Αρχική Διασφάλιση δημοσιονομικής ισορροπίας: Μεταρρύθμιση πλαισίου δημοσιονομικής διαχείρισης – Τροποποίηση ν. 4270/2014 για την ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2024/1265...ΜΕΡΟΣ Ζ’ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΔΙΑΘΕΣΙΜΟΥ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ, ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ (άρθρα 70-72)Σχόλιο του χρήστη Μη Επιδοτούμενος Ανάδοχος Γονέας | 10 Ιουνίου 2025, 13:14
Η παρούσα ρύθμιση δεν συνιστά απλώς βελτίωση του υφιστάμενου πλαισίου, αλλά επιτακτική διόρθωση θεσμικής ανεπάρκειας που παραβιάζει θεμελιώδεις συνταγματικές και ενωσιακές αρχές. Η διατήρηση του status quo συνιστά συστημική παραβίαση του κράτους δικαίου με άμεσες επιπτώσεις στην κοινωνική συνοχή και τη θεσμική αξιοπιστία της χώρας. Η νομοθετική παρέμβαση δεν αποτελεί πολιτική επιλογή αλλά συνταγματική και ενωσιακή υποχρέωση που πρέπει να υλοποιηθεί χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση. ________________________________________ Παρακαλούμε θερμώς να ληφθεί υπόψη η παρούσα πρόταση στο πλαίσιο της δημοσιονομικής μεταρρύθμισης, συμβάλλοντας έτσι στη δημιουργία ενός δικαιότερου, πιο συνεκτικού και συνταγματικά συμβατού κοινωνικού κράτους. Με εκτίμηση και σεβασμό, Ένας Μη Επιδοτούμενος Ανάδοχος Γονέας Ημερομηνία: 10 Ιουνίου 2025# Παρατηρήσεις στη Δημόσια Διαβούλευση Σχέδιο Νόμου: "Διασφάλιση δημοσιονομικής ισορροπίας: Μεταρρύθμιση πλαισίου δημοσιονομικής διαχείρισης" Προς: Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Ημερομηνία: 10 Ιουνίου 2025 Από: Μη Επιδοτούμενο Ανάδοχο Γονέα σε Εγκεκριμένη Υιοθεσία ________________________________________ Αίτημα Προσθήκης Νέου Άρθρου Κυρίες και Κύριοι, Με τον παρόντα τρόπο υποβάλλουμε ευγενικώς παρατηρήσεις επί του υπό διαβούλευση σχεδίου νόμου, προτείνοντας την προσθήκη νέου άρθρου που θα αφορά την επέκταση της οικογενειακής παροχής σε μακροχρόνιους αναδόχους γονείς που έχουν λάβει έγκριση για υιοθεσία. ________________________________________ Προτεινόμενο Νέο Άρθρο Άρθρο [Χ]: Επέκταση Οικογενειακής Παροχής σε Μακροχρόνιους Αναδόχους 1. Στην παράγραφο 1 του άρθρου 15 του ν. 4354/2015 προστίθεται εδάφιο ως εξής: "Δικαιούχοι της οικογενειακής παροχής είναι επίσης οι μη επιδοτούμενοι ανάδοχοι γονείς που έχουν λάβει έγκριση για υιοθεσία σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 1655-1665 του Αστικού Κώδικα, εφόσον έχει επέλθει προσωρινή (με απόρρητη εισαγγελική διάταξη) ή/και οριστική αφαίρεση της γονικής μέριμνας από τους βιολογικούς γονείς." 2. Η παροχή καταβάλλεται από τη στιγμή που πληρούνται σωρευτικά οι εξής προϋποθέσεις: • Παρέλευση τουλάχιστον 12 μηνών συνεχούς αναδοχής • Οριστική απόφαση δικαστηρίου ή απόρρητη εισαγγελική διάταξη πέραν του έτους για αφαίρεση γονικής μέριμνας • Έγκριση για υιοθεσία από αρμόδια Υπηρεσία ________________________________________ Αιτιολόγηση Πρότασης 1. Συνταγματικές και Νομικές Βάσεις Η προτεινόμενη ρύθμιση στηρίζεται σε θεμελιώδεις συνταγματικές αρχές: α) Άρθρο 21 παρ. 1-2 του Συντάγματος: Η προστασία της οικογένειας και της παιδικής ηλικίας επιβάλλει την ισότιμη αντιμετώπιση όλων των μορφών οικογενειακής οργάνωσης που εξυπηρετούν το καλύτερο συμφέρον του παιδιού. Η συνταγματική αρχή δεν διακρίνει μεταξύ βιολογικών, θετών ή αναδόχων γονέων όταν αυτοί ασκούν ταυτόσημα γονεϊκά καθήκοντα. β) Άρθρο 4 του Συντάγματος (Αρχή της Ισότητας): Η διαφορετική μεταχείριση μακροχρόνιων αναδοχών έναντι υιοθεσιών, όταν ασκούνται ταυτόσημα γονεϊκά καθήκοντα, συνιστά αδικαιολόγητη διάκριση. Η ισότητα ενώπιον του νόμου επιβάλλει όχι μόνο την απαγόρευση διακρίσεων, αλλά και τη θετική δράση για την άρση υφιστάμενων ανισοτήτων. γ) Άρθρο 25 παρ. 1 του Συντάγματος: Η κοινωνική ασφάλιση και η κοινωνική προστασία αποτελούν δικαίωμα όλων των πολιτών. Η μη παροχή οικογενειακής παροχής σε αναδόχους γονείς παραβιάζει αυτό το δικαίωμα. 2. Ενωσιακό Δίκαιο και Διεθνείς Σύμβασεις α) Άρθρο 24 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ: Το δικαίωμα κάθε παιδιού στην αναγκαία προστασία και φροντίδα. Η παρούσα ρύθμιση έχει άμεση εφαρμογή στην ελληνική έννομη τάξη και υπερισχύει κάθε αντίθετης εθνικής διάταξης. β) Άρθρο 33 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ: Η προστασία της οικογένειας επεκτείνεται σε όλες τις μορφές οικογενειακής οργάνωσης που αναγνωρίζονται από την εθνική νομοθεσία. γ) Σύμβαση του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα του Παιδιού (Ν. 2101/1992): Η αρχή του "καλύτερου συμφέροντος του παιδιού" (άρθρο 3) επιβάλλει τη λήψη όλων των αναγκαίων μέτρων για την προάσπιση των δικαιωμάτων του παιδιού, ανεξάρτητα από τη νομική μορφή της οικογένειας. δ) Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (άρθρο 8): Το δικαίωμα σεβασμού της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής επιβάλλει στο κράτος να λαμβάνει θετικά μέτρα για την προστασία της οικογένειας. 3. Νομολογιακή Τεκμηρίωση α) Συμβούλιο της Επικρατείας: Η νομολογία έχει κρίνει ότι η αρχή της ισότητας παραβιάζεται όταν ομοειδείς καταστάσεις αντιμετωπίζονται διαφορετικά χωρίς εύλογη αιτιολόγηση. β) Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου: Η υπόθεση X κ.ά. κατά Αυστρίας έχει κρίνει ότι η διάκριση μεταξύ βιολογικών και μη βιολογικών γονέων πρέπει να στηρίζεται σε αντικειμενικά κριτήρια. 2. Τεκμηρίωση από Επίσημα Έγγραφα Σύμφωνα με την υπ' αρ. πρωτ. 4501/6.03.2024 απάντηση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, επιβεβαιώνεται ότι το ισχύον νομικό πλαίσιο αδυνατεί να παρέχει οικογενειακή παροχή σε μη επιδοτούμενους αναδόχους, παρότι ασκούν de facto γονεϊκά καθήκοντα σε παιδιά που έχουν οριστικά αποσπαστεί από τους βιολογικούς γονείς. 3. Κοινωνικές και Οικονομικές Επιπτώσεις α) Θεσμική Ανισότητα: Η υφιστάμενη κατάσταση δημιουργεί αδικαιολόγητες διακρίσεις μεταξύ οικογενειών που ασκούν ταυτόσημα γονεϊκά καθήκοντα. Παιδιά που ζουν στην ίδια κοινότητα και φοιτούν στο ίδιο σχολείο δεν έχουν ίσα δικαιώματα στις κοινωνικές παροχές, με μοναδικό κριτήριο τη νομική μορφή της οικογένειάς τους. β) Κοινωνική Αδικία: Οι μακροχρόνια ανάδοχοι γονείς, παρότι προσφέρουν σημαντικό κοινωνικό έργο αναλαμβάνοντας την πλήρη φροντίδα εγκαταλελειμμένων παιδιών, στερούνται θεσμικής υποστήριξης. Αυτό αποθαρρύνει την ανάληψη αναδοχών και επιβαρύνει το σύστημα θεσμικής φροντίδας. γ) Οικονομική Επιβάρυνση: Οι οικογένειες αυτές επιβαρύνονται δυσανάλογα οικονομικά χωρίς κρατική στήριξη, παρότι αναλαμβάνουν την πλήρη φροντίδα παιδιών που διαφορετικά θα έπρεπε να φιλοξενηθούν σε κρατικούς θεσμούς με πολύ μεγαλύτερο κόστος. δ) Παραβίαση Αρχής Αναλογικότητας: Η άρνηση παροχής οικογενειακής παροχής είναι δυσανάλογη σε σχέση με τον σκοπό που επιδιώκεται (περιορισμός δημοσίων δαπανών), καθώς το οικονομικό όφελος από τη μη καταβολή της παροχής είναι ελάχιστο σε σύγκριση με το κόστος θεσμικής φροντίδας. 6. Ευρωπαϊκές και Διεθνείς Πρακτικές Η προτεινόμενη ρύθμιση εναρμονίζεται με τις βέλτιστες πρακτικές άλλων ευρωπαϊκών χωρών: α) Γαλλία: Το σύστημα "aide sociale à l'enfance" παρέχει ισότιμες παροχές σε όλες τις μορφές αναδοχής. β) Γερμανία: Η "Dauerpflege" (μόνιμη αναδοχή) αναγνωρίζεται νομικά και οικονομικά ως ισοδύναμη με την υιοθεσία. γ) Ηνωμένο Βασίλειο: Το σύστημα "Special Guardianship" παρέχει στους μακροχρόνιους αναδόχους δικαιώματα και παροχές ανάλογες με τους θετούς γονείς. 7. Δημοσιονομικές Επιπτώσεις και Κοστο-Όφελος Ανάλυση Η προτεινόμενη ρύθμιση έχει περιορισμένες δημοσιονομικές επιπτώσεις, καθώς: • Αφορά σχετικά μικρό αριθμό οικογενειών • Οι οικογένειες αυτές ήδη αναλαμβάνουν το κόστος φροντίδας των παιδιών • Η παροχή θα συμβάλει στη μείωση του κόστους θεσμικής φροντίδας ________________________________________ Συμπληρωματικές Προτάσεις 1. Μεταβατικές Διατάξεις Πρόβλεψη μεταβατικών διατάξεων για οικογένειες που ήδη πληρούν τις προϋποθέσεις, με αναδρομική ισχύ από 1.1.2025. 2. Εφαρμοστικές Διατάξεις Έκδοση σχετικής Κοινής Υπουργικής Απόφασης εντός 3 μηνών από τη δημοσίευση του νόμου, που θα καθορίζει τη διαδικασία υποβολής αιτήσεων. 3. Στατιστική Καταγραφή Δημιουργία μητρώου μακροχρόνιων αναδοχών για την παρακολούθηση της εφαρμογής της ρύθμισης. ________________________________________ Συμπέρασμα Η προτεινόμενη προσθήκη νέου άρθρου αποτελεί: • Συνταγματική υποχρέωση για την προστασία της ισότητας και των δικαιωμάτων του παιδιού • Κοινωνική αναγκαιότητα για την υποστήριξη οικογενειών που προσφέρουν σημαντικό κοινωνικό έργο • Νομική συνέπεια για την εναρμόνιση με τις αρχές του κράτους δικαίου Η παρούσα ρύθμιση δεν συνιστά απλώς βελτίωση του υφιστάμενου πλαισίου, αλλά διόρθωση θεσμικής ανεπάρκειας που παραβιάζει θεμελιώδεις συνταγματικές αρχές. ________________________________________ Παρακαλούμε θερμώς να ληφθεί υπόψη η παρούσα πρόταση στο πλαίσιο της δημοσιονομικής μεταρρύθμισης, συμβάλλοντας έτσι στη δημιουργία ενός δικαιότερου και πιο συνεκτικού κοινωνικού κράτους. Με εκτίμηση και σεβασμό, Μη Επιδοτούμενος Ανάδοχος Γονέας Ημερομηνία: 10 Ιουνίου 2025