και τον οδηγεί με ασφάλεια στον αμέσως επόμενο υπεύθυνο, τον «Άνθρωπο Αναφοράς» (focal Point). Η εκπαίδευση εργαζομένων μπορεί να γίνεται διαδικτυακά και με διαδικτυακή αξιολόγηση να δίνεται η ανάλογη πιστοποίηση, η οποία και θα πρέπει να ανανεώνεται σε εύλογο χρονικό διάστημα. Σημείωση: Αξίζει να σημειωθεί ότι στις ΗΠΑ, στην Αγγλία και σε άλλες χώρες της Ε.Ε., η άδεια άσκησης επαγγέλματος κάθε ανθρώπου που βρίσκεται και εργάζεται κοντά στα παιδιά, θα πρέπει να συνοδεύεται με σχετική πιστοποίηση, η οποία ανανεώνεται ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Επιπλέον, κάθε επαγγελματίας που συν-εργάζεται με παιδιά, απευθύνεται σε υπευθύνους των Child Advocacy Center, ειδικούς στην αξιολόγηση των αναφορών, για να κατευθύνουν σωστά το περιστατικό. Επίσης, προτείνεται η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΨΗΦΙΑΚΟΥ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟΥ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗΣ ΤΗΣ ΚΑΚΟΠΟΙΗΣΗΣ Σύμφωνα με την επιστημονική βιβλιογραφία, η δυνατότητα αναγνώρισης και παρέμβασης στα πρώτα κρίσιμα αναπτυξιακά στάδια μπορεί να λειτουργήσει προστατευτικά για τα παιδιά, δίνοντας την ευκαιρία να αποσοβηθούν σοβαρότερες, μη αναστρέψιμες επιπτώσεις (Conroy, & Brown, 2004). Προτείνεται η Δημιουργία δύο (2) Πρωτοκόλλων σε μορφή Ψηφιακών Εγχειριδίων για δομές: • Ανοικτού τύπου (Βρεφονηπιακούς σταθμούς, κατασκηνώσεις, εργαστήρια δημιουργικής απασχόλησης) • Κλειστού τύπου (Ορφανοτροφεία) Στα δύο ψηφιακά Πρωτόκολλα απαντάμε στο «τι κάνουμε εάν υποψιαστούμε περιστατικό κακοποίησης/παραμέλησης». • 1. νομική διαδικασία εφόσον υπάρχει υποψία κακοποίησης (και σεξουαλικής κακοποίησης). • 2. νομική διαδικασία στην αποκάλυψη της κακοποίησης (και σεξουαλικής κακοποίησης) από το ίδιο το παιδί.