Αρχική Σχέδιο Νόμου του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης με τίτλο «Δίκαιη Εργασία για Όλους: Απλοποίηση της Νομοθεσίας - Στήριξη στον Εργαζόμενο - Προστασία στην Πράξη»ΜΕΡΟΣ Β΄ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄ ΣΚΟΠΟΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ (άρθρα 23-41)Σχόλιο του χρήστη Δρ Θεόδωρος Μπάζας, MD, PD, PhD, FFOM(RCP,LONDON) Επισκ. Καθηγητής ΙΣ ΔΠΘ | 18 Σεπτεμβρίου 2025, 23:49
Οι ρυθμίσεις στο ΜΕΡΟΣ Β’ του Σχεδίου του νέου Κώδικα του Υπουργείου Εργασίας και Κοιινωνικής Ασφάλισης που αφορά και στην Υγεία και την Ασφάλεια στην εργασία (ΥΑΕ), δεν συντελούν επαρκώς στη «διαμόρφωση ενός περισσότερο λειτουργικού και συνεκτικού συστήματος προστασίας της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων». Ο σκοπός της «ενίσχυσης της υγείας τους , μέσω της αναβάθμισης του ρόλου των αρμόδιων οργάνων, της επικαιροποίησης και αυστηροποίησης του σχετικού θεσμικού πλαισίου, της προώθησης της πρόληψης επαγγελματικών κινδύνων και ασθενειών, της προστασίας της ψυχικής υγείας, της ενίσχυσης της κατάρτισης σε πρώτες βοήθειες» [ΑΡΘΡΟ 23] εξυπηρετείται σε μικρό βαθμό. Εγείρεται επίσης το ερώτημα αν είναι νόμιμο να περιλαμβάνεται στον υπό αξιολόγηση Κώδικα μεγάλος αριθμός προσθηκών και άλλων τροποποιήσεων μεγάλης έκτασης, ενώ αυτές δεν έχουν γίνει προηγουμένως στις διαταξεις των νόμων που κωδικοποιούνται με αυτόν. Οι βελτιωτικές προσθήκες και τροποποιήσεις που προτείνω παρακάτω θα έπρεπε να περιληφθούν, είτε σε τροπολογίες με χρονοδιαγραμματικές πρόνοιες που θα είχαν προηγηθεί του παρόντος, υπό αξιολόγηση ΣΝ, είτε πρέπει να περιληφθούν σε τροπολογίες του, που χρειάζεται να ακολουθήσουν σε σύντομο χρονικό διάστημα μετά την ψήφησή του ως νόμου. Εν πάσει περιπτώσει αυτές μπορούν και χρειάζεται, να γίνουν συνοπτικά και στο παρόν ΣΝ, όπως παρατίθενται παρακάτω, επιπλέον από τις μικρότερης έκτασης, βελτιώσεις επί μέρους άρθρων που προτείνω. Η συνεχιζόμενη απουσία, ισότιμης, πλήρους συνεργασίας σε θέματα ΥΑΕ των ακολούθως αναφερομένων κατωτέρω τριών Υπουργείων, και ο κατακερματσμός της σχετικής νομοθεσίας πρέπει να σταματήσει, με την πραγματοποίηση οριζόντιας κωδικοποίησησης, και με επαρκή αποτύπωση αυτής της συνεργασίας στο νέο Κώδικα, ώστε αυτός να είνα άρτιος και αρκούντως αποτελεσματικότερος του υπό αντκατάσταση. Ειδικότερα, στο ΣΝ δεν προσδιορίζονται και δεν γίνεται αναφορά στην απαραίτητη προσθήκη και βελτίωση διατάξεων νόμων ΑΦΕΝΟΣ: Α. των Υπουργείων Παιδείας και Υγείας, που να αφορούν στη χρονοδιαγραμματική αναβάθμιση του περιεχομένου, της οργάνωσης και των μεθόδων της προπτυχιακής εκπαίδευσης στην ειδικότητα της Ιατρικής της Εργασίας [ΙΕ] και του Περιβάλλοντος, με αναφορά σε συγκεκριμένη ημερομηνία ολοκλήρωσης: α) των φοιτητών της Ιατρικής, σύμφωνα με όσα συστήνουν το Τμήμα Ιατρικής της Εργασίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ειδικών Ιατρών και ο Ευρωπαϊκός Σύνδεσμός των Σχολών Ιατρικής της Εργασίας [ https://doi.org/10.1093/occmed/kqaf056 και https://doi.org/10.1093/occmed/kqaf055 ], ώστε περισσότεροι νέοι γιατροί να επιλέγουν να ειδικευτούν στην ΙΕ, και όσοι αποκτήσουν άλλη ειδικότητα να μπορούν να συνεργάζονατι αποτελεσματικότερα με τους ειδικούς ιατρούς της εργασίας και να διερευνούν κατ’αρχήν την πιθανότητα η παθηση ενός ασθενούς να οφείλεται ή να επιδεινώνεται από την εργασία, οπότε θα αυξηθεί και ο αριθμός των διαγνωσμένων επαγγελματικών νόσων και των ελαχίστων απί πολλά έτη καταγραφών τους, και - ακόμα περισσότερο - των προλαμβανομένων περιστατικών, (β) των ιατρών που ειδικεύονται στην ιατρική της εργασίας, σύμφωνα με όσα συστήνει η Ευρωπαϊκή Ένωση Ειδικών Ιατρών [ https://drive.google.com/file/d/1dji4jP7uQsW3Vx-4JajSLOf1whDBId3W/view ] και δεδομένης της κατάστασης που επικρατεί στις ελληνικές ιατρικές σχολές: [ https://uems-occupationalmedicine.org/wp-content/uploads/2023/11/Minutes-Aachen-final-without-participant-list.pdf {σημείο 12} και https://uemsoccupationalmedicine.org/wp-content/uploads/2022/12/OM-Undergraduate-Teaching-inGreek-Medical-Schools-Survey.pdf και https://uems-occupationalmedicine.org/countries/greece/ ] και ΑΦΕΤΕΡΟΥ: Β. του Υπουργείου Παιδείας, που να αφορούν στην προσθήκη πολύπλευρων, υποχρεωτικών, εκπαίδευτικών δράσεων για την υγεία και ασφάλεια στην εργασία (ΥΑΕ) στα σχολεία της γενικής πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμοιας εκπαίδευσης [ https://doi.org/10.1539/joh.13-0045-BR https://irep.ntu.ac.uk/id/eprint/31146/1/PubSub8695_Hassard.pdf και https://osha.europa.eu/en/themes/mainstreaming-osh-education και https://publikationen.dguv.de/widgets/pdf/download/article/3450 ], με αναφορά σε συγκεκριμένη προθεσμία ολοκλήρωσης, για να αναπτυχθεί κουλτούρα πρόληψης των επαγγελματικών ασθενειών και των εργατικών ατυχημάτων. Επιπλέον, χρειάζεται προσθήκη άρθρου στο παρόν ΣΝ για την επιτυχή, ετήσια υλοποίηση της (προβλεπόμενης με Υπουργική Απόφαση του 2022 [του Υπουργείου Υγείας]) [ https://www.moh.gov.gr/articles/health/epaggelmaties-ygeias/noshleytiko-proswpiko/eidikothtes/programmata-ekpaideyshs-eidikothtwn/11604-ekpaideysh-sthn-iatrikh-eidikothta-ths-iatrikhs-ths-ergasias-kai-periballontos ] διαδικασίας αναγνώρισης Επιχειρήσεων ή Φορέων ή Υπηρεσιών του δημόσιου ή του ιδιωτικού τομέα, όπου πραγματοποιείται η πρακτική εκπαίδευση κατά την εδίκευση στην ΙΕ και τη σύνταξη σχετικού καταλόγου αυτών (ανανεωτέου ετησίως - σύμφωνα με τα ορισθέντα κριτήρια), τον οποίο θα συντάξει Ομάδα Εργασίας της Ειδικότητας ΙΕ του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας . Χρειάζονται, ακόμα, και σχετικές τροπολογίες που να αφορούν την πιστοποίηση εκπαιδευτών και εκπαιδευτικών προγραμμάτων σε αυτές τις επιχειρήσεις κατά την πρακτική άσκηση των ειδικευομένων στην ιατρική της εργασίας. Επίσης, στο ΣΝ θα έπρεπε να έχουν ληφθεί υπόψη τα ακόλουθα: Α. η ειδικότητα της ΙΕ, με Υπουργική Απόφαση του Υπουργείου Υγείας, που έχει χαρακτηριστεί (και παραμένει) «άγονη» https://search.et.gr/el/advanced-search/?advancedSearch=%25CE%25A7%25CE%25B1%25CF%2581%25CE%25B1%25CE%25BA%25CF%2584%25CE%25B7%25CF%2581%25CE%25B9%25CF%2583%25CE%25BC%25CF%258C%25CF%2582%2520%25CE%25B9%25CE%25B1%25CF%2584%25CF%2581%25CE%25B9%25CE%25BA%25CF%258E%25CE%25BD%2520%25CE%25B5%25CE%25B9%25CE%25B4%25CE%25B9%25CE%25BA%25CE%25BF%25CF%2584%25CE%25AE%25CF%2584%25CF%2589%25CE%25BD%2520%25CF%2589%25CF%2582%2520%25CE%25AC%25CE%25B3%25CE%25BF%25CE%25BD%25CF%2589%25CE%25BD.&selectYear=2022&selectIssue=2&documentNumber=2355&selectedEntities=JTVCJTVE (ΦΕΚ 2355/Β/5-52022), θα πρέπει να παύσει να είναι άγονη. Β. Οι ιατροί που δεν κατέχουν την ειδικότητα της ΙΕ θεωρούνται από πολλούς εργοδότες (και σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις του νόμου), ότι μπορούν οι ίδιοι να ασκούν ΟΛΑ τα από το νόμο οριζόμενα καθήκοντα ιατρικής της εργασίας εξίσου επαρκώς όσο και οι ειδικοί ιατροί εργασίας, όχι μόνον σε επιχειρήσεις της Κατηγορίας (μικρής) Επικινδυνότητας Γ, αλλά και σε επιχειρήσεις των Κατηγοριών (μεγάλης) Επικινδυνότητας Α’, και (μεσαίας) Επικινδυνότητας Β’, αποδεχόμενοι (στον ιδιωτικό τομέα) ή πραγματοποιώντας προσφορά υπηρεσιών (στο δημόσιο τομέα) με μικρότερη αμοιβή από αυτήν που ζητούν οι ειδικοί ιατροί εργασίας (είτε ως ιατροί Εξωτερικής Υπηρεσίας ΕΞΥΠΠ - μη κατέχοντες όμως την ειδικότητα της ΙΕ), είτε γιατί ειδικοί ιατροί εργασίας δεν έδειξαν ενδιαφέρον για μια θέση λόγω της χαμηλής προσφερόμενης αμοιβής. Γ. Οι Τεχνικοί Ασφαλείας που έχουν τα προσόντα που απαιτούνται για να εκτελούν καθήκοντα Τεχνικού Ασφαλείας μόνο σε επιχειρήσεις Κατηγορίας Επικινδυνότητας Γ’, απαγορεύεται να τα εκτελούν σε επιχειρήσεις Επικινδυνότητας των Κατηγοριών Α’ και Β’ [ https://www.taxheaven.gr/attachment/13158 ] (όπου η κατάταξη βασίζεται σε παραμέτρους όπως ο κλάδος δραστηριότητας, ο αριθμός των εργαζομένων και η φύση της εργασίας). Δ. Οι ελάχιστες ώρες ετήσιας απασχόλησης του ιατρού εργασίας και του τεχνικού ασφαλείας σε μια επιχείρηση καθορίζονται από τον αριθμό των εργαζομένων που απασχολούντα σε κάθε κατηγορία εργασίας σε μια επιχείρηση ανάλογα με την επικινδυνότητά της (Κατηγορίες επικινδυνότητας Α’, Β’, Γ’), σύμφωνα με το νόμο 3850/2010, άρθρο 21[ https://www.kodiko.gr/nomothesia/document/54657/nomos-3850-2010 ]. Δηλαδή, αναγνωρίζεται μεν ότι για τους εργαζόμενους σε περισσότερο επικίνδυνες για την υγεία εργασίες, είναι απαραίτητη η μεγαλύτερη ειδική φροντίδα από ιατρό εργασίας. Όμως, αυτή, παραδόξως, θεωρείται από τις ισχύουσες διατάξεις του νόμου, ότι μπορεί να παρέχεται όχι μόνο από ειδικούς ιατρούς εργασίας αλλά και με αύξηση των ωρών απασχόλησης «ιατρών εργασίας» άλλων ειδικοτήτων, δηλαδή με αύξηση της ποσότητας και όχι της ειδικότητας των υπηρεσιών. Ε. Οι ιατροί, γενικώς, α) κατά την ειδίκευσή τους υπό επίβλεψη ειδικών, σε μια κλινική ειδικότητα (π,χ, την παθολογία), και β) οι ιατροί, ειδικευμένοι[ σε μια κλινική ειδικότητα (π.χ. παθολογία), μπορούν μεν να διαγνώσουν και να διαχειρισθούν κατ’ αρχάς π.χ. απλά περιστατικά ασθενών με ελαφρά καρδιολογικά προβλήματα. Ωστόσο, όταν αντιλαμβάνονται ότι αδυνατούν να το πράξουν, λόγω της πολυπλοκότητας και της πιθανής μεγάλης βαρύτητάς μιας καρδιοπάθειας, παραπέμπουν αυτούς τους ασθενείς σε ειδικούς καρδιολόγους ΣΤ. Οι ειδικοί ιατροί της εργασίας [και του περιβαλλοντος] είναι εκπαιδευμένοι κσι μπορούν να εκτελέσουν επιτυχώς πολλές ειδικές επαγγελματικές πράξεις τις οποίες οι ιατροί άλλων ειδικοτήτων δεν μπορούν. Ο ειδικός ιατρός εργασίας, πληρέστερα από τους ιατρούς των άλλων ειδικοτήτων, εκτιμά την επικινδυνότητα της κάθε εργασίας (γιατί γνωρίζει καλύτερα την εργασία, τους κινδύνους της και την επίδρασή τους στην υγεία), διαγιγνώσκει τις επαγγελματικές νόσους και αναγνωρίζει την επιδείνωση άλλων νόσων εξαιτίας της εργασίας, και συμβουλεύει για την πρόληψη αυτών των ασθενειών, την προστασία της υγείας από τους εργασιακούς κινδύνους, και την ιατρική καταλληλότητα των εργαζομένων για την εργασία που θα κάνουν σε συγκεκριμένη θέση εργασίας, ανάλογα με τις σωματικές και τις ψυχολογικές τους ικανότητες, συμβάλλοντας στην αύξηση της παραγωγικότητας των επιχειρήσεων [ https://uems-occupationalmedicine.org/wp-content/uploads/2022/10/Annex-3-Minutes-Luxemburg_approved.pdf .σημείο 2, σελίδα 2 ] Γι’ αυτό χρειάζεται να αναθεωρηθούν σφαιρικά και να τροποποιοηθούν οι διαταξεις του νόμου που αφορούν α) τα κριτήρια δυνατότητας παροχής υπηρεσιών ιατρικής της εργασίας μόνο από ειδικούς ιατρούς εργασίας (συνυπολογίζοντας την επικινδυνότητα της επιχείρησης και το είδος των επαγγελμάτων των εργαζομένων, όπως αυτά ταξινομούνται, με βάση το είδος της εργασίας, και το βαθμό της απαιτούμενης ικανότητας και της εξειδίκευσης, στην ISCO-08 [Διεθνή Τυποποιημένη Ταξινόμηση Επαγγελμάτων του Διεθνούς Οργανισμού Εργασίας του 2008] , και β) τα κίνητρα για να αυξηθεί ο αριθμός τους Με βάση αυτά τα δεδομένα, προτείνω κατ’ αρχάς την ταυτόχρονη παραγματοποίση των ακολούθων τροποποιήσεων στο ΣΝ, ως κίνητρα για να παύσει να είναι άγονη η ειδικότητα της ιατρικής της εργασίας: 1. Απαλλαγή από την υποχρέωση Υπηρεσίας Υπαίθρου όσων ιατρών επιλέξουν να ειδικευτούν στην ΙΕ. 2. Ασφαλιστική κάλυψη αστικής ευθύνης για τους ειδικούς ιατρούς της εργασίας από τον εργδότη. 3. Ο εισαγωγικός βαθμός των ειδικών ιατρών της εργασίας στο ΕΣΥ και σε όλο το Δημόσιο Τομέα συμπεριλαμβανομένης της Ανεξάρτητης Αρχής «Επιθεώρηση Εργασίας» [η πρότασή μου αφορά. δηλαδή, και τροποποίηση στο ΑΡΘΡΟ 55 Α 1. στο Μέρος Δ του ΣΝ] να είναι ο βαθμός Α’ των ιατρών δημόσιας υγείας του ΕΣΥ, και όχι ο Β’, το δε Μισθολογικό Κλιμάκιο, (Μ.Κ.) κατά την πρόσληψη να μπορεί να είναι υψηλότερο από το πρώτο, ανάλογα με τα προσόντα του υποψηφίου, για την αξιολόγηση των οποίων να ορισθούν συγκεκριμένα , αντικειιμενικώς μετρήσιμα κριτήρια αξιολόγησης. 4. Οι ειδικοί εργασίας που θα απασχολούνται ως ιατροί εργασίας στο Δημόσιο Τομέα (συμπεριλαμβανομων του ΕΣΥ και της Ανεξάρτητης Αρχής «Επιθεώρηση Εργασίας» - [η πρότασή μου αφορά. δηλαδή, και τροποποίηση στο ΑΡΘΡΟ 55 Α 1. στο Μέρος Δ’ του ΣΝ]) να έχουν έχουν το δικαίωμα να ασκούν την ΙΕ και σε ιδιωτικές επιχειρήσεις, εκτός του ωραρίου εργασίας τους σε αυτόν. Οι απαραίτητες προϋποθέσεις που θα διασφαλίζουν το εμπορικό απόρρητο και την απουσία σύγκρουσης συμφερόντων αναφορικά με το είδος των επιχειρήσεων να καθορισθεί με βάση κριτήρια, τα οποία να ορίζονται στις διατάξεις του ΣΝ. Εξάλλου, κατ’ αναλογία, οι Πανεπιστημιακοί ιατροί πλήρους απασχόλησης οι οποίοι προσφέρουν τις υπηρεσίες τους σε πανεπιστημιακές κλινικές, εργαστήρια ή μονάδες, που είναι εγκατεστημένες σε νοσοκομεία του Ε. Σ. Υ., επιτρέπεται να διατηρούν ιδιωτικό ιατρείο υπό προϋποθέσεις (Ν. 5102/2024, ΦΕΚ 55/Α/13-4-2024). Προτείνω για επιμέρους άρθρα του ΣΝ: 1. Να αναδιαμορφωθεί το ΑΡΘΡΟ 26 του ΣΝ [αρθρο 499 εργατικού δικαίου] (ν. 3850/2010, στην παρ. 4 αα) στο πρώτο εδάφιο i)] ως εξής: «Η ιατρική εξέταση του νέου εργαζομένων να γίνεται κατά τη διαδικασία της πρόσληψης, αφού αυτός ενημερωθεί γραπτά από τον εργοδότη κατά το στάδιο της υποβολής αίτησης για πρόσληψη για το είδος των ιατρικών εξετάσεων και τις τυχόν απαιτούμενες ψυχολογικές και σωματικές προδιαγραφές που πρέπει να υφίστανται κατά την έναρξη της εργασίας και στη μετέπειτα εργασία στην επιχείρηση» [π.χ. σε πυροσβέστες, αστυνομικούς, νοσηλευτές, φροντιστές]. 2. Να αναδιαμορφωθεί το ΑΡΘΡΟ 31 του ΣΝ, ως ακολούθως: «1. Ο ιατρός εργασίας παρέχει επαρκώς αιτιολογημένες υποδείξεις και συμβουλές γραπτά στον εργοδότη και πρόσθετες προφορικές διευκρινίσεις και επεξηγηματικές πληροφορίες, καθώς και γραπτά ή προφορικά στους εργαζόμενους και στους εκπροσώπους τους σχετικά με τα μέτρα που πρέπει να λαμβάνονται για τη σωματική και ψυχική υγεία των εργαζομένων. Τις γραπτές υποδείξεις και συμβουλές προς τον εργοδότη ο ιατρός εργασίας καταχωρεί στο ειδικό βιβλίο του άρθρου 504. Ο εργοδότης δηλώνει υπευθύνως ότι έλαβε γνώση των υποδείξεων που καταχωρούνται σε αυτό το βιβλίο.». 3. Να τροποιηθεί η πρόταση στο ΑΡΘΡΟ 32 του ΣΝ ως εξής: « Ο ιατρός εργασίας ενημερώνει άμεσα εγγράφως τον εργοδότη για ασθένειες των εργαζομένων που οφείλονται αποκλειστικά ή κυρίως στην εργασία». Θα πρέπει επιπλέον να διευκρινισθεί στο ίδιο άρθρο, αν η ενημέρωση του ιατρού εργασίας και εν συνεχεία του εργοδότη στην Επιθεώρηση Εργασίας αφορά α) σε περιστατικά όπου η τελική διάγνωση της ασθένειας είναι «επαγγελματική νόσος», και αν αυτή περιλαμβάνεται α) στον κατάλογο των επαγγελματικών ασθενειών του άρθρου άρθρο 40 του Κανονισμού Ασθενείας του ΙΚΑ ή β) στον κατάλογο της Σύστασης της {Ευρωπαϊκής] Επιτροπής 2337 της 28ης Νοεμβρίου του 2022 [ https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32022H2337 ] , ο οποίος δεν περιλαμβάνει κριτήρια διάγνωσης. Προτείνω να επιλεγεί και να ισχύσει ο δεύτερος (της Ευρωπαϊκής Επιτροπής [ΕΕ]), και να χρησιμοποιούνται τα κριτήρια του πρώτου (του ΙΚΑ), για όσες ασθένειες περιλαμβάνονται σε αυτόν, ενώ για τις επιπλέον της ΕΕ, να καταγράφονται από τον ιατρό εργασίας και από την Επιθεώρηση Εργασίας, για να αξιοποιηθούν σε μελλοντική αναθεώρηση του ελληνικού καταλόγου των επαγγελματικών ασθενειών. Να προστεθεί άρθρο ή εδάφιο που να διευκρινίζει πως διάγνωση επαγγελματικής νόσου μπορεί να κάνει ιατρός οποιασδήποτε κλινικής ιατρικής ειδικότητας, αλλά σε περίπτωση διαφωνίας του με ειδικό ιατρό εργασίας, την τελική διάγνωση μπορεί να τη θέσει μόνο ειδικός ιατρός εργασίας. Επίσης, η γνωμοδότηση για την ιατρική καταλληλότητα εργαζομένου που έχει κάνει ειδικός γιατρός εργασίας της επιχείρησης είναι η τελική. Ο ιατρός εργασίας της επιχείρησης μπορεί και πρέπει όταν χρειάζεται να επικοινωνεί και να συνεργάζεται με τον θεράποντα ιατρό του εργαζομένου, αν εργαζόμενος έχει δώσει τη συγκατάθεσή του. Ο «ιατρός εργασίας» άλλης ειδικότητας, να μπορεί να θέσει τη διάγνωση επαγγελματικής νόσου, εφόσον τεκμηριώνει επαρκώς την αιτιολογική σχέση της νόσου με την εργασία. 4. Να αναδιαμορφωθεί το ΑΡΘΡΟ 34 του ΣΝ [αρθρο 533 εργατικού δικαίου] (εδάφιο 6δ) ω εξής: «[Ο εργοδότης] Να γνωστοποιεί στους εργαζομένους τον επαγγελματικό κίνδυνο από την εργασία τους, να μεριμνά για την επαρκή κατάρτισή τους για την πρόληψη των κινδύνων στην επιχείρηση και τις δυνητικές επιπτώσεις τους στην υγεία, αμέσως μετά την πρόσληψή τους, και μετέπειτα περιοδικά, και να τους ενημερώνει επαρκώς και εγκαίρως πριν από κάθε αλλαγή στην οργάνωση, τις μεθόδους και το περιβάλλον της εργασίας [ώστε οι εργαζόμενοι να προετοιμάζονται εκτενέστερα], και μετά από περιστατικά εργατικών ατυχήματων και επαγγελματικών ασθενειών» [ώστε οι εργαζόμενοι να κατανοούν περισσότερο τη σπουδαιότητα των μέτρων προστασίας]. 5. Να προστεθεί στο ΑΡΘΡΟ 34 του ΣΝ, εδάφιο ως εξής: «[Ο εργοδότης] Να μεριμνά για την επαρκή κατάρτιση του ιδίου και των υψηλοβάθμων και μεσαίων και στελεχών της επιχείρησης, σε θέματα υγείας και ασφάλειας της εργασίας» [ώστε να κατανοούν πληρέστερα την ανάγκη υλοποίησης των συμβουλών και υποδείξεων του τεχνικού ασφαλείας, του ιατρού εργασίας και του Επιθεωρητού Υγείας και Ασφάλειας της Εργασίας – να μεριμνά όχι μόνο για την κατάρτιση των εργαζομένων, γενικά]. 6. Να αναδιαμορφωθεί το ΑΡΘΡΟ 34 του ΣΝ [αρθρο 533 εργατικού δικαίου] (εδάφιο 6θ) ω εξής: «[Ο εργοδότης] Να αναγνωρίζει και να αξιολογεί ψυχοκοινωνικούς κινδύνους, μεταξύ άλλων τους κινδύνους της βίας και παρενόχλησης, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής παρενόχλησης, του εκφοβισμού στη εργασία, της τηλεεργασίας, της ενδοοικογενειακής βίας και του εκφοβισμού εκτός εργασίας, καθώς και ψυχοκοινωνικούς κινδύνους που οφείλονται στον σχεδιασμό, την οργάνωση και τη διαχείριση της εργασίας, να έχει γραπτές πολιτικές πρόληψης και αντιμετώπισής τους και να λαμβάνει μέτρα για την πρόληψη, τον έλεγχο και περιορισμό αυτών, και τυχόν οξέων ή χρονίων εκδηλώσεων των επιπτώσεών τους στην ψυχική και σωματική υγεία των εργαζομένων» 7. Να αναδιαμορφωθεί το ΑΡΘΡΟ 34 του ΣΝ [αρθρο 533 εργατικού δικαίου] (εδάφιο 8β) ω εξής: «[Ο εργοδότης] Πριν αναθέσει καθήκοντα σ’ έναν εργαζόμενο, να λαμβάνει υπόψη τις σωματικές, και τις ψυχολογικές ικανότητές του σε θέματα ασφάλειας και υγείας και τις συνυφασμένες με αυτές επαγγελματικές του δεξιότητες, και να μεριμνά για την επαρκή και κατάλληλη επίβλεψή του κατά την εκτέλεση των εργασιακών του καθηκόντω». 8. Να αναδιαμορφωθεί το ΑΡΘΡΟ 35 του ΣΝ [αρθρο 533 εργατικού δικαίου] (εδάφιο δ) ω εξής: «Ο εργοδότης] Να αναγγέλλει στην Επιθεώρηση Εργασίας και στον e-Ε.Φ.Κ.Α. την ασθένεια εργαζομένου που οφείλεται αποκλειστικά ή κυρίως στην εργασία, στην εργασία, εντός πέντε (5) ημερών από την ενημέρωσή του από τον ιατρό εργασίας, βάσει της παρ. 4 του άρθρου 508, ή από την προσκόμιση διάγνωσης από ειδικό ιατρό εργασίας του Ε.Σ.Υ. Σε περίπτωση διαφωνίας μεταξύ του ειδικού ιατρού εργασίας της επιχείρησης και του ιατρού άλλης ειδικότητας νοσοκομείου του ΕΣΥ, για τη διάγνωση επαγγελματικής νόσου, η γνωμοδότησή του ειδικού ιατρού εργασίας της επιχείρησης είναι η τελική.». 9. Να αναδιαμοφωθεί το εδάφιο δα του ΑΡΘΡΟΥ 36 του ΣΝ, ώστε να ορίζει ότι ο εργοδότης σε επιχείρηση με έως και 50 εργαζομένους, για την εκπαίδευσή τους στην καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση (ΚΑΡΠΑ) και τη λαβή Χάιμλιχ, «επιλπέον από τη χρήση εκπαιδευτικών βιντεο θα πρέπει να έχει εκπαιδευτεί και ο ίδιος σε αυτές, από πιστοποιημένους εκπαιδευτικούς φορείς πρώτων βοηθειών και να επανεκπαιδεύεται τουλάχιστον ανά τρία (3) έτη, , ώστε να συνεπικουρεί στην εκπάιδευσή τους». Συναφή με την Υγεία και την Ασφάλεια της Εργασίας είναι και ορισμένα άρθρα του ΜΕΡΟΥΣ Δ’ του ιδίου ΣΝ, που αφορούν στην Ανεξάρτητη Αρχή της «Επιθεώρησης Εργασίας»: Στην Κεντρική Υπηρεσία της Ανεξάρτητης Αρχής «Επιθεώρηση Εργασίας» και στα ΚΕΠΕΚ της δεν απασχολούνται ως υγειονομικοί Επιθεωρητές Εργασίας ειδικοί ιατροί εργασίας, οι οποίοι θα μπορούν να ελέγχουν αξιόπιστα το έργο και των ειδικών ιατρών εργασίας των επιχειρήσεων στο δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα. Για την ενίσχυση της επιχειρησιακής επάρκειας, της θεσμικής κατοχύρωσης και της λειτουργικής υποστήριξης του ελεγκτικού μηχανισμού της Επιθεώρησης Εργασίας, προτείνω (επιπλέον της προαναφερόμενης δυνατότητας βελτιωμένων οικονομικών όρων για τη πρόσληψη ειδικών ιατρών εργασίας και του περιβάλλοντος [ΑΡΘΡΟ 55 Α του ΣΝ], για την υποβοήθηση του Διοικητή της Επιθεώρησης Εργασίας στην άσκηση των καθηκόντων του μεταξύ των τριών συνεργατών του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής «Επιθεώρηση Εργασίας» [ΑΡΘΡΟ 53 του ΣΝ] ο ένας να είναι ειδικός ιατρός της εργασίας, ώστε να ενισχυθεί ο τομέας του συντονισμού και της αξιοποίησης των υγειονομικών επιθεωρήσεων της εργασίας, δεδομένης, μάλιστα και της υστέρησης παροχής υπηρεσιών ΙΕ στη χώρα μας. Ακόμη, επισημαίνω την απουσία στο ΣΝ άρθρων, που προτείνω να προστεθούν, αναφορικά με τα ακόλουθα: α) την αύξηση μέτρων για τη δημιουργία αποτελεσματικότερου συστήματος πρόσβασης σε εκπαίδευση για την υγιεινή και την ασφάλεια της εργασίας για τις επιχειρήσεις με λιγότερους από 50 εργαζομένους, τους αυτοαπασχολούμενους και τους εκτελούντες τηλεεργασία, και σε παροχή επαρκών σχετικών υπηρεσιών. Χρειάζονται ρυθμίσεις που να αναφέρονται στην αξιοιοποίηση της πραναφερόμένης δυνατότητας πρόσβασης, β) την τροποίηση των ασφαλιστικών διατάξεων που αφορούν την οικονομική επιβάρυνση του εργοδότη (και την ανησυχία του ότι θα κατηγορηθεί για αδικοπραξία (tort) και αστική και ποινική ευθύνη, όταν ο εργαζόμενος παθαίνει επαγγελματική νόσο, οι οποίες δρούν ως αντικίνητρο στην αναγγελία από αυτόν στην Επιθεώρηση Εργασίας των περιστατικών επαγγελματικών νόσων και ως εκ τούτου και στην καταγραφή τους, Οι αιτίες την μη αναγγελίας και της μη καταγραφής είναι σύνθετες [ Greece – UEMS | Occupational Medicine ], γ) τη δημιουργία Κεντρικού Μητρώου στο Υπουργείο Εργασίας, όλων των επιχειρήσεων και οργανισμών, ιδιωτικού και δημοσίου δικαίου, ανεξαρτήτως αριθμού εργαζομένων, και την καταγραφή σε αυτό των τεχνικών ασφαλείας και των ειδικών ιατρών εργασίας και των «ιατρών εργασίας» με άλλη ιατρική ειδικότητα που απασχολούνται σε κάθε μια από αυτές, και την αυτόματη ηλεκτρονική ενημέρωσή του. Με τη χρήση αυτού του Μητρώου να διατίθεται ανά πάσα στιγμή, ανά την επκράτεια, η δυνατότητα: 1. διαπίστωσης και εντοπισμού ελλέιψεων σε συγκεκριμένες επιχειρήσεις, αναφορικά με την κάλυψή τους από τεχνικούς ασφαλείας και ειδικούς ιατρούς εργασίας ή ιατρούς εργασίας άλλων ειδικοτήτων ξεχωριστά, δηλαδή της διαπίστωσης κενών θέσεων τεχνικών ασφαλείας και ιατρών εργασίας (ώστε αυτές να καλύπτονται, το συντομότερο δυνατό). 2. παρακολούθησης της εξέλιξης της σταδιακης αντικατάστασης ιατρών εργασίας με άλλες ειδικότητες από ειδικούς ιατρούς εργασίας, των ελλείψεων ανά νομό, είδος και μέγεθος επιχειρήσεων, των διαχρονικών τάσεών τους. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, να υποβοηθείται τόσον ο ορθολογικός προγραμματισμός υποστήριξης και συντονισμού εθνικών δράσεων υγιεινής και ασφάλειας της εργασίας, όσο και η διενέργεια εγκύρων μελετών, οι οποίες δεν θα βασίζονται σε χρήση ερωτηματολογίων στα οποία οι ερωτώμενοι εργαζόμενοι, διευθυντικά στελέχη, επαγγελματίες ιατρικής, υγιεινής και ασφάλειας της εργασίας εκφράζουν υποκειμενικές, ατεκμηρίωτες απόψεις, αλλά σε αντικειμενικά, μετρήσιμα στοιχεία, δ) την καθιέρωση λεπτομερούς ηλεκτρονικού φακέλου επαγγελματικής απασχόλησης και έκθεσης σε επαγγελματικούς κινδύνους και επιπτώσεων της στην υγεία, ώστε ο ιατρός εργασίας να μπορεί να συνεκτιμήσει την επίδραση της προηγούμενης ή της παράλληλης επαγγελματικής έκθεσης του εργαζομένου σε παράγοντες βλαπτικούς για την υγεία του. Ο φάκελος θα μπορούσε να αποτελέσει τμήμα του ηλεκτρονικού φακέλου υγείας του κάθε πολίτη, τηρουμένων του ιατρικού απορρήτου και της προστασίας προσωπικών δεδομένων, ώστε ο θεράπων ιατρός να μπορεί να ενημερώνεται σχετικά. Δρ Θεόδωρος Μπάζας, MSc (Λονδίνο), DIH (Engl), Διδάκτωρ Ιατρικής Πανεπιστήμίου Αθηνών, Ειδικός Ιατρός της Εργασίας, Ανώτερο Μέλος της Σχολής Ιατρικής της Εργασίας του Βασιλικού Κολλεγίου Ιατρών του Λονδίνου, Επισκέπτης Καθηγητής της Ιατρικής Σχολής του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης, Μέλος της Επιτροπής Υγείας και Πρόνοιας του Δήμου Φιλοθέης Ψυχικού (Αττικής), Μέλος (και πρώην Αντιπρόσωπός της για την Ελλάδα) της Διεθνούς Επιτροπής Ιατρικής, Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας, Μέλος (και πρώην Αντιπρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Ιατρικής της Εργασίας και του Περιβάλλοντος, Τέως Εκπρόσωπος του ΠΙΣ στο Τμήμα Ιατρικής της Εργασίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ειδικών Ιατρών, Πρώην Μέλος της Συμβουλευτικής Επιτροπής Εμπειρογνωμώνων του ΠΟΥ για την Ιατρική, την Υγιεινή και την Ασφάλεια της Εργασίας και μόνιμος (πλήρους απασχόλησης) Περιφερειακός Σύμβουλος του Παγκόσμιου ΟργανισμουΥγείας( ΠΟΥ) γαι τις Μη Μεταδοτικές Νόσους για την Περιφέρεια της Ανατολικής Μεσογείου