Στο άρθρο 35 του ν. 5087/2024 (Α΄ 25), περί υγειονομικής ταφής ζώων, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) στον τίτλο η λέξη «ζώων» αντικαθίσταται από τις λέξεις «νεκρών ζώων και ζωικών υποπροϊόντων », β) στην παρ. 1, βα) στο πρώτο εδάφιο, μετά από τις λέξεις «χώρους υγειονομικής ταφής» προστίθενται οι λέξεις «νεκρών ζώων», ββ) προστίθενται δεύτερο και τρίτο εδάφια, γ) προστίθενται παρ. 1α και 1β, δ) στην παρ. 2, δα) στο υφιστάμενο εδάφιο, οι λέξεις «των χώρων αυτών» αντικαθίστανται από τις λέξεις «του παρόντος άρθρου», δβ) προστίθεται δεύτερο εδάφιο, και το άρθρο 35 διαμορφώνεται ως εξής:
«Άρθρο 35
Υγειονομική ταφή νεκρών ζώων και ζωικών υποπροϊόντων
- Για την άμεση αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών, των έκτακτων αναγκών αποτροπής εισόδου στη χώρα, τον έλεγχο και την καταπολέμηση των λοιμωδών νοσημάτων των ζώων, οι Δήμοι ορίζουν και λειτουργούν χώρους υγειονομικής ταφής νεκρών ζώων εντός της χωρικής τους αρμοδιότητας. Η αρμοδιότητα αυτή μπορεί να ασκείται και από Συνδέσμους Δήμων και διαδημοτικές συνεργασίες.
Αν οι Δήμοι αδυνατούν να ορίσουν χώρους υγειονομικής ταφής του πρώτου εδαφίου, μετά από εντολή της αρμόδιας κτηνιατρικής υπηρεσίας, η υγειονομική ταφή των νεκρών ζώων δύναται να γίνεται σε χώρο εντός ή εκτός του πλησιέστερου Χώρου Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων ή σε Χώρους Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων, με απόφαση του οικείου Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης.
1α. Στους χώρους υγειονομικής ταφής της παρ. 1, μεταφέρονται προς διαχείριση, όταν δεν υπάρχει δυνατότητα διαχείρισης αυτών σε εγκεκριμένη μονάδα της υπ’ αρ. 612/118658/8.5.2020 κοινής απόφασης του Υπουργού και της Υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, «Καθορισμός των αναγκαίων συμπληρωματικών μέτρων για την εφαρμογή των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 1069/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L 300, 14.11.2009, σ.1) και (ΕΕ) αριθ. 142/2011 της Επιτροπής (ΕΕ L 054, 26.2.2011, σ. 1).»(Β΄ 1983), εκτός από τα νεκρά ζώα της παρ. 1:
α) όλα τα νεκρά ζώα που βρίσκονται σε δημόσιους χώρους, ιδίως στο αστικό, επαρχιακό και εθνικό δίκτυο και στα πεζοδρόμια,
β) τα νεκρά μελισσοσμήνη και υποπροϊόντα μελισσοκομίας, σύμφωνα με την περ. στ) της παρ. 1 του άρθρου 19 του Κανονισμού (ΕΚ) 1069/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 21ης Οκτωβρίου 2009, περί υγειονομικών κανόνων για ζωικά υποπροϊόντα και παράγωγα προϊόντα που δεν προορίζονται για κατανάλωση από τον άνθρωπο και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1774/2002 (L 300),
γ) τα ζωικά υποπροϊόντα (εκτός των υλικών ειδικού κινδύνου) από περιοχές που έχουν χαρακτηρισθεί ως απόμερες, σύμφωνα με την περ. β) της παρ. 1 του άρθρου 19 του Κανονισμού (ΕΚ) 1069/2009.
1β. Η συλλογή και διαχείριση των νεκρών ζώων και ζωικών υποπροϊόντων που ανευρίσκονται σε δημόσιους χώρους και είναι αγνώστου προέλευσης αποτελεί αρμοδιότητα του οικείου φορέα ή του Δήμου που έχει την ευθύνη για την καθαριότητα και αποκομιδή απορριμμάτων.
2. Οι αρμοδιότητες, οι απαιτούμενες υποδομές, οι προδιαγραφές, οι διαδικασίες, η χρηματοδότηση και κάθε σχετικό θέμα για τον ορισμό και τη λειτουργία των χώρων του παρόντος άρθρου, καθορίζονται με προεδρικό διάταγμα μετά από πρόταση των Υπουργών Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Εσωτερικών, Υγείας, Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Προστασίας του Πολίτη. Με όμοιο διάταγμα καθορίζονται οι διαδικασίες, οι όροι και οι προϋποθέσεις και κάθε λεπτομέρεια σχετικά με την καταχώριση, την οργάνωση και τη λειτουργία χώρων υγειονομικής ταφής ζώων συντροφιάς και ιπποειδών.».
Όπως κάποιοι Δήμοι «σκέφτονται» για Διαδημοτικα Κυνοκομεια, ας υποχρεωθουν να δημιουργήσουν αντίστοιχα Διαδημοτικα Αποτεφρωτηρια ζώων. Δεν γνωρίζει κανείς όταν παραλαμβανουν τα φορτηγά του Δήμου νεκρα ζώα απ τους δρομους, που καταληγουν!
Συμφωνούμε με τους Εθελοντές Εκάλης:
«Σύμφωνα με το άρθρο 37 του ν.4830/2021 «Περισυλλογή, ταφή και αποτέφρωση νεκρών ζώων», πριν από την αποτέφρωση ή την ταφή των ζώων, θα πρέπει τα ευρισκόμενα νεκρά ζώα συντροφιάς να σκανάρονται, καθώς και να διαπιστώνονται τυχόν παραβάσεις του ν.4830/2021 (εγκατάλειψη, κακοποίηση κτλ). Σε περίπτωση δεσποζόμενου ζώου, θα πρέπει να ενημερώνεται ο ιδιοκτήτης αυτού.
Παρακαλούμε να προστεθεί ότι θα πρέπει να τηρούνται οι διαδικασίες που προβλέπονται στο άρθρο 37 του ν.4830/2021.»
Εθελοντές Αρωγοί Ζώων Αγίου Στεφάνου Αττικής
Κωδικός ΕΜΖΣ: 5028
Σύμφωνα με το άρθρο 37 του ν.4830/2021 «Περισυλλογή, ταφή και αποτέφρωση νεκρών ζώων», πριν από την αποτέφρωση ή την ταφή των ζώων, θα πρέπει τα ευρισκόμενα νεκρά ζώα συντροφιάς να σκανάρονται, καθώς και να διαπιστώνονται τυχόν παραβάσεις του ν.4830/2021 (εγκατάλειψη, κακοποίηση κτλ). Σε περίπτωση δεσποζόμενου ζώου, θα πρέπει να ενημερώνεται ο ιδιοκτήτης αυτού.
Παρακαλούμε να προστεθεί ότι θα πρέπει να τηρούνται οι διαδικασίες που προβλέπονται στο άρθρο 37 του ν.4830/2021.
Φιλόζωοι Εθελοντές Εκάλης – Ένωση Ecali Strays
Κωδικός ΕΜΖΣ: 5051
Ο νόμος 4830/2021 άρθρο 37 είναι ξεκάθαρος
Οι υπηρεσίες που είναι αρμόδιες για την καθαριότητα των οδών του εθνικού, επαρχιακού και αστικού δικτύου έχουν υποχρέωση να απομακρύνουν από τις οδούς και τα πεζοδρόμια τα νεκρά ζώα και να μεριμνούν για την αποτέφρωση ή την υγειονομική ταφή τους, σύμφωνα με τις διατάξεις της εθνικής και ενωσιακής νομοθεσίας. Πριν από την αποτέφρωση ή την ταφή των ζώων ενημερώνεται ο οικείος δήμος ή ο συμβεβλημένος κτηνίατρος των εταιρειών λειτουργίας των εθνικών οδών, εάν υφίσταται, προκειμένου να διαπιστώσει τυχόν παραβάσεις του παρόντος. Σε περίπτωση δεσποζόμενου ζώου, ενημερώνεται ο ιδιοκτήτης αυτού.
2.Η διάθεση των νεκρών ζώων, όπως η αποτέφρωση και η υγειονομική ταφή, πραγματοποιούνται σύμφωνα με την ισχύουσα εθνική και ενωσιακή νομοθεσία.
3.Αποτεφρωτήρια και κοιμητήρια ζώων ιδρύονται και λειτουργούν από οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης και συνδέσμους αυτών, καθώς και από φυσικά πρόσωπα, τα οποία πληρούν τις απαιτήσεις περιβαλλοντικής αδειοδότησης σύμφωνα με τον ν. 4014/2011 (Α’ 209). Οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης μπορούν, επίσης, να συμβάλλονται με ιδιωτικά αποτεφρωτήρια και κοιμητήρια ζώων, σύμφωνα με τον ν. 4412/2016 (Α’ 147Οι υπηρεσίες που είναι αρμόδιες για την καθαριότητα των οδών του εθνικού, επαρχιακού και αστικού δικτύου έχουν υποχρέωση να απομακρύνουν από τις οδούς και τα πεζοδρόμια τα νεκρά ζώα και να μεριμνούν για την αποτέφρωση ή την υγειονομική ταφή τους, σύμφωνα με τις διατάξεις της εθνικής και ενωσιακής νομοθεσίας. Πριν από την αποτέφρωση ή την ταφή των ζώων ενημερώνεται ο οικείος δήμος ή ο συμβεβλημένος κτηνίατρος των εταιρειών λειτουργίας των εθνικών οδών, εάν υφίσταται, προκειμένου να διαπιστώσει τυχόν παραβάσεις του παρόντος. Σε περίπτωση δεσποζόμενου ζώου, ενημερώνεται ο ιδιοκτήτης αυτού.
2.Η διάθεση των νεκρών ζώων, όπως η αποτέφρωση και η υγειονομική ταφή, πραγματοποιούνται σύμφωνα με την ισχύουσα εθνική και ενωσιακή νομοθεσία.
3.Αποτεφρωτήρια και κοιμητήρια ζώων ιδρύονται και λειτουργούν από οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης και συνδέσμους αυτών, καθώς και από φυσικά πρόσωπα, τα οποία πληρούν τις απαιτήσεις περιβαλλοντικής αδειοδότησης σύμφωνα με τον ν. 4014/2011 (Α’ 209). Οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης μπορούν, επίσης, να συμβάλλονται με ιδιωτικά αποτεφρωτήρια και κοιμητήρια ζώων, σύμφωνα με τον ν. 4412/2016 (Α’ 147Οι υπηρεσίες που είναι αρμόδιες για την καθαριότητα των οδών του εθνικού, επαρχιακού και αστικού δικτύου έχουν υποχρέωση να απομακρύνουν από τις οδούς και τα πεζοδρόμια τα νεκρά ζώα και να μεριμνούν για την αποτέφρωση ή την υγειονομική ταφή τους, σύμφωνα με τις διατάξεις της εθνικής και ενωσιακής νομοθεσίας. Πριν από την αποτέφρωση ή την ταφή των ζώων ενημερώνεται ο οικείος δήμος ή ο συμβεβλημένος κτηνίατρος των εταιρειών λειτουργίας των εθνικών οδών, εάν υφίσταται, προκειμένου να διαπιστώσει τυχόν παραβάσεις του παρόντος. Σε περίπτωση δεσποζόμενου ζώου, ενημερώνεται ο ιδιοκτήτης αυτού.
2.Η διάθεση των νεκρών ζώων, όπως η αποτέφρωση και η υγειονομική ταφή, πραγματοποιούνται σύμφωνα με την ισχύουσα εθνική και ενωσιακή νομοθεσία.
3.Αποτεφρωτήρια και κοιμητήρια ζώων ιδρύονται και λειτουργούν από οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης και συνδέσμους αυτών, καθώς και από φυσικά πρόσωπα, τα οποία πληρούν τις απαιτήσεις περιβαλλοντικής αδειοδότησης σύμφωνα με τον ν. 4014/2011 (Α’ 209). Οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης μπορούν, επίσης, να συμβάλλονται με ιδιωτικά αποτεφρωτήρια και κοιμητήρια ζώων, σύμφωνα με τον ν. 4412/2016 (Α’ 147
ΟΧΙ ΤΑ ΝΕΚΡΆ ΖΏΑ ΣΤΑ ΧΥΤΆ ΕΊΝΑΙ ΠΑΡΆΝΟΜΟ ΚΑΙ ΑΝΉΘΙΚΟ
Ενώ προβλέπεται η έκδοση Προεδρικού Διατάγματος που θα αφορά μεταξύ άλλων και τη χρηματοδότηση των ειδικών χώρων υγειονομικής ταφής νεκρών ζώων, δεν υπάρχει καμία ρύθμιση σχετικά με τη χρηματοδότηση για την κάλυψη του κόστους της υγειονομικής ταφής νεκρών ζώων που θα εναποτίθενται σε ΧΥΤΑ, μέχρι την κατασκευή των ειδικών χώρων. Κατά συνέπεια, το κόστος για την ταφή σε ΧΥΤΑ θα το επιβαρύνονται οι δημότες, μέσω των δημοτικών τελών που καταβάλλουν για τη λειτουργία των ΧΥΤΑ.
Θα πρέπει να προβλεφθεί ρητά ότι σε περιπτώσεις μαζικής θανάτωσης ζώων λόγω μεταδοτικών ασθενειών, που οδηγούνται προς ταφή σε ΧΥΤΑ, το κόστος θα καλύπτεται από τον προϋπολογισμό του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας για τις φυσικές καταστροφές.
Επίσης, πρέπει να απαλειφθεί η πρόβλεψη περί δυνατότητας ταφής νεκρών ζώων σε ΧΥΤΥ. Η εναπόθεση νεκρών ζώων, δηλαδή οργανικών ιστών, σε ΧΥΤΥ, αντιτίθεται απολύτως στο σχεδιασμό, το ρόλο και τη λειτουργία των ΧΥΤΥ, τους μολύνει και τους μετατρέπει σε ΧΥΤΑ.
Υπενθυμίζεται ότι στο πρόσφατο παρελθόν το κόστος για τη διαχείριση των αποβλήτων από τις πλημμύρες στη Θεσσαλία, που υπερέβη το 1 εκ. ευρώ, καλύφθηκε εξ ολοκλήρου από το ΦοΔΣΑ Δυτικής Θεσσαλίας (ΠΕ Τρικάλων και Καρδίτσας), την ΠΑΔΥΘ, δηλαδή από τους Δήμους μέλη της, δηλαδή από τους δημότες της περιοχής ευθύνης της ΠΑΔΥΘ.
Θα πρέπει να υπάρξει τροποποίηση και του άρθρου 37 παρ. 4 του ν. 5056/2023 (ΦΕΚ 163Α), ώστε το κόστος της διαχείρισης απορριμμάτων στις περιπτώσεις των φυσικών καταστροφών να μην επιβαρύνει τους ΦοΔΣΑ, αλλά τα ειδικά κονδύλια που διαχειρίζεται το Υπ. Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας.
Παράγραφος 1. Ποιός Δήμος θα “ορίσει και λειτουργήσει” χώρο υγειονομικής ταφής ζώων; ΚΑΝΕΝΑΣ. Όλοι θα δηλώσουν ότι αδυνατούν να το κάνουν, οπότε πρέπει να θεωρείται δεδομένο ότι η ταφή αυτών των ζώων σύμφωνα με τη παρούσα πρόβλεψη, αναγκαστικά θα γίνεται σε ΧΥΤΑ.
Έλα όμως που οι Φορείς (ΦιΔΣΑ) που λειτουργούν τους ΧΥΤΑ θα αρνούνται να δεχθούν τα νεκρά ζώα (και καλά θα κάνουν), καθόσον σύμφωνα με τους Περιβαλλοντικούς Όρους (ΑΕΠΟ) λειτουργίας των ΧΥΤΑ, στα αποδεκτά απόβλητα όχι μόνον δεν περιλαμβάνονται οι κωδικοί του Ευρωπαϊκού Καταλόγου Αποβλήτων (ΕΚΑ) αυτών των αποβλήτων, αλλά και ρητά αναφέρεται ότι δεν γίνονται αποδεκτά “απόβλητα …..από κτηνιατρικές εγκαταστάσεις τα οποία είναι μολυσματικού ή τοξικού ή μικτού (μολυσματικού και τοξικού) χαρακτήρα σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.”
Είναι χαρακτηριστικό ότι δεν γίνεται αποδεκτή σε ΧΥΤΑ ουδεμία υποκατηγορία από τον Κωδικό ΕΚΑ 18.00.00 “ΑΠΟΒΑΗΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΗ ΠΕΡΙΘΑΛΨΗ ΑΝΘΡΩΠΩΝ Ή ΖΩΩΝ Ή ΚΑΙ ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΕΡΕΥΝΕΣ (εξαιρούνται απόβλητα κουζίνας και εστιατορίων που δεν προκύπτουν άμεσα από το σύστημα υγείας”. (Κατ’ εξαίρεση και μόνον σε κάποιους ΧΥΤΑ γίνονται δεκτά μόνον αποστειρωμένα τέτοια απόβλητα)
Εάν λοιπόν ψηφισθεί ως έχει το παρόν άρθρο, στο οποίο τα αναφερόμενα είναι ανεφάρμοστα, το αποτέλεσμα θα είναι ένα ΜΗΔΕΝ. Θα φθάσουμε πάλι, να ασκούνται ασφυκτικές πιέσεις στους υπευθύνους των ΧΥΤΑ και δεν ξέρω πόσοι από αυτούς θα έχουν τα “κότσια” να αρνηθούν τη ταφή αυτών των ζώων καθόσον θα εφαρμόζουν πιστά τις προδιαγραφές και όχι τις απαιτήσεις των κρατικών λειτουργών.
Παράγραφος 2. Ομολογείται λοιπόν ότι μέχρι σήμερα (αλλά και μέχρι την έκδοση και εφαρμογή του αναφερόμενου μελλοντικού Προεδρικού Διατάγματος) δεν υπάρχει τίποτα δεδομένο “…..σχετικά με την καταχώριση, την οργάνωση και τη λειτουργία χώρων υγειονομικής ταφής ζώων συντροφιάς και ιπποειδών”. Συνεπώς ό,τι έγινε μέχρι σήμερα αλλά και ό,τι θα γίνει μέχρι την έκδοση του προβλεπόμενου Π.Δ., είναι παράνομο.
Με βάση την εμπειρία από τις τελευταίες επιζωοτίες και τις φυσικές καταστροφές είναι ξεκάθαρο ότι οι Δήμοι θα πρέπει να ορίζουν χώρο υγειονομικής ταφής. Αν δεν μπορούν για λόγους πραγματικούς και αντικειμενικούς, πρέπει να ορίζουν (οι ίδιοι να εισηγούνται πλέον υποχρεωτικά στον Γραμματέα) τον χώρο σε ΧΥΤΑ. Δεν μπορεί να εμπλέκονται τρίτες Υπηρεσίες (Κτηνιατρικές Περιφερειών που δεν έχουν γνώση ούτε αρμοδιότητα επί των ΧΥΤΑ).
Επομένως η προτεινόμενη διατύπωση πρέπει να είναι:
«Σε περιπτώσεις που οι Δήμοι αδυνατούν άμεσα να ορίσουν τους χώρους υγειονομικής ταφής του πρώτου εδαφίου, η υγειονομική ταφή των νεκρών ζώων δύναται να γίνεται, κατά παρέκκλιση και για λόγους έκτακτης ανάγκης, σε χώρο εντός ή εκτός του πλησιέστερου Χώρου Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ) ή Χώρου Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ), με απόφαση του οικείου Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης.»