Αρχική Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης (ΕΠΑ) 2026-2030Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης (ΕΠΑ) 2026-2030.

Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης (ΕΠΑ) 2026-2030.

Μεταφορτώστε το αρχείο εδώ: ΕΘΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ 2026-2030

    Πλοήγηση στη Διαβούλευση

  • 15 ΣχόλιαΕθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης (ΕΠΑ) 2026-2030.
Σχόλια
  • 13 Νοεμβρίου 2025, 18:56 | ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ & ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΕΛΛΑΔΑΣ (ΣΕΠΕ)

    Εισαγωγή
    Με τον ν. 5140/2024 «Νέο Αναπτυξιακό Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και συμπληρωματικές διατάξεις», εισάγονται πλέον μεταρρυθμιστικές πρωτοβουλίες για τη βελτιστοποίηση του προγραμματισμού και της παρακολούθησης των έργων με τη θέσπιση και ενεργοποίηση μηχανισμών, όπως ο Άξονας Μακροχρόνιων Δεσμεύσεων και το Μητρώο Αναγκών Συντήρησης και Λειτουργίας, την ομαλή υποδοχή στο ΕΠΑ των έργων που χρηματοδοτούνται από εθνικούς πόρους αλλά εντάσσονταν στο συγχρηματοδοτούμενο σκέλος του ΑΠΔΕ, τα οποία θα έπρεπε να αποτυπώνονται με σαφήνεια στο ΕΠΑ.
    Το ΕΠΑ 2026–2030 μπορεί να λειτουργήσει και ως καταλύτης για την πρόοδο της Ελλάδας στην υλοποίηση της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής για την ΤΝ εάν ενσωματώσει στοχευμένες παρεμβάσεις όπως: η οριστικοποίηση της Εθνικής Στρατηγικής AI με σαφή KPIs και ετήσιο review, η σύσταση AI Observatory με δημόσια dashboards, εθνικό πρόγραμμα AI for SMEs (readiness assessment, coaching μέσω EDIHs, vouchers), AI in Education με υποχρεωτικά modules και επιμόρφωση εκπαιδευτικών, η θεσμοθέτηση AI Register και Algorithmic Impact Assessments για τον δημόσιο τομέα, ενιαίο πλαίσιο data governance & κυβερνοασφάλειας (SOC/CERT) και δημιουργία AI-ready data spaces και υβριδικού G-Cloud.
    Υποβάλουμε τις κάτωθι γενικές παρατηρήσεις επί του κειμένου αλλά και τις παρατηρήσεις – σχόλια ως προς τον άξονα του «Ψηφιακού Μετασχηματισμού» και στο τέλος παραθέτουμε αυτοτελές τεχνικό σημείωμα παρατηρήσεων επί του συνόλου του σχεδίου του ΕΠΑ
    1.Γενικές Παρατηρήσεις επί του κειμένου:
    1. Εστίαση στα έργα και όχι στις ικανότητες.
    Η προσέγγιση παραμένει project-driven, χωρίς οριζόντιους μηχανισμούς λειτουργικής ωριμότητας και βιωσιμότητας.
    2. Παρατηρείται έλλειψη θεματικής εξειδίκευσης ΤΠΕ ανά τομέα. Το ΕΠΑ χρειάζεται υποενότητες ανά κλάδο (Υγεία, Δικαιοσύνη, Μεταφορές, Παιδεία, Περιβάλλον), ώστε να συνδεθεί ο ψηφιακός μετασχηματισμός με συγκεκριμένα έργα, στόχους και δείκτες απόδοσης.
    3. Περιορισμένη θεσμική θεώρηση του ψηφιακού μετασχηματισμού.
    Ο ψηφιακός άξονας αποτυπώνεται κυρίως ως ένα τομεακό πρόγραμμα δράσεων/έργων, όχι ως οριζόντια διακυβερνητική υποδομή. Θεωρούμε αυτήν την προσέγγιση εσφαλμένη, δεδομένου ότι η ψηφιακή τεχνολογία διεθνώς αποτελεί την υποδομή για τα πάντα, ανεξαρτήτως κλάδου ή δημόσιου και ιδιωτικού τομέα.
    4. Ανεπαρκής ενσωμάτωση της Εθνικής Στρατηγικής Τεχνητής Νοημοσύνης.
    Παρά την ύπαρξη σχεδίου δράσης, το ΕΠΑ δεν συνδέει μεταρρυθμίσεις/επενδύσεις με την Εθνική Στρατηγική Τεχνητής Νοημοσύνης και τις ευρωπαϊκές πολιτικές (AI Act, Data Spaces).
    5. Η συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα χρειάζεται ενίσχυση. Αν και το ΕΠΑ αναφέρει ΣΔΙΤ και χρηματοδοτικά εργαλεία, απουσιάζουν μηχανισμοί σύμπραξης με επιχειρήσεις ΤΠΕ.

    2. Παρατηρήσεις – σχόλια ως προς τον άξονα του «Ψηφιακού Μετασχηματισμού»
    1. Η κατανομή προϋπολογισμού του Τομεακού Προγράμματος Ανάπτυξης (ΤΠΑ) του Υπ. Ψηφιακής Διακυβέρνησης ανέρχεται στα 400 εκ € (520 εκ € με υπερδέσμευση), προϋπολογισμός που κρίνεται σχετικά περιορισμένος για τις προβλεπόμενες ανάγκες, ιδιαίτερα μάλιστα αφού δεν περιλαμβάνονται προβλέψεις ανά φορέα για τη συντήρηση και την λειτουργία των ψηφιακών έργων και των ψηφιακών υποδομών.
    2. Οι ψηφιακές επενδύσεις στη νέα Προγραμματική Περίοδο θα πρέπει να ώστε από «υλοποίηση έργων» να διασφαλίσουν και τη «λειτουργική υποστήριξη και ενίσχυση». Ειδικότερα, καθώς διαπιστώνεται στο ΕΠΑ ότι η δημόσια διοίκηση έχει προχωρήσει σημαντικά στην ψηφιοποίηση των υπηρεσιών της και απαιτείται περαιτέρω βελτίωση για την πλήρη διαλειτουργικότητα των συστημάτων, την απλοποίηση των διαδικασιών και τη βελτίωση της εμπειρίας των χρηστών, θα πρέπει άμεσα να υπάρξει διασφάλιση των μέχρι σήμερα επιτευγμάτων αλλά και της συνέχισης της ασφαλούς λειτουργίας όλων αυτών των μηχανισμών ψηφιοποίησης υπηρεσιών, λαμβανομένων υπόψη και όλων των εξελίξεων αναφορικά με το ζήτημα της Κυβερνοασφάλειας. Επομένως, η συντήρηση και η λειτουργία των υφιστάμενων συστημάτων Ψηφιακού Μετασχηματισμού αλλά και όσων επιδιώκεται από το ΕΠΑ να υλοποιηθούν θα πρέπει να λάβει προτεραιότητα. Σημειώνουμε ότι ανάλογη πρόβλεψη στο ΕΠΑ γίνεται για την Ανάπτυξη Υποδομών και Μεταφορών όχι όμως και για τον Ψηφιακό Μετασχηματισμό. ΔΗΛΑΔΗ, ΠΡΟΒΛΕΠΕΤΑΙ Η ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΤΩΝ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΩΝ, ΑΛΛΑ ΔΕΝ ΠΡΟΒΛΕΠΕΤΑΙ Η ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΚΑΙ Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ TAXIS ΚΑΙ ΤΗΣ ΣΥΝΤΑΓΟΓΡΑΦΗΣΗΣ.
    3. Υπάρχει περιορισμένη αναφορά σε νέες τεχνολογίες. Το κείμενο δεν περιλαμβάνει σαφείς αναφορές σε τεχνητή νοημοσύνη (AI), big data analytics, digital twins, κλπ παρότι αποτελούν βασικούς πυλώνες της ευρωπαϊκής στρατηγικής για την περίοδο 2025–2030. Επίσης, δεν περιγράφεται μια σαφής στρατηγική διαλειτουργικότητας μεταξύ των πληροφοριακών συστημάτων του Δημοσίου, η οποία θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη για τους σχετικούς προϋπολογισμούς των φορέων και να είναι ενιαία για την χώρα.
    4. Προτάσεις ενίσχυσης του άξονα «Ψηφιακού Μετασχηματισμού» με συγκεκριμένες αναφορές σε οριζόντιες δράσεις – πολιτικές:
    • Διαλειτουργικότητα 2.0: δείκτες once-only και κοινή αρχιτεκτονική APIs – ολοκληρωμένες διαλειτουργικές διαδικασίες και υπηρεσίες
    • Ενιαία αρχιτεκτονική δεδομένων για το Δημόσιο: ρόλοι, μεταδεδομένα, συμφωνίες διαμοιρασμού αλλά και π.χ. Security Operation Center – SOC, CERT ή πολιτική data governance.
    • Εθνική Στρατηγική Τεχνητής Νοημοσύνης:
    o AI Governance (διαφάνεια, δεοντολογία, συμμόρφωση με EU AI Act)
    o Πιλοτικές Εφαρμογές (π.χ. φορολογία, τελωνεία, υγεία, κοινωνική ασφάλιση, δικαιοσύνη)
    o Ενσωμάτωση στο Data Governance Plan
    o Ανάπτυξη δεξιοτήτων και AI Capability Centres
    o Ασφαλής και δεοντολογική ΤΝ by design
    • Εθνική Στρατηγική Κυβερνοασφάλειας 2026 – 2030:
    o Ενίσχυση της εθνικής αρχιτεκτονικής κυβερνοασφάλειας.
    o Προστασία κρίσιμων υποδομών και δημιουργία μηχανισμών άμεσης απόκρισης (incident response).
    o Εφαρμογή προτύπων digital sovereignty και ασφάλειας δεδομένων – υποχρεωτικές ασκήσεις.
    • Πλαίσιο Υλοποίησης Έργων (Delivery Playbook)
    • Δεξιότητες και Ικανότητες: ενίσχυση της θεσμικής και λειτουργικής ωριμότητας των δημόσιων φορέων. Ως προς τις ψηφιακές δεξιότητες και το ανθρώπινο δυναμικό, απαιτείται λεπτομερέστερος σχεδιασμός συνέργειας με το εκπαιδευτικό σύστημα. Να προβλεφθεί cost-benefit framework για την αξιολόγηση των έργων και μετρήσιμος δείκτης ψηφιακού αντικτύπου ανά παρέμβαση, καθώς παρατηρείται έλλειψη μηχανισμού αποτίμησης του οφέλους των ΤΠΕ έργων.

    3. Τεχνικό σημείωμα παρατηρήσεων :

    Το παρόν τεχνικό σημείωμα συγκεντρώνει προτάσεις και παρατηρήσεις επί του σχεδίου του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης (ΕΠΑ) 2026–2030, με στόχο την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας, της στρατηγικής συνέπειας και της ευθυγράμμισης με τις ευρωπαϊκές και εθνικές πολιτικές προτεραιότητες.

    Στην Εισαγωγή, προτείνεται να διαμορφωθεί σαφής σύνδεση του ΕΠΑ με τις ευρωπαϊκές στρατηγικές Digital Decade, Green Deal και Agenda 2030, προκειμένου να επιτευχθεί πλήρης εναρμόνιση με τα κοινοτικά πλαίσια δράσης και να βελτιωθεί η στρατηγική στόχευση του προγράμματος.

    Ως προς τις Αναπτυξιακές Ανάγκες, κρίνεται απαραίτητη η προσθήκη αναλυτικής αναφοράς στις περιφερειακές ανισότητες και στη διαφοροποίηση των αναγκών ανά περιφέρεια. Με τον τρόπο αυτό θα ενισχυθεί η αποκέντρωση, η περιφερειακή σύγκλιση και η συνολική ανθεκτικότητα της χώρας.

    Για τις Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις (ΜμΕ) και την Επιχειρηματικότητα, προτείνεται η δημιουργία ειδικής υποενότητας που θα αναδεικνύει τον ρόλο των ΜμΕ στον ψηφιακό και πράσινο μετασχηματισμό. Στόχος είναι η ενδυνάμωση του ιδιωτικού τομέα, η αύξηση των επενδύσεων και η καλλιέργεια επιχειρηματικής κουλτούρας εξωστρέφειας.

    Στον τομέα του Ψηφιακού Μετασχηματισμού και της Καινοτομίας, προτείνεται η ενσωμάτωση ποσοτικών στόχων όπως:
    • αύξηση του αριθμού των επιχειρήσεων που υιοθετούν cloud λύσεις,
    • ανάπτυξη εφαρμογών τεχνητής νοημοσύνης (AI),
    • πρόβλεψη για την εκπαίδευση των μαθητών στην Πληροφορική σε όλες τις βαθμίδες.

    Οι στόχοι αυτοί θα επιτρέψουν την αντικειμενική αξιολόγηση της προόδου και τη μέτρηση της αποδοτικότητας των δράσεων. Παράλληλα, προτείνεται ειδική αναφορά στην Εθνική Πολιτική για τη Διαλειτουργικότητα, σε σχέση με την προστασία των προσωπικών δεδομένων, ώστε να ενισχυθούν η διαφάνεια, η προσβασιμότητα και οι δημόσιες-ιδιωτικές συνεργασίες.

    Όσον αφορά στην Πράσινη Ανάπτυξη και Κλιματική Ανθεκτικότητα, προτείνεται η σύνδεση του ΕΠΑ με το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ 2030), καθώς και η προσθήκη δράσεων πράσινης καινοτομίας (κυκλική οικονομία, βιώσιμες τεχνολογίες, πράσινα data centers), προκειμένου να ενισχυθούν οι βιώσιμες επενδύσεις και να αναπτυχθούν νέοι τεχνολογικοί κλάδοι.

    Η Εμπειρία της περιόδου 2021–2025 θα πρέπει να παρουσιαστεί σε μορφή πίνακα, με αναφορά στα κύρια διδάγματα και τις διορθωτικές παρεμβάσεις, ώστε να εξασφαλιστεί τεκμηριωμένη μετάβαση στη νέα περίοδο και να ενισχυθούν η διαφάνεια και η εμπιστοσύνη των φορέων.

    Σε επίπεδο Διακυβέρνησης και Παρακολούθησης, απαιτείται η προσθήκη ολοκληρωμένου συστήματος δεικτών αποτελέσματος (KPIs) ανά άξονα, που θα επιτρέψει τη βελτιωμένη διαφάνεια, την αποτελεσματική αξιολόγηση και τον έγκαιρο έλεγχο υλοποίησης.

    Τέλος, στα Επιδιωκόμενα Αποτελέσματα προτείνεται να ενσωματωθούν ποσοτικοί δείκτες όπως η μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης, η αύξηση των θέσεων εργασίας στον τομέα των ΤΠΕ και η αύξηση των έργων ψηφιακής ωρίμανσης, ώστε να είναι δυνατή η μετρήσιμη αξιολόγηση της αποδοτικότητας των πολιτικών και των έργων.

    Συνοπτική Εκτίμηση Οφέλους
    Οι παραπάνω βελτιώσεις αποσκοπούν στην ενίσχυση της στρατηγικής συνέπειας, της αποδοτικότητας και της διαφάνειας του ΕΠΑ 2026–2030. Ειδικότερα, αναμένεται να συμβάλουν στη βελτίωση της παρακολούθησης των αποτελεσμάτων, στην προώθηση της καινοτομίας και πράσινης ανάπτυξης και στην ενδυνάμωση της αποκέντρωσης και της περιφερειακής σύγκλισης.

  • 13 Νοεμβρίου 2025, 17:48 | ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ & ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΕΛΛΑΔΑΣ (ΣΕΠΕ)

    Εισαγωγή
    Με τον ν. 5140/2024 «Νέο Αναπτυξιακό Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και συμπληρωματικές διατάξεις», εισάγονται πλέον μεταρρυθμιστικές πρωτοβουλίες για τη βελτιστοποίηση του προγραμματισμού και της παρακολούθησης των έργων με τη θέσπιση και ενεργοποίηση μηχανισμών, όπως ο Άξονας Μακροχρόνιων Δεσμεύσεων και το Μητρώο Αναγκών Συντήρησης και Λειτουργίας, την ομαλή υποδοχή στο ΕΠΑ των έργων που χρηματοδοτούνται από εθνικούς πόρους αλλά εντάσσονταν στο συγχρηματοδοτούμενο σκέλος του ΑΠΔΕ, τα οποία θα έπρεπε να αποτυπώνονται με σαφήνεια στο ΕΠΑ.
    Το ΕΠΑ 2026–2030 μπορεί να λειτουργήσει και ως καταλύτης για την πρόοδο της Ελλάδας στην υλοποίηση της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής για την ΤΝ εάν ενσωματώσει στοχευμένες παρεμβάσεις όπως: η οριστικοποίηση της Εθνικής Στρατηγικής AI με σαφή KPIs και ετήσιο review, η σύσταση AI Observatory με δημόσια dashboards, εθνικό πρόγραμμα AI for SMEs (readiness assessment, coaching μέσω EDIHs, vouchers), AI in Education με υποχρεωτικά modules και επιμόρφωση εκπαιδευτικών, η θεσμοθέτηση AI Register και Algorithmic Impact Assessments για τον δημόσιο τομέα, ενιαίο πλαίσιο data governance & κυβερνοασφάλειας (SOC/CERT) και δημιουργία AI-ready data spaces και υβριδικού G-Cloud.
    Υποβάλουμε τις κάτωθι γενικές παρατηρήσεις επί του κειμένου αλλά και τις παρατηρήσεις – σχόλια ως προς τον άξονα του «Ψηφιακού Μετασχηματισμού» και στο τέλος παραθέτουμε αυτοτελές τεχνικό σημείωμα παρατηρήσεων επί του συνόλου του σχεδίου του ΕΠΑ.

    1.Γενικές Παρατηρήσεις επί του κειμένου:
    1.Εστίαση στα έργα και όχι στις ικανότητες.
    Η προσέγγιση παραμένει project-driven, χωρίς οριζόντιους μηχανισμούς λειτουργικής ωριμότητας και βιωσιμότητας.
    2.Παρατηρείται έλλειψη θεματικής εξειδίκευσης ΤΠΕ ανά τομέα. Το ΕΠΑ χρειάζεται υποενότητες ανά κλάδο (Υγεία, Δικαιοσύνη, Μεταφορές, Παιδεία, Περιβάλλον), ώστε να συνδεθεί ο ψηφιακός μετασχηματισμός με συγκεκριμένα έργα, στόχους και δείκτες απόδοσης.
    3.Περιορισμένη θεσμική θεώρηση του ψηφιακού μετασχηματισμού.
    Ο ψηφιακός άξονας αποτυπώνεται κυρίως ως ένα τομεακό πρόγραμμα δράσεων/έργων, όχι ως οριζόντια διακυβερνητική υποδομή. Θεωρούμε αυτήν την προσέγγιση εσφαλμένη, δεδομένου ότι η ψηφιακή τεχνολογία διεθνώς αποτελεί την υποδομή για τα πάντα, ανεξαρτήτως κλάδου ή δημόσιου και ιδιωτικού τομέα.
    4.Ανεπαρκής ενσωμάτωση της Εθνικής Στρατηγικής Τεχνητής Νοημοσύνης.
    Παρά την ύπαρξη σχεδίου δράσης, το ΕΠΑ δεν συνδέει μεταρρυθμίσεις/επενδύσεις με την Εθνική Στρατηγική Τεχνητής Νοημοσύνης και τις ευρωπαϊκές πολιτικές (AI Act, Data Spaces).
    5.Η συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα χρειάζεται ενίσχυση. Αν και το ΕΠΑ αναφέρει ΣΔΙΤ και χρηματοδοτικά εργαλεία, απουσιάζουν μηχανισμοί σύμπραξης με επιχειρήσεις ΤΠΕ.

    2.Παρατηρήσεις – σχόλια ως προς τον άξονα του «Ψηφιακού Μετασχηματισμού»
    1.Η κατανομή προϋπολογισμού του Τομεακού Προγράμματος Ανάπτυξης (ΤΠΑ) του Υπ. Ψηφιακής Διακυβέρνησης ανέρχεται στα 400 εκ € (520 εκ € με υπερδέσμευση), προϋπολογισμός που κρίνεται σχετικά περιορισμένος για τις προβλεπόμενες ανάγκες, ιδιαίτερα μάλιστα αφού δεν περιλαμβάνονται προβλέψεις ανά φορέα για τη συντήρηση και την λειτουργία των ψηφιακών έργων και των ψηφιακών υποδομών.
    2.Οι ψηφιακές επενδύσεις στη νέα Προγραμματική Περίοδο θα πρέπει να ώστε από «υλοποίηση έργων» να διασφαλίσουν και τη «λειτουργική υποστήριξη και ενίσχυση». Ειδικότερα, καθώς διαπιστώνεται στο ΕΠΑ ότι η δημόσια διοίκηση έχει προχωρήσει σημαντικά στην ψηφιοποίηση των υπηρεσιών της και απαιτείται περαιτέρω βελτίωση για την πλήρη διαλειτουργικότητα των συστημάτων, την απλοποίηση των διαδικασιών και τη βελτίωση της εμπειρίας των χρηστών, θα πρέπει άμεσα να υπάρξει διασφάλιση των μέχρι σήμερα επιτευγμάτων αλλά και της συνέχισης της ασφαλούς λειτουργίας όλων αυτών των μηχανισμών ψηφιοποίησης υπηρεσιών, λαμβανομένων υπόψη και όλων των εξελίξεων αναφορικά με το ζήτημα της Κυβερνοασφάλειας. Επομένως, η συντήρηση και η λειτουργία των υφιστάμενων συστημάτων Ψηφιακού Μετασχηματισμού αλλά και όσων επιδιώκεται από το ΕΠΑ να υλοποιηθούν θα πρέπει να λάβει προτεραιότητα. Σημειώνουμε ότι ανάλογη πρόβλεψη στο ΕΠΑ γίνεται για την Ανάπτυξη Υποδομών και Μεταφορών όχι όμως και για τον Ψηφιακό Μετασχηματισμό. ΔΗΛΑΔΗ, ΠΡΟΒΛΕΠΕΤΑΙ Η ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΤΩΝ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΩΝ, ΑΛΛΑ ΔΕΝ ΠΡΟΒΛΕΠΕΤΑΙ Η ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΚΑΙ Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ TAXIS ΚΑΙ ΤΗΣ ΣΥΝΤΑΓΟΓΡΑΦΗΣΗΣ.
    3.Υπάρχει περιορισμένη αναφορά σε νέες τεχνολογίες. Το κείμενο δεν περιλαμβάνει σαφείς αναφορές σε τεχνητή νοημοσύνη (AI), big data analytics, digital twins, κλπ παρότι αποτελούν βασικούς πυλώνες της ευρωπαϊκής στρατηγικής για την περίοδο 2025–2030. Επίσης, δεν περιγράφεται μια σαφής στρατηγική διαλειτουργικότητας μεταξύ των πληροφοριακών συστημάτων του Δημοσίου, η οποία θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη για τους σχετικούς προϋπολογισμούς των φορέων και να είναι ενιαία για την χώρα.
    4.Προτάσεις ενίσχυσης του άξονα «Ψηφιακού Μετασχηματισμού» με συγκεκριμένες αναφορές σε οριζόντιες δράσεις – πολιτικές:
    •Διαλειτουργικότητα 2.0: δείκτες once-only και κοινή αρχιτεκτονική APIs – ολοκληρωμένες διαλειτουργικές διαδικασίες και υπηρεσίες
    •Ενιαία αρχιτεκτονική δεδομένων για το Δημόσιο: ρόλοι, μεταδεδομένα, συμφωνίες διαμοιρασμού αλλά και π.χ. Security Operation Center – SOC, CERT ή πολιτική data governance.
    •Εθνική Στρατηγική Τεχνητής Νοημοσύνης:
    -AI Governance (διαφάνεια, δεοντολογία, συμμόρφωση με EU AI Act)
    -Πιλοτικές Εφαρμογές (π.χ. φορολογία, τελωνεία, υγεία, κοινωνική ασφάλιση, δικαιοσύνη)
    -Ενσωμάτωση στο Data Governance Plan
    -Ανάπτυξη δεξιοτήτων και AI Capability Centres
    -Ασφαλής και δεοντολογική ΤΝ by design
    •Εθνική Στρατηγική Κυβερνοασφάλειας 2026 – 2030:
    -Ενίσχυση της εθνικής αρχιτεκτονικής κυβερνοασφάλειας.
    -Προστασία κρίσιμων υποδομών και δημιουργία μηχανισμών άμεσης απόκρισης (incident response).
    -Εφαρμογή προτύπων digital sovereignty και ασφάλειας δεδομένων – υποχρεωτικές ασκήσεις.
    •Πλαίσιο Υλοποίησης Έργων (Delivery Playbook)
    •Δεξιότητες και Ικανότητες: ενίσχυση της θεσμικής και λειτουργικής ωριμότητας των δημόσιων φορέων. Ως προς τις ψηφιακές δεξιότητες και το ανθρώπινο δυναμικό, απαιτείται λεπτομερέστερος σχεδιασμός συνέργειας με το εκπαιδευτικό σύστημα. Να προβλεφθεί cost-benefit framework για την αξιολόγηση των έργων και μετρήσιμος δείκτης ψηφιακού αντικτύπου ανά παρέμβαση, καθώς παρατηρείται έλλειψη μηχανισμού αποτίμησης του οφέλους των ΤΠΕ έργων.

    3.Τεχνικό σημείωμα παρατηρήσεων:
    Το παρόν τεχνικό σημείωμα συγκεντρώνει προτάσεις και παρατηρήσεις επί του σχεδίου του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης (ΕΠΑ) 2026–2030, με στόχο την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας, της στρατηγικής συνέπειας και της ευθυγράμμισης με τις ευρωπαϊκές και εθνικές πολιτικές προτεραιότητες.

    Στην Εισαγωγή, προτείνεται να διαμορφωθεί σαφής σύνδεση του ΕΠΑ με τις ευρωπαϊκές στρατηγικές Digital Decade, Green Deal και Agenda 2030, προκειμένου να επιτευχθεί πλήρης εναρμόνιση με τα κοινοτικά πλαίσια δράσης και να βελτιωθεί η στρατηγική στόχευση του προγράμματος.

    Ως προς τις Αναπτυξιακές Ανάγκες, κρίνεται απαραίτητη η προσθήκη αναλυτικής αναφοράς στις περιφερειακές ανισότητες και στη διαφοροποίηση των αναγκών ανά περιφέρεια. Με τον τρόπο αυτό θα ενισχυθεί η αποκέντρωση, η περιφερειακή σύγκλιση και η συνολική ανθεκτικότητα της χώρας.

    Για τις Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις (ΜμΕ) και την Επιχειρηματικότητα, προτείνεται η δημιουργία ειδικής υποενότητας που θα αναδεικνύει τον ρόλο των ΜμΕ στον ψηφιακό και πράσινο μετασχηματισμό. Στόχος είναι η ενδυνάμωση του ιδιωτικού τομέα, η αύξηση των επενδύσεων και η καλλιέργεια επιχειρηματικής κουλτούρας εξωστρέφειας.

    Στον τομέα του Ψηφιακού Μετασχηματισμού και της Καινοτομίας, προτείνεται η ενσωμάτωση ποσοτικών στόχων όπως:
    •αύξηση του αριθμού των επιχειρήσεων που υιοθετούν cloud λύσεις,
    •ανάπτυξη εφαρμογών τεχνητής νοημοσύνης (AI),
    •πρόβλεψη για την εκπαίδευση των μαθητών στην Πληροφορική σε όλες τις βαθμίδες.

    Οι στόχοι αυτοί θα επιτρέψουν την αντικειμενική αξιολόγηση της προόδου και τη μέτρηση της αποδοτικότητας των δράσεων. Παράλληλα, προτείνεται ειδική αναφορά στην Εθνική Πολιτική για τη Διαλειτουργικότητα, σε σχέση με την προστασία των προσωπικών δεδομένων, ώστε να ενισχυθούν η διαφάνεια, η προσβασιμότητα και οι δημόσιες-ιδιωτικές συνεργασίες.

    Όσον αφορά στην Πράσινη Ανάπτυξη και Κλιματική Ανθεκτικότητα, προτείνεται η σύνδεση του ΕΠΑ με το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ 2030), καθώς και η προσθήκη δράσεων πράσινης καινοτομίας (κυκλική οικονομία, βιώσιμες τεχνολογίες, πράσινα data centers), προκειμένου να ενισχυθούν οι βιώσιμες επενδύσεις και να αναπτυχθούν νέοι τεχνολογικοί κλάδοι.

    Η Εμπειρία της περιόδου 2021–2025 θα πρέπει να παρουσιαστεί σε μορφή πίνακα, με αναφορά στα κύρια διδάγματα και τις διορθωτικές παρεμβάσεις, ώστε να εξασφαλιστεί τεκμηριωμένη μετάβαση στη νέα περίοδο και να ενισχυθούν η διαφάνεια και η εμπιστοσύνη των φορέων.

    Σε επίπεδο Διακυβέρνησης και Παρακολούθησης, απαιτείται η προσθήκη ολοκληρωμένου συστήματος δεικτών αποτελέσματος (KPIs) ανά άξονα, που θα επιτρέψει τη βελτιωμένη διαφάνεια, την αποτελεσματική αξιολόγηση και τον έγκαιρο έλεγχο υλοποίησης.

    Τέλος, στα Επιδιωκόμενα Αποτελέσματα προτείνεται να ενσωματωθούν ποσοτικοί δείκτες όπως η μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης, η αύξηση των θέσεων εργασίας στον τομέα των ΤΠΕ και η αύξηση των έργων ψηφιακής ωρίμανσης, ώστε να είναι δυνατή η μετρήσιμη αξιολόγηση της αποδοτικότητας των πολιτικών και των έργων.

    Συνοπτική Εκτίμηση Οφέλους
    Οι παραπάνω βελτιώσεις αποσκοπούν στην ενίσχυση της στρατηγικής συνέπειας, της αποδοτικότητας και της διαφάνειας του ΕΠΑ 2026–2030. Ειδικότερα, αναμένεται να συμβάλουν στη βελτίωση της παρακολούθησης των αποτελεσμάτων, στην προώθηση της καινοτομίας και πράσινης ανάπτυξης και στην ενδυνάμωση της αποκέντρωσης και της περιφερειακής σύγκλισης.

  • 13 Νοεμβρίου 2025, 15:19 | Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία

    Η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.) προτείνει τα ακόλουθα:

    1. Ένταξη στο ΕΠΑ κριτηρίων επιλογής πράξεων, όπως η προσβασιμότητα και η αρχή της μη διάκρισης λόγω αναπηρίας, κατά τα πρότυπα του ΕΣΠΑ, ώστε όλες οι δράσεις που θα υλοποιηθούν στο πλαίσιο αυτού να είναι πλήρως προσβάσιμες στα άτομα με αναπηρία. Η προαναφερθείσα πρότασή μας βασίζεται στις προβλέψεις/κατευθύνσεις: α) της παρ. 6 του Άρθρου 21 του Συντάγματος της χώρας, σύμφωνα με την οποία «τα άτομα με αναπηρίες έχουν δικαίωμα να απολαμβάνουν μέτρων που εξασφαλίζουν την αυτονομία, την επαγγελματική ένταξη και τη συμμετοχή τους στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή της Χώρας», β) της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες, την οποία η χώρα μας κύρωσε με το πρώτο άρθρο του ν.4074/2012 καθιστώντας την μέρος του εθνικού θεσμικού της πλαισίου, γ) της παρ. 1 του άρθρου 62 του ν.4488/2017 (με τον οποίο θεσπίστηκαν οι «κατευθυντήριες-οργανωτικές διατάξεις υλοποίησης της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες»), σύμφωνα με την οποία τα διοικητικά όργανα και οι αρχές οφείλουν να εντάσσουν τη διάσταση της αναπηρίας σε κάθε δημόσια πολιτική, διοικητική διαδικασία, δράση, μέτρο και πρόγραμμα της αρμοδιότητάς τους με στόχο την εξάλειψη, αποκατάσταση και αποτροπή ανισοτήτων μεταξύ ατόμων με και χωρίς αναπηρίες, δ) της παρ. 5 του άρθρου 4 του ν. 4399/2016 (Αναπτυξιακός Νόμος), η οποία αφορά στην εφαρμογή του «Κανόνα μη διάκρισης και της προσβασιμότητας των ατόμων με αναπηρία», σύμφωνα με την οποία: «Τα επενδυτικά σχέδια που υπάγονται στα καθεστώτα ενίσχυσης του παρόντος οφείλουν να διασφαλίζουν τις απαραίτητες συνθήκες, ώστε να μη δημιουργούνται διακρίσεις σε βάρος ευπαθών ομάδων, ιδίως ως προς την προσβασιμότητα σε υποδομές, υπηρεσίες και αγαθά», ε) της «Ατζέντας 2030» για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη -που υιοθετήθηκε τον Σεπτέμβριο του 2015 από τα 193 κράτη-μέλη του ΟΗΕ, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, στην οποία περιλαμβάνονται σημαντικές άμεσες και έμμεσες αναφορές στα άτομα με αναπηρία.

    2. Θέσπιση και εφαρμογή Εθνικού Προγράμματος «Εγγύηση για την Απασχόληση και τις Δεξιότητες των Ατόμων με Αναπηρία και Χρόνιες Παθήσεις».
    Στην Εθνική Στρατηγική για τις Ενεργητικές Πολιτικές Απασχόλησης έχουν τεθεί οι ακόλουθοι στόχοι: α) το ποσοστό απασχόλησης των ατόμων με αναπηρία ηλικίας 20–64 ετών να ανέλθει στο 40% έως το 2025 και στο 60% έως το 2030, κα β) το χάσμα απασχόλησης μεταξύ ατόμων με και χωρίς αναπηρία να μειωθεί στο 22% έως το 2025 και στο 16% έως το 2030. Ωστόσο, εάν συγκρίνουμε τους ανωτέρω στόχους με τα ευρήματα του 14ου Δελτίου του Παρατηρητηρίου Θεμάτων Αναπηρίας της Ε.Σ.Α.μεΑ. (18.09.2023) (διαθέσιμο στο: https://paratiritirioanapirias.gr/el/results/publications/93/14o-deltio-toy-parathrhthrioy-ths-esmea-stoixeia-sok-gia-thn-apasxolhsh-twn-atomwn-me-anaphria-ektos-ergatikoy-dynamikoy-h-syntriptikh-pleionothta), διαπιστώνεται ότι η απόσταση από την επίτευξή τους παραμένει σημαντική: το ποσοστό των ατόμων με αναπηρία ηλικίας 20–64 ετών που μετέχουν στο εργατικό δυναμικό ανέρχεται μόλις στο 23,7%, το ποσοστό των απασχολούμενων ατόμων με σοβαρή αναπηρία φθάνει μόλις στο 18,4%, ενώ το χάσμα απασχόλησης μεταξύ ατόμων με και χωρίς αναπηρία ανέρχεται στις 50 ποσοστιαίες μονάδες. Για τον λόγο αυτό προτείνουμε να συμπεριληφθεί στον Στρατηγικό Στόχο «Κοινωνική Συνοχή» (ενότητα 4.2.1) πρόβλεψη για θέσπιση και εφαρμογή Εθνικού Προγράμματος «Εγγύηση για την Απασχόληση και τις Δεξιότητες των Ατόμων με Αναπηρία και Χρόνιες Παθήσεις». Πρόκειται για πρόταση την οποία είχαμε υποβάλλει και στον Πρωθυπουργό με την υπ. αριθ. πρωτ. 790/02.09.2024 επιστολή μας (διαθέσιμη στο: https://www.esamea.gr/el/article/ypomnhma-ston-prwthypoyrgo-ths-xwras-kyriako-mhtsotakh-gia-thn-arsh-twn-yfistamenwn-empodiwn-kai-efarmogh-thetikwn-metrwn-drashs-me-stoxo-thn-ayxhsh-ths-symmetoxhs-twn-atomwn-me ). Σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες (άρθρο 4, παρ. 3), η Ε.Σ.Α.μεΑ, πρέπει να συμμετέχει ενεργά στην κατάρτιση, υλοποίηση και αξιολόγηση του Προγράμματος.

    3. Θέσπιση και εφαρμογή Εθνικού Προγράμματος Κοινωνικής και Προσβάσιμης Στέγασης για Άτομα με Αναπηρία, Χρόνιες ή/και Σπάνιες Παθήσεις
    Σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία της Eurostat (Διαθέσιμα στο https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/HLTH_DHC060/default/table?lang=en&category=hlth.hlth_dsb.hlth_dsb_hcon), η Ελλάδα είναι πρώτη στην ΕΕ στην επιβάρυνση των ατόμων με αναπηρία από το κόστος στέγασης, με το 33% των ατόμων με αναπηρία να επωμίζονται κόστος στέγασης, το οποίο ανέρχεται σε περισσότερο από το 40% του συνολικού διαθέσιμου εισοδήματός τους. Στα στοιχεία της Eurostat, επισημαίνεται ότι τα άτομα με αναπηρία ζουν συχνότερα σε υποβαθμισμένες συνθήκες στέγασης και αντιμετωπίζουν προβλήματα που σχετίζονται με την ποιότητα της κατοικίας και του περιβάλλοντος όπου ζουν, σε σύγκριση με τον γενικό πληθυσμό. Οι κατοικίες που πληρούν προδιαγραφές προσβασιμότητας είναι περιορισμένες και κυρίως εντοπίζονται στις πιο ακριβές περιοχές, αναγκάζοντας τα άτομα με αναπηρία να διαθέτουν σημαντικό μέρος του εισοδήματός τους για την ενοικίαση ή αγορά μιας προσβάσιμης οικίας. Η έλλειψη προσιτής και προσβάσιμης κατοικίας συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού, ενώ θέτει εμπόδια στην ανεξάρτητη διαβίωση και την παραμονή των ατόμων με αναπηρία στην κοινότητα. Ως εκ τούτου προτείνουμε να περιληφθεί στο ΕΠΑ, και δη στον Στρατηγικό Στόχο «Κοινωνική Συνοχή» (ενότητα 4.2.1), πρόβλεψη για θέσπιση και εφαρμογή Εθνικού Προγράμματος Κοινωνικής και Προσβάσιμης Στέγασης για Άτομα με Αναπηρία, Χρόνιες ή/και Σπάνιες Παθήσεις. Σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες (άρθρο 4, παρ. 3), η Ε.Σ.Α.μεΑ, πρέπει να συμμετέχει ενεργά στην κατάρτιση, υλοποίηση και αξιολόγηση του Προγράμματος.

    4. Συνέχιση της υλοποίησης του Έργου που αφορά στην καταγραφή και αξιολόγηση της προσβασιμότητας των κτηρίων του δημοσίου και των ΟΤΑ μέσω του ΕΠΑ
    Το Έργο που αφορούσε την καταγραφή της προσβασιμότητας των κτηρίων του Δημοσίου και των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος (ΤΕΕ) ολοκληρώθηκε στις 10 Μαΐου 2023. Στον σχεδιασμό του Έργου συμμετείχε ενεργά η Ε.Σ.Α.μεΑ., σε συνεργασία με το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) και το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος (ΤΕΕ). Το εν λόγω Έργο αποτέλεσε εμβληματική δράση του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία 2020-2023. Για πρώτη φορά η Πολιτεία προχώρησε σε πλήρη απογραφή των κτηρίων που στεγάζουν υπηρεσίες του δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα οι οποίες εξυπηρετούν το κοινό, καθώς και σε αξιολόγηση του επιπέδου προσβασιμότητάς τους, εντοπισμό των απαιτούμενων παρεμβάσεων βελτίωσης και προεκτίμηση του κόστους αυτών, με στόχο τη διερεύνηση των κατάλληλων χρηματοδοτικών εργαλείων για την υλοποίησή τους. Μετά την ολοκλήρωση της καταγραφής και τη δημιουργία του Μητρώου Ελεγκτών Προσβασιμότητας, ξεκίνησε η διαδικασία ελέγχου και αξιολόγησης των καταγεγραμμένων κτηρίων από ελεγκτές προσβασιμότητας. Ωστόσο, η διαδικασία αυτή διεκόπη λόγω της ολοκλήρωσης της χρηματοδότησης του εν λόγω Έργου από το ΕΣΠΑ 2014-2020. Λαμβάνοντας υπόψη ότι στην Εθνική Στρατηγική για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία 2024–2030 έχει ενταχθεί η Δράση 8: «Υλοποίηση παρεμβάσεων διασφάλισης της φυσικής προσβασιμότητας σε όλα τα δημόσια κτήρια», με χρονοδιάγραμμα υλοποίησης έως τον Δεκέμβριο του 2030 και με πρώτο ορόσημο την ολοκλήρωση παρεμβάσεων προσβασιμότητας σε πιλοτικό επίπεδο σε 100 κτήρια έως τον Δεκέμβριο του 2025, προτείνεται στον Στρατηγικό Στόχο «Ανάπτυξη Υποδομών και Μεταφορών» (Ενότητα 4.2.2) να περιληφθεί ρητή αναφορά στη συνέχιση της υλοποίησης του εν λόγω, ιδιαίτερα σημαντικού, Έργου μέσω του ΕΠΑ.

    Ελπίζοντας στη θετική ανταπόκρισή σας στις εύλογες προτάσεις μας.

  • 13 Νοεμβρίου 2025, 13:33 | Βρεττός Μουλός

    Στο κεφάλαιο 2.1.4 γίνεται αναφορά για βελτίωση εμπειρίας των χρηστών μέσα από ανάπτυξη νέων ψηφιακών υπηρεσιών, η προσπάθεια αυτή προϋποθέτει ψηφιακή εμπιστοσύνη (προστασία δεδομένων, διαφανείς και ξεκάθαρες διαδικασίες αντιμετώπισης κινδύνων και ρίσκων) όπως αναφέρουν ο κανονισμός NIS2 (ΕΕ 2022/2555) η Στρατηγική Κυβερνοασφάλειας 2023–2030 της ΕΕ αλλά και η Εθνική Στρατηγική Κυβερνοασφάλειας 2026-2030. Μπορεί στη σελίδα 32 έμμεσα να γίνεται αναφορά μέσα από τις κατηγορίες “Ανάπτυξη ψηφιακών δεξιοτήτων” , “Διασφάλιση της ψηφιακής ένταξης όλων των πολιτών “ και “Προστασία δεδομένων και κυβερνοασφάλεια.“ αλλά κρίνεται σημαντικό να είναι ευδιάκριτο μιας και έχει πολλαπλασιαστικό παράγοντα στην ευρεία αποδοχή των υπηρεσιών και χρήσης τους αλλά και για το όλο και μεγαλύτερο πρόβλημα που θα αντιμετωπίσει η κοινωνία στο διάστημα αυτό με τα deep fakes.
    Στο κεφάλαιο 2.1.5 η «Πολιτική Προστασία» καλύπτει κυρίως φυσικές καταστροφές, αλλά όχι ανθεκτικότητα κρίσιμων υποδομών, όπως ύδρευσης υγείας τηλεπικοινωνίες. Συστήνεται να προστεθεί η κατηγορία αυτή έχοντας βάση τον Κανονισμό (ΕΕ) 2022/2557 – CER Directive όπως τονίζοντας ακόμα τη κατηγορία της Ασφάλειας της εφοδιαστικής αλυσίδας κατηγορία που μετά το COVID-19 αλλά και των προβλημάτων με τη προμήθεια electronic chips αποδείχτηκε νευραλγική.
    Στο κεφάλαιο 4.2.5. Ψηφιακός Μετασχηματισμό δεν γίνεται ειδική αναφορά σε στρατηγική ΤΝ, ηθική και διαφάνεια, παρότι σχετίζεται με τον ψηφιακό μετασχηματισμό. Μπορεί να προστεθεί υποενότητα ή παράγραφος σύμφωνα με τον Κανονισμό AI Act (ΕΕ 2024/1689) αλλά και την Εθνική Στρατηγική για το AI τονίζοντας τον άνθρωπο-κεντρικό χαρακτήρα των υλοποιήσεων αλλά ίσως και την αρχή του «Μην Βλάπτεις» όπως έκανε πρόσφατα η Ινδία για το AI Governance μοντέλο της.
    Στο κεφάλαιο 4.2.4 αν και αναφέρεται η καινοτομία, λείπει η σύνδεση με: ερευνητικά κέντρα, πανεπιστήμια, clusters, Centres of Excellence (CoEs), καθώς και προγράμματα εκπαίδευσης – επανακατάρτισης (reskilling/upskilling), ιδίως σε STEM και πράσινες δεξιότητες.
    Στο 2.2.3 – Πολιτιστική Κληρονομιά – δεν υπάρχει αναφορά στη σύγχρονη πολιτιστική οικονομία (κινηματογράφος, gaming, XR, ψηφιακός πολιτισμός) όπου είναι σημαντική πηγή ανάπτυξης.
    Στη σελίδα 27 στο σημείο για την υγεία δεν υπάρχει σαφής αναφορά για σύγχρονα συστήματα υγείας, βιοϊατρική και τεχνολογίες φροντίδας, παρότι αποτελούν προτεραιότητα ΕΕ 2026–2030 (EU4Health).
    Στη σελίδα 54 αν και προβλέπονται “επιδιωκόμενα αποτελέσματα”, δεν φαίνεται επαρκής συσχέτιση με δείκτες βιώσιμης ανάπτυξης (SDGs) ή με EU DESI / Digital Decade Targets 2030.

    Μια κατηγορία που δεν έχει αναφερθεί είναι η προώθηση των ανοικτών δεδομένων και η δημιουργία ενοποιημένων αποθετηρίων γνώσης όπου συνιστούν κρίσιμες προϋποθέσεις για τη διαφάνεια, την καινοτομία και τη συμμετοχική διακυβέρνηση. Η Ελλάδα μέσα από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων οφείλει να ενισχύσει την εθνική της στρατηγική για τη διαχείριση και αξιοποίηση δημόσιων δεδομένων, σύμφωνα με την Οδηγία (ΕΕ) 2019/1024 για τα ανοιχτά δεδομένα και την επαναχρησιμοποίηση πληροφοριών του δημόσιου τομέα, καθώς και με τον Κανονισμό (ΕΕ) 2022/868 (Data Governance Act). Η ανάγκη αυτή είναι θα φανεί άμεσα μιας και η χρήση Τεχνητής Νοημοσύνης προϋποθέτει πολλά δεδομένα για την εκπαίδευση αλλά και τη απόδοση των μοντέλων.
    Οι δημόσιες βιβλιοθήκες, τα πανεπιστημιακά αποθετήρια και οι ερευνητικές υποδομές (όπως ΕΚΤ, Ακαδημία Αθηνών, HEAL-Link) διαδραματίζουν ρόλο-κλειδί ως κόμβοι διάχυσης και διασύνδεσης της εθνικής ψηφιακής γνώσης. Δράσεις όπως η ενοποίηση των δημόσιων αποθετηρίων (ερευνητικά, πολιτιστικά, εκπαίδευσης) σε εθνική μετα-πλατφόρμα (τύπου National Data Space), η υιοθέτηση FAIR αρχών (Findable, Accessible, Interoperable, Reusable) για όλα τα δημόσια δεδομένα, η ψηφιοποίηση και AI-based επισημείωση/μεταδεδομένα για υλικό βιβλιοθηκών και αρχείων αλλά και η εκπαίδευση για σωστή χρήση αυτών (AI/Data literacy) είναι παράγοντες που απαντούν σε πολλές από τις κατευθύνσεις που έχουν οριστεί από τη στρατηγική του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων 2026-2030.
    Το πρόγραμμα συγκεκριμένα θα πρέπει να προβλέπει τη δημιουργία ενιαίου οικοσυστήματος δεδομένων για την ακαδημαϊκή, ερευνητική και δημόσια διοίκηση, περιλαμβάνοντας: ανάπτυξη Εθνικού Καταλόγου Ανοιχτών Συνόλων Δεδομένων, διασύνδεση με Ευρωπαϊκούς Χώρους Δεδομένων (European Data Spaces), ανάπτυξη Αποθετηρίου Δημοσίων Πολιτικών (policy repository) με μηχανισμούς διαλειτουργικότητας και RAG (Retrieval-Augmented Generation) για πολίτες και ερευνητές (EU Data Strategy (COM(2020) 66 final), Data Governance Act (EU 2022/868), Open Data Directive (EU 2019/1024), European Open Science Cloud (EOSC), Digital Decade Targets 2030, UNESCO Recommendation on Open Science (2021)).

  • 12 Νοεμβρίου 2025, 19:46 | Χρήστος Τρυφωνόπουλος

    Καταρχάς, μπράβο σε όλους για την προσπάθεια.
    Η 1η ΠΠ ανέδειξε σημαντικά ζητήματα διαχείρισης και προσαρμογής στα νέα δεδομένα, καθώς και ένα δύσκολο εγχείρημα: τη δημιουργία ενός νέου, ρυθμισμένου πλέον περιβάλλοντος για την αξιοποίηση των εθνικών πόρων σε σχέση με το παρελθόν. Οι όποιες προβλέψεις, ωστόσο, για να μπορέσουν να υλοποιηθούν, πρέπει να συνοδεύονται πάντα από προηγούμενη χαρτογράφηση της κατάστασης — όχι μόνο στους τομείς της οικονομίας και της πολιτικής, αλλά και των φορέων που υλοποιούν το ΕΠΑ, δηλαδή των δικαιούχων, των υπηρεσιών διαχείρισης και της υπηρεσίας συντονισμού.
    Θα πρέπει, δηλαδή, να ελέγχεται αν οι στόχοι που τίθενται είναι S.M.A.R.T., αν μπορούν να επιτευχθούν με όρους αποδοτικότητας και αποτελεσματικότητας, περιορίζοντας τις γραφειοκρατικές διαδικασίες, αποκεντρώνοντας επιχειρησιακά αντικείμενα και, παράλληλα, προβλέποντας ενίσχυση των ανθρωπίνων πόρων πίσω από το ΕΠΑ.

    Σε ό,τι αφορά το κομμάτι «Αποκέντρωση διαδικασιών και ενδυνάμωση των φορέων χάραξης πολιτικής και των Υπηρεσιών Διαχείρισης», θα πρέπει να προβλεφθούν για τις υπηρεσίες οι αρμοδιότητες που πρέπει να έχουν, η δομή τους, το απαιτούμενο προσωπικό, ανάλογα και με τον όγκο των έργων και των διαδικασιών κ.λπ.
    Αναλογιζόμενοι την ευθύνη που φέρουν οι Υπηρεσίες Διαχείρισης και η Υπηρεσία Συντονισμού, τον ρόλο που επιτελούν και τον όγκο εργασίας που διεκπεραιώνουν, σε συνδυασμό με το αναπτυξιακό αποτέλεσμα και τον αντίκτυπο στην κοινωνία, η πολιτεία θα πρέπει να βρει τρόπο να επιβραβεύσει το προσωπικό αυτό, όπως άλλωστε γίνεται σε όλες τις υπηρεσίες των άλλων προγραμμάτων (ΕΣΠΑ, ΤΑΑ κ.λπ.), και όπως έγινε πρόσφατα και σε στελέχη της Κυβερνοασφάλειας.
    Προφανώς, αυτό θα πρέπει να συνδέεται και με αντίστοιχη καταβολή επιδόματος (και ας μη το δαιμονοποιούμε), με πόρους από τα ίδια τα προγράμματα, που δε θα επιβαρύνουν επιπλέον τον κρατικό π/υ.

    Η λογική της σπατάλης πόρων σε υπηρεσίες συμβούλων του ιδιωτικού τομέα για υποστήριξη, εξάλλου, μάλλον δεν είναι τόσο καλή προσέγγιση. Αντίθετα, δημιουργεί στο μόνιμο προσωπικό αποστροφή ή και αφοπλισμό, καθώς και μια προβληματική εξάρτηση, ενώ η δαπάνη είναι μάλλον σημαντικά μεγαλύτερη.
    Απαιτείται μια ουσιαστική επένδυση στο προσωπικό — εξάλλου, όλοι οι επικεφαλής των φορέων, στο τέλος, στο μόνιμο προσωπικό στηρίζονται και δείχνουν το έργο τους. Αυτό θα αποτελέσει και κίνητρο για την προσέλκυση στελεχών στις υπηρεσίες που συνολικά πάσχουν.

    Αντίστοιχα, έχει αποδειχθεί από την 1η ΠΠ η ανάγκη άμεσης στήριξης των ΥΔ, αφενός ως προς διάφορα ζητήματα συντονισμού και άρα η επιτακτική ανάγκη ενδυνάμωσης της Υπηρεσίας Συντονισμού, αφετέρου σε θέματα κεντρικής θεσμικής/νομικής υποστήριξης.

    Σε ό,τι αφορά τους Αναπτυξιακούς Στόχους, δεν υπάρχει πουθενά αναφορά στις παρεμβάσεις που όλα τα Υπουργεία και οι Περιφέρειες υλοποιούν συχνά χωρίς θεσμικό αντίκρισμα στο ΕΠΑ, για υποδομές, κτήρια, εξοπλισμό κ.λπ. αρμοδιότητάς τους (όπως έργα σε κτήρια που χρησιμοποιούν οι υπηρεσίες των Υπουργείων και όχι δαπάνες υποστήριξης προγραμμάτων που προβλέπονται) και οι οποίες δεν σχετίζονται άμεσα με τους Α.Σ. και τις ενδεικτικές Προτεραιότητες. Ο στόχος «Υποστήριξη προγραμμάτων» δεν έχει καμία συσχέτιση με αυτό, ούτε στο σχέδιο του ΕΠΑ ούτε σε κάποιον άλλο Α.Σ.

    Σε ό,τι αφορά τους π/υ των προγραμμάτων αλλά και τις προγραμματικές περιόδους, έχει γίνει μια σημαντική προσπάθεια ομαλής μετάβασης μεταξύ των ΠΠ. Ωστόσο, θα πρέπει να δοθούν και άλλα εργαλεία μετάβασης/διασύνδεσης από ΠΠ σε ΠΠ, για την κάλυψη περιπτώσεων έργων με μακρό χρονοδιάγραμμα υλοποίησης (π.χ. να εφαρμοστεί η διαδικασία τμηματοποίησης και αντίστοιχης δέσμευσης του π/υ ανά περίοδο), ώστε να περιοριστούν φαινόμενα προεντάξεων, αυξήσεων π/υ κ.λπ.
    Αυτό είναι αναγκαίο, καθώς το ΕΠΑ δεν αποτελεί μια χρονικά περιορισμένη παρέμβαση, αλλά κάτι που έχει έρθει να ρυθμίσει τους εθνικούς πόρους θεωρητικά στο διηνεκές.

    Σε ό,τι αφορά τα Ειδικά Προγράμματα, τα έργα ΣΔΙΤ θα πρέπει να διαχειρίζονται κεντρικά από μία ΥΔ, π.χ. τη Μονάδα ΣΔΙΤ, λόγω της ειδικής φύσεώς τους και των ιδιαιτεροτήτων που σχετίζονται με την υλοποίηση και την παρακολούθησή τους, και όχι μέσω εκχωρήσεων σε καθ’ ύλην αρμόδιους φορείς.

    Σε ό,τι αφορά τους δείκτες, θα πρέπει να θεσμοθετηθεί ένα μοντέλο εύκολα διαχειρίσιμο και αποτελεσματικό για τον σκοπό που καλούνται να επιτελέσουν, καθώς στην 1η ΠΠ δεν έτυχαν αξιοποίησης.

    Σε ό,τι αφορά την παρακολούθηση και τον έλεγχο, πρέπει να δημιουργηθούν οι κατάλληλες συνθήκες και διαδικασίες, εφόσον προηγηθεί συστηματική εκπαίδευση των στελεχών των ΥΔ, με γνώμονα και τον περιορισμό των άσκοπων διαδικασιών, για την ελάφρυνση των δικαιούχων που πρέπει να είναι αφοσιωμένοι στην υλοποίηση έργων.

    Ένα πρόγραμμα σαν το ΕΠΑ πρέπει να φέρει όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που πρέπει να έχει ένα πρόγραμμα και να εφαρμόζεται με τέτοιους όρους. Ενδεικτικά: όραμα, σκοπό και στόχους, στρατηγική, πόρους, διαχείριση, αξιολόγηση–ανατροφοδότηση, παρακολούθηση και έλεγχο, στοιχεία μέτρησης αποτελεσμάτων, κατάλληλο και καταρτισμένο προσωπικό κ.λπ.
    Πολλά από αυτά υπάρχουν ήδη, αλλά θα πρέπει να ενισχυθούν ή και να ενεργοποιηθούν, καθώς από την 1η ΠΠ προφανώς δε θα μπορούσαν όλα να μπουν σε εφαρμογή, αφού απαιτούσαν από όλο το οικοδόμημα προσαρμογή, εξοικείωση και διαμόρφωση κουλτούρας.
    Μακάρι το νέο ΕΠΑ να βελτιωθεί και να αναπτυχθεί ακόμα περισσότερο.

  • 8 Νοεμβρίου 2025, 13:48 | Π.Δ

    Η Ανάπτυξη πρέπει να είναι συνδεδεμένη με την ποιότητα ζωής και το περιβάλλον.
    Κάθε ημέρα στην Αθήνα χιλιάδες εργαζόμενοι κάνουν ώρες να προσέλθουν στην εργασία τους και ώρες για να βρουν χώρο στάθμευσης .

    Πρέπει να θεσμοθετηθεί η αξιοποίηση των χώρων που μπορούν να γίνουν χώροι στάθμευσης με κίνητρα και να δρομολογηθούν μια σειρά έργα από τους Δήμους με την συνδρομή του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών και για τον σκοπό αυτό.

  • 7 Νοεμβρίου 2025, 16:07 | ΜΑΚΗΣ ΚΟΤΣΑΜΠΑΣΗΣ

    Πολύ καλή πρωτοβουλία, να δούμε αν θα γίνει όντως…

  • 6 Νοεμβρίου 2025, 20:22 | Νίκος

    Μπράβο

  • 6 Νοεμβρίου 2025, 05:50 | Νικόλαος Μήτρου

    Ένας τομέας που πρέπει να ενισχυθεί στο νέο ΕΠΑ είναι τα Ανοικτά Αποθετήρια Γνώσης (Open Knowledge Repositories) με: (α) αξιοποίηση/επέκταση υφιστάμενων δομών/Αποθετηρίων και (β) ενοποίησή τους σε ένα πλήρως διασυνδεδεμένο εθνικό οικοσύστημα γνώσης. Μπορεί να ενταχθεί ως ειδικός στόχος στον Αναπτυξιακό Στόχο του Ψηφιακού Μετασχηματισμού, με συμβολή ωστόσο και σε άλλους Στόχους, όπως «Κοινωνική Συνοχή και Ανάπτυξη» και «Καινοτομία-Εξωστρέφεια και Ανταγωνιστικότητα».

    Εισαγωγική Αιτιολογία:
    Στη σύγχρονη οικονομία της γνώσης, η ανταγωνιστικότητα ενός κράτους εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη δυνατότητά του να παράγει, να διαχέει και να αξιοποιεί τη γνώση ως στρατηγικό πόρο. Το κεφάλαιο γνώσης (knowledge capital) αποτελεί βασικό συντελεστή ανάπτυξης, ενίσχυσης της καινοτομίας και προαγωγής της κοινωνικής συνοχής.
    Η Ελλάδα έχει πραγματοποιήσει σημαντικά βήματα σε τομείς όπως η ψηφιακή διακυβέρνηση και η ανοικτή πρόσβαση, ωστόσο απαιτείται συνολική και ενιαία εθνική στρατηγική για την οργάνωση όλων των πηγών και ροών γνώσης σε ένα ολοκληρωμένο οικοσύστημα.

    Κύριος στόχος:
    Η δημιουργία μιας Εθνικής Υποδομής Κεφαλαίου Γνώσης η οποία:
    (α) Ενοποιεί την παραγωγή, διάθεση και αξιοποίηση της γνώσης
    (β) Διευκολύνει την προσαρμογή και χρήση προηγμένων εργαλείων Τεχνητής Νοημοσύνης
    (γ) Συνδέει εκπαίδευση – έρευνα – καινοτομία – οικονομία
    (δ) Παρέχει ανοικτή πρόσβαση σε πολίτες, επιστήμονες και επιχειρήσεις και διευκολύνει τη δια-βίου εκπαίδευση και επανεκπαίδευση (reskilling)
    (ε) Μετατρέπει τη γνώση σε βιώσιμη ανάπτυξη και ποιοτικές θέσεις εργασίας

    Χρονικός ορίζοντας: Έως το 2030 η Ελλάδα να διαθέτει ένα πλήρως διασυνδεδεμένο εθνικό οικοσύστημα γνώσης.

    Στρατηγικοί Άξονες υλοποίησης:
    1. Ανοικτά Αποθετήρια και Πηγές Γνώσης – συνεχής εμπλουτισμός
    2. Ψηφιακή Υποδομή & Διαλειτουργικότητα – λειτουργική ενοποίηση των Αποθετηρίων
    3. Ανθρώπινο Κεφάλαιο και Ψηφιακές Δεξιότητες – για τη λειτουργία και χρήση
    4. Διακυβέρνηση και Στρατηγικός Συντονισμός – όργανα διοίκησης και χάραξης πολιτικής
    5. Καινοτομία και Μεταφορά Τεχνογνωσίας – δράσεις αξιοποίησης της γνώσης στην παραγωγή

    Υφιστάμενες δομές ανοικτού περιεχομένου:
    * data.gov.gr – Ανοικτά κυβερνητικά δεδομένα
    * ΚΑΛΛΙΠΟΣ – Ανοικτά Ακαδημαϊκά Συγγράμματα
    * Εθνικό Αρχείο Διδακτορικών Διατριβών (ΕΑΔΔ)
    * Ακαδημαϊκά και Ερευνητικά Αποθετήρια
    * Εκπαιδευτικά Αποθετήρια (Open eClass, Photodentro, …)
    * …

    Εμπλεκόμενοι Φορείς:
    (i) Υπουργείο Παιδείας
    (ii) Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης
    (iii) ΓΓ Έρευνας & Καινοτομίας
    (iv) Πανεπιστήμια & Ερευνητικά Κέντρα
    (v) Επιχειρηματικοί φορείς

    Βιβλιογραφικές πηγές:
    * European Commission (2020). Open Science and European Research Area Policy.
    * OECD (2021). Knowledge-based Capital: Key Analyses and Policy Implications.
    * Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης (2022). Εθνική Ψηφιακή Στρατηγική 2020-2025.
    * HEAL-Link, ΚΑΛΛΙΠΟΣ, ΕΛΙΔΕΚ – Εθνικά αποθετήρια ανοικτής γνώσης.

  • 5 Νοεμβρίου 2025, 11:22 | Νικόλαος Μήτρου

    Ένας τομέας που πρέπει να ενισχυθεί στο νέο ΕΠΑ είναι τα Ανοικτά Αποθετήρια Γνώσης (Open Knowledge Repositories) με: (α) αξιοποίηση/επέκταση υφιστάμενων δομών και (β) ενοποίησή τους σε ένα πλήρως διασυνδεδεμένο εθνικό οικοσύστημα γνώσης. Μπορεί να ενταχθεί ως ειδικός στόχος στον Αναπτυξιακό Στόχο του Ψηφιακού Μετασχηματισμού, με συμβολή ωστόσο και σε άλλους Στόχους, όπως «Κοινωνική Συνοχή και Ανάπτυξη» και «Καινοτομία-Εξωστρέφεια και Ανταγωνιστικότητα».

    Εισαγωγική Αιτιολογία:
    Στη σύγχρονη οικονομία της γνώσης, η ανταγωνιστικότητα ενός κράτους εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη δυνατότητά του να παράγει, να διαχέει και να αξιοποιεί τη γνώση ως στρατηγικό πόρο. Το κεφάλαιο γνώσης (knowledge capital) αποτελεί βασικό συντελεστή ανάπτυξης, ενίσχυσης της καινοτομίας και προαγωγής της κοινωνικής συνοχής.
    Η Ελλάδα έχει πραγματοποιήσει σημαντικά βήματα σε τομείς όπως η ψηφιακή διακυβέρνηση και η ανοικτή πρόσβαση, ωστόσο απαιτείται συνολική και ενιαία εθνική στρατηγική για την οργάνωση όλων των πηγών και ροών γνώσης σε ένα ολοκληρωμένο οικοσύστημα.

    Κύριος στόχος:
    Η δημιουργία μιας Εθνικής Υποδομής Κεφαλαίου Γνώσης που:
    • Ενοποιεί την παραγωγή, διάθεση και αξιοποίηση της γνώσης
    • Διευκολύνει την προσαρμογή και χρήση προηγμένων εργαλείων Τεχνητής Νοημοσύνης
    • Συνδέει εκπαίδευση – έρευνα – καινοτομία – οικονομία
    • Παρέχει ανοικτή πρόσβαση σε πολίτες, επιστήμονες και επιχειρήσεις και διευκολύνει τη δια-βίου εκπαίδευση και επανεκπαίδευση (reskilling)
    • Μετατρέπει τη γνώση σε βιώσιμη ανάπτυξη και ποιοτικές θέσεις εργασίας

    Χρονιικός ορίζοντας: Έως το 2030 η Ελλάδα να διαθέτει ένα πλήρως διασυνδεδεμένο εθνικό οικοσύστημα γνώσης.

    Στρατηγικοί Άξονες υλοποίησης:
    1. Ανοικτά Αποθετήρια και Πηγές Γνώσης – συνεχής εμπλουτισμός
    2. Ψηφιακή Υποδομή & Διαλειτουργικότητα – λειτουργική ενοποίηση των Αποθετηρίων
    3. Ανθρώπινο Κεφάλαιο και Ψηφιακές Δεξιότητες – για τη λειτουργία και χρήση
    4. Διακυβέρνηση και Στρατηγικός Συντονισμός – όργανα διοίκησης και χάραξης πολιτικής
    5. Καινοτομία και Μεταφορά Τεχνογνωσίας – δράσεις αξιοποίησης της γνώσης στην παραγωγή

    Υφιστάμενες δομές ανοικτού περιεχομένου:
    • data.gov.gr – Ανοικτά κυβερνητικά δεδομένα
    • ΚΑΛΛΙΠΟΣ – Ανοικτά Ακαδημαϊκά Συγγράμματα
    • Εθνικό Αρχείο Διδακτορικών Διατριβών (ΕΑΔΔ)
    • Open eClass, Photodentro – Εκπαιδευτικοί πόροι
    • …

    Σχετική βιβλιογραφία:
    • European Commission (2020). Open Science and European Research Area Policy.
    • OECD (2021). Knowledge-based Capital: Key Analyses and Policy Implications.
    • Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης (2022). Εθνική Ψηφιακή Στρατηγική 2020-2025.
    • HEAL-Link, ΚΑΛΛΙΠΟΣ, ΕΛΙΔΕΚ – Εθνικά αποθετήρια ανοικτής γνώσης.

  • 4 Νοεμβρίου 2025, 01:14 | Κρομμυδας Κωνσταντίνος

    1 έργα στον τομέα της υγείας
    2 μέριμνα και δράσεις εξ αποστάσεω; Καθώς και έργα υποδομών για ΑΜΕΑ
    Έργα για την ανάπτυξη περιοχών στην επαρχία Όπως πράσινη ενέργεια έργα υποδομών όπως κατασκευή λιμένων υποδομές για τουρισμό κλπ.

  • 4 Νοεμβρίου 2025, 01:59 | Κρομμυδας Κωνσταντίνος

    Ένα ζήτημα που θα πρέπει να λυθεί άμεσα κατά την γνώμη αν θελο6να μιλάμε για ένα σωστό ΕΠΑ είναι η δημιουργία ενός παραρτήματος των ΤΕΙ Συνδου στην πόλη της Νάουσας Ημαθίας
    Καθώς επίσης και η άμεση αυτονομιση διοικητική και οικονομική του νοσοκομείου της Νάουσας Ημαθίας από το αντίστοιχο νοσοκομείο της Βέροιας.
    Έτσι ώστε να πάρει τα πάνω της η πόλη της Νάουσας.
    Μια πόλη που είναι σε οικονομικό μαρασμό εδώ και πολλά χρόνια τώρα.
    Αυτα έχω να προτείνω εγώ.Κυριε Υπουργέ.
    Σας ευχαριστώ που μου δώσατε την ευκαιρία να εκφράσω την πρόταση μου.

  • 2 Νοεμβρίου 2025, 14:21 | Γεράσιμος Τερζής

    Με το παρόν σας παρακαλώ να εντάξετε στο ΠΔΕ την ανέγερση των εγκαταστάσεων της Σχολής Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών στην πανεπιστημιούπολη του ΕΚΠΑ.
    Με εκτίμηση,
    Καθηγητής Γεράσιμος Τερζής
    Κοσμήτορας της Σχολής Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού

    Η Σχολή Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού μορφώνει φοιτήτριες και φοιτητές και διερευνά τα οφέλη της ανθρώπινης κίνησης στην υγεία, την ευρωστία, την αθλητική απόδοση και την ψυχική υγεία. Η Σχολή μας αντιμετωπίζει τις καταστροφικές επιπτώσεις της υποκινητικότητας, η οποία συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο χρόνιων παθήσεων όπως τα καρδιαγγειακά νοσήματα και ο καρκίνος. Η Σχολή μας έχει να επιδείξει πλήθος απόφοιτων που διαπρέπουν στα καλύτερα Πανεπιστήμια του κόσμου, συμπεριλαμβανομένου του Harvard των ΗΠΑ, οι οποίοι είναι ηγέτες σε τομείς όπως η επιστημονική έρευνα και η διοίκηση αθλητικών οργανισμών αλλά και ως δάσκαλοι Φυσικής Αγωγής στο σχολικό περιβάλλον.

    Ωστόσο, οι φοιτήτριες και φοιτητές του ιστορικότερου και μεγαλύτερου Πανεπιστημίου της Νοτιοανατολικής Ευρώπης βιώνουν την απαξίωση στους διαθέσιμους χώρους της Σχολής Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού, στον Δήμο Δάφνης-Υμηττού, σε εγκαταστάσεις οι οποίες δημιουργήθηκαν πριν από εκατό περίπου χρόνια (1931) για 30-40 φοιτητές, στις οποίες ασφυκτιούν σήμερα 1500 ενεργές φοιτήτριες και φοιτητές. Διοικητικές αποφάσεις του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών κατέδειξαν το πρόβλημα και κατέληξαν στη χωροθέτηση των νέων εγκαταστάσεων της Σχολής εντός της Πανεπιστημιούπολης του ΕΚΠΑ στην περιοχή Ιλισίων.

    Η μετεγκατάσταση της Σχολής Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού στην Πανεπιστημιούπολη του ΕΚΠΑ, θα αποτελέσει μια στρατηγική επένδυση της ελληνικής πολιτείας για τη βελτίωση της υγείας του ελληνικού λαού και τη μακροπρόθεσμη εξοικονόμηση πόρων, ενώ θα δημιουργήσει ένα έργο αντάξιο της ακαδημαϊκής αίγλης, του ελληνικού πολιτισμού και της αθλητικής μας παράδοσης. Ευελπιστούμε στην κατανόηση αυτού του εξέχοντος προβλήματος και επιδιώκουμε να εργαστούμε μαζί σας αδιάκοπα για αυτόν τον σκοπό.

  • 2 Νοεμβρίου 2025, 14:24 | Γεράσιμος Τερζής

    Με το παρόν σας παρακαλώ να εντάξετε στο ΠΔΕ, την ανέγερση των εγκαταστάσεων της Σχολής Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού στην πανεπιστημιούπολη του ΕΚΠΑ (κόστος περίπου 25.000.000ευρώ).

    Καθηγητής Γεράσιμος Τερζής
    Κοσμήτορας Σχολής Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού
    Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

    Η Σχολή Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού μορφώνει φοιτήτριες και φοιτητές και διερευνά τα οφέλη της ανθρώπινης κίνησης στην υγεία, την ευρωστία, την αθλητική απόδοση και την ψυχική υγεία. Η Σχολή μας αντιμετωπίζει τις καταστροφικές επιπτώσεις της υποκινητικότητας, η οποία συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο χρόνιων παθήσεων όπως τα καρδιαγγειακά νοσήματα και ο καρκίνος. Η Σχολή μας έχει να επιδείξει πλήθος απόφοιτων που διαπρέπουν στα καλύτερα Πανεπιστήμια του κόσμου, συμπεριλαμβανομένου του Harvard των ΗΠΑ, οι οποίοι είναι ηγέτες σε τομείς όπως η επιστημονική έρευνα και η διοίκηση αθλητικών οργανισμών αλλά και ως δάσκαλοι Φυσικής Αγωγής στο σχολικό περιβάλλον.

    Οι φοιτήτριες και φοιτητές του ιστορικότερου και μεγαλύτερου Πανεπιστημίου της Νοτιοανατολικής Ευρώπης βιώνουν την απαξίωση στους διαθέσιμους χώρους της Σχολής Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού, στον Δήμο Δάφνης-Υμηττού, σε εγκαταστάσεις οι οποίες δημιουργήθηκαν πριν από εκατό περίπου χρόνια (1931) για 30-40 φοιτητές, στις οποίες ασφυκτιούν σήμερα 1500 ενεργές φοιτήτριες και φοιτητές. Η έκταση στην οποία βρίσκονται οι εγκαταστάσεις της Σχολής ανήκει στον Δήμο Δάφνης-Υμηττού με συνέπεια να είναι αδύνατη η επιπλέον δόμηση για την ικανοποίηση των τεράστιων στεγαστικών αναγκών της. Διοικητικές αποφάσεις του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών κατέδειξαν το πρόβλημα και κατέληξαν στη χωροθέτηση των νέων εγκαταστάσεων της Σχολής εντός της Πανεπιστημιούπολης του ΕΚΠΑ στην περιοχή Ιλισίων.

    Ζητάμε τη χρηματοδότηση της μετεγκατάστασης της Σχολής Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού στην ήδη χωροθετημένη έκταση στην Πανεπιστημιούπολη στα Ιλίσια γιατί οι σημερινές εγκαταστάσεις δημιουργούν αρνητική εντύπωση για τον ελληνικό πολιτισμό, την ελληνική πανεπιστημιακή κοινότητα, τις φοιτήτριες και τους φοιτητές μας, τους παλαιούς απόφοιτους μας, ενώ αποτελούν την αιτία για την οποία αποφεύγουμε να προσκαλέσουμε καθηγητές άλλων Πανεπιστημίων στη Σχολή μας. Σημειώστε ότι σε ένα Πανεπιστημιακό Ίδρυμα όπου διδάσκεται η Φυσική Αγωγή και ο Αθλητισμός στο υψηλότερο επιστημονικό επίπεδο δεν υπάρχει γυμναστήριο μυϊκής ενδυνάμωσης (!) για τη διεξαγωγή διδασκαλίας και έρευνας ενώ είναι αδύνατη η διοργάνωση επιστημονικών συνεδρίων, ημερίδων, ή συμποσίων εξαιτίας της συνολικής ακαταλληλότητας των χώρων.

    Σε οικονομικό επίπεδο, εξαιτίας της παλαιότητας των υφιστάμενων εγκαταστάσεων δαπανώνται ετησίως τεράστια κονδύλια, κατ’ εκτίμηση 300.000 ευρώ, για τη συντήρησή τους καθώς και για την ενοικίαση κτηρίων για τη στέγαση των εκπαιδευτικών αναγκών της Σχολής. Μια Σχολή με υψηλότατη ερευνητική παραγωγή, 40-50 ετήσιων δημοσιεύσεων σε έγκυρα διεθνή επιστημονικά περιοδικά επιπέδου Q1, στερείται ετησίως σημαντικά ερευνητικά προγράμματα και χρηματοδοτήσεις από εγχώριους και διεθνείς φορείς εξαιτίας της ανεπάρκειας εργαστηριακών χώρων (υπολογίζεται ετήσια απώλεια κονδυλίων 500.000-1.000.000 ευρώ). Η Σχολή αδυνατεί να λειτουργήσει νέα Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών, ειδικά ξενόγλωσσα Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών, παρά την τεχνογνωσία του διδακτικού προσωπικού της, γιατί δεν υφίστανται οι κατάλληλες υποδομές, με συνέπεια τη μεγάλη απώλεια εσόδων για το ΕΚΠΑ, τη Σχολή και το Ελληνικό Δημόσιο που υπολογίζονται κατ’ εκτίμηση σε 200.000 ευρώ ετησίως. Επιπλέον απώλεια κονδυλίων υφίσταται εξαιτίας της αδυναμίας προσφοράς υπηρεσιών σε ιδιωτικούς φορείς (π.χ. ενοικίαση χώρων για άσκηση, εξατομικευμένα προγράμματα άσκησης, ή εργομετρήσεις σε αθλητικούς συλλόγους) γιατί δεν επαρκούν οι εγκαταστάσεις.

    Η μετεγκατάσταση της Σχολής Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού στην Πανεπιστημιούπολη του ΕΚΠΑ, θα αποτελέσει μια στρατηγική επένδυση της ελληνικής πολιτείας για τη βελτίωση της υγείας του ελληνικού λαού και τη μακροπρόθεσμη εξοικονόμηση πόρων, ενώ θα δημιουργήσει ένα έργο αντάξιο της ακαδημαϊκής αίγλης, του ελληνικού πολιτισμού και της αθλητικής μας παράδοσης. Ευελπιστούμε στην κατανόηση αυτού του εξέχοντος προβλήματος και επιδιώκουμε να εργαστούμε μαζί σας αδιάκοπα για αυτόν τον σκοπό.

  • 30 Οκτωβρίου 2025, 21:54 | Vasilieios Psaromatis

    Πιο πολύ ψηφιακό κράτος και δράσεις για τα ΑμεΑ

Σχόλια