Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'ΣΥΔΑΣΕ' | 3 Μαΐου 2010, 10:43

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  ΑΠΟΨΕΙΣ ΣΥΔΑΣΕ ΓΙΑ ΤΙΣ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ Εισαγωγή Η ευρωπαϊκή γεωργία σήμερα, σαν μία ολοκληρωμένη οικονομική οντότητα, βρίσκεται σε ένα ιδιαίτερα κρίσιμο στάδιο και η περαιτέρω εξέλιξή της οριοθετεί ακόμη και την ύπαρξή της. Ιδιαίτερα η ελληνική γεωργία, υφίσταται δυσμενείς επιπτώσεις από την έλλειψη δομών και μηχανισμών, που θα έκαναν ευκολότερη μια πιθανή ανάκαμψή της. (Η μείωση της συμμετοχής της γεωργίας στο Α.Ε.Π. την τελευταία 10ετία από 13% σε 7% είναι ενδεικτική της κατάστασης). Πολύ σύντομα για τη δομή της ελληνικής γεωργίας μπορούμε να αναφέρουμε: - η συμβατική γεωργία αντιμετωπίζει πλήθος προβλημάτων και μάλιστα σε τομείς ιδιαίτερα σημαντικούς όπως είναι το βαμβάκι, τα σιτηρά, τα οπωροκηπευτικά, ο καπνός κ.α., τομείς που κινδυνεύουν να γίνουν μη οικονομικά βιώσιμοι, με ότι αυτό συνεπάγεται για τους ασχολούμενους με τις καλλιέργειες αυτές αγρότες - η τελευταία αναθεώρηση της ΚΑΠ, με την κατάργηση των άμεσων επιδοτήσεων και η διεύρυνση της Ε.Ε. με χώρες κατ’ εξοχή γεωργικές, υποβάθμισαν άμεσα το επίπεδο ανταγωνιστικότητας των ελληνικών αγροτικών προϊόντων - άμεσα, χθες ήδη έπρεπε, η συμβατική γεωργία να μετεξελιχθεί και να προσαρμοσθεί στις κατευθύνσεις της αειφόρου γεωργίας, όπως αυτές έχουν καθορισθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Δηλαδή η γεωργίας μας πλέον καλείται να κινείται στα πλαίσια του τρίπτυχου άξονα: ΠΟΙΟΤΗΤΑ – ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ – ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ, που εκφράζεται με την ολοκληρωμένη διαχείριση των καλλιεργειών, την πιστοποίηση της ποιότητας των παραγόμενων προϊόντων και βέβαια την οικονομικότητα, έτσι ώστε να είναι βιώσιμες οι γεωργικές εκμεταλλεύσεις που θα παράγουν τα αγροτικά προϊόντα. - η Συμβολαιακή γεωργία, παίρνει ολοένα και περισσότερο ευρύτερες διαστάσεις, με όρους που θα καθορίζουν οι οικονομικά ισχυρότεροι, δηλαδή οι μεγάλες βιομηχανίες, οι αλυσίδες Super-Markets κ.α. Στις συνθήκες αυτές οι αγρότες καλούνται να λειτουργήσουν και να παράγουν προϊόντα ποιότητας, να αποδείξουν ότι η καλλιεργητική τους τεχνική τους ακολουθεί συγκεκριμένους κανόνες, και επομένως θα επιβαρυνθούν με το κόστος τεχνικής υποστήριξης, με το κόστος πιστοποίησης, με το κόστος χρήσης φυτοπροστατευτικών προϊόντων, ουσιών τρίτης γενιάς, άρα και ακριβών. Με αυτά τα δεδομένα εύκολα καταλήγουμε ότι σήμερα, όσο ποτέ στο παρελθόν, είναι αδήριτη η ανάγκη της συλλογικής δράσης των ελλήνων αγροτών. Το μικρό μέγεθος των γεωργικών εκμεταλλεύσεων και η ανυπαρξία δομών και διοικητικών θεσμών, είναι αδύνατον να μπορέσουν να εξασφαλίσουν την επιβίωση των ελλήνων αγροτών στις συνθήκες μόλις πριν αναφέρθηκαν. Άρα οι Συνεταιριστικές Οργανώσεις, ως φορείς συλλογικής δράσης έχουν να αναλάβουν ουσιαστικά την ευθύνη διαχείρισης και προώθησης των αγροτικών μας προϊόντων, να ικανοποιήσουν δηλαδή «την απαίτηση των καιρών» . Δυστυχώς την τελευταία 20ετία έχει αμαυρωθεί στην συνείδηση των παραγωγών αλλά και της κοινωνίας η εικόνα των Αγροτικών Συνεταιρισμών και όχι άδικα. Το φαινόμενο ίσως δεν έχει το όμοιό του και αποτελεί παγκόσμια πρωτοτυπία, αφού όπως είναι γνωστό παντού και ιδιαίτερα όταν δυσχεραίνονται οι καταστάσεις στη γεωργία οι ίδιοι οι αγρότες συσπειρώνονται και ενισχύουν τις Συνεταιριστικές τους Οργανώσεις. Η αμαύρωση της εικόνας των αγροτικών συνεταιρισμών πιστεύουμε ότι δεν σημαίνει ότι ο συνεταιριστικός θεσμός δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις των καιρών. Σημαίνει ότι ο συνεταιριστικός θεσμός δεν μπόρεσε να συσπειρώσει, να συντονίσει τις δυνάμεις του αγροτικού κόσμου της χώρας μας, να αναδείξει τις υγιέστερες, να εκσυγχρονισθεί, να παρακολουθήσει τις εξελίξεις, να καταγραφεί στη συνείδηση του αγρότη κυρίως σαν θεσμός αξιοποίησης των χαρακτηριστικών και των ιδιοτήτων της ελληνικής παραγωγής αγροτικών προϊόντων. Είναι καιρός, λοιπόν, να επανατοποθετηθούν οι αγροτικοί συνεταιρισμοί στις σωστές τους βάσεις για να αξιοποιήσουν τη συλλογική δράση των παραγωγών, που είναι τώρα αναγκαία όσο ποτέ. Τα δεδομένα Οι συνεταιρισμοί διατηρούν ένα αρκετά συμπαγές δίκτυο προσφοράς υπηρεσιών, με προσωπικό και εγκαταστάσεις, του οποίου η λειτουργικότητα αν και πάσχει, διατηρεί δυνάμεις ανασυγκρότησης. Το δίκτυο αυτό αποτελείται κυρίως από τις ενώσεις και περιορισμένο αριθμό πρωτοβάθμιων συνεταιρισμών. Η αποτελεσματικότητα του δικτύου δεν είναι η επιθυμητή. Ως δίκτυο είναι μοναδικό στον αγροτικό χώρο. Οι συνεταιριστικές οργανώσεις διαθέτουν σημαντικά περιουσιακά στοιχεία, με τη μορφή πάγιων εγκαταστάσεων και εξοπλισμού, τα οποία είναι αξιοποιήσιμα. Οι πρωτοβάθμιοι συνεταιρισμοί, στις σημερινές συνθήκες, έχασαν ή χάνουν τη δυνατότητα οικονομικής παρέμβασης στην περιφέρεια δράσης τους, υπέρ των ΕΑΣ. Οι παραγωγοί – αγρότες μέλη των πρωτοβάθμιων συνεταιρισμών, ιδίως όσων βρίσκονται σε αδράνεια είναι ξεκομμένοι και δεν μπορούν να επηρεάσουν τις αποφάσεις των δευτεροβάθμιων συνεταιριστικών οργανώσεων, άρα χάνουν οι ΕΑΣ τη δυνατότητα να συσπειρώνουν τους παραγωγούς. Πολλές φορές συγχέεται ο ρόλος των συνεταιριστικών οργανώσεων με αυτό των συνδικαλιστικών, με αποτέλεσμα να υπάρχουν επικαλύψεις, σύγχυση ρόλου και αρμοδιοτήτων. Η Πρόταση 1. Το μέγεθος κάθε Συνεταιριστικής Οργάνωσης (κάθε βαθμού) δεν μετράται με τον αριθμό εγγεγραμμένων μελών, αλλά με την αξία παραγωγής που συγκεντρώνει ή δύναται να συγκεντρώσει έστω και θεωρητικά. Επιδιώκεται να υπάρξει μεγαλύτερη ενδιαφέρον των ενεργών αγροτών για το γίγνεσθαι των αγροτικών συνεταιρισμών και ισχυρότερος λόγος στη λήψη αποφάσεων για εκείνους που χρησιμοποιούν περισσότερο τις υπηρεσίες του 2. Δικαίωμα ψήφου τόσο στις πρωτοβάθμιες όσο και τις δευτεροβάθμιες Συνεταιριστικές Οργανώσεις, να έχουν όλοι όσοι είναι ενεργοί αγρότες και έχουν συναλλαγές με τη Συνεταιριστική Οργάνωση. Ενεργοί αγρότες να θεωρηθούν όλοι όσοι δηλώνουν στο ΟΣΔΕ αγροτεμάχια. Καινοτομία: Στις ΕΑΣ η Γενική Συνέλευση προκύπτει από ο σύνολο των ενεργών παραγωγών που δραστηριοποιούνται στην Περιφέρεια δραστηριοποίησής της και έχουν συναλλαγές με αυτές, είτε άμεσα είτε μέσω ενεργών πρωτοβάθμιων Συνεταιριστικών Οργανώσεων. 3. Το «κεφάλαιο» κάθε Συνεταιριστικής Οργάνωσης υπολογίζεται σε συνάρτηση των εκτάσεων κάθε καλλιέργειας που δηλώνεται από τους ενεργούς παραγωγούς, μέλη της Συνεταιριστικής Οργάνωσης και του αντικειμενικού προσδιορισμού του αγροτικού εισοδήματος που θεωρητικά οι καλλιεργούμενες εκτάσεις αποδίδουν. 4. Το κεφάλαιο αυτό διαιρείται σε μερίδες και αποδίδεται στους ενεργούς παραγωγούς – μέλη της Συνεταιριστικής Οργάνωσης, ανάλογα με τη συμμετοχή εκάστου στο σχηματισμό του. 5. Οι μερίδες αυτές αποτελούν το μέτρο κάθε παραγωγού στη διαδικασία λήψης των αποφάσεων, για την εκλογή των μελών της Γενικής Συνέλευσης της Συνεταιριστικής Οργάνωσης, για τη συμμετοχή του στα θετικά οικονομικά αποτελέσματα αυτής, για τη χρέωσή του από τις προσφερόμενες σε αυτόν υπηρεσίες. 6. Από την αξία των προϊόντων που κάθε Συνεταιριστική Οργάνωση θα διαθέτει στην αγορά, αφαιρεί τις δαπάνες διαχείρισης και αποδίδει το σύνολο του υπολοίπου στους ενεργούς αγρότες – μέλη που της τα προσκόμισαν προς διάθεση, χωρίς να παρακρατήσει οποιοδήποτε άλλο ποσό, με εξαίρεση μικρό ποσοστό που αντιστοιχεί τη δημιουργία αποθεματικού. Η απόδοση ουσιαστικά του συνόλου του πλεονάσματος στα μέλη ισχυροποιεί τους δεσμούς των μελών με τη συνεταιριστική Οργάνωση (Lawless, 1996). 7. Η ανάδειξη αντιπροσώπων γίνεται με συνδυασμούς ψηφοδελτίων. Οι αντιπρόσωποι που εκλέγει κάθε συνδυασμός είναι ανάλογοι με τον αριθμό των ψηφοδελτίων που έχει συγκεντρώσει κάθε συνδυασμός. Συνδυασμοί που έχουν πάρει λιγότερα ψηφοδέλτια από όσα είναι το εκλογικό μέτρο δεν συμμετέχουν στην κατανομή των αδιάθετων θέσεων. Σε κάθε συνδυασμό, οι σταυροί προτίμησης των υποψηφίων δεν μπορεί να είναι περισσότεροι από το 40% των συνολικών εκλόγιμων θέσεων.