Αρχική Ρύθμιση των Χρεών Υπερχρεωμένων ΚαταναλωτώνΆρθρο 1. Πεδίο ΕφαρμογήςΣχόλιο του χρήστη N. INKA | 3 Νοεμβρίου 2009, 14:04
  • Σχόλιο του χρήστη 'N. INKA' | 3 Νοεμβρίου 2009, 14:04

    ΘΕΣΕΙΣ ΙΝΚΑ (Ν.ΙΝΚΑ) Το σχέδιο νόμου της κυβέρνησης εισάγει νέους, καινοτόμους για την χώρα μας θεσμούς για την «ρύθμιση χρεών υπερχρεωμένων καταναλωτών» και δεν μπορούμε παρά να χαιρετίσουμε τη νομοθετική πρωτοβουλία της κυβέρνησης και την σκοπιμότητα που εισάγει η ρύθμιση. Πρόκειται για μία νέα φιλοσοφία πάνω στο καυτό για εκατομμύρια Ελληνες θέμα του δανεισμού. Διαπιστώνοντας στο κείμενο του νομοσχεδίου κάποια σημαντικά ζητήματα που κατά την θέση μας χρήζουν διαφορετικής ρύθμισης και προσοχής εργαστήκαμε με την μεθοδικότητα που μας χαρακτηρίζει, ώστε να συγκεράσουμε τις θέσεις του νομοσχεδίου και τον δικαιοπολιτικό σκοπό του με τις θέσεις μας. Το αποτέλεσμα της κοπιώδους επιστημονικής εργασίας μας ήταν μία νέα ολοκληρωμένη πρόταση, ένα νέο σχέδιο νόμου, το οποίο θέτουμε υπ’ όψιν της κυβέρνησης και των λοιπών αρμοδίων φορέων, ζητώντας να είναι αυτό που τελικά θα εισαχθεί προς ψήφιση και σε κάθε διαφορετική περίπτωση να ληφθούν σοβαρά υπόψη οι παρατηρήσεις και τροποποιήσεις που προτείνονται. Στο παρόν δελτίο τύπου αναφερόμαστε συνοπτικά στα θέματα που θίγονται στο σχέδιό μας και καλούμε σε διαβούλευση για αυτό στην ηλεκτρονική διεύθυνση ****, όπου παρατίθεται ολόκληρο. Στην εισαγωγή του σχεδίου μας αναφερόμαστε στην δικαιοπολιτική αναγκαιότητα του θεσμού. Αναλύεται το ζήτημα της ισχύος των τραπεζών και οι πολιτικές που ακολουθήθηκαν και τους επέτρεψαν υπερβολικά κέρδη εις βάρος της κοινωνίας. Κύρια στεκόμαστε και αναλύουμε την κοινωνική κατάσταση που προκάλεσαν και προκαλούν. Σκοπός του νόμου κατά τις θέσεις μας πρέπει να είναι η απελευθέρωση των ανθρώπων από τον τραπεζικό ζυγό που τους αχρηστεύει ουσιαστικά και παραγωγικά και η επανένταξή τους σε διαδικασίες δημιουργικές και παραγωγικές. Αυτό θα είναι το μεγάλο κοινωνικό όφελος: η επαναδραστηριοποίηση των ανθρώπων που ζούν κρυμμένοι από τις τράπεζες και τις εισπρακτικές και δεν έχουν καμία πρόθεση να δημιουργήσουν κάτι επειδή γνωρίζουν πως ό,τι φτιάξουν θα το κατάσχουν οι τράπεζες. Την ανάγκη της «σεισάχθειας» την συνδυάζουμε με την ανάγκη νέων μέτρων, μέτρων για όλους, τα οποία θα απαγορεύσουν οριστικά τα φαινόμενα εξανδραποδισμού των ανθρώπων και θα ορθολογικοποιήσουν την παραγωγική διαδικασία στην χώρα. Με το νομοσχέδιο που συντάξαμε ως πρόταση, δίνονται και προτείνονται ουσιαστικές, άρτιες και συγκεκριμένες λύσεις στα ακόλουθα: - Σε ερμηνευτικά ζητήματα που είναι δυνατόν να τεθούν με το σχέδιο νόμου ως έχει. - Ορίζουμε αντικειμενικά με βάση το είδος των δανείων και όχι υποκειμενικά με βάση την ιδιότητα των προσώπων, το ποιοι μπορούν να ενταχθούν στην ρύθμιση. - Ρυθμίζουμε κατά τρόπο σαφέστερο και αντικειμενικό τις προϋποθέσεις υπαγωγής στο νομοσχέδιο. - Στο θέμα των πολλών, πολυδαίδαλων, κοστοβόρων και χρονοβόρων διαδικασιών που προβλέπει. Προτείνουμε, ορίζουμε και ζητούμε ένα στάδιο συμβιβαστικής επίλυσης υπό καθεστώς πλήρους προστασίας του οφειλέτη. - Προτείνουμε συγκεκριμένες διαδικασίες και αμοιβές που θα διασφαλίζουν τους οφειλέτες. - Περιορίζουμε την δυνατότητα δικαστικής αυθαίρετης κρίσης, επιζήμιας για τους οφειλέτες. - Ζητούμε και θέτουμε τους όρους για την προστασία των οφειλετών που έχουν καταβάλλει μεγάλα χρηματικά ποσά στις τράπεζες. - Δίνεται λύση στο θέμα της προστασίας και των εγγυητών. - Ζητούμε και θέτουμε τους όρους την κατάργηση του θεσμού της ιδιωτικής πτώχευσης, που φαίνεται να εισάγεται με το νομοσχέδιο. Είναι άκρως προσβλητική για τους ανθρώπους και επιζήμια από κάθε άποψη. - Δίνονται εναλλακτικές δυνατότητες στους οφειλέτες προκειμένου να μην χάσουν την ακίνητη και κινητή περιουσία τους. - Ζητούμε απαραίτητα την κατάργηση του θεσμού του συνδίκου, που προβλέπει το νομοσχέδιο και κάθε συσχέτιση του θεσμού με την πτώχευση των ανθρώπων και το πτωχευτικό δίκαιο. - Ζητούμε και προτείνουμε συγκεκριμένες λύσεις που προστατεύουν τον μισθό και τα κινητά πράγματα της οικίας του οφειλέτη. - Ζητούμε την αντικατάσταση θεσμών που είναι δυνατόν να θίξουν ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα των οφειλετών. - Τέλος, ρυθμίζουμε τεχνικά νομικά ζητήματα, διασφαλίζουμε τις διαδικασίες και τον οφειλέτη ως προσωπικότητα. Ζητούμε από την κυβέρνηση και την αρμόδια υπουργό να κάνει δεκτές τις παρατηρήσεις μας και να εισάγει την πρότασή μας. Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ανάλυσής και της πρότασής μας. Α. ΔΙΚΑΙΟΠΟΛΙΤΙΚΗ (συνοπτική) : Η κοινωνική κατάσταση και η αντιμετώπισή της. Για όσους ζουν μέσα στην πραγματική πλατειά κοινωνία είναι γνωστό το πρόβλημα της υπερχρέωσης της συντριπτικής πλειοψηφίας της οικονομικά αδύναμων ανθρώπων. Αφήνοντας κατά μέρος το ατομικό κομμάτι της ευθύνης και των αιτίων της, αυτό που αφορά τον καθένα ξεχωριστά και δεν μπορεί παρά να εξεταστεί μέσα από αβέβαιες μόνο και προβληματικές ομαδοποιήσεις και προσεγγίσεις θα πρέπει να αναζητήσουμε τα αίτια που αφορούν το κοινωνικό πεδίο. Είναι σαφές ότι ο δανεισμός των ιδιωτών και η «απελευθέρωσή» του αποτέλεσε μία καθαρά πολιτική επιλογή. Ως πράξη πολιτική, είναι επίσης σαφές για κάθε σκεπτόμενο άνθρωπο ότι επιβλήθηκε με βάση συγκεκριμένες σκοπιμότητες και όχι από κάποια μεταφυσική παρότρυνση. Το πώς και γιατί επιβλήθηκε και επικράτησε η απελευθέρωση του δανεισμού ιδιωτών προκύπτει από την εξέταση των προσώπων που μετέχουν στην σύμβαση δανείου. Στην σχέση του δανεισμού δύο είναι τα πρόσωπα που συμβάλλονται και εν γένει υφίστανται, ο δανειστής και ο δανειζόμενος. Η σχέση ξεκινά πάντα με πρωτοβουλία του δανειζόμενου, ο οποίος χρησιμοποιεί τον δανεισμό για να καλύψει κάποιες ανάγκες του τις οποίες θεωρεί ζωτικές και άμεσες. Το εάν αυτές οι ανάγκες είναι πραγματικά ζωτικές και άμεσες, εάν είναι πραγματικές ή επίπλαστες είναι ένα ζήτημα που χρειάζεται πραγματικά σοβαρή ανάλυση και εξέταση. Το γιατί οι ανάγκες αυτές να δημιουργούνται ή (εφόσον είναι πραγματικές και άμεσες) να μην μπορούν να καλυφθούν μέσα από την κοινωνική συμβίωση και προσπάθεια, είναι επίσης ένα σημαντικότατο και συναφές με τα ανωτέρω ζητούμενο. Ας ψάξουμε καλά και σοβαρά για τις αιτίες και τις λύσεις στο ερώτημα. Μερικές σαφείς όμως και βασικές απαντήσεις στα ανωτέρω ερωτήματα και στα εκατοντάδες ερωτήματα που προκύπτουν από τις θεωρήσεις αυτές, δίνει η εξέταση των προθέσεων και σκοπιμοτήτων του δανειστή και για να μην πλαταίνει το πεδίο της ανάλυσης: των σκοπιμοτήτων του κατ’ επάγγελμα δανειστή. Είναι σαφές ότι ο τελευταίος, ο κατ’ επάγγελμα δανειστής, εξαρτά άμεσα την επαγγελματική του υπόσταση και την εν γένει ισχύ του από την ύπαρξη δανειζόμενων και κατ’ ακολουθία από την ύπαρξη της ανάγκης δανεισμού. Θα ήταν πραγματικά ωφέλιμο για το κοινωνικό σύνολο και την γνώση μας πάνω στα πράγματα να μελετηθούν και να αναλυθούν οι τρόποι και τα μέσα με τους οποίους τα μεγάλα μορφώματα των δανειστών, οι τράπεζες, επηρεάζουν ή προκαλούν, νόμιμα ή παράνομα, θεμιτά ή αθέμιτα, την ανάγκη κάποιων ανθρώπων να προσφεύγουν στον δανεισμό. Χρήσιμο επίσης θα ήταν να μελετηθεί και εξακριβωθεί ο βαθμός διείσδυσης των τραπεζών, όχι μόνο στην πολιτική ζωή και τους πολιτικούς, αλλά: - σε όλους τους μηχανισμούς και θεσμούς, - σε όλα τα επιχειρηματικά μορφώματα που καλύπτουν τις ανάγκες των δανειζόμενων - στην οικονομία εν γένει. Αυτά είναι τα εργαλεία της γνώσης, για να μπορέσουμε να εννοήσουμε το τον τρόπο της δράσης των μορφωμάτων των δανειστών και μας λείπουν, αν και πολλοί γνωρίζουμε ένα κομμάτι της αλήθειας και υποψιαζόμαστε το υπόλοιπο … . Εάν θέλετε λοιπόν να βρείτε αλήθειες και απαντήσεις στα ερωτήματα περί του δανεισμού, που τέθηκαν πιο πάνω και όλα όσα συναφή σκέπτεστε, ψάξτε τις αλήθειες στον ρόλο και την ισχύ των δανειστών. Το βέβαιο είναι ότι η κατάσταση αυτή στα νοικοκυριά είναι αποτέλεσμα πολιτικών επιλογών του νεοφιλελευθερισμού. Η «απελευθέρωση» των τιμών των αγαθών και η ρύθμισή τους έξω από τα πλαίσια ρύθμισης της κοινωνίας-κράτους με την παράλληλη εφαρμογή προγραμμάτων διαρκούς λιτότητας για το μεγαλύτερο μέρος της κοινωνίας (στην Ελλάδα κλείνουμε σε λίγο μια 15ετία διαρκούς λιτότητας), προκάλεσε από την μία πλευρά την συνεχή άνοδο στις τιμές των αγαθών και από την άλλη πλευρά την αδυναμία ολοένα και περισσότερων να ανταποκριθούν στις ανάγκες της ζωής. Μια σειρά από «απελευθερώσεις» (δηλ. ανεξέλεγκτες κοινωνικά πορείες τιμών των αγαθών) δεν οδήγησε μόνο στην διαρκή, συνεχή και πάγια αύξηση των τιμών των αγαθών, αλλά και στην κατεύθυνση προς μία σειρά δανεισμών. Η «απελευθέρωση» π.χ. των μισθωμάτων οδήγησε στην λύση των στεγαστικών δανείων, αφού τα μισθώματα έγιναν πραγματικά ασύμφορα. Παράλληλα, η διαρκής προβολή της αυταπάτης του καταναλωτισμού ως του μοναδικού τρόπου ζωής που χαρίζει την ευτυχία στον άνθρωπο, η μετατροπή κάθε έκφανσης της ανθρώπινης προσωπικότητας σε οικονομική αξία, προσδιόρισαν και προσδιορίζουν το αξίωμα «Είσαι όσα Εχεις» σε κεντρικό ατομικό και κοινωνικό στόχο. Ουσιαστικά οι κοινωνίες εγκλωβίστηκαν στον υλικό ευδαιμονισμό και με μία σειρά από πρακτικές και με τις αντιπαραγωγικές για τον «δυτικό κόσμο» του ολοκληρωτικού καπιταλισμού εκφάνσεις της παγκοσμιοποίησης, οδηγούνται σε πραγματικά αδιέξοδα, που όμοιά τους δεν έχει γνωρίσει η ανθρώπινη ιστορία. Μία από τις κυριότερες συνέπειες και ίσως η σημαντικότερη σε οικονομικό επίπεδο είναι ο δανεισμός και ο υπερδανεισμός. Στο κοινωνικό πεδίο η σημαντικότερη συνέπεια είναι η εξάρτιση των ανθρώπων και των κοινωνιών από τον δανεισμό και τους δανειστές και η συνακόλουθη καταστροφή κάθε παραγωγικής διαδικασίας που θα στηριζόταν σε αυτούς, αφού γνωρίζουν πως ό,τι και εάν δημιουργήσουν θα κατασχεθεί από τον δανειστή. Στην Ελλάδα της ανωριμότητας, της εξάρτισης από τα οικονομικά κέντρα εξουσίας και των διευρυνόμενων παραγωγικών ελλειμμάτων το φαινόμενο λειτούργησε στον υπερθετικό βαθμό. Από την μία πλευρά, οιι τράπεζες αφέθηκαν να δανειοδοτούν με αισχροκερδή επιτόκια υπερχρεώνοντας την κοινωνία και την οικονομία της, αυξάνοντας την εξάρτιση των ανθρώπων και του κοινωνικού συνόλου από αυτές. Η πρακτική αυτή μεταφράστηκε σε υπερκέρδη, σε κέρδη τριπλάσια και πλέον των αντίστοιχων ευρωπαϊκών σε σχέση με τα διακινούμενα κεφάλαια και τούτο αποτελεί μία σαφή απόδειξη της καταχρηστικής αισχροκερδούς συμπεριφοράς τους. Από την άλλη πλευρά η ίδια η οικονομία, που βίωνε και βιώνει το τεράστιο έλλειμμα ανταγωνιστικότητας λόγω των υψηλών επιτοκίων, οδηγήθηκε σε αντιπαραγωγικές λύσεις μιας ολοένα διογκούμενης εμπορικής αγοράς χωρίς εσωτερικό παραγωγικό υπόβαθρο. Η κοινωνία οδηγήθηκε στην μαζική επιλογή του εμπορίου, που τις συντριπτικά περισσότερες φορές είχε ως περιεχόμενο τον τραπεζικό δανεισμό με υψηλά επιτόκια, προκειμένου να κατασκευαστούν «ράφια καταστημάτων και βιτρίνες για την πώληση εισαγόμενων αγαθών». Η προηγούμενη φράση, συμβολικά περικλείει και την αντιπαραγωγική κατεύθυνση της ελληνικής οικονομίας. Αλλωστε και περαιτέρω, σε μία χώρα «εμπόρων» ουδείς σέβεται τον παραγωγό. Στην πραγματικότητα το σύνολο της ελληνικής κοινωνίας εργαζόταν και εργάζεται για τις τράπεζες και τα υπερκέρδη τους, που προκύπτουν από τα υψηλά επιτόκια. Τα τελευταία υποχρεώνουν τους ανθρώπους να αφιερώνουν ένα μεγάλο μέρος της παραγωγικής δράσης τους στην εξόφλησή τους. Ως ήταν αναμενόμενο, τα πράγματα οδηγήθηκαν σε κοινωνικό αδιέξοδο. Ένα μεγάλο τμήμα της κοινωνίας μας, ένα μεγάλο κλάσμα από τους ανθρώπους που την συγκροτούν και αποτελούν το πραγματικό παραγωγικό της δυναμικό βρίσκονται δέσμιοι των δανείων και των δανειστριών τραπεζών. Ουσιαστικά βρίσκονται εκτός παραγωγής και δημιουργικής εργασίας, καθώς, είτε αδυνατούν να συνεχίσουν την δράση τους (υπερχρέωση, «Τειρεσίας», έλλειψη δυνατότητας οικονομικής κίνησης κ.α.), είτε από την άποψη της οικογενειακής και προσωπικής τους ζωής δεν έχει κανένα απολύτως νόημα το να δημιουργήσουν, το να παράγουν στο μέλλον, αφού αυτό θα έλθουν να το νοσφιστούν οι δανειστές – τραπεζίτες. Οι τελευταίοι έχουν καταστεί κατά τα τελευταία έτη κυρίαρχοι της συνολικής οικονομίας της χώρας και κύριοι της ακίνητης εμπραγμάτωσης της χώρας. Είναι σαφές ότι είναι επιτακτικό δημόσιο και κοινωνικό συμφέρον η απελευθέρωση αυτών των ανθρώπων από την κατάσταση παραγωγικής αδράνειας και εγκλωβισμού στην οποία έχουν περιέλθει. Η ιδιότυπη αυτή ομάδα των φυλακισμένων ανθρώπων αναζητεί το κλειδί προς την ελευθερία και την επανένταξη !!!. Το κράτος των Ελλήνων, έχει την Συνταγματική και θεμελιώδη για την συγκρότηση και την συνοχή του υποχρέωση να επέμβει για να διαφυλάξει το μέλλον της κοινωνίας μας και να διασώσει εκατομμύρια ανθρώπους από τον οιονεί εξανδραποδισμό που δημιουργούν τα χρέη στις τράπεζες. Η επίλυση των προβλημάτων αυτών οφείλει και πρέπει να θεσμοθετηθεί, όχι ως απλό μέτρο διαχειριστικής και ρυθμιστικής φύσης, αλλά ως κεντρικό ζήτημα της κοινωνίας που θα επιφέρει σαφή και πρόδηλη δημόσια κοινωνική ωφέλεια. Μέσα σε ένα καθαρά αστικό νομικό πλαίσιο, που προστατεύει την ιδιοκτησία (και όχι την χρήση της) ως «κόρην οφθαλμού» θα πρέπει να προβληθεί και το μέτρο αυτό της δημόσιας ωφέλειας που θα αιτιολογήσει συγκεκριμένα, πειστικά και βάσιμα τις αποφάσεις και τα μέτρα που θα πρέπει να ληφθούν και οι ανωτέρω αναλύσεις μας μπορούν να αποτελέσουν μία καλή βάση σκεπτικού και εισηγητικής έκθεσης του νόμου (συνδυασμένες με περαιτέρω ανάλυση και στατιστικά στοιχεία), ώστε να αποφευχθούν οι δικαστικές παλινωδίες και σε κάθε περίπτωση να αντιμετωπιστούν τα νομικά επιχειρήματα των τραπεζών. Είναι συνεπώς κοινωνικά αναγκαία μία σύγχρονη «σεισάχθεια» και εξυπηρετεί αυτή άμεσα την δημόσια κοινωνική ωφέλεια που θα προκύψει από την επαδραστηριοποίηση των ανθρώπων, της κοινωνίας και της οικονομίας της. Ως μέτρο θεραπείας η «σεισάχθεια» που επιχειρείται με το σχέδιο νόμου δεν μπορεί από μόνη της να λύσει τα προβλήματα, παρά μόνο να τα θεραπεύσει προσωρινά. Για αυτό και ο αρχαίος νομοθέτης Σόλων, ονομάστηκε «σοφός» γιατί συνόδευσε τν «σεισάχθεια» με την απαγόρευση εξανδραποδισμού για χρέη και μία σειρά μέτρων οικονομικού επαναπροσδιορισμού και ανόρθωσης της οικονομίας. Επομένως, η σύγχρονη «σεισάχθεια» θα πρέπει να συνοδεύεται από μέτρα πρόληψης, που θα καθιστούν αδύνατη την επαναφορά στον κοινωνικό τραπεζικό εξανδραποδισμό, αλλά και μέτρα επαναπροσδιορισμού της κατεύθυνσης της οικονομίας, προς την πραγματική παραγωγικότητα. Αλλως είναι βέβαιο ότι σε μία δεκαετία η απλή θεραπεία της «μερικής σεισάχθειας» που επιχειρείται θα μας βρεί με τα ίδια προβλήματα και δη διογκωμένα και με μερικές νέες δεκάδες χιλιάδες περιουσίες κατασχεμένες υπέρ των τραπεζών ή στα χέρια τους. Παράλληλα, η επιμονή στο αυτό οικονομικό μοντέλο, η επιμονή στο αποδεδειγμένα «λάθος» δεν έχει να προσφέρει παρά πολλαπλασιασμό της υστέρησης. Κάποιος που έχει ένα εμπορικό κατάστημα ή μία εν γένει δραστηριότητα αποδεδειγμένα ζημιογόνο, δεν μπορεί να συνεχίσει να την ασκεί δημιουργώντας νέα ελλείμματα και χρέη. Π πρέπει να οδηγηθεί σε νέες λύσεις, δημιουργικές και ουσιαστικές και αυτό είναι μία υποχρέωση της συντεταγμένης σε κράτος κοινωνίας. Θα πρέπει συνεπώς να υπάρξει μία σειρά μέτρων που θα απελευθερώνουν τους ανθρώπους, θα τους επαναδραστηριοποιούν, αλλά και θα τους δίνουν την δυνατότητα να κινηθούν σε ένα πιο βέβαιο και μη αισχροκερδές περιβάλλον.