Στο άρθρο 1 του ν. 3498/2006 (Α’ 230), περί ορισμών, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) στο ένατο εδάφιο, πριν από τη λέξη «γίνεται» προστίθενται οι λέξεις «δύναται να» , β) προστίθεται νέο δέκατο εδάφιο, και το άρθρο 1 διαμορφώνεται ως εξής:
«Άρθρο 1
Ορισμοί
Για τους σκοπούς του παρόντος νόμου ισχύουν οι ακόλουθοι Ορισμοί:
Ιαματική πηγή είναι φυσική ανάβλυση ή άντληση ιαματικού φυσικού πόρου με τεχνικό έργο, όπως από γεώτρηση, φρέαρ, τάφρο ή σήραγγα (φυσική ή τεχνητή) ή φυσική δημιουργία ιαματικού πηλού. Ως ιαματικοί φυσικοί πόροι θεωρούνται φυσικά νερά (ψυχρά ή θερμά), ατμοί, φυσικά αέρια ή πηλοί ή ηφαιστειακοί λίθοι που έχουν ιαματικές ιδιότητες, αναγνωρισμένες, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος νόμου. Για το γεωθερμικό δυναμικό, ισχύουν οι διατάξεις του παρόντος νόμου αποκλειστικά για την πρωτεύουσα ιαματική χρήση του.
Ιαματικός τουρισμός είναι ειδική μορφή παροχής τουριστικών υπηρεσιών σε περιοχές των οποίων κύριο χαρακτηριστικό αποτελεί η χρήση αναγνωρισμένων ιαματικών φυσικών πόρων σε ειδικές εγκαταστάσεις.
Μονάδες ιαματικής θεραπείας είναι ειδικές εγκαταστάσεις με κατάλληλη υποδομή και εξοπλισμό στις οποίες γίνεται Χρήση ιαματικών φυσικών πόρων υπό ιατρική παρακολούθηση για λόγους υγείας (προληπτικούς ή θεραπευτικούς), φυσικής αποκατάστασης ή και αναζωογόνησης ιδίως με υδροθεραπεία, ποσιθεραπεία, εισπνοθεραπεία, ρινοπλύσεις, ατμόλουτρα, πηλοθεραπεία, καταιονισμούς ή άλλες επιστημονικώς αναγνωρισμένες μεθόδους.
Κέντρα ιαματικού τουρισμού – θερμαλισμού είναι ειδικές τουριστικές εγκαταστάσεις παροχής υπηρεσιών ιαματικού τουρισμού με κατάλληλη υποδομή και εξοπλισμό, στις οποίες εντάσσονται μονάδες ιαματικής θεραπείας ή και εγκαταστάσεις θαλασσοθεραπείας, στις οποίες γίνεται οπωσδήποτε χρήση ιαματικών φυσικών πόρων.
Κέντρα θαλασσοθεραπείας είναι ειδικές εγκαταστάσεις με κατάλληλη υποδομή και εξοπλισμό, στις οποίες γίνεται χρήση θερμαινόμενου θαλασσινού νερού, άμμου, λάσπης, φυκιών και άλλων θαλάσσιων ουσιών για λόγους υγείας, προληπτικούς ή θεραπευτικούς, υπό ιατρική παρακολούθηση και σε συνδυασμό με το θαλάσσιο περιβάλλον.
Κέντρα αναζωογόνησης (spa) είναι ειδικές εγκαταστάσεις με κατάλληλη υποδομή και εξοπλισμό στις οποίες δύναται να γίνεται χρήση ή ιαματικών φυσικών πόρων ή θερμαινόμενου θαλασσινού νερού ή θερμού φυσικού νερού με προσθήκες ιαματικών φυσικών πόρων ή ζεστού φυσικού νερού με την προσθήκη πηλών, βοτάνων, φυτών, αρωμάτων, ηφαιστειακής ή χαλαζιακής άμμου, φωτός, θερμότητας, μασάζ, ατμόλουτρων διαφόρων τύπων, με σκοπό την παροχή υπηρεσιών αναζωογόνησης, ευεξίας και αισθητικής του σώματος.
Τα κέντρα αναζωογόνησης προσφέρουν τρεις (3) τουλάχιστον από τις παρακάτω υπηρεσίες: αρωματοθεραπεία, υδροθεραπεία, φωτοθεραπεία, περιτυλίξεις σώματος, μαλάξεις, υπηρεσίες άθλησης, προσωπική γυμναστική, γιόγκα (yoga) και διαλογισμός.
Τα κέντρα ιαματικού τουρισμού – θερμαλισμού και τα κέντρα θαλασσοθεραπείας δύνανται να περιλαμβάνουν εγκαταστάσεις αναζωογόνησης ή και ειδικές εγκαταστάσεις φυσικής αποκατάστασης και προετοιμασίας αθλητών.».
Το ΝΣ 5143/2024 δεν επιφέρει ουσιαστικές αλλαγές σε σχέση με τον Νόμο 3498/2006, ενώ η αναφορά στην ιατρική αξία των ιαματικών πόρων παραμένει σχεδόν ανύπαρκτη. Η έλλειψη σαφούς πλαισίωσης των ιαματικών θεραπειών και οι ασαφείς όροι λειτουργίας και πιστοποίησης των μονάδων περιορίζουν την αναγνώριση και την ποιότητα των υπηρεσιών στον τομέα.
Η ασαφής διατύπωση και οι αόριστοι ορισμοί που περιλαμβάνονται στα νομοθετικά κείμενα για τους ιαματικούς φυσικούς πόρους και τις μονάδες ιαματικής θεραπείας ενδέχεται να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα κατά την εφαρμογή τους. Συγκεκριμένα, ο όρος «ιαματικοί φυσικοί πόροι» περιλαμβάνει διάφορους τύπους πόρων, όπως νερά, ατμούς, αέρια και πηλούς, χωρίς να διευκρινίζονται τα ακριβή κριτήρια που καθορίζουν τις ιαματικές τους ιδιότητες. Η έλλειψη αυτής της επιστημονικής σαφήνειας δυσχεραίνει την εφαρμογή των κανονισμών και τη διασφάλιση της ποιότητας αυτών των πόρων.
Επιπλέον, οι ορισμοί του «ιαματικού τουρισμού» και των «μονάδων ιαματικής θεραπείας» παραμένουν γενικοί και ασαφείς, χωρίς να καθορίζονται τα ελάχιστα πρότυπα που απαιτούνται για την αναγνώριση μιας μονάδας. Οι διατάξεις δεν παρέχουν πληροφορίες σχετικά με τα χαρακτηριστικά που καθιστούν μια μονάδα ικανή να προσφέρει τέτοιες υπηρεσίες, ούτε ορίζονται σαφή κριτήρια που να διασφαλίζουν την ποιότητα της θεραπείας.
Η έλλειψη συγκεκριμένων κατευθυντήριων γραμμών για τις θεραπευτικές μεθόδους, όπως η χρήση φυτών, αρωμάτων ή πηλών, καθιστά την εφαρμογή αυτών των μεθόδων αβέβαιη, καθώς δεν καθορίζονται οι τεχνικές και τα πρότυπα που θα εξασφαλίσουν την επιστημονική εγκυρότητα των εφαρμογών. Αντίστοιχα, οι απαιτήσεις για τις υποδομές και τον εξοπλισμό των μονάδων παραμένουν ασαφείς και ενδέχεται να οδηγήσουν σε ποικιλία ερμηνειών και πρακτικών εφαρμογών.
Η απουσία σαφών ορισμών και οριοθετήσεων στην νομοθεσία ενδέχεται να δημιουργήσει αυθαιρεσίες και να επηρεάσει αρνητικά την ποιότητα των υπηρεσιών. Η ιατρική αξία των ιαματικών πόρων, η οποία έχει τεκμηριωθεί από επιστημονικές μελέτες, δεν αποτυπώνεται επαρκώς στη νομοθεσία, παρά το γεγονός ότι οι πόροι αυτοί χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία πολλών παθήσεων και για τη βελτίωση της υγείας. Η αναγνώριση της ιατρικής αυτής αξίας θα ενίσχυε τη νομοθεσία και θα προσέφερε μεγαλύτερη επιστημονική εγκυρότητα στις σχετικές πρακτικές, υποστηρίζοντας την ανάπτυξη και ρύθμιση των υπηρεσιών αυτών σε ιατρικό πλαίσιο με υπευθυνότητα.
Η σαφήνεια στους ορισμούς και τις απαιτήσεις είναι απαραίτητη για την αποφυγή σύγχυσης και αυθαιρεσιών, διασφαλίζοντας τη σωστή εφαρμογή και ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών. Το νομοσχέδιο 5143/2024, που αποσκοπεί στην αναθεώρηση και εξειδίκευση των κανόνων λειτουργίας των ιαματικών μονάδων και του ιαματικού τουρισμού, θα μπορούσε να βοηθήσει στην αποσαφήνιση αυτών των αδυναμιών, εφόσον υιοθετηθούν σαφείς και μετρήσιμοι στόχοι για τη ρύθμιση της λειτουργίας τους.
Παρ’ όλα αυτά, το ΝΣ 5143/2024 δεν επιφέρει ουσιαστικές αλλαγές σε σχέση με τον προγενέστερο Νόμο 3498/2006, και η αναφορά στην ιατρική αξία των ιαματικών πόρων παραμένει σχεδόν ανύπαρκτη. Η έλλειψη σαφούς πλαισίωσης των ιαματικών θεραπειών δημιουργεί ανησυχία, καθώς περιορίζει την αναγνώριση και χρήση αυτού του τομέα, παρά τη διεθνή αναγνώριση των θεραπευτικών δυνατοτήτων των ιαματικών πόρων. Αυτή η παράλειψη έρχεται σε αντίθεση με τις πρακτικές άλλων ευρωπαϊκών χωρών, συμπεριλαμβανομένων όλων των άμεσα γειτονικών μας, οι οποίες αναγνωρίζουν και ρυθμίζουν σαφώς τον τομέα αυτό, συμπεριλαμβανομένων των γειτονικών μας χωρών, οι οποίες έχουν καταστήσει σαφή την επιστημονική και θεραπευτική αξία των ιαματικών θεραπειών.
Αυτό εγείρει το ερώτημα για τα κριτήρια και τους ειδικούς που συμβούλευσαν τη νομοπαρασκευαστική επιτροπή, καθώς και για τη διαδικασία κατά την οποία οι αναγνώριση και η ενσωμάτωση αυτών των ιατρικών αξιών παραμελήθηκαν από τη νομοθεσία. Η έλλειψη της αναγνώρισης αυτών των αξιών καθιστά δύσκολη την περαιτέρω ανάπτυξη του τομέα και τη διασφάλιση της ποιότητας των υπηρεσιών.
Bravo well done ενδιαφέρον