Αρχική Η Αλλαγή του Ασφαλιστικού Συστήματος2. Τρόποι ΠαρέμβασηςΣχόλιο του χρήστη ΙΩΑΝΝΗΣ ΦΙΛΟΣ | 16 Απριλίου 2010, 16:16
  • Σχόλιο του χρήστη 'ΙΩΑΝΝΗΣ ΦΙΛΟΣ' | 16 Απριλίου 2010, 16:16

    ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ Αγαπητοί αναγνώστες και αξιολογητές των προτάσεων των πολιτών σχετικά με την ασφαλιστική μεταρρύθμιση και (μέσω υμών) αγαπητοί συντάκτες του σχετικού νομοσχεδίου, Επιτρέψτε μου, ως ακαδημαϊκού και συνεπακόλουθα βιώνοντας σε καθημερινή βάση με τη σπουδάζουσα νεολαία, που – στην πλειοψηφία της - δεν έχει εισέλθει ακόμη στον εργασιακό βίο, να εκφράσω συνοπτικά κάποιες θέσεις σχετικά με την ασφάλιση των Ελλήνων πολιτών, λαμβάνοντας σε σημαντικό βαθμό υπόψη την προαναφερθείσα σχέση μου με τη σπουδάζουσα νεολαία. 1. Διακριτή μεταχείριση μέρους/ ποσοστού των τρεχουσών εισφορών, υπέρ της μακροπρόθεσμης κάλυψης ‘νέων ασφαλισμένων’. (α) Για ένα νέο ασφαλιζόμενο, προφανώς είναι άδικο να κατευθύνεται το σύνολο των δικών του εισφορών για κάλυψη ελλειμμάτων προγενέστερων περιόδων. (β) Από την άλλη πλευρά, δεν είναι εφικτό (όπως ιδεατά θα έπρεπε να ήταν και μακάρι μια μέρα στο μέλλον να είναι) να παραμένουν οι εισφορές των νέων ασφαλισμένων για να καλύψουν τις ανάγκες των ιδίων μακροπρόθεσμα. Προς αποφυγή εφαρμογής της λύσης (α) προτείνεται ένα μέρος/ποσοστό των εισφορών των νέων ασφαλισμένων να διαχωρίζεται και να κατευθύνεται για να καλύψει τις ανάγκες των ιδίων μακροπρόθεσμα, τοποθετούμενο επί του παρόντος σε ένα μακροπρόθεσμο επενδυτικό λογαριασμό. Το μέρος/ ποσοστό αυτό μπορεί να είναι καταρχήν μικρό (πχ 10 % των συνολικών εισφορών) με στόχο να αυξάνεται στα επόμενα χρόνια. 2. Συμμετοχή των νέων σε Διοικητικά Συμβούλια (ή σε άλλα όργανα λήψης απόφασης) Η απόφαση διαχείρισης των αποθεματικών θα γίνεται είτε από ένα Φορέα Διαχείρισης Αποθεματικών είτε από περισσότερους φορείς. Συνήθως, στα διοικητικά όργανα τέτοιων φορέων, μέχρι σήμερα τοποθετούνται άτομα μέσης και μεγάλης ηλικίας. Ειδικά όμως για το θέμα των ασφαλίσεων, εκτιμώ ότι οι νέοι πρέπει να έχουν σημαντική παρουσία/ εκπροσώπηση στη λήψη απόφασης. Λαμβάνοντας μάλιστα επιπλέον υπόψη τον αναμενόμενο χρόνο κάλυψης από σύστημα ασφάλισης, οι νέοι (20 -25 ετών και 25-30 ετών) πρέπει να έχουν σημαντική εκπροσώπηση σε αυτά τα όργανα, σημαντικότερη αυτής των πιο ηλικιωμένων ατόμων και ιδιαίτερα των συνταξιούχων. Δεν πρέπει δηλαδή να λαμβάνονται σημαντικές αποφάσεις που τους αφορούν, χωρίς να συμμετέχουν και οι ίδιοι στη λήψη απόφασης. Ο τρόπος επιλογής των νέων για συμμετοχή τους σε διοικητικά συμβούλια ή σε άλλα όργανα μπορεί να καθοριστεί – αρκεί να υπάρχει η βούληση - με τρόπο που να διασφαλίζει την επιλογή των αρίστων και όχι των αρεστών ή βολικών. Μπορεί πχ, να γίνεται ακόμη και με κλήρωση (ή/και με περιοδική εναλλαγή) μεταξύ αρίστων πτυχιούχων ή φοιτητών που έχουν διακριθεί σε διαγωνισμούς ή επιστημονικά πεδία. Έτσι, επιτυγχάνεται ταυτόχρονα και η θεσμοθέτηση υγιών κινήτρων άμιλλας για τη νεολαία. Σημειωτέον ότι η πρακτική της συμμετοχής νέων στα Διοικητικά Συμβούλια (ή άλλα όργανα λήψης απόφασης) είναι κατά την άποψή μου καλό να εφαρμοστεί και σε επίπεδο εταιρειών, δημόσιου χαρακτήρα ή/και εισηγμένων εταιρειών. 3. Διακοπή (ή απαγόρευση) καταβολής συντάξεων σε καταχραστές δημοσίου χρήματος ή/και σε άλλες, καθορισμένες εκ των προτέρων περιπτώσεις Σε περιπτώσεις τελεσίδικης (ή οριστικοποιημένης από αρμόδια όργανα) απόφασης καταδικαστικής για άτομο σχετικά με (α) κατάχρηση δημοσίου χρήματος ή (β) άλλη αξιόποινη πράξη, σαφώς προκαθοριζόμενη, προτείνεται στις επιβαλλόμενες κυρώσεις να περιλαμβάνεται και η περικοπή σύνταξης, μερικώς ή ολικώς (ανάλογα με τη βαρύτητα της περίπτωσης). Για παράδειγμα, δεν πρέπει να πάρει και σύνταξη ο ταμίας (ή άλλος υπάλληλος ή ακόμη και ο επικεφαλής) Δήμου όπου εντοπίζεται και επιβεβαιώνεται ότι είναι υπεύθυνος για σημαντικό έλλειμμα ταμείου. Τέλος, και οι βουλευτές, όπως και κάθε δημόσιος λειτουργός πρέπει να εμπίπτουν στις διατάξεις αυτές και να μην μένουν στο απυρόβλητο. 4. Δημιουργία ευνοικών συνθηκών για απόκτηση βραχυχρόνιας ασφαλιζόμενης εργασιακής εμπειρίας (κατά προτίμηση σε αριστούχους πτυχιούχους) Είναι γνωστό σε όλους και στην πλειοψηφία των νέων πτυχιούχων που αναζητούν εργασία, ότι η είσοδος στην αγορά εργασίας είναι ιδιαίτερα δύσκολη. Ένα εξεταστέο κίνητρο θα ήταν η παροχή περαιτέρω κινήτρων για ένα βραχύχρονο διάστημα ασφαλιστικά καλυπτόμενο (πχ μέχρι ένα έτος). Μάλιστα, περαιτέρω εξεταστέο είναι από νομικής άποψης αν μπορούν να ισχύουν οι πιθανές ευνοϊκές διατάξεις σε περιορισμένη έκταση (πχ μόνο για πτυχιούχους με βαθμό τουλάχιστον ‘λίαν καλώς’ – δηλαδή ένα ακόμη υγιές κίνητρο άμιλλας για τη σπουδάζουσα νεολαία). 5. Συστηματικός και αποτελεσματικός έλεγχος (εσωτερικός και εξωτερικός) των οργάνων και πράξεων διαχείρισης όλων των σχετικών με το ασφαλιστικό σύστημα κεφαλαίων Απαιτείται κατάλληλος και επαρκής έλεγχος, με σύγχρονη μεθοδολογία βασιζόμενη στους κινδύνους (risk based) τόσο για το σκέλος των εσόδων του συστήματος (εισφορές, αποδόσεις κεφαλαίων και άλλων περιουσιακών στοιχείων κλπ) όσος και για το σκέλος των εξόδων του συστήματος (ιατροφαρμακευτικές δαπάνες, συντάξεις, διοικητικές δαπάνες κλπ). Ακόμη, προφανώς τα πρόσωπα που εμπλέκονται στη διαχείριση των σχετικών κεφαλαίων, πρέπει να ελέγχονται σε ετήσια βάση με διατάξεις αυστηρού ‘πόθεν έσχες’. Τέλος, σε έλεγχο πρέπει να υπόκεινται και οι περιπτώσεις αντικρουόμενων συμφερόντων μεταξύ φορέα κοινωνικής ασφάλισης και ιδιωτικής ασφαλιστικής εταιρείας (όπως πχ όταν κάποιο πρόσωπο είναι ασφαλισμένο ταυτόχρονα και σε δημόσιο φορέα και σε ιδιωτική ασφαλιστική εταιρεία και έχει δικαίωμα επιλογής ως προς την επιβάρυνση φορέα με έξοδά του) Με ιδιαίτερη εκτίμηση, Γιάννης Λ. Φίλος, MBA, PhD, CIA, CFE Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Δημόσιας Διοίκησης, Πάντειο Πανεπιστήμιο