Αρχική ΠΡΟΛΗΨΗ, ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ-ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄ ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΚΑΙ ΕΘΝΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ Άρθρο 1Σχόλιο του χρήστη ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΕΝΩΣΗ ΒΙΟΕΠΙΣΤΗΜΟΝΩΝ | 17 Φεβρουαρίου 2020, 19:40
  • Σχόλιο του χρήστη 'ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΕΝΩΣΗ ΒΙΟΕΠΙΣΤΗΜΟΝΩΝ' | 17 Φεβρουαρίου 2020, 19:40

    Ανακοίνωση της Πανελλήνιας Ένωσης Βιοεπιστημόνων για το Σχέδιο Νόμου «Πρόληψη, προστασία και προαγωγή της υγείας - Ανάπτυξη των υπηρεσιών Δημοσίας Υγείας» Αθήνα, 17-2-2020 Η Πανελλήνια Ένωση Βιοεπιστημόνων εκφράζει τους σοβαρούς ενδοιασμούς της για το σχέδιο νόμου για τη Δημόσια Υγεία που δόθηκε στη δημοσιότητα καθότι διαπιστώνει ότι το Υπουργείο Υγείας δεν διδάσκεται από τα μεγάλα προβλήματα Δημόσιας υγείας. Τα θέματα Δημόσιας Υγείας είναι κυρίως διεπιστημονικά, αγγίζουν πολλές βιολογικές επιστήμες. Ζητήματα όπως της Ενιαίας Υγείας ή μεγάλες παρεμβάσεις όπως της αντικαπνιστικής εκστρατείας, της χρήσης εμβολίων, της προστασίας από τον καρκίνο, την προστασία από την ακτινοβολία, της πρόληψης μέσω διαγνωστικών εξετάσεων, δείχνουν την ανάγκη αυτή της διεπιστημονικότητας και της συμμετοχής όλων των βιολογικών επιστημών. Το Υπουργείο δεν έλαβε την εμπειρία από το προηγούμενο των δυο Νόμων για τη Δημόσια Υγεία, δηλαδή του ν. 3172/2003 και του ν. 3370/2005 που «έμειναν στα χαρτιά». Πιο συγκεκριμένα στο εν λόγω προτεινόμενο νομοσχέδιο: Στα άρθρα 1-5, ορίζονται οι διαδικασίες για την κατάρτιση της Εθνικής Στρατηγικής για τη Δημόσια Υγεία, του Εθνικού Σχεδίου Δράσης και μιας σειράς Σχεδίων Δράσης για επιμέρους θέματα μείζονος σημασίας. Το σχέδιο νόμου εστιάζει στους παράγοντες κινδύνου, έννοια που στη σύγχρονη επιστημονική βιβλιογραφία και στις κατευθύνσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας αποτελεί μέρος μόνο των κοινωνικών, οικονομικών, περιβαλλοντικών και συμπεριφορικών προσδιοριστών της υγείας (determinants of health), που στο νομοσχέδιο θεωρούνται επιμέρους σημείο των παραγόντων κινδύνου (σημείο γ, παρ.2, άρθρο 2). Το σημείο (εδάφια 3-4 του άρθρου 3) αναφέρεται στη διαδικασία εκπόνησης Ετήσιας Έκθεσης για την Υγεία του Πληθυσμού από την Γενική Γραμματεία Δημόσιας Υγείας αν και τα δεδομένα για τις εκθέσεις αυτές υπάρχουν, καθώς οι αρμόδιες υπηρεσίες της χώρας μας τα διαβιβάζουν στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), στις υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) και στον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) που δημοσιεύουν κάθε χρόνο εκθέσεις για την κατάσταση της υγείας στην Ελλάδα και σε όλα τα κράτη μέλη του κάθε οργανισμού και θα μπορούσε αυτό το έργο να ανατεθεί σε ανεξάρτητο φορέα ή σε υπάρχοντα φορέα όπως είναι ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) ο οποίος θα μπορεί να προετοιμάζει την Εθνική Στρατηγική και τα Εθνικά Σχέδια Δράσης που αναφέρονται στο νομοσχέδιο. Στο άρθρο 5, παρ 3Α,i αα και 3Αιια αναφέρεται οτι θα υπάρχουν εκπαιδευτικά προγράμματα πρόληψης, ευαισθητοποίησης γονέων σε θέματα διατροφής και περιορισμού του αλκοόλ, χωρίς να αναφέρονται οι ειδικότητες που θα τα εκπονούν. Οι Βιολόγοι Εκπαιδευτικοί εκπονούν ήδη αντίστοιχα τέτοια προγράμματα στα σχολεία και δεν γίνεται καμία μνεία σε αυτό και τον ρόλο που θα μπορούσαν να έχουν στην εκπαίδευση. Στο άρθρο 5, παρ Βii που αναφέρεται σε εθνικό πρόγραμμα πληθυσμιακού προγεννητικού και επιγενετικού ελέγχου. Για την πιο ολοκληρωμένη υλοποίηση του θα πρέπει να ενεργοποιηθεί η ειδικότητα της Γενετικής που έχει βαλτώσει ώστε Εξειδικευμένοι επιστήμονες Γενετιστές να εφαρμόσουν όσα προβλέπονται στο άρθρο. Στο άρθρο 4, στο άρθρο 6, στην παρ. 2 του άρθρου 9 και αλλού, το σχέδιο νόμου αναφέρεται στις Υπηρεσίες Δημόσιας Υγείας των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ), δηλαδή στους φορείς που αποτελούν την «πρώτη γραμμή» της εφαρμογής των μέτρων δημόσιας υγείας στη χώρα. Παράλληλα, με το άρθρο 9 δημιουργούνται Διευθύνσεις Δημόσιας Υγείας στις Υγειονομικές Περιφέρειες (ΔΥΠΕ), στις οποίες ανατίθεται η ευθύνη εξειδίκευσης και παρακολούθησης της εφαρμογής των προγραμμάτων της Δημόσιας Υγείας. Δεν είναι κατανοητό γιατί δημιουργούνται παράλληλες δομές αντί να ενισχυθούν οι υπάρχουσες και να διασαφηνιστεί η σχέση τους με το Υπουργείο Υγείας καθώς και το αντίστοιχο νομικό πλαίσιο. Οι υπηρεσίες του Υπουργείου Υγείας και οι υπηρεσίες των Περιφερειών πρέπει να λειτουργούν συμπληρωματικά και εναρμονισμένα. Επιπλέον χέχρι σήμερα οι ΟΤΑ α΄ βαθμού αν και αναφέρεται στον Καλλικράτη, δεν έχουν εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων δομημένες υπηρεσίες δημόσιας υγείας. Στις Διευθύνσεις αυτές δεν έχει προβλεφθεί η στελέχωση και από Βιολόγους ενώ έχει προβλεφθεί από άλλες ειδικότητες και ενώ είναι ιδιαίτερα σημαντικοί στην εφαρμογή της Ενιαίας Υγείας που αποτελεί το σημαντικότερο στόχο της Δημόσιας Υγείας κατά τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Στο άρθρο 5, παρ 1 αναφέρεται ότι θα υπάρχει πρόληψη σε θέματα καρκίνου, ενώ δεν αναφέρεται κάτι διαφορετικό από τα σημερινά ισχύοντα. Στο άρθρο 8, το σχέδιο νόμου δημιουργεί Τμήμα Κοινωνικού Κεφαλαίου στον Τομέα της Υγείας που θα έχει την εποπτεία των εθελοντικών οργανώσεων που δραστηριοποιούνται στο πεδίο αυτό και το οποίο θα δημιουργήσει σχετικό μητρώο όπου θα πρέπει να εγγραφούν. Προφανώς ουδείς έχει αντίρρηση στην καταγραφή των οργανώσεων αυτών για τις οποίες υπάρχει έντονος δημόσιος διάλογος και μάλλον είναι αντικείμενο άλλου Υπουργείου. Με το άρθρο 11 δημιουργείται Εθνική Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων Δημόσιας Υγείας (ΕΕΔΥ), η οποία αντικαθιστά το Εθνικό Συμβούλιο Δημόσιας Υγείας (ΕΣΥΔΥ). Η σύνθεση της προσομοιάζει με αυτήν του Νόμου 3172/2003 και καθορίζεται από τον Υπουργό ενώ θα έπρεπε να είναι ανεξάρτητο όργανο που θα μπορούσε να λειτουργεί γνωμοδοτικά. Επιπλέον θα δημιουργεί κόστος η λειτουργία του. Αν και το ΕΣΥΔΥ στην προηγούμενη θητεία του, έχει στελεχωθεί από όλους τους αρμόδιους φορείς (φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης, Πανεπιστήμια, ΕΦΕΤ, ΕΟΔΥ κλπ.) χωρίς να δημιουργεί οικονομικό κόστος η λειτουργία του, και παρήγαγε το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο για την Υγεία, δεν λειτούργησε συστηματικά λόγω του συνεχούς ελέγχου από την πολιτική ηγεσία. Η στελέχωση της Επιστημονικής Γραμματείας «με υπαλλήλους, που διατίθενται ή αποσπώνται από το Υπουργείο Υγείας ή τους εποπτευόμενους από αυτό φορείς» δεν εξασφαλίζει την επιτυχία της ΕΕΔΥ. Επιπλέον στην ΕΕΔΥ δεν έχει προβλεφθεί η στελέχωση από Βιολόγους ενώ έχει προβλεφθεί από άλλες ειδικότητες και ενώ είναι ιδιαίτερα σημαντικοί στην εφαρμογή της Ενιαίας Υγείας που αποτελεί το σημαντικότερο στόχο της Δημόσιας Υγείας κατά τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Καταλήγοντας, είναι απαραίτητο να τονίσουμε ότι δεν θεωρούμε πως η κατάσταση των υπηρεσιών δημόσιας υγείας στη χώρα είναι σε επιθυμητό επίπεδο. Η υπαναχώρηση του επιπέδου υγείας των Ελλήνων σε σχέση με τους κατοίκους των άλλων χωρών της Ευρώπης σχετίζεται άμεσα με την αδυναμία της πολιτείας να οργανώσει αποτελεσματικές υπηρεσίες δημόσιας υγείας. Δεν θεωρούμε ότι το προτεινόμενο νομοσχέδιο θα συμβάλει στη βελτίωση της κατάστασης γιατί δεν έχει την απαιτούμενη καινοτομία, πρωτοτυπία, εναρμόνιση με ευρωπαϊκά και διεθνή πρότυπα κλπ. Δεν χρησιμοποιεί την εμπειρία των προηγούμενων ετών και έχει αρκετές ελλείψεις όπως για παράδειγμα δεν περιγράφεται η λειτουργία των εργαστηρίων αναφοράς κάτι που το έχει ζητήσει επίσημα η Ευρωπαϊκή Ένωση. Πιστεύουμε ότι η χώρα έχει ανάγκη από μια ριζική ανασυγκρότηση της Δημόσιας Υγείας, προκειμένου να μπορεί να αντιμετωπίζει τα πολύπλοκα και διεπιστημονικά προβλήματα Δημόσιας Υγείας. Πρωτίστως απαιτείται ικανός αριθμός κατάλληλα εκπαιδευμένου διεπιστημονικού προσωπικού που θα υποστηρίζει τη διατομεακότητα της Δημόσιας Υγείας και βέβαια τον στόχο της Ενιαίας Δημόσιας Υγείας. Σκοπός της Πανελλήνιας Ένωσης Βιοεπιστημόνων δεν είναι να κάνει αντιπολίτευση στο Υπουργείο, αλλά να συμβάλει με κάθε μέσο που διαθέτει στην εφαρμογή της Ενιαίας Υγείας στην Ελλάδα. Η Πανελλήνια Ένωση Βιοεπιστημόνων εκφράζοντας θεσμικά τους βιοεπιστήμονες σε όλες τις επαγγελματικές τάξεις είναι πάντα στη διάθεση της πολιτείας να συνεισφέρει θετικά στην προσπάθεια εξασφάλισης καλύτερης ποιότητας δημόσιας υγείας στη χώρα.