Αρχική Δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση για το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών με τίτλο: «ΕΘΝΙΚΟΣ ΤΕΛΩΝΕΙΑΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ – ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ»ΕΝΟΤΗΤΑ I ΕΘΝΙΚΟΣ ΤΕΛΩΝΕΙΑΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ ΜΕΡΟΣ Α΄ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ (Άρθρα 1-14)Σχόλιο του χρήστη Δανιήλ Δ. | 8 Ιουλίου 2025, 15:04
Επί του άρθρου 5 παρ.3 εδάφιο ε’ και συγκεκριμένα σχετικά με την αρμοδιότητα της Ελληνικής Αστυνομίας ήτοι ότι δεν παρέχεται στα αστυνομικά όργανα η αρμοδιότητα ελέγχου στους χώρους μεθοριακών τελωνείων, παραθέτω τα κάτωθι. Σύμφωνα με το αρθ. 3 του Ν.5143/2024 εισάγεται ο ορισμός του συνοριακού σταθμού εντός του οποίου είναι εγκατεστημένες οι υπηρεσίες που ασκούν έλεγχο των διερχομένων. Η διάταξη του αρθ.5, του υπό συζήτηση νόμου όπως διατυπώνεται, έρχεται σε αντίθεση με τον Κ.Π.Δ. καθώς οι αστυνομικοί υπάλληλοι είναι γενικοί ανακριτικοί υπάλληλοι (αρθ.33 ΚΠΔ) ενώ οι τελωνειακοί υπάλληλοι είναι ειδικοί ανακρ. υπ. και οι ενέργειές τους περιορίζονται σε ορισμένα μόνο εγκλήματα, όπως αυτά αναφέρονται ρητά στον τελων. κώδικα. Έτσι, εάν ερμηνευτεί κατά γράμμα η διάταξη θα είναι αδύνατη η διερεύνηση της τέλεσης αδικημάτων που δεν αναφέρονται ρητά από τον Τελων. Κώδικα. Σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Συνόρων Σένγκεν, ο οποίος είναι Ευρωπαϊκός Κανονισμός και έχει υπερνομοθετική ισχύ, “ο έλεγχος των συνόρων θα πρέπει να συμβάλλει στην καταπολέμηση … κάθε απειλής κατά της εσωτερικής ασφάλειας, της δημόσιας τάξης, …των κρατών μελών και αυτά θα πρέπει να ορίσουν την εθνική υπηρεσία ή τις εθνικές υπηρεσίες που είναι αρμόδιες να εκτελούν ελέγχους. Όταν υπάρχουν στο ίδιο κράτος μέλος περισσότερες υπηρεσίες αρμόδιες για την φύλαξη των συνόρων θα πρέπει να εξασφαλίζεται η στενή και διαρκής συνεργασία τους”. Επίσης στο άρθρο 8 παρ.3.α.vi του Κώδικα Συνόρων Σένγκεν ορίζονται για τους συνοριακούς ελέγχους “εξακρίβωση ότι ο οικείος υπήκοος τρίτης χώρας, τα μέσα μεταφοράς του και τα αντικείμενα τα οποία μεταφέρει δεν μπορούν να θέσουν σε κίνδυνο τη δημόσια τάξη, εσωτερική ασφάλεια…” . Σύμφωνα με το αρθ.5 παρ.2 του Ν.5038/2023 “Ο έλεγχος των προσώπων που εισέρχονται στο ελληνικό έδαφος ή εξέρχονται από αυτό ανήκει στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη και ενεργείται από τις κατά τόπους αρμόδιες, για τον σκοπό αυτό, αστυνομικές αρχές.” Σύμφωνα με τα οριζόμενα, αρμόδια αρχή υλοποίησης των ελέγχων του Κώδικα Συνόρων Σένγκεν είναι η Ελληνική Αστυνομία. Η ανάγκη οριοθέτησης αρμοδιοτήτων και συνεργασίας αναπτύχθηκε στο από 15/10/2013 μνημόνιο συνεργασίας μεταξύ της Γενικής Γραμματείας Δημόσιας Τάξης του Υπουργείου Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη και της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονομικών, σύμφωνα με το οποίο αναφέρεται για πρώτη φορά η επιχειρησιακή συνεργασία των δύο αρχών σε σχέση με την πρόληψη, την εξακρίβωση και την διερεύνηση αξιόποινων πράξεων, σύμφωνα με την σύσταση 2006/C124/01 του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης της 27/4/2006 (EE C 14, 25-6-2006). Στο εν λόγω μνημόνιο συνεργασίας αναφέρεται: “σύμφωνα με το ισχύον κοινοτικό και εθνικό κανονιστικό πλαίσιο, η άσκηση αρμοδιοτήτων των δυο μερών, στα νομοθετημένα συνοριακά σημεία εισόδου - εξόδου της Ελλάδας, αποσκοπεί επί της ουσίας στην αντιμετώπιση της παράνομης διακίνησης προσώπων, οχημάτων, αγαθών και πάσης φύσεως αντικειμένων, προϊόντων και εμπορευμάτων και διενεργείται α. για τις αστυνομικές με τον έλεγχο… και την εξακρίβωση ότι τα μέσα μεταφοράς τους και τα αντικείμενα τα οποία τυχόν μεταφέρουν δεν μπορούν να θέσουν σε κίνδυνο την δημόσια τάξη… 2.2 ο συνοριακός έλεγχος πραγματοποιείται κατά την είσοδο και την έξοδο στην επικράτεια της χώρας από τις κατά τόπους αρμόδιες για τον σκοπό αυτό αστυνομικές αρχές σύμφωνα με το άρθρο 5 παρ.2 τον Ν.3386/05 όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει (και ήδη αρθ. 5 παρ.2 του Ν.5038/2023) και τις τελωνειακές αρχές σύμφωνα με το άρθρο 3 παρ. 1 του Ν.2960/2001… 2.3 Η άσκηση των καθηκόντων του συνοριακού ελέγχου στα συνοριακά σημεία διέλευσης, από το ένα εκ των συμβαλλομένων μερών, δεν καταργεί τη δυνατότητα εκτέλεσης των αρμοδιοτήτων του έτερου μέρους…” Τα ανωτέρω έχουν τεθεί και έχουν εκδοθεί α) η με αριθμό 3/27-1-2000 γνωμοδότηση του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου και β) η με αριθμό 39/10-8-2015 γνωμοδότηση του Εισαγγελέα Πρωτοδικών Αλεξανδρούπολης. Οι γνωμοδοτήσεις κρίνουν ότι κατ’ουδένα τρόπο δύναται να υποστηριχθεί η αρμοδιότητα των τελωνειακών αρχών να είναι αποκλειστική και η δικαιοδοσία των αστυνομικών αρχών να περιορίζεται μόνο στον διαβατηριακό έλεγχο, κατά συνέπεια δικαιούνται οι αστυνομικές αρχές να διενεργούν ελέγχους στις μεθοριακές διαβάσεις κάθε μεταφορικού μέσου ή αντικειμένων από άτομα που εισέρχονται ή εξέρχονται στα πλαίσια της αποστολής τους, προκειμένου να βεβαιωθεί η τέλεση αξιόποινων πράξεων. Οι έλεγχοι των αστυνομικών είναι σύννομοι και δεν διαπράττεται παράβαση καθήκοντος. Επίσης στο πνεύμα των γνωμοδοτήσεων είναι οι έλεγχοι να διενεργούνται παράλληλα από αστυνομικούς και τελωνειακούς υπαλλήλους σε στενή συνεργασία και αν είναι δυνατόν κατά τον ίδιο χρόνο και στον ίδιο χώρο. Με βάση τις ανωτέρω παρατηρήσεις έχω την γνώμη να αλλάξει η διατύπωση του άρθρου 5 παρ.3 εδάφιο ε’ και να εισαχθεί η διατύπωση της συνεργασίας με γνώμονα το δημόσιο συμφέρον και την πάταξη του διασυνοριακού εγκλήματος, όπως έχει διατυπωθεί στο μνημόνιο συνεργασίας μεταξύ των 2 αρχών.