Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'Εθνική Τεχνολογική Πλατφόρμα «Food for Life»' | 21 Μαρτίου 2011, 17:41

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  Επικροτούμε το γεγονός ότι τα «ΤΡΟΦΙΜΑ» στον Οδηγό Εφαρμογής αποτελούν ξεχωριστό Τομέα Προτεραιότητας και ότι οι ερευνητικές προτεραιότητες της Εθνικής Τεχνολογικής Πλατφόρμας «Food for Life» για την περιοχή «ΤΡΟΦΙΜΑ», που αποτελούν προϊόν διαβούλευσης της Βιομηχανίας με τους εθνικούς ερευνητικούς φορείς, έχουν συμπεριληφθεί στον Οδηγό Εφαρμογής (Παράγραφος 4). Η Εθνική Τεχνολογική Πλατφόρμα «Food for Life» συγκροτήθηκε το Μάιο του 2009, με πρωτοβουλία του ΣΕΒΤ (Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών Τροφίμων) και της ΕΤΑΤ Α.Ε. (Εταιρείας Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης Βιομηχανίας Τροφίμων, εποπτευόμενης από την ΓΓΕΤ), στα πλαίσια της αντίστοιχης Ευρωπαϊκής Τεχνολογικής Πλατφόρμας. Η Εθνική Τεχνολογική Πλατφόρμα «Food for Life», όπως και η αντίστοιχη Ευρωπαϊκή, συγκεντρώνει τους κύριους «εταίρους» του κλάδου των τροφίμων, όπως μεγάλες και μικρομεσαίες επιχειρήσεις του χώρου, επιχειρήσεις της πρωτογενούς παραγωγής, ερευνητικά κέντρα και πανεπιστήμια, ελεγκτικούς φορείς, παράγοντες πολιτικού σχεδιασμού, ενώσεις καταναλωτών κ.λπ. Μέχρι σήμερα, στην Εθνική Πλατφόρμα συμμετέχουν πάνω από 20 Πανεπιστήμια, ερευνητικοί και λοιποί φορείς, που εμπλέκονται ενεργά με την έρευνα στο πεδίο των τροφίμων και της διατροφής, καθώς και μεγάλος αριθμός επιστημόνων από τις επιχειρήσεις του κλάδου (βλ. Παράρτημα ΙΙ). Κύριος στόχος είναι οι ερευνητικές προσπάθειες γύρω από τα τρόφιμα, να ενταχθούν σε μία ενιαία στρατηγική, που θα στοχεύει στη μεγιστοποίηση των αποτελεσμάτων της έρευνας για την ωφέλεια του καταναλωτή και τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας. Με δεδομένο δε ότι η Ελληνική Βιομηχανία Τροφίμων είναι ο πιο σημαντικός Κλάδος της Ελληνικής μεταποίησης θεωρούμε ότι ο προϋπολογισμός για τα «ΤΡΟΦΙΜΑ» θα έπρεπε να είναι σημαντικά μεγαλύτερος από τον προϋπολογισμό των άλλων τομέων προτεραιότητας. Λαμβάνοντας υπόψη τα στοιχεία της έρευνας του ΙΟΒΕ για την Ελληνική Βιομηχανία Τροφίμων για το 2010, προκύπτει ότι ο Κλάδος κατέχει εξέχουσα θέση στην ελληνική οικονομία συνεισφέροντας το 2,8% στο σύνολο της οικονομίας και παρουσιάζει την υψηλότερη συμβολή σε όλα τα βασικά μεγέθη της μεταποίησης, όπως οι πωλήσεις, η προστιθέμενη αξία, ο αριθμός επιχειρήσεων και η απασχόληση. Ορισμένα από τα μεγέθη, που τεκμηριώνουν την ιδιαίτερη σημασία της Βιομηχανίας Τροφίμων είναι τα ακόλουθα: • απασχολεί το 22% του εργατικού τομέα της μεταποίησης, που μεταφράζεται σε 350.000 άμεσα και έμμεσα εργαζομένους, κατέχοντας το υψηλότερο ποσοστό από κάθε άλλο μεταποιητικό κλάδο, • πραγματοποιεί τις υψηλότερες πωλήσεις, πάνω από 12,5 δισεκ. €, καλύπτοντας το 21% του συνόλου του μεταποιητικού τομέα, • περιλαμβάνει το 17% του συνόλου των βιομηχανικών επιχειρήσεων, • κατατάσσεται πρώτη στο μερίδιο του συνόλου της προστιθέμενης αξίας της μεταποίησης με ποσοστό 20%, και • αποτελεί έναν κλάδο ιδιαιτέρως δυναμικό, ανταγωνιστικό και εξωστρεφή, δεδομένου ότι:  το 2008 η εγχώρια παραγωγή τροφίμων παρουσίασε αύξηση 1,2% όταν το σύνολο της μεταποίησης παρουσίασε πτώση 4,2%,  καλύπτει το 15% των εξαγόμενων προϊόντων, και  έχει έντονη επενδυτική και εμπορική δραστηριότητα στα Βαλκάνια και σε άλλες χώρες. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι Υγιεινή διατροφή Στόχος είναι η ανάπτυξη διαιτητικών στρατηγικών που βελτιώνουν την υγεία και μειώνουν τους κινδύνους από ασθένειες που σχετίζονται με τα διατροφικά πρότυπα. • Έρευνα για την κατανόηση της επίδρασης των συστατικών των τροφίμων ή των διατροφικών προτύπων στην πρόληψη των χρόνιων νοσημάτων. • Έρευνα και αξιολόγηση της διατροφικής αξίας προϊόντων εθνικής σημασίας και της επίδρασής τους στην υγεία του γενικού πληθυσμού και στην πρόληψη χρόνιων νοσημάτων (παχυσαρκία, καρκίνος, υπέρταση, διαβήτης). Μελέτη της επίδρασης της επεξεργασίας και της συντήρησης στη διατροφική τους αξία καθώς και των αλληλεπιδράσεων επιμέρους τροφίμων με άλλα τρόφιμα. Συμπεριφορά και προτιμήσεις καταναλωτών Στόχος είναι η κατανόηση της συμπεριφοράς και των προτιμήσεων των καταναλωτών και ιδιαίτερα σε σχέση με την υγεία. • Μελέτη των διαδικασιών και των προσδιοριστικών παραγόντων της συμπεριφοράς των καταναλωτών στην επιλογή υγιεινών τροφών και ιδιαίτερα των παραγόντων, που σχετίζονται με την επιλογή υγιεινών τροφών. Ανάπτυξη στρατηγικών για τη βελτίωση της ελκυστικότητας των υγιεινών τροφών. Ανάπτυξη τροφίμων υψηλής προστιθέμενης αξίας και νέων προϊόντων για την κάλυψη συγκεκριμένων αναγκών και προτιμήσεων. Στόχος είναι η ανάπτυξη τροφίμων υψηλής ποιότητας και διατροφικής αξίας, τα οποία βελτιώνουν την υγεία και ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις του σύγχρονου τρόπου ζωής. Έμφαση θα δοθεί στα προϊόντα μεγάλης σημασίας για την εθνική οικονομία. • Ανάπτυξη δεικτών σήμανσης και μεθόδων μοριακού ελέγχου για την ταυτοποίηση και την ιχνηλασιμότητα τροφίμων, παραδοσιακών προϊόντων, προστατευόμενων προϊόντων (ΠΟΠ ή ΠΓΕ). • Νέες μέθοδοι και εφαρμογές για την αξιολόγηση των οργανοληπτικών χαρακτηριστικών. • Ανάπτυξη και παραγωγή βιοδραστικών συστατικών και προϊόντων με έμφαση στη χρήση της βιοτεχνολογίας και της νανοτεχνολογίας. • Τροποποίηση φυσικών ιδιοτήτων βιοδραστικών συστατικών με στόχο τη βελτιωμένη ενσωμάτωσή τους σε τρόφιμα και ανάπτυξη βελτιωμένων πρώτων υλών ή / και νέων προϊόντων διατροφής, με χαρακτηριστικά, που να καλύπτουν τις ειδικές απαιτήσεις συγκεκριμένων ομάδων καταναλωτών • Ανάπτυξη τροφίμων και συστατικών για τη βιομηχανία τροφίμων με τη χρήση βιοτεχνολογικών μεθόδων όπως: εναρκτήριες καλλιέργειες, ένζυμα, βιοσυντηρητικά, βιοδραστικά συστατικά κ.λ.π. • Ανάπτυξη προϊόντων υψηλής διατροφικής αξίας για καλύτερο και υγιεινότερο τρόπο ζωής. • Νέες ή συνδυασμένες αναλυτικές μέθοδοι προσδιορισμού (NMR, IR-MS, NIR, ICP-MS, GC-MS, LC-MS/MS) της αυθεντικότητας τροφίμων (ΠΟΠ, ΠΓΕ). Βελτίωση των διεργασιών, της συσκευασίας και του ελέγχου για την παραγωγή προϊόντων υψηλής προστιθέμενης ποιότητας: • Νέες τεχνολογίες επεξεργασίας για τη βελτίωση της ποιότητας και την παράταση του χρόνου ζωής στο ράφι και της φρεσκάδας των προϊόντων. • Νέα υλικά συσκευασίας με βελτιωμένη λειτουργικότητα και ελεγχόμενη βιοδιασπασιμότητα, μέθοδοι συνδυασμού της συσκευασίας με τεχνολογίες συντήρησης, ανάπτυξη προσεγγίσεων για «ενεργές και έξυπνες» (active and intelligent) συσκευασίες. • Ανάπτυξη συσκευών, τεχνικών και συστημάτων, που επιτρέπουν την άμεση και in situ παρακολούθηση και αξιολόγηση της ποιότητας, της ασφάλειας και των ιδιοτήτων των τροφίμων. • Αποτίμηση και βελτίωση υφιστάμενων βασικών τεχνολογιών και διεργασιών παρασκευής τροφίμων (σε κλίμακα βιομηχανική, μαζικής εστίασης και οικιακής) σε σχέση με την ασφάλεια, και τη διατροφική αξία, λαμβάνοντας υπόψη και περιβαλλοντικές και οικονομικές πτυχές. • Ανάπτυξη νέων μεθόδων ή διεργασιών για τη βελτιστοποίηση της βιοδιαθεσιμότητας και της λειτουργικότητας των βιοδραστικών συστατικών των τροφίμων. • Ανάπτυξη γρήγορων και χαμηλού κόστους μεθόδων ελέγχου και ανίχνευσης μολυσματικών ή/και τοξικών παραγόντων, περιπτώσεων νοθείας ή περιπτώσεων γενετικών τροποποιήσεων στα τρόφιμα και στη διατροφική αλυσίδα. • Ανάπτυξη νέων τεχνικών και εφαρμογή ολοκληρωμένων συστημάτων ιχνηλασιμότητας κατά την πρωτογενή παραγωγή, τη μεταποίηση, τον έλεγχο, τη διακίνηση, τη διάθεση και την κατανάλωση των τροφίμων, με στόχο τον αποτελεσματικό εντοπισμό και την εξάλειψη των ενδεχόμενων κινδύνων για την υγεία των καταναλωτών και την αποτελεσματική διαχείριση κρίσεων. Εφαρμογές των Πράσινων Τεχνολογιών στη Βιομηχανία Τροφίμων • Ανάπτυξη πρότυπων βιοδιυλιστηρίων για την ταυτόχρονη παραγωγή τροφίμων, βιοκαυσίμων, χημικών ουσιών, βιοϋλικών ή / και προϊόντων υψηλής προστιθέμενης αξίας. • Εκτίμηση τοξικότητας βιολογικά επεξεργασμένων αγροτο - βιομηχανικών υγρών αποβλήτων με βιοδείκτες. • Αξιοποίηση της «Λευκής Βιοτεχνολογίας» (White Biotechnology) για την παραγωγή προϊόντων Βιοτεχνολογικού ενδιαφέροντος από απόβλητα της Βιομηχανίας τροφίμων. • Νέες διεργασίες και τεχνολογίες φιλικές προς το περιβάλλον για την παραγωγή τροφίμων ή την αξιοποίηση παραπροϊόντων και υποπροϊόντων της βιομηχανίας τροφίμων. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙ ΜΕΛΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΠΛΑΤΦΟΡΜΑΣ ΣΕΒΤ ΕΤΑΤ ΑΕ ΕΚΠΑ (Ιατρική Σχολή, Τμήμα Χημείας & Τμήμα Φαρμακευτικής) ΓΠΑ (Τομέας Επιστήμης & Τεχνολογίας Τροφίμων & Μονάδα Διατροφής του Ανθρώπου) ΕΜΠ (Σχολή Χημικών Μηχανικών) Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο (Τμήμα Επιστήμης Διαιτολογίας Διατροφής) ΑΠΘ (Γεωπονική Σχολή, Κτηνιατρική Σχολή & Τμήμα Χημείας) Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων (Τμήμα Χημείας) Πανεπιστήμιο Πάτρας (Τμήμα Χημείας) ΤΕΙ Αθήνας (Σχολή Τεχνολογίας Τροφίμων) ΤΕΙ Θεσσαλονίκης (Σχολή Τεχνολογίας Τροφίμων) Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας (Τμήμα Γεωπονίας, Φυτικής Παραγωγής και Αγροτικού Περιβάλλοντος) ΚΕΤΕΑΘ ΕΚΕΤΑ (Ινστιτούτο Αγροβιοτεχνολογίας) Πανεπιστήμιο Αιγαίου Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών ΕΘΙΑΓΕ Forum Ελληνικών Ερευνητικών Φορέων (Τρόφιμα) ΠΑΣΕΓΕΣ Εθνική Επιτροπή Διατροφικής Πολιτικής ΕΟΦ Εθνικό Συμβούλιο Καταναλωτή ΕΦΕΤ ΕΒΕΑ