Αρχική Ρυθμίσεις για τη δέσμευση, χρήση, μεταφορά και αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα...ΜΕΡΟΣ Α΄ ΔΕΣΜΕΥΣΗ, ΧΡΗΣΗ, ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΚΑΙ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ ΔΙΟΞΕΙΔΙΟΥ ΤΟΥ ΑΝΘΡΑΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄ ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ (άρθρα 1-43)Σχόλιο του χρήστη Θωμαή Διαμαντή | 19 Νοεμβρίου 2025, 07:11
  • Σχόλιο του χρήστη 'Θωμαή Διαμαντή' | 19 Νοεμβρίου 2025, 07:11

    Παρατήρηση – Θέση ΟΜΑΔΑΣ ΠΟΛΙΤΩΝ «ΟΙΚΟΤΟΠΙΑ ΘΑΣΟΣ» Η Ομάδα Πολιτών «Οικοτοπία Θάσου» θεωρεί ότι πρωταρχικός στόχος της κλιματικής πολιτικής είναι η δραστική μείωση εκπομπών στην πηγή και η ενίσχυση φυσικών λύσεων — αποκατάσταση οικοσυστημάτων, δασών και θαλάσσιων λιβαδιών. Η γεωλογική αποθήκευση CO₂ (CCS) δεν μπορεί να υποκαταστήσει τη σταδιακή απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα. Αν εφαρμοστεί, πρέπει να υπόκειται σε αυστηρό πλαίσιο περιβαλλοντικής ασφάλειας, διαφάνειας και συμμετοχής του κοινού. Το υπό διαβούλευση Σχέδιο Νόμου για το CCS παρουσιάζει σοβαρές ελλείψεις. Κρίσιμα προβλήματα είναι τα εξής: 1. Απουσία ρητής προστασίας Natura 2000 και θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών (MPAs) Το Σ/Ν δεν προβλέπει ρητή εξαίρεση αυτών των περιοχών από τη χωροθέτηση αποθηκών CO₂, ούτε καθορίζει ζώνες ασφαλείας γύρω τους. 2. Fast track αδειοδοτήσεις χωρίς επαρκή περιβαλλοντική εγγύηση Οι επιταχυνόμενες διαδικασίες εγκυμονούν κινδύνους για τη δέουσα εκτίμηση επιπτώσεων και παρακάμπτουν τη συμμετοχή των πολιτών. 3. Περιορισμένη διαφάνεια – υπέρμετρες ρήτρες απορρήτου (άρθρα 31 32) Η επίκληση «εθνικής ασφάλειας» και «εμπορικού απορρήτου» καλύπτει κρίσιμα περιβαλλοντικά δεδομένα, αντίθετα με τη Σύμβαση του Άαρχους. 4. Έλλειψη ολοκληρωμένης Στρατηγικής ΜΠΕ (ΣΜΠΕ) Η χάραξη «περιοχών CCS» χωρίς στρατηγική περιβαλλοντική εκτίμηση παραβιάζει την Οδηγία 2001/42/ΕΚ και οδηγεί σε αποσπασματικό σχεδιασμό. 5. Ανεπαρκής εναρμόνιση με το ευρωπαϊκό και διεθνές δίκαιο Δεν διασφαλίζεται πλήρης συμμόρφωση με το ενωσιακό και διεθνές περιβαλλοντικό δίκαιο: – του άρθρου 6 της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ (Natura 2000), – της Οδηγίας 2009/31/ΕΚ (CCS), – και της Σύμβασης της Βαρκελώνης & των Πρωτοκόλλων της. Οι προστατευόμενες περιοχές Natura 2000 δεν είναι μόνο οικολογικά πολύτιμες· στηρίζουν αλιεία μικρής κλίμακας, παραδοσιακές υδατοκαλλιέργειες και οικοτουρισμό. Η εγκατάσταση βαριάς βιομηχανικής δραστηριότητας όπως η αποθήκευση CO₂ σε τέτοιες ζώνες ενέχει κινδύνους που απειλούν τόσο τη βιοποικιλότητα όσο και τον κοινωνικοοικονομικό ιστό. Το παράδειγμα του Πρίνου δείχνει ξεκάθαρα τον κίνδυνο: η γειτνίαση με Natura 2000, η υψηλή σεισμικότητα και η εξάρτηση των τοπικών κοινωνιών από αλιεία και τουρισμό καθιστούν την περιοχή ακατάλληλη για CCS. Σε τέτοιες περιπτώσεις, η αρχή της προφύλαξης δεν επιτρέπει «σταθμισμένη αποδοχή ρίσκου», αλλά επιβάλλει ρητή εξαίρεση. Η διεθνής εμπειρία (Γερμανία, Δανία, Ολλανδία) δείχνει ότι ο ασφαλέστερος δρόμος είναι ο αποκλεισμός των Natura 2000 από τέτοιες δραστηριότητες ή η θέσπιση αυστηρών ζωνών ασφαλείας. Η Ελλάδα οφείλει να ακολουθήσει αντίστοιχη πρακτική, εάν θέλει να προστατεύσει πραγματικά τη φύση και τις παράκτιες/νησιωτικές κοινωνίες της, ιδιαίτερα σε κλειστές και σεισμογενείς θαλάσσιες λεκάνες. Με βάση τα παραπάνω, ζητάμε: 1.  Απαγόρευση CCS σε Natura 2000 / MPAs Ρητή διάταξη “no go” που να απαγορεύει χωροθέτηση αποθήκευσης CO₂, γεωτρήσεων ή αγωγών εντός Natura 2000 και MPAs, με ελάχιστη ζώνη ασφαλείας 8 km από τα όριά τους. 2. Πλήρη διαφάνεια δεδομένων (άρθρα 31–32) - Δημόσιο Μητρώο CCS μέσω δημόσιου μητρώου CCS, με ανοικτά στοιχεία σε (σχεδόν) πραγματικό χρόνο για:– σύσταση ρεύματος CO₂, – πιέσεις και παροχές έγχυσης, – μικροσεισμικότητα, – συμβάντα και διορθωτικά μέτρα. Η επίκληση «εθνικής ασφάλειας» ή «εμπορικής εμπιστευτικότητας» δεν μπορεί να χρησιμοποιείται ως πρόσχημα για την απόκρυψη κρίσιμων περιβαλλοντικών και τεχνικών δεδομένων. Η διαφάνεια και η δημόσια πρόσβαση σε τέτοιες πληροφορίες αποτελούν θεμελιώδη προϋπόθεση για την προστασία του περιβάλλοντος και τη συμμετοχή των πολιτών. 3. Υποχρεωτική Στρατηγική ΜΠΕ (ΣΜΠΕ) πριν από κάθε καθορισμό «περιοχών CCS», διαδρόμων αγωγών ή άλλων χωρικών ρυθμίσεων, με πλήρη εξέταση εναλλακτικών εκτός Natura 2000, εκτός MPAs και εκτός οικιστικού/τουριστικού μετώπου. 4. Ισχυρό πλαίσιο ασφάλειας και ευθύνης για σεισμικούς και περιβαλλοντικούς κινδύνους, με ειδική πρόβλεψη για σενάρια χαμηλής πιθανότητας αλλά πολύ υψηλής ζημίας (θαλάσσιο περιβάλλον, αλιεία, τουρισμός, υδάτινοι πόροι). 5. Ρητή και δεσμευτική αναφορά στις υποχρεώσεις της χώρας από το ενωσιακό και διεθνές δίκαιο: – άρθρο 6 της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ (Natura 2000), – Οδηγία 2008/56/ΕΚ (Θαλάσσια Στρατηγική), – Σύμβαση της Βαρκελώνης και Πρωτόκολλα, καθώς και πλήρης εναρμόνιση με τις αρχές της Σύμβασης του Άαρχους (έγκαιρη και ουσιαστική συμμετοχή του κοινού). Περαιτέρω τεχνικές παρατηρήσεις • Τα λιβάδια Posidonia oceanica (τύπος 1120*) αποτελούν οικότοπο προτεραιότητας· οποιαδήποτε δραστηριότητα CCS σε θαλάσσιες ζώνες με τέτοια οικοσυστήματα παραβιάζει το άρθρο 6 της 92/43/ΕΟΚ. • Οι θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές και οι οικότοποι blue carbon πρέπει να εξαιρεθούν ρητά από κάθε υποδομή CCS. ________________________________________ Συμπέρασμα Το Σ/Ν «ΑΝΘΡΑΚΑΣ 2025» πρέπει να αναθεωρηθεί ώστε να διασφαλίζει: - Προληπτική προστασία Natura 2000 και MPAs, - Διαφάνεια και δημόσια πρόσβαση σε περιβαλλοντικά δεδομένα, - Ακυρότητα fast track διαδικασιών χωρίς ΣΜΠΕ, - Απαλοιφή προνομίων υδρογονανθράκων, - Πλήρη ευθυγράμμιση με ευρωπαϊκό και διεθνές δίκαιο. Ζητούμε: Όχι CCS σε Natura 2000 / MPAs — Όχι fast track χωρίς εγγυήσεις — Διαφάνεια και σεβασμός στη φύση και τις κοινωνίες. Για περιοχές όπως ο Πρίνος – που βρίσκονται εντός ή σε άμεση γειτνίαση με περιοχές Natura 2000, φιλοξενούν ευαίσθητα θαλάσσια οικοσυστήματα υψηλής βιοποικιλότητας (λιβάδια Ποσειδωνίας, κητώδη, θαλασσοπούλια), βρίσκονται σε σεισμογενή ζώνη και στηρίζουν οικονομίες που εξαρτώνται από την αλιεία και τον τουρισμό – απαιτείται ρητή εξαίρεση από έργα CCS στο ίδιο το κείμενο του νόμου.