• ΥΠΟΜΝΗΜΑ Π.ΕΝ.Ε.Τ.Η.Σ. ΕΠΙ ΤΟΥ Ν/Σ «ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΑ ΠΛΟΙΑ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ» Η Πανελλήνια Ένωση Επαγγελματικών Τουριστικών Ημερόλοων Σκαφών (Π.ΕΝ.Ε.Τ.Η.Σ) , η επαγγελματική Ένωση των 800 περίπου τουριστικών ημερόπλοιων που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας, ανέμενε με αγωνία εδώ και πολλά χρόνια την κατάρτιση ενός νόμου που θα αναγνώριζε επιτέλους την ύπαρξη αυτού του πολύ σημαντικού κλάδου του θαλάσσιου τουρισμού και θα επέλυε αποτελεσματικά τα τεράστια προβλήματα που αντιμετωπίζει, μέσω: - της κατάργησης των παράλογων και άσκοπων απαγορεύσεων στον τρόπο εκτέλεσης των περιηγητικών πλόων - του καθορισμού ανταγωνιστικών συνθέσεων πληρώματος ειδικά για τα τουριστικά ημερόπλοια, που θα λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαιτερότητές τους - της αναγνώρισής τους ως τμήμα του ευρύτερου κλάδου του θαλάσσιου τουρισμού ώστε να συμμετέχουν επιτέλους και αυτά στα ευρωπαϊκά και κρατικά προγράμματα ενίσχυσης, από τα οποία ως τώρα πάντοτε και εντελώς παράλογα εξαιρούνταν - της προστασίας τους από τον αθέμιτο ανταγωνισμό σκαφών συγγενών κλάδων, που πέραν των άλλων θέτουν σε άμεσο κίνδυνο την ασφάλεια των επιβατών που μεταφέρουν Το παρόν νομοσχέδιο που τίθεται σε δημόσια διαβούλευση, περιλαμβάνει μεν ορισμένα θετικά στοιχεία αλλά σε γενικές γραμμές θεωρούμε ότι είναι ανεπαρκές, άτολμο και δε δίνει αναπτυξιακή ώθηση στον κλάδο των τουριστικώνημερόπλοιων, σε ορισμένες δε περιπτώσεις βάζει αδικαιολόγητα πρόσθετα εμπόδια και απαγορεύσεις. Ειδικότερα οι παρατηρήσεις μας επί του νομοσχεδίου έχουν ως εξής: Άρθρο 1 Τα τουριστικά ημερόπλοια διαχωρίζονται και πάλι αναίτια από τα υπόλοιπα σκάφη του θαλασσίου τουρισμού και τίθενται απαράδεκτοι περιορισμοί στην δραστηριότητά τους ακόμα και σε σχέση με το προηγούμενο καθεστώς. Κατ’ αρχήν πρέπει να γίνει σαφές ότι τα τουριστικά ημερόπλοια δεν είναι δρομολογημένα πλοία και μπορεί μεν κατά βάση να εκτελούν προγραμματισμένες ημερήσιες θαλάσσιες περιηγήσεις, καλύπτουν όμως ταυτόχρονα και μια σειρά αναγκών του τουρισμού που απαιτούν ευελιξία και ελευθερία και δεν εξυπηρετούνται από άλλες κατηγορίες πλοίων. Αν για παράδειγμα ένας σύλλογος θέλει να κάνει μια ημερήσια περιήγηση από τις 7:30 το πρωί μέχρι τις 10:30 το βράδυ (15 ώρες) γιατί αυτό να απαγορεύεται; Ποιος άλλος θα εξυπηρετούσε μια τέτοια απόλυτα θεμιτή ζήτηση; Επίσης ο διαχωρισμός των ημερόπλοιων από τη γενική κατηγορία των πλοίων αναψυχής έχει οδηγήσει όλα τα προηγούμενα χρόνια στην εξαίρεση τους από κάθε αναπτυξιακό νόμο, ευρωπαϊκό ή κρατικό πρόγραμμα ενίσχυσης κάτι που είναι αδικαιολόγητο, άδικο, συνιστά άνιση μεταχείριση και έχει οδηγήσει τον κλάδο μας σε μαρασμό. Τέλος, ενώ στα ημερόπλοια μπαίνουν αυστηροί περιορισμοί αντίθετα στα επαγγελματικά πλοία αναψυχής δίνεται η δυνατότητα να εκτελούν στην ουσία θαλάσσιες περιηγήσεις και μάλιστα με διευρυμένο πρωτόκολλο επιβατών μέχρι 99 άτομα, δημιουργώντας τεράστιο αθέμιτο ανταγωνισμό στον κλάδο μας. Θέτουμε ευθέως το ερώτημα: πόσο ασφαλές είναι ένα επαγγελματικό πλοίο αναψυχής να μεταφέρει 100 επιβάτες για ημερήσια περιήγηση με ελάχιστο και χαμηλόβαθμο πλήρωμα και χωρίς τα σωστικά μέσα που διαθέτουν τα ημερόπλοια; Η πρότασή μας: 1. Ο ορισμός του άρθρου 1(α) «Ταξίδι αναψυχής» και 1(α) στοιχ. (i) «Πλοίο αναψυχής» περιγράφει απόλυτα τη δραστηριότητα και των τουριστικών ημεροπλοίων, η οποία έχει δύο βασικά στοιχεία: την αναψυχή των επιβατών και την ελευθερία στο πρόγραμμα. Επομένως ζητούμε οι δύο αυτές παράγραφοι να τεθούν με ξεχωριστή αρίθμηση υπό στοιχείο (α) και οι υπόλοιποι ειδικοί ορισμοί να τεθούν στη συνέχεια υπό στοιχείο (β) έτσι ώστε να περιλαμβάνονται και τα τουριστικά ημερόπλοια στη γενική κατηγορία των πλοίων αναψυχής. 2. Στο άρθρο 1α στοιχ. (iv) να διαγραφεί «ή και περιήγησης με ολική ναύλωση» και να αντικατασταθεί το «για χρονική διάρκεια μεγαλύτερη των οκτώ (8) ωρών» με «μεγαλύτερη των δώδεκα (12) ωρών». Ομοίως να τροποποιηθεί το άρθρο 3 παρ. 2 με αλλαγή από «οκτώ (8) ωρών» σε «δώδεκα (12) ωρών» 3. Στο άρθρο 1(β) να διαγραφεί εντελώς το «χρονικής περιόδου μέχρι δεκατεσσάρων (14) ωρών» 4. Στον ορισμό του άρθρου 1(β) «Επαγγελματικό τουριστικό ημερόπλοιο» να τροποποιηθεί ως εξής: «Επαγγελματικό Τουριστικό Ημερόπλοιο»: είναι το μικρό σκάφος όπως ορίζεται από τους ισχύοντες Κανονισμούς Λιμένα ή το πλοίο αναψυχής το οποίο εκτελεί ημερήσιο θαλάσσιο ταξίδι της παρούσας παραγράφου» Άρθρο 9 Όπως αναφέραμε και παραπάνω, τα τουριστικά ημερόπλοια δεν είναι δρομολογημένα πλοία και βασικό στοιχείο της δραστηριότητας είναι η ελευθερία στον καταρτισμό του προγράμματός τους και η ευελιξία. Μόνο έτσι μπορούν να εξυπηρετηθούν οι ποικίλες ανάγκες του τουρισμού της χώρας μας που έχει εκατοντάδες νησιά, πολλές δυσπρόσιτες περιοχές ιδιαίτερης φυσικής ομορφιάς ή ιστορικού ενδιαφέροντος, αλλά και ανεπάρκεια θαλάσσιων μεταφορικών μέσων. Μόνο έτσι μπορούν να αναπτυχθούν νέες δραστηριότητες που θα φέρουν πολύτιμο συνάλλαγμα στη χώρα μας όπως τα event ships που θα μπορούν να εξυπηρετούν εταιρικά ή άλλα γκρουπ περιηγητών στα πρότυπα των “bateaux mouches” του Σηκουάνα ή των αντίστοιχων της Βαρκελώνης , της Κωνσταντινούπολης κ.α. Η πρότασή μας: 1. Στο άρθρο 9 παρ. (2) να προστεθεί η εξής παράγραφος: «Η άδεια δύναται να περιλαμβάνει περισσότερες της μίας περιοχές άσκησης της δραστηριότητας, κατόπιν αίτησης στις Λιμενικές Αρχές των αντίστοιχων περιοχών σύμφωνα με τη διαδικασία που ορίζεται στο παρόν άρθρο». 2. Στο άρθρο 9 παρ.(5) στοιχ. (β) να διαγραφεί το «κατ’ εξαίρεση» και το «μόνο με έγκριση της αρμόδιας Λιμενικής Αρχής του ενδιάμεσου λιμένα μετά από αίτηση των ενδιαφερομένων». Θεωρούμε ότι η δυνατότητα παραλαβής περιηγητών από περισσότερα λιμάνια είναι απολύτως μέσα στην έννοια και τον σκοπό της θαλάσσιας περιήγησης όπως ορίζεται στο παρόν νομοσχέδιο. Υπηρετεί το τουριστικό προϊόν της χώρας μας, σε καμία περίπτωση δεν ανταγωνίζεται τα δρομολογημένα πλοία και δίνει την δυνατότητα σε περισσότερα νησιά – τουριστικές αγορές να προσφέρουν την υπηρεσία της ημερήσιας κρουαζιέρας στους επισκέπτες τους. Με τις δύο προϋποθέσεις που τίθενται (κυκλικό ταξίδι, επιβίβαση και αποβίβαση στον ίδιο λιμένα, απαγόρευση αποβίβασης των περιηγητών που βρίσκονται ήδη στο πλοίο), η δυνατότητα αυτή θεωρούμε ότι δεν θα πρέπει να υπόκειται σε καμία έγκριση των Αρχών, οι οποίες άλλωστε με τα κατά τόπους λιμεναρχεία πολύ εύκολα μπορούν να διαπιστώσουν εάν υπάρχει κάποια παραβίαση ή αθέμιτος ανταγωνισμός (βαλίτσες, επιβάτες με εισιτήριο μιας διαδρομής, ταυτοπροσωπία σε επιβίβαση / αποβίβαση κλπ) 3. Ζητούμε να προστεθεί στο άρθρο 9 η ακόλουθη παράγραφος: «Επιτρέπεται κατ’ εξαίρεση η εκτέλεση περιηγητικών ταξιδιών κατά τα οποία η κυκλική περιήγηση ολοκληρώνεται σε συνδυασμό με χερσαία μέσα μεταφοράς, υπό την προϋπόθεση ότι οι επιβάτες – περιηγητές καταλήγουν στο σημείο από το οποίο ξεκίνησαν την περιήγηση, μετά από αίτηση των ενδιαφερομένων και μόνο με έγκριση της αρμόδιας Λιμενικής Αρχής του λιμένα αφετηρίας και τη σύμφωνη γνώμη της αρμόδιας Λιμενικής Αρχής του λιμένα αποβίβασης». Η ανάπτυξη του τουρισμού απαιτεί συνδυασμένες και ευέλικτες υπηρεσίες προς τους επισκέπτες της χώρας μας. Μια τέτοια περίπτωση είναι η περιήγηση με συνδυασμένη μεταφορά από τουριστικά πλοία και λεωφορεία που σε πολλές περιπτώσεις αντιμετωπίζει προβλήματα έλλειψης χρόνου ή καιρικών συνθηκών, εξυπηρετεί ειδικές ανάγκες των πελατών - τουριστών και κάνει την προσφερόμενη υπηρεσία πιο ελκυστική. Μια τέτοια δυνατότητα και με τις αυστηρές προϋποθέσεις που δίδεται, θεωρούμε ότι είναι απόλυτα θεμιτή, δεν ανταγωνίζεται κανένα άλλο κλάδο, εμπλουτίζει το τουριστικό προϊόν της χώρας μας, προσφέρει καλές υπηρεσίες στους επισκέπτες της και είναι απολύτως μέσα στη φύση της θαλάσσιας περιήγησης και αναψυχής όπως φαίνεται και στα πραγματικά παραδείγματα που ακολουθούν. Παράδειγμα Α: Μια ομάδα τουριστών που διαμένει σε ξενοδοχείο της Αθήνας μεταφέρεται με τουριστικό λεωφορείο στο Λουτράκι, επιβιβάζεται εκεί σε τουριστικό πλοίο, διασχίζει την Διώρυγα της Κορίνθου, επισκέπτεται την Αίγινα , αποβιβάζεται στον Πειραιά και επιστρέφει με τουριστικό λεωφορεία στο ξενοδοχείο του. Με τον τρόπο αυτό οι επιβάτες δεν είναι αναγκασμένοι να παρατείνουν κατά πολύ την παραμονή τους στο πλοίο που θα χρειαζόταν 3 ώρες για να τους μεταφέρει από τον Πειραιά στο Λουτράκι έναντι 1 ώρας του λεωφορείου, ούτε θα αναγκάζονταν να διασχίσουν δύο φορές τη Διώρυγα της Κορίνθου. Παράδειγμα Β: Σύνεδροι ξενοδοχείου της Ρόδου με περιορισμένο διαθέσιμο χρόνο, επιθυμούν να συνδυάσουν μια σύντομη απογευματινή θαλάσσια περιήγηση με δείπνο σε παραθαλάσσιο χωριό του νησιού. Επιβιβάζονται σε τουριστικό πλοίο την ώρα του ηλιοβασιλέματος, απολαμβάνουν μια δίωρη αργή πλεύση κατά μήκος των ακτών με μουσική και ποτό, αποβιβάζονται στο παραθαλάσσιο χωρίο για το δείπνο και επιστρέφουν με λεωφορεία στο ξενοδοχείο τους στην πόλη της Ρόδου. 4. Στο άρθρο 9 παρ. (6) ζητούμε να απαλειφθεί η φράση «… και με τον αποκλειστικό όρο ότι παρέχεται ένα σύνολο (πακέτο) υπηρεσιών στο οποίο περιλαμβάνονται, πέραν του ναύλου, και υπηρεσίες έξω από το πλοίο όπως επίσκεψη αξιοθέατων, διασκέδαση στην ξηρά και άλλες ψυχαγωγικές υπηρεσίες)» Η παρένθετη αυτή πρόταση μόνο προβλήματα και σύγχυση δημιουργεί. Ο σκοπός του άρθρου αυτού είναι να δώσει μια λύση σε γκρουπ τουριστών που διαμένουν σε νησιά χωρίς αεροδρόμιο ή πυκνή θαλάσσια συγκοινωνία να μετακινηθούν στον κατάλληλο χρόνο από και προς τους συγκοινωνιακούς κόμβους της χώρας. Επομένως το κριτήριο για μια τέτοια έγκριση πρέπει να είναι μόνο η έλλειψη ή ανεπάρκεια των υφιστάμενων συγκοινωνιακών μέσων και ιδίως των δρομολογημένων επιβατηγών πλοίων, και όχι η προσφορά πακέτου ψυχαγωγίας, η οποία περιττεύει. Πραγματικό παράδειγμα: Οι πελάτες Σουηδικού ταξιδιωτικού γραφείου φτάνουν κάθε Δευτέρα πρωί στην Σαντορίνη με πτήση charter με προορισμό τη Νάξο για εβδομαδιαίο πρόγραμμα διακοπών. Η ίδια πτήση charter φέρνει δεύτερο γκρουπ μια εβδομάδα αργότερα και παραλαμβάνει το πρώτο γκρουπ για να το επιστρέψει στην χώρα του (back to back groups). Η Νάξος δεν συνδέεται με την Σαντορίνη τις πρώτες πρωινές ώρες. Επομένως για αν αποφευχθεί η πολύωρη αναμονή και ταλαιπωρία των επιβατών κατά την άφιξή τους ή η διανυκτέρευση στο αεροδρόμιο περιμένοντας την πτήση της επιστροφή τους, ναυλώνουν μετά από άδεια του ΥΕΝ ένα μη δρομολογημένο επιβατηγό – τουριστικό πλοίο που τους μεταφέρει στον κατάλληλο χρόνο από το αεροδρόμιο στον τόπο των διακοπών τους και αντίστροφα. 5. Το άρθρο 9 παρ. (7) περιλαμβάνει μια πολύ θετική ρύθμιση που προσθέτει ένα νέο τουριστικό προϊόν στη χώρα μας. Πράγματι μέχρι σήμερα π.χ. ένα μεγάλο εταιρικό γκρουπ 150 ατόμων που επιθυμούσε να πραγματοποιήσει μια ολιγοήμερη περιήγηση στα νησιά με δικό του ειδικό πρόγραμμα δεν μπορούσε να εξυπηρετηθεί ούτε από τα μικρά επαγγελματικά πλοία αναψυχής, ούτε από τα μεγάλα κρουαζιερόπλοια. Ζητούμε ωστόσο να επεκταθεί η επιτρεπόμενη χρονική διάρκεια από τις 36 ώρες στις 60 ή έστω στις 48 ώστε μια τέτοια περιήγηση να είναι εφικτή στα πλαίσια ενός weekend (π.χ. Παρασκευή μεσημέρι έως Κυριακή βράδυ) που είναι και η πιο συνήθης ζήτηση. Σε αντίθετη περίπτωση η πολύ καλή αυτή διάταξη θα είναι ημιτελής και δε θα έχει καμία πρακτική χρησιμότητα. Άρθρο 17 Στο άρθρο 17 παρ. (3) ζητούμε να συμπληρωθεί η α’ πρόταση ως εξής: «Επιτρέπεται ο εφοδιασμός των επαγγελματικών πλοίων αναψυχής και των επαγγελματικών τουριστικών ημερόπλοιων του παρόντος νόμου με καύσιμα απαλλαγμένα από τον ειδικό φόρο κατανάλωσης και του δασμού των καυσίμων που χρησιμοποιούνται για τη ναυσιπλοϊα …..» Αυτή η προσθήκη κρίνεται απαραίτητη για να διασαφηνιστεί η συνέχιση εφοδιασμού και των ημερόπλοιων με καύσιμα απαλλαγμένα από τον ειδικό φόρο κατανάλωσης όπως ίσχυε μέχρι σήμερα.