• Σχόλιο του χρήστη 'Πέτρος Σαραντόπουλος' | 22 Μαΐου 2010, 20:20

    (το παρόν κείμενο δημοσιεύεται και στο blog - http://petrossarantopoulos.pblogs.gr) Ευτυχώς που το χαρτόσημο έχει ήδη καταργηθεί, αλλιώς αν υπήρχε σήμερα θα κατέβαινε διαβούλευση να πληρώνεται ηλεκτρονικά με xml, php, java, barcodes και μπόλικο image processing. Είναι το κλασσικό λάθος που κάνουν, όσοι έχουν κακούς συμβούλους, όταν θέλουν να κάνουν "μηχανογράφηση". Ξεκινάνε να κάνουνε ψηφιακές τις ήδη πολύπλοκες και αναποτελεσματικές διαδικασίες ως έχουν αντί να ξεκινήσουν με το λεγόμενο business process reengineering (http://en.wikipedia.org/wiki/Business_process_reengineering) - τον ανασχεδιασμό των διαδικασιών. Ξεχνιέται ο ΣΤΟΧΟΣ, η ουσία, που είναι η αύξηση της παραγωγικότητας (στην περίπτωσή μας είναι η πάταξη της φοροδιαφυγής) και ακολουθείται ο τύπος που είναι οι αποδείξεις. Με δυο λόγια, πολύπλοκα, χρονοβόρα, κοστοβόρα και γραφειοκρατικά τα μέτρα που προτείνονται για την συλλογή των αποδείξεων από το υπουργείο Οικονομικών. Επίσης δεν νομίζω να ακολουθούνται πουθενά διεθνώς. Το κυριότερο είναι ότι ΔΕΝ αποκλείουν την συναλλαγή με αμοιβαία συμφωνία για την μη καταβολή του ΦΠΑ, ούτε πιάνουν το "μαύρο" χρήμα, παρότι ένα από τα μέτρα που πήρε πρόσφατα η κυβέρνηση και που πέρασε κάπως απαρατήρητο, το ότι " δεν θα θεωρείται νόμιμη κάθε συναλλαγή μεταξύ ιδιωτών και επιχειρήσεων ή μεταξύ επιχειρήσεων, αξίας μεγαλύτερης των 1.500 ευρώ εάν αυτή γίνεται με μετρητά" . δείχνει προς την σωστή κατεύθυνση. Προφανώς μια αποτελεσματική και σύγχρονη λύση βρίσκεται μόνο προς αυτή την κατεύθυνση. Ιδανικά αν καμία συναλλαγή δεν γινόταν με μετρητά, θα γινόταν δυνατή η πλήρης πάταξη της παραοικονομίας. Αυτό όμως σκοντάφτει ακόμα ΣΗΜΕΡΑ πέρα από λόγους πολιτικής βούλησης (γιατί πεποίθησή μου είναι ότι κανείς δεν θέλει πραγματικά να πατάξει την παραοικονομία) και σε πραγματικούς πρακτικούς λόγους, κυρίως των ποικίλων μικροπληρωμών που μπορούν να γίνουν μόνο με μετρητά καθώς και τουριστών που πιθανώς να θέλουν να χρησιμοποιούν μετρητά. Τονίζουμε το ΣΗΜΕΡΑ διότι η εξέλιξη της ασύρματης τεχνολογίας NFC (http://en.wikipedia.org/wiki/Near_Field_Communication) θα επιτρέψει σε λίγα χρόνια να μπει σε μαζική εμπορική λειτουργία η δυνατότητα ασφαλών μικροπληρωμών μέσω κινητού που θα υποστηρίζει και NFC. Η δυνατότητα αυτή υλοποιημένη βάσει διεθνών προτύπων, επιδείχτηκε φέτος επιτυχώς στο Mobile World Congress από μεγάλη ομάδα παρόχων (Telefonica), κατασκευαστών τηλεπικοινωνιακού υλικού (Samsung), SIM καρτών (G&D), λογισμικού (διάφοροι) και τραπεζών (Visa). Περισσότερες πληροφορίες εδώ (http://www.nearfieldcommunicationsworld.com/2010/02/15/32738/nfc-trial-begins-at-mobile-world-congress/) Είναι απορίας άξιον λοιπόν γιατί δεν σκέφτονται στο Υπουργείο για το μεσοδιάστημα (που στην Ελλάδα, λόγω της παραδοσιακής τεχνοφοβίας μπορεί να κρατήσει αρκετά) να κάνουν βήματα προς μια αποτελεσματικότερη μέθοδο, την ουσιαστικό περιορισμό χρήσης των μετρητών σαν μέσου συναλλαγής των Ελλήνων πολιτών με την αντικατάστασή του περισσότερες συναλλαγές κυρίως από χρεωστικές κάρτες για την πλειοψηφία των συναλλαγών (ή και πιστωτικές αν κάποιος πάει γυρεύοντας.....) τσεκ επιταγών (με την υποχρέωση των τραπεζών να βγάζουν αδαπάνως για τον καταναλωτή τσεκ επιταγών για λογαριασμούς ταμιευτηρίου) Ο μόνος τρόπος να γίνει ουσιαστικά στην πράξη ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ η χρήση κάρτας ή τσεκ είναι να περιοριστεί σταδιακά η κυκλοφορία των χαρτονομισμάτων των μεγαλύτερων των 5 Ευρώ. Άρα δηλαδή από μετρητά να κυκλοφορούν στην αγορά κατά κύριο λόγο μόνο τα κέρματα καθώς και τα χαρτονομίσματα των 5 Ευρώ. Τα μεγαλύτερα χαρτονομίσματα που θα συναντώνται θα είναι ουσιαστικά αυτά τα οποία εισάγονται από τους τουρίστες σε μετρητά, καθώς και όσα παραμείνουν ακόμα στην κυκλοφορία για ένα ενδιάμεσο διάστημα, μέχρι που να καταλήξουν στις τράπεζες. Το σταδιακά σημαίνει ότι οι τράπεζες θα δέχονται κάθε χαρτονόμισμα, θα δίνουν όμως από ταμεία και ΑΤΜ μόνο 5-άευρα. Τα κέρματα και τα 5-άευρα χρειάζονται να παραμείνουν για να καλύπτονται οι εξής περιπτώσεις Μικρο-πληρωμών αυτόματων μηχανημάτων (εισιτήρια, καφέδες, καροτσάκια, parking κλπ) δώρων και φιλοδωρημάτων μικροσυναλλαγών (τα "παράθυρα"-εξαιρέσεις που εξηγούνται παρακάτω) σαν προσωρινή λύση αν κάποιος δεν πάρει μαζί την κάρτα του ή εάν την χάσει μέχρι να βγάλει νέα (εδώ πρέπει να αναγκαστούν οι τράπεζες να εκδίδουν αν δυνατόν την επόμενη μέρα νέα κάρτα) αγορών από μικρά παιδιά που δεν θα έχουν κάρτα (αλλά που κάνουν μικρο-αγορές) αγορών από όσους καταναλωτές επιμένουν να θέλουν να πληρώνουν σε μετρητά (κακό του κεφαλιού τους, αυτοί θα δυσκολεύονται να βρουν) μικροέξοδα για ταξίδια στο εξωτερικό Τουριστών ρέστα σε τουρίστες που πληρώνουν με μετρητά Χρειάζονται τα εξής καταστήματα, έμποροι και ελεύθεροι επαγγελματίες θα είναι υποχρεωμένοι να έχουν όλοι μηχανήματα που να δέχονται κάρτες. Υπάρχουν και ασύρματα τέτοια μηχανήματα που λειτουργούν μέσω των δικτύων κινητής τηλεφωνίας και τα οποία θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν αυτοί που δεν έχουν σταθερό τόπο παροχής υπηρεσιών π.χ ταξιτζήδες, πλανόδιοι, βυτιοφόρα, μάστορες κλπ. Από πρόχειρο googlάρισμα σας δίνω ένα παράδειγμα εδώ για τέτοια μικρά και χρηστικά τερματικά τα οποία μάλιστα χρησιμοποιούν συμβατική τεχνολογία GSM-GPRS που στην Ελλάδα πιάνει ΠΑΝΤΟΥ(http://merchantwarehouse.com/credit_card_machines/wireless_credit_card_terminals) Θα πρέπει να καθορίζεται ρητά ποια επαγγέλματα και πια καταστήματα θα έχουν το νόμιμο δικαίωμα μικροσυναλλαγών σε μετρητά (π.χ λαχειοπώλες, καστανάδες, ομπρελάδες, περιπτεράδες, κουλουράδες, τυροπιτάδικα, κάποιοι πλανόδιοι μικροπωλητές, deliveries ίσως, καρπούζια στο δρόμο, καρέκλες στα datsun, μαύροι με CD...., ιδιαίτερα μαθήματα. :-)) Όλες οι υπόλοιπες συναλλαγές όπως μισθοδοσία υπαλλήλων δημοσίου/ιδιωτικού τομέα, πληρωμές ταμείων, τέλη κυκλοφορίας, άλλα τέλη και πληρωμές στο δημόσιο, πρόστιμα, αποζημιώσεις, ενοίκια, ξενοδοχεία, ενοικιαζόμενα, ασφάλειες, γιατροί, δικηγόροι, κλινικές, φροντιστήρια, συνεργεία, πληρωμές σε καταστήματα θα γίνονται ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ μέσω τραπεζών - κάρτα ή τσεκ δηλαδή. Έτσι θα πρέπει το σημερινό όριο των 1.500 ευρώ να κατέβει αρκετά χαμηλά - π.χ στα 20. Οι "μικρομεσαίοι" θα διαμαρτυρηθούν σίγουρα (π.χ μικρέμποροι, αγρότες με εποχικούς εργάτες, εργολάβοι, συνεργεία, μικρο-βιοτέχνες κλπ), αλλά παραβλέπεται ότι για αυτούς που πληρώνουν υπάρχει πάντα και η εύκολη λύση του τσεκ επιταγών ΑΦΜ θα οφείλουν να έχουν όλοι - από την ημέρα που δηλώνεται η γέννηση. Επίσης τραπεζικό λογαριασμό με χρεωστική κάρτα θα υποχρεούνται να έχουν όλοι όσοι είναι μεγαλύτεροι των 16 ετών. Τα ΑΤΜ των τραπεζών (και τα ταμεία) θα βγάζουν μόνο 5-άευρα και περιορισμένο ποσό ανά μέρα και μήνα για να μην γίνεται κατάχρηση (π.χ 50 την ημέρα / 200 το μήνα ανά κάρτα). (Σημ. Αν προτείνω να γίνεται και καταγραφή όσων φτάνουν συστηματικά το όριο και να παρακολουθούνται από το ΣΔΟΕ θα θεωρηθεί υπερβολή ; :-) ) Θα επιτρέπεται να καταθέτεις ποσό στην τράπεζα στον λογαριασμό σου ή της επιχείρησής σου ακόμα και με χαρτονομίσματα μεγαλύτερα των 5 Ευρώ. Αυτό χρειάζεται π.χ για τις τουριστικές επιχειρήσεις αλλά και το μεταβατικό διάστημα που θα κυκλοφορούν ακόμα αρκετά τα μεγάλα χαρτονομίσματα. (Σημ. αν το παρακάνεις βέβαια στις καταθέσεις μετρητών, χωρίς να ανήκεις στις εξαιρέσεις του νόμου, πάλι θα είσαι ύποπτος..:-)) Για την περίπτωση που σε κάποιον είναι αναγκαία αρκετά ευρώ μετρητά για ταξίδια στο εξωτερικό (δεν γνωρίζω τι περιπτώσεις είναι αυτές, αλλά πιθανώς να τεθεί τέτοιο θέμα), θα πρέπει να προβλεφθούν πιθανώς κάποιες ειδικές ρυθμίσεις που να μην είναι όμως "παραθυράκια". Επίσης όπως αναφέραμε πιο πάνω θα πρέπει να υπάρξει κάποια επιδότηση ή φοροαπαλλαγή στην αγορά των ασύρματων μηχανημάτων που δέχονται κάρτες καθώς σίγουρα θα αρχίσουν τα γνωστά παράπονα του στυλ δεν υπάρχουν, δεν γίνεται, δεν βγαίνουμε, να πληρώσουν άλλοι , πάλι εμείς, υποφέρουμε, να πάρουμε παράταση κλπ.κλπ. κλπ. Με την παραπάνω μέθοδο λογικά θα περιοριστεί αρκετά το μαύρο χρήμα, καθώς το χαρτονόμισμα θα είναι πλέον είδος "εν ανεπαρκεία". Άσε που θα είναι και λίγο ξεφτίλα για κάποιον να ζητάει ένα μάτσο 5-άευρα καθώς η πλειονότητα των Ελλήνων πράγματι δεν θα έχει πολλά σε μετρητά - θα μπορεί εύκολα και πειστικά να ισχυριστεί κάποιος "δεν έχω ρε καθόλου μετρητά".. Από την άλλη για κάποιον που "μαζεύει" μετρητά από αδήλωτες συναλλαγές η κατάθεσή τους στην τράπεζα θα είναι επικίνδυνη καθώς θα καταγραφεί σαν κάτι το ασυνήθιστο. Μια περαιτέρω συνέπεια θα είναι τα "φακελάκια" να γίνονται "φακελάρες" με 5-άευρα ή σακούλες με δίφραγκα, οπότε θα εντοπίζονται και ευκολότερα οι διεφθαρμένοι λειτουργοί :)) Κατά βάση λοιπόν ότι θα κυκλοφορεί σε μετρητό θα ανήκει πλέον στην παραοικονομία. Ο μόνος τρόπος να "μην ξεφύγει" το μετρητό από την παραοικονομία θα είναι να βγει στο εξωτερικό ή να διοχετευθεί και πάλι στην παραοικονομία. π.χ ένας με rent rooms αν παίρνει αδήλωτα μετρητά θα μπορεί να πληρώνει παράλληλα μαύρα τους υπαλλήλους του ή αυτούς που του χτίζουν τα rent rooms. Άρα ουσιαστικά να κυκλοφορεί κάποιος με μετρητά και να κάνει συναλλαγές με μετρητά (ενώ δεν ανήκει στην κατηγορία των μικροσυναλλαγών που θα εξαιρούνται) είναι ένδειξη ότι κάτι δεν πάει καλά, και θα μπορούσε να δίνεται και ένα τετραψήφιο τηλέφωνο με ανώνυμες καταγγελίες για τέτοιες περιπτώσεις. Δεν πρόκειται να θεωρηθεί κάρφωμα γιατί όλοι τους έχουμε άχτι τους φοροφυγάδες. Οι εμπειρογνώμονες θα πρέπει να μας πουν πως θα καταπολεμηθούν οι κάτωθι συναγόμενες εκ των μέτρων παράνομες δραστηριότητες που προβλέπεται να προκύψουν - Πηγαίνει κάποιος στο εξωτερικό και κάνει τα λεφτά του τάλιρα που τα φέρνει μετά πάλι πίσω στην Ελλάδα και τα ρίχνει στη μαύρη - Παρα-τράπεζες στις οποίες "καταθέτεις" τα μετρητά σου γιατί οι κανονικοί τραπεζικοί λογαριασμοί θα ελέγχονται από την εφορία (ή και ξένες τράπεζες άν μπορούν να παίξουν τέτοιο ρόλο). Άλλες κομπίνες δεν μου έρχονται στο μυαλό τώρα, αλλά σίγουρα θα υπάρχουν ή θα βρεθούν στη πορεία. Με μια διαβούλευση ειδικά για τις κομπίνες νομίζω ότι θα προκύψουν αρκετές ιδέες - Ελλάδα είμαστε. Ο παραπάνω μηχανισμός δεν ισχυρίζεται ότι λύνει το πρόβλημα, αλλά τουλάχιστον το περιορίζει χωρίς να εισάγει ταλαιπωρία στους νομοταγείς όπως κάνουν οι προτάσεις του υπουργείου δεν έχει πολλά παραθυράκια είναι συμβατός με την μελλοντική τεχνολογική κατεύθυνση όπου όλοι θα χρησιμοποιούμε σχεδόν μόνο κάρτες (όπως γίνεται ήδη στις ΗΠΑ) και τα μετρητά θα καταργηθούν πλήρως είναι οικονομικός για το κράτος - δίνει την δυνατότητα αυτοματοποιημένου λογισμικού ελέγχου και συνεπώς και αντικειμενικού μέσω της αυτόματης παρακολούθησης της κίνησης των τραπεζικών καταθέσεων δίνει την δυνατότητα να μην χρειάζεται πλέον το μέτρο της έκπτωσης φόρου με συλλογή αποδείξεων. Σίγουρα θα υπάρξουν αντιδράσεις από τους γραφικούς πολέμιους της "νέας τάξης πραγμάτων", ξέρετε αυτών που λένε για το μικροτσίπ που θα μας φυτέψουν σε όλους και για τον εξαποδώ τον 666, αλλά δεν χρειάζεται να ασχοληθεί κανείς στα σοβαρά με τους κολλημένους. Μπορεί επίσης να διαμαρτυρηθούν και οι συνήθεις "υπερευαίσθητοι" για τα ατομικά δικαιώματα κλπ. αλλά δεν νομίζω ότι ο απλός και νόμιμος κόσμος έχει κανένα πρόβλημα στο να φαίνεται στον λογαριασμό του (δηλ. στην τράπεζα και την εφορία) πόσα πλήρωσε τον υδραυλικό. Ποιο σοβαρά θα πρέπει να ληφθούν οι αντιδράσεις των "μικρομεσαίων" επαγγελματιών, ιδιοκτητών και καταστηματαρχών, οι οποίοι έχουν δύναμη πίεσης και υποστηριχτές από ποικίλους πολιτικούς χώρους, και τους οποίου η δυνατότητα φοροδιαφυγής περιορίζεται αρκετά και θα αντιδράσουν με σημαία το κόστος εισαγωγής των "μηχανακίων", γιαυτό ίσως πρέπει να υπάρχει πρόβλεψη για κάποια επιδότηση ή έκπτωση φόρου σε όσους δηλώνουν χαμηλά εισοδήματα. Ελπίζω να μην ξέχασα τίποτα. Και η δουλειά να περιοριστεί η παραοικονομία γίνεται, και high-tec τεχνολογία σας έβαλα, και υπάλληλοι δεν χρειάζονται να κυνηγάνε τις αποδείξεις (μόνο μερικοί σοφτγουεράδες να φτιάξουν τα alarms στις ύποπτες τραπεζικές κινήσεις χρειάζονται σε συνεργασία με εφοριακούς και τράπεζες), και η νεολαία δεν θα έχει αντίρρηση, και κουλούρια και μπουγάτσες θα μπορούμε να παίρνουμε με μετρητά, και παραθυράκι σας άφησα για να κάνετε και χατήρια για να εντάξετε όποια επαγγελματική ομάδα θέλετε και μια καλή προμήθεια για αυτά τα ασύρματα τερματικά καρτών προβλέπω για κανέναν κουμπάρο :-). Δηλαδή και εμείς οι πολίτες να μην ταλαιπωρηθούμε, και το κράτος να βγάλει λεφτά και να μη τα ρίξει τζάμπα όπως με τις "λύσεις" που προβλέπετε, και το κατιτί σας να έχετε μέσω του κουμπάρου, αν θέλετε βέβαια... :-) Το κρίμα στο λαιμό σας...... Ευχαριστώ πολύ Πέτρος Σαραντόπουλος Ηλεκτρολόγος Μηχανικός