Στο άρθρο 10 του ν. 3772/2009 (Α΄ 112), προστίθεται παρ. 4 ως εξής:
«4. Για όλως εξαιρετικούς λόγους που ανάγονται στη λειτουργία των ιατροδικαστικών υπηρεσιών και για χρονικό διάστημα έως δύο (2) ετών επιτρέπεται, με απόφαση του Υπουργού Δικαιοσύνης που φέρει εμπεριστατωμένη αιτιολογία, μετακίνηση ιατροδικαστών και νεκροτομών σε άλλη ιατροδικαστική υπηρεσία, μη εφαρμοζομένης της παρ. 4 του άρθρου 66 του Κώδικα Κατάστασης Δημοσίων Πολιτικών Διοικητικών Υπαλλήλων και Υπαλλήλων Ν.Π.Δ.Δ. (ν. 3528/2007, Α’ 26).».
Προτεινόμενη Ρύθμιση
Τροποποίηση άρθρου 2 ν. 3772/2009 (όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 41 ν. 5172/2025)
Σκεπτικό
Με την Κοινή Υπουργική Απόφαση Γ2α/οικ. 35764/2025 (ΦΕΚ Β’ 4389/11-8-2025) θεσπίστηκε το πλαίσιο συνεργασίας ιδιωτών ιατρών με τα δημόσια νοσοκομεία για την παροχή ιατρικών υπηρεσιών σε διάφορες ειδικότητες, με στόχο την κάλυψη αναγκών που αδυνατεί να εξυπηρετήσει το μόνιμο ιατρικό προσωπικό και την εξασφάλιση ταχύτερης και αποτελεσματικότερης φροντίδας των πολιτών.
Στην καθημερινή πράξη, παρατηρείται μεγάλος αριθμός περιστατικών θανάτων ασθενών με γνωστές σοβαρές παθολογικές καταστάσεις (π.χ. κακοήθη νεοπλάσματα τελικού σταδίου) ή προχωρημένη ηλικία (γήρας), οι οποίοι καταλήγουν κατά τη διακομιδή ή εντός σύντομου χρόνου μετά την εισαγωγή τους σε νοσοκομεία. Στις περιπτώσεις αυτές, οι θεράποντες ιατροί συχνά δεν αναλαμβάνουν την υπογραφή του πιστοποιητικού θανάτου, επικαλούμενοι αδυναμία ή άρνηση μελέτης του ιατρικού φακέλου μετά θάνατον, με αποτέλεσμα να διαβιβάζονται αχρείαστα στις ιατροδικαστικές υπηρεσίες περιστατικά που είναι προφανώς παθολογικά, χωρίς καμία υποψία εγκληματικής ενέργειας ή ιατρικής αμέλειας, και ενώ η οικογένεια δεν επιθυμεί τη διενέργεια νεκροψίας-νεκροτομής.
Η πρακτική δεν επιβαρύνει μόνο τις ιατροδικαστικές υπηρεσίες, αλλά και τις οικογένειες των θανόντων, οι οποίες αναγκάζονται, χωρίς να συντρέχει λόγος διερεύνησης εγκληματικής ενέργειας ή ιατρικής αμέλειας, να υποστούν πρόσθετη ταλαιπωρία και καθυστέρηση στην έκδοση πιστοποιητικών θανάτου και στην ολοκλήρωση των τελετουργικών του αποχαιρετισμού. Η περιττή αυτή διαδικασία παρατείνει τη δοκιμασία τους σε ήδη ιδιαίτερα ευαίσθητες και ψυχολογικά φορτισμένες στιγμές.
Η υπερφόρτωση αυτή των ιατροδικαστικών υπηρεσιών δύναται να περιοριστεί με πρόβλεψη αντίστοιχης δυνατότητας συνεργασίας με ιδιώτες ιατρούς. Οι ιδιώτες αυτοί θα μπορούν, υπό σαφείς προϋποθέσεις να διενεργούν μακροσκοπική εξέταση της σορού, μελέτη του ιατρικού φακέλου και έκδοση πιστοποιητικού θανάτου, εξασφαλίζοντας ότι οι δημόσιες ιατροδικαστικές υπηρεσίες θα επικεντρώνονται αποκλειστικά σε περιστατικά που χρήζουν ιατροδικαστικής διερεύνησης.
________________________________________
Προσθήκη νέας παραγράφου στο άρθρο 41 ν. 5172/2025
«Σε περιπτώσεις θανάτων που επέρχονται σε νοσηλευτικά ιδρύματα ή κατά τη διακομιδή προς αυτά, στους οποίους, α) υπάρχει γνωστό βεβαρυμένο ιατρικό ιστορικό ή/και προχωρημένη ηλικία (γήρας), β) δεν συντρέχουν ενδείξεις εγκληματικής ενέργειας ή ιατρικής αμέλειας και γ) η οικογένεια του θανόντος δεν επιθυμεί τη διενέργεια νεκροψίας-νεκροτομής, δύναται, εφόσον οι ιατροί του νοσοκομείου δεν αναλαμβάνουν την υπογραφή ιατρικής πιστοποίησης θανάτου, να ανατίθεται σε ιδιώτη ιατρό η διενέργεια εξωτερικής εξέτασης της σορού και η μελέτη του ιατρικού φακέλου προς πιστοποίηση του παθολογικού χαρακτήρα του θανάτου και έκδοση πιστοποιητικού θανάτου.
Ο ιδιώτης ιατρός οφείλει να προβεί σε μακροσκοπική εξέταση της σορού για αποκλεισμό κακώσεων και σε πλήρη μελέτη του ιατρικού φακέλου πριν από την υπογραφή του πιστοποιητικού θανάτου, στο οποίο ως τόπος θανάτου αναγράφεται το νοσηλευτικό ίδρυμα όπου κατέληξε ο θανών.»
Σταυρούλα Παπαδόδημα
Καθηγήτρια Ιατροδικαστικής, ΕΚΠΑ
Προτείνεται η τροποποίηση του άρθρου 7 του ν. 3772/2009, ώστε να επιτρέπεται κατ’ εξαίρεση η μετάταξη ιατροδικαστών και νεκροτόμων σε φορείς του Εθνικού Συστήματος Υγείας (Ε.Σ.Υ.). Η διάταξη μπορεί να διατυπωθεί ως εξής:
«Μετάταξη των ιατροδικαστών και των νεκροτόμων σε άλλη δημόσια υπηρεσία ή νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου δεν επιτρέπεται, με εξαίρεση τη μετάταξή τους σε φορείς του Εθνικού Συστήματος Υγείας (Ε.Σ.Υ.), η οποία επιτρέπεται κατόπιν αιτήσεως του ενδιαφερόμενου, απόφασης του Υπουργού Δικαιοσύνης και σύμφωνης γνώμης του οικείου υπηρεσιακού συμβουλίου, υπό την προϋπόθεση ότι δεν προκαλείται δυσχέρεια στη λειτουργία της Ιατροδικαστικής Υπηρεσίας.»
Σταυρούλα Παπαδόδημα
Καθηγήτρια Ιατροδικαστικής, ΕΚΠΑ