• Σχόλιο του χρήστη 'ΖΗΚΑΣ ΠΕΡΙΚΛΗΣ Δημοτικός Σύμβουλος' | 18 Μαρτίου 2021, 18:38

    Η «κυβερνησιμότητα» Α. Ο όρος «κυβερνησιμότητα», θεωρητικά, αφορά ή σχετίζεται με την ικανότητα υλοποίησης της κυβερνητικής πολιτικής. Αφορά δηλαδή την εκάστοτε κυβέρνηση και όχι την αυτοδιοίκηση. Στο Σύνταγμα της Ελλάδας υπάρχει σαφής διάκριση του κυβερνητικού έργου από το έργο που επιτελεί η Τοπική Αυτοδιοίκηση. Οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) έχουν διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια, δεν επιτελούν κυβερνητικό έργο, αλλά διοίκηση των τοπικών υποθέσεων και το Κράτος ασκεί στους Ο.Τ.Α. εποπτεία που συνίσταται αποκλειστικά σε έλεγχο νομιμότητας και δεν επιτρέπεται να εμποδίζει την πρωτοβουλία και την ελεύθερη δράση τους. Συγκεκριμένα το άρθρο 102 του Συντάγματος ορίζει ότι : 1. Η διοίκηση των τοπικών υποθέσεων ανήκει στους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης πρώτου και δεύτερου βαθμού. Υπέρ των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης συντρέχει τεκμήριο αρμοδιότητας για τη διοίκηση των τοπικών υποθέσεων. Νόμος καθορίζει το εύρος και τις κατηγορίες των τοπικών υποθέσεων, καθώς και την κατανομή τους στους επί μέρους βαθμούς. Με νόμο μπορεί να ανατίθεται στους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης η άσκηση αρμοδιοτήτων που συνιστούν αποστολή του Κράτους. 2. Οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης έχουν διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια. Οι αρχές τους εκλέγονται με καθολική και μυστική ψηφοφορία, όπως νόμος ορίζει. 4. Το Κράτος ασκεί στους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης εποπτεία που συνίσταται αποκλειστικά σε έλεγχο νομιμότητας και δεν επιτρέπεται να εμποδίζει την πρωτοβουλία και την ελεύθερη δράση τους. Β. Δεν υπάρχει άρθρο του Συντάγματος με οποιαδήποτε αναφορά στην «κυβερνησιμότητα». Έτι δε περισσότερο δεν προκύπτει και δεν προβλέπεται από κανένα άρθρο του Συντάγματος η ακύρωση της εκπεφρασμένης λαϊκής βούλησης (άρθρο 52 του Συντάγματος) στο βωμό της διασφάλισης της επικαλούμενης «κυβερνησιμότητας». Στο κείμενο «Ανάλυση συνεπειών ρύθμισης», που συνοδεύει το Σχέδιο Νόμου, στη σελίδα 19, στο σημείο 24 της Αιτιολογικής έκθεσης, διατυπώνεται ο ισχυρισμός ότι με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις «ευθυγραμμίζεται η εντολή του εκλογικού σώματος προς τον υποψήφιο που επέλεξε ως δήμαρχο, με την απαραίτητη πλειοψηφία στο ανώτατο αιρετό όργανο, ώστε εκείνος να υλοποιήσει το προεκλογικό του πρόγραμμα». Ο ισχυρισμός παραβιάζει την αρχή της «ανόθευτης εκδήλωσης της λαϊκής θέλησης, ως έκφραση της λαϊκής κυριαρχίας, που όλοι οι λειτουργοί της Πολιτείας, έχουν υποχρέωση να τη διασφαλίζουν» (άρθρο 52 του Συντάγματος), και της καθολικής ψηφοφορίας (άρθρο 102). Το εκλογικό σώμα που ψηφίζει είναι πάντα ευρύτερο από αυτό που ψηφίζει τον εκάστοτε υποψήφιο δήμαρχο. Γ. Την αντιδημοκρατική και αντισυνταγματική λογική της «κυβερνησιμότητας» και το συγκεντρωτικό και αυταρχικό χαρακτήρα των προτεινόμενων ρυθμίσεων θα μπορούσαμε να τα συγκρίνουμε με το νόμο του 1833 «Περί συστάσεως των Δήμων» της Αντιβασιλείας του Όθωνα. Οι χιλιάδες κοινότητες της Τουρκοκρατίας, επειδή θεωρούνταν εμπόδια στη συγκρότηση του συγκεντρωτικού και αυταρχικού κράτους που εγκαθίδρυσαν οι Αντιβασιλείς του Όθωνα, καταργήθηκαν. Τη θέση τους πήραν οι νέοι Δήμοι στους οποίους δέσποζαν οι Δήμαρχοι με το πελατειακό τους σύστημα, διαμορφώνοντας ένα καθεστώς που χαρακτηρίστηκε με τον όρο «Δημαρχοκρατία». Δεν είχε «εφευρεθεί» ακόμη ο όρος της «κυβερνησιμότητας». Εξάλλου η «κυβερνησιμότητα» ήταν διασφαλισμένη !! Σύμφωνα με το Νόμο περί Συστάσεως των Δήμων (ΦΕΚ 3 - 10.01.1834) οι δήμαρχοι των δήμων α’ και β’ τάξεως διορίζονταν απ’ το βασιλιά και των γ’ τάξεως από τη Νομαρχία (άρθρο 87), από κατάλογο υποψηφίων που υποδείκνυε ένα ειδικό «Δημαιρεσιακό συμβούλιο» κάθε δήμου (άρθρο 75) και το οποίο αποτελούνταν απ’ τα μέλη του δημοτικού συμβουλίου κι από ίσο αριθμό «των πλέον φορολογουμένων και εχόντων το δικαίωμα ψηφοφορίας δημοτών» (άρθρο 76). Τα δημοτικά συμβούλια εκλέγονταν όχι απ’ το σύνολο των ενηλίκων πολιτών, αλλά από συνέλευση που συγκαλούνταν «οι μάλλον φορολογούμενοι ως προς τους αμέσους φόρους του δήμου και έχοντες το δικαίωμα της ψηφοφορίας δημότες» (άρθρα 61 & 62). Ο βασιλιάς δε είχε το δικαίωμα να διαλύει το Δημοτικό Συμβούλιο (άρθρο 59). Η αθλιότητα του καθεστώτος της «Δημαρχοκρατίας» έλαβε τέλος 79 χρόνια αργότερα με το Νόμο ΔΝΖ’/ Περί Συστάσεως Δήμων και Κοινοτήτων (ΦΕΚ Α58 – 01/02/1912) του Ε. Βενιζέλου, που επανάφερε τις κοινότητες. Δ. Οι Δημοτικές εκλογές του 1959 αλλά και του 1964 διεξήχθησαν με το σύστημα της απλής αναλογικής σε ένα και μοναδικό γύρο και μάλιστα με έμμεση εκλογή Δημάρχου από το Δημοτικό Συμβούλιο! Αν ο Δήμαρχος ξεπερνούσε το όριο του 40% εξασφάλιζε την άμεση εκλογή του. Αν όχι, τότε για την εκλογή Δημάρχου προβλεπόταν η διεξαγωγή τριών φανερών ονομαστικών ψηφοφοριών μεταξύ των εκλεγέντων με απλή αναλογική Συμβούλων. Σε περίπτωση που κανένας υποψήφιος Δήμαρχος δεν πετύχαινε στις τρεις ψηφοφορίες την απόλυτη πλειοψηφία των μελών του Δημοτικού Συμβουλίου, τότε αυτομάτως ανακηρυσσόταν ο πρώτος σε σταυρούς Δημοτικός Σύμβουλος του συνδυασμού που έλαβε την σχετική πλειοψηφία στις εκλογές! (Πηγή: https://www.elefsina.gr/el/content/elefsina-kalpi ) Ε. Μελέτη του Ινστιτούτου Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ι.Τ.Α.) για τα εκλογικά συστήματα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, που εκπονήθηκε το 2017 κατ’ εντολή του κ. Πατούλη (https://www.ita.org.gr/el/images/meletes_ita/meleth_EKLOGIKA.pdf), έδειξε ότι οι πέντε από τις εννέα χώρες της μελέτης, δηλαδή, Αυστρία, Ισπανία, Ολλανδία, Σουηδία, Φινλανδία εφαρμόζουν εδώ και δεκαετίες την Απλή Αναλογική, χωρίς να έχει διαπιστωθεί «αδυναμία κυβερνησιμότητας». Προφανώς οι Αυστριακοί, οι Ισπανοί, οι Ολλανδοί, οι Σουηδοί και οι Φινλανδοί δεν γεννήθηκαν με έμφυτη την Απλή Αναλογική. Η μελέτη του Ι.Τ.Α. έδειξε επίσης ότι εφαρμόζεται σε αρκετές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Γαλλία, Ισπανία, Πορτογαλία, Ολλανδία, Σουηδία, Φινλανδία, κάποιους Δήμους στην Αυστρία) η εκλογή του δημάρχου από το Δημοτικό Συμβούλιο, χωρίς να έχει διαπιστωθεί «αδυναμία κυβερνησιμότητας». Συνεπώς από τα στοιχεία της μελέτης δεν προκύπτει οποιαδήποτε εγγενής «αδυναμία κυβερνησιμότητας» λόγω της Απλής Αναλογικής. Αξιοσημείωτο ότι στο κείμενο «Ανάλυση συνεπειών ρύθμισης», που συνοδεύει το Σχέδιο Νόμου, στη σελίδα 4, στο σημείο των συναφών πρακτικών, δηλώνεται ότι ΔΕΝ έχουν ληφθεί υπόψη συναφείς πρακτικές από άλλη/ες χώρα/ες της Ε.Ε. ή από τον ΟΟΣΑ ή από διεθνείς οργανισμούς. Γιατί άραγε; Προκύπτει λοιπόν το ερώτημα, γιατί διατυπώνεται ο ισχυρισμός ότι οι σημερινοί αυτοδιοικητικοί της Ελλάδας «αδυνατούν… να κυβερνήσουν»; Το «μυστήριο της αδυναμίας…» αποκάλυψε ο Υπουργός Εσωτερικών, Μάκης Βορίδης : «Ο Κυριάκος Μητσοτάκης πρέπει να κάνει παρεμβάσεις στο κράτος και στους θεσμούς για να μην ξαναέρθει η Αριστερά στην εξουσία, γιατί οι ιδέες της είναι ελαττωματικές». Τα συμπεράσματα που τεκμηριωμένα προκύπτουν από τα ανωτέρω είναι τα ακόλουθα : Η Απλή και Ανόθευτη Αναλογική είναι το μόνο εκλογικό σύστημα που αποτυπώνει την ακριβή αντιστοιχία της λαϊκής βούλησης με τις έδρες εκπροσώπησης, όπως επιτάσσουν οι αρχές του Συντάγματος. Η εφαρμογή οποιουδήποτε άλλου εκλογικού συστήματος και οποιουδήποτε ορίου (όπως π.χ. του 3%) αποκλείει ή/ και νοθεύει την εκπροσώπηση τμημάτων της κοινωνίας μας και ακυρώνει βασικές αρχές του Συντάγματος. Να διατηρηθεί η ξεχωριστή κάλπη για την εκλογή των Κοινοτήτων. Οι Κοινότητες ενισχύουν τη διοικητική λειτουργία των Δήμων και συμβάλλουν στη διεκδίκηση των τοπικών αιτημάτων. Με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις επιλέγει ο Δήμαρχος και όχι ο πολίτης ποιος θα εκπροσωπεί τις Κοινότητες και αυτό παραβιάζει κατάφορα τη λαϊκή βούληση. Να παραμείνουν τα άρθρα 14, 16 και 17 του Ν. 4555/2018 για την ανάδειξη των Κοινοτικών Συμβουλίων με ξεχωριστή κάλπη και δυνατότητα ανεξάρτητων συνδυασμών. Να ΜΗΝ αυξηθεί το κόστος για τα παράβολα των υποψηφίων για τη συμμετοχή στις αυτοδιοικητικές εκλογές. Η προτεινόμενη αύξηση θέτει φραγμό συμμετοχής στους πολίτες που δεν ανήκουν στα εύπορα στρώματα της κοινωνίας μας και επιτείνει τις διακρίσεις. Ζήκας Περικλής Δημοτικός σύμβουλος Παπάγου – Χολαργού «Δίκτυο Πολιτών Χολαργού – Παπάγου»