Υπουργείο Εθνικής Άμυνας

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'Σύνδεσμος Αντιρρησιών Συνείδησης' | 12 Μαρτίου 2019, 09:51

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  Κατάργηση της διαδικασίας εξέτασης των αιτήσεων από την ειδική επιτροπή (γνωστή και ως επιτροπή ελέγχου συνείδησης) και αυτόματη υπαγωγή στις διατάξεις περί εναλλακτικής υπηρεσίας όλων όσων το αιτηθούν και όλων όσων απορρίφθηκαν μέχρι σήμερα, εφόσον εκκρεμούν οι υποθέσεις τους. Το αίτημα υποστηρίζεται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο[37]και την Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου[38]. Ιδιαίτερα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει επανειλημμένα επισημάνει ότι «κανένα δικαστήριο και καμία επιτροπή δεν μπορεί να εισχωρήσει στη συνείδηση ενός ατόμου» και έχει ταχθεί υπέρ του να αρκεί μια δήλωση με τους λόγους για να αναγνωριστεί κάποιος ως αντιρρησίας συνείδησης. Ήδη από το 1998, η τότε Επιτροπή του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (που σήμερα έχει αντικατασταθεί από το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ), είχε καλωσορίσει το γεγονός ότι κάποια κράτη αποδέχονται όλα τα αιτήματα χωρίς εξέταση.[39]Το ίδιο επανέλαβε το 2013 και το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ[40]. Σε ό,τι αφορά στην επιτροπή ελέγχου συνείδησης, ο Συνήγορος του Πολίτη έχει κρίνει πως: «Η προσωπική συνέντευξη ως μέσο διαπίστωσης λόγων συνείδησης είναι αυτή καθ’ εαυτήν αμφιλεγόμενη, στο μέτρο που υπάγει το ενδιάθετο φρόνημα σε έλεγχο ειλικρίνειας»[41]. Επιπλέον, τόσο ο Συνήγορος του Πολίτη όσο και η Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ στις πρόσφατες συστάσεις της, έχουν κάνει λόγο για διακρίσεις εις βάρος ορισμένων κατηγοριών αντιρρησιών συνείδησης ως προς τους λόγους που επικαλούνται (βλ. κυρίως όσους επικαλούνται ιδεολογικούς λόγους). Επίσης έχουν αναφερθεί στα προβλήματα συγκρότησης και λειτουργίας της επιτροπής, ιδιαίτερα όσον αφορά στην απουσία των μη στρατιωτικών μελών της. Η Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ έκανε ρητά λόγο για έλλειψη ανεξαρτησίας και αμεροληψίας. Για όλους αυτούς τους λόγους θα πρέπει η διαδικασία εξέτασης από επιτροπή ελέγχου συνείδησης να καταργηθεί. Σε κάθε περίπτωση όμως, δεν μπορεί να κρίνονται οι αντιρρησίες συνείδησης από τον εκάστοτε Υπουργό Εθνικής Άμυνας, και μάλιστα μετά από εισήγηση μιας επιτροπής στην οποία συμμετέχουν και δύο στρατιωτικοί. Η Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ έχει επανειλημμένα ζητήσει να τεθεί η διαδικασία εξέτασης υπό τον πλήρη έλεγχο πολιτικών αρχών. Ήδη εδώ και 10 χρόνια είχε ζητήσει να περάσει η διαδικασία εξέτασης σε πολιτικές αρχές εκτός Υπουργείου Άμυνας, αναφέροντας συγκεκριμένα[42]: «Η Επιτροπή ανησυχεί για το γεγονός ότι η διάρκεια της εναλλακτικής υπηρεσίας για τους αντιρρησίες συνείδησης είναι πολύ μεγαλύτερη από τη στρατιωτική θητεία και για το ότι η εξέταση των αιτήσεων για εναλλακτική υπηρεσία βρίσκεται αποκλειστικά υπό τον έλεγχο του Υπουργείου Άμυνας (άρθρο 18). Το κράτος μέλος θα πρέπει να διασφαλίσει ότι η διάρκεια της εναλλακτικής υπηρεσίας δε θα έχει τιμωρητικό χαρακτήρα και θα πρέπει να εξετάσει το να θέσει την εξέταση των αιτήσεων για την ιδιότητα του αντιρρησία συνείδησης υπό τον έλεγχο πολιτικών αρχών.» Παρόμοια ήταν και η πρόσφατη σχετική σύσταση. Τις συστάσεις αυτές έχει επαναλάβει και ο Ειδικός Εισηγητής του ΟΗΕ για την ελευθερία θρησκείας ή πεποίθησης.[43] Ανάλογη σύσταση έχει κάνει και ο Επίτροπος για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα του Συμβουλίου της Ευρώπης[44], όπως και η Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου.[45] Σε μια τέτοια περίπτωση, θα πρέπει να επανεξεταστούν τα αιτήματα όσων απορρίφθηκαν, εφόσον οι υποθέσεις τους εκκρεμούν.