• Ειδοποιός διαφορά: ένα Πειραματικό Σχολείο μπορεί να χαρακτηριστεί ως τέτοιο, εφόσον συνδέει τη λειτουργία του με τη διενέργεια εκπαιδευτικής έρευνας. Η οργανική σύνδεση με το Πανεπιστήμιο, από αυτήν την άποψη, αποτελεί συνθήκη sine qua non για τη λειτουργία ενός σχολείου ως εργαστηρίου παιδαγωγικής έρευνας. Μόνο από αυτήν την άποψη τα ενλόγω σχολεία είναι αποδεκτό να λειτουργούν ως "πρότυπα". Κάτι τέτοιο ποτέ δεν ίσχυσε στην ελληνική εκπαιδευτική πραγματικότητα για τα υφιστάμενα Πειραματικά. Δοικητική λειτουργία:γενικότερα, η εφαρμογή καινοτομιών προϋποθέτει αναβάθμιση της αυτονομίας της σχολικής μονάδας. Κατά μείζονα λόγο,ένα Πειραματικό δεν είναι δυαντό να μην διαθέτει υψηλό βαθμό αυτονομίας στη λήψη αποφάσεων για ζητήματα που αφορούν τη σχολική μονάδα.Η σύνδεση με το Πανεπιστήμιο φαίνεται να διασφαλίζει αυτήν την λειτουργία. Εννοείται, πως πάντοτε το σχολείο αυτό πρέπει να υπόκειται στους κανόνες λογοδοσίας προς τους αρμόδιους φορείς. Διαφοροποίηση ή συνεκπαίδευση:Η εφαρμογή πολιτικών διαφοροποίησης πολλές φορές συνδέθηκε με την αναπαραγωγή κοινωνικών ανισοτήτων. Αλλά και η εφαρμογή του "εναίου σχολείου", χωρίς την απαιτούμενη παιδαγωγική υποστήριξη, κατέληξε συνώνυμη της "ισοπέδωσης". Η διατήρηση των Πειραματικών με το χαρακτήρα που προανέφερα είναι μια νότα διαφοροποίησης στην ελληνική εκπαίδευση, χωρίς να κατ΄ανάγκη να οδηγεί σε "ελιτίστικες"΄εκδοχές. Αντίθετα,τα σχολεία "αριστείας" που εστιάζουν στην επίδοση-κατάταξη θα λειτουργήσουν προς μια τέτοια κατεύθυνση. Όμως, στην ελληνική εκπαίδευση έχει διαπραχθεί ιστορικά μια κατάφωρη αδικία σε βάρος των "χαρισματικών παιδιών". Έχουν και αυτά τις δικές τους, ιδιαίτερες, ανάγκες ανάπτυξης. Ας μην διαπράξουμε το ίδιο λάθος από την άλλη κατεύθυνση τώρα: να τα γκετοποιήσουμε και τα απομονώσουμε από την υπόλοιπη κοινωνία. Η λύση είναι: να ενταχθεί αυτή η συνιστώσα (της εκπαίδευσης χαρισματικών παιδιών) στα Πειραματικά, εφόσον διασφαλιστεί η παιδαγωγική υποστήριξη της εφαρμογής της στο πλαίσιο μιας ευρύτερης εφαρμογής της διαφοροποιημένης διδασκαλίας στα Πειραματικά αλλά και στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα