• Θέσεις HellasCert επί του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Ανάπτυξης «Αναμόρφωση του πλαισίου για την επαγγελματική κατάρτιση υπαλλήλων που χειρίζονται δημόσιες συμβάσεις, του πλαισίου για την προετοιμασία και την ανάθεση δημοσίων συμβάσεων και την έννομη προστασία στον τομέα των δημοσίων συμβάσεων, του πλαισίου εθνικών υποδομών ποιότητας και του πλαισίου ίδρυσης, επέκτασης και εκσυγχρονισμού των μεταποιητικών δραστηριοτήτων στην Περιφέρεια Αττικής» A. Γενική τοποθέτηση Σας παραθέτουμε τα σχόλια της Ελληνικής Ένωσης Διαπιστευμένων Φορέων Επιθεώρησης-Πιστοποίησης «HellasCert» σχετικά με το νομοσχέδιο, το οποίο με ιδιαίτερη ικανοποίηση βλέπουμε να συμβάλει ουσιαστικά στην αναβάθμιση των εθνικών υποδομών ποιότητας στην χώρα μας, ενισχύοντας τη διαφάνεια, την αποδοτικότητα και την αξιοπιστία σε τομείς παραγωγής, παροχής υπηρεσιών και στη δημόσια διοίκηση. Ιδιαίτερα, η θέσπιση Εθνικής Πολιτικής Ποιότητας αποτελεί θετική εξέλιξη που – για πρώτη φορά – δίνει ένα ουσιαστικό μήνυμα, σε δημόσια διοίκηση και αγορά, ότι αυτή αποτελεί πολιτική προτεραιότητα, εκφράζεται με ομοιογένεια και έχει την αναγκαία πολιτική στήριξη. Αναφορικά με τον προτεινόμενο μηχανισμό διακυβέρνησης αποτελεί επίσης θετική εξέλιξη, καθώς θα αντιμετωπίσει το πρόβλημα των «παράλληλων» συστημάτων ποιότητας τα οποία σήμερα αναπτύσσουν χωριστούς μηχανισμούς πιστοποίησης, άσκησης επιθεωρήσεων και ανάπτυξης τεχνικών προδιαγραφών, εκτός του συστήματος διαπίστευσης που προβλέπεται στον Κανονισμό (ΕΚ) 765/2008. Ως HellasCert χαιρετίζουμε το έργο της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας καθώς πρόκειται για εξαιρετική δουλειά που δείχνει βαθιά τεχνογνωσία και στρατηγική αντίληψη των Εθνικών Υποδομών Ποιότητας. B. Κατ΄ άρθρο παρατηρήσεις Μέρος Β’ – Προετοιμασία και ανάθεση δημοσίων συμβάσεων και έννομη προστασία στον τομέα των δημόσιων συμβάσεων Άρθρο 13 - Εκθέσεις δοκιμών, πιστοποίηση και άλλα αποδεικτικά μέσα – Προσθήκη παρ. 1Α στο άρθρο 56 ν. 4412/2016 Αντιλαμβανόμαστε ότι η υπ’ αρ. 2325/2023 απόφαση του ΣτΕ φέρεται να δημιούργησε προβληματισμό αναφορικά με την συμμετοχή εταιρειών προέλευσης τρίτων χωρών σε δημόσιες συμβάσεις, καθώς ήγειρε εμπορευματικά εμπόδια. Παρόλα αυτά, η συγκεκριμένη πρόβλεψη στο υπό διαβούλευση νομοσχέδιο θα πρέπει οπωσδήποτε να επανεξεταστεί και να επαναδιατυπωθεί, καθώς δεν διασφαλίζεται ο υγιής ανταγωνισμός, αλλά ούτε η δημόσια ασφάλεια και υγεία. Αυτό συμβαίνει καθώς τα κριτήρια διαπίστευσης των φορέων τρίτων χωρών δεν λαμβάνουν επαρκώς (ή και καθόλου) υπόψιν τις όποιες εξιδεικευμένες απαιτήσεις της ελληνικής και κοινοτικής νομοθεσίας. Επιπλέον, δεν είναι μακρινή η εποχή όπου πληθώρα ελληνικών επιχειρήσεων, με έδρα και δραστηριότητα στην Ελλάδα, κατείχαν πιστοποιητικά που έφεραν διαπίστευση από φορέα τρίτης χώρας, γεννώντας το εύλογο ερώτημα για το πως γίνεται να είναι οικονομικότερη η πιστοποίηση μιας τοπικής εταιρείας από φορέα της αλλοδαπής. Εξ ου και είναι ιδιαιτέρως ανησυχητική η τελευταία φράση “ή της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αναγνώρισης του Διεθνούς Φόρουμ Διαπίστευσης (International Accreditation Forum Multirateral Recognition Agreement – IAF MRA)”, καθώς θα έχει ως αποτέλεσμα την συμμετοχή σε δημόσιες συμβάσεις εταιρειών οι οποίες δεν θα φέρουν αξιόπιστη ή/και επαρκώς αξιολογημένη και τεκμηριωμένη πιστοποίηση και διαπίστευση. Μέρος Γ’ – Αναμόρφωση θεσμικού πλαισίου εθνικών υποδομών ποιότητας Άρθρο 37 - Σύστημα Υποδομών Ποιότητας Φαίνεται να απουσιάζει οποιαδήποτε αναφορά στην Εποπτεία Αγοράς, η οποία αποτελεί αναπόσπαστο μέρος των υποδομών ποιότητας. Χωρίς να απαιτείται σχετική νομοθετική πρόβλεψη στο υπό διαβούλευση νομοσχέδιο, θα ήταν θεμιτό να συμπεριλαμβάνεται ως ορισμός και έννοια στην περιγραφή των περιλαμβανόμενων στο Σύστημα Υποδομών Ποιότητας της χώρας. Άρθρο 41 - Σύσταση Εθνικού Ψηφιακού Μητρώου Πιστοποιήσεων και Ελέγχων Χαιρετίζουμε τη δημιουργία του Εθνικού Ψηφιακού Μητρώου Πιστοποιήσεων και Ελέγχων ως ουσιαστική πρόβλεψη για την εξομάλυνση και διασφάλιση της ορθής λειτουργίας του κλάδου. Εκτιμούμε ότι θα χρειαστούν οπωσδήποτε να παραστούν διευκρινήσεις και παραμετροποιήσεις, τόσο για το εύρος των δεδομένων πληροφόρησης που θα περιέχονται τελικά στο εν λόγω μητρώο, όσο και για την ανάγκη καταχώρισης των στοιχείων που αφορούν σε οικονομικές συμφωνίες, τεχνικό φάκελο αξιολόγησης, εσωτερικά έγγραφα των φορέων και άλλων που είτε αναφέρονται, είτε υπονοούνται από την παρούσα νομοθετική πρόβλεψη. Εν προκειμένω, η ανάρτηση και μόνο των πιστοποιητικών κρίνεται εν δυνάμει επαρκής. Άρθρο 43 - Καταστατικό της Ανώνυμης Εταιρείας με την επωνυμία «Ελληνικός Οργανισμός Τυποποίησης Α.Ε.» Στο άρθρο 11 του Καταστατικού, κρίνεται ως θετική εξέλιξη η επίλυση του θέματος υποστελέχωσης του ΕΛΟΤ. Θεωρούμε ότι θα πρέπει οπωσδήποτε να δοθεί η δυνατότητα στον οργανισμό να προσλάβει προσωπικό κι εκτός του στενού πλαισίου του ΑΣΕΠ και με ιδιωτικό-οικονομικά κριτήρια, ώστε να μπορέσει να προσελκύσει τα άτομα εξειδικευμένων τεχνικών γνώσεων και εμπειρίας που απαιτούνται για την εύρυθμη και ορθή λειτουργία του. Παράλληλα θα πρέπει να προβλεφθεί και εξαίρεση κινητικότητας για το προσωπικό. Τέλος, προτείνεται η προσωρινή δυνατότητα της σύναψης συμβάσεων για δύο (2) συν ένα (1) χρόνια. Άρθρο 45 - Σύνθεση Διοικητικού Συμβουλίου Εθνικού Συστήματος Υποδομών Ποιότητας - Τροποποίηση παρ. 6 άρθρου 6 ν. 4109/2013 Είναι εξαιρετική θετική η πρόβλεψη για μόνιμη πλέον συμμετοχή στο ΔΣ του ΕΣΥΠ εκπροσώπων του ΣΕΒ, του ΣΒΕ, της HellasCert και της HellasLab. Άρθρο 52 - Καταστατικό Στο άρθρο 8 του Καταστατικού, κρίνεται ως απαραίτητη η συμμετοχή και εκπροσώπου της HellasCert αλλά και της HellasLab στο Διοικητικό Συμβούλιο του οργανισμού και εκ τούτου η μετατροπή του Διοικητικού Συμβουλίου σε εννεαμελές. Σημειώνουμε πως δεν υπάρχει οποιοδήποτε σύγκρουση συμφερόντων καθώς οι HellasCert και HellasLab είναι θεσμοθετημένοι, συλλογικοί φορείς και δεν διατηρούν οποιαδήποτε επιχειρηματική ή άλλη επαγγελματική σχέση με την εταιρεία ΕΣΥΔ. Επιπροσθέτως, υπάρχει πάντα η δυνατότητα να ζητείται και να προσκομίζεται σχετική βεβαίωση αμεροληψίας των επιλεγμένων εκπροσώπων HellasCert και HellasLab, ιδιαίτερα όταν αυτοί δεν διατηρούν οποιαδήποτε επιχειρηματική ή επαγγελματική σχέση με οποιοδήποτε μέλος του καθενός συλλογικού φορέα. Στο άρθρο 11 του Καταστατικού, κρίνεται ως θετική εξέλιξη η επίλυση του θέματος υποστελέχωσης του ΕΣΥΔ. Θεωρούμε ότι θα πρέπει οπωσδήποτε να δοθεί η δυνατότητα στον οργανισμό τόσο να προσλάβει επιπλέον από το προβλεπόμενο προσωπικό, όσο και να το προσλάβει εκτός του στενού πλαισίου του ΑΣΕΠ και με ιδιωτικό-οικονομικά κριτήρια, ώστε να μπορέσει να προσελκύσει τα άτομα εξειδικευμένων τεχνικών γνώσεων και εμπειρίας που απαιτούνται για την εύρυθμη και ορθή λειτουργία του. Παράλληλα θα πρέπει να προβλεφθεί και εξαίρεση κινητικότητας για το προσωπικό. Προτείνεται επίσης η προσωρινή δυνατότητα της σύναψης συμβάσεων για δύο (2) συν ένα (1) χρόνια. Τέλος, πρέπει να προβλεφθούν εξαιρέσεις για τις μετακινήσεις των αξιολογητών, αφού τόσο οι εξωτερικοί συνεργάτες δεν είναι δημόσιοι υπάλληλοι, όσο και οι μετακινήσεις, εκτός διατάξεων δημοσίου, είναι πολύ πιο συμφέρουσες οικονομικά, όπως αποδεικνύεται με τεκμηριωμένες αναλύσεις. Ειδικά για την λειτουργία του ΕΣΥΔ, οφείλουμε να τονίσουμε περαιτέρω πως εδώ υπάρχει άμεση ανάγκη, για τη διεκπεραίωση ανελαστικών υποχρεώσεων του οργανισμού, να προκύπτει συνεισφορά στο έργο του από προσωπικό με κατάλληλα προσόντα. Η αναμονή εξέλιξης οποιασδήποτε μακροχρόνιας διαδικασίας πρόσληψης προσωπικού θα έχει δυσμενή αποτελέσματα για το ΕΣΥΔ, τους πελάτες του (φορείς αξιολόγησης της συμμόρφωσης και διαπιστευμένα εργαστήρια), αλλά και τους πελάτες των πελατών του, δηλαδή για όλη την αλυσίδα της παραγωγικής οικονομικής δραστηριότητας της χώρας (βιομηχανία, υπηρεσίες κλπ). Έως την κάλυψη των θέσεων με τις διευρυμένες δυνατότητες που προτείνονται παραπάνω, εκτιμούμε ότι θα πρέπει επιπλέον να δοθεί η δυνατότητα στο ΕΣΥΔ να προβαίνει σε σύναψη συμβάσεων ανάθεσης έργων ή υπηρεσιών, η οποία σύναψη να γίνεται από το Διοικητικό Συμβούλιο της εταιρείας. Άρθρο 54 - Εθνικό Συμβούλιο Διαπίστευσης Εκτιμούμε ότι η παράγραφος 1 πρέπει να τροποποιηθεί ώστε το προβλεπόμενο Εθνικό Συμβούλιο Διαπίστευσης να συνίσταται στην εταιρεία ΕΣΥΔ, όπως είναι η υφιστάμενη κατάσταση, και όχι στο Υπουργείο Ανάπτυξης.