Αρχική Ρυθμίσεις για τη δέσμευση, χρήση, μεταφορά και αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα...ΜΕΡΟΣ Α΄ ΔΕΣΜΕΥΣΗ, ΧΡΗΣΗ, ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΚΑΙ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ ΔΙΟΞΕΙΔΙΟΥ ΤΟΥ ΑΝΘΡΑΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄ ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ (άρθρα 1-43)Σχόλιο του χρήστη Θωμαή Διαμαντή | 19 Νοεμβρίου 2025, 07:28
  • Σχόλιο του χρήστη 'Θωμαή Διαμαντή' | 19 Νοεμβρίου 2025, 07:28

    Παρατήρησεις – Θέση ΟΜΑΔΑΣ ΠΟΛΙΤΩΝ «ΟΙΚΟΤΟΠΙΑ ΘΑΣΟΣ» Η Ομάδα Πολιτών «Οικοτοπία Θάσου» θεωρεί ότι πρωταρχικός στόχος της κλιματικής πολιτικής είναι η δραστική μείωση των εκπομπών στην πηγή και η ενίσχυση φυσικών λύσεων, όπως η αποκατάσταση οικοσυστημάτων, δασών και θαλάσσιων λιβαδιών. Η γεωλογική αποθήκευση CO₂ (CCS) δεν μπορεί να υποκαταστήσει τη σταδιακή απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα. Αν εφαρμοστεί, πρέπει να υπόκειται σε αυστηρό πλαίσιο περιβαλλοντικής ασφάλειας, διαφάνειας και συμμετοχής του κοινού. Το υπό διαβούλευση Σχέδιο Νόμου για το CCS παρουσιάζει σοβαρές ελλείψεις. Κρίσιμα προβλήματα είναι τα εξής: Απουσία ρητής προστασίας των περιοχών Natura 2000 και των θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών (MPAs). Το Σ/Ν δεν προβλέπει ρητή εξαίρεση αυτών των περιοχών από τη χωροθέτηση αποθηκών CO₂, ούτε καθορίζει ζώνες ασφαλείας γύρω τους. Fast track αδειοδοτήσεις χωρίς επαρκή περιβαλλοντική εγγύηση. Οι επιταχυνόμενες διαδικασίες εγκυμονούν κινδύνους για τη δέουσα εκτίμηση επιπτώσεων και παρακάμπτουν τη συμμετοχή των πολιτών. Περιορισμένη διαφάνεια και υπέρμετρες ρήτρες απορρήτου (άρθρα 31–32). Η επίκληση «εθνικής ασφάλειας» και «εμπορικού απορρήτου» καλύπτει κρίσιμα περιβαλλοντικά δεδομένα, σε αντίθεση με τη Σύμβαση του Άαρχους. Έλλειψη ολοκληρωμένης Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ). Η χάραξη «περιοχών CCS» χωρίς στρατηγική περιβαλλοντική εκτίμηση παραβιάζει την Οδηγία 2001/42/ΕΚ και οδηγεί σε αποσπασματικό σχεδιασμό. Ανεπαρκής εναρμόνιση με το ευρωπαϊκό και διεθνές δίκαιο. Δεν διασφαλίζεται πλήρης συμμόρφωση με: – το άρθρο 6 της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ (Natura 2000), – την Οδηγία 2009/31/ΕΚ (CCS), – τη Σύμβαση της Βαρκελώνης και τα Πρωτόκολλά της. Οι προστατευόμενες περιοχές Natura 2000 δεν είναι μόνο οικολογικά πολύτιμες· στηρίζουν αλιεία μικρής κλίμακας, παραδοσιακές υδατοκαλλιέργειες και οικοτουρισμό. Η εγκατάσταση βαριάς βιομηχανικής δραστηριότητας, όπως η αποθήκευση CO₂, σε τέτοιες ζώνες ενέχει κινδύνους που απειλούν τόσο τη βιοποικιλότητα όσο και τον κοινωνικοοικονομικό ιστό. Το παράδειγμα του Πρίνου δείχνει ξεκάθαρα τον κίνδυνο: η γειτνίαση με Natura 2000, η υψηλή σεισμικότητα και η εξάρτηση των τοπικών κοινωνιών από αλιεία και τουρισμό καθιστούν την περιοχή ακατάλληλη για CCS. Σε τέτοιες περιπτώσεις, η αρχή της προφύλαξης δεν επιτρέπει «σταθμισμένη αποδοχή ρίσκου», αλλά επιβάλλει ρητή εξαίρεση. Η διεθνής εμπειρία (Γερμανία, Δανία, Ολλανδία) δείχνει ότι ο ασφαλέστερος δρόμος είναι ο αποκλεισμός των Natura 2000 από τέτοιες δραστηριότητες ή η θέσπιση αυστηρών ζωνών ασφαλείας γύρω τους. Η Ελλάδα οφείλει να ακολουθήσει αυτή την πρακτική, εάν θέλει να προστατεύσει πραγματικά τη φύση και τις παράκτιες και νησιωτικές κοινωνίες της, ιδιαίτερα σε κλειστές και σεισμογενείς θαλάσσιες λεκάνες. Με βάση τα παραπάνω, ζητάμε: Απαγόρευση CCS σε περιοχές Natura 2000 και θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές (MPAs). Ρητή διάταξη «no go» που να απαγορεύει τη χωροθέτηση αποθήκευσης CO₂, γεωτρήσεων ή αγωγών εντός Natura 2000 και MPAs, με ελάχιστη ζώνη ασφαλείας 8 km από τα όριά τους. Πλήρη διαφάνεια δεδομένων (άρθρα 31–32) μέσω δημόσιου Μητρώου CCS, με ανοικτά στοιχεία σε (σχεδόν) πραγματικό χρόνο για: τη σύσταση του ρεύματος CO₂, τις πιέσεις και παροχές έγχυσης, τη μικροσεισμικότητα, τα συμβάντα και τα διορθωτικά μέτρα. Η επίκληση «εθνικής ασφάλειας» ή «εμπορικής εμπιστευτικότητας» δεν μπορεί να χρησιμοποιείται ως πρόσχημα για την απόκρυψη κρίσιμων περιβαλλοντικών και τεχνικών δεδομένων. Η διαφάνεια και η δημόσια πρόσβαση σε τέτοιες πληροφορίες αποτελούν θεμελιώδη προϋπόθεση για την προστασία του περιβάλλοντος και τη συμμετοχή των πολιτών. Υποχρεωτική Στρατηγική ΜΠΕ (ΣΜΠΕ) πριν από κάθε καθορισμό «περιοχών CCS», διαδρόμων αγωγών ή άλλων χωρικών ρυθμίσεων, με πλήρη εξέταση εναλλακτικών εκτός Natura 2000, εκτός MPAs και εκτός οικιστικού ή τουριστικού μετώπου. Ισχυρό πλαίσιο ασφάλειας και ευθύνης για σεισμικούς και περιβαλλοντικούς κινδύνους, με ειδική πρόβλεψη για σενάρια χαμηλής πιθανότητας αλλά πολύ υψηλής ζημίας (θαλάσσιο περιβάλλον, αλιεία, τουρισμός, υδάτινοι πόροι). Ρητή και δεσμευτική αναφορά στις υποχρεώσεις της χώρας από το ενωσιακό και διεθνές δίκαιο, και πλήρης εναρμόνιση με τις αρχές της Σύμβασης του Άαρχους, ιδίως: – με το άρθρο 6 της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ (Natura 2000), – με την Οδηγία 2008/56/ΕΚ (Θαλάσσια Στρατηγική), – με τη Σύμβαση της Βαρκελώνης και τα Πρωτόκολλά της. Περαιτέρω τεχνικές παρατηρήσεις: Τα λιβάδια Posidonia oceanica (τύπος 1120*) αποτελούν οικότοπο προτεραιότητας· οποιαδήποτε δραστηριότητα CCS σε θαλάσσιες ζώνες με τέτοια οικοσυστήματα κινδυνεύει να παραβιάσει το άρθρο 6 της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ. Οι θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές και οι οικότοποι blue carbon πρέπει να εξαιρεθούν ρητά από κάθε υποδομή CCS. Συμπέρασμα: Το Σ/Ν «ΑΝΘΡΑΚΑΣ 2025» πρέπει να αναθεωρηθεί ώστε να διασφαλίζει: προληπτική προστασία Natura 2000 και MPAs, διαφάνεια και δημόσια πρόσβαση σε περιβαλλοντικά δεδομένα, ακυρότητα fast track διαδικασιών χωρίς ΣΜΠΕ, απαλοιφή προνομίων υδρογονανθράκων και πλήρη ευθυγράμμιση με το ευρωπαϊκό και διεθνές δίκαιο. Ζητούμε: Όχι CCS σε Natura 2000 / MPAs — Όχι fast track χωρίς εγγυήσεις — Διαφάνεια και σεβασμός στη φύση και στις κοινωνίες. Για περιοχές όπως ο Πρίνος – που βρίσκονται εντός ή σε άμεση γειτνίαση με περιοχές Natura 2000, φιλοξενούν ευαίσθητα θαλάσσια οικοσυστήματα υψηλής βιοποικιλότητας (λιβάδια Ποσειδωνίας, κητώδη, θαλασσοπούλια), βρίσκονται σε σεισμογενή ζώνη και στηρίζουν οικονομίες που εξαρτώνται από την αλιεία και τον τουρισμό – απαιτείται ρητή εξαίρεση από έργα CCS στο ίδιο το κείμενο του νόμου.