• Άρθρο 1 (άρθρο 1Α Κώδικα Ελλ. Ιθαγένειας παρ. 1 εδ. γδ): Προτείνουμε να προστεθεί μετά τη φράση: «ή καθεστώς επικουρικής προστασίας», η φράση: «ή καθεστώς παραμονής για ανθρωπιστικούς λόγους ή, ελλείψει άδειας, βεβαίωση ότι εκκρεμεί η έκδοση απόφασης επί αιτήσεως ανανέωσης του καθεστώτος τους διεθνούς προστασίας ή η έκδοση απόφασης επί (ενδικοφανούς) προσφυγής ή επί ενδίκου μέσου κατά απορριπτικής της αιτήσεως ανανέωσης απόφασης». Σύμφωνα με το άρθρο 28 παρ. 6 του π.δ. 114/2010, «τα δικαιώματα των αιτούντων στους οποίους έχει χορηγηθεί καθεστώς παραμονής για ανθρωπιστικούς λόγους εξομοιώνονται με αυτά των δικαιούχων επικουρικής προστασίας», αλλά και «τα δικαιώματα αυτά διατηρούνται και μετά τη λήξη της σχετικής άδειας διαμονής εφόσον έχει υποβληθεί αίτηση παράτασης μέχρι τη λήψη απόφασης επ’ αυτής». Ειδικότερα, θεωρούμε ότι δεν δικαιολογείται ο αποκλεισμός του συγκεκριμένου τύπου άδειας (για ανθρωπιστικούς λόγους), η οποία χορηγήθηκε σύμφωνα με το π.δ. 114/2010, άρθρο 28 από τις ίδιες αρχές και με την ίδια διαδικασία κατά την οποία εχορηγείτο (προ των π.δ. 113/2013 και π.δ. 167/2014) καθεστώς διεθνούς προστασίας (καθεστώς πρόσφυγα ή επικουρική προστασία). Η χορήγηση ανθρωπιστικού καθεστώτος, στο πλαίσιο της παραπάνω διαδικασίας, αφορά στη διαπίστωση ουσιαστικών στοιχείων ένταξης στην ελληνική κοινωνία των προσώπων, στα οποία έχει χορηγηθεί το συγκεκριμένο αυτό καθεστώς. Στο πλαίσιο χορήγησης της άδειας για ανθρωπιστικούς λόγους σύμφωνα με το π.δ 114/2010 (άρθρο 28) εντάσσεται και η ανάγκη προστασίας σύμφωνα με το άρθρο 8 της ΕΣΔΑ. Στις περιπτώσεις αυτές τα στοιχεία οικογενειακής διαβίωσης στην Ελλάδα είναι εξίσου ισχυρά με τα στοιχεία μόνιμης διαμονής και ένταξης του προσώπου ή της οικογένειας του ανηλίκου, που συντρέχουν στις περιπτώσεις της άδειας διαμονής του πρόσφυγα ή του δικαιούχου επικουρικής προστασίας. Τα ουσιαστικά αυτά στοιχεία ένταξης προκύπτουν σε συνδυασμό και με τις λοιπές προβλεπόμενες προϋποθέσεις της υπό εξέταση διάταξης χορήγησης ιθαγένειας (γέννηση ανηλίκου τέκνου στην Ελλάδα από κάτοχο άδειας για ανθρωπιστικούς λόγους). Εξάλλου, η κακή πρακτική των υπέρμετρων καθυστερήσεων (ακόμα και πλέον του έτους) που έχουν παρατηρηθεί όσον αφορά στην έκδοση αποφάσεων επί αιτήσεων ανανέωσης καθεστώτος επικουρικής προστασίας και καθεστώτος παραμονής για ανθρωπιστικούς λόγους, είτε αυτές εκκρεμούν σε επίπεδο αίτησης, είτε σε επίπεδο ενδικοφανούς προσφυγής, όπου προβλέπεται, είτε σε επίπεδο αίτησης ακύρωσης / αναστολής ενώπιον των αρμόδιων δικαστηρίων, σε συνδυασμό με την κακή πρακτική της μη χορήγησης σχετικών δελτίων ενόσω εκκρεμεί η έκδοση απόφασης επί της αίτησης, προσφυγής ή αίτησης ακύρωσης / αναστολής αντίστοιχα, συνηγορούν στην ανάγκη προσθήκης στους απαιτούμενους τίτλους διαμονής των αντίστοιχων βεβαιώσεων κατάθεσης. Άρθρο 1 (άρθρο 1Α Κώδικα Ελλ. Ιθαγένειας παρ. 2): Προτείνουμε να προστεθεί μετά την παρένθεση, στίχος 4ος: «ή δικαιούχου καθεστώτος παραμονής για ανθρωπιστικούς λόγους». Οπουδήποτε αλλού τυχόν υπάρχει αναφορά στους κατόχους καθεστώτος διεθνούς προστασίας πρέπει να γίνει η σχετική προσθήκη. Για την αιτιολογία βλ. σχόλιο στην παρ. 1 εδ. γδ του ίδιου άρθρου ανωτέρω. Άρθρο 1 (άρθρο 1Α Κώδικα Ελλ. Ιθαγένειας παρ. 2 και 6 εδ. β): Προτείνουμε να αφαιρεθεί η φράση «νόμιμα», ως επιδεκτική καταχρηστικής ερμηνείας. Υπάρχουν περιπτώσεις, ιδίως ασυνόδευτων ανηλίκων, με ιδιαίτερα ισχυρά και ουσιαστικά στοιχεία ενσωμάτωσης στην ελληνική κοινωνία (εφόσον πληρούνται οι λοιπές προϋποθέσεις) και αδυναμία εγκατάστασης και ένταξης σε οποιαδήποτε άλλη κοινωνία. Οι εν λόγω ανήλικοι έχουν τη δυνατότητα φοίτησης σε ελληνικό σχολείο χωρίς να απαιτείται συγκεκριμένη άδεια νόμιμης διαμονής των ιδίων στην Ελλάδα (στην οποία ενδέχεται να έχουν εγκατασταθεί με στοιχεία μονιμότητας από μικρή ηλικία) ή των γονέων τους, όταν δεν πρόκειται για ασυνόδευτους ανηλίκους. Σύμφωνα με το νόμο (άρθρο 9 ΠΔ 220/2007 και 21 Ν. 4251/2014) οι ανήλικοι πολίτες τρίτων χωρών έχουν δικαίωμα πρόσβασης στην εκπαίδευση ακόμη και αν δεν έχει ρυθμισθεί η νόμιμη διαμονή τους στην Ελλάδα (οράτε και έγγραφο Συνηγόρου υπ’ αριθμ. 11641/2010 http://www.synigoros.gr/resources/docs/081-8715_1_prosvasipanellinies.pdf). Ως προς το όριο των 23 ετών, μας προβληματίζει το γεγονός ότι οι ανωτέρω (ασυνόδευτοι ανήλικοι, αιτούντες άσυλο ή μη, καθώς και ανήλικοι τέκνα αιτούντων άσυλο) μπορεί να αντιμετωπίσουν δυσχέρειες ως προς την χορήγηση άμεσης πρόσβασης στην εκπαιδευτική διαδικασία στην Ελλάδα, υπό τις παραπάνω προϋποθέσεις (βλέπε UNHCR Observations on the Current Situation of Asylum in Greece December 2014 (p. 23): “However, lack of introductory language classes or other targeted support services undermine the effective enjoyment of this right. Furthermore, the right to education is impaired by the refusal or severe delays in school enrollment due to a requirement for documentation (i.e. birth certificates) which asylum-seekers cannot necessarily meet”. http://www.refworld.org/docid/54cb3af34.html Οι ανωτέρω δυσχέρειες υπάρχουν και για ανήλικους μη αιτούντες και μετά την ενηλικίωσή τους. Θα μπορούσε να εξετασθεί το ενδεχόμενο αύξησης του ορίου των 23 ετών. Άρθρο 1 (άρθρο 1Α Κώδικα Ελλ. Ιθαγένειας παρ. 7): Προτείνουμε να αφαιρεθεί η λέξη: «άγαμο», διότι θεωρούμε ότι σε περίπτωση που ανήλικο τέκνο συνάψει γάμο, πράγμα όχι ασύνηθες σε ορισμένες κοινωνίες, δεν θα έπρεπε να στερηθεί του προνομίου που αποδίδεται σε αντίστοιχες περιπτώσεις ανηλίκων που δεν έχουν συνάψει γάμο. Άρθρο 1 (άρθρο 1Α Κώδικα Ελλ. Ιθαγένειας παρ. 9): Προτείνουμε να προστεθεί μετά τη φράση: «σε καθεστώς επικουρικής προστασίας», η φράση: «ή σε καθεστώτος παραμονής για ανθρωπιστικούς λόγους». Για την αιτιολογία βλ. σχόλιο στην παρ. 1 (γδ) του ίδιου άρθρου ανωτέρω.