2. Διεργασίες σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα ανοικτά δεδομένα

Το 2002 η Επιτροπή συνέστησε μια Ομάδα Εργασίας για την «περαιτέρω χρήση πληροφοριών του δημόσιου τομέα» (PSI group) με στόχο την επίλυση ζητημάτων που άπτονται της ορθής νομοθέτησης και εφαρμογής των πολιτικών για τα «ανοικτά δεδομένα», καθώς και τον έλεγχο της ενσωμάτωσης των σχετικών Οδηγιών από τα κράτη μέλη. Περαιτέρω, μια δεύτερη Ομάδα Εργασίας δημιουργήθηκε για την ανάπτυξη επιχειρησιακών και τεχνολογικών λύσεων για την διάδοση συνόλων δεδομένων και πληροφοριών του δημόσιου τομέα μέσω διαδικτύου και ιδίως μέσω της διαδικτυακής πύλης « pan-European open data portal».
Ειδικότερα, ο σύνδεσμος PublicData.eu παρέχει ένα μοναδικό σημείο πρόσβασης σε επίσημα ανοικτά δεδομένα των φορέων του δημόσιου τομέα από όλη την Ευρώπη, στοχεύοντας, μεταξύ άλλων, στην αντιμετώπιση των γλωσσικών δυσχερειών με τη συγκέντρωση συνόλων δεδομένων από επίσημες ιστοσελίδες των δημόσιων φορέων διαφόρων χωρών, σε πολλές γλώσσες. Μας πληροφορεί επίσης για τη χορήγηση αδειών για σύνολα δεδομένων και των μεταδεδομένων τους, έτσι ώστε οι χρήστες των στοιχείων αυτών να ξέρουν τι μπορούν και τι δεν μπορούν να κάνουν με τα δεδομένα που διατίθενται. Επιτρέπει επίσης στους χρήστες να περιηγηθούν, να εξερευνήσουν και να συγκρίνουν σύνολα δεδομένων λαμβάνοντας υπόψη την προέλευσή τους ανά περιοχή, το αντικείμενο καθώς και τη μορφή τους. Επιπλέον, παρέχεται η δυνατότητα μιας εξατομικευμένης προβολής των χρηστών που τους επιτρέπει να παρακολουθήσουν σύνολα δεδομένων, καθώς και ομάδες χρηστών, ανάλογα με τις θεματικές που τους ενδιαφέρουν και άλλα κοινά στοιχεία.
Στις παραπάνω Ομάδες Εργασίας το Υπουργείο συμμετέχει με την αποστολή των εκπροσώπων του σε όλες σχεδόν τις συναντήσεις των μελών των Ομάδων αυτών, αλλά και με ενεργή στήριξη και προώθηση των πολιτικών και δραστηριοτήτων που καθορίζονται από την ημερησία διάταξη των συνεδριάσεων με σκοπό την ανταλλαγή καλών πρακτικών, στις οποίες, άλλωστε η χώρα μας έχει ήδη συμπεριληφθεί και προβεί κατά καιρούς σε παρουσιάσεις, ιδίως όσον αφορά στην υιοθέτηση του τύπου αδειών Creative Commons, για τη χορήγηση πληροφοριών και δεδομένων του δημόσιου τομέα (14η συνάντηση PSI group), την έγκαιρη και ορθή ενσωμάτωση της Οδηγίας 2013/37 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (19η συνάντηση PSI Group), http://ec.europa.eu/digital-agenda/en/news/public-sector-information-group-main-page. Περαιτέρω, το Υπουργείο συμμετείχε ενεργά και σε όλα τα μη νομοθετικά μέτρα για την προώθηση της εφαρμογής των πολιτικών των ανοικτών δεδομένων, από τα κράτη μέλη, ιδίως με την εκπροσώπηση σε χρηματοδοτούμενα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή προγράμματα, όπως το epsiplus, το epsiplatform, καθώς και το Legal aspects of Public Sector Information (LAPSI/the thematic network of lawyers, specializing on the PSI re-use), και τη διοργάνωση πλήθους σεμιναρίων και εκπαιδευτικών ημερίδων καθώς και τη σύσταση των σχετικών Ομάδων Εργασίας από στελέχη του Υπουργείου, για την παρακολούθηση των ανωτέρω.
Οι πρόσφατοι στόχοι και πολιτικές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που δρομολογούνται τόσο με την ανάληψη των σχετικών πρωτοβουλιών με τη χρηματοδότηση των οικείων προγραμμάτων, όσο και με την υιοθέτηση και ψήφιση των προβλεπόμενων νομοθετικών μέτρων, συνοψίζονται, εν ολίγοις στα παρακάτω:
• Η δημιουργία ενός αυτοτελούς και πραγματικού δικαιώματος για «περαιτέρω χρήση» πληροφοριών των φορέων του δημόσιου τομέα, πέραν και αυτών ακόμη των κανόνων που καθορίζονται με την αρχική Οδηγία 2003/98 και την Οδηγία 2013/37, το οποίο θα ανταποκρίνεται και θα εξυπηρετεί τις ανάγκες των πολιτών και των επιχειρήσεων για άντληση ανοικτών δεδομένων, μέσω διαδικτύου.
• Ο περιορισμός των εξαιρέσεων των δημόσιων στοιχείων για τα οποία ζητείται η απρόσκοπτη πρόσβαση, έτσι ώστε η δυναμική των ανοικτών δεδομένων να μετουσιώνεται πλήρως σε πολιτική ανάπτυξης και δημιουργίας θέσεων εργασίας.
• Οι χαμηλές και μόνο κατ’εξαίρεση χρεώσεις από τους φορείς του δημόσιου τομέα, για τη χορήγηση δεδομένων, οι οποίες δεν μπορεί να ξεπερνούν την τιμή του οριακού κόστους για την αναπαραγωγή, την παροχή και τη διάδοση των πληροφοριών.
• Η υποχρέωση των φορέων του δημόσιου τομέα να είναι πιο διαφανείς όσον αφορά στην εφαρμογή των κανόνων και των όρων χρέωσης.
• Η προώθηση της διαθεσιμότητας των πληροφοριών και δεδομένων σε μηχαναγνώσιμη μορφή.
• Η διαμόρφωση και υιοθέτηση νέων κανόνων δικαίου που ρυθμίζουν τις συμφωνίες της ψηφιοποίησης αρχείων πληροφοριών και δεδομένων, με σκοπό τη στήριξη των συμπράξεων δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, προστατεύοντας παράλληλα τα υφιστάμενα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας και το αμέριστο ενδιαφέρον του κοινού για ψηφιοποίηση του υπάρχοντος υλικού, ιδίως στον τομέα του πολιτισμού.
• Η διασφάλιση της προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα με την υιοθέτηση κριτηρίων και κανόνων που καθιστούν ευχερή τον έλεγχο μεταξύ της δημοσιοποίησης δεδομένων για την ευόδωση του σκοπού της διαφάνειας, της πληροφόρησης και λογοδοσίας του κράτους, αλλά και της ανάρτησης στο διαδίκτυο δεδομένων για κάθε άλλη χρήση, όπως η εμπορική χρήση, που υπερβαίνει την εγκαθίδρυση διαφάνειας και πληροφόρησης του κοινού, με βάση την εφαρμογή του κατάλληλου καθεστώτος αδειοδότησης.

  • 19 Φεβρουαρίου 2016, 14:20 | Ηλίας Κορομπλής

    Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ήδη αποφανθεί μέσω της από 24.07.2014 Ανακοίνωσής της (2014/C 240/01) στην Επίσημη Εφημερίδα της Ε.Ε. με Θέμα:

    «Κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τις συνιστώμενες τυποποιημένες άδειες, τα σύνολα δεδομένων και τη χρέωση για την περαιτέρω χρήση εγγράφων»

    προσβάσιμη ακολουθώντας τον κάτωθι υπερσύνδεσμο:

    http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/?uri=CELEX:52014XC0724(01)