• ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΕΠΙΣΚΕΠΤΩΝ – ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΩΝ & ΣΥΝΑΦΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ - ΚΛΑΔΩΝ ΜΕΛΟΣ ΤΗΣ Γ.Σ.Ε.Ε. ΜΕΛΟΣ ΤΗΣ U.I.A.D.M. (UNION INTERNATIONALE DES ASSOCIATIONS DE DELEGUES MEDICAUX) Αριθμός Εγκριτικής Απόφασης Καταστατικού 2492/92 Π.Α. Αρ. Πρωτ.: 558 Αθήνα, 30/12/2010 ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΓΕΙΑΣ Α. Κεφάλαιο 3 (σελ. 39),άρθρο 39, παρ. 3, εδ. 7 «…του τμήματος τιμών φαρμάκων προΐσταται υπάλληλος φαρμακοποιός του κλάδου ΠΕ Φαρμακοποιών» Ο περιορισμός του προϊσταμένου του συγκεκριμένου τμήματος σε ΠΕ Φαρμακοποιό δεν συνιστά αντικειμενική προσέγγιση του ρόλου που θα πρέπει να παίξει το αρμόδιο τμήμα. Ο επικεφαλής του τμήματος αυτού θα πρέπει να έχει ευρύτητα αντίληψης μάκρο- και μικρο-οικονομικών γνώσεων και όχι περιορισμένο επιστημονικό πεδίο μόνο στα φάρμακα. Εξάλλου το αντικείμενο του συγκεκριμένου τμήματος είναι καθαρά κοστολογικό (ανάλυση κόστους, συλλογή και επεξεργασία παραμέτρων κόστους – κέρδους, έξοδα, κλπ.), αφού οι εισηγήσεις προς την αρμόδια Επιτροπή θα επηρεάζουν άμεσα τη δημόσια και ιδιωτική φαρμακευτική δαπάνη. Η μεταφορά τού τμήματος τιμών φαρμάκων από το Υπουργείο Ανάπτυξης στο Υπουργείο Υγείας δεν πρέπει να σηματοδοτεί μονοσήμαντη πολιτική επιλογή με αυστηρά περιορισμένο επιστημονικό συντεχνιακό πρόσημο. Η τιμή του φαρμάκου προσδιορίζεται με το κόστος έρευνας, το βιομηχανικό κόστος του προϊόντος αυτού καθαυτού και τον επιμέρους και αναλογούντα συντελεστή λειτουργικού κόστους ανά μονάδα προϊόντος. Δεν πρέπει να υπάρξει συσχετισμός τιμολόγησης ενός προϊόντος και θεραπευτικού αποτελέσματος. Εκείνο που ενδεχομένως να απαιτείται είναι η αποζημίωση ενός προϊόντος από τον φορέα (Ασφαλιστικό Ταμείο, Νοσηλευτικό Ίδρυμα, κλπ.) με βάση το θεραπευτικό αποτέλεσμα. Τη δουλειά, όμως, αυτή μεσο-μακροπρόθεσμα την κάνουν τα θεραπευτικά πρωτόκολλα και σε συγκεκριμένες περιπτώσεις οικονομικής δυσπραγίας, όπως η παρούσα, θετικές ή αρνητικές λίστες. Ένας τέτοιος συσχετισμός προϊόντος και αποτελέσματος εξ αντικειμένου θα δημιουργήσει περισσότερα προβλήματα από εκείνα που ήθελε επιλύσει. Δηλαδή, θα δίνονται πολύ υψηλότερες τιμές από ό,τι σήμερα. Αρκεί να σκεφτεί κάποιος τι θα συμβεί με το κόστος νέων και μοναδικών φαρμάκων. Η τιμολόγηση των φαρμάκων αυτών, αν συνδυαστεί με το θεραπευτικό αποτέλεσμα, θα εκτινάξει τη φαρμακευτική δαπάνη σε δυσθεώρητα ύψη. Η δουλειά αυτή, έγκρισης και τεκμηρίωσης ενός φαρμακευτικού προϊόντος, γίνεται ή από τον Ε.Ο.Φ. ή από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων ή από τον F.D.A.. Η δουλειά που πρέπει να κάνει ένα αρμόδιο τμήμα τιμών είναι με βάση τα επιμέρους κόστη, όπως αναφέρθηκαν παραπάνω και σε συνδυασμό με την ευρωπαϊκή και διεθνή πρακτική και εμπειρία, να καθορίζει τις τιμές των φαρμάκων με βάση την οικονομική δυνατότητα και αντοχή των Ασφαλιστικών Ταμείων και των Νοσηλευτικών Ιδρυμάτων της χώρας, καθώς και την αγοραστική δύναμη των πολιτών. Η επιστημονική προσέγγιση σε ό,τι αφορά το θεραπευτικό αποτέλεσμα, την ποιότητα και την ασφάλεια του φαρμακευτικού προϊόντος γίνεται σε προγενέστερα στάδια με αυστηρούς όρους, κανονιστικές διατάξεις, μελέτες τεκμηρίωσης, κλπ., και που στοιχειοθετούν την έγκριση του προϊόντος. Επομένως, χρηστικότερος επιστήμονας μπορεί να είναι ένας οικονομικού και γενικότερα σε συνδυασμό θετικού επιστημονικού πεδίου. Β. Κεφάλαιο 3, άρθρο 39, παρ. 5 «Συγκρότηση 11μελούς Επιτροπής τιμών φαρμάκων με τους αναπληρωτές τους» Με βάση την πρόταση για διαβούλευση παραμένει η ίδια σύνθεση της Επιτροπής τιμών των φαρμάκων η οποία καθορίστηκε το 1990 εν κρυπτώ από την τότε Κυβέρνηση τροποποιώντας το Ν. 1316/1983 με σκοπό να απομονώσει εντελώς τον κοινωνικό έλεγχο που προέβλεπε ο παραπάνω ιδρυτικός νόμος του Ε.Ο.Φ.. Από τότε και εντεύθεν προστέθηκε στη θέση του κοινωνικού ελέγχου ακόμη ένας εργοδοτικός φορέας και ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος. Η Επιτροπή αυτή προεβλέπετο στο Ν. 1316/83 με τη συμμετοχή εκπροσώπων κοινωνικών φορέων, μεταξύ αυτών της Γ.Σ.Ε.Ε. και της Κ.Ε.Δ.Κ.Ε. Το 1990 τροποποιήθηκε με σκοπό να εξαλειφθεί εντελώς ο κοινωνικός έλεγχος και «εμπλουτίστηκε» με συντεχνιακές αντιλήψεις και συμφέροντα. Τα αποτελέσματα τα βρίσκει κανείς εύκολα με μια πρόχειρη ματιά από το 1990 μέχρι σήμερα στη διαμόρφωση του ύψους της φαρμακευτικής δαπάνης (είτε προοδευτικά είτε συγκεντρωτικά), τη συρρίκνωση της ελληνικής παραγωγής, την αύξηση των εισαγωγών και τη συρρίκνωση των θέσεων εργασίας στον πρωτογενή και δευτερογενή τομέα του κλάδου του φαρμάκου. Σίγουρα δεν είναι η αιτία για την έκρηξη της φαρμακευτικής δαπάνης η μη συμμετοχή των εκπροσώπων των εργαζομένων, αλλά η προσθήκη στη διαδρομή ενός ακόμη εργοδοτικού φορέα που πουλά φάρμακα (Π.Ε.Φ.) και ενός άλλου φορέα που αγοράζει και πουλά φάρμακα (Π.Φ.Σ.) δείχνει έστω και συμβολικά την κατεύθυνση που επεδίωξαν οι συντάκτες της Επιτροπής Τιμών. Κρίνουμε σκόπιμο ιδιαίτερα στη σημερινή συγκυρία να επανέλθει στην Επιτροπή η εκπροσώπηση των εργαζομένων και ασφαλισμένων μέσα από την κορυφαία θεσμική τους εκπροσώπηση, τη Γ.Σ.Ε.Ε., όπως προέβλεπε ο ιδρυτικός νόμος 1316/1983. Όπως εκπροσωπούνται οι πωλητές (φαρμακοβιομήχανοι, φαρμακοποιοί), οι αγοραστές (Κράτος, Ασφαλιστικά Ταμεία, Νοσηλευτικά Ιδρύματα), θα πρέπει να εκπροσωπούνται και οι καταναλωτές - χρήστες, ασφαλισμένοι και εργαζόμενοι. Ο κοινωνικός αυτός έλεγχος, έστω και με τη συμβολική του διάσταση, μπορεί να συμβάλλει αφ’ ενός στη συγκράτηση των φαρμακευτικών δαπανών ή την επιβράδυνση στο ρυθμό μεταβολής, προσβλέποντας παράλληλα στην ανάπτυξη του κλάδου και τη διατήρηση των θέσεων εργασίας. Σε διαφορετική περίπτωση, έτσι όπως έχουν αρχίσει να ασκούν πίεση οι φαρμακευτικές εταιρείες και οι ενδιάμεσοι διαχειριστές του φαρμάκου, σε λίγο καιρό στην χώρα μας θα μετατραπούν οι φαρμακευτικές εταιρείες σε γραφεία παροχής υπηρεσιών με πολύ λίγο προσωπικό, που απλώς θα εισάγουν τα προϊόντα και μέσα από μεθόδους targeting, (είτε μέσω γιατρών είτε μέσω φαρμακείων), θα αλώνεται μονοπωλιακά η κύρια και βασική αγορά του φαρμάκου και θα αποκομίζουν υπερκέρδη για μεταφορά. Ο δε ανταγωνισμός των τιμών θα «παίζεται μόνο» στα generics, δηλαδή στο 15-20% της αγοράς. Η πολιτική αυτή μεσο-μακροπρόθεσμα θα αποβιομηχανοποιήσει πλήρως την χώρα, θα συρρικνώσει τις θέσεις εργασίας και θα επιβαρύνει δυσβάσταχτα τα Ασφαλιστικά Ταμεία, τα Νοσηλευτικά Ιδρύματα και τον ιδιώτη καταναλωτή. Επομένως, ο κοινωνικός έλεγχος επιβάλλεται να επανέλθει σε κεντρικό επίπεδο μέσω του Ε.Ο.Φ., όπως προβλέπεται στον Ν. 1316/83, προσαρμοσμένος στην αναγκαιότητα της εποχής, και στη συγκεκριμένη Επιτροπή τιμών να επανέλθει ο εκπρόσωπος της Γ.Σ.Ε.Ε.. Γενικές παρατηρήσεις επί των φαρμακείων Ο φαρμακοποιός είναι ένας υγειονομικός επιστήμονας ο οποίος είναι ο κύριος υπεύθυνος για την ορθή χορήγηση και ορθολογική χρήση στη διαχείριση της συνταγής. Ο κλάδος των φαρμακείων είναι ένα εξειδικευμένο πιστοποιημένο επαγγελματικό σημείο πώλησης στο οποίο προεξέχουσα θέση έχουν τα φάρμακα, αλλά και όλα όσα συναφή ή ευρύτερα επιθυμεί ο επιχειρηματίας. Άρα, τέμνεται το επιχειρηματικό πεδίο με το επιστημονικό. Η Πολιτεία έχει υποχρέωση να προασπίζει την προαγωγή της υγείας των πολιτών σχετικά με την χορήγηση των φαρμάκων υποχρεωτικά μόνο μέσω των φαρμακείων. Και πάντα υπό την αυστηρή επιστημονική επίβλεψη του αρμόδιου υγειονομικού επιστήμονα (φαρμακοποιού). Από την άλλη, οφείλει να ρυθμίζει την ομαλότητα εφοδιασμού και επάρκειας στην αγορά.. Επομένως: Α) Η Πολιτεία θα πρέπει να ρυθμίσει με ειδικό τρόπο την καθημερινή πρόσβαση των πολιτών στα φαρμακεία, εξασφαλίζοντας παράλληλα την πρόσβαση για έκτακτες περιπτώσεις Β) Η Πολιτεία Θα πρέπει να ρυθμίσει το θέμα της μεταβίβασης της επιχείρησης σε περίπτωση κληρονομιάς, αφού και αυτή είναι οικονομική επιχείρηση με τις προϋποθέσεις, βέβαια, όπως αναφέρονται πιο πάνω (1η παράγραφος). Γ) Μέση κλιμακωτή ρύθμιση του κέρδους με δεδομένο το γεγονός ότι η πρόοδος της επιστήμης και της τεχνολογίας στη νέα φαρμακοθεραπεία έχει επιφέρει πολύ υψηλές χοντρικές τιμές. ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ & ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗΣ