Άρθρο 02: Τροποποιήσεις του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας

1. Στο τέλος του πρώτου εδαφίου της παραγράφου 2 του άρθρου 282 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας προστίθεται η φράση «και ο κατ’ οίκον περιορισμός με ηλεκτρονική επιτήρηση».
2. Οι παράγραφοι 3 έως 5 του άρθρου 282 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας αντικαθίστανται ως εξής:
3. Κατ’ οίκον περιορισμός με ηλεκτρονική επιτήρηση επιβάλλεται μόνον εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις της πρώτης παραγράφου και κρίνεται αιτιολογημένα ότι οι υπόλοιποι περιοριστικοί όροι δεν επαρκούν για την επίτευξη των σκοπών του άρθρου 296, υπό την προϋπόθεση ότι ο κατηγορούμενος διώκεται για κακούργημα, έχει γνωστή διαμονή στη χώρα και:
α) έχει κάνει προπαρασκευαστικές ενέργειες για να διευκολύνει τη φυγή του ή κατά το παρελθόν υπήρξε φυγόποινος ή φυγόδικος ή κρίθηκε ένοχος για απόδραση κρατουμένου ή για παραβίαση περιορισμών διαμονής και από την συνδρομή ενός εκ των παραπάνω στοιχείων προκύπτει σκοπός φυγής του, ή
β) κρίνεται αιτιολογημένα ότι αν αφεθεί ελεύθερος είναι πολύ πιθανό, όπως προκύπτει από προηγούμενη τελεσίδικη καταδίκη του για ομοειδή αξιόποινη πράξη, να διαπράξει και άλλα εγκλήματα.
Εάν η αποδιδόμενη στον κατηγορούμενο πράξη απειλείται στον νόμο με ισόβια κάθειρξη ή πρόσκαιρη κάθειρξη με ανώτατο όριο τα είκοσι έτη ή εάν το έγκλημα τελέσθηκε στο πλαίσιο εγκληματικής ή τρομοκρατικής οργάνωσης ή υπάρχει μεγάλος αριθμός παθόντων από αυτό, δεν μπορεί να διαταχθεί ο κατ’ οίκον περιορισμός του με ηλεκτρονική επιτήρηση και όταν, με βάση τα συγκεκριμένα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της πράξης, κρίνεται αιτιολογημένα, ότι αν αφεθεί ελεύθερος είναι πολύ πιθανό να διαπράξει και άλλα εγκλήματα.
Σε εντελώς εξαιρετικές περιπτώσεις μπορεί να επιβληθεί κατ’ οίκον περιορισμός με ηλεκτρονική επιτήρηση του κατηγορουμένου και για το πλημμέλημα της ανθρωποκτονίας από αμέλεια κατά συρροή, αν προκύπτει σκοπός φυγής του με βάση τα κριτήρια που αναφέρονται στην περίπτωση α’ και πληρούνται οι λοιπές προϋποθέσεις του πρώτου εδαφίου. Στην περίπτωση αυτή, το ανώτατο όριο διάρκειας του περιοριστικού όρου είναι έξι μήνες.
4. Εάν συντρέχουν οι προϋποθέσεις των παραγράφων 1 και 3, αλλά α) κρίνεται αιτιολογημένα ότι οι περιοριστικοί όροι δεν επαρκούν για την επίτευξη των σκοπών του άρθρου 296 ή β) δεν μπορεί να διαταχθεί κατ’ οίκον περιορισμός με ηλεκτρονική επιτήρηση του κατηγορουμένου λόγω έλλειψης γνωστής διαμονής του στη χώρα ή άρνησής του να υποβληθεί σε αυτόν, μπορεί να επιβληθεί προσωρινή κράτηση.
5. Μόνη η κατά νόμο βαρύτητα της πράξης δεν αρκεί για την επιβολή του κατ’ οίκον περιορισμού με ηλεκτρονική επιτήρηση και της προσωρινής κράτησης. Κατ’ οίκον περιορισμός με ηλεκτρονική επιτήρηση δεν επιβάλλεται χωρίς την έγγραφη συναίνεση του κατηγορουμένου. Μόνη η άρνηση του κατηγορουμένου να συναινέσει στην υποβολή του σε αυτόν δεν τον καθιστά ύποπτο φυγής ή διάπραξης νέων εγκλημάτων και δεν αρκεί για την επιβολή της προσωρινής κράτησης.
6. Εάν ο κατηγορούμενος παραβιάσει τους περιοριστικούς όρους που του επιβλήθηκαν και τις σχετικές υποχρεώσεις του, είναι δυνατή η αντικατάστασή τους με προσωρινή κράτηση κατά το άρθρο 298.
7. Οι παράγραφοι 3 και 4 εφαρμόζονται και για ανήλικο κατηγορούμενο που έχει συμπληρώσει το δέκατο πέμπτο έτος της ηλικίας του, εφόσον η πράξη για την οποία κατηγορείται, όταν τελείται από ενήλικο, απειλείται στον νόμο με ποινή κάθειρξης τουλάχιστον δέκα ετών. Στην περίπτωση αυτή ο κατ’ οίκον περιορισμός με ηλεκτρονική επιτήρηση και η προσωρινή κράτηση δεν μπορεί να υπερβαίνουν τους έξι μήνες και μπορεί να παρατείνονται μόνο για τρεις μήνες από το δικαστήριο, στην περίπτωση του δεύτερου εδαφίου της παραγράφου 1 του άρθρου 291. Η απαιτούμενη έγγραφη συναίνεση χορηγείται σωρευτικά από τον ανήλικο κατηγορούμενο και από όποιον έχει την επιμέλειά του. Η παραβίαση των περιοριστικών όρων που έχουν επιβληθεί στον ανήλικο, με την εξαίρεση του κατ’ οίκον περιορισμού με ηλεκτρονική επιτήρηση, δεν επιτρέπεται να οδηγήσει από μόνη της σε προσωρινή κράτηση.»
3. Ο τίτλος του άρθρου 283 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας αντικαθίσταται από τον τίτλο: «Διαδικασία μετά την απολογία».
4. Μετά το άρθρο 283 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας προστίθεται άρθρο 283Α ως εξής:
«Άρθρο 283Α
Κατ’ οίκον περιορισμός με ηλεκτρονική επιτήρηση

1. Ως «κατ’ οίκον περιορισμός» νοείται η επιβολή στον κατηγορούμενο της υποχρέωσης να μην εξέρχεται από συγκεκριμένο και ειδικά ορισμένο στην διάταξη του ανακριτή κτίριο ή σύμπλεγμα κτιρίων, που αποδεδειγμένα συνιστά τον τόπο διαμονής ή κατοικίας του. Για τον σκοπό αυτό ο κατηγορούμενος επιτηρείται με την χρήση πρόσφορων ηλεκτρονικών μέσων. Ο κατηγορούμενος υποχρεούται να μην επεμβαίνει ή επιδρά καθ’ οιονδήποτε τρόπο στα ηλεκτρονικά μέσα και στα συναφή με την επιτήρηση δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα. Αρμόδια υπηρεσία παρακολουθεί και καταγράφει μέσω συστήματος γεωεντοπισμού μόνο την γεωγραφική θέση του κατηγορούμενου και τηρεί σχετικό αρχείο.
2. Ως προς την διάρκεια ισχύος του όρου τού κατ’ οίκον περιορισμού με ηλεκτρονική επιτήρηση και την διαδικασία άρσης ή παράτασής της εφαρμόζονται αντίστοιχα τα οριζόμενα στα άρθρα 287 και 288.
3. Το κόστος των ηλεκτρονικών μέσων επιτήρησης φέρει ο κατηγορούμενος, εκτός εάν κριθεί με ειδική αιτιολογία ότι στερείται την οικονομική δυνατότητα να τo καταβάλει, οπότε επιβάλλεται στο δημόσιο. Για τον σκοπό αυτόν με την διάταξη του ανακριτή επιβάλλεται η υποχρέωση προκαταβολής των εξόδων επιτήρησης για χρονικό διάστημα που δεν υπερβαίνει τους έξι μήνες. Σε περίπτωση παράτασης της διάρκειας του μέτρου κατά το άρθρο 287, επιβάλλεται με το σχετικό βούλευμα η προκαταβολή των επιπλέον εξόδων. Αν για οποιονδήποτε λόγο αρθεί ή αντικατασταθεί ο περιοριστικός όρος πριν από την συμπλήρωση του χρονικού διαστήματος για το οποίο έχουν προκαταβληθεί τα έξοδα, τότε με τη σχετική απόφαση, διάταξη ή βούλευμα διατάσσεται η απόδοση της διαφοράς σε εκείνον που τα προκατέβαλε. Αν ο κατηγορούμενος αθωωθεί, καταδικασθεί ή παύσει η εναντίον του ποινική δίωξη, εφαρμόζεται ως προς την διαφορά αντίστοιχα το άρθρο 303.
4. Σε περίπτωση μη προκαταβολής των εξόδων εντός της χορηγηθείσας από τον ανακριτή προθεσμίας, ο τελευταίος, μετά από πρόταση του εισαγγελέα, επιβάλλει προσωρινή κράτηση, εκτός εάν κριθεί με ειδική αιτιολογία ότι ο κατηγορούμενος στερείται την οικονομική δυνατότητα να τα καταβάλει, οπότε τα έξοδα επιβάλλονται στο Δημόσιο.
5. Εκείνος σε βάρος του οποίου επιβλήθηκε ο όρος του κατ’ οίκον περιορισμού με ηλεκτρονική επιτήρηση κρατείται μέχρι να προκαταβληθούν τα σχετικά έξοδα που του επιβλήθηκαν. Αφού καταβληθούν αυτά, οδηγείται στο αρμόδιο όργανο για την προσαρμογή του τεχνικού μέσου επιτήρησης, μαζί με την σχετική διάταξη του ανακριτή. Εάν στην δικαστική περιφέρεια, στην οποία επιβλήθηκε ο όρος, δεν είναι αυτό δυνατόν, ο κατηγορούμενος οδηγείται χωρίς αναβολή στην πλησιέστερη δικαστική περιφέρεια, στην οποία λειτουργεί αρμόδιο όργανο. Αφού προσαρμοσθεί και ενεργοποιηθεί ο τεχνικός εξοπλισμός για την ηλεκτρονική επιτήρηση, οδηγείται στο προκαθορισμένο κτίριο ή σύμπλεγμα κτιρίων και συντάσσεται έκθεση, αντίγραφο της οποίας εντάσσεται στην δικογραφία. Η διάρκεια του κατ’ οίκον περιορισμού αρχίζει από την ημέρα έκδοσης της διάταξης επιβολής του.»
6. Στην παράγραφο 7 του άρθρου 497 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας προστίθεται εδάφιο τελευταίο ως εξής:
«Εάν στον κατηγορούμενο επιβληθεί ο περιοριστικός όρος του κατ’ οίκον περιορισμού με ηλεκτρονική επιτήρηση, εφαρμόζονται αντίστοιχα και τα οριζόμενα στο άρθρο 283Α, με την εξαίρεση της παραγράφου 2 του εν λόγω άρθρου.»

  • 5 Μαρτίου 2013, 13:46 | Γ. Ανδρουλάκης & Χ. Κακλαμάνης

    Ελπίζουμε η προσθήκη του «δεν» στο κείμενο της παρ. 3 να οφείλεται σε παραδρομή. Η ενλόγω προσθήκη αποσυνδέει συντακτικά την συγκεκριμένη φράση από την υπόλοιπη διάταξη και την καθιστά σχεδόν ακατανόητη. Αλλά και πέραν αυτού, οδηγεί σε συμπεράσματα ad absurdum, αφού (αν διαβασθεί σε συνδυασμό με την παρ. 4) μοιαζει να αποκλείει την επιβολή προσωρινής κράτησης στα απαριθμούμενα σε αυτήν εγκλήματα, αν δεν συντρέχει ο κίνδυνος φυγής ή τέλεσης νέων εγκλημάτων σύμφωνα με τις περιπτώσεις α’ και β’.

    Οφείλουμε να επισημάνουμε ότι ήδη με την αρχική διατύπωση η επιβολή προσωρινής κράτησης για τα βαριά εγκλήματα που αναφέρονται στη διάταξη είναι δυνατή και επαφίεται στην κρίση του ανακριτή. Αυτό ισχύει άλλωστε και σήμερα, αφού ο ανακριτής έχει το δικαίωμα επιλογής μεταξύ προσωρινής κράτησης και άλλων περιοριστικών όρων. Αν ο επιδιωκόμενος με την προσθήκη του «δεν» σκοπός είναι να μην εφαρμόζεται ειδικά η ηλεκτρονική επιτήρηση σε αυτά τα εγκλήματα, η συνέπεια θα είναι ο ανακριτής να μπορεί μεν να επιβάλλει …εγγύηση ή περιορισμό διαμονής, όχι όμως τον περιοριστικό όρο του κατ’ οίκον περιορισμού με ηλεκτρονική επιτήρηση.

  • 2 Μαρτίου 2013, 12:11 | Ματζάρης Αθ.

    Καλά όλα αυτά αλλά δεν υπάρχει πουθενά η πρόβλεψη για κοινωνική εργασία . Θα έπρεπε μαζί με την υπο όρους απελευθέρωση να τίθεται και ο όρος της κοινωνικής εργασίας. Κάποιες ώρες την ημέρα να τίθενται στην διάθεση των Δήμων για καθαριότητα , συλλογή σκουπιδιών (γιατί δεν φημιζόμαστε για τις καθαρότερες πόλης της Ευρώπης) και άλλες εργασίες . Με αυτό τον τρόπο και θα παρακολουθούνται καλύτερα και θα προσφέρουν στο κοινωνικό σύνολο και θα αποδείξουν κατά πόσο έχουν σωφρονιστεί .

  • 2 Μαρτίου 2013, 11:09 | Verteidiger

    Αν δεν υπάρχει η υλικοτεχνική και η υπηρεσιακή υποδομή (που δεν υπάρχει) η διάταξη θα μείνει μάλλον ανεφάρμοστη, ή τουλάχιστον είναι αδύνατο τα ανακριτικά γραφεία να ανταποκριθούν στο άμεσο μέλλον. Καλό θα ήταν να γνωρίζει ο κόσμος αν και ποιες ενέργειες έχουν γίνει προς αυτή την κατεύθυνση, ειδάλλως πρόκειται για νομοθέτηση για το θεαθήναι. Έξάλλου στην προδικασία δεν υπάρχει ουσιαστικό πεδίο εφαρμογής, εφόσον,λόγω της διατύπωσης της ισχύουσας διάταξης, η συντριπτική πλειοψηφία κρατείται πλέον προσωρινά επείδή από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της πράξης προκύπτει κίνδυνος τέλεσης νέων εγκλημάτων. Τέλος είναι προφανές ότι στο πεδίο της προσωρινής κράτησης η διατύπωση υπαγορεύτηκε από τον φόβο να μην αφεθούν ελεύθεροι προσωρινά κρατούμενοι της 6ης πτέρυγας και αυτό είχε ως συνέπεια να στερείται αυτή ουσιαστικού πεδίου εφαρμογής για τον λόγο που αναφέρθηκε. Πάλι δηλαδή οι δημοσιογράφοι κάνουν κουμάντο στο νομοθέτη, ο οποίος φοβάται να νομοθετήσει με αντικειμενικά κριτήρια σε ένα τόσο ευαίσθητο πεδίο, αλλά υιοθετεί άγονες λύσεις, αφού αντί να προβαίνει σε πρόγνωση των συνεπειών της ρύθμισης στο πεδίο εφαρμογής της, προβαίνει σε πρόγνωση πολιτικού κόστους. Συμπέρασμα: Ρύθμιση άνευ ουσίας για τα μάτια του (κεντροαριστερού) κόσμου.