Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'Ευάγγελος Γογγολίδης' | 18 Ιανουαρίου 2012, 12:47

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  Αποψη για την προτεινόμενη συγχώνευση των 3 Ινστιτούτων στο Δημόκριτο σε ένα υπερ-ινστιτούτο 70 περίπου ερευνητών με θέμα την Νανοτεχνολογία. Ευάγγελος Γογγολίδης Δρ Χημικός Μηχανικός Διευθυντής Ερευνών, Ινστιτούτο Μικροηλεκτρονικής ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος http://imel.demokritos.gr http://imel.demokritos.gr/staffpages/Gogolides/index.shtml Στο κείμενο για την αναδιάρθρωση του Ερευνητικού Ιστού της χώρας η ΓΓΕΤ προτείνει « τη συγχώνευση των ΙΕΥ, ΙΦ και ΙΜ λόγω θεματικής συνάφειας, αλληλεπίδρασης και συνεργασίας μεταξύ των ινστιτούτων, της δημιουργίας κρίσιμης μάζας στον τομέα των προηγμένων υλικών, των φυσικοχημικών διεργασιών, της νανοτεχνολογίας και των μικροσυστημάτων, της συμπλήρωσης με πρόσθετα συμπληρωματικά αντικείμενα και κατάλληλη μετονομασία του συγχωνευμένου ινστιτούτου (π.χ. Προηγμένα Υλικά, Διεργασίες και Νανοτεχνολογία)» Θέλω να εκφράσω την άποψη μου που περιέχει την εμπειρία μου σαν ερευνητής τα τελευταία 20 χρόνια και σαν εκδότης ενός διεθνούς περιοδικού για την μικροηλεκτρονική και την νανοτεχνολογία (http://www.journals.elsevier.com/microelectronic-engineering/ ). Οταν πριν 20 χρόνια ο Μιχάλης Χατζάκης ήλθε σαν ερευνητής από την ΙΒΜ και σαν μέλος της ακαδημίας των ΗΠΑ να αναλάβει το νέο αυτό Ινστιτούτο Μικροηλεκτρονικής (ΙΜΗΛ) σαν διευθυντής είχε σαν στόχο να έλθει στην Ελλάδα η βιομηχανία της ηλεκτρονικής και της μικροηλεκτρονικής, και το Ινστιτούτο να αποτελέσει καταλύτη για την έρευνα, την εκπαίδευση υψηλής στάθμης στελεχών και την προαγωγή εν γένει του κλάδου. Στα χρόνια που ακολούθησαν το Ινστιτούτο Μικροηλεκτρονικής έγινε διεθνώς γνωστό τόσο για την έρευνα όσο και για την συνεργασία του με μεγάλες εταιρείες του εξωτερικού. Το Ινστιτούτο εγκατέστησε μια μοναδική υποδομή που έφερε στην Ελλάδα την μικρο και νανο κατασκευαστική και την μικρο – νανο τεχνολογία. Μπορεί να μην έγιναν στην Ελλάδα εργοστάσια κατασκευής ολοκληρωμένων κυκλωμάτων, αυτό ομως συνέβη γιατι έφυγαν από την Ευρώπη και την Αμερική για την Ασία, ακολουθώντας την καταστροφική «μόδα» των καιρών. Ομως το Ινστιτούτο έδρασε σαν καταλύτης για την δημιουργία του σχεδιαστικού κλάδου και πολλών εταιρειών στο Συνεργατικό Σχηματισμό Συστημάτων και Εφαρμογών Νανο/Μικροηλεκτρονικής (mi-Cluster http://www.corallia.org/el/innovation-clusters/mi-cluster.html ). Επίσης το Ινστιτούτο έφερε στην Ελλαδα τον κλάδο των μικρο και νανο συστημάτων, για τον οποίο έχει αναγνωριστεί σαν ευρωπαικός πόλος αριστείας (www.imel.demokritos.gr ). Σήμερα που ζούμε το big-bang και την εφαρμογή της ηλεκτρονικής σε ένα τεράστιο εύρος επιστημονικών πεδίων, το Ινστιτούτο Μικροηλεκτρονικής δεν κάνει μόνο ηλεκτρονική! Κάνει διατάξεις νανοηλεκτρονικής, οργανικά ηλεκτρονικά, φωτοβολταικές κυψέλες από πυρίτιο ή οργανικά ή υβριδικά υλικά, μικρορευστονικές διατάξεις, αλλά και μικροσυστήματα για βιολογικές, περιβαλλοντικές ή ενεργειακές εφαρμογές. Το βασικό χαρακτηριστικό του είναι η ισχυρή διεπιστημονικότητα του και η υποστήριξη κοινών υποδομών μεγάλης αξίας. Μπορεί η βιομηχανία των chip να μην ήλθε στην Ελλάδα για να κάνει μνήμες ή επεξεργαστές, αλλά η χώρα σήμερα έχει εταιρείες κατασκευής φωτοβολταικών Πυριτίου που χρειάζονται ένα Ινστιτούτο και ανθρώπους με γνώση στο αντικείμενο. Αύριο μπορεί στην χώρα να υπάρξουν εταιρείες παραγωγής οργανικών ηλεκτρονικών, ή οργανικών φωτοβολταικών, ή μικρο αισθητήρων και ανιχνευτών για τα νερά, την υγεία, τις καλλιέργειες. Γιατί πρέπει να σβήσει από το χάρτη ένας άριστος (αποδεδειγμένα από συνεχείς αξιολογήσεις) χώρος και να συρρικνωθεί; Γιατί ο Ελληνας πολίτης να χάσει ότι πλήρωσε μέχρι τώρα; Τι σκοπό λογιστικό εξυπηρετεί η συρρίκνωση ενός Ινστιτούτου που όχι μόνο δεν «κάθεται» αλλά έχει «φέρει τα λεφτά του» με εκατοντάδες ανταγωνιστικά προγράμματα; Αντί της ενισχύσεως επιλέγουμε την συγχώνευση; Θα μπορούσε βέβαια να ισχυριστεί κανείς ότι η συγχώνευση δημιουργεί στο Δημόκριτο ένα Ινστιτούτο μαμούθ με αντικείμενο τα Νανο-υλικά και την Νανοτεχνολογία, οπότε δημιουργεί κρίσιμη μάζα στην χώρα, και στο κέντρο ενώνοντας 70 περίπου ερευνητές. Θα ήθελα στο σημείο αυτό να ξεκαθαρίσω μερικούς όρους που συγχέονται. Η νανοεπιστήμη και νανοτεχνολογία είναι ένας διεπιστημονικός κλάδος και στηρίζεται στους εξής πυλώνες: Α) Νανουλικά Β) Β1) διεργασίες σύνθεσης νανο υλικών και αυτοργάνωσης και Β2) διεργασίες νανο-κατασκευαστικής (συνήθως top-down). Οι διεργασίες Β1 και Β2 ονομάζονται συχνά και με τον όρο νανοτεχνολογίες Γ) Μικρο-Νανο-διατάξεις (ηλεκτρονικές (τρανσίστορ, μνήμες), μηχανικές (δοκοί), ρευστονικές (κανάλια ροής ρευστών), αισθητήρες (ανίχνευση ουσιών, βιομορίων κλπ), ενεργειακές (φωτοβολταικές κυψέλες, διατάξεις συλλογής ενέργειας στην μικρο – νανοκλίμακα), οπτικές κλπ) Δ) Μικρο-Νανο-Συστήματα. Ολοκλήρωση των διατάξεων για την δημιουργία συστημάτων (π.χ. Ολοκληρωμένα κυκλώματα, φωτοβολταικά συστήματα, ολοκληρωμένα μικρο αναλυτικά συστήματα). Το τελευταίο αυτό κομμάτι της νανοτεχνολογίας είναι το πιο δύσκολο και χρειάζεται συνέργεια πολλών κλάδων, μηχανικούς πολλών ειδικοτήτων, και έχει άμεση σχέση με καινοτόμα προιόντα. Τα Ινστιτούτα Φυσικοχημείας (ΙΦ) και Υλικών (ΙΕΥ) καταλαμβάνουν κυρίως τους πυλώνες Α, και Β1 της νανο-επιστήμης και νανοτεχνολογίας. Το Ινστιτούτο Μικροηλεκτρονικής (ΙΜΗΛ) καταλαμβάνει κυρίως τους πυλώνες Β2, Γ, Δ. Δεν είναι τυχαίο οτι το ΙΦ και το ΙΕΥ εντάσσονται στον τομέα των φυσικών επιστημών, ενώ το ΙΜΗΛ εντάσσεται στον τομέα των μηχανικών. Η προτεινόμενη συγχώνευση είναι λάθος και θα συντελέσει σε μεγάλη απώλεια γνώσεως, εμπειρίας, και χρημάτων που έχουν επενδυθεί καθώς και σε ελαχιστοποίηση της πιθανότητας συνέργειας με την Ελληνική βιομηχανία υψηλής τεχνολογίας. Πιθανόν δε και να οδηγήσει σε εντάσεις την υπάρχουσα αγαστή συνεργασία των ερευνητών στα 3 Ινστιτούτα. Η συγχώνευση με τις σημερινές συνθήκες των 50 περίπου ερευνητών των ΙΦ και ΙΕΥ με τους 17 ερευνητές στο ΙΜΗΛ θα αραιώσει και θα συρρικνώσει την δυνατότητα να βοηθήσουμε και να καθοδηγήσουμε στην χώρα μας τις δραστηριότητες σε νέες διατάξεις και συστήματα. Πέρα από τα παραπάνω η διοίκηση ενός τόσο μεγάλου Ινστιτούτο που θα αποτελεί το 40-%0% του δυναμικού του Δημόκριτου θα είναι δύσκολη, και το Ινστιτούτο θα είναι ανισόρροπα μεγάλο τόσο μέσα στο Δημόκριτο, όσο και στην Ελλάδα γενικώς. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο Δημόκριτος είναι ένας πόλος νανοτεχνολογίας που μπορεί να δράσει για το καλό της πατρίδας μας. Ας το κάνει με δύο μεγάλα Ινστιτούτα Νανοτεχνολογίας: α) Ινστιτούτο Νανουλικών και φυσικοχημικών διεργασιών, β) Ινστιτούτο Μικρο-νανο-βιο συστημάτων, Νανοτεχνολογιών και μικροηλεκτρονικής. Ας αφεθούν ελεύθεροι οι ερευνητές να αυτοργανωθούν εντασσομενοι σε οποιο σχήμα τους εκφράζει. Ας μήν πάμε για να εξοικονομήσουμε μία διοικητική θέση να βάλουμε τα δύο (τρία!) πόδια σε ένα παπούτσι.