Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'ΟΥΡΑΝΙΑ ΛΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ' | 9 Απριλίου 2011, 20:07

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  Μικρή συμβολή της Κοινωνικής Λειτουργού Λιακοπούλου Ουρανίας στη διαβούλευση για την «ΑΝΑΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΏΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ-ΡΟΛΟΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΥ». Αθήνα, 8 Απριλίου 2011 Τα σχολεία κατέχουν θέση κλειδί για τον έγκαιρο προσδιορισμό προβλημάτων συμπεριφοράς των νέων αλλά και για έγκαιρη παρέμβαση σε ανεπαρκή προσαρμογή συμπεριφοράς των νέων. Μελέτες έχουν δείξει ότι ο ένας από τους 5 εφήβους αντιμετωπίζει ψυχικές διαταραχές καθώς και ότι οι αυτοκτονίες, η χρήση αλκοόλ, το κάπνισμα, η κατάχρηση ουσιών και η κατάθλιψη αυξάνονται ανάμεσα στους εφήβους. Η κατάθλιψη κι η ψυχική διαταραχή εμφανίζονται περισσότερο σε περιόδους όπου απειλούνται οι κοινωνικοί και διαπροσωπικοί δεσμοί ή στα άτομα που δεν έχουν ιδιαίτερα αναπτυγμένες διαπροσωπικές σχέσεις. Στα σοβαρά αυτά προβλήματα ο Κοινωνικός Λειτουργός έχει πολλά να προσφέρει, εργαζόμενος και με τις τρεις μεθόδους Κοινωνικής Εργασίας (Κοινωνική Εργασία με Άτομο και Οικογένεια, Κοινωνική Εργασία με Ομάδα, Κοινωνική Εργασία με Κοινότητα). Ο Κοινωνικός Λειτουργός λειτουργεί ενισχυτικά σε θέματα σχέσεων παιδιών- γονιών, σχέσεων συνομηλίκων και θέματα ακαδημαϊκής επίδοσης, στην ανάπτυξη καλής διασύνδεσης και συνεργασίας του σχολείου με υποστηρικτικές υπηρεσίες της κοινότητας (π.χ. κοινωνικής πρόνοιας, υγειονομικές, ψυχολογικής υποστήριξης) αλλά και με την οικογένεια (επισκέψεις κατ’ οίκον, συναισθηματική υποστήριξη, συμβουλευτική, συνοδεία μαθητών και μελών των οικογενειών τους σε διάφορες υπηρεσίες) κ.ά. Ο βαθμός ανάπτυξης, συντονισμού, πρόσβασης και σύνδεσης μεταξύ υπηρεσιών και σχολείου διαφέρει από κοινότητα σε κοινότητα, γι’ αυτό η δουλειά του Κοινωνικού Λειτουργού εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό και από το κοινοτικό πλαίσιο που περιβάλλει το σχολείο και με το οποίο συνεργάζεται για την υποστήριξη των νέων και την καλύτερη αντιμετώπιση των αναγκών τους. Αναμφισβήτητα η εμπειρία της απώλειας, της αντιπαλότητας, των αποδιοργανωτικών γεγονότων ζωής συνδέονται με κινδύνους συναισθηματικής και ψυχικής διαταραχής. Η θετική σχέση/σύνδεση των νέων με το σχολείο συνδέεται με υψηλές εκπαιδευτικές επιδόσεις και χαμηλότερα ποσοστά χρήσης ουσιών, λιγότερο επικίνδυνη σεξουαλική συμπεριφορά και λιγότερα συναισθηματικά προβλήματα. Κατά συνέπεια, η καθιέρωση καλών διαπροσωπικών σχέσεων των νέων με τους εκπαιδευτικούς και τους άλλους σπουδαστές έχει θετικές επιπτώσεις στη συμπεριφορά, την ψυχική και συναισθηματική υγεία κι ευεξία τους, στην αποτελεσματική εκπαίδευσή τους – στοιχεία τα οποία προωθεί ο Κοινωνικός Λειτουργός στη συνεργασία του με τους νέους και τις οικογένειές τους. Κατά τη διάρκεια της εφηβείας μεταβάλλονται οι οικογενειακές και φιλικές σχέσεις, καθώς και οι σχέσεις που δημιουργούνται στο σχολικό πλαίσιο. Η διάλυση αυτών των σχέσεων ή η αβεβαιότητα εγκυμονεί κινδύνους εμφάνισης προβλημάτων συμπεριφοράς αλλά και κοινωνικών και συναισθηματικών προβλημάτων (κρίσιμη ηλικία 13-14 έτη). Σημαντικό ρόλο στη διάγνωση και αντιμετώπιση των προβλημάτων αυτών παίζει και ο Κοινωνικός Λειτουργός, ο οποίος συνεργάζεται με άλλους ειδικούς και εξειδικευμένα Κέντρα για την κάλυψη των εξατομικευμένων αναγκών των νέων και των οικογενειών τους (Ψυχολόγους, Προαγωγούς Υγείας, Ψυχιάτρους, Κέντρα Ψυχικής Υγείας, Κοινωνικές Υπηρεσίες, Κέντρα Πρόληψης, Κέντρα Υγείας, Σωματεία κοινωφελή κ.ά.). Ο Κοινωνικός Λειτουργός βάσει στοιχείων που προέρχονται από Ερωτηματολόγια Κοινωνικής Έρευνας που συμπληρώνουν οι σπουδαστές, αναλύει τις ανάγκες των σπουδαστών, προσδιορίζει τους παράγοντες κινδύνου και τους προστατευτικούς παράγοντες για το κοινωνικό και μαθησιακό περιβάλλον κάθε σχολείου κι εφαρμόζει αποτελεσματικές στρατηγικές για την αντιμετώπιση των θεμάτων των σχολικών πλαισίων σε συνεργασία με τους εκπαιδευτικούς, τους μαθητές, τους γονείς, την κοινότητα. Οι στρατηγικές καλύπτουν συμπεριφορές κινδύνου για την υγεία (κάπνισμα, αλκοόλ, παράνομη χρήση ουσιών), την αντικοινωνική συμπεριφορά (κλοπή, διαπροσωπική βία, καταστροφή ξένης ιδιοκτησίας, πρόωρη σεξουαλική λειτουργία), αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές, την ανάπτυξη όλων των πτυχών της προσωπικότητας των νέων σε διάφορους τομείς κ.ά. Η εξέταση των παραγόντων που επηρεάζουν τους νέους, η μεταβολή των παραγόντων κινδύνου και η αύξηση των προστατευτικών παραγόντων που επηρεάζουν την ευεξία και κοινωνική ζωή των παιδιών, των νέων, των γονιών τους και όσων ασχολούνται με τη φροντίδα των νέων είναι απαραίτητα στοιχεία για την ατομική βελτίωση των μαθητών αλλά και την οικογενειακή και γενικότερα την κοινωνική και κοινοτική βελτίωση. Ο Κοινωνικός Λειτουργός χρησιμοποιεί την Κοινωνική Έρευνα για να προσδιορίσει τις ανάγκες του σχολείου, και βάσει των αναγκών προχωρεί στο σχεδιασμό, την ανάπτυξη και την εφαρμογή του προγράμματος, χρησιμοποιώντας υλικά, στρατηγικές και μεθόδους κατάλληλες (π.χ. ερωτηματολόγιο, συνέντευξη) για το μαθητικό πληθυσμό προς τον οποίο απευθύνεται. Στηρίζεται σε πρωτόκολλο ηθικής και δεοντολογίας, απαιτεί γονική συγκατάθεση κι εθελοντική συμμετοχή. Ο σχεδιασμός γίνεται ανάλογα με τη βαθμίδα εκπαίδευσης των νέων και την ηλικία τους (μικρές ομάδες εργασίας, αυτοσχεδιασμός, παιχνίδι ρόλων, διάλογος, συζητήσεις ομαδικές) κ.ά. Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά γνωρίσματα των προγραμμάτων είναι το εννοιολογικό πλαίσιο, η διαδικασία εφαρμογής και το σχέδιο αξιολόγησής τους. Τα προγράμματα αξιολογούνται με επαναλαμβανόμενες έρευνες σε κάθε σχολείο με την πάροδο του χρόνου, προκειμένου να διαφανεί η αποτελεσματικότητά τους. Η αξιολόγησή τους εστιάζει στην ποιότητα (πόσο καλά εφαρμόζεται το πρόγραμμα), στην ποσότητα (πόσο καλά γίνεται), στην έκταση εφαρμογής του (σε πόση έκταση εφαρμόζεται στα διάφορα σχολεία), αλλά και στους παράγοντες που εμποδίζουν ή βοηθούν τη συμμετοχή των σχολείων στην εφαρμογή του (στην έναρξη αλλά και στη διάρκεια του προγράμματος). Σε τακτά χρονικά διαστήματα γίνεται αξιολόγηση της διαδικασίας αλλά και των αποτελεσμάτων των προγραμμάτων όχι μόνο μεμονωμένα αλλά και σε επίπεδο συστημάτων, προκειμένου να υπάρξει ανατροφοδότηση των στοιχείων, κοινός προγραμματισμός και κοινές δράσεις των σχολείων που συμμετέχουν σ’ αυτά, βάσει βασικών δεικτών δείκτες παρακολούθησης του πληθυσμού, επίλυσης προβλημάτων κ.ά. Οι στρατηγικές που χρησιμοποιούνται από τον Κοινωνικό Λειτουργό τονίζουν την υγιή επικοινωνία σπουδαστών-δασκάλων αλλά και σπουδαστών μεταξύ τους, μέσω της προώθησης του αισθήματος ασφάλειας κι εμπιστοσύνης, της αποτελεσματικής επικοινωνίας, της συμμετοχής σε πολλές δραστηριότητες της σχολικής κοινότητας και γενικότερα της ζωής. Η δημιουργία θετικού κλίματος στην τάξη (προστατευτικός παράγοντας), με την αύξηση του διαλόγου ανάμεσα σε εκπαιδευτικούς και σπουδαστές και με το άκουσμα όλων των απόψεων των νέων με σεβασμό εμποδίζει την απομόνωση των νέων (παράγοντας κινδύνου) κι ενθαρρύνει την αλληλεπίδραση μεταξύ των νέων και των εκπαιδευτικών, στοιχείο που επιδρά θετικά στις σχέσεις μεταξύ των σπουδαστών, μεταξύ σπουδαστών – εκπαιδευτικών, στο κοινωνικό κλίμα της τάξης, ευρύτερα στο κοινωνικό κλίμα του σχολείου, αλλά και στην καλή συναισθηματική κατάσταση των νέων, γι’ αυτό και ο Κοινωνικός Λειτουργός συμβάλλει στην προώθησή τους μέσω των Ομάδων Κοινωνικής Εργασίας (ομάδες μαθητών, ομάδες γονιών). Με την αύξηση των προστατευτικών παραγόντων ευεξίας και κοινωνικής ευημερίας των νέων, τον καλό σύνδεσμο μεταξύ τους, την καλή σχολική συνεκτικότητα επιδιώκεται κι επιτυγχάνεται βελτίωση των ακαδημαϊκών επιδόσεων αλλά και της συναισθηματικής ευημερίας των νέων. Ο Κοινωνικός Λειτουργός ως μέλος του ειδικού εκπαιδευτικού προσωπικού προωθεί κι επιδιώκει την αύξηση των Προστατευτικών παραγόντων για την προαγωγή ευεξίας και κοινωνικής ευημερίας των νέων, μερικοί από τους οποίους είναι: θετικές σχέσεις με την οικογένεια, θετικοί κοινωνικοί δεσμοί, ένταξη στην ομάδα συνομηλίκων (θετικό αίσθημα ένταξης), συμμετοχή σε ομαδικές δραστηριότητες (σχολικές, φιλικές, κοινοτικές), ικανότητες επίλυσης προβλημάτων, κοινωνικές δεξιότητες, καλή αντιμετώπιση δυσχερών καταστάσεων, υπευθυνότητα στη συμπεριφορά, αρμονική οικογενειακή ζωή, γονείς που ενθαρρύνουν και υποστηρίζουν θετικές πρωτοβουλίες των παιδιών τους, καλές σχέσεις με ενηλίκους (γονείς, δασκάλους, άλλους), θετική σύνδεση των νέων με το σχολείο, σχολικές επιτυχίες (βαθμολογία, ένταξη σε αθλητική ομάδα), θετικό σχολικό κοινωνικό κλίμα, κοινωνικοί κανόνες ενάντια στη βία, αίσθηση του ανήκειν (σχολική τάξη, ευρύτερη σχολική κοινότητα, οικογένεια, φιλική ομάδα συνομηλίκων, τοπική κοινότητα), κοινωνική ασφάλεια, πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας ή άλλες υπηρεσίες ενδιαφέροντος της κοινότητας, ανθεκτικότητα προσωπικότητας κ.ά. Ταυτόχρονα επιδιώκει τη μείωση των Παραγόντων κινδύνου για την κοινωνική ευεξία/ευημερία των νέων και τη συμπεριφορά τους, μερικοί από τους οποίους είναι: Κακός σύνδεσμος με το σχολείο, σχολικές αποτυχίες, βία κι εγκληματικότητα στο σχολείο και τη γειτονιά, οικογενειακή δυσαρμονία, βία και συγκρούσεις στην οικογένεια, ανασφάλεια κοινωνική, μη σεβασμός σε πολιτιστικές διαφορές) κ.ά. Για την αποφυγή των παραγόντων κινδύνου και την προώθηση των προστατευτικών παραγόντων ο Κοινωνικός Λειτουργός προωθεί την ένταξη των νέων σε δημιουργικές δραστηριότητες και συνεργάζεται γι’ αυτό στενά με όλες τις κοινωφελείς τοπικές, δημοτικές και κοινοτικές υπηρεσίες, τους πολιτιστικούς συλλόγους, τις λέσχες φιλίας, τα Κέντρα Νεότητας, τις αθλητικές υπηρεσίες στην κοινότητα κ.ά., επιδιώκοντας την όσο το δυνατόν ικανοποιητική δικτύωση των υπηρεσιών υγείας, κοινωνικής πρόνοιας, άλλων πολιτιστικών κι αθλητικών υπηρεσιών στην κοινότητα προς όφελος των νέων και των οικογενειών τους. Ο Κοινωνικός Λειτουργός εργάζεται χωρίς διακρίσεις με όλα τα άτομα που έχουν ανάγκη τις υπηρεσίες του, σεβόμενος την προσωπικότητά τους και τις πολιτιστικές διαφορές. Ο Κοινωνικός Λειτουργός παίζει μεσολαβητικό ρόλο στη διασύνδεση σχολείου με τις υποστηρικτικές υπηρεσίες της κοινότητας, γι’ αυτό και συντονίζει και προωθεί τη δημιουργία π.χ. Ομάδας Σχολικής Ευημερίας, στην οποία μπορεί να συμμετέχουν ως μέλη εκπρόσωποι από την αρμόδια Διεύθυνση Εκπαίδευσης, από τη Σχολική Επιτροπή, εκπαιδευτικοί, μέλη των Μαθητικών Κοινοτήτων, εκπρόσωποι τοπικών, δημοτικών και κοινοτικών φορέων. Η Ομάδα Σχολικής Ευημερίας έχει την υποστήριξη των εκπαιδευτικών, της Διοίκησης, του προσωπικού του σχολείου, των σπουδαστών, του συλλόγου γονέων και προωθεί τη διασύνδεση των σχολείων με τις διάφορες υπηρεσίες της κοινότητας, παρέχει πληροφορίες, ιεραρχεί τις προτεραιότητες, καταρτίζει κι εφαρμόζει στρατηγικές που βελτιώνουν το κοινωνικό κλίμα του σχολείου και την κοινωνική ευεξία/ευημερία των νέων. Η Ομάδα Σχολικής Ευημερίας γνωρίζει τους νέους του σχολείου που ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου και αναλαμβάνει μια συστηματική ανάπτυξη στρατηγικών για εμπλοκή τους σε αθλητικές ή άλλες κοινωνικές ομάδες και πέραν του σχολικού πλαισίου, σε συνεργασία με τις υποστηρικτικές υπηρεσίες της κοινότητας, τους ίδιους και τις οικογένειές τους. Η μείωση της βίας σε όλους τους χώρους που καθημερινά περνούν πολλές ώρες οι νέοι αυξάνει την εμπιστοσύνη και το αίσθημα ασφάλειας τους και βελτιώνει τις σχέσεις τους με τους εκπαιδευτικούς, στοιχείο που επηρεάζει το γενικότερο κοινωνικό κλίμα του σχολείου. Η καλή διασύνδεση και συνεχή συνεργασία του σχολείου με τις υπηρεσίες της κοινότητας και την οικογένεια βελτιώνει τις σχέσεις εκπαιδευτικών - νέων, ενισχύει τη θετική αλληλεπίδραση των νέων και γενικότερα ενισχύει τη θετική λειτουργία του σχολείου – στοιχείο που επιδιώκει ο Κοινωνικός Λειτουργός. Με την ενίσχυση της ποιότητας του κοινωνικού και μαθησιακού περιβάλλοντος αυξάνεται η ικανότητα υπεύθυνης λήψης αποφάσεων των νέων και εξετάζεται η σωστή διαχείριση των συναισθημάτων τους. Ενισχύεται η ενδυνάμωση, η αυτό-αποτελεσματικότητα, η ανθεκτικότητά τους, εξασφαλίζεται ο σεβασμός στη διαφορετικότητα των απόψεών τους. Οι στρατηγικές απευθύνονται σε όλο το σχολικό πλαίσιο, προωθώντας αλλαγές στο σχολικό πρόγραμμα και στην εκπαιδευτική πολιτική - όπου απαιτείται -, εισάγοντας κι ενσωματώνοντας στο πρόγραμμα σπουδών εκμάθηση δεξιοτήτων επίλυσης προβλημάτων, οικογενειακής επικοινωνίας, παρέχοντας ατομική κατάρτιση, ενισχύοντας την ομαδική εργασία και συνεργασία, τον αυτοσεβασμό, την ανάπτυξη γνωστικών και κοινωνικών ικανοτήτων. Μερικές στρατηγικές που υιοθετεί ο Κοινωνικός Λειτουργός είναι: Κοινωνική Εργασία σε μικρές ομάδες σπουδαστών, κατάλληλη κι ανάλογη με το αναπτυξιακό επίπεδο των νέων και τα θέματα ενδιαφέροντός τους που διαφοροποιούνται σ’ όλη τη διάρκεια της σχολικής ζωής, προώθηση της συνεργασίας και της θετικής διασύνδεσης του σχολείου με τις υπηρεσίες της κοινότητας (κοινωνικής πρόνοιας, ψυχικής υγείας, δημόσιας υγείας κ.ά.), με την οικογένεια, με απώτερο σκοπό την κάλυψη των συναισθηματικών αναγκών των νέων, την κοινωνική και ψυχική τους ευεξία, την επιδοματική κάλυψή τους, τη δημιουργική απασχόλησή τους (συμμετοχή σε πολιτιστικές και αθλητικές δραστηριότητες, κατασκηνώσεις, κοινωνικό τουρισμό, λέσχες φιλίας) κ.ά. Η Κοινωνική Εργασία με Ομάδες Νέων περιλαμβάνει επικοινωνία στην τάξη, παιχνίδι ρόλων, ομάδες συζήτησης, επικοινωνία με πρακτικές ασκήσεις και βιωματικές μεθόδους, ενώ η Κοινωνική Εργασία με Ομάδες Γονέων παρέχει συμβουλευτική σε θέματα που απασχολούν τους γονείς και τα παιδιά τους, θεραπευτικά προγράμματα για συγκεκριμένα προβλήματα των νέων (π.χ. χρήση ουσιών) κ.ά. Ο Κοινωνικός Λειτουργός μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στη δημιουργία, στο συντονισμό και την εποπτεία Ομάδων Εθελοντών για την υποστηρικτική μελέτη μαθητών, στην οποία μπορεί να συμμετέχουν και συνομήλικοι εκπαιδευτές/peer educators (π.χ. πρόγραμμα σπουδαστών ειδικών αναγκών, πρόγραμμα εκπαίδευσης μαθητών λόγω πρόωρης διακοπής του σχολείου ή λόγω μεγάλου αριθμού απουσιών, πρόγραμμα κατά της βίας) κ.ά. Ο Κοινωνικός Λειτουργός στο πλαίσιο της Κοινωνικής Εργασίας με την Κοινότητα συμμετέχει σε κοινές ενημερωτικές συγκεντρώσεις και συνεδριάσεις σχολικών και τοπικών φορέων, σε ομάδες εργασίας με συγκεκριμένα καθήκοντα, σε συντονιστικές επιτροπές προγραμμάτων για την καλύτερη διεξαγωγή τους σε περιφερειακό επίπεδο ή επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης (π.χ. πρόγραμμα κατά της βίας, της χρήσης ουσιών κ.ά.) κι έχει ουσιαστικό ρόλο στη λήψη αποφάσεων. Προωθεί τη δημιουργία μικρών ομάδων εκπαιδευτικών και μαθητών διαφόρων ενδιαφερόντων και θεμάτων, στοχεύοντας στην προώθηση ενός αρμονικού σχολικού περιβάλλοντος. Η βοήθεια των ομότιμων σπουδαστών εκπαιδευτών είναι πολύ σημαντική σε πολιτικές εναντίον της σχολικής βίας (bulling), στη δημιουργία δικτύων υποστήριξης μέσα στο σχολείο αλλά και στην κοινότητα (ενημέρωση, αντιμετώπιση κρίσεων, υποστηρικτική βοήθεια), γι’ αυτό και ο Κοινωνικός Λειτουργός προωθεί την κατάρτιση κι εκπαίδευσή τους από εξειδικευμένο προσωπικό. Η υιοθέτηση πολλών παρεμβάσεων με πολλαπλάσιες στρατηγικές είναι απαραίτητη προκειμένου να υπάρξει αποτελεσματική κοινωνικοποίηση των νέων, δημόσια υγεία, ενισχυμένη κοινοτική δράση, σωστός προσανατολισμός των κοινοτικών υποστηρικτικών υπηρεσιών, ενθαρρυντικό σχολικό και κοινοτικό περιβάλλον, ανάπτυξη των προσωπικών δεξιοτήτων των νέων κ.ά. Μέσα στο σχολικό πλαίσιο μπορεί να τροποποιηθεί το σχολικό πρόγραμμα και να ενσωματωθούν προγράμματα κοινωνικών δεξιοτήτων των σπουδαστών. Η προώθηση του θετικού κοινωνικού/φιλικού περιβάλλοντος του σχολείου μπορεί να πραγματοποιηθεί μέσα στην τάξη, αλλά και γενικότερα σε όλο το σχολικό περιβάλλον. Το σχολείο είναι μια «μονάδα της αλλαγής» σε ένα επίπεδο και το άτομο μία «μονάδα της αλλαγής» σε άλλο επίπεδο. Γενικότερα, οι Κοινωνικοί Λειτουργοί προασπίζονται τα ανθρώπινα δικαιώματα και προωθούν την αξιοποίηση όλων των δυνατοτήτων των ατόμων και την ολοκλήρωση της προσωπικότητάς τους. Εργάζονται για την άμεση και ουσιαστική εξυπηρέτηση των ατόμων σε ενθαρρυντικό και φιλικό περιβάλλον και προωθούν τη συνεργασία, εμπλοκή και κινητοποίηση όχι μόνο των ατόμων αλλά και των διαφόρων υπηρεσιών της κοινότητας μεταξύ τους, έτσι ώστε από κοινού και χωρίς αλληλοεπικαλύψεις να παρέχεται ουσιαστική βοήθεια στους νέους και τις οικογένειές τους στα πολλαπλά προβλήματα που τυχόν αντιμετωπίζουν (κοινωνικού αποκλεισμού, κακοποίησης, ανεργίας, οικονομικής αδυναμίας, εξαρτήσεων από ουσίες, βίας, υγείας κ.ά.) Ο Κοινωνικός Λειτουργός με τις τεκμηριωμένες προτάσεις του σε συνεργασία με τη Διεύθυνση του σχολείου, τα μέλη του ειδικού εκπαιδευτικού προσωπικού, τους εκπαιδευτικούς, τους γονείς, το διοικητικό προσωπικό του σχολείου, τους σπουδαστές, τους αντιπροσώπους από υποστηρικτικές κοινοτικές υπηρεσίες προωθεί κι εντάσσει σε όλες τις πτυχές του σχολικού προγράμματος σημαντικές δεξιότητες αναγκαίες για την κοινωνική λειτουργία και τη συναισθηματική προσαρμογή των νέων, διευκολύνει την ανταλλαγή διαφορετικών απόψεων, ενισχύει τις ομαδικές συζητήσεις, το διάλογο, το σεβασμό στις διαφορετικές απόψεις, την ενεργό συμμετοχή των σπουδαστών μέσα στην τάξη, τις ομαδικές εργασίες, την επίδειξη και παρουσίαση της εργασίας των σπουδαστών σε ακροατήριο γονιών, σπουδαστών, εκπαιδευτικών, μελών της κοινότητας, προωθεί την ασφάλεια και την επικοινωνία, αναγνωρίζει τη συμβολή των νέων στην εκπαιδευτική διαδικασία. Στο σχολείο προωθεί οργανωτικές αλλαγές π.χ. τη δημιουργία Ομάδας Σχολικής Ευημερίας, τη διασύνδεση του σχολείου και τη συνεργασία του με τις κοινοτικές υποστηρικτικές υπηρεσίες, τη συμμετοχή εθελοντών σε προγράμματα (ετοιμασία φαγητού σ’ ολοήμερο σχολείο, μελέτη μαθητών κ.ά.), τη βελτίωση του κοινωνικού και οικογενειακού περιβάλλοντος των νέων με επισκέψεις κατ’ οίκον, εξωτερική κοινωνική εργασία, ατομική και ομαδική συμβουλευτική-υποστηρικτική, υλική, ηθική και οικονομική ενίσχυση μέσω διαφόρων οργανώσεων και οργανισμών κ.ά. Οι υπηρεσίες που προσφέρει ο Κοινωνικός Λειτουργός είναι ολιστικές, δεν αποκλείουν τις ομάδες μειονοτήτων, αντίθετα διευκολύνουν τη συμμετοχή των κοινωνικά ευάλωτων ατόμων/ομάδων, χρησιμοποιούν πολιτιστικά κατάλληλες μεθοδολογίες για ομάδες μειονοτήτων, μελετούν όλους τους παράγοντες (φυσικούς, ψυχικούς, κοινωνικούς, συναισθηματικούς, πνευματικούς) και τις επιπτώσεις τους στους μαθητές και τις οικογένειές τους αλλά και στο γενικότερο κοινωνικό σύνολο. Πηγές-Βιβλιογραφία Patton, G., Franzcp M.D., Bond L., Buttler, H, Glover, S. ( 2003).“Best practice guidelines for mental health promotion programs: Children & Youth “. International Symposium. Journal of Adolescent Health 2003;33:231–239. Patton, C. G. et all. (2000). “The Gatehouse Project: a systematic approach to mental health promotion in secondary schools”. Australian and New Zealand Journal of Psychiatry 2000; 34:586–593. Εκλογή. (1992). «Σχολική Κοινωνική Υπηρεσία στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση». Εκλογή Θεμάτων Κοινωνικής Πρόνοιας, τ. 94, 3/1992. Λιακοπούλου, Ο. (2000). «Η Κοινωνική Εργασία στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση». Σχολή Επαγγελμάτων Υγείας και Πρόνοιας του ΤΕΙ Αθηνών. Τμήμα Κοινωνικής Εργασίας. Επιστημονική Ημερίδα . Λιακοπούλου, Ο. (1999). «Ο ρόλος του Κοινωνικού Λειτουργού στην αγωγή υγείας». ΕΠΕΑΕΚ «Αγωγή Υγείας σε παιδιά με νοητική υστέρηση». Σύνδεσμος Κοινωνικών Λειτουργών (ΣΚΛΕ). (1985). “International Federation of Social Workers. Διεθνής Κώδικας Δεοντολογίας για επαγγελματίες Κοινωνικούς Λειτουργούς”. Σύνδεσμος Κοινωνικών Λειτουργών Ελλάδος. (ΣΚΛΕ). (1974). «Ο ρόλος του Κοινωνικού Λειτουργού στην εκπαίδευση». Χατζηχρήστου, Χ., Λαμπροπούλου, Α. & Λυκιτσάκου, Κ. (2004). « Ένα διαφορετικό σχολείο: Το σχολείο ως κοινότητα που νοιάζεται και φροντίζει». Ψυχολογία 11(1), 1-19. Χατζηχρήστου, Χ. & συν. (2004α,β, 2008). «Πρόγραμμα Προαγωγής της Ψυχικής Υγείας και της Μάθησης: Κοινωνική και Συναισθηματική Αγωγή στο Σχολείο. Εκπαιδευτικό Υλικό για Εκπαιδευτικούς και Μαθητές Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και για Μαθητές Προσχολικής και Πρώτης Σχολικής Ηλικίας». Αθήνα: Κέντρο Έρευνας και Εφαρμογών Σχολικής Ψυχολογίας, Πανεπιστήμιο Αθηνών & Τυπωθήτω.