• Σχόλιο του χρήστη 'WWF Ελλάς' | 8 Σεπτεμβρίου 2021, 19:11

    Δυστυχώς, η αναθεώρηση της νομοθεσίας για τις στρατηγικές επενδύσεις, η οποία ανακοινώθηκε για πρώτη φορά ως μεταρρύθμιση στο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, (α) αποτυγχάνει να ευθυγραμμίσει τις κρατικές ενισχύσεις που παρέχονται σε στρατηγικές επενδύσεις με τους εθνικούς και ευρωπαϊκούς περιβαλλοντικούς στόχους και (β) αγνοεί σε μεγάλο βαθμό σημαντικές αλλαγές που θεσμοθετήθηκαν με την τελευταία αναθεώρηση (ν. 4608/2019). Υπενθυμίζουμε πως τον Οκτώβριο του 2019, ο Υπουργός Οικονομικών ανακοίνωσε τη συμμετοχή της Ελλάδα στο Coalition of Finance Ministers for Climate Action προσυπογράφοντας το Πρωτόκολλο του Ελσίνκι για την ευθυγράμμιση των οικονομικών πολιτικών (και επομένως των κρατικών ενισχύσεων που παρέχονται σε επενδύσεις) με τους κλιματικούς στόχους. Ταυτόχρονα, το Σχέδιο Ανάπτυξης για την Ελληνική Οικονομία της Επιτροπής Πισσαρίδη αναφέρει ρητά πως οι κρατικές ενισχύσεις (όπως αυτές που παρέχει ο νόμος για τις στρατηγικές επενδύσεις) πρέπει να αποφεύγουν τη χρηματοδότηση επιχειρήσεων «που έχουν αρνητικές εξωτερικές συνέπειες για το σύνολο της οικονομίας, π.χ., αρνητικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα» (σελ. 132, ενότητα 5.1). Τέλος, η ανάγκη ευθυγράμμισης των κρατικών βοηθειών με τους στόχους για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, την προστασία της βιοποικιλότητας, και την ανάπτυξη της κυκλικής οικονομίας αναγνωρίζεται πλέον ρητά από την ΕΕ. Αυτή η κατεύθυνση αναδεικνύεται (α) από τη θέσπιση ελάχιστου ποσοστού δαπανών που προορίζονται για επενδύσεις για την κλιματική μετάβαση μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ) και του νέο Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου (ΠΔΠ), και (β) από την εφαρμογή της αρχής για μη πρόκληση σημαντικής περιβαλλοντικής βλάβης (“do no significant harm principle) στα ίδια χρηματοδοτικά εργαλεία, σε ό,τι αφορά το σύνολο των επενδύσεων που χρηματοδοτούνται. Εντούτοις, το παρόν νομοσχέδιο φαίνεται να αγνοεί τις παραπάνω εξελίξεις, διατηρώντας τις υφιστάμενες «θολές» διατυπώσεις του άρθρου 1, από τις οποίες απορρέει και το σημαντικό έλλειμμα συγκεκριμένων περιβαλλοντικών κριτήριων στα υπόλοιπα άρθρα (βλ. παρακάτω σχόλια). Σε ό,τι αφορά συγκεκριμένα το άρθρο 1, παρ. 3α’ προτείνουμε τις εξής αλλαγές και προσθήκες, οι οποίες αντικαθιστούν ορισμένες νεφελώδεις διατυπώσεις, με έννοιες οι οποίες ορίζονται ρητά σε σειρά κανονισμών και οδηγιών της ΕΕ: «3. α) Ως «στρατηγικές επενδύσεις» νοούνται οι επενδύσεις, οι οποίες, λόγω της στρατηγικής τους βαρύτητας για την εθνική ή και την τοπική οικονομία, μπορεί να επιφέρουν ποσοτικά και ποιοτικά αποτελέσματα σημαντικής έντασης για την αύξηση της απασχόλησης, την παραγωγική ανασυγκρότηση και την ανάδειξη του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος της χώρας σύμφωνα με τις αρχές της κοινωνικά δίκαιης, δίχως αποκλεισμούς, ισόρροπης και αειφόρου ανάπτυξης, με κύρια χαρακτηριστικά δραστηριότητα, την καινοτομία, την ανταγωνιστικότητα, τον καθολικό σχεδιασμό την προσέλκυση επενδυτικών κεφαλαίων, την εξωστρέφεια και εξαγωγική, [την ουσιαστική συμβολή στους εθνικούς και ευρωπαϊκούς στόχους μετασχηματισμού σε μια οικονομία μηδενικών εκπομπών, διατήρησης και αποκατάστασης των οικοσυστημάτων και της βιοποικιλότητας, και ανάπτυξης της κυκλικής οικονομίας όπως ορίζεται στον κανονισμό (ΕΕ) 2020/852], και την υψηλή προστιθέμενη αξία, ιδίως σε τομείς οικονομικών δραστηριοτήτων διεθνώς εμπορεύσιμων προϊόντων ή υπηρεσιών [εάν και εφόσον οι εν λόγω επενδύσεις τηρούν την αρχή της μη πρόκλησης σημαντικής περιβαλλοντικής βλάβης, όπως αυτή ορίζεται στον κανονισμό (ΕΕ) 2020/852]». Από τις παραπάνω αλλαγές απορρέουν περαιτέρω αλλαγές και προσθήκες που προτείνουμε στη συνέχεια σε σχέση με (α) τις κατηγορίες και κριτήρια στρατηγικών επενδύσεων, και (β) τη διαδικασία αξιολόγησης ένταξης και παρακολούθησης στρατηγικών επενδύσεων.