• Σχόλιο του χρήστη 'ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ' | 16 Δεκεμβρίου 2012, 23:58

    Σας υποβάλουμε ορισμένες σκέψεις στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης του σχεδίου δράσης του θέματος και σας συγχαίρουμε για την ανάληψη της πρωτοβουλίας σύνθεσής του. Ευχόμαστε καλή συνέχεια στο έργο σας με την ελπίδα σύνταξης και εφαρμογής μιας ολοκληρωμένης προσπάθειας στο κρίσιμο αυτό θέμα. ΤΜΗΜΑ Ζ: ΕΙΔΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΥΔΑΤΙΝΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Η συνεργασία ΥΠΑΑΤ και ΥΠΕΚΑ για τη λειτουργία του δικτύου παρακολούθησης, τη διεξαγωγή των αναλύσεων και την εξαγωγή αποτελεσμάτων είναι επιβεβλημένη και η ανάγκη προφανής. Ωστόσο, χρειάζεται καλός συντονισμός επί των πρακτικών θεμάτων: θεματοφύλακας της λειτουργίας του δικτύου παρακολούθησης είναι το ΥΠΕΚΑ και εκκρεμεί η έναρξη λειτουργίας του εθνικού δικτύου παρακολούθησης μέσω ενταγμένων στο ΕΣΠΑ έργων, με ορίζοντα υλοποίησης τα τέλη του 2015. Στο έργο αυτό περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων οι αναλύσεις οργανικών μορίων. Η λίστα των προς προσδιορισμό ουσιών ενδεχομένως να μην εξαντλεί το σύνολο των ουσιών που αποβλέπει να ελέγχει και να μελετά το ΥΠΑΑΤ στο πλαίσιο υλοποίησης του σχεδίου δράσης που τελεί υπό διαβούλευση. Σε κάθε περίπτωση όμως θα πρέπει να εξασφαλίζεται η μη επικάλυψη των αναλύσεων, δηλαδή η διπλή εκτέλεση αναλύσεων από διαφορετικούς φορείς. Παρότι ο στόχος των αναλύσεων είναι η κάλυψη διαφορετικών νομοθετικών πλαισίων, δεν είναι φρόνιμη η επανάληψη των ίδιων δαπανηρών προσδιορισμών στην ίδια θέση και κατά την ίδια χρονική περίοδο. Είναι επίσης απαραίτητο να εξασφαλιστεί η επαρκεία αναλυτικών εργαστηρίων που μπορούν με διαπιστευμένες δομές να προσφέρουν την απαιτούμενη ποιότητα και αξιοπιστία των προσδιορισμών για ένα μεγάλο αριθμό δειγμάτων και ένα ευρύ φάσμα προσδιορισμών. Εκτιμάται ότι η ουσιαστική λήψη και εφαρμογή μέτρων προστασίας του υδάτινου περιβάλλοντος από τη χρήση των γεωργικών φαρμάκων θα πρέπει να κάνει πλήρη χρήση των αποτελεσμάτων των υπό ολοκλήρωση μελετών διαχείρισης των υδατικών πόρων σε επίπεδο λεκάνης απορροής. Παράλληλα, η ορθή και ουσιαστική υλοποίηση των μέτρων αλλά και η σχεδίαση αποτελεσματικών παρεμβάσεων θα απαιτήσει τη σαφή γνώση της ευαισθησίας των υπόγειων και επιφανειακών υδατικών συστημάτων σε επίπεδο κλιμάκων μικρότερης αυτής της λεκάνης απορροής ίσως. Κάτι τέτοιο με τη σειρά του θα απαιτούσε τη συλλογή και επεξεργασία πρωτογενών εδαφολογικών, γεωμορφολογικών υδρολογικών και υδρογεωλογικών δεδομένων που σήμερα απουσιάζουν σε μεγάλο βαθμό σε επίπεδο χώρας. Ως εκ τούτου θα ήταν ουσιαστική η πρόβλεψη ανάληψης πρωτοβουλιών για τη συστηματική συλλογή και επεξεργασία τέτοιων πρωτογενών δεδομένων που θα προσέδιδαν στο σημαντικό εγχείρημα του συντασσόμενου σχεδίου δράσης την αρμόζουσα βαρύτητα και εγκυρότητα. Τέλος, είναι πεποίθησή μας ότι η επιτυχής και συστηματική εφαρμογή του προγράμματος παρακολούθησης θα πρέπει να πραγματοποιηθεί σε βάθος χρόνου με την ενεργό εμπλοκή των περιφερειακών δομών που έχουν ως αρμοδιότητα την προστασία και διαχείριση των υδατικών πόρων της χώρας και την ασφαλή χρήση των φυτοφαρμάκων. Προς την κατεύθυνση αυτή ωστόσο είναι απαραίτητη η εξεύρεση και θεσμοθέτηση πρακτικών και ρεαλιστικών τρόπων εξασφάλισης πόρων (ανθρώπινων και υλικοτεχνικών) σε περιφερειακό επίπεδο. Επί της αρχής κάτι τέτοιο προβλέπεται ρητά στη φιλοσοφία της Οδηγίας Πλαίσιο για τα Νερά, όπως στην πράξη απουσιάζει το κατάλληλο νομοθετικό πλαίσιο. Κάθε τέτοια προσπάθεια συστηματικής παρακολούθησης σε κλίμακα χώρας με κεντρικό σχεδιασμό και κεντρική υλοποίηση από μονάδες της κεντρικής κυβέρνησης είναι δύσκολο να τύχει ορθής και αποτελεσματικής διαχείρισης και κυριότερα συστηματικής διαχρονικής επιχειρησιακής λειτουργίας. Τούτο όχι λόγω έλλειψης κατάρτισης και ικανότητας των στελεχών των κεντρικών υπηρεσιών, αλλά λόγω της έκτασης και του όγκου του εγχειρήματος αφενός και της εξεύρεσης διαχρονικά ικανών οικονομικών πόρων αφετέρου. Είναι λοιπόν κρίσιμη η πρόβλεψη εκ των προτέρων ενός μόνιμου μηχανισμού "αυτοχρηματοδότησης" του έργου παρακολούθησης μέσω της φιλοσοφίας της ανταποδοτικότητας του φυσικού πόρου, κατά τα προβλεπόμενα στις σχετικές Κοινοτικές Οδηγίες. Δρ Ανδρέας Παναγόπουλος Ινστιτούτο Εγγείων Βελτιώσεων Διευθυντής Υδρογεωλόγος, Αναπληρωτής Ερευνητής