Αρχική ΕΘΝΙΚΑ ΣΧΕΔΙΑΤΜΗΜΑ Α: ΚατάρτισηΣχόλιο του χρήστη Θεοδωρής Παναγιώτης | 28 Δεκεμβρίου 2012, 10:39
  • Σχόλιο του χρήστη 'Θεοδωρής Παναγιώτης' | 28 Δεκεμβρίου 2012, 10:39

    ΓΕΝΙΚΑ ΚΑΙ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ Η οδηγία 128/2009 είναι μια οδηγία πλαίσιο οπότε είναι σκόπιμο να εκλάβουμε το ΕΣΔ ως ένα πλαίσιο δράσεων δυναμικό και εξελίξιμο και όχι ως μια λεπτομερειακή νομοθεσία per se. Είναι ξεκάθαρο τόσο από την οδηγία, αλλά και από τις κατευθύνσεις των ΕΣΔ άλλων ΚΜ, ότι πρώτα γίνεται καταγραφή των υφιστάμενων πλαισίων ανά δράση και όπου χρειάζεται κατατίθεται συγκεκριμένη ρυθμιστική παρέμβαση για την εναρμόνιση με την οδηγία, η οποία άλλωστε ορίζει το γενικό πλαίσιο και επιτρέπει ευρύ φάσμα διακυμάνσεων στα ΚΜ. Η προαναφερόμενη εγγενής δυναμική του ΕΣΔ γίνεται εμφανής στο 4ο άρθρο, σημείο 1, τέταρτη παράγραφο της οδηγίας, όπου οι απόψεις ‘ενδιαφερομένων φορέων’ λαμβάνονται υποχρεωτικά υπόψη από τις αρμόδιες αρχές των ΚΜ, τόσο κατά την κατάρτιση όσο και κατά την αναθεώρηση των ΕΣΔ. Δυστυχώς η παρούσα πρόταση του ΕΣΔ δεν συμπεριλαμβάνει ούτε την έστω προσχηματική συμμετοχή των εν λόγω φορέων κατά την αναθεώρησή του. Επίσης το προτεινόμενο ΕΣΔ χαρακτηρίζεται από συγκεντρωτική δομή αρμοδιοτήτων στην Δ/νση Προστασίας Φυτικής Παραγωγής ακόμα και υφιστάμενων νομοθεσιών, όπως: 1. η Δια Βίου Μάθηση (νόμος 3879/2010 ΦΕΚ Α΄163) 2. Διαχείριση κενών συσκευασίας (νόμος 2939/2001 ΦΕΚ Α΄179, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει με τον νόμο 3854/2010 ΦΕΚ Α΄94) 3. Προστασία των υδάτων (οδηγία πλαίσιο για τα νερά) Για τις οποίες υφίστανται άλλες γενικότερα επισπεύδουσες αρμόδιες αρχές (υπηρεσίες και νομικά πρόσωπα εποπτευόμενα από το ΥΠΕΚΑ ή το Υπουργείο Παιδείας και δια Βίου Μάθησης), ενώ δεν διευκρινίζεται και η συμμετοχή άλλων Διευθύνσεων, Τμημάτων ή Οργανισμών και λοιπών Νομικών Προσώπων εποπτευόμενων από το ΥΠΑΑΤ με αρμοδιότητα πχ στην ενημέρωση του κοινού, στην εκπαίδευση των αγροτών, στον έλεγχο των υδάτων, στην πολλαπλή συμμόρφωση, στην ολοκληρωμένη εφαρμογή των γεωργικών φαρμάκων κλπ. Ειδικότερα για την κατάρτιση, θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι για όλα τα άλλα ΚΜ της ΕΕ η σημαντικότερη καινοτομία της οδηγίας είναι η θεσμοθέτηση της δυνατότητας πληροφόρησης του χρήστη των γεωργικών φαρμάκων στο σημείο πώλησης από καταρτισμένους πωλητές, σημείο το οποίο στην χώρα μας έχουμε από δεκαετίες καλύψει. Πράγματι η υποχρέωση της ύπαρξης υπεύθυνου επιστήμονα σχετικής τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (στην συνέχεια και για λόγους ευκολίας ‘γεωπόνου’) στα σημεία πώλησης, που ισχύει από το 1977 στην χώρα μας, υπερκαλύπτει τους σκοπούς της οδηγίας και κανένα μέχρι τώρα από τα άλλα ΚΜ δεν φαίνεται να έχει στο παρελθόν ή να σκοπεύει στο μέλλον να υιοθετήσει τόσο αναβαθμισμένα προσόντα για τους πωλητές – συμβούλους (στην ορθολογική χρήση των γεωργικών φαρμάκων). Είναι λοιπόν απορίας άξιο για ποιο σκοπό η χώρα μας αγνοεί αυτό το μεγάλο προβάδισμα στην συγκεκριμένη δράση, απαξιώνοντας το πτυχίο του γεωπόνου και εξομοιώνοντάς το με τον εκπαιδευμένο για κάποιες εβδομάδες πωλητή-συμβούλου άλλων ΚΜ (πχ Ολλανδία, Σουηδία κα), αναγκάζοντάς τον να παρακολουθεί ανά τακτά χρονικά διαστήματα σεμινάρια κατάρτισης και/ή να περνάει εξετάσεις. Πιό άλλο πτυχίο τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην χώρα μας αξιολογείται ως προς την δυνατότητα άσκησης του επαγγέλματος ανά πενταετία; Μήπως οι γιατροί, οι μηχανικοί ή οι δικηγόροι εξετάζονται ανά πενταετία ώστε να κρίνεται αν είναι ικανοί να συνταγογραφούν, να κατασκευάζουν κτήρια ή να παρίστανται σε δίκες; Η οδηγία μέσα στο γενικότερο πλαίσιο των 27 ΚΜ ζητεί στο άρθρο 5 σημείο 2 διαδικασίες για ‘τη χορήγηση, την ανανέωση και την ανάκληση’ των πιστοποιητικών κατάρτισης, αλλά στο ίδιο άρθρο στο πρώτο σημείο αναφέρει ότι ‘Η κατάρτιση συνίσταται σε αρχική και συμπληρωματική …. , ανάλογα με την περίπτωση’, επιτρέποντας στα ΚΜ να ορίσουν σύμφωνα με τις πραγματικές τους ανάγκες το αρχικό και συμπληρωματικό επίπεδο γνώσεων. Η χώρα μας λοιπόν δύναται αιτιολογημένα βάσει του πολύ υψηλού αρχικού επιπέδου γνώσεων να δηλώσει ότι δεν υφίσταται ανάγκη συμπληρωματικής κατάρτισης, αφού τον ρόλο πωλητή-συμβούλου έχουν αναλάβει επιστήμονες ανωτάτης εκπαίδευσης, οι οποίοι δύνανται με βάση τα ακαδημαϊκά τους προσόντα να παρακολουθούν τις εξελίξεις στην φυτοπροστασία την οποία έχουν σπουδάσει, με κάθε πρόσφορο μέσο. Και ερχόμαστε στο δεύτερο ακανθώδες θέμα, αυτό του μη ορισμού από την χώρα μας ως βασικό πτυχίο αυτό του γεωπόνου, για όποιον επιθυμεί να είναι αποκλειστικά σύμβουλος στην ορθολογική χρήση των γεωργικών φαρμάκων, χωρίς να εμπλακεί στην πώληση των φαρμάκων. Αν και στον ορισμό του συμβούλου στο τρίτο άρθρο της οδηγίας γίνεται αναφορά σε ‘επαρκείς γνώσεις’ του συμβούλου, επιτρέποντας τεχνηέντως σε κάθε ΚΜ να ορίσει την επάρκεια, κάτι τέτοιο δεν έγινε ούτε στον νόμο 4036/12, ούτε γίνεται με το προτεινόμενο ΕΣΔ, όπου και άλλα ‘βασικά πτυχία’ γίνονται δεκτά για τον σύμβουλο. Εννοείται ότι καθώς ορίζεται ως βασικό προσόν για την πώληση-συμβουλή των γεωργικών φαρμάκων το πτυχίο του γεωπόνου, το ίδιο πτυχίο θα πρέπει κατ’ ελάχιστον να κατέχει και όποιος επιθυμεί να δραστηριοποιηθεί μόνο στην συμβουλή της ορθολογικής χρήσης των γεωργικών φαρμάκων. Ενώ όπως και παραπάνω βρίσκω την υποχρέωση για συμπληρωματική κατάρτιση που αναφέρει η οδηγία μη υποχρεωτική και ασύμβατη για ένα πτυχίο τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Το τρίτο θέμα άπτεται της εκπαίδευσης των αγροτών, όπου βάσει στοιχείων από την διαθέσιμη στο ‘CIRCA.eu’ τελική έκθεση της ομάδας εργασίας εμπειρογνωμόνων των ΚΜ για την οδηγία που έγινε στο Ελσίνκι τον περασμένο Οκτώβριο, οι συνολικά κατηρτισμένοι χρήστες κυμαίνονται για τα ΚΜ που έχουν συστήματα από την δεκαετία του 1990 από τους 20.000 τις Σουηδίας στους 170.000 της Ολλανδίας. Έχοντας υπόψη αυτά τα πραγματικά νούμερα πρέπει στην χώρα μας, για την επιμόρφωση του κατά πολύ μεγαλύτερου πλήθους των εν δυνάμει χρηστών, να είμαστε εφευρετικοί και να αξιοποιήσουμε το μοναδικό συγκριτικό μας πλεονέκτημα της ενασχόλησης στην πώληση-συμβουλή των γεωργικών φαρμάκων πτυχιούχων γεωπόνων. Το σύστημα αναφέρεται διεθνώς ως ‘to train the trainers’ , δηλαδή να εκπαιδεύσουμε τους, ήδη κατέχοντες επαρκές βασικό πτυχίο, γεωπόνους πωλητές –συμβούλους ή απλά συμβούλους να γίνουν οι εκπαιδευτές των αγροτών. Κάτι παρεμφερές έγινε και με τους μηχανικούς οι οποίοι εκπαιδεύτηκαν από το ΤΕΕ ώστε να αποκτήσουν μια προστιθέμενη αξία, αυτή του ενεργειακού επιθεωρητή, παρομοίως οι γεωπόνοι μπορεί να εκπαιδευτούν ώστε να γίνουν οι ίδιοι εκπαιδευτές των αγροτών. Άλλωστε η συγκεκριμένη εκπαίδευση των αγροτών δεν είναι σκόπιμο να γίνει στις αίθουσες των ΙΕΚ και των ΚΕΚ αλλά στον φυσικό χώρο των γεωπόνων, δηλαδή στα χωράφια ή και στα μαγαζιά των γεωργικών εφοδίων (ιδιωτικά και συνεταιριστικά) όπου υπάρχει πρόσβαση σε φάρμακα, μηχανήματα εφαρμογής και εργαλεία διαχείρισης του κινδύνου (πχ μέσα προστασίας, low drift nozzles κα), τα οποία στην ελληνική πραγματικότητα επίσης διαθέτει την αγορά και στον τελικό χρήστη το κάθε μαγαζί γεωργικών εφοδίων. Μια τέτοια προσέγγιση θα επιτρέψει και την δραστηριοποίηση των αγροτικών συνεταιρισμών, οι οποίοι επίσης στην ελληνική πραγματικότητα διαχειρίζονται καταστήματα γεωργικών εφοδίων. Πέραν του πλεονεκτήματος της αμεσότητας κατάρτισης και πράξης και της περαιτέρω δέσμευσης του πωλητή-συμβούλου που επιλέγει να διδάξει τις αρχές της ολοκληρωμένης διαχείρισης στους αγρότες με τους οποίους συνεργάζεται, η παραπάνω πρόταση καταλήγει εμφανώς σε ηπιότερη ‘κοστολόγηση’ της κατάρτισης των αγροτών από την αναφερόμενη στο προτεινόμενο ΕΣΔ. Μια άλλη πρόταση που θα μπορούσε να λύσει το πρόβλημα του μεγάλου πλήθους των αγροτών-χρηστών έρχεται από την εναρμόνιση της οδηγίας από το Ηνωμένο Βασίλειο (statutory instrument 2012N.1657) όπου στο σημείο 9.5&6 αναφέρει ότι η πώληση του γεωργικού φαρμάκου για επαγγελματίες μπορεί να γίνει είτε σε καταρτισμένο χρήστη είτε σε άλλο πρόσωπο αρκεί να εξασφαλίζεται ότι η χρήση να του προϊόντος θα γίνεται ‘υπό την επίβλεψη’ καταρτισμένου χρήστη, οπότε εναπόκειται στην αρμόδια αρχή να καθορίσει πώς το τελευταίο τεκμαίρεται. Ένα επίσης σημείο έχει να κάνει με την υποχρέωση που αναφέρεται στο προτεινόμενο ΕΣΔ οι εκπαιδευτές να έχουν πιστοποιητικό ΕΚΕΠΙΣ αν και στον νόμο για τη Δια Βίου Μάθηση (νόμος 3879/2010 ΦΕΚ Α΄163) άρθρο 19, σημείο2 η υποχρέωση αυτή περιορίζεται στα χρηματοδοτούμενα από δημόσιους πόρους προγράμματα μη τυπικής εκπαίδευσης, οπότε ούτε χρειάζεται να επαναλαμβάνεται αυτή η αξίωση στα ΕΣΔ, ούτε να γενικεύεται και στα μη χρηματοδοτούμενα από δημόσιους πόρους προγράμματα, όπως άλλωστε ισχύει για όλα τα μη χρηματοδοτούμενα προγράμματα μη τυπικής εκπαίδευσης. Στον αντίποδα στο προτεινόμενο ΕΣΔ δεν γίνεται αναφορά στην προβλεπόμενη από τον ίδιο νόμο άρθρο 4, σημείο 6, παράγραφος 3 ΚΥΑ για την οργάνωση του συστήματος διοίκησης φορέων της μη τυπικής εκπαίδευσης για συγκεκριμένα αντικείμενα, στη σύνταξη της οποίας συμπράττει και ο ‘κατά περίπτωση αρμόδιος Υπουργός’.