• Λαμβάνοντας υπόψη: • την παρ. 2 του άρθρου 4 του Συντάγματος της χώρας, σύμφωνα με το οποίο «Οι Έλληνες και οι Ελληνίδες έχουν ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις», • την παρ. 6 του άρθρου 21 του Συντάγματος της χώρας, σύμφωνα με την οποία «τα άτομα με αναπηρίες έχουν δικαίωμα να απολαμβάνουν μέτρων που εξασφαλίζουν την αυτονομία, την επαγγελματική ένταξη και τη συμμετοχή τους στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή της Χώρας», • τον ν.4488/2017, ο οποίος αναφέρει στο άρθρο 68 «Νομοπαραγωγική διαδικασία, ανάλυση συνεπειών ρυθμίσεων και παραγωγή επίσημων στατιστικών για τα ΑμεΑ» τα εξής: «1. Κατά το στάδιο της νομοπαραγωγικής διαδικασίας τα αρμόδια όργανα συνεκτιμούν τα δικαιώματα των ΑμεΑ, όπως αυτά περιγράφονται στη Σύμβαση και κατά τη διάρκεια της κατάρτισης σχεδίων νόμου, συνεργάζονται με το Συντονιστικό Μηχανισμό του άρθρου 69 και με το Κεντρικό Σημείο Αναφοράς του άρθρου 70 και τελούν σε διαβούλευση με αναγνωρισμένες αντιπροσωπευτικές οργανώσεις του αναπηρικού κινήματος, με άτομα και με ομάδες ατόμων που έχουν εύλογο ενδιαφέρον για τα δικαιώματα των ΑμεΑ [...]» • τη Διεθνή Σύμβαση για τα Δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία, την οποία η χώρα μας μαζί με το προαιρετικό πρωτόκολλό της επικύρωσε με τον Ν.4074/2012 (ΦΕΚ 88 Α΄/11.04.2012), και ως εκ τούτου οφείλει να θέσει σε εφαρμογή σε εθνικό επίπεδο, μέσω της οποίας υπαγορεύονται τα εξής: α) στην παρ.3 του άρθρου 4 «Γενικές Υποχρεώσεις», το εξής: «3. Κατά την ανάπτυξη και εφαρμογή της νομοθεσίας και των πολιτικών, για να εφαρμοστεί η παρούσα Σύμβαση και σε άλλες διαδικασίες λήψης αποφάσεων που αφορούν ζητήματα σχετικά με τα άτομα με αναπηρίες, τα Συμβαλλόμενα Κράτη θα συμβουλεύονται συνεχώς και θα εμπλέκουν ενεργά τα άτομα με αναπηρίες, συμπεριλαμβανομένων και των παιδιών με αναπηρίες, μέσω των αντιπροσωπευτικών οργανώσεών τους», β) στο άρθρο 27 «Εργασία & Απασχόληση», τα εξής: «1. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη αναγνωρίζουν το δικαίωμα των ατόμων με αναπηρίες στην εργασία σε ίση βάση με τους άλλους, λαμβάνοντας τα κατάλληλα μέτρα, συμπεριλαμβανομένης της νομοθεσίας, ώστε, μεταξύ άλλων να απαγορεύουν τη διάκριση βάσει αναπηρίας σε σχέση με όλα τα ζητήματα που αφορούν τις μορφές της απασχόλησης συμπεριλαμβανομένων των συνθηκών πρόσληψης και απασχόλησης, να προστατεύουν τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρίες, σε ίση βάση με τους άλλους, για δίκαιες και ευνοϊκές συνθήκες εργασίας, συμπεριλαμβανομένων και των ίσων ευκαιριών και της ίσης αποζημίωσης για την εργασία ίσης αξίας, για ασφαλείς και υγιεινές συνθήκες εργασίας και να διασφαλίζουν ότι τους παρέχεται εύλογη προσαρμογή στο χώρο εργασίας» • το άρθρο 5 «Εύλογες προσαρμογές για τα άτομα με αναπηρία ή χρόνια πάθηση» του ν.4443/2016 «Ενσωμάτωση της Οδηγίας 2000/43/ΕΚ περί εφαρμογής της αρχής της ίσης μεταχείρισης προσώπων ασχέτως φυλετικής ή εθνοτικής τους καταγωγής, της Οδηγίας 2000/78/ΕΚ για τη διαμόρφωση γενικού πλαισίου για την ίση μεταχείριση στην απασχόληση», «Για την τήρηση της αρχής της ίσης μεταχείρισης στον τομέα της εργασίας και της απασχόλησης έναντι ατόμων με αναπηρία ή χρόνια πάθηση, ο εργοδότης υποχρεώνεται στη λήψη όλων των ενδεδειγμένων κατά περίπτωση μέτρων, προκειμένου τα άτομα αυτά να έχουν δυνατότητα πρόσβασης σε θέση εργασίας, να ασκούν αυτήν και να εξελίσσονται, ….», • το άρθρο 2 του ίδιου νόμου, το οποίο αναφέρει: α) εύλογη προσαρμογή σημαίνει τις απαραίτητες και κατάλληλες τροποποιήσεις και ρυθμίσεις, προκειμένου να επιτραπεί στα άτομα με αναπηρίες, η ανεμπόδιστη άσκηση, των εργασιακών τους καθηκόντων β) η μη παροχή εύλογης προσαρμογής συνιστά διακρίσεις. η Ε.Σ.Α.μεΑ. προτείνει: Α. Τις ακόλουθες τροποποιήσεις και προσθήκες επί του άρθρου 5: Άρθρο 5 «Προγραμματισμός θέσεων για τα άτομα με αναπηρία 1) Στην παρ. 1 στην οποία αναφέρεται ότι ποσοστό 12% των θέσεων μόνιμου προσωπικού που προκηρύσσονται καλύπτεται από άτομα με αναπηρία, πρέπει να τονιστεί ότι το ποσοστό αυτό υπολογίζεται επί του συνόλου των θέσεων που προκηρύσσονται κάθε φορά. 2) Στην ίδια παράγραφο αναφέρεται ότι η πιστοποίηση της αναπηρίας διαπιστώνεται από το ΚΕΠΑ, χωρίς να γίνεται οποιαδήποτε αναφορά στη χρονιότητα της αναπηρίας. Αυτό δημιουργεί ανισότητες και αδικίες, διότι μεγαλύτερη προστασία και προτεραιότητα στο νόμο πρέπει να έχουν τα άτομα με αναπηρία, που η αναπηρία ή χρόνια πάθησή τους έχει κριθεί επ’ αόριστον. Γι’ αυτό ζητάμε, προτεραιότητα για συμμετοχή στις προκηρύξεις του ΑΣΕΠ να έχουν όσοι διαθέτουν γνωματεύσεις αναπηρίας από ΚΕΠΑ με παθήσεις που συμπεριλαμβάνονται στον αναθεωρημένο πίνακα παθήσεων για τις οποίες η διάρκεια αναπηρίας των ασφαλισμένων έχει κριθεί επ’ αόριστον (Αρ.Αποφ. Φ. 80100/οικ. 17630/943 (ΦΕΚ Β' 1560/08.05.2018). Να προστεθεί νέο εδάφιο στην παράγραφο 1 ως ακολούθως (βλ. με έντονη γραμματοσειρά): «Οι θέσεις που αντιστοιχούν στο 12% των θέσεων μόνιμου προσωπικού που προκηρύσσονται, καλύπτονται πρώτα από τα άτομα με αναπηρία που έχουν γνωμάτευση αναπηρίας, η οποία έχει κριθεί επ’ αόριστον και οι υπόλοιπόμενες θέσεις καλύπτονται από τα άτομα με αναπηρία που έχουν γνωμάτευση αναπηρίας με ισχύ συγκεκριμένη χρονική διάρκεια» Επισημαίνεται ότι εκτός του Πιστοποιητικού ΚΕ.Π.Α. δεκτά πρέπει να γίνονται και πιστοποιητικά σε ισχύ, από τις κάτωθι Υγειονομικές Επιτροπές: - Ανώτατη Υγειονομική Επιτροπή Στρατού (Α.Σ.Υ.Ε.), - Ανώτατη Υγειονομική Επιτροπή Ναυτικού (Α.Ν.Υ.Ε.), - Ανώτατη Υγειονομική Επιτροπή Αεροπορίας (Α.Α.Υ.Ε.), - Ανώτατη Υγειονομική Επιτροπή της Ελληνικής Αστυνομίας και - Ανώτατη Υγειονομική Επιτροπή του Πυροσβεστικού Σώματος, όπως ισχύει και σήμερα με την ΥΑ Αριθ. ΔΙΠΑΑΔ/Φ.ΕΠ.1/570/οικ.3824 (ΦΕΚ Β 272/6.2.2017) που έχει εκδοθεί για το άρθρο 25 του ν. 4440/2016. 3) Τα άτομα με αναπηρία και τα μέλη των οικογενειών τους έχουν επιπλέον μοριοδότηση ανάλογα με το ποσοστό αναπηρίας τους, όταν κάνουν αίτηση σε θέσεις ορισμένου χρόνου που προκηρύσσονται από το ΑΣΕΠ, σε αντίθεση με τα άτομα που κάνουν αίτηση σε θέσεις αορίστου χρόνου ή σε μόνιμες θέσεις, στα οποία δεν εφαρμόζεται το σύστημα της μοριοδότησης με βάση το ποσοστό αναπηρίας. Προτείνουμε, το σύστημα μοριοδότησης που αναφέρεται στο άρθρο 4 του ν. 2643/98, σύμφωνα με το οποίο, το ποσοστό αναπηρίας πολλαπλασιάζεται με το συντελεστή 7, να εφαρμοστεί στα άτομα με αναπηρία και στα μέλη των οικογενειών τους, που κάνουν αιτήσεις και για τις μόνιμες θέσεις ή αορίστου χρόνου, διότι όσοι έχουν μεγαλύτερο ποσοστό αναπηρίας έχουν μεγαλύτερη ανάγκη για προστασία από το νόμο. Άλλωστε, η αντίστοιχη διάταξη αναλογικά εφαρμοζόμενη όπως ισχύει στο άρθρο 25, παρ. 9, του ν.4440/2016, έχει μεταφερθεί αυτούσια στο άρθρο 35, παρ. 12 του παρόντος σχεδίου νόμου για τις θέσεις ορισμένου χρόνου. Να προστεθεί νέο εδάφιο στην παράγραφο 1 ως ακολούθως (βλ. με έντονη γραμματοσειρά): «Μοριοδότηση αναπηρίας υποψηφίου/ας. Υποψήφιος/α με αναπηρία σε ποσοστό τουλάχιστον πενήντα τοις εκατό (50%). Το ποσοστό αναπηρίας πολλαπλασιάζεται με τον συντελεστή επτά (7)». 4) Η παρ. 2 σύμφωνα με την οποία η παρ. 1 δεν εφαρμόζεται για τις προκηρυσσόμενες θέσεις των φορέων της παρ.1 του άρθρου 7 κλάδων/ειδικοτήτων ΔΕ Χειριστών Μηχανημάτων Έργων, ΔΕ Οδηγών, ΔΕ Τεχνικών (όλες οι ειδικότητες), ΥΕ Προσωπικού Καθαριότητας Εξωτερικών Χώρων, ΥΕ Υγειονομικού Προσωπικού, κλάδων/ειδικοτήτων κάθε είδους ανταποδοτικών υπηρεσιών καθαριότητας και πρασίνου και των υπηρεσιών κοιμητηρίων των Ο.Τ.Α., παραβιάζει την Αρχή της ίσης μεταχείρισης λόγω αναπηρίας ή χρόνιας πάθησης και συνιστά ανεπίτρεπτη δυσμενή διάκριση (βλ. ν.4443/2016) όταν μάλιστα άτομα με αναπηρία που φοιτούν στα Ειδικά Εργαστήρια Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (Ε.Ε.Ε.Ε.Κ.) εκπαιδεύονται σε ειδικότητες που αναφέρονται στην εν λόγω παράγραφο. Δεδομένου μάλιστα ότι υπάρχει η διαδικασία αξιολόγησης της υγείας και φυσικής καταλληλότητας του υποψήφιου υπαλλήλου για πρόσληψη, μέσω ιατρικών γνωματεύσεων, (σύμφωνα με το άρθρο 7 του ν. 3528/2007 όπως έχει τροποποιηθεί με το άρθρο 7, παρ. 1, του ν.4210/2013 και το άρθρο 48, παρ. 1 του ν.4674/2020) στο οποίο ειδικά για τα άτομα με αναπηρία αναφέρει: «Ειδικά για τα άτομα με αναπηρία που διορίζονται με γενικές ή ειδικές διατάξεις, η υγεία και η φυσική καταλληλότητα πιστοποιούνται από τις αρμόδιες υγειονομικές επιτροπές, με βάση παραπεμπτικό έγγραφο, στο οποίο περιγράφονται από την Υπηρεσία τα καθήκοντα της θέσης που πρόκειται να αναλάβει ο υπάλληλος», θεωρούμε απαράδεκτη την ψήφιση διάταξης, η οποία προδικάζει τον αποκλεισμό των πολιτών με αναπηρία. Σε κάθε περίπτωση, η Ε.Σ.Α.μεΑ. ήδη εξετάζει την προσφυγή στο Συμβούλιο Επικρατείας, γιατί η εν λόγω διάταξη παραβιάζει ευθέως το Σύνταγμα της χώρας και την Εθνική και Ευρωπαϊκή νομοθεσία για την καταπολέμηση των διακρίσεων στην εργασία. Αναμένουμε από τον Υπουργό Εσωτερικών να μην συνεχίσει τη θεσμοθέτηση της απαράδεκτης διάταξης του άρθρου 84 του ν.4604/2019. Ως εκ τούτου ζητάμε να αφαιρεθεί η παρ. 2 του άρθρου 5 στο προτεινόμενο σχέδιο νόμου. Β. Την προσθήκη νέου άρθρου για την παροχή εύλογων προσαρμογών σε εργαζόμενους/ες με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις στον δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα και σε αιρετούς/ες με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις στους ΟΤΑ α΄ και β΄ βαθμού Λαμβάνοντας υπόψη: α) την παρ.6 του άρθρου 21 του Συντάγματος της χώρας, β) τις απαιτήσεις του εθνικού θεσμικού μας πλαισίου, και δη την παρ.1 του άρθρου 61 του ν.4488/2017, το άρθρο 5 του ν.4443/2016, την παρ. 1 του άρθρου 7 του ν. 3528/2017, τον ν.4074/2012 με τον οποίο κυρώθηκε από την Βουλή των Ελλήνων η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες (άρθρα 2 και 27), γ)τις Τελικές Παρατηρήσεις της Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες επί της αρχικής έκθεσης της χώρας μας , όπου στην παρ. 39 συστήνει «την πρόβλεψη μέτρων και εξατομικευμένης στήριξης στον χώρο εργασίας», και δεδομένου ότι: α) στο Δημοσιοϋπαλληλικό Κώδικα το ζήτημα της παροχής εύλογων προσαρμογών περιορίζεται μόνον στο ζήτημα της παροχής ειδικών αδειών, β) με την παρ.2 του άρθρου 119 του ν. 4622/2019 για το επιτελικό κράτος καταργήθηκε η παρ. 4 του άρθρου 11 του ν. 4369/2016, στην οποία προβλέπονταν πως εάν ένα μέλος σε θέση ευθύνης είναι άτομο με κινητική αναπηρία, τυφλός ή άτομο με προβλήματα όρασης, κωφό ή βαρήκοο, καλύπτεται η ειδική δαπάνη για την εργονομική διευθέτηση του κύριου χώρου εργασίας του, τη χορήγηση συνοδού, τη διερμηνεία και εν γένει το κόστος των αναγκών αναπηρίας σε ό,τι αφορά τα αυξημένα καθήκοντα της θέσης ευθύνης, Προτείνουμε την προσθήκη του παρακάτω άρθρου: «ΑΡΘΡΟ ……. Παροχή εύλογων προσαρμογών σε εργαζόμενους/ες με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις στον δημόσιο και ευρύτερο τομέα και σε αιρετούς/ες με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις στους ΟΤΑ α’ και β’ βαθμού 1. Για τους εργαζόμενους/ες με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις στους φορείς της παρ. 1 του άρθρου 7 του παρόντος και για τους αιρετούς/ες με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις στους Ο.Τ.Α. α' ή β' βαθμού, με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω, πιστοποιημένο από ΚΕ.Π.Α., Α.Σ.Υ.Ε., Α.Ν.Υ.Ε., Α.Α.Υ.Ε., Ανώτατη Υγειονομική Επιτροπή της Ελληνικής Αστυνομίας, Ανώτατη Υγειονομική Επιτροπή του Πυροσβεστικού Σώματος, καλύπτεται η ειδική δαπάνη για την εργονομική διευθέτηση του κύριου χώρου εργασίας τους, τη χορήγηση συνοδού, τη διερμηνεία και εν γένει το κόστος των αναγκών αναπηρίας σε ό,τι αφορά τα καθήκοντα της θέσης εργασίας ή της θέσης ευθύνης αντίστοιχα. 2. Οι ως άνω δαπάνες βαρύνουν τον προϋπολογισμό του εκάστοτε φορέα απασχόλησης στην περίπτωση των εργαζομένων με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις ή του εκάστοτε ΟΤΑ α’ ή β’ βαθμού στην περίπτωση των αιρετών με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις. 3. Τα αιτήματα των ως άνω εργαζόμενων και αιρετών υποβάλλονται εγγράφως στην αρμόδια Διεύθυνση για ζητήματα διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού του εκάστοτε φορέα απασχόλησης ή ΟΤΑ. 4. Σε περίπτωση μη ικανοποίησης του αιτήματός του, ο ενδιαφερόμενος/η έχει το δικαίωμα να προσφύγει στην Επιτροπή Εξέτασης Αιτημάτων Παροχής Εύλογων Προσαρμογών σε Εργαζόμενους/Αιρετούς με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις του Υπουργείου Εσωτερικών. Στην Επιτροπή συμμετέχει εκπρόσωπος του Υπουργείου Εσωτερικών, της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.), της Ανώτατης Διοίκησης Ενώσεων Δημοσίων Υπαλλήλων (Α.Δ.Ε.Δ.Υ.), και κατά περίπτωση εκπρόσωπος της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδος (ΕΝ.Π.Ε.) και της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος (Κ.Ε.Δ.Ε.). Η ως άνω Επιτροπή συγκροτείται με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών».