• Σχόλιο του χρήστη 'ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΑΡΑΚΥΡΙΟΣ' | 7 Ιουλίου 2010, 10:16

    Στόχος της Δια Βίου Μάθησης (και όχι του νομοσχεδίου) είναι να ΠΕΡΑΣΕΙ στη νοοτροπία του κάθε πολίτη ένα αρχαίο ρητό: "Γηράσκω αεί διδασκόμενος". Δεν το έλεγαν βέβαια Life Long Learning (LLL), όπως οι σύγχρονοι, αλλά είχε την ίδια ουσία: ο άνθρωπος, όσο ζει, ΔΕ σταματάει να μαθαίνει. Οι Ευρωπαίοι το αναπτύσσουν εδώ και 10 χρόνια. Μάλιστα, μας πληρώνουν κιόλας για να το αναπτύξουμε. Ποιο; Μα, το LLL, μέσω προγραμμάτων που ακούμε, όπως Comenius, Erasmus, DaVinci, κτλ. Είχαν όμως επιτυχία στη χώρα μας οι δράσεις για τις οποίες κάποιοι πληρώνονται τη τελευταία δεκαετία; Αν θυμηθούμε λίγο τις "συνήθειες" των μαθητών, οι οποίοι αν και αποκλείονται (βάσει της πρότασης νόμου, λόγω της εξαίρεσης του τυπικού συστήματος εκπαίδευσης) από τη Δια Βίου Μάθηση, είναι οι κύριοι εκφραστές της, θα δούμε πως δεν έχει αλλάξει κάτι τα τελευταία 30 χρόνια: Ναι, μετά τη μεταπολίτευση, στόχος όλων των γονιών ήταν να "μορφώνονται" τα παιδιά τους. Σχολεία, Φροντιστήρια, Ιδιαίτερα, όλα στο βωμό της εισαγωγής στο Πανεπιστήμιο. Όλα όμως με ένα στόχο, ένα χαρτί, την επιτυχία στις γραπτές εξετάσεις. Κιαν τα μπουγέλα που παίζουν τα παιδιά την τελευταία ημέρα των εξετάσεων κάθε σχολική χρονιά (ακόμα θυμάμαι τους Λυκειάρχες - Γυμνασιάρχες να ψάχνουν για να κλείσουν την κεντρική βάνα του νερού) είναι κάτι απόλυτα θεμιτό και "δροσιστικό" -ταιριάζει κιόλας στην ηλικία αυτή- των μαθητών όχι των καθηγητών-, η άλλη συνήθεια, αυτή της καύσης των βιβλίων είναι που πρέπει να μας απασχολήσει ιδιαίτερα. Καίγοντας τα βιβλία τους οι μαθητές δηλώνουν το τέλος μιας εποχής γιαυτούς, το κλείσιμο μιας περιόδου. Δεν το βλέπουν ως ένα σκαλοπάτι που πρέπει να ανεβούν για το επόμενο (αυτό δεν είναι και η Δια Βίου Μάθηση;) αλλά ως μια πόρτα που κλείνει πίσω τους, κάτι που τελείωσαν και δε θέλουν να ξανάρθει. Όσο κιαν αγωνιούν τον Σεπτέμβρη να δουν ξανά τους φίλους τους, να μαζευτούν όλοι μαζί στο σχολείο, τον Μάϊο πάλι θα κάνουν τα ίδια. Γιατί; Προφανώς επειδή κουράζονται, καταπιέζονται, κάνουν κάτι που δεν τους αρέσει, κτλ. Με την πρόσκληση αυτή, ζητείται μια μέθοδος με την οποία όλοι αυτοί οι άνθρωποι, Έλληνες πολίτες, έχοντας τις εμπειρίες που αναφέρθηκαν παραπάνω, θα πιστέψουν και θα ενστερνιστούν πως η μάθηση είναι ένα αγαθό το οποίο θα πρέπει συνεχώς να επιδιώκουν. Οι ίδιοι άνθρωποι που, μόλις τελείωναν τη σχολική χρονιά έστελναν στην πυρά ό,τι τους παρείχε τη μάθηση. Αυτοί που πετούσαν μαύρη πέτρα πίσω τους μόλις έπαιρναν το πτυχίο από το πανεπιστήμιο. Είχαν και καλές εντυπώσεις βέβαια, όλες συνδυασμένες με εξωσχολικές δραστηριότητες. Ας μην ξεχάσουμε τέλος πως οι Έλληνες (και μόνο ένα μικρό ποσοστό από αυτούς), όταν τελειώσουν τις σπουδές τους, χρησιμοποιούν το βιβλίο μόνο για ξεκούραση ενώ το στυλό το χρησιμοποιούν μόνο για να γράψουν κάποιο τηλέφωνο, μια υπενθύμιση ή τα απαραίτητα ψώνια (ελάχιστοι). Για δε το πληκτρολόγιο του υπολογιστή και τον επεξεργαστή κειμένου, η χρήση του περιορίζεται σε δραστηριότητες συναφείς με το επάγγελμα τους. Τα παραπάνω είναι το πρόβλημα, το εμπόδιο στην εφαρμογή όχι μόνο του νομοσχεδίου αλλά κυρίως της ιδέας της Δια Βίου Μάθησης. Μέσα στο νομοσχέδιο προβλέπεται ένα Εθνικό Δίκτυο Δια Βίου Μάθησης. Ποιοι πρέπει να είναι οι στόχοι του, φυσικά κατά την προσωπική, ταπεινή μου γνώμη; 1. Εκπαίδευση των εκπαιδευτικών. Θα πρέπει οι ίδιοι οι εκπαιδευτικοί, από την προσχολική αγωγή ακόμα, να εκπαιδεύουν τους μαθητές τους έτσι ώστε αυτοί να ενστερνιστούν όχι μόνο την αναγκαιότητα αλλά και τη φύση της Δια Βίου Μάθησης. Είναι ευνόητο πως η εκπαίδευση αυτή θα πρέπει να συνεχίζεται σε όλο το φάσμα της εκπαίδευσης. 2. Εκπαίδευση των Γονέων. Οι γονείς, που δεν είναι πια αγράμματοι τόσο ώστε να αφήσουν στους ειδικούς (δασκάλους, εκπαιδευτικούς γενικά) εξ ολοκλήρου την τύχη των παιδιών τους, θα πρέπει να συνεργαστούν επιτέλους με τους εκπαιδευτικούς και να παίξουν και αυτοί το ρόλο τους. Δεν μπορεί από τη μια να κατηγορούν το δάσκαλο ("καλά, τι έκανε ο δάσκαλος σας και δε σας το έμαθε αυτό;") και από την άλλη, μόλις βρουν τα σκούρα, είτε από έλλειψη γνώσεων ("και που θες να το ξέρω αυτό, φυσικός είμαι;") είτε από βαριεστημάρα ("τώρα έχω δουλειά, δε βλέπεις που καίγομαι; ρώτα αύριο το δάσκαλο σου") να στέλνουν το παιδί τους σε αυτόν. Θα πρέπει να συνεργαστούν με το δάσκαλο γιατί και οι 2 τους έχουν ένα κοινό στόχο: τη σωστή εκπαίδευση του παιδιού. 3. Αλλαγή Εκπαιδευτικού Συστήματος. Και δεν εννοώ τη γνωστή (και συχνή) εναλλαγή του ονόματος των Πανελληνίων σε Πανελλαδικές, ή τον αριθμό των μαθημάτων και τον υπολογισμό των μορίων. Θα πρέπει να "στηθεί" εξ αρχής το εκπαιδευτικό μας σύστημα. ΔΕΝ είμαστε πια στη βιομηχανική εποχή όπου η παροχή γνώσεων και η εξειδίκευση ήταν το παν. Σήμερα η γνώση είναι διάχυτη και ελεύθερη, είτε στις βιβλιοθήκες, είτε στο διαδίκτυο. Τα παιδιά μας (και εμείς) έχουν ανάγκη από άλλες δεξιότητες, όπως η μεθοδολογία αναζήτησης, η δυνατότητα κρίσης και αξιολόγησης πληροφοριών αλλά και σύνθεσης νέων. Πως όμως είναι δυνατόν ένας άνθρωπος να "κρίνει" μια πληροφορία, όταν έχει εκπαιδευθεί να μην κρίνει ποτέ τους δασκάλους του, τους γονείς του αλλά και τα βιβλία που διαβάζει; Και φυσικά, μέσω των εξετάσεων, αν διαφωνεί κάπου, π.χ. σε ένα κομμάτι του βιβλίου, μόλις το εκφράσει τιμωρείται στυγνά από ίδιο το σύστημα. Οι εξετάσεις είναι μια διαδικασία "αξιολόγησης" όχι της μάθησης αλλά της δυνατότητας επανάληψης συγκεκριμένων πληροφοριών. Αυτές θα κρίνουν την επιτυχία (ή μη) ενός ανθρώπου στη ζωή του; Οι προτάσεις μου μάλλον είναι έξω από το πλαίσιο στο οποίο κινείται το νομοσχέδιο. Προφανώς γιατί το παρόν νομοσχέδιο ΔΕ θέλει να "ανακατέψει" τα πράγματα στην "τυπική" εκπαίδευση. Δεν είναι όμως δυνατόν να αλλάξει η νοοτροπία των ανθρώπων επηρεάζοντας μόνο ένα μέρος της ζωής τους, αυτό το κομμάτι μετά την τυπική εκπαίδευση, καθώς η ζωή είναι ενιαία. Και το κυριότερο, η νοοτροπία ΔΕΝ αλλάζει με νομοσχέδια αλλά με συστηματική και συνεχή προσπάθεια. Δρ. Χρήστος Καρακύριος