Αρχική Διαβούλευση του Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης για το εθνικό Κοινωνικό Κλιματικό ΣχέδιοΚοινωνικό Κλιματικό Σχέδιο (ΚΚΣ) Σχόλιο του χρήστη Σπύρος Ψύχας | 18 Ιουλίου 2025, 20:45
  • Σχόλιο του χρήστη 'Σπύρος Ψύχας' | 18 Ιουλίου 2025, 20:45

    Από Σπύρο Ψύχα, μέλος του ΔΣ του Ελληνικού Δικτύου για το Δικαίωμα στη Στέγη και την Κατοικία (προσωπικές απόψεις).mail: voleco@yahoo.gr Το εν λόγω σχέδιο έχει ενσωματώσει το γεγονός ότι τα ευάλωτα και τα φτωχά νοικοκυριά δεν μπορούν να διαθέσουν πόρους για την ενεργειακή αναβάθμιση των κατοικιών τους και συχνά δεν διαθέτουν επαρκείς έως καθόλου πόρους για τη θέρμανση ή τον δροσισμό. Αυτό έχει αποδειχθεί ποικιλοτρόπως πέραν των στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ και μελέτες υπάρχουν αρκετές - συχνά χρηματοδοτούμενες από ευρωπαϊκούς πόρους(πχ συνεργασία του ΕΜΠ, καθηγητής μεταλλειολόγων Δημήτρης Δαμίγος/ συντονιστής έργου REVERTER και Ένωση Καταναλωτών ΕΚΠΟΙΖΩ σε έρευνα για την ενεργειακή φτώχεια των νοικοκυριών στην Αθήνα). Η εφαρμογή του σχεδίου ωστόσο θα είναι ατελέσφορη εάν οι τιμολογήσεις και οι διαδικασίες που θα οριστούν/προκριθούν για την χρηματοδότηση εμπεριέχουν ποικίλα εμπόδια, που θα την καταστήσουν πρακτικά αδύνατη για τους περισσότερο ευάλωτους. Ως εκ τούτου μας ενδιαφέρει η εξειδίκευση των μέτρων σε ένα επόμενο στάδιο της διαβούλευσης: Θα θέλαμε να συζητήσουμε τις λεπτομέρειες και τους όρους εφαρμογής για το σκέλος της αναβάθμισης των κτιρίων, στα οποία διαμένουν φτωχές ή ευάλωτες κοινωνικές ομάδες ή νοικοκυριά βάσει συγκεκριμένων δεικτών (εισόδημα, πρόσβαση σε υπηρεσίες και αγαθά, ποιότητα και περιοχή κατοικίας, ενεργειακή φτώχεια). Αναγκαίος όρος είναι η 100% χρηματοδότηση των έργων- πιθανόν με τη χρηματοδοτική διαμεσολάβηση και τεχνική βοήθεια των οικείων Δήμων. Το δεύτερο σημείο στο οποίο θα θέλαμε να επισημάνουμε ως θετικό -σε επίπεδο σχεδιασμού και φιλοσοφίας - είναι η σύνδεση των επενδύσεων στην αναβάθμιση κατοικιών με την ανάπτυξη του θεσμού της κοινωνικής κατοικίας: Μέσω των κοινωνικών υπηρεσιών των Δήμων ή των ΜΚΟ θα καταστεί δυνατόν να ενοικιάζονται σε φιλικές τιμές ενεργειακά αναβαθμισμένες κατοικίες σε νοικοκυριά που αδυνατούν να πληρώσουν ενοίκιο με όρους αγοράς ή βρίσκονται υπό έξωση ή υπό πλειστηριασμό πρώτης κατοικίας ή κινδυνεύουν να βρεθούν ή είναι ήδη άστεγα ή εξαιρετικά άσχημα στεγασμένα σε ακατάλληλους χώρους για οποιονδήποτε λόγο. Πέρα από την οποιανδήποτε σημαντική οικονομική και αναπτυξιακή διάσταση αυτού του εγχειρήματος, υπάρχει η τεράστια κοινωνική αξία στην πρόληψη της έλλειψης και της μη ικανοποιητικής στέγασης και τη βελτίωση των στεγαστικών συνθηκών των φτωχών-ευάλωτων ομάδων, που συχνά διαλανθάνουν της στατιστικής αποτύπωσης στις απογραφές, αποτελούν όμως καθημερινή εμπειρία των κοινωνικών υπηρεσιών. Και πάλι έχει μεγάλη σημασία πως θα δοθούν κίνητρα σε ιδιοκτήτες ώστε να έχουν περισσότερους λόγους να παραχωρήσουν ιδιοκτησίες τους για ενεργειακή αναβάθμιση, υπό τον όρο ότι θα αξιοποιηθούν κοινωνικά για ένα ορισμένο διάστημα και θα εμπλουτίσουν τις δυνατότητες άσκησης επείγουσας και μεσοπρόθεσμης στεγαστικής αρωγής των κοινωνικών υπηρεσιών. Αν λάβουμε υπόψη ότι άνω του 25% του στεγαστικού αποθέματος στην Αθήνα και Θεσσαλονίκη είναι ιδιαιτέρως πεπαλαιωμένο, κλειστό και αναξιοποίητο, υπάρχει ανάγκη να εξευρεθούν εκείνοι οι όροι επέκτασης της εφαρμογής του σχεδίου σε ένα σημαντικό ποσοστό αυτού του αποθέματος ανεξάρτητα από το ιδιοκτησιακό καθεστώς που ποικίλει. Για το λόγο αυτό χρειάζονται ειδικές νομικές ρυθμίσεις που θα παραχωρούν ενδεικτικά στους Δήμους ή σε άλλους θεσμικά καθοριζόμενους φορείς διαχείρισης κοινωνικής κατοικίας, την αναβάθμιση, εποπτεία και διαχείριση των χρονιζουσών ιδιοκτησιών και των κτιρίων/κατοικιών που επιλέγονται για σκοπούς ευρύτερης κοινωνικής ωφέλειας. Και πάλι σημειώνουμε ότι θα μπορούσαμε να συμβάλουμε σε έναν τέτοιο θεσμικό διάλογο περί του πρακτέου.