Αρχική Εθνική Στρατηγική και Σχέδιο Δράσης για την Κοινωνική Ένταξη των Ρομά 2021 - 2030Εθνική Στρατηγική και Σχέδιο Δράσης για την Κοινωνική Ένταξη των Ρομά 2021 – 2030Σχόλιο του χρήστη Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.) | 7 Ιανουαρίου 2022, 13:29
  • Σχόλιο του χρήστη 'Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.)' | 7 Ιανουαρίου 2022, 13:29

    Η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.): Λαμβάνοντας υπόψη ότι: α) σύμφωνα με το Σύνταγμα της Χώρας, οι Ρομά με αναπηρία ή/και χρόνιες παθήσεις, όπως κάθε άτομο με αναπηρία ή/και χρόνια πάθηση, «έχουν δικαίωμα να απολαμβάνουν μέτρων που εξασφαλίζουν την αυτονομία, την επαγγελματική ένταξη και τη συμμετοχή τους στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή της Χώρας» (άρθρο 21-παρ. 6), β) σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες: -κατά την ανάπτυξη και εφαρμογή νομοθεσίας και πολιτικών, τα συμβαλλόμενα μέρη, ήτοι συμπεριλαμβανομένης και της χώρα μας, πρέπει να συμβουλεύονται και να εμπλέκουν ενεργά τους Ρομά με αναπηρία ή/και χρόνιες παθήσεις, όπως κάθε άτομο με αναπηρία ή χρόνια πάθηση, συμπεριλαμβανομένων και των παιδιών Ρομά με αναπηρία ή/και χρόνιες παθήσεις, μέσω των αντιπροσωπευτικών οργανώσεών τους (άρθρο 4-παρ. 3), -η προσβασιμότητα στο φυσικό, δομημένο και ηλεκτρονικό περιβάλλον και η ανεμπόδιστη πρόσβαση στην πληροφορία και επικοινωνία παίζει καθοριστικό ρόλο στην ένταξη των Ρομά με αναπηρία/ή και χρόνιες παθήσεις -όπως σε κάθε άτομο με αναπηρία ή/και χρόνια πάθηση- στην οικονομική, κοινωνική, πολιτική και πολιτιστική ζωή και στην πλήρη απόλαυση από αυτούς των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και θεμελιωδών ελευθεριών (προοίμιο-σημείο φ, άρθρο 9), - η συλλογή στατιστικών και ερευνητικών δεδομένων για τους Ρομά με αναπηρία ή/και χρόνιες παθήσεις, όπως για τα άτομα με αναπηρία ή/και χρόνιες παθήσεις, είναι απαραίτητη για τη διαμόρφωση και εφαρμογή πολιτικών που προωθούν τα ανθρώπινα δικαιώματά τους (άρθρο 31), -η πλειονότητα των Ρομά με αναπηρία ή/και χρόνιες παθήσεις, όπως η πλειονότητα των ατόμων με αναπηρία ή/και χρόνιες παθήσεις, ζουν σε συνθήκες φτώχειας και πως το κράτος πρέπει να διασφαλίζει την πρόσβασή τους στα προγράμματα κοινωνικής προστασίας και μείωσης της φτώχειας (προοίμιο-σημείο τ, άρθρο 28), -οι οικογένειες Ρομά με παιδιά/άτομα με αναπηρία, όπως οι οικογένειες με παιδιά/άτομα με αναπηρία, δικαιούνται παροχής υπηρεσιών και υποστήριξης από το κράτος (άρθρο 23), -οι γυναίκες και τα κορίτσια Ρομά με αναπηρία, όπως οι γυναίκες και τα κορίτσια με αναπηρία, διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο, λόγω βίας, τραυματισμού ή κακοποίησης, παραμέλησης ή αμελούς μεταχείρισης, κακομεταχείρισης ή εκμετάλλευσης και πως το κράτος πρέπει να λαμβάνει όλα τα απαραίτητα μέτρα, προκειμένου να διασφαλίζει την πλήρη ανάπτυξη, προαγωγή και ενίσχυσή τους (προοίμιο-σημείο π, άρθρο 6), -τα παιδιά Ρομά με αναπηρία ή/και χρόνιες παθήσεις, όπως τα παιδιά με αναπηρία ή/και χρόνιες παθήσεις, πρέπει να απολαμβάνουν πλήρως όλα τα ανθρώπινα δικαιώματα και θεμελιώδεις ελευθερίες (προοίμιο-σημείο ρ, άρθρο 7), γ) στις Τελικές Παρατηρήσεις και Συστάσεις της επί της αρχικής έκθεσης της Ελλάδας, οι οποίες δημοσιεύτηκαν στις 29.10.2019[1], η Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες στην αρχική έκθεση της Ελλάδος: i) εκφράζει την ανησυχία της για (α) «Την έλλειψη ολοκληρωμένης πολιτικής και στρατηγικής για την ισότητα των φύλων, καθώς και ειδικής νομοθεσίας που να περιλαμβάνει συγκεκριμένα μέτρα και χρονοδιαγράμματα για την καταπολέμηση των πολλαπλών και διατομεακών διακρίσεων που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες και τα κορίτσια με αναπηρία, συμπεριλαμβανομένων των Ρομά γυναικών και κοριτσιών με αναπηρία» και συστήνει (γ) να ληφθούν «[…] αποτελεσματικά μέτρα για την πρόληψη και καταπολέμηση της πολλαπλής και διατομεακής διάκρισης και της έμφυλης βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών με αναπηρία, συμπεριλαμβανόμενων των Ρομά γυναικών και κοριτσιών με αναπηρία» (παρ. 9), - εκφράζει την ανησυχία της επειδή (α) «Η πρόσβαση στην εκπαίδευση των παιδιών Ρομά και των προσφύγων, αιτούντων άσυλο και μεταναστών παιδιών με αναπηρία είναι εξαιρετικά περιορισμένη» και συστήνει να διασφαλιστεί η (γ) «[…] άμεση πρόσβαση στην τυπική εκπαίδευση για όλα τα παιδιά με αναπηρία που είναι πρόσφυγες, αιτούντες άσυλο και μετανάστες με αναπηρία και για τα παιδιά Ρομά με αναπηρία» (παρ. 34), δ) στην Ανακοίνωση της 7ης Οκτωβρίου 2020 «Μια Ένωση Ισότητας - Στρατηγικό πλαίσιο της ΕΕ για την ισότητα, την ένταξη και τη συμμετοχή των Ρομά», COM/2020/620, {SWD(2020) 530 final} προβλέπεται ότι: -«οι Ρομά θα πρέπει να συμμετέχουν από τον σχεδιασμό έως την εφαρμογή των μέτρων. Ταυτόχρονα, η δράση θα πρέπει να αναγνωρίζει την ποικιλομορφία και τις ανάγκες συγκεκριμένων ομάδων εντός του πληθυσμού των Ρομά» (Ενότητα «II. Κοινοί στόχοι για την ισότητα, την ένταξη και τη συμμετοχή των Ρομά»), -όλα τα εθνικά στρατηγικά πλαίσια για τους Ρομά πρέπει να «αντικατοπτρίζουν την ποικιλομορφία μεταξύ των Ρομά: Τα κράτη μέλη θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι τα στρατηγικά τους πλαίσια καλύπτουν όλους τους Ρομά στην επικράτειά τους και αντικατοπτρίζουν τις ανάγκες διαφορετικών ομάδων μέσω μιας διατομεακής προσέγγισης. Θα πρέπει να έχουν κατά νου πώς μπορούν να συνδυαστούν διαφορετικές πτυχές της ταυτότητας που οξύνουν τις διακρίσεις. Θα πρέπει να θέτουν ποσοτικούς ή/και ποιοτικούς στόχους για να διασφαλίσουν ότι αντικατοπτρίζεται η διαφορετικότητα όσον αφορά την ηλικία, το φύλο, τον σεξουαλικό προσανατολισμό, την κινητικότητα και άλλα προσωπικά χαρακτηριστικά» και πως «το εθνικό στρατηγικό πλαίσιο θα πρέπει να καθορίζει: α) [...] β) στόχους και μέτρα για συγκεκριμένες ομάδες (παιδιά Ρομά, γυναίκες, νέοι, ηλικιωμένοι Ρομά ή άτομα με αναπηρίες, μετακινούμενοι πολίτες της ΕΕ, υπήκοοι τρίτων χωρών, Ρομά απάτριδες) ώστε να αντικατοπτρίζουν την ποικιλομορφία μεταξύ των Ρομά, συμπεριλαμβανομένων των ευαίσθητων μέτρων που ανταποκρίνονται στο φύλο και τα παιδιά/ηλικία [...]» (Ενότητα «III.1. Οδηγίες για εθνική δράση ακολουθώντας μια κοινή αλλά διαφοροποιημένη προσέγγιση»), ε) στη βάση της αρχής της ίσης μεταχείρισης, η πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας, αποκατάστασης, διημέρευσης, ημερήσιας φροντίδας, δημιουργικής απασχόλησης, ειδικής αγωγής, ειδικής εκπαίδευσης καθώς και σε παροχές σε χρήμα ή/και σε είδος που δίνονται από το κράτος στους πολίτες με αναπηρία ή/και χρόνιες παθήσεις πρέπει να παρέχονται και σε κάθε Ρομά με αναπηρία ή/και χρόνια πάθηση και κάθε Ρομά γονέα ή/και οικογένεια που έχει τουλάχιστον ένα προστατευόμενο μέλος με αναπηρία ή/και με χρόνια πάθηση, στ) ότι στην ΕΣΚΕ Ρομά 2021-2030 περιλαμβάνεται/περιλαμβάνονται: i) στην ενότητα «3.4. Δυνατότητες ενίσχυσης των παρεμβάσεων για την κοινωνική ένταξη των Ρομά την περίοδο 2021-2027», αναφορά στον αναγκαίο πρόσφορο όρο που αφορά στην «Υλοποίηση και εφαρμογή της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία (UNCRPD)», ii) στους Πίνακες α) 9 - «Μέτρα ανά Πυλώνα της ΕΣΚΕ Ρομά 2021 – 2030», β) 10 - «Σύνδεση Επιχειρησιακών Στόχων και Μέτρων του Σχεδίου Δράσης της ΕΣΚΕ Ρομά 2021 – 2030» και γ) 11 - «Επιχειρησιακοί στόχοι, μέτρα και δράσεις – Σχέδιο Δράσης ανά πυλώνα της ΕΣΚΕ Ρομά 2021-2030», μέτρα που εξειδικεύονται στη συνέχεια σε δράσεις που αφορούν και στους Ρομά με αναπηρία, iii) στην Ενότητα 6.3. - «Συστημικές δράσεις» και δη στο σημείο 6.3.3. – «Θεματικές ομάδες εργασίας και έρευνας», η σύσταση, με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Καταπολέμησης της Φτώχειας, ειδικής ομάδας εργασίας για τη θεματική που αφορά τους «Ρομά άτομα με αναπηρία», iv) στην Ενότητα 6.4 - «Επιχειρησιακοί στόχοι, Μέτρα και Δράσεις της ΕΣΚΕ Ρομά 2021 -2030»/ανάλυση του Πυλώνα 2: α) στην Ενότητα για την Εκπαίδευση/Κατάρτιση/Δια Βίου Μάθηση, αναφορά στη «Διασφάλιση της ισότιμης πρόσβασης των Ρομά με αναπηρία στην εκπαίδευση» και β) στην Ενότητα για την Κοινωνική ένταξη και φροντίδα, αναφορά στην «Επαρκή υποστήριξη των ευάλωτων Ρομά», v) στην ενότητα 6.7-«Σύνδεση της ΕΣΚΕ Ρομά 2021 – 2030 με λοιπές στρατηγικές», η εξής αναφορά «στο επίπεδο των εσωτερικών συνεργειών, η ΕΣΚΕ Ρομά συνδέεται με τα εξής:[...] Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία 2020 – 2023 [...]. Ο στόχος 9 του Πυλώνα ΙΙ του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τις γυναίκες με αναπηρία αποσκοπεί μεταξύ άλλων στην “ενσωμάτωση της διάστασης της αναπηρίας στη διαμόρφωση ολοκληρωμένης στρατηγικής για γυναίκες και κορίτσια Ρομά, πρόσφυγες, αιτούσες άσυλο και γυναίκες που η κατάστασή τους προσομοιάζει με αυτήν των γυναικών προσφύγων», vi) στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙΙ. «Θεσμικό πλαίσιο – νομοθετικές ρυθμίσεις ανά τομέα κοινωνικής ένταξης των Ρομά», στοιχεία της αρμόδιας Διεύθυνσης Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης που αφορούν στην εκπαίδευση μαθητών/τριών Ρομά με αναπηρία ή /και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, η Ε.Σ.Α.μεΑ. προτείνει τα εξής: 1) Τη συμπερίληψη στην ενότητα 4-«Η κοινωνική ένταξη των Ρομά στην Ελλάδα», στατιστικών στοιχείων για τους Ρομά με αναπηρία ή/και χρόνιες παθήσεις και τις συνθήκες διαβίωσής τους ανά φύλο (άντρες, γυναίκες, κορίτσια), ηλικία (παιδιά, νέοι, ηλικιωμένοι) κ.λπ. δεδομένου ότι δεν έχει περιληφθεί καμία σχετική αναφορά. 2) Τη συμπερίληψη στην ενότητα 7.4 «Σύστημα δεικτών παρακολούθησης και αξιολόγησης της υλοποίησης της ΕΣΚΕ Ρομά 2021 – 2030» -στην οποία παρουσιάζονται οι βασικοί Δείκτες Παρακολούθησης και Αξιολόγησης των Αποτελεσμάτων της Στρατηγικής και του Σχεδίου Δράσης- δεικτών για τους Ρομά με αναπηρία ή/και χρόνιες παθήσεις. 3) Τη συμμετοχή αφενός της Ε.Σ.Α.μεΑ. σε όλα τα προβλεπόμενα όργανα της Ενότητας 6.2 «Επιχειρησιακή Διαχείριση» καθώς αποτελεί αφενός την τριτοβάθμια οργάνωση εκπροσώπησης των ατόμων με αναπηρία, χρόνιες παθήσεις και των οικογενειών τους, και συνεπώς και των Ρομά με αναπηρία, χρόνιες παθήσεις και των οικογενειών τους, αφετέρου κοινωνικό εταίρο της ελληνικής Πολιτείας, αφετέρου των αντιπροσωπευτικών οργανώσεων των Ρομά στη «Διατομεακή Επιτροπή για την Εθνική Στρατηγική Κοινωνικής Ένταξης των Ρομά». 4) Τη συμπερίληψη πρόβλεψης που να αφορά στη συνεργασία του Παρατηρητήριου ΕΣΚΕ Ρομά με το Παρατηρητήριο Θεμάτων Αναπηρίας της Ε.Σ.Α.μεΑ. αφενός λόγω της έλλειψης στατιστικών στοιχείων και δεικτών για τα άτομα με αναπηρία ή/και χρόνιες και ειδικότερα για τους Ρομά με αναπηρία ή/και χρόνιες παθήσεις, αφετέρου λόγω της απαίτησης της παρ. 3 του άρθρου 68 του ν.4488/2017, στην οποία αναφέρεται ότι: «Η Ελληνική Στατιστική Αρχή και οι υπηρεσίες και φορείς που περιλαμβάνονται στο Ελληνικό Στατιστικό Σύστημα αναπτύσσουν, παράγουν και διαδίδουν σύμφωνα με τις αρχές του Ελληνικού Στατιστικού Συστήματος και την κείμενη νομοθεσία επίσημες στατιστικές σχετικά με τα ΑμεΑ, καθώς και με τα εμπόδια που αυτά αντιμετωπίζουν κατά την άσκηση των δικαιωμάτων τους. Για τους σκοπούς του σχεδιασμού των ως άνω στατιστικών και της διάχυσης των παραγόμενων δεδομένων τελούν σε διαβούλευση με το Παρατηρητήριο για τα Θέματα Αναπηρίας της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.)», καθώς το Παρατηρητήριο ΕΣΚΕ Ρομά θα συγκροτηθεί στη Γενική Γραμματεία Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Καταπολέμησης της Φτώχειας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, το οποίο υπάγεται στο Ελληνικό Στατιστικό Σύστημα. 5) Τη διασφάλιση της διάχυσης της διάστασης της αναπηρίας και της προσβασιμότητας στο σύνολο της ΕΣΚΕ ΡΟΜΑ 2021-2030 μέσω της συμπερίληψης της παρακάτω αναφοράς: «Η προσβασιμότητα σε υποδομές και υπηρεσίες (φυσικές και ηλεκτρονικές) και η αρχή της μη διάκρισης λόγω αναπηρίας ή χρόνιας πάθησης (π.χ. αυξημένη πριμοδότηση, παροχή εύλογων προσαρμογών και ζωντανής βοήθειας) διατρέχει οριζόντια την ΕΣΚΕ Ρομά 2021-2030». 6) Την προσθήκη ειδικής ενότητας αναφερόμενης αποκλειστικά στους Ρομά με αναπηρία, χρόνιες παθήσεις και τις οικογένειές τους καθώς και στις ιδιαίτερες συνθήκες που βιώνουν και στα εμπόδια με τα οποία έρχονται αντιμέτωπο. Στην ενότητα αυτή πρέπει: α) να περιλαμβάνονται μέτρα/δράσεις που θα στοχεύουν στην άρση των εμποδίων και στην προώθηση της κοινωνικής ένταξης των Ρομά με αναπηρία ή/και χρόνιες παθήσεις και των οικογενειών τους, συνοδευόμενα από ρεαλιστικά χρονοδιαγράμματα και επαρκείς πηγές χρηματοδότησης και η παρακάτω αναφορά: «η πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας, αποκατάστασης, διημέρευσης, ημερήσιας φροντίδας, δημιουργικής απασχόλησης, ειδικής αγωγής, ειδικής εκπαίδευσης καθώς και σε παροχές σε χρήμα ή/και σε είδος που δίνονται από την πολιτεία στους πολίτες με αναπηρία ή/και με χρόνια πάθηση θα παρέχονται και σε κάθε Ρομά με αναπηρία ή/και με χρόνια πάθηση και κάθε Ρομά γονέα ή/και οικογένεια που έχει τουλάχιστον ένα προστατευόμενο μέλος με αναπηρία ή/και με χρόνια πάθηση».