Σχέδιο Δράσης OGP OGP

  • Σχόλιο του χρήστη 'Υπεύθυνοι υλοποίησης Ευρωπαικών Προγραμμάτων σε Φορείς Διαχειρισης' | 5 Οκτωβρίου 2012, 13:07

    ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥΝΤΑΙ ΕΞΑΙΤΙΑΣ ΤΗΣ ΚΑΤΑΡΓΗΣΗΣ- ΣΥΓΧΩΝΕΥΣΗΣ ΤΩΝ 29 ΦΟΡΕΩΝ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ (Φ.Δ.Π.Π.) ΣΕ 14 Σύμφωνα με το Άρθρο 10 του υπό διαβούλευση νομοσχεδίου, προβλέπεται η Κατάργηση και Συγχώνευση Φορέων Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών. Ειδικότερα, σύμφωνα με την παράγραφο 5, «Η κυριότητα και κάθε άλλο εμπράγματο δικαίωμα επί της κινητής και ακίνητης περιουσίας των φορέων που λύονται και συγχωνεύονται, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος άρθρου, περιέρχονται αυτοδικαίως και χωρίς την τήρηση οιουδήποτε τύπου, πράξης ή συμβολαίου, στους φορείς στους οποίους συγχωνεύονται. Οι συμβατικές υποχρεώσεις και οι εγκεκριμένες χρηματοδοτήσεις των φορέων που συγχωνεύονται, μεταφέρονται στους αντίστοιχους φορείς που συνιστώνται, οι οποίοι λειτουργούν ως οιονεί καθολικοί διάδοχοι αυτών. Οι φορείς αυτοί είναι οι δικαιούχοι των προγραμμάτων και των δράσεων που έχουν εκπονηθεί από τους φορείς που συγχωνεύονται καθώς και των πόρων και των υποχρεώσεων που απορρέουν από αυτά» και την παράγραφο 12-γ), «Δικαιούχος των προγραμμάτων και των δράσεων που έχουν αναλάβει οι φορείς που καταργούνται με την παράγραφο 10, καθώς και των πόρων και των υποχρεώσεων που απορρέουν από αυτές, είναι ο αντίστοιχος φορέας στον οποίο περιέρχονται οι αρμοδιότητες του κάθε φορέα που καταργείται. Το προσωπικό με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου των φορέων που καταργούνται με την παράγραφο 10, καθώς και όσοι απασχολούνται σε αυτούς με σύμβαση έργου, παρέχουν εφεξής τις υπηρεσίες τους στους φορείς που αναλαμβάνουν τις υποχρεώσεις τους, για όλη τη διάρκεια σύμβασής τους και του προγράμματος, στο οποίο συμμετέχουν», Επί των παραπάνω, θα πρέπει να αναφερθούν τα εξής: • Το υπό διαβούλευση Νομοσχέδιο για την κατάργηση και συγχώνευση των Φ.Δ. καλείται να εξυπηρετήσει την γενικότερη προσπάθεια περί εξοικονόμησης χρηματικών πόρων. Εντούτοις, η δρομολόγηση των παραπάνω διαδικασιών θα δημιουργήσει άμεσα τεράστια προβλήματα στην εκτέλεση των ενταγμένων προγραμμάτων στο ΕΣΠΑ και άλλων διακρατικών προγραμμάτων και στην απορρόφηση των εγκεκριμένων και δεσμευμένων κοινοτικών κονδυλίων. Συνεπώς αναμένεται ότι θα προκληθεί ζημία και όχι όφελος για την Ελλάδα! • Oι Φ.Δ., με την οργάνωσή που έχουν επιτύχει και την εμπειρία που έχουν αποκτήσει, υλοποιούν, στο μεγαλύτερο βαθμό με αυτεπιστασία, το έργο τους μέσα από αυστηρά, εγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα, η τήρηση των οποίων είναι απαραίτητη για την επιτυχή ολοκλήρωση των εγκεκριμένων Πράξεων. Με αυτόν τον τρόπο διασφαλίζεται η ομαλή απορρόφηση των κοινοτικών κονδυλίων του ΕΣΠΑ που έχουν δεσμευτεί για τη χρηματοδότηση αυτών των Πράξεων, σημαντικό μέρος των οποίων αποδίδεται στην Ελληνική Οικονομία, μέσω ασφαλιστικών, φορολογικών εισφορών κ.λπ. • Για τους Φ.Δ. που καταργούνται, η διαχείριση των κοινοτικών κονδυλίων για την υλοποίηση των εγκεκριμένων πράξεων του ΕΣΠΑ περιέρχεται στις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις (των αντίστοιχων ανά καταργούμενο Φ.Δ.) Περιφερειών. Εντούτοις, η διαδικασία που θα απαιτηθεί για να περάσει η χρηματοδότηση του κάθε καταργούμενου Φορέα (που αποτελεί τον σημερινό δικαιούχο στο ΕΣΠΑ) στην αντίστοιχη Αποκεντρωμένη Διοίκηση Περιφέρειας, καθώς και η όποια τροποποίηση απαιτηθεί για το κάθε Τεχνικό Δελτίο που υλοποιείται, είναι ιδιαιτέρως χρονοβόρα. Αυτό θέτει αυτομάτως σε κίνδυνο την ομαλή υλοποίηση των Πράξεων και μπορεί να σημάνει την σημαντική καθυστέρηση στην απορρόφηση των εγκεκριμένων Κοινοτικών κονδυλίων. Επίσης, έντονο προβληματισμό προκαλεί το κατά πόσο και πόσο γρήγορα η υπηρεσία υποδοχής του προγράμματος και των δράσεων του κάθε καταργούμενου Φορέα (η οποία μέχρι σήμερα δεν έχει κάποια σχετική αρμοδιότητα) θα μπορέσει να προσαρμοστεί, προκειμένου να διαχειριστεί το υλοποιούμενο πρόγραμμα και να ανταποκριθεί στις πολύπτυχες υποχρεώσεις που απορρέουν από αυτό, όπως για παράδειγμα στην Επιστημονική Παρακολούθηση. • Όσον αφορά στους συγχωνευόμενους Φ.Δ., με βάση τη μέχρι τώρα εμπειρία από ανάλογες διεργασίες, είναι με βεβαιότητα τουλάχιστον υπεραισιόδοξος ο χρόνος που εκτιμάται ότι θα απαιτηθεί για την έναρξη λειτουργίας των νέων σχημάτων διαχείρισης των Προστατευόμενων Περιοχών (διορία μόνο τριών μηνών για την σύσταση των νέων Δ.Σ. – διορία μόνο δύο μηνών για την έκδοση εσωτερικού Κανονισμού Λειτουργίας, Κανονισμού Υπηρεσιών και Προσωπικού, εσωτερικού Κανονισμού Λειτουργίας του Διοικητικού Συμβουλίου, Κανονισμού Οικονομικής Διαχείρισης και Προμηθειών, καθώς και Κανονισμού Ανάληψης και Εκτέλεσης για τρίτους ή ανάθεσης σε τρίτους επιστημονικών ή ερευνητικών προγραμμάτων, μελετών υπηρεσιών τεχνικής βοήθειας και εν γένει έργων και υπηρεσιών από τους οποίους διέπεται όλη η (οικονομική και διοικητική) λειτουργία των Φ.Δ.). Επιπροσθέτως, δεν είναι δυνατόν να υπολογιστεί καν η καθυστέρηση που θα προκύψει μέχρι να γίνει η αλλαγή των Δικαιούχων, η τροποποίηση των Τεχνικών Δελτίων που θα πρέπει πλέον οι νέοι Φ.Δ. να υλοποιήσουν, αφού ξεπεραστούν πρώτα σημαντικές δυσκολίες (θέματα αυτεπιστασιών, αντιμετώπιση προβλημάτων κατάτμησης κ.λπ.), καθώς και πλήθους άλλων διαδικασιών που θα πρέπει απαραιτήτως να ολοκληρωθούν (π.χ. τροποποίηση των συστημάτων διαχειριστικής επάρκειας). Τα παραπάνω θα επιφέρουν, όπως και στην περίπτωση των καταργούμενων Φ.Δ., εξαιρετική καθυστέρηση στην υλοποίηση των Πράξεων αλλά και στην απορρόφηση των κοινοτικών κονδυλίων, αυξάνοντας σημαντικά τον κίνδυνο ότι οι σχετικές Πράξεις δεν θα υλοποιηθούν στο 100%. • Οι σημαντικές αλλαγές που θα επιφέρει ο νέος νόμος στα συστήματα διαχείρισης των Προστατευόμενων Περιοχών, οι οποίες μέχρι σήμερα υπάγονται στους 29 Φ.Δ. και οι αναπόφευκτες καθυστερήσεις που περιγράφονται ανωτέρω, θα διαταράξουν κατά πολύ την ομαλή υλοποίηση, ιδιαιτέρως σημαντικών δράσεων τους. Ειδικότερα, οι Φ.Δ., ως δικαιούχοι των Πράξεων για τη προστασία και διατήρηση της βιοποικιλότητας των Προστατευόμενων Περιοχών τους, είναι υποχρεωμένοι να υλοποιήσουν τα σχετικά έργα για την Καταγραφή και Επιστημονική Παρακολούθηση των τύπων οικοτόπων και των ειδών χλωρίδας και πανίδας των Παραρτημάτων II, IV και V της Οδηγίας 92/43 και β) των πουλιών της Οδηγίας 79/409 αλλά και να συντάξουν τα Διαχειριστικά Σχέδια αυτών. Τα δεδομένα που θα προκύψουν από τις παραπάνω εργασίες θα καλύψουν συμβατικές υποχρεώσεις της Ελλάδας απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τα χρονοδιαγράμματα παραγωγής τους είναι πλέον ιδιαιτέρως πιεστικά! Οι Φορείς, με τον σημερινό τρόπο λειτουργίας τους κάνουν πραγματικό αγώνα δρόμου, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι θα τηρηθούν αυτά τα δεσμευτικά χρονοδιαγράμματα και οι υποχρεώσεις τους. Συνεπώς, η καθυστέρηση που με βεβαιότητα θα προκύψει μέχρι να ξεκινήσουν να λειτουργούν τα νέα σχήματα διαχείρισης των Προστατευόμενων Περιοχών, θα οδηγήσει αναπόφευκτα στην επιβολή προστίμων στην Ελλάδα από την Ευρωπαϊκή Ένωση. • Στις περιπτώσεις που από κάποιους Φ.Δ. δεν έχουν μέχρι σήμερα συμβασιοποιηθεί σημαντικά έργα, όπως αυτό της Επιστημονικής Παρακολούθησης, η ως άνω προβλεπόμενη καθυστέρηση (βλ. παρ. 3, 4) είναι σχεδόν βέβαιο ότι δεν θα επιτρέψει στα νέα σχήματα διαχείρισης των Προστατευόμενων Περιοχών να το πράξουν μέχρι το τέλος του 2013 (όπως απαιτείται από τους κοινοτικούς κανονισμούς). Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε κήρυξη των Πράξεων από την Διαχειριστική Αρχή ως ημιτελείς και των δαπανών ως μη επιλέξιμες, που θα σημάνει, μεγάλο οικονομικό κόστος για την Ελλάδα, σύμφωνα με το Σύστημα Διαχείρισης του ΕΣΠΑ, αυτές οι δαπάνες θα πρέπει να καλυφτούν από την Εθνική συμμετοχή στην συγχρηματοδότηση του ΕΣΠΑ. Με αυτόν τον τρόπο, η Εθνική συμμετοχή θα αυξηθεί σημαντικά, πιθανώς σε υψηλότερα επίπεδα εκείνης στο Γ΄ ΚΠΣ (65% κοινοτική - 35% Εθνική). Τίθεται λοιπόν το ερώτημα κατά πόσο έχει υπολογιστεί αυτό το κόστος και ποιός ή ποιοί θα το χρεωθούν, τη στιγμή μάλιστα που τα συναρμόδια Υπουργεία έχουν επανειλημμένως προειδοποιηθεί για αυτόν τον κίνδυνο! • Επίσης η απορρέουσα μη κανονική ροή χρηματοδότησης τους θα οδηγήσει στην αδυναμία λήψης φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητα αφού δεν θα είναι δυνατή η έγκυρη πληρωμή ασφαλιστικών εισφορών, μισθών και φόρων. Κάτι τέτοιο θα οδηγήσει σε ένα φαύλο κύκλο αδυναμίας εκπλήρωσης των υποχρεώσεων των ΦΔ. Έτσι οι Νόμιμοι Εκπρόσωποι - Πρόεδροι των νέων σχημάτων θα βρεθούν απολογούμενοι στις δικαστικές αρχές για την μη εκπλήρωση των υποχρεώσεων τους. • Η αλλαγή των ΑΦΜ που μοιραία θα απαιτηθεί κατά τη δημιουργία των νέων Φ.Δ. και σίγουρα θα υλοποιηθεί αρκετά μετά την έναρξη του επόμενου οικονομικού έτους, θα δημιουργήσει ένα πρόσθετο, σοβαρό λογιστικό πρόβλημα-εμπόδιο στην ολοκλήρωση της διοικητικής ενοποίησης και στο ‘κλείσιμο’ του εν λόγω οικονομικού έτους. • Στο υπό διαβούλευση Νομοσχέδιο δεν λαμβάνεται καθόλου υπόψη ότι τα Διοικητικά Συμβούλια (Πρόεδροι και μέλη) των Φ.Δ. έχουν προσφέρει τις υπηρεσίες τους αμισθί από την ίδρυση των Φ.Δ. μέχρι σήμερα και δεν επιβαρύνουν τους προϋπολογισμούς λειτουργίας των Φ.Δ., πολύ δε περισσότερο τον Τακτικό Προϋπολογισμό. Κατά το σχεδιασμό λειτουργίας των νέων σχημάτων διαχείρισης των Προστατευόμενων Περιοχών, έχει άραγε εκτιμηθεί το κόστος μετακινήσεων και συνεδριάσεων του ΔΣ που θα προκύψει σε ένα συγχωνευμένο Φ.Δ. που θα έχει, για παράδειγμα, υπό την αιγίδα του τρεις προστατευόμενες περιοχές σε μια ακτίνα τουλάχιστον 200 χιλιομέτρων; Έχει συνυπολογιστεί το πρόβλημα που θα προκύψει πλέον από την έλλειψη επαφής-επικοινωνίας με την τοπική κοινωνία, υπονομεύοντας την προώθηση των συμμετοχικών διαδικασιών στη λήψη αποφάσεων για την προστασία της περιοχής; Στο παραπάνω παράδειγμα, αν μέχρι σήμερα γινόταν μια συνεδρίαση ανά μήνα ύστερα από την συγχώνευση θα πρέπει κανονικά να γίνονται τρεις τουλάχιστον συνεδριάσεις ανά μήνα σε διαφορετικές περιοχές, προκειμένου να διασφαλίζεται κατά το δυνατόν η ορθή διαχείριση του κατά πολύ διευρυμένου προστατευταίου αντικειμένου.