Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄

ΘΑΛΑΣΣΙΕΣ – ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ

Άρθρο 15

Δηλωτικό φορτίου

1. Ο πλοίαρχος κάθε πλοίου που εισέρχεται στα χωρικά ύδατα της χώρας και αγκυροβολεί εντός αυτών ή καταπλέει σε λιμάνι ή όρμο της χώρας για οποιαδήποτε αιτία, συμπεριλαμβανομένης της ανωτέρας βίας, υποχρεούται να υποβάλει στην αρμόδια κατά τόπο τελωνειακή αρχή δηλωτικό του φορτίου του, το αργότερο εντός είκοσι τεσσάρων (24) ωρών από τον κατάπλου και σε κάθε περίπτωση πριν από τον απόπλου, ακόμα και αν το πλοίο δεν φέρει φορτίο. Η ανωτέρω υποχρέωση ισχύει και για κάθε επόμενο λιμένα της χώρας που καταπλέει το πλοίο.
2. Το δηλωτικό φορτίου δύναται να υποβάλλεται και από τους πράκτορες των ναυτιλιακών εταιριών.
3. Ως δηλωτικό φορτίου μπορεί να γίνει δεκτό από την τελωνειακή αρχή της παρ. 1 και κάθε εμπορικό ή διοικητικό έγγραφο που περιέχει τα αναγκαία στοιχεία προσδιορισμού της ταυτότητας και της ποσότητας των εμπορευμάτων.
4. Επέχουν θέση δηλωτικού φορτίου:

α) οι εκθέσεις και τα έγγραφα των αρμόδιων αρχών για παράδοση ναυαγίων ή ναυαγιαιρέσεων στην τελωνειακή αρχή,

β) οι εκθέσεις υγειονόμου που συντάσσονται, κατόπιν δήλωσης του πλοιάρχου πλοίων, τα οποία έχουν τεθεί υπό επιτήρηση και τους έχει απαγορευθεί η ελευθεροκοινωνία για υγειονομικούς λόγους,

γ) το παραστατικό διαμετακόμισης για τα εμπορεύματα που διακινούνται, με υπαγωγή στο καθεστώς της διαμετακόμισης.

5. Τα οχήματα διεθνών μεταφορών, που διακινούνται με πλοία και μεταφέρουν εμπορεύματα που καλύπτονται από τίτλο διεθνούς διαμετακόμισης, περιλαμβάνονται στο δηλωτικό φορτίου ως ένα είδος, για κάθε όχημα.
6. Οι αποσκευές των επιβατών συμπεριλαμβάνονται στο δηλωτικό φορτίου, όταν για αυτές έχει εκδοθεί φορτωτική.
7. Για τα προσωπικά είδη των μελών του πληρώματος και για τα εφόδια του πλοίου, συνυποβάλλονται με το δηλωτικό φορτίου, αντίστοιχες δηλώσεις αυτών, όπως καθορίζονται στη Σύμβαση για τη Διευκόλυνση της Διεθνούς Ναυτιλιακής Κίνησης, που κυρώθηκε με το ν.δ. 1028/1971 (Α΄250). Ο πλοίαρχος υποχρεούται να υποβάλει τις δηλώσεις αυτές, έστω και με αρνητικό περιεχόμενο.
8. Η τελωνειακή αρχή της παρ. 1 μπορεί να ζητά την επίδειξη κάθε σχετικού με το δηλωτικό φορτίου εγγράφου.
9. Εξαιρούνται της υποχρέωσης υποβολής δηλωτικού φορτίου:

α) τα πλοία με καθαρή χωρητικότητα κάτω των εκατό (100) κόρων, με την προϋπόθεση ότι δεν φέρουν φορτίο,

β) τα πλοία, στα οποία έχει χορηγηθεί άδεια τακτικής γραμμής, εκτός εάν με αυτά μεταφέρονται υπό καθεστώς διαμετακόμισης εμπορεύματα που έχουν προορισμό το λιμάνι κατάπλου,

γ) τα διερχόμενα πλοία (transit), τα οποία αποπλέουν, χωρίς να ελευθεροκοινωνήσουν, εντός προθεσμίας σαράντα οκτώ (48) ωρών από τον κατάπλου.

Άρθρο 16

Προαναγγελία άφιξης πλοίου – Έλεγχος επί πλοίου από την τελωνειακή αρχή

1. Οι ναυτικοί πράκτορες ή οι αντιπρόσωποι των πλοίων γνωστοποιούν στην τελωνειακή αρχή δώδεκα (12) τουλάχιστον ώρες, πριν από τον κατάπλου του πλοίου, την επικείμενη άφιξή του στον λιμένα της κατά τόπον αρμοδιότητάς της, παρέχοντας κάθε αναγκαία πληροφορία.
2. Κάθε πλοίο, κατά τον κατάπλου, απόπλου ή και στην περίπτωση που παραμένει αγκυροβολημένο σε λιμάνι, υπόκειται σε έλεγχο από την τελωνειακή αρχή της παρ. 1. Η παρεμπόδιση του ελέγχου δεν επιτρέπεται για οποιονδήποτε λόγο.
3. Κατά τη διάρκεια παραμονής του πλοίου σε λιμάνι, η τελωνειακή αρχή της παρ. 1 το επιτηρεί και μπορεί να απαγορεύσει την άνοδο σε αυτό προσώπων που δεν έχουν σχέση με την εκτέλεση εργασιών επί του πλοίου.
4. Οι πλοίαρχοι υποχρεούνται, εφόσον τους ζητηθεί, να επιδεικνύουν στους τελωνειακούς υπαλλήλους που πραγματοποιούν τον έλεγχο όλα τα εμπορεύματα, να ανοίγουν τα κλεισμένα μέρη του πλοίου και να διευκολύνουν με κάθε τρόπο τον έλεγχο, θέτοντας στη διάθεση των τελωνειακών υπαλλήλων κάθε σχετικό έγγραφο.
5. Οι τελωνειακοί υπάλληλοι που πραγματοποιούν τον έλεγχο, επιφυλασσομένων των διατάξεων περί λαθρεμπορίας, προβαίνουν στην κατάσχεση των εμπορευμάτων για τα οποία δεν υπάρχουν οι αντίστοιχες φορτωτικές και τα απαιτούμενα έγγραφα που αποδεικνύουν τη νόμιμη κατοχή, κυριότητα, προέλευση και προορισμό τους, ανεξάρτητα από το εάν το δηλωτικό φορτίου που έχει υποβληθεί περιλαμβάνει τα εν λόγω εμπορεύματα.
6. Σε περίπτωση μη κατάθεσης του δηλωτικού ή καθυστέρησης εκφόρτωσης των εμπορευμάτων, η τελωνειακή αρχή, ανεξάρτητα από τις άλλες κυρώσεις που προβλέπονται, δικαιούται να διατάξει, με κίνδυνο και έξοδα του μεταφορέα, την εκφόρτωση των εμπορευμάτων από το μέσο μεταφοράς, στο οποίο βρίσκονται, στους χώρους που έχουν καθορισθεί ή εγκριθεί από την αρχή αυτή, για να εξασφαλίζεται ο έλεγχος τόσο των εμπορευμάτων όσο και του μέσου μεταφοράς.
7. Σε περίπτωση άρνησης ή αντίστασης του πλοιάρχου στον έλεγχο, αυτός πραγματοποιείται με τη συνδρομή της λιμενικής ή άλλης δημόσιας αρχής. Εάν ο πλοίαρχος πλοίου με ξένη σημαία αρνηθεί ή αντισταθεί κατά τον έλεγχο, αυτός πραγματοποιείται με την παρουσία εκπροσώπου της προξενικής αρχής και σε περίπτωση που αυτή δεν προσέλθει, με τη συνδρομή της λιμενικής αρχής.
8. Για πρόληψη λαθρεμπορικών ενεργειών, οι τελωνειακοί υπάλληλοι μπορούν, όταν επιβιβασθούν στο πλοίο, να παραμένουν σε αυτό για φρούρηση, στις περιπτώσεις που αυτό κρίνεται αναγκαίο. Η φρούρηση και η επιτήρηση του πλοίου ενεργούνται με δαπάνη των υπευθύνων αυτού.

Άρθρο 17

Αεροπορικές μεταφορές

1. Οι κυβερνήτες των αεροσκαφών που προέρχονται από αερολιμένα εκτός του τελωνειακού εδάφους υποβάλλουν στην αρμόδια κατά τόπο τελωνειακή αρχή δηλωτικό φορτίου, σύμφωνα με τα οριζόμενα στη Σύμβαση για τη Διεθνή Πολιτική Αεροπορία, που κυρώθηκε με το π.δ. 533/1981 (Α΄139), το οποίο φέρει την επωνυμία της αεροπορικής εταιρείας που μεταφέρει τα εμπορεύματα, τον αριθμό και την ημερομηνία της πτήσης, το όνομα του αερολιμένα φόρτωσης-αναχώρησης και εκφόρτωσης-προορισμού, τον αριθμό της φορτωτικής, τον αριθμό των δεμάτων, τη συνοπτική περιγραφή των εμπορευμάτων και τη μικτή τους μάζα.
2. Δεν απαιτείται η υποβολή του ανωτέρω δηλωτικού φορτίου σε περίπτωση που το αεροσκάφος προσγειώνεται σε αερολιμένα της χώρας:

α) χωρίς να μεταφέρει φορτίο,

β) όταν δεν εκφορτώνονται από αυτό εμπορεύματα στον αερολιμένα.

3. Οι κυβερνήτες αεροσκαφών υπέχουν τις υποχρεώσεις, που προβλέπονται από τον παρόντος Κώδικα για τους πλοιάρχους. Οι φορείς ιδιοκτησίας των μεταφορικών αυτών μέσων, φυσικά ή νομικά πρόσωπα ή οι κατά νόμο εκπρόσωποί τους, υπέχουν τις υποχρεώσεις, που προβλέπονται για τους πράκτορες.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄

ΛΟΙΠΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ

Άρθρο 18

Οδικές και σιδηροδρομικές μεταφορές

1. Για εμπορεύματα που εισέρχονται, οδικώς ή σιδηροδρομικώς, μέσω αναγνωρισμένων χερσαίων σημείων εισόδου, στο τελωνειακό έδαφος και για τα οποία η μεταφορά τους δεν καλύπτεται με τίτλο διεθνούς διαμετακόμισης, υποβάλλεται, ως δηλωτικό φορτίου, οποιοδήποτε έγγραφο, από τα αναφερόμενα στην παρ. 3 του άρθρου 15 στην αρμόδια τελωνειακή αρχή εισόδου.
2. Οι προϊστάμενοι αμαξοστοιχιών, οι οδηγοί φορτηγών οδικών οχημάτων ή άλλων χερσαίων μεταφορικών μέσων ή οι υπεύθυνοι διαχειριστές δικτύου αγωγών υπέχουν τις υποχρεώσεις, που προβλέπονται από τον παρόντα Κώδικα για τους πλοιάρχους.

Οι φορείς ιδιοκτησίας των μεταφορικών μέσων του πρώτου εδαφίου, φυσικά ή νομικά πρόσωπα ή οι κατά νόμο εκπρόσωποί τους, υπέχουν τις υποχρεώσεις, που προβλέπονται για τους πράκτορες.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ ΄

ΚΟΙΝΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ

Άρθρο 19

Κοινές διατάξεις για τις θαλάσσιες, αεροπορικές, οδικές και σιδηροδρομικές μεταφορές

1. Η εκφόρτωση ή μεταφόρτωση εμπορευμάτων που μεταφέρονται με οποιοδήποτε μεταφορικό μέσο, γίνεται μόνο κατόπιν άδειας της αρμόδιας κατά τόπο τελωνειακής αρχής, σε χώρους που έχουν εγκριθεί ή καθοριστεί από αυτή.
2. Με την επιφύλαξη του άρθρου 16, οι τελωνειακοί υπάλληλοι που πραγματοποιούν έλεγχο οποιουδήποτε μέσου μεταφοράς δύναται να:

α) ζητούν την επισήμανση εμπορευμάτων με σημεία αναγνώρισης, πριν από την εκφόρτωση ή μεταφόρτωσή τους,

β) ασφαλίζουν, σφραγίζουν και επισημαίνουν οποιοδήποτε εμπόρευμα,

γ) ανοίγουν, ακόμη και με θραύση, οποιοδήποτε εμπορευματοκιβώτιο ή κλεισμένο χώρο, ασφαλισμένο με κλειδιά, τα οποία παρακρατούνται.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ’

ΕΙΣΟΔΟΣ – ΕΠΙΤΗΡΗΣΗ – ΠΡΟΣΩΡΙΝΗ ΕΝΑΠΟΘΕΣΗ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΩΝ

Άρθρο 20

Είσοδος – Τελωνειακή επιτήρηση εμπορευμάτων

Τα εμπορεύματα που εισέρχονται στο τελωνειακό έδαφος της χώρας υπόκεινται σε τελωνειακή επιτήρηση από τη στιγμή της εισόδου τους, προσκομίζονται, χωρίς καθυστέρηση, στην αρμόδια τελωνειακή αρχή ή σε χώρο που έχει καθοριστεί ή εγκριθεί από την τελωνειακή αρχή ή στην Ελεύθερη Ζώνη, σύμφωνα με τους όρους που ορίζει η εν λόγω αρχή και δύνανται, κατά περίπτωση, να υποβάλλονται σε τελωνειακούς ελέγχους.

Άρθρο 21

Προσωρινή εναπόθεση εμπορευμάτων

1. Τα μη ενωσιακά εμπορεύματα τίθενται σε προσωρινή εναπόθεση, βάσει δηλωτικού/διασάφησης προσωρινής εναπόθεσης και δύνανται να εναποτεθούν:

α) σε εγκαταστάσεις προσωρινής εναπόθεσης υπό τη διαχείριση της τελωνειακής αρχής,

β) σε εγκαταστάσεις προσωρινής εναπόθεσης υπό τη διαχείριση τρίτων προσώπων,

γ) σε χώρους που έχουν εγκριθεί από την τελωνειακή αρχή, εντός της χωρικής της αρμοδιότητας,

δ) σε χώρους που έχουν καθοριστεί από την τελωνειακή αρχή, εντός της χωρικής της αρμοδιότητας.

2. Για τη λειτουργία εγκαταστάσεων προσωρινής εναπόθεσης της περ. β) της παρ. 1 απαιτείται η έκδοση άδειας, μετά από αίτηση του ενδιαφερομένου, η οποία εκδίδεται από την κατά τόπο αρμόδια τελωνειακή περιφέρεια, κατόπιν εισήγησης της αρμόδιας τελωνειακής αρχής.
3. Τα εμπορεύματα που προσκομίζονται στην τελωνειακή αρχή και εναποτίθενται σε εγκαταστάσεις ή χώρους προσωρινής εναπόθεσης πρέπει, μέσα στις προθεσμίες που ορίζονται στην παρ. 1 του άρθρου 40, να λάβουν τελωνειακό προορισμό, είτε:

α) με υπαγωγή σε τελωνειακό καθεστώς,

β) με είσοδό τους σε Ελεύθερη Ζώνη,

γ) με επανεξαγωγή,

δ) με καταστροφή, με την άδεια της τελωνειακής αρχής και με τους όρους που η αρχή αυτή καθορίζει,

ε) με εγκατάλειψη υπέρ του Δημοσίου, ύστερα από έγκριση της τελωνειακής αρχής.

4. Οι κάτοχοι άδειας λειτουργίας εγκαταστάσεων προσωρινής εναπόθεσης και οι κάτοχοι ή κύριοι των εμπορευμάτων που τελούν υπό προσωρινή εναπόθεση ευθύνονται για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων που απορρέουν από την αποθήκευση των εμπορευμάτων σε προσωρινή εναπόθεση.
5. Για την αποφυγή κινδύνου δημόσιας υγείας, τάξης και ασφάλειας καθώς και για την αποφυγή αλλοίωσης ή βλάβης εμπορευμάτων που εναποτίθενται προσωρινά στις εγκαταστάσεις και στους χώρους προσωρινής εναπόθεσης:

α) η τελωνειακή αρχή δύναται να μην επιτρέψει την εκφόρτωση εμπορευμάτων που έχουν υποστεί σήψη ή αλλοίωση, έπειτα από σχετική διαπίστωση ιατρού της Υγειονομικής ή Κτηνιατρικής ή άλλης δημόσιας υπηρεσίας ή άλλου ιατρού ή ειδικού επιστήμονα και στην περίπτωση αυτή, τα εμπορεύματα, εφόσον δεν ζητείται η καταστροφή τους, επανεξάγονται, με δαπάνες που βαρύνουν τον κάτοχο αυτών,

β) μπορεί να απαιτηθεί από την τελωνειακή αρχή η εναπόθεση εμπορευμάτων που, λόγω της φύσης ή της κατάστασής τους, δύνανται να προκαλέσουν τα ανωτέρω, σε ειδικά διαρρυθμισμένα και ιδιαίτερα διαμερίσματα ή χώρους, εφόσον αυτά υπάρχουν.

6. Στο πλαίσιο τελωνειακής επιτήρησης και ελέγχου, η τελωνειακή αρχή δύναται να εγκαθιστά κλιμάκιο τελωνειακών υπαλλήλων στις εγκαταστάσεις και στους χώρους προσωρινής εναπόθεσης εμπορευμάτων.
7. Οι κάτοχοι αδειών εγκαταστάσεων προσωρινής εναπόθεσης υποχρεούνται να διαθέτουν εντός αυτών, χωρίς επιβάρυνση για το Δημόσιο, κατάλληλο και ασφαλή χώρο:

α) για την εγκατάσταση της τελωνειακής υπηρεσίας, εφόσον απαιτηθεί, στο πλαίσιο τελωνειακής επιτήρησης και ελέγχου,

β) για τη μεταφορά των εμπορευμάτων που δεν παραλαμβάνονται μέσα στις προβλεπόμενες προθεσμίες και κηρύσσονται αζήτητα. Η μεταφορά αυτή διενεργείται με ευθύνη και δαπάνες των διαχειριστών των εγκαταστάσεων αυτών.

8. Ο διαχειριστής της εγκατάστασης ή το πρόσωπο που αποθηκεύει τα εμπορεύματα στους ανωτέρω χώρους υποχρεούνται να ενημερώνουν την αρμόδια τελωνειακή αρχή, αν:

α) διαπιστωθούν ελλείμματα ή πλεονάσματα, μεταξύ των δηλωθέντων στο δηλωτικό/διασάφηση προσωρινής εναπόθεσης εμπορευμάτων και των εκφορτωθέντων στις εγκαταστάσεις και στους χώρους προσωρινής εναπόθεσης,

β) κατά την εκφόρτωση βρεθούν δέματα, δοχεία, κιβώτια ή άλλα είδη συσκευασίας, που φέρουν σαφή σημεία παραβίασης ή διαρρέουν ή είναι κενά περιεχομένου.

9. Εφαρμόζονται από την αρμόδια τελωνειακή αρχή οι περί λαθρεμπορίας διατάξεις του παρόντος, ανεξάρτητα από τη λήψη εγγύησης ή άλλου διασφαλιστικού των δασμών, φόρων και λοιπών επιβαρύνσεων, μέτρου, όταν διαπιστώνεται ότι ελλείπουν εμπορεύματα που έχουν εναποτεθεί σε εγκαταστάσεις ή χώρους της παρ. 1, χωρίς την τήρηση για αυτά των τελωνειακών και λοιπών συναφών διατυπώσεων και τη χορήγηση της κατά περίπτωση απαιτούμενης, κατά τις διατάξεις του παρόντος Κώδικα ή άλλων τελωνειακών νόμων και κανονισμών, γραπτής άδειας παράδοσης ή εξόδου ή φόρτωσης αυτών,
10. Το Δημόσιο δεν ευθύνεται για φυσικές απομειώσεις, φθορές, βλάβες ή καταστροφές που επέρχονται στα εμπορεύματα που έχουν τεθεί σε προσωρινή εναπόθεση από οποιαδήποτε αιτία, συμπεριλαμβανομένης και της ανωτέρας βίας.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε’

ΔΑΣΜΟΛΟΓΙΟ ΚΑΙ ΔΑΣΜΟΛΟΓΙΚΗ ΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΗ

Άρθρο 22

Υπολογισμός τελωνειακής οφειλής

Oι δασμοί, που καθίστανται απαιτητοί, σε περίπτωση γένεσης τελωνειακής οφειλής, υπολογίζονται σύμφωνα με τον Κανονισμό περί κοινού δασμολογίου κατά τα ειδικότερα οριζόμενα στον Ενωσιακό Τελωνειακό Κώδικα. Οι φόροι και οι λοιπές επιβαρύνσεις υπολογίζονται σύμφωνα με τις εθνικές διατάξεις.

Άρθρο 23

Καταγωγή εμπορευμάτων

1. Η εφαρμογή των ευεργετικών δασμολογικών μέτρων έναντι τρίτων χωρών που προβλέπονται, είτε σε διμερείς προτιμησιακές συμφωνίες, είτε σε αυτόνομα προτιμησιακά καθεστώτα της Ε.Ε., εξαρτάται από την πλήρωση των προϋποθέσεων καταγωγής που αναφέρονται στις εν λόγω συμφωνίες ή στις σχετικές διατάξεις του Ενωσιακού Τελωνειακού Κώδικα και των κατ’ εξουσιοδότηση και εκτελεστικών αυτού κανονισμών, αντίστοιχα.

Η μη προτιμησιακή καταγωγή των εμπορευμάτων προσδιορίζεται για την εφαρμογή του κανονισμού περί κοινού δασμολογίου και για την εφαρμογή μέτρων εμπορικής πολιτικής, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του Ενωσιακού Τελωνειακού Κώδικα και των κατ’ εξουσιοδότηση και εκτελεστικών αυτού κανονισμών.

2. Η μη τήρηση των διατάξεων περί καταγωγής των εμπορευμάτων συνιστά απλή τελωνειακή παράβαση, με την επιφύλαξη των διατάξεων περί λαθρεμπορίας.

Άρθρο 24

Αμφισβητήσεις

1. Τα εμπορεύματα τελωνίζονται στην κατάσταση και μορφή που προσκομίζονται στην αρμόδια τελωνειακή αρχή, όπου υποβάλλεται διασάφηση θέσης σε οποιοδήποτε τελωνειακό καθεστώς, υπό την εποπτεία της οποίας προσδίδεται οιοσδήποτε προορισμός.
2. Η κατάταξη των προς τελωνισμό εμπορευμάτων στον οικείο κωδικό εμπορεύματος της Συνδυασμένης Ονοματολογίας (Σ.Ο.) του κανονισμού περί κοινού δασμολογίου διενεργείται από την αρμόδια τελωνειακή αρχή.
3. Ο παραλήπτης δύναται να αμφισβητήσει, εντός πέντε (5) εργασίμων ημερών από την κοινοποίηση της απόφασης της αρμόδιας τελωνειακής αρχής για τη δασμολογική κατάταξη της παρ. 2, τη δασμολογητέα ή τη φορολογητέα αξία, την υπαγωγή ή μη των εμπορευμάτων σε άλλο συντελεστή Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (Φ.Π.Α.), την υπαγωγή ή μη σε Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης (Ε.Φ.Κ.) ή άλλο φόρο ή τέλος ή σε άλλο συντελεστή των φορολογιών αυτών, ενώπιον της επιτροπής της παρ. 4.
4. Η επίλυση των κατά την παρ. 3 αμφισβητήσεων διενεργείται από τις Πρωτοβάθμιες Επιτροπές Τελωνειακών Αμφισβητήσεων που λειτουργούν στις κατά τόπο αρμόδιες τελωνειακές περιφέρειες.
5. Κατά της απόφασης της Πρωτοβάθμιας Επιτροπής Τελωνειακών Αμφισβητήσεων δύναται να ασκηθεί έφεση εντός πέντε (5) εργασίμων ημέρων από την κοινοποίηση της απόφασης αυτής. Η εκδίκαση της έφεσης διενεργείται από την Ανώτατη Επιτροπή Τελωνειακών Αμφισβητήσεων. Επίσης στην αρμοδιότητα της Ανώτατης Επιτροπής Τελωνειακών Αμφισβητήσεων εμπίπτει η επίλυση των διαφωνιών ως προς τη δασμολογική κατάταξη της παρ. 2, τη δασμολογητέα ή τη φορολογητέα αξία, την υπαγωγή ή μη των εμπορευμάτων σε άλλο συντελεστή Φ.Π.Α., την υπαγωγή ή μη σε Ε.Φ.Κ. ή άλλο φόρο ή τέλος ή σε άλλο συντελεστή των φορολογιών αυτών μεταξύ των αρμόδιων τελωνειακών υπαλλήλων.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ’

ΤΕΛΩΝΕΙΑΚΗ ΟΦΕΙΛΗ

Άρθρο 25

Γένεση, βεβαίωση, είσπραξη, απόσβεση τελωνειακής οφειλής

1. Η τελωνειακή οφειλή γεννάται:

α) από την αποδοχή της τελωνειακής διασάφησης, κατά την υπαγωγή μη ενωσιακών εμπορευμάτων σε ελεύθερη κυκλοφορία, ειδικό προορισμό και προσωρινή εισαγωγή με μερική απαλλαγή από τον εισαγωγικό δασμό,

β) από την παράτυπη είσοδο εμπορεύματος στο τελωνειακό έδαφος,

γ) από την απομάκρυνση, υποκειμένου σε δασμοφορολογικές επιβαρύνσεις εμπορεύματος, από την τελωνειακή επιτήρηση,

δ) από τη μη εκτέλεση των υποχρεώσεων που απορρέουν από τη θέση εμπορεύματος σε τελωνειακό καθεστώς ή από τη μη τήρηση ενός από τους όρους που είχαν τεθεί για την υπαγωγή αυτού σε συγκεκριμένο καθεστώς,

ε) σε κάθε άλλη περίπτωση που ορίζεται από την τελωνειακή νομοθεσία.

2. Η τελωνειακή οφειλή υπολογίζεται από τις αρμόδιες τελωνειακές αρχές σύμφωνα με το άρθρο 22, βεβαιώνεται, είτε αρχικά κατά τον τελωνισμό επί των υποβαλλόμενων τελωνειακών παραστατικών ή με καταλογιστική πράξη, είτε εκ των υστέρων μετά τον τελωνισμό με πράξη συμπληρωματικής βεβαίωσης, ή με καταλογιστική πράξη και εγγράφεται σε ειδικά λογιστικά βιβλία που τηρεί η τελωνειακή αρχή.
3. Η είσπραξη της τελωνειακής οφειλής πραγματοποιείται, σύμφωνα με τον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ν. 4978/2022, Α΄190).
4. Κατά την εισαγωγή μη υποκείμενων σε ειδικό φόρο κατανάλωσης αγαθών, ο φόρος προστιθεμένης αξίας που βεβαιώνεται επί του οικείου τελωνειακού παραστατικού δεν εισπράττεται από την αρμόδια τελωνειακή αρχή, υπό την προϋπόθεση ότι αναγράφεται στην περιοδική δήλωση φόρου προστιθέμενης αξίας του εισαγωγέα και εφόσον πληρούνται οι ακόλουθες προϋποθέσεις:

α) Ο εισαγωγέας είναι μη εγκατεστημένο στη χώρα μας υποκείμενο στον φόρο πρόσωπο,

β) η πραγματοποιούμενη στατιστική αξία των εισαγωγών ανέρχεται, σε ετήσια βάση, σε τουλάχιστον σαράντα εκατομμύρια (40.000.000) ευρώ,

γ) ποσοστό άνω του ενενήντα τοις εκατό (90%) της αξίας των εισαγόμενων αγαθών, σε ετήσια βάση, παραδίδεται σε άλλες χώρες της Ε.Ε. ή τρίτες χώρες,

δ) χορηγείται άδεια από τον Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, για την έκδοση της οποίας λαμβάνονται υπόψη στοιχεία, όπως χρηματοπιστωτική φερεγγυότητα, συμμόρφωση προς τις τελωνειακές απαιτήσεις και δυνατότητα παροχής οποιουδήποτε εγγράφου ή πληροφορίας ζητηθεί από τις αρμόδιες τελωνειακές αρχές.

Επί εισαγωγής αγαθών από εισαγωγέα που ανήκει σε όμιλο εταιρειών, οι προϋποθέσεις των περ. β) και γ) υπολογίζονται για το σύνολο των εταιρειών του ομίλου που ορίζονται στην άδεια. Στην άδεια της παρ. δ) αναφέρονται, ρητά, οι εταιρείες του ομίλου που δραστηριοποιούνται στο πλαίσιο εφαρμογής της παρούσας.

Αν μετά την υπαγωγή του εισαγωγέα στην παρούσα διαπιστωθεί ότι δεν πληρούται μία από τις προϋποθέσεις των περ. α), β) ή γ), η άδεια της περ. δ) ανακαλείται και γεννάται τελωνειακή οφειλή για την αξία των εισαγομένων αγαθών που αποδεδειγμένα, βάσει ελέγχου της αρμόδιας Ελεγκτικής Υπηρεσίας Τελωνείων, δεν έχουν αποτελέσει αντικείμενο εξαγωγής ή παράδοσης σε άλλο κράτος – μέλος.

5. Η απόσβεση της τελωνειακής οφειλής επέρχεται με καταβολή ή διαγραφή του ποσού της οφειλής ή με οποιονδήποτε άλλο τρόπο ορίζεται στην τελωνειακή νομοθεσία.
6. Υπόχρεος για την καταβολή της τελωνειακής οφειλής είναι, κατά περίπτωση, ο διασαφιστής, ο κύριος των εμπορευμάτων και κάθε άλλο πρόσωπο σε βάρος του οποίου γεννάται η οφειλή, σύμφωνα με την τελωνειακή νομοθεσία.
7. Αν οφειλέτης είναι νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα, ευθύνονται για την καταβολή της τελωνειακής οφειλής, ανεξάρτητα από τον χρόνο βεβαίωσής της, προσωπικά και αλληλέγγυα τα πρόσωπα που είναι εκτελεστικοί πρόεδροι, διευθυντές, γενικοί διευθυντές, διαχειριστές, διευθύνοντες σύμβουλοι, εντεταλμένοι στη διοίκηση και εκκαθαριστές των νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων, καθώς και τα πρόσωπα που ασκούν εν τοις πράγμασι τη διαχείριση ή διοίκηση νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας, και σε κάθε περίπτωση τα πρόσωπα που αναφέρονται στις περ. α), β), γ) και δ) της παρ. 2 του άρθρου 172, εφόσον τα ανωτέρω πρόσωπα είχαν μια από τις ανωτέρω ιδιότητες κατά τον χρόνο διάλυσης ή συγχώνευσής τους. Δεν εφαρμόζεται το τελευταίο εδάφιο της παρ. 2 του άρθρου 172.
8. Σε περίπτωση συγχώνευσης νομικού προσώπου που είναι οφειλέτης, ευθύνεται για την καταβολή της τελωνειακής οφειλής, αλληλεγγύως, με το απορροφώμενο πρόσωπο και εκείνο που το απορρόφησε ή το νέο νομικό πρόσωπο που συστάθηκε, ανεξάρτητα από τον χρόνο βεβαίωσής της.
9. Πρόσωπα αλληλεγγύως ευθυνόμενα για την καταβολή της τελωνειακής οφειλής, εκ μέρους του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας, σύμφωνα με τα ανωτέρω, δύνανται να ασκήσουν έναντι των τελωνειακών αρχών, παράλληλα με το νομικό πρόσωπο ή τη νομική οντότητα, οποιοδήποτε δικαίωμα θα είχε στη διάθεσή του το νομικό πρόσωπο ή η νομική οντότητα.
10. Οι αρχηγοί των διπλωματικών αποστολών και των προξενικών αρχών δεν υπέχουν αλληλέγγυα ευθύνη για την καταβολή της τελωνειακής οφειλής του διαπιστεύοντος ή αποστέλλοντος κράτους, αντίστοιχα.
11. Τελωνειακή οφειλή που βεβαιώθηκε με οποιονδήποτε τρόπο, για την οποία απέβησαν άκαρπες οι νόμιμες ενέργειες για την είσπραξή της και έχει υποπέσει σε παραγραφή διαγράφεται.

Άρθρο 26

Εγγυήσεις

Για τη διασφάλιση της τελωνειακής οφειλής, οι τελωνειακές αρχές απαιτούν τη σύσταση εγγύησης από τον οφειλέτη ή από κάθε άλλο πρόσωπο που ενδέχεται να καταστεί οφειλέτης. Οι τελωνειακές αρχές δύναται να επιτρέπουν τη σύσταση εγγύησης από τρίτο πρόσωπο, άλλο από εκείνο από το οποίο απαιτείται η εγγύηση σύμφωνα με το πρώτο εδάφιο.

Άρθρο 27

Συμπληρωματική βεβαίωση – Εκ των υστέρων είσπραξη τελωνειακής οφειλής

1. Το Δημόσιο διατηρεί τις απαιτήσεις του κατά του οφειλέτη για την καταβολή της τελωνειακής οφειλής για ποσά που δεν είχαν βεβαιωθεί ή, αν και είχαν βεβαιωθεί, δεν είχαν εισπραχθεί ή είχαν ελλιπώς βεβαιωθεί ή εισπραχθεί.

Με την επιφύλαξη τυχόν ειδικότερων διατάξεων, ως ποσά που είχαν ελλιπώς βεβαιωθεί ή εισπραχθεί θεωρούνται τα ποσά που δεν βεβαιώθηκαν ή δεν εισπράχθηκαν ολικά ή μερικά, αν κατά τον εκ των υστέρων έλεγχο διαπιστωθεί:

α) μη εκτέλεση των υποχρεώσεων που απορρέουν από τη θέση εμπορεύματος σε τελωνειακό καθεστώς ή μη τήρηση ενός από τους όρους που είχαν τεθεί για την υπαγωγή αυτού σε συγκεκριμένο καθεστώς, καθώς και σε κάθε άλλη περίπτωση που ορίζεται από την τελωνειακή νομοθεσία,

β) η μη τήρηση των προβλεπόμενων όρων για τον τελωνισμό των εμπορευμάτων,

γ) η μη επαλήθευση των δηλωθέντων στοιχείων της διασάφησης ή των δηλώσεων που υποβάλλονται για την καταβολή των φόρων και λοιπών επιβαρύνσεων και των υποστηρικτικών αυτών εγγράφων ή της ορθότητας των στοιχείων αυτών, εφόσον είναι κρίσιμα για την ορθή βεβαίωση των δασμών, φόρων και λοιπών επιβαρύνσεων που οφείλονται.

2. Τα ανωτέρω ποσά βεβαιώνονται, συμπληρωματικά, εκ των υστέρων, με την έκδοση πράξης συμπληρωματικής βεβαίωσης της αρμόδιας τελωνειακής αρχής και εισπράττονται, σύμφωνα με τον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ν. 4978/2022, Α΄190).
3. Με την επιφύλαξη της παρ. 10 του άρθρου 170, η προθεσμία άσκησης προσφυγής και η άσκησή της, καθώς και η άσκηση αίτησης αναστολής ενώπιον των αρμοδίων διοικητικών δικαστηρίων κατά πράξης συμπληρωματικής βεβαίωσης ή καταλογιστικής πράξης με τις οποίες βεβαιώνεται η τελωνειακή οφειλή δεν έχουν ανασταλτικό αποτέλεσμα. Κατ’ εξαίρεση, η προθεσμία άσκησης προσφυγής και η άσκησή της έχουν ανασταλτικό αποτέλεσμα, εάν καταβληθεί ποσοστό τουλάχιστον πενήντα τοις εκατό (50%) της οφειλής που αφορά σε εθνικούς πόρους και κατατεθεί εγγύηση ισόποση με το εκατό τοις εκατό (100%) της οφειλής που αφορά σε ίδιους πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
4. Ποσά δασμών που βεβαιώθηκαν ελλιπώς, κάτω του ποσού των νομίμως οφειλόμενων, δεν βεβαιώνονται συμπληρωματικά, όταν το ποσό της διαφοράς μεταξύ του ποσού που βεβαιώθηκε και αυτού που έπρεπε να έχει βεβαιωθεί, δεν υπερβαίνει το ποσό των δέκα (10) ευρώ, ανά πράξη βεβαίωσης.

Ποσά δασμών που δεν βεβαιώθηκαν κατά τον τελωνισμό εμπορευμάτων και η γένεση της τελωνειακής οφειλής πραγματοποιείται σύμφωνα με την περ. δ) της παρ. 1 του άρθρου 25, με πράξη που δεν χαρακτηρίζεται ως τελωνειακή παράβαση σύμφωνα με τον παρόντα Κώδικα, δεν βεβαιώνονται συμπληρωματικά, αν δεν υπερβαίνουν τα δέκα (10) ευρώ, ανά πράξη βεβαίωσης.

5. Ποσά φόρων, τελών και λοιπών επιβαρύνσεων και λοιπών δικαιωμάτων του Δημοσίου που δεν βεβαιώθηκαν ή βεβαιώθηκαν ελλιπώς και η γένεση της τελωνειακής οφειλής πραγματοποιείται σύμφωνα με την περ. δ) της παρ. 1 του άρθρου 25, με πράξη που δεν χαρακτηρίζεται ως τελωνειακή παράβαση σύμφωνα με τον παρόντα, δεν βεβαιώνονται συμπληρωματικά, αν δεν υπερβαίνουν τα τρία (3) ευρώ, ανά πράξη βεβαίωσης.

Άρθρο 28

Αχρεωστήτως εισπραχθέντα

1. Τα ποσά που εισπράχθηκαν από την τελωνειακή αρχή αχρεωστήτως επιστρέφονται άτοκα στον δικαιούχο, εάν, μέσα σε ανατρεπτική προθεσμία τριών (3) ετών από την ημερομηνία βεβαίωσής τους, αυτός υποβάλλει σχετική αίτηση στην αρμόδια τελωνειακή αρχή επισυνάπτοντας τα δικαιολογητικά έγγραφα που απαιτούνται. Εάν η διαπίστωση της αχρεώστητης είσπραξης έγινε από την τελωνειακή αρχή, καλείται από αυτήν ο δικαιούχος να υποβάλει τη σχετική αίτηση περί επιστροφής με τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, μέσα στην ως άνω προθεσμία. Για την επιστροφή αυτή οι τελωνειακές αρχές ενεργούν κατά προτεραιότητα. Εάν η αχρεώστητη είσπραξη έχει αναγνωριστεί ή βεβαιωθεί με απόφαση του αρμόδιου διοικητικού δικαστηρίου, ο δικαιούχος πρέπει, μέσα σε ένα (1) έτος από τη δημοσίευση της παραπάνω απόφασης, να υποβάλει σχετική αίτηση περί επιστροφής στην αρμόδια τελωνειακή αρχή με τα απαιτούμενα δικαιολογητικά. Εάν η αναγνώριση ή βεβαίωση της αχρεώστητης είσπραξης έγινε με απόφαση που εκδόθηκε μετά από έφεση ή αναίρεση, η προθεσμία για την υποβολή της σχετικής αίτησης με τα απαιτούμενα δικαιολογητικά αρχίζει από τη δημοσίευση της απόφασης. Έντοκη επιστροφή επιτρέπεται εάν η σχετική αίτηση υποβληθεί μέσα σε ανατρεπτική προθεσμία έξι (6) μηνών, που αρχίζει από την πρώτη του επόμενου μήνα από τον μήνα κατά τον οποίο κοινοποιήθηκε στην τελωνειακή αρχή η απόφαση του αρμόδιου δικαστηρίου. Η μη υποβολή της αίτησης επιστροφής εμπρόθεσμα συνεπάγεται την παραγραφή του δικαιώματος έντοκης επιστροφής του δικαιούχου.
2. Για την επιστροφή εκδίδεται απόφαση του προϊσταμένου της τελωνειακής αρχής επιπέδου διεύθυνσης ή του προϊσταμένου της οικείας τελωνειακής περιφέρειας, για τις υπόλοιπες τελωνειακές αρχές.
3. Εάν εντός της προθεσμίας της παρ. 1, δεν υποβληθεί από τον δικαιούχο ή τον αντιπρόσωπό του αίτηση με τα δικαιολογητικά που απαιτούνται, παραγράφονται οι απαιτήσεις αχρεωστήτως εισπραχθέντων.
4. Η χρηματική αξίωση από την αχρεώστητη είσπραξη επιβαρύνσεων, για την οποία εκδόθηκε η απόφαση της τελωνειακής αρχής σύμφωνα με την παρ. 2, παραγράφεται μετά την παρέλευση προθεσμίας ενός (1) έτους από την κοινοποίηση της απόφασης.
5. Η αναστολή ή διακοπή της παραγραφής διέπεται από τα άρθρα 142 και 143 του ν. 4270/2014 (Α’ 143).
6. Ποσά από φόρους και λοιπές επιβαρύνσεις μέχρι τρία (3) ευρώ, κατά πράξη, που εισπράχθηκαν αχρεώστητα ή βεβαιώθηκαν ή εισπράχθηκαν ελλιπώς, δεν επιστρέφονται ή δεν βεβαιώνονται συμπληρωματικά για είσπραξη.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ζ’

ΤΕΛΩΝΕΙΑΚΟΙ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΙ

ΤΜΗΜΑ Α΄

ΣΥΝΗΘΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

Άρθρο 29

Συνήθης διαδικασία

1. Ο διασαφιστής ή ο νόμιμος αντιπρόσωπός του υπάγει τα εμπορεύματα σε τελωνειακό καθεστώς, με την υποβολή της απαιτούμενης τελωνειακής διασάφησης.
2. Επιτρέπεται η αναστολή είσπραξης φορολογικών και λοιπών επιβαρύνσεων και τελών που αναλογούν σε εμπορεύματα ενωσιακά ή μη, εγχώρια ή ευρισκόμενα σε ελεύθερη κυκλοφορία, αν πρόκειται να υποστούν, υπό την επίβλεψη των τελωνειακών αρχών, επεξεργασία για την παραγωγή προϊόντων, τα οποία, μετά την επεξεργασία, θα τεθούν οριστικά σε ανάλωση.

ΤΜΗΜΑ Β΄

ΑΠΛΟΥΣΤΕΥΜΕΝΕΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ

Άρθρο 30

Απλουστευμένη διαδικασία

Οι τελωνειακές αρχές δύνανται να εγκρίνουν την υπαγωγή εμπορευμάτων σε τελωνειακό καθεστώς, με χρήση απλουστευμένης διαδικασίας, σύμφωνα με την τελωνειακή νομοθεσία.

ΤΜΗΜΑ Γ΄

ΤΕΛΩΝΕΙΑΚΗ ΑΠΟΤΑΜΙΕΥΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ

Άρθρο 31

Τελωνειακή αποταμίευση ενεργειακών προϊόντων

Στις αποθήκες τελωνειακής αποταμίευσης, στις οποίες κατέχονται ενεργειακά προϊόντα της παρ. 1 του άρθρου 71, εγκαθίστανται ολοκληρωμένα συστήματα παρακολούθησης και ηλεκτρονικής αποστολής δεδομένων εισροών-εκροών.

ΤΜΗΜΑ Δ’

ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΨΗ – ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ – ΕΚΠΟΙΗΣΗ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΩΝ

Άρθρο 32

Εγκατάλειψη – καταστροφή – εκποίηση εμπορευμάτων

1. Η τελωνειακή αρχή, πριν από την έκδοση της άδειας παραλαβής και ύστερα από αίτηση του διασαφιστή ή του υπόχρεου καταβολής Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (Ε.Φ.Κ.), μπορεί να εγκρίνει:

α) την εγκατάλειψη των εμπορευμάτων, υπέρ του Δημοσίου, μετά από προηγούμενη καταβολή του συνόλου των εξόδων και κάθε άλλης επιβάρυνσης που έχει επιβληθεί ή κρίνεται αναγκαία. Η εγκατάλειψη δεν συνεπάγεται έξοδα για το Δημόσιο. Η αίτηση συσχετίζεται με τη διασάφηση που αφορά στα εμπορεύματα για τα οποία αιτείται την εγκατάλειψη. Σε περίπτωση αποδοχής της αίτησης, δεν επιτρέπεται η ανάκλησή της. Στα εγκαταλειπόμενα εμπορεύματα εφαρμόζονται τα οριζόμενα στην παρ. 5 του άρθρου 45,

β) την καταστροφή των εμπορευμάτων. Τα σχετικά έξοδα βαρύνουν τον διασαφιστή. Για την καταστροφή συντάσσεται πρωτόκολλο και γίνεται μνεία στη διασάφηση. Στη διασάφηση και στο προσαρτώμενο σε αυτήν πρωτόκολλο καταστροφής αναφέρονται το είδος και η ποσότητα των υπολειμμάτων και απορριμμάτων, που ενδεχόμενα προκύπτουν από την καταστροφή, ώστε να είναι δυνατόν να τεθούν σε ανάλωση ή σε ελεύθερη κυκλοφορία, εφόσον προηγούμενα καταβληθούν οι δασμοφορολογικές επιβαρύνσεις που αναλογούν σ’ αυτά.

2. Η εγκατάλειψη υπέρ του Δημοσίου ή η καταστροφή των εμπορευμάτων υπό τον έλεγχο της τελωνειακής αρχής απαλλάσσει τον διασαφιστή από την υποχρέωση να πληρώσει δασμούς, φόρους και λοιπές επιβαρύνσεις εκτός από τα ανταποδοτικά τέλη και δικαιώματα.
3. Μετά την αποδοχή της αίτησης εγκατάλειψης, τα εμπορεύματα περιέρχονται στην κυριότητα του Δημοσίου και ακολουθείται για την εκποίηση η διαδικασία των άρθρων 42, 43, 44, 45 και 46.
4. Στη διαδικασία της εκποίησης, σύμφωνα με τα ως άνω άρθρα, οδηγούνται υποχρεωτικά τα εμπορεύματα:

α) Αν μετά την καταχώρηση και την αποδοχή της διασάφησης ο διασαφιστής αποχωρήσει ή δεν προσφέρει την απαραίτητη συνδρομή και δεν προσέλθει, μέσα σε τέσσερις (4) ημέρες από την αποδοχή της, για την εξέταση των εμπορευμάτων. Στην περίπτωση αυτή, ο προϊστάμενος του τελωνείου ή ο προϊστάμενος του τμήματος διαδικασιών ή του τμήματος Ε.Φ.Κ. του τελωνείου, μαζί με τον αρμόδιο υπάλληλο, εξετάζει, έστω και αν απουσιάζει ο διασαφιστής, τα εμπορεύματα ή συνεχίζει την εξέταση, αν αυτή είχε αρχίσει πριν από την αποχώρηση του διασαφιστή, αφού γίνει μνεία στη διασάφηση για την παρουσία ή την απουσία του.

β) Αν δεν παραληφθούν ή δεν παρασχεθεί εγγύηση για τους δασμούς, φόρους και λοιπές επιβαρύνσεις που έχουν επιβληθεί για αυτά μέσα σε προθεσμία οκτώ (8) ημερών, η οποία δύναται, με απόφαση της τελωνειακής αρχής, που εκδίδεται ύστερα από αίτημα του διασαφιστή, κατόπιν εξέτασής τους που λαμβάνει χώρα παρουσία του, να παραταθεί για ακόμα πέντε (5) μέρες.

Και στις δυο περιπτώσεις προηγούνται της εκποίησης τα ακόλουθα:

Αν μέσα σε πέντε (5) ημέρες από την εξέταση των εμπορευμάτων ο διασαφιστής δεν προσέλθει, για να ρυθμιστεί η κατάστασή τους και δεν είναι δυνατή η έκδοση άδειας παραλαβής τους, είτε γιατί δεν προσκομίστηκαν τα έγγραφα από τα οποία εξαρτάται η θέση των εμπορευμάτων σε ανάλωση ή σε ελεύθερη κυκλοφορία, είτε γιατί δεν καταβλήθηκαν ή δεν αποτέλεσαν αντικείμενο εγγύησης, εμπρόθεσμα, οι δασμοί, φόροι και λοιπές επιβαρύνσεις, είτε από οποιαδήποτε άλλη αιτία, η τελωνειακή αρχή επικολλά στην εξωτερική θύρα του τελωνειακού καταστήματος δηλοποίηση, η οποία περιλαμβάνει και τα στοιχεία της διασάφησης, καθώς και της εξέτασης των εμπορευμάτων. Στη δηλοποίηση αυτή ορίζεται η ημέρα εκποίησης των εμπορευμάτων με δημοπρασία, που λαμβάνει χώρα μετά την πάροδο πέντε (5) ημερών από την τοιχοκόλληση της δηλοποίησης. Η τελωνειακή αρχή πληροφορεί σχετικά τον διασαφιστή ή τον αντιπρόσωπό του με απλή επιστολή της, επίδοση της οποίας δεν απαιτείται.

5. Η τελωνειακή αρχή μπορεί, με ευθύνη και με δαπάνες του διασαφιστή, να μεταφέρει τα εμπορεύματα, αν βρίσκονται σε χώρους που εγκρίθηκαν από αυτή και είναι έξω από τις τελωνειακές αποθήκες ή περιβόλους, σε ειδικούς χώρους ή αποθήκες υπό την εποπτεία της.
6. Αν τα εμπορεύματα υπόκεινται σε φθορά ή είναι δυσχερής η φύλαξή τους, η τελωνειακή αρχή μπορεί να συντμήσει τις προθεσμίες του άρθρου αυτού.
7. Αν υφίσταται κίνδυνος από τη διατήρηση των εμπορευμάτων η τελωνειακή αρχή μπορεί να καταστρέψει τα εμπορεύματα. Οι δαπάνες καταστροφής βαρύνουν τον διασαφιστή.

ΤΜΗΜΑ Ε΄

ΕΘΝΙΚΗ ΔΙΑΜΕΤΑΚΟΜΙΣΗ

 Άρθρο 33

Εθνική διαμετακόμιση

1. Με την υπαγωγή στο καθεστώς της διαμετακόμισης διακινούνται εμπορεύματα, μεταξύ δύο ή περισσοτέρων τελωνείων, με αναστολή είσπραξης των αναλογουσών δασμοφορολογικών επιβαρύνσεων. Η υπαγωγή εμπορευμάτων στο καθεστώς της διαμετακόμισης (ενωσιακής/κοινής/με χρήση δελτίων Διεθνών Οδικών Μεταφορών (Transports Internationaux Routiers – TIR)), είτε με χρήση συνήθους διαδικασίας, είτε με χρήση απλουστευμένης διαδικασίας, ρυθμίζεται από:

α) τις σχετικές διατάξεις του Ενωσιακού Τελωνειακού Κώδικα και των κατ’ εξουσιοδότηση και εκτελεστικών αυτού κανονισμών,

β) τη Σύμβαση περί Κοινού Καθεστώτος Διαμετακόμισης (L 226/87),

γ) την τελωνειακή σύμβαση περί Διεθνούς Μεταφοράς Εμπορευμάτων δια Δελτίων TIR (Σύμβαση TIR) που κυρώθηκε με τον ν. 1020/1980 (Α’ 32).

Για τη διακίνηση εμπορευμάτων, με αναστολή είσπραξης των αναλογουσών επ’ αυτών δασμοφορολογικών επιβαρύνσεων, μεταξύ δύο ή περισσοτέρων σημείων εντός του τελωνειακού εδάφους της χώρας (εθνική διαμετακόμιση), εφαρμόζονται τα οριζόμενα περί ενωσιακής διαμετακόμισης.

2. Αν, κατά την άφιξη των εμπορευμάτων στο τελωνείο προορισμού, προκύψει, έπειτα από έλεγχο, επιπλέον ποσότητα εμπορευμάτων του ίδιου είδους ή εμπορεύματα διαφορετικού είδους από αυτά που αναφέρονται στη διασάφηση διαμετακόμισης, το τελωνείο προορισμού προβαίνει στην επιβολή ποινής ανακριβούς δήλωσης, σύμφωνα με το άρθρο 38, με την επιφύλαξη των διατάξεων περί λαθρεμπορίας.
3. Αν, είτε κατά την άφιξη των εμπορευμάτων στο τελωνείο προορισμού, προκύψει, έπειτα από έλεγχο, λιγότερη ποσότητα εμπορευμάτων του ίδιου είδους ή εμπορεύματα διαφορετικού είδους από αυτά που αναφέρονται στη διασάφηση διαμετακόμισης, είτε τα εμπορεύματα δεν προσκομισθούν στο τελωνείο προορισμού, το τελωνείο αναχώρησης προβαίνει στην επιβολή του προβλεπόμενου στην παρ. 6 του άρθρου 161 προστίμου, με την επιφύλαξη των διατάξεων περί λαθρεμπορίας.

ΤΜΗΜΑ ΣΤ΄

ΕΛΕΥΘΕΡΕΣ ΖΩΝΕΣ ΚΑΙ ΑΠΟΘΗΚΕΣ

Άρθρο 34

Ελεύθερες ζώνες – Ελεύθερα Τελωνειακά Συγκροτήματα

1. Οι ελεύθερες ζώνες αποτελούν διακριτά τμήματα του τελωνειακού εδάφους που περιφράσσονται και υπόκεινται σε τελωνειακή επιτήρηση.

Τα μη ενωσιακά εμπορεύματα που εισέρχονται σε ελεύθερη ζώνη θεωρείται ότι υπάγονται στο καθεστώς ελεύθερης ζώνης:

α) κατά την είσοδό τους σε ελεύθερη ζώνη, εκτός εάν έχουν ήδη υπαχθεί σε άλλο τελωνειακό καθεστώς ή

β) κατά τη λήξη του καθεστώτος διαμετακόμισης, εκτός εάν, κατά τη λήξη, υπαχθούν σε άλλο τελωνειακό καθεστώς.

Στα μη ενωσιακά εμπορεύματα που βρίσκονται εντός ελεύθερης ζώνης δεν επιβάλλονται εισαγωγικοί δασμοί και λοιπές επιβαρύνσεις και δεν εφαρμόζονται μέτρα εμπορικής πολιτικής.

Τα ενωσιακά εμπορεύματα που εισέρχονται σε ελεύθερη ζώνη δεν θεωρείται ότι υπάγονται στο καθεστώς ελεύθερης ζώνης, με εξαίρεση αυτά, για τα οποία εφαρμόζονται τα άρθρα 116 έως και 123 του Ενωσιακού Τελωνειακού Κώδικα για την επιστροφή ή διαγραφή του εισαγωγικού δασμού.

2. Τα μη ενωσιακά εμπορεύματα που εισέρχονται στην ελεύθερη ζώνη δύνανται:

α) να υπαχθούν στο καθεστώς της ελεύθερης ζώνης,

β) να υποβληθούν σε συνήθεις εργασίες χωρίς άδεια της τελωνειακής αρχής, οι οποίες εξασφαλίζουν τη διατήρησή τους, τη βελτίωση της εμφάνισής τους ή της εμπορικής τους ποιότητας ή απαιτούνται για την προετοιμασία της διανομής ή της μεταπώλησής τους,

γ) να υπαχθούν στο καθεστώς της ελεύθερης κυκλοφορίας,

δ) να υπαχθούν στα ειδικά καθεστώτα τελειοποίησης προς επανεξαγωγή, προσωρινής εισαγωγής και ειδικού προορισμού,

ε) να εγκαταλειφθούν υπέρ του Δημοσίου ή να καταστραφούν, χωρίς οι απαιτούμενες διαδικασίες να συνεπάγονται έξοδα για το Δημόσιο,

στ) να επανεξαχθούν,

ζ) να υπαχθούν στο καθεστώς της διαμετακόμισης,

η) να μεταφορτωθούν.

3. Τα ενωσιακά εμπορεύματα που εισέρχονται στην ελεύθερη ζώνη δύνανται:

α) να εξαχθούν,

β) να αποθηκευτούν, να διακινηθούν, να μεταποιηθούν, να χρησιμοποιηθούν ή να καταναλωθούν, κατά τον χρόνο παραμονής τους σε ελεύθερη ζώνη,

γ) να υπαχθούν στο καθεστώς της ελεύθερης ζώνης, για τα οποία εφαρμόζονται τα άρθρα 116 έως και 123 του Ενωσιακού Τελωνειακού Κώδικα.

4. 4. Στις ελεύθερες ζώνες επιτρέπεται να ασκούνται δραστηριότητες βιομηχανικής ή εμπορικής φύσης ή παροχής υπηρεσιών από νομικά πρόσωπα, εφόσον παρέχονται τα εχέγγυα διασφάλισης της εφαρμογής της τελωνειακής νομοθεσίας.
5. Με απόφαση του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.):

α) συστήνονται ή καταργούνται ελεύθερες ζώνες ή τροποποιούνται τα όριά τους και ορίζονται τα σημεία εισόδου – εξόδου αυτών,

β) καθορίζονται οι όροι λειτουργίας, διαχείρισης και ελέγχου αυτών, καθώς και οι όροι παραμονής, διαχείρισης και διακίνησης των εμπορευμάτων εντός αυτών,

γ) ορίζεται νομικό πρόσωπο, ως φορέας διαχείρισής τους και ως πρόσωπο υπεύθυνο για τη συνολική διαχείρισή τους,

δ) καθορίζονται οι αρμοδιότητες και η ευθύνη του διαχειριστή αυτών, ώστε να διασφαλίζεται η απρόσκοπτη λειτουργία του εμπορίου.

6. Για τη σύσταση ελεύθερης ζώνης απαιτείται προηγούμενη γνώμη του Υπουργού Ανάπτυξης, του Υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής και κατά περίπτωση:

α) του Υπουργού Εξωτερικών, όταν η ελεύθερη ζώνη συνιστάται με αίτηση του φορέα διοίκησης και εκμετάλλευσης του συγκεκριμένου χώρου, στον οποίο συμμετέχουν φυσικά ή νομικά πρόσωπα εγκατεστημένα εκτός της ελληνικής επικράτειας,

β) του Υπουργού Εθνικής Άμυνας, όταν η ελεύθερη ζώνη συνίσταται σε παραμεθόρια περιοχή.

7. Για την απόφαση σύστασης ελεύθερης ζώνης υποβάλλεται αίτηση από τον φορέα διοίκησης και εκμετάλλευσης του χώρου, όπου πρόκειται να συσταθεί η ελεύθερη ζώνη, προς τη Γενική Διεύθυνση Τελωνείων και Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης της Α.Α.Δ.Ε..

Με την αίτηση συνυποβάλλεται μελέτη σκοπιμότητας, στην οποία προβλέπονται:

α) η εκτιμώμενη συμβολή της ελεύθερης ζώνης στην αύξηση της διακίνησης εμπορευμάτων τρίτων χωρών, σε συνδυασμό με τα γενικότερα οικονομικά οφέλη που αναμένονται από τη λειτουργία της,

β) ο προβλεπόμενος όγκος διακίνησης μη ενωσιακών εμπορευμάτων, μέσω της προτεινόμενης σύστασης ελεύθερης ζώνης,

γ) τα παρεχόμενα εχέγγυα για τη σύννομη και αποτελεσματική διοίκηση και εκμετάλλευση της ελεύθερης ζώνης, συμπεριλαμβανομένων εκείνων για τη διαχείριση των εμπορευμάτων.

8. α) Επιχειρήσεις ναυπήγησης και επισκευής πλοίων δύνανται να λειτουργούν ως Ελεύθερα Τελωνειακά Συγκροτήματα με τους όρους και τις προϋποθέσεις που καθορίζονται με απόφαση του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε..

β) Λειτουργούντα στην Ελλάδα Ελεύθερα Τελωνειακά Συγκροτήματα, Ελεύθεροι Τελωνειακοί Χώροι και Χώροι Τελωνειακής Επίβλεψης δύναται να τροποποιηθούν και να επεκταθούν με απόφαση του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε..

ΤΜΗΜΑ Ζ΄

ΕΦΟΔΙΑΣΜΟΙ

Άρθρο 35

Εφοδιασμοί πλοίων και αεροσκαφών

Η εισαγωγή και παράδοση ειδών που προορίζονται για τον εφοδιασμό πλοίων και αεροσκαφών, με απαλλαγή από δασμοφορολογικές και λοιπές επιβαρύνσεις, διενεργείται, με την υποβολή του κατά περίπτωση τελωνειακού παραστατικού.

Άρθρο 36

Απαλλαγές από δασμό, ειδικό φόρο κατανάλωσης και φόρο κατανάλωσης ειδών προοριζόμενων για εφοδιασμό πλοίων

1. Τηρουμένης της διαδικασίας εφοδιασμού, κατά την παρ. 20 του άρθρου 195, απαλλάσσονται από τον δασμό, τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης (Ε.Φ.Κ.) και τον φόρο κατανάλωσης, τα κατωτέρω είδη, τα οποία προορίζονται για τον εφοδιασμό των επαγγελματικών και πολεμικών πλοίων, που αναφέρονται στις παρ. 2 και 3, εφόσον πρόκειται να χρησιμοποιηθούν για την κίνηση, τη συντήρηση και την εκπλήρωση εν γένει των σκοπών για τους οποίους προορίζονται τα συγκεκριμένα πλοία, καθώς και για την κάλυψη των αναγκών των επιβαινόντων σε αυτά και ειδικότερα:

α) Τροφοεφόδια, έτοιμα προς κατανάλωση αλκοολούχα ποτά του άρθρου 79, βιομηχανοποιημένα καπνά του άρθρου 96, τα προϊόντα του άρθρου 50, καθώς και λοιπά είδη προς κατανάλωση επί του πλοίου,

β) καύσιμα και λιπαντικά,

γ) μέσα συνεννόησης και τηλεπικοινωνίας,

δ) μηχανές, εξαρτήματα, ανταλλακτικά, εργαλεία και λοιπός εξοπλισμός για τις ανάγκες του πλοίου,

ε) έπιπλα και σκεύη,

στ) μέσα ψυχαγωγίας πληρώματος και επιβατών, εκτός των τυχερών παιγνίων.

2. Οι απαλλαγές της παρ. 1 χορηγούνται σε κατηγορίες επαγγελματικών πλοίων, ως εξής:

α) στα υπό ελληνική ή ξένη σημαία πλοία, που εκτελούν διεθνείς πλόες,

β) στα υπό ελληνική ή ξένη σημαία αλιευτικά πλοία που ασκούν αλιευτική δραστηριότητα σε ύδατα δικαιοδοσίας τρίτων χωρών,

γ) στα υπό ελληνική ή ξένη σημαία πλοία που εκτελούν πλόες εσωτερικού και διεθνείς πλόες κατά τη διάρκεια του ίδιου πλου,

δ) στα υπό ελληνική ή ξένη σημαία πλοία που εκτελούν πλόες εσωτερικού, με εξαίρεση τα είδη της περ. α) της παρ. 1,

ε) στα επαγγελματικά πλοία αναψυχής και στα τουριστικά ημερόπλοια των περ. γ΄ και δ΄ της παρ. 1 του άρθρου 1 του ν. 4926/2022 (Α΄ 82) αντίστοιχα, με εξαίρεση τα είδη της περ. α) της παρ. 1,

στ) στα υπό ελληνική ή ξένη σημαία πλοία που εκτελούν θαλάσσιες επιστημονικές έρευνες ή εργασίες εκμετάλλευσης θαλάσσιου υπόγειου πλούτου, με εξαίρεση τα είδη της περ. α) της παρ. 1,

ζ) στα αλιευτικά σκάφη, με εξαίρεση τα είδη της περ. α) της παρ. 1,

η) στα άλλα πλοία, πλωτά μέσα και εν γένει ναυπηγήματα υπό ελληνική ή ξένη σημαία, καθαρής χωρητικότητας πέντε (5) τουλάχιστον κόρων, για τις κερδοσκοπικές εργασίες που πραγματοποιούν, εκτός λιμένα, με εξαίρεση τα είδη της περ. α) της παρ. 1,

θ) στα επιβατηγά πλοία με σημαία τρίτης χώρας που διενεργούν περιηγητικά ταξίδια (κρουαζιέρες), σύμφωνα με το άρθρο 1 του ν. 3872/2010 (Α΄148) και στα αντίστοιχα πλοία με ελληνική ή ενωσιακή σημαία που διενεργούν περιηγητικά ταξίδια, σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 165 του Κώδικα Δημοσίου Ναυτικού Δικαίου (ν.δ. 187/1973, Α’ 261), που εκτελούν διεθνείς πλόες, ανεξαρτήτως ενδιάμεσων προορισμών σε ελληνικούς λιμένες και ανεξαρτήτως λιμένα εφοδιασμού, υπό την προϋπόθεση ότι τουλάχιστον ένας προορισμός είναι σε τρίτη χώρα,

ι) σκάφη του Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής.

3. Ειδικά τα είδη της περ. α) της παρ. 1, πλην των λοιπών ειδών της ιδίας περίπτωσης, τα οποία δεν πωλούνται αλλά αναλώνονται επί των πλοίων της περ. θ) της παρ. 2, στο πλαίσιο των υπηρεσιών εστίασης ή ψυχαγωγίας, οι οποίες περιλαμβάνονται στο αντίτιμο της αξίας του ταξιδιού, και παραδίδονται σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην παροχή υπηρεσιών εστίασης ή ψυχαγωγίας επί των ανωτέρω πλοίων, απαλλάσσονται από δασμό, ειδικό φόρο κατανάλωσης και φόρο κατανάλωσης.
4. Οι απαλλαγές των περ. α) και β) της παρ. 1 χορηγούνται στα ελληνικά πολεμικά πλοία που αναχωρούν για το εξωτερικό και στα πολεμικά πλοία των ενόπλων δυνάμεων των κρατών που δεν μετέχουν στη συνθήκη του Βορείου Ατλαντικού, τα οποία εισέρχονται στη χώρα, με σκοπό τον εφοδιασμό τους και την αναχώρησή τους για το εξωτερικό.

ΤΜΗΜΑ Η΄

 ΕΠΙΒΟΛΗ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ

Άρθρο 37

Δικαιώματα υπερημερίας και αποταμίευσης – Διοικητικό κόστος υπερημερίας

1. Τα εμπορεύματα που εναποτίθενται στον τελωνειακό περίβολο ή στις εγκαταστάσεις προσωρινής εναπόθεσης, τη διαχείριση των οποίων έχουν οι τελωνειακές αρχές, υποβάλλονται σε δικαιώματα υπερημερίας μετά παρέλευση οκτώ (8) ημερών από την ημερομηνία εναπόθεσής τους. Τα δικαιώματα υπερημερίας επιβάλλονται, σε κάθε περίπτωση, για τις παρεχόμενες από τα τελωνεία υπηρεσίες διαχείρισης και διαφύλαξης των εμπορευμάτων, κατά τον χρόνο παραμονής τους σε προσωρινή εναπόθεση στις αποθήκες του Δημοσίου. Στις περιπτώσεις τελωνειακής αποταμίευσης σε αποθήκες, τη διαχείριση των οποίων έχουν οι τελωνειακές αρχές, τα εμπορεύματα επιβαρύνονται με δικαιώματα υπερημερίας τέσσερις (4) ημέρες μετά την υποβολή παραστατικών πρόσδοσης άλλου τελωνειακού προορισμού.
2. Τις πρώτες δεκαπέντε (15) ημέρες μετά τη λήξη της προθεσμίας της παρ. 1 επιβάλλεται δικαίωμα υπερημερίας ισόποσο των είκοσι λεπτών (0,20) του ευρώ για τα αποτιθέμενα στις τελωνειακές αποθήκες και δέκα λεπτών (0,10) του ευρώ για τα αποτιθέμενα εμπορεύματα στον τελωνειακό περίβολο για κάθε ημέρα ανά πενήντα (50) χιλιόγραμμα βάρους.
3. Όταν το βάρος είναι μικρότερο των πενήντα (50) χιλιογράμμων, αυτό λογίζεται ως πενήντα (50) χιλιόγραμμα. Όταν είναι μεγαλύτερο, υπολογίζεται ως διπλό ή πολλαπλό των πενήντα (50) χιλιογράμμων.
4. Μετά την παρέλευση της δεκαπενθήμερης προθεσμίας της παρ. 2, το δικαίωμα αυτό διπλασιάζεται και μετά την παρέλευση άλλων δεκαπέντε (15) ημερών τριπλασιάζεται.
5. Τα εμπορεύματα που έχουν εναποτεθεί στις παραπάνω αποθήκες, για τα οποία ζητείται τελωνειακός προορισμός ή θέση σε οποιοδήποτε τελωνειακό καθεστώς και υποβάλλεται διασάφηση, υποβάλλονται στο δεκαπλάσιο του δικαιώματος υπερημερίας μετά τέσσερις (4) ημέρες από την επαλήθευσή τους ή μετά είκοσι (20) ημέρες από την αποδοχή του ως άνω τελωνειακού παραστατικού.
6. Τα ως άνω δικαιώματα δεν μπορούν να υπερβούν τη συναλλακτική αξία του εμπορεύματος.
7. Για τα εμπορεύματα, για τα οποία υποβλήθηκε διασάφηση εξαγωγής ή διαμετακόμισης, το δεκαπλάσιο ως άνω δικαίωμα υπερημερίας επιβάλλεται μετά την παρέλευση ενός (1) μήνα από την αποδοχή των σχετικών παραστατικών.
8. Τα δικαιώματα υπερημερίας βεβαιώνονται επί του οικείου παραστατικού και εισπράττονται μαζί με τις λοιπές δασμοφορολογικές επιβαρύνσεις. Συμπληρωματική βεβαίωση είναι δυνατή.
9. Για τα ως άνω εμπορεύματα δεν υπολογίζονται δικαιώματα υπερημερίας κατά τις τέσσερις (4) επόμενες ημέρες από την έκδοση της άδειας παράδοσης. Μετά την παρέλευση της προθεσμίας αυτής τα εμπορεύματα επιβαρύνονται με απλά δικαιώματα υπερημερίας.
10. Εμπορεύματα των οποίων η καθυστέρηση παραλαβής οφείλεται σε λόγους ανωτέρας βίας μπορούν, μετά από αίτηση του ενδιαφερομένου, να απαλλάσσονται ολικά ή μερικά από τα οφειλόμενα δικαιώματα υπερημερίας. Η απαλλαγή αυτή παρέχεται με πράξη του προϊστάμενου της αρμόδιας τελωνειακής αρχής, εφόσον η αιτούμενη απαλλαγή αφορά χρονικό διάστημα καθυστέρησης παραλαβής μέχρι έναν (1) μήνα.

Όταν πρόκειται για απαλλαγή από δικαιώματα υπερημερίας για χρονικά διαστήματα μεγαλύτερα των ανωτέρω, αυτή χορηγείται με πράξη επιτροπής στην έδρα της κατά τόπο τελωνειακής περιφέρειας, που αποτελείται από τον προϊστάμενο της περιφέρειας αυτής, ως πρόεδρο, και δύο (2) προϊσταμένους τελωνείων της ίδιας περιφέρειας ως μέλη, τα οποία ορίζονται με απόφαση του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε..

11. Για τα εμπορεύματα που έχουν εναποτεθεί σε ελεύθερες ζώνες, αποθήκες αποταμίευσης ή εγκαταστάσεις προσωρινής εναπόθεσης, τη διαχείριση των οποίων έχουν άλλα εκτός τελωνειακών αρχών πρόσωπα και σε αποθήκες ή χώρους ιδιωτών (προσωρινής εναπόθεσης ή αποταμίευσης), ευρισκομένων εκτός τελωνειακών χώρων, εισπράττεται διοικητικό κόστος υπερημερίας μετά παρέλευση τεσσάρων (4) ημερών από την επαλήθευσή τους ή είκοσι (20) ημερών από την αποδοχή των παραστατικών πρόσδοσης προορισμού στα εμπορεύματα αυτά.
12. Το διοικητικό κόστος υπερημερίας επιβάλλεται μετά την παρέλευση των προθεσμιών της παρ. 11 και ανέρχεται σε δεκαπέντε (15) ευρώ ημερησίως, βεβαιώνεται δε και εισπράττεται επί του τελωνειακού παραστατικού. Τα οριζόμενα στην παρ. 10 εφαρμόζονται ανάλογα και για την απαλλαγή από το διοικητικό κόστος υπερημερίας.
13. Η επιβάρυνση των εμπορευμάτων με δικαιώματα υπερημερίας ή διοικητικό κόστος δεν αναστέλλει την εφαρμογή των οριζομένων στο άρθρο 32.
14. Για τα εμπορεύματα που ευρίσκονται αποταμιευμένα σε αποθήκες αποταμίευσης, υπό τη διαχείριση της τελωνειακής αρχής, επιβάλλονται δικαιώματα αποταμίευσης, τα οποία καθορίζονται με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.

ΤΜΗΜΑ Θ΄

ΠΟΙΝΕΣ ΑΝΑΚΡΙΒΟΥΣ ΔΗΛΩΣΗΣ

Άρθρο 38

Ποινή ανακριβούς δήλωσης

1. Σε κάθε περίπτωση που υπολογιστούν δασμοφορολογικές επιβαρύνσεις κατώτερες ή ανώτερες των πράγματι αναλογουσών και διαπιστωθεί ότι αυτό οφείλεται στην ανακρίβεια εγγραφών και δηλωθέντων στοιχείων επί των τελωνειακών παραστατικών, επιβάλλεται, αντίστοιχα, ποινή ανακριβούς δήλωσης υπολογιζόμενη σε ποσοστό δεκαπέντε τοις εκατό (15%) επί της επιπλέον διαφοράς και σε ποσοστό πέντε τοις εκατό (5%) επί της έλαττον διαφοράς του ποσού από δασμούς, φόρους και λοιπές επιβαρύνσεις, που οφείλονται για τα εμπορεύματα που τίθενται σε ανάλωση, ελεύθερη κυκλοφορία ή οποιοδήποτε άλλο ανασταλτικό καθεστώς.

Το ύψος της ποινής δεν μπορεί να είναι κατώτερο από το οριζόμενο στην παρ. 2.

2. Σε κάθε άλλη περίπτωση ανακριβών στοιχείων και εγγραφών επί τελωνειακών παραστατικών, ανεξαρτήτως καθεστώτος, συμπεριλαμβανομένης και της εξαγωγής, που δεν επηρεάζουν τον προσδιορισμό των πράγματι οφειλόμενων επιβαρύνσεων, επιβάλλεται ποινή ανακριβούς δήλωσης ποσού εκατό (100) ευρώ ανά παραστατικό.
3. Οι ανωτέρω ποινές επιβάλλονται και κατά τον εκ των υστέρων έλεγχο των τελωνειακών παραστατικών.
4. Οι ποινές ανακριβούς δήλωσης που προβλέπονται κατά τις παρ. 1 έως 3 εισπράττονται έστω και αν τα εμπορεύματα εγκαταλειφθούν ή καταστραφούν.
5. Η επιβολή των παραπάνω ποινών δεν αποκλείει την εφαρμογή των περί λαθρεμπορίας διατάξεων.

Άρθρο 39

Ποινή επί μη αποδοχής δηλωθείσας συναλλακτικής αξίας

1. Αν με απόφαση της τελωνειακής αρχής, βάσει του άρθρου 140 του Εκτελεστικού Κανονισμού (ΕΕ) 2015/2447 της Επιτροπής της 24ης Νοεμβρίου 2015 γα τη θέσπιση λεπτομερών κανόνων εφαρμογής ορισμένων διατάξεων του κανονισμού (ΕΕ) 952/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση του ενωσιακού τελωνειακού κώδικα (L 343), δεν γίνεται αποδεκτή η δηλωθείσα συναλλακτική αξία των εισαγόμενων εμπορευμάτων που τίθενται σε ελεύθερη κυκλοφορία, επιβάλλεται ποινή, ποσού ίσου με το εκατό τοις εκατό (100%) της διαφοράς των δασμοφορολογικών και λοιπών επιβαρύνσεων που προκύπτει, μεταξύ της δηλωθείσας και της προσδιορισθείσας από την τελωνειακή αρχή αξίας, η οποία δεν δύναται να είναι κατώτερη του ποσού των χιλίων πεντακοσίων (1.500) ευρώ, ανά τελωνειακό παραστατικό.
2. Η ποινή της παρ. 1 επιβάλλεται, ανεξάρτητα:

α) από την τυχόν εφαρμογή μηδενικού συντελεστή δασμού ή απαλλακτικών διατάξεων ή ευνοϊκού δασμολογικού καθεστώτος ή προτιμησιακής μεταχείρισης των ως άνω εμπορευμάτων,

β) από την τυχόν εφαρμογή των περί λαθρεμπορίας διατάξεων ή των απλών τελωνειακών παραβάσεων, εφόσον συντρέχει, αντίστοιχη, περίπτωση.

ΤΜΗΜΑ Ι΄

ΑΖΗΤΗΤΑ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΑ

Άρθρο 40

Κήρυξη εμπορευμάτων ως αζήτητων

1. Τα εμπορεύματα που δεν λαμβάνουν τελωνειακό προορισμό, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ. 3 του άρθρου 21, εντός προθεσμίας:

α) ενενήντα (90) ημερών για εμπορεύματα που έχουν εναποτεθεί σε εγκαταστάσεις προσωρινής εναπόθεσης υπό τη διαχείριση της τελωνειακής αρχής ή τρίτων προσώπων και σε καθορισθέντες από την τελωνειακή αρχή χώρους ή

β) εντός προθεσμίας τριών (3) ή έξι (6) ημερών σε περίπτωση εγκεκριμένου παραλήπτη, για εμπορεύματα που έχουν εναποτεθεί σε εγκεκριμένους από την τελωνειακή αρχή χώρους

κηρύσσονται αζήτητα, με την καταχώρηση πρωτοκόλλου αζητήτων στο πληροφοριακό σύστημα τελωνείων.

Αν οι τελωνειακές αρχές απαιτήσουν τον έλεγχο των ανωτέρω εμπορευμάτων, οι προθεσμίες της περ. β) παρατείνονται μέχρι το πέρας του ελέγχου.

2. Το πρωτόκολλο αζητήτων καταχωρείται στο υποσύστημα δηλωτικών του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος του τελωνείου από τον υπάλληλο του τελωνείου που ορίζεται, ως υπεύθυνος διαχείρισής τους και σε αυτό περιγράφεται το είδος των εμπορευμάτων και αναγράφονται το μικτό και καθαρό βάρος, η ποσότητα, η κατάστασή τους, ο αριθμός ή η κατάσταση των δοχείων και των δεμάτων. Μετά την επαλήθευση των παραπάνω στοιχείων από τον ειδικά προς τούτο οριζόμενο ελεγκτή και τον προϊστάμενο του Τμήματος Διαδικασιών, τα εμπορεύματα παραδίδονται στον τελωνειακό υπάλληλο που διαχειρίζεται τα αζήτητα.
3. Τα εμπορεύματα που κηρύσσονται αζήτητα, μεταφέρονται σε χωριστή αποθήκη αζητήτων και καθορίζονται τα έξοδα που τα επιβαρύνουν. Αν δεν υπάρχει αποθήκη αζητήτων ή όταν η μεταφορά των εμπορευμάτων σε αποθήκη δεν είναι δυνατή για οποιονδήποτε λόγο, τα εμπορεύματα παραμένουν σε ιδιαίτερο χώρο των εγκαταστάσεων προσωρινής εναπόθεσης ή των τελωνειακών περιβόλων.

Άρθρο 41

Τοιχοκόλληση και κοινοποίηση πρωτοκόλλων αζήτητων

Σε δέκα (10) ημέρες από τη σύνταξη των πρωτοκόλλων που προβλέπονται από την παρ. 2 του άρθρου 40, αντίγραφα ή αποσπάσματα αυτών τοιχοκολλούνται στην είσοδο του τελωνειακού καταστήματος. Αντίγραφα ή αποσπάσματα των πρωτοκόλλων αυτών είναι δυνατόν να κοινοποιούνται στις μεταφορικές εταιρίες και στους πράκτορες αυτών, από τις οποίες μεταφέρθηκαν τα εμπορεύματα, εφόσον εδρεύουν στην πόλη, όπου βρίσκεται η τελωνειακή αρχή.

Άρθρο 42

Διακήρυξη εκποίησης εμπορευμάτων

1. Μέσα σε δέκα (10) ημέρες από τη λήξη της προθεσμίας του άρθρου 41, ο προϊστάμενος του τελωνείου εκδίδει διακήρυξη για την πώληση των εμπορευμάτων, τα οποία αναφέρει κατά είδος και βάρος και ορίζει τον τόπο και την ημέρα της δημοπρασίας.
2. Η διακήρυξη τοιχοκολλάται στην ορισμένη γι’ αυτό θέση του τελωνειακού καταστήματος, με απόδειξη του υπαλλήλου που ενήργησε την τοιχοκόλληση, δημοσιεύεται στο κατάστημα της δημοτικής αρχής, στην οποία εδρεύει η τελωνειακή αρχή και αναρτάται στην ιστοσελίδα της αρμόδιας υπηρεσίας της Α.Α.Δ.Ε.. Επίσης, περίληψή της μπορεί να δημοσιευτεί σε τοπική εφημερίδα, εάν υπάρχει. Όταν πρόκειται για αζήτητα των τελωνείων Αθηνών, Πειραιά και Θεσσαλονίκης, περίληψη της διακήρυξης δημοσιεύεται σε δύο (2) τουλάχιστον ημερήσιες εφημερίδες και σε εμφανές μέρος, η δε δαπάνη που απαιτείται γι’ αυτό, καταβάλλεται από την πάγια προκαταβολή των τελωνείων αυτών.
3. Οι ενδιαφερόμενοι έχουν δικαίωμα να εξετάσουν τα προς δημοπράτηση εμπορεύματα που βρίσκονται στην αποθήκη του τελωνείου.

Άρθρο 43

Διαδικασία δημοπρασίας

1. Η δημοπρασία διενεργείται από την τελωνειακή αρχή την ημέρα που ορίζεται, από την ενδέκατη πρωινή ώρα και μέχρι τη δωδέκατη μεσημβρινή στο τελωνειακό κατάστημα και παρατείνεται στην περίπτωση που δίνονται ανώτερες προσφορές.
2. Μετά την κατακύρωση στον τελευταίο πλειοδότη, παρακατατίθεται απ’ αυτόν άμεσα το ένα τέταρτο (¼) του πλειστηριάσματος και στη συνέχεια υπογράφονται τα πρακτικά της δημοπρασίας από τον τελευταίο πλειοδότη, τον εγγυητή και τον κήρυκα, η έγκριση δε της κατακύρωσης γίνεται από την αρμόδια Επιτροπή Εκποίησης, η οποία απαρτίζεται από τον προϊστάμενο του τελωνείου, τον προϊστάμενο του αρμόδιου για τον τελωνισμό τμήματος και έναν υπάλληλο με ελεγκτικά καθήκοντα, που ορίζεται από τον προϊστάμενο της τελωνειακής αρχής ή προκειμένου για τελωνεία επιπέδου τμήματος, από τον προϊστάμενο αυτών και δύο (2) τελωνειακούς υπαλλήλους, που ορίζονται με απόφαση του προϊσταμένου της κατά τόπον αρμόδιας τελωνειακής περιφέρειας.

Άρθρο 44

Διαδικασία είσπραξης πλειστηριάσματος

1. Μετά την έγκριση, ο προϊστάμενος του τελωνείου καλεί με έγγραφο τον υπερθεματιστή να καταθέσει το υπόλοιπο του πλειστηριάσματος, υποχρεώνεται δε αυτός, ύστερα από την καταβολή του ποσού αυτού, να προσδώσει στα εμπορεύματα οποιονδήποτε τελωνειακό προορισμό.
2. Εάν ο υπερθεματιστής δεν καταβάλει το πλειστηρίασμα, μέσα σε οκτώ (8) ημέρες από την κοινοποίηση σε αυτόν της έγκρισης, ενεργείται αναπλειστηριασμός σε βάρος αυτού και του εγγυητή και η επί έλαττον διαφορά εισπράττεται με τα νόμιμα αναγκαστικά μέσα, που προβλέπονται από τον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ν. 4978/2022, Α’ 190).
3. Εάν, πριν από την καταβολή του πλειστηριάσματος από τον υπερθεματιστή, εμφανιστεί ο κύριος των εμπορευμάτων και ζητήσει να λάβουν τελωνειακό προορισμό, θεωρείται άκυρη η δημοπρασία και διενεργούνται οι σχετικές με τον τελωνειακό προορισμό διατυπώσεις.
4. Η μεταφορά των εμπορευμάτων στην αποθήκη, η αποσυσκευασία για επαλήθευση, η επανασυσκευασία και επανατοποθέτηση αυτών, ενεργούνται υπό την επιστασία του τελωνείου.
5. Μέσα σε τρεις (3) ημέρες από την καταβολή του πλειστηριάσματος συστήνεται για αυτό παρακαταθήκη στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, στο όνομα του Προϊσταμένου της αρμόδιας τελωνειακής αρχής.
6. Εάν μέσα σε έναν (1) χρόνο από τη σύσταση παρακαταθήκης:

α) ο κύριος των εμπορευμάτων προσκομίσει στην αρμόδια τελωνειακή αρχή νόμιμο τίτλο που αποδεικνύει την κυριότητα των πωληθέντων εμπορευμάτων, η τελωνειακή αρχή δίνει εντολή στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, προκειμένου να του αποδοθεί το ποσό που παρακατατέθηκε, αφαιρουμένων τυχόν εξόδων.

β) ο κύριος των πωληθέντων εμπορευμάτων δεν εμφανισθεί, ο Προϊστάμενος της αρμόδιας τελωνειακής αρχής ενημερώνει το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, προκειμένου το ποσό να εισαχθεί, ως δημόσιο έσοδο.

7. Τα οριζόμενα στο παρόν και στο άρθρο 43 εφαρμόζονται και στην περίπτωση της εκποίησης εμπορευμάτων.
8. Για τα εμπορεύματα που εκποιούνται από την τελωνειακή αρχή και που δεν παραλαμβάνονται από τον τελευταίο πλειοδότη, μέσα σε οκτώ (8) ημέρες από την καταβολή του πλειστηριάσματος, εφαρμόζονται οι διατάξεις περί αζητήτων εμπορευμάτων των άρθρων 40 έως 46.
9. Στην περίπτωση της παρ. 8, όταν πρόκειται για τα εμπορεύματα που, μετά την εκποίηση και καταβολή του πλειστηριάσματος, εγκαταλείπονται στις αποθήκες αποταμίευσης, αυτά μεταφέρονται σε αποθήκες υπό την επιτήρηση του τελωνείου. Η δαπάνη της μεταφοράς εκπίπτει από το πλειστηρίασμα της νέας εκποίησης.

Άρθρο 45

Διαχείριση αζήτητων εμπορευμάτων

1. Όταν μεταξύ των αζητήτων εμπορευμάτων υπάρχουν είδη που έχουν ευτελή αξία ή είδη που κατέστησαν άχρηστα λόγω βλάβης, αυτό βεβαιώνεται με λεπτομερές πρωτόκολλο, το οποίο υπογράφεται από τον προϊστάμενο του τελωνείου, έναν υπάλληλο με ελεγκτικά καθήκοντα και τον διαχειριστή της αποθήκης και στη συνέχεια καταστρέφονται, παρουσία αυτών.
2. Εάν πρόκειται για βρώσιμα, την απαγόρευση ανάλωσής τους βεβαιώνει στο ίδιο πρωτόκολλο και όργανο της αρμόδιας δημόσιας υπηρεσίας.
3. Εάν τα εμπορεύματα υπόκεινται σε φθορά, οι προθεσμίες του άρθρου 40 μπορούν να συντμηθούν, κατά την κρίση της τελωνειακής αρχής.
4. Αζήτητα εμπορεύματα, τα οποία δεν έγινε δυνατόν να εκποιηθούν μέσα σε προθεσμία δύο (2) μηνών από την επαλήθευσή τους, σε τρεις (3) διαφορετικές δημοπρασίες, οι οποίες απέχουν μεταξύ τους, τουλάχιστον κατά δέκα (10) ημέρες, θεωρούνται ως εγκαταλελειμμένα και περιέρχονται στην κυριότητα του Δημοσίου. Για τα εμπορεύματα που περιέρχονται στην κυριότητα του Δημοσίου κατά τα ανωτέρω, καταχωρείται, στο πληροφοριακό σύστημα τελωνείων, πρωτόκολλο εγκατάλειψης/περιέλευσης στην κυριότητα του Δημοσίου.
5. Τα εμπορεύματα που περιέρχονται στην κυριότητα του Δημοσίου, σύμφωνα με την παρ. 4, μπορεί:

α) να διατίθενται, δωρεάν ή με τίμημα που δεν μπορεί να υπερβεί το ένα δέκατο (1/10) της τιμής κοστολόγησης, με την επιφύλαξη της διασφάλισης των ίδιων πόρων της Ε.Ε., ελεύθερα από φορολογικές και λοιπές επιβαρύνσεις, για κάλυψη των αναγκών τους, σε δημόσιες υπηρεσίες ή φιλανθρωπικά ιδρύματα ή οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) ή νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου (Ν.Π.Δ.Δ.) ή νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου (Ν.Π.Ι.Δ.) που εποπτεύονται από το δημόσιο ή αγροτικούς συνεταιρισμούς. Εμπορεύματα αξίας άνω των χιλίων ευρώ (1.000 €) διατίθενται με απόφαση του Γενικού Διευθυντή Τελωνείων και Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (Ε.Φ.Κ.), ενώ εμπορεύματα αξίας κάτω των χιλίων ευρώ (1.000 €), με απόφαση του κατά τόπον αρμόδιου προϊσταμένου του τελωνείου, όπου αυτά φυλάσσονται. Κατά την παράδοση των εμπορευμάτων συντάσσεται πρωτόκολλο παράδοσης και παραλαβής, το οποίο αναγράφει, λεπτομερώς, τα είδη που παραδίδονται, σύμφωνα με τις δασμολογικές και εμπορευματικές διακρίσεις. Η διάθεση από τα φιλανθρωπικά ιδρύματα στη γενική κατανάλωση των ειδών, απαγορεύεται πριν από την παρέλευση πέντε (5) ετών από την παραλαβή τους,

β) να εκποιούνται, με την επιφύλαξη της διασφάλισης των ιδίων πόρων της Ε.Ε., ελεύθερα από φορολογικές και λοιπές επιβαρύνσεις, με εξαίρεση τα προϊόντα που υπόκεινται σε Ε.Φ.Κ. για τα οποία απαιτείται η καταβολή αυτού, εκτός εάν ο αγοραστής είναι εγκεκριμένος αποθηκευτής και θέσει αυτά σε καθεστώς αναστολής ή τα παραλαμβάνει για εξαγωγή ή εφοδιασμό πλοίων και αεροσκαφών ή ατελώς εφόσον είναι δικαιούχο ατέλειας πρόσωπο. Η εκποίηση πραγματοποιείται με απόφαση επιτροπής, η οποία απαρτίζεται από τον προϊστάμενο του κατά τόπον αρμόδιου τελωνείου και, σε περίπτωση κωλύματος αυτού, από τον νόμιμο αναπληρωτή του και από δύο (2) υπαλλήλους του τελωνείου που ορίζονται από τον ανωτέρω προϊστάμενο,

γ) να καταστρέφονται, εφόσον δεν κατέστη δυνατή η διάθεση ή εκποίησή τους, σύμφωνα με τις περ. α) και β). Με την επιφύλαξη τήρησης της διαδικασίας καταστροφής που ορίζεται στο άρθρο 186 για τα προϊόντα που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής αυτού, η καταστροφή διενεργείται κατόπιν απόφασης επιτροπής, η οποία απαρτίζεται από τον προϊστάμενο του κατά τόπον αρμόδιου τελωνείου και, σε περίπτωση κωλύματος αυτού, από τον νόμιμο αναπληρωτή του και από δύο (2) υπαλλήλους του τελωνείου που ορίζονται από αυτόν. Για την καταστροφή συντάσσεται πρωτόκολλο, στο οποίο αναφέρονται το είδος και η ποσότητα των τυχόν υπολειμμάτων και απορριμμάτων που προκύπτουν από την καταστροφή, ώστε να είναι δυνατόν να τεθούν σε ανάλωση ή σε ελεύθερη κυκλοφορία, εφόσον καταβληθούν οι αναλογούσες σε αυτά δασμοφορολογικές επιβαρύνσεις.

Άρθρο 46

Λοιπές περιπτώσεις εκποίησης αζήτητων εμπορευμάτων

Οι διατάξεις του παρόντος για τα αζήτητα εμπορεύματα εφαρμόζονται και σε περίπτωση κατάσχεσης ή μεσεγγύησης που διατάχθηκε από ποινικό δικαστήριο, για εμπορεύματα που βρίσκονται στις αποθήκες ή χώρους προσωρινής εναπόθεσης ή αποταμίευσης, αν αυτή δεν αρθεί μέσα σε έναν (1) χρόνο από την επιβολή της ή από τη λήξη της αποταμίευσης, όταν πρόκειται για αποταμιευμένα εμπορεύματα.

ΤΜΗΜΑ ΙΑ΄

ΑΠΟΣΚΕΥΕΣ ΕΠΙΒΑΤΩΝ

Άρθρο 47

Αποσκευές επιβατών

1. Οι αποσκευές και χειραποσκευές επιβατών που προέρχονται από τρίτες χώρες και εισέρχονται στο τελωνειακό έδαφος της Ε.Ε., μέσω της χώρας, υπόκεινται σε έλεγχο από τις τελωνειακές αρχές.
2. Αν, κατόπιν του ελέγχου, προκύπτει, ότι το περιεχόμενο των αποσκευών υπόκειται σε δασμοφορολογικές επιβαρύνσεις, αυτό παραδίδεται στον επιβάτη, μετά την ολοκλήρωση των απαιτούμενων τελωνειακών διατυπώσεων για την καταβολή και την είσπραξη αυτών. Σε αντίθετη περίπτωση, παραδίδεται στην τελωνειακή αρχή που προσκομίστηκε, προς φύλαξη.
3. Για τις αποσκευές των επιβατών που δεν παραλαμβάνονται εντός της προθεσμίας που προβλέπεται στην περ. α) της παρ. 1 του άρθρου 40 από την παράδοσή τους στην τελωνειακή αρχή, εφαρμόζονται τα οριζόμενα στο άρθρο αυτό.
4. Οι διατάξεις περί διαμετακόμισης εφαρμόζονται και στις αποσκευές των επιβατών.

ΤΜΗΜΑ ΙΒ΄

ΕΥΦΛΕΚΤΕΣ ΥΛΕΣ

Άρθρο 48

Επικίνδυνα εμπορεύματα

1. Τα εμπορεύματα που χαρακτηρίζονται ως επικίνδυνα, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία και τα οποία εισέρχονται, εξέρχονται, διέρχονται ή διακινούνται στο τελωνειακό έδαφος μέσω της χώρας, συνοδεύονται από τα απαιτούμενα πιστοποιητικά και έγγραφα και φέρουν την κατάλληλη σήμανση και επισήμανση της επικινδυνότητας, τόσο στις συσκευασίες τους, όσο και στα μέσα, με τα οποία μεταφέρονται.
2. Ο διασαφιστής ή ο νόμιμος αντιπρόσωπός του ή ο μεταφορέας οφείλουν να γνωστοποιούν στην αρμόδια τελωνειακή αρχή την εισαγωγή, εξαγωγή, διέλευση ή διακίνηση των επικίνδυνων εμπορευμάτων.

Σε περίπτωση μη γνωστοποίησης, επιβάλλεται σε βάρος καθενός από τα πρόσωπα του πρώτου εδαφίου το πρόστιμο της παρ. 2 του άρθρου 164, με την επιφύλαξη των περί λαθρεμπορίας διατάξεων.