• ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ Με τις προτεινόμενες αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο για τις μελέτες και τις συναφείς συμβουλευτικές υπηρεσίες πρέπει: - Να διασφαλίζεται η ποιότητα των μελετών και των συναφών συμβουλευτικών υπηρεσιών και η ποιότητα και ασφάλεια των έργων που παράγονται - Να διασφαλίζεται η ολοκληρωμένη και σύγχρονη υποστήριξη των φορέων της πολιτείας και γενικότερα της κοινωνίας σε σχέση με τις ανάγκες μελετητικών και συμβουλευτικών υπηρεσιών στην προοπτική της εξόδου από την κρίση και της αξιοποίησης των σημερινών αναπτυξιακών ευκαιριών - Να διαμορφώνονται συνθήκες δραστηριότητας για τον μελετητικό κλάδο σε όλο το φάσμα των σχετικών υπηρεσιών και για το σύνολο του ευρύτερου δημόσιου τομέα, που να διευκολύνουν την εξωστρέφεια στο παγκοσμιοποιημένο ανταγωνιστικό περιβάλλον - Να αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά τα φαινόμενα διαφθοράς και τα θέματα αθέμιτου ανταγωνισμού και άνισης μεταχείρισης - Να αξιοποιείται δημιουργικά η μέχρι σήμερα εμπειρία από την εφαρμογή του Ν.3316 και γενικότερα των σχετικών διατάξεων, με την ενσωμάτωση των αναγκαίων βελτιώσεων και απλουστεύσεων - Να θεραπεύεται η μεγάλη δυστοκία στη διαδικασία ανάθεσης μελετών, η οποία στρέφει τους φορείς ανάθεσης μελετών σε διαδικασίες κατάτμησης, απευθείας αναθέσεων ή ακόμα και σε προκηρύξεις έργων χωρίς ουσιαστική μελετητική προετοιμασία - Να διατυπώνει με σαφήνεια τον ρόλο όλων των παραγόντων που συμμετέχουν στη διαδικασία παραγωγής των έργων και να αντιμετωπίσει η Πολιτεία τον κλάδο, ως Σύμβουλο Μηχανικό, συνεργάτη και υποστηρικτή των δράσεών της για ανάπτυξη και διασφάλιση της ποιότητας και της ασφάλειας των έργων και του γενικού κοινωνικού συμφέροντος -όπως συμβαίνει σε όλο τον κόσμο- και όχι να τον υποβαθμίζει σε διεκπεραιωτή τυπικών υπογραφών, με όλους τους κινδύνους που έτσι δημιουργούνται για κακοτεχνίες, αλλά ακόμα και για φαινόμενα διαπλοκής. Με δυο λόγια οι αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο δεν πρέπει να είναι ευκαιριακές και αποσπασματικές αλλά να απαντούν συγκροτημένα και συνεκτικά σε μια μεγάλη σύγχρονη πρόκληση: Διαμόρφωση πλαισίου που να διασφαλίζει τη δυνατότητα του μελετητικού κλάδου να στηρίξει τις σύγχρονες αναπτυξιακές ανάγκες της χώρας με ποιότητα και ασφάλεια και ταυτόχρονα θα λειτουργεί προωθητικά για την ανταγωνιστικότητα του τομέα στο διεθνές περιβάλλον, έτσι ώστε να μεγιστοποιείται το παραγόμενο προϊόν και να διασφαλίζονται θέσεις εργασίας και προϋποθέσεις επιστημονικής, τεχνικής και επαγγελματικής εξέλιξης, ιδίως για τους νεοεισερχόμενους στην αγορά εργασίας. Στην κατεύθυνση αυτή, στο προτεινόμενο νέο θεσμικό πλαίσιο απαιτούνται -κατά την άποψή μας- ορισμένες καίριες αλλαγές και βελτιώσεις, που να διασφαλίζουν απόλυτα την εναρμόνιση με την ευρωπαϊκή νομοθεσία και την αξιοποίηση της επιτυχημένης ευρωπαϊκής και διεθνούς εμπειρίας, με κυριότερες τις εξής: 1.Κατάργηση των κατηγοριών και τάξεων των μελετητικών πτυχίων εισάγοντας απλούστευση του συστήματος και καλύτερη λειτουργία του σε απόλυτη αρμονία με τα ισχύοντα και εφαρμοζόμενα στις υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. (άρθρο 2, παρ. 1, 2, 3 και 4) Η ανάγκη –που πράγματι όλο και συχνότερα εμφανίζεται- να χρειάζεται εξειδικευμένη εμπειρία σε συγκεκριμένα αντικείμενα, μπορεί κάλλιστα να καλύπτεται αφενός με την απαίτηση για συγκεκριμένη εμπειρία του υποψηφίου αναδόχου και αφετέρου από τις απαιτήσεις στελέχωσης της ομάδας μελέτης ή συμβούλου (ή προφανώς με συνδυασμό και των δύο). Με τον ίδιο τρόπο αντιμετωπίζεται και το πρόβλημα αντιστοίχισης νεοεισερχομένων μελετητών στην αγορά εργασίας, καθώς δεν χρειάζεται να αναζητούνται νέες κατηγορίες μελετών, αλλά η νέα γνώση ζητείται στη στελέχωση της ομάδας μελέτης. Αυτή άλλωστε είναι και η διεθνής πρακτική - όχι μόνο στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης - αλλά και στους διεθνείς διαγωνισμούς (Europe Aid, World Bank κλπ). Σε μια χρονική στιγμή που για να υπάρχει η ελληνική οικονομία πρέπει να επιχειρηθούν σε όλα τα επίπεδα τολμηρές αλλαγές αναπτυξιακού και εκσυγχρονιστικού χαρακτήρα, είναι εντελώς αντιφατικό να ενισχύονται περαιτέρω αναχρονιστικές ρυθμίσεις που τελικά δημιουργούν στρεβλώσεις και θέτουν όρια στα επαγγελματικά δικαιώματα. Η διατήρηση αναχρονιστικών ρυθμίσεων όπως οι κατηγορίες και τάξεις των πτυχίων και τα κάτω και άνω όρια αμοιβών δημιουργούν συνθήκες άνισης μεταχείρισης μεταξύ των Ελληνικών και Διεθνών Εταιρειών Μελετών και δυσχεραίνουν με γραφειοκρατικούς χειρισμούς και πρόσθετο κόστος τις αναπτυξιακές πρωτοβουλίες. Στο σημείο αυτό η πρότασή μας είναι απλή: Πλήρης εναρμόνιση με τη σχετική ευρωπαϊκή νομοθεσία, δηλαδή: - κατάργηση των κατηγοριών και τάξεων των μελετητικών πτυχίων, διατήρηση των μητρώων μελετητών και μελετητικών εταιρειών για πιστοποίηση της μελετητικής ιδιότητας και διατήρηση μόνο των ασυμβίβαστων που τίθενται από το σχέδιο νόμου και - διαγωνισμοί όπου το δικαίωμα συμμετοχής στη διαδικασία ανάθεσης να καθορίζεται με βάση κριτήρια ποιοτικής επιλογής, δηλαδή τεχνικές και επαγγελματικές ικανότητες και χρηματοοικονομική και οικονομική επάρκεια 2.Συμφωνούμε απόλυτα με τις κοινές θέσεις ΤΕΕ και Μελετητικών Οργανώσεων για τα εξής: 2.1.Πρέπει να προβλέπεται γενικευμένη χρήση του μητρώου μελετητών για την παροχή μελετητικών και συναφών συμβουλευτικών υπηρεσιών και τήρηση των διατάξεων του Νόμου Πρέπει ρητά να αναφέρεται η υποχρεωτική εγγραφή στο αντίστοιχο μητρώο σε όλες τις περιπτώσεις παροχής μελετητικών και συναφών συμβουλευτικών υπηρεσιών (πχ ΣΔΙΤ, Τεχνική Βοήθεια κλπ) και να προβλεφθεί διάταξη με την οποία να μην επιτρέπεται να εξαιρούνται από το πεδίο εφαρμογής του νόμου, εκ των υστέρων, με ειδικές νομοθετικές ρυθμίσεις, ειδικούς κανονισμούς μελετών κλπ οι διάφορες αναθέτουσες Αρχές. 2.2.Δωρεές Μελετών (άρθρο 2, παρ. 5) Ενδεχόμενη ανάγκη δωρεάς μελέτης σε συγκεκριμένες και πολύ ειδικές περιπτώσεις καλύπτεται από τις γενικές διατάξεις περί δωρεών, αλλά και ειδικότερα υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις από τη νομοθεσία περί δημόσιων έργων (άρθρο 178 παρ. 6 του Ν. 3669/2008). Η πρόβλεψη νέας διάταξης –και μάλιστα σε μια χρονική στιγμή απελευθέρωσης των εκπτώσεων- μόνο σε παρανοήσεις και δυσλειτουργίες μπορεί να οδηγήσει. Προτείνεται: Κατάργηση της παραγράφου 5 του άρθρου 2 του ενοποιημένου νομοσχεδίου.