ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α’
ΣΚΟΠΟΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ
Άρθρο 9
Σκοπός
Σκοπός του παρόντος Μέρους είναι:
α) η απλοποίηση των διαδικασιών προετοιμασίας και ανάθεσης δημόσιων συμβάσεων με σκοπό την απαλοιφή στρεβλώσεων που εμποδίζουν την ανάπτυξη του διεθνούς ανταγωνισμού στις δημόσιες συμβάσεις και
β) η βελτίωση του πλαισίου παροχής έννομης προστασίας καθ’ όλο τον κύκλο ζωής των δημοσίων συμβάσεων, προκειμένου να επιτυγχάνονται ταχύτερες και αποτελεσματικότερες διαδικασίες παροχής έννομης προστασίας, μέσω της αποτροπής της άσκησης παρελκυστικών προδικαστικών και δικαστικών προσφυγών.
Άρθρο 10
Αντικείμενο
Αντικείμενο του παρόντος Μέρους είναι:
α) η τροποποίηση, η αντικατάσταση και η προσθήκη διατάξεων στον ν. 4412/2016 (A’ 147) που αφορούν στις διαδικασίες προετοιμασίας και ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων με σκοπό την περαιτέρω απλοποίηση των σχετικών διαδικασιών, την απαλοιφή στρεβλώσεων που εμποδίζουν την ανάπτυξη του διεθνούς ανταγωνισμού στις δημόσιες συμβάσεις, με αποτέλεσμα την περιχαράκωση της ελληνικής αγοράς, καθώς και την επίλυση επειγόντων ζητημάτων που ανέκυψαν κατά την εφαρμογή του ν. 4782/2021 (A’ 36) και
β) η τροποποίηση των ρυθμίσεων του ν. 4412/2016, περί έννομης προστασίας στο πεδίο των δημοσίων συμβάσεων, προκειμένου να επιτυγχάνονται ταχύτερες και αποτελεσματικότερες διαδικασίες παροχής έννομης προστασίας, μέσω της αποτροπής άσκησης παρελκυστικών προδικαστικών και δικαστικών προσφυγών.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β’
ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΘΕΣΗΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ
Άρθρο 11
Χρήση του Εθνικού Συστήματος Ηλεκτρονικών Δημόσιων Συμβάσεων σε διαγωνιστικές διαδικασίες ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων – Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 36 και παρ. 7 άρθρου 258 ν. 4412/2016
- Στην παρ. 1 του άρθρου 36 του ν. 4412/2016 (Α’ 147), περί υποχρέωσης χρήσης και λειτουργίας Εθνικού Συστήματος Ηλεκτρονικών Δημόσιων Συμβάσεων, οι λέξεις «εξαιρουμένης της διαδικασίας σύναψης συμβάσεων που προβλέπονται στο άρθρο 128,» αντικαθίστανται από τις λέξεις «εξαιρουμένων των διαδικασιών ανάθεσης συμβάσεων που προβλέπονται στο άρθρο 118, περί απευθείας ανάθεσης, και στο άρθρο 128,» και η παρ. 1 διαμορφώνεται ως εξής:
«1. Οι αναθέτουσες αρχές υποχρεούνται να χρησιμοποιούν το ΕΣΗΔΗΣ σε όλα τα στάδια της διαδικασίας σύναψης δημοσίων συμβάσεων του παρόντος νόμου, με εκτιμώμενη αξία ανώτερη των τριάντα χιλιάδων (30.000) ευρώ, εξαιρουμένων των διαδικασιών ανάθεσης συμβάσεων που προβλέπονται στο άρθρο 118, περί απευθείας ανάθεσης, και στο άρθρο 128, περί ανάθεσης εξειδικευμένων υπηρεσιών (σύμβουλοι, εμπειρογνώμονες) για τη μελέτη και εκτέλεση συμβάσεων δημοσίων έργων και συμβάσεων παραχώρησης έργων.».
- Στην παρ. 7 του άρθρου 258 του ν. 4412/2016, περί κανόνων που εφαρμόζονται στις επικοινωνίες, μετά από τις λέξεις «τριάντα χιλιάδων (30.000) ευρώ» προστίθενται οι λέξεις «, εξαιρουμένων των διαδικασιών ανάθεσης συμβάσεων που προβλέπονται στο άρθρο 328, περί απευθείας ανάθεσης», και η παρ. 7 διαμορφώνεται ως εξής:
«7. Το παρόν άρθρο εφαρμόζεται στις συμβάσεις με εκτιμώμενη αξία ανώτερη των τριάντα χιλιάδων (30.000) ευρώ, εξαιρουμένων των διαδικασιών ανάθεσης συμβάσεων που προβλέπονται στο άρθρο 328 περί απευθείας ανάθεσης.».
Άρθρο 12
Κεντρικό Ηλεκτρονικό Μητρώο Δημοσίων Συμβάσεων – Αντικατάσταση παρ. 5 άρθρου 38 ν. 4412/2016
Η παρ. 5 του άρθρου 38 του ν. 4412/2016 (Α’ 147), περί Κεντρικού Ηλεκτρονικού Μητρώου Δημοσίων Συμβάσεων (ΚΗΜΔΗΣ) – εξουσιοδοτικών διατάξεων, αντικαθίσταται ως εξής:
«5. Για λόγους εθνικής ασφάλειας, τα στοιχεία των παρ. 3 και 4, καθώς και τα στοιχεία που ορίζονται με την απόφαση της παρ. 6, που αφορούν σε συμβάσεις που περιλαμβάνουν διαβαθμισμένες πληροφορίες σχετικές με την άμυνα της χώρας ή συμβάσεις που περιλαμβάνουν διαβαθμισμένες πληροφορίες των υπηρεσιών του Υπουργείου Εξωτερικών ή της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών, εξαιρούνται από την καταχώριση στο ΚΗΜΔΗΣ και καταχωρίζονται σε διαβαθμισμένη βάση δεδομένων ή διαβαθμισμένο ηλεκτρονικό αρχείο, που τηρείται με μέριμνα της υπηρεσίας που συνάπτει τη σύμβαση, με την επιφύλαξη της τήρησης α) των κανονισμών ασφάλειας του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας στην περίπτωση των συμβάσεων με διαβαθμισμένες πληροφορίες, σχετικές με την άμυνα της χώρας και β) των κανονισμών ασφάλειας του Υπουργείου Εξωτερικών στην περίπτωση των συμβάσεων που περιλαμβάνουν διαβαθμισμένες πληροφορίες των υπηρεσιών του Υπουργείου Εξωτερικών.».
Άρθρο 13
Εκθέσεις δοκιμών, πιστοποίηση και άλλα αποδεικτικά μέσα – Προσθήκη παρ. 1Α στο άρθρο 56 ν. 4412/2016
Στο άρθρο 56 του ν. 4412/2016 (Α’ 147), περί εκθέσεων δοκιμών, πιστοποίησης και άλλων αποδεικτικών μέσων, προστίθεται παρ. 1Α ως εξής:
«1Α. Για τους σκοπούς του παρόντος, ισοδύναμος οργανισμός αξιολόγησης της συμμόρφωσης, θεωρείται και αυτός που είναι εγκατεστημένος σε κράτος, που δεν είναι κράτος – μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είναι διαπιστευμένος από εθνικό οργανισμό διαπίστευσης που δεν είναι εγκατεστημένος σε κράτος- μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Συνεργασίας για τη Διαπίστευση (European Accreditation Multilateral Agreement – EA MLA) ή του Διεθνούς Οργανισμού Διαπίστευσης Εργαστηρίων (International Laboratory Accreditation Cooperation – ILAC) ή της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αναγνώρισης του Διεθνούς Φόρουμ Διαπίστευσης (International Accreditation Forum Multilateral Recognition Agreement – IAF MRA).».
Άρθρο 14
Λόγοι αποκλεισμού από τις δημόσιες συμβάσεις και μέτρα αυτοκάθαρσης – Αντικατάσταση παρ. 9 και προσθήκη παρ. 12 στο άρθρο 73 του ν. 4412/2016
- Το πρώτο εδάφιο της παρ. 9 του άρθρου 73 του ν. 4412/2016 (Α’ 147), περί λόγων αποκλεισμού, αντικαθίσταται και η παρ. 9, μετά από νομοτεχνικές βελτιώσεις, διαμορφώνεται ως εξής:
«9. Για τις ανάγκες των παρ. 7 και 8, με κοινή απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης και του καθ’ ύλην αρμόδιου Υπουργού συγκροτούνται οι ακόλουθες επιτροπές:
α) επιτροπή εξέτασης μέτρων αυτοκάθαρσης για δημόσιες συμβάσεις προμηθειών και υπηρεσιών, που απαρτίζεται από έναν (1) εκπρόσωπο της Ενιαίας Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων (Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ.), ως Πρόεδρο και δύο (2) εκπροσώπους της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου του Υπουργείου Ανάπτυξης, με τους αναπληρωτές τους και,
β) επιτροπή εξέτασης μέτρων αυτοκάθαρσης για δημόσιες συμβάσεις έργων, τεχνικών μελετών και τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών, που απαρτίζεται από έναν (1) εκπρόσωπο της Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ., ως Πρόεδρο και δύο (2) εκπροσώπους της Γενικής Γραμματείας Υποδομών του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, με τους αναπληρωτές τους.
Η θητεία των μελών των επιτροπών του προηγούμενου εδαφίου είναι τριετής. Με απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης ρυθμίζονται η διαδικασία αποστολής προς τις επιτροπές του πρώτου εδαφίου του σχεδίου απόφασης της αναθέτουσας αρχής για γνωμοδότηση, οι προϋποθέσεις εξέτασης και επανεξέτασης επανορθωτικών μέτρων που ελήφθησαν και για τα οποία έχουν ήδη εκδώσει γνώμη οι επιτροπές, ειδικότερα ζητήματα οργάνωσης και λειτουργίας των επιτροπών, καθώς και κάθε άλλο αναγκαίο θέμα για την εφαρμογή της παρ. 8.».
- Στο άρθρο 73 του ν. 4412/2016, περί λόγων αποκλεισμού, προστίθεται παρ. 12 ως εξής:
«12. Για δημόσιες συμβάσεις με εκτιμώμενη αξία μεγαλύτερη από δύο χιλιάδες πεντακόσια (2.500) ευρώ μέχρι και τριάντα χιλιάδες (30.000) ευρώ εφαρμόζονται μόνο οι παρ. 1, 2, 2Α και 3.».
Άρθρο 15
Ισχύς αποδεικτικών μέσων κατά τον χρόνο της υποβολής προσφοράς – Προσθήκη παρ. 12Α στο άρθρο 80 ν. 4412/2016
Στο άρθρο 80 του ν. 4412/2016 (Α’ 147), περί αποδεικτικών μέσων προστίθεται παρ. 12Α ως εξής:
«12Α. Τα αποδεικτικά μέσα που γίνονται αποδεκτά κατά την παρ. 12 θεωρείται ότι ισχύουν και κατά τον χρόνο υπογραφής του Ευρωπαϊκού Ενιαίου Έγγραφου Σύμβασης (Ε.Ε.Ε.Σ.) του άρθρου 79, εκτός αν η αναθέτουσα αρχή, αυτεπαγγέλτως, ή έτερος οικονομικός φορέας που συμμετέχει στην οικεία διαδικασία ανάθεσης σύμβασης, με την άσκηση προσφυγής σύμφωνα με το Βιβλίο IV, αποδείξει ότι τα αναφερόμενα σε αυτά δεν ίσχυαν κατά τον χρόνο υπογραφής του Ε.Ε.Ε.Σ.».
Άρθρο 16
Τρόπος σύνταξης οικονομικών προσφορών για προμήθειες και υπηρεσίες – Τροποποίηση παρ. 5 άρθρου 95 ν. 4412/2016
Στην παρ. 5 του άρθρου 95 του ν. 4412/2016 (Α’ 147), περί του τρόπου σύνταξης και υποβολής οικονομικών προσφορών, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) στην περ. α) οι λέξεις «δίνεται ανά μονάδα» αντικαθίστανται από τις λέξεις «δίνεται, είτε ως τιμή μονάδας, είτε ως ποσοστό έκπτωσης επί της εκτιμώμενης τιμής μονάδας ή της εκτιμώμενης αξίας της σύμβασης», β) η περ. β) διαγράφεται και μετά από νομοτεχνικές βελτιώσεις η παρ. 5 διαμορφώνεται ως εξής:
«5. Στις διαδικασίες ανάθεσης δημόσιας σύμβασης προμήθειας αγαθών και παροχής γενικών υπηρεσιών, ισχύουν επιπλέον τα ακόλουθα:
α) η τιμή του προς προμήθεια αγαθού ή της παρεχόμενης υπηρεσίας δίνεται, είτε ως τιμή μονάδας, είτε ως ποσοστό έκπτωσης επί της εκτιμώμενης τιμής μονάδας ή της εκτιμώμενης αξίας της σύμβασης, όπως καθορίζεται στα έγγραφα της σύμβασης. Στην τιμή περιλαμβάνονται οι υπέρ τρίτων κρατήσεις, καθώς και κάθε άλλη επιβάρυνση, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, μη συμπεριλαμβανομένου του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας, για παράδοση του υλικού ή της παρεχόμενης υπηρεσίας στον τόπο και με τον τρόπο που προβλέπεται στα έγγραφα της σύμβασης.
β) [Καταργείται].».
Άρθρο 17
Ανάθεση σύμβασης – Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 105 και παρ. 1 άρθρου 316 ν. 4412/2016
- Στην παρ. 1 του άρθρου 105 του ν. 4412/2016 (Α’ 147), περί κατακύρωσης σύναψης σύμβασης, τα εδάφια δεύτερο και τρίτο καταργούνται και η παρ. 1 διαμορφώνεται ως εξής:
«1. Στην απόφαση κατακύρωσης αναφέρονται υποχρεωτικά οι προθεσμίες για την αναστολή της σύναψης της σύμβασης, σύμφωνα με τα άρθρα 360 έως 372.».
- Στην παρ. 1 του άρθρου 316 του ν. 4412/2016, περί κατακύρωσης σύναψης σύμβασης, το δεύτερο εδάφιο καταργείται και η παρ. 1 διαμορφώνεται ως εξής:
«1. Στην απόφαση κατακύρωσης αναφέρονται υποχρεωτικά οι προθεσμίες για την αναστολή της σύναψης της σύμβασης, σύμφωνα με τα άρθρα 360 έως 372.».
Άρθρο 18
Δημοσίευση διακηρύξεων στο πρόγραμμα Διαύγεια – Τροποποίηση περ. ιστ) παρ. 3 άρθρου 76 ν. 4727/2020
Στην περ. ιστ) της παρ. 3 του άρθρου 76 του ν. 4727/2020 (Α’ 184), περί πεδίου εφαρμογής της ψηφιακής διαφάνειας, οι λέξεις «περιλήψεις διακηρύξεων» αντικαθίστανται από τη λέξη «διακηρύξεις» και η περ. ιστ) διαμορφώνεται ως εξής:
«(ιστ) διακηρύξεις, αποφάσεις και πράξεις κατακύρωσης και ανάθεσης δημόσιων συμβάσεων έργων, προμηθειών, υπηρεσιών και μελετών του Δημοσίου, των Ν.Π.Δ.Δ., φορέων του ευρύτερου δημόσιου τομέα και φορέων των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης πρώτου και δευτέρου βαθμού,».
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ’
ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΝΟΜΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ
Άρθρο 19
Κυρώσεις ήσσονος αξίας – Προσθήκη άρθρου 202Α στον ν. 4412/2016
Στον ν. 4412/2016 (Α’ 147), προστίθεται άρθρο 202Α, ως εξής:
«Άρθρο 202Α
Κυρώσεις ήσσονος αξίας
Κυρώσεις των άρθρων 207 και 218, συνολικού ύψους που δεν ξεπερνά τη μισή εκατοστιαία μονάδα (0,5%) επί της εκτιμώμενης αξίας της σύμβασης, σε κάθε διαδικασία ανάθεσης σύμβασης, οι οποίες έχουν επιβληθεί σε οικονομικό φορέα για την πλημμελή εκτέλεση ουσιώδους απαίτησης στο πλαίσιο εκτέλεσης δημόσιας σύμβασης, δεν λαμβάνονται υπόψη για την εφαρμογή της περ. στ) της παρ. 4 του άρθρου 73, εφόσον ο οικονομικός φορέας έχει καταβάλλει το σύνολο του ποσού στην αναθέτουσα αρχή. Εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις του προηγούμενου εδαφίου, οι κυρώσεις δεν απαιτείται να δηλώνονται από τον οικονομικό φορέα στο Ευρωπαϊκό Ενιαίο Έγγραφο Σύμβασης.».
Άρθρο 20
Επίσπευση διαδικασιών για την άσκηση αρμοδιοτήτων της Ενιαίας Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων – Τροποποίηση παρ. 2 άρθρου 347 ν. 4412/2016
- Στην περ. α) της παρ. 2 του άρθρου 347 του ν. 4412/2016 (Α’ 147), περί σύστασης, αρμοδιοτήτων, έδρας και νομικής φύσης της Ενιαίας Αρχής Δημόσιων Συμβάσεων, το τελευταίο εδάφιο καταργείται και η περ. α) διαμορφώνεται ως εξής:
«α) Εποπτεύει και συντονίζει τη δράση των φορέων της κεντρικής διοίκησης του ν. 4270/2014 (A’ 143) στον τομέα των δημοσίων συμβάσεων και μπορεί να συμμετέχει σε συλλογικά κυβερνητικά όργανα με αρμοδιότητα επί των δημοσίων συμβάσεων. Mε σκοπό την ενοποίηση και ομοιόμορφη ανάπτυξη και εφαρμογή του δικαίου των δημοσίων συμβάσεων, η Αρχή μπορεί να συγκαλεί συσκέψεις συντονισμού με εκπροσώπους των φορέων της κεντρικής διοίκησης και να συγκροτεί ομάδες εργασίας με τη συμμετοχή εκπροσώπων όλων των συναρμόδιων Υπουργείων. Με την απόφαση συγκρότησης των ομάδων εργασίας καθορίζονται το έργο κάθε ομάδας, ο χρόνος και ο τρόπος λειτουργίας τους.».
- Στην υποπερ. γδ) της περ. γ) της παρ. 2 του άρθρου 347 του ν. 4412/2016, α) στο δεύτερο εδάφιο οι λέξεις «είκοσι (20) εργάσιμων ημερών» αντικαθίστανται από τις λέξεις «δέκα (10) εργάσιμων ημερών», β) στο τέταρτο εδάφιο οι λέξεις «δεκαπέντε (15) επιπλέον εργάσιμες ημέρες» αντικαθίστανται από τις λέξεις «πέντε (5) επιπλέον εργάσιμες ημέρες», και η υποπερ. γδ) διαμορφώνεται ως εξής:
«γδ) Οι αποφάσεις των αναθετουσών αρχών, που αφορούν στην προσφυγή στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης για την ανάθεση των δημόσιων συμβάσεων, σύμφωνα με την περ. β’ της παρ. 2 του άρθρου 26 και τα άρθρα 32 και 269 του παρόντος, εξαιρουμένων των περιπτώσεων ανωτέρας βίας, εκδίδονται μετά από σύμφωνη γνώμη της Αρχής, εφόσον οι συμβάσεις αυτές εμπίπτουν, λόγω της εκτιμώμενης αξίας τους, στο πεδίο εφαρμογής των Οδηγιών 2014/24/ΕΚ και 2014/25/ΕΚ, οι οποίες ενσωματώθηκαν στην ελληνική έννομη τάξη με τον παρόντα νόμο. Η εν λόγω αρμοδιότητα ασκείται μέσα σε προθεσμία δέκα (10) εργασίμων ημερών από την περιέλευση του σχεδίου απόφασης στην Αρχή, συνοδευόμενου από όλα τα στοιχεία στα οποία θεμελιώνεται, κατά περίπτωση, η προσφυγή στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης, με μέριμνα της αναθέτουσας αρχής. Μετά την άπρακτη παρέλευση της ως άνω προθεσμίας οι σχετικές αποφάσεις μπορούν να εκδοθούν και χωρίς τη γνώμη της Αρχής. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις και ιδίως λόγω της πολυπλοκότητας της υπό ανάθεση σύμβασης, η Αρχή δύναται με απόφασή της, η οποία κοινοποιείται στην αιτούσα αναθέτουσα αρχή, να παρατείνει άπαξ την ως άνω προθεσμία για πέντε (5) επιπλέον εργάσιμες ημέρες. Οι αποφάσεις των αναθετουσών αρχών που αφορούν προσφυγή στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης για την ανάθεση των δημοσίων συμβάσεων, σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 25 του π.δ. 59/2007 (Α’ 63) και τα άρθρα 24 και 25 του π.δ. 60/2007 (Α’ 64) οι οποίες, από την έναρξη ισχύος του ν. 4013/2011 (Α’ 204) και μέχρι την 31η.12.2012 εκδόθηκαν χωρίς να έχουν υποβληθεί ή πριν να υποβληθούν στην Ενιαία Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων για παροχή σύμφωνης γνώμης, σύμφωνα με την υποπερ. δδ’ της περ. γ’ της παρ. 2 του άρθρου 2 του ν. 4013/2011 δεν πάσχουν ακυρότητας εξ αυτού του λόγου και παράγουν όλα τα έννομα αποτελέσματά τους.».
Άρθρο 21
Συγκρότηση της Ενιαίας Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων – Αύξηση θέσεων Συμβούλων και μελών – Τροποποίηση παρ. 1 και 4 άρθρου 348 ν. 4412/2016
- Στην παρ. 1 του άρθρου 348 του ν. 4412/2016 (Α’ 147), περί της συγκρότησης της Ενιαίας Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΑΔΗΣΥ), επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) στην περ. β), η λέξη και ο αριθμός «δέκα (10)» αντικαθίστανται από τη λέξη και τον αριθμό «δώδεκα (12)», β) στην περ. γ), η λέξη και ο αριθμός «τριάντα (30)» αντικαθίστανται από τις λέξεις και τον αριθμό «τριάντα τέσσερα (34)», και η παρ. 1 διαμορφώνεται ως εξής:
«1. Η Αρχή αποτελείται από:
α) τον Πρόεδρο
β) δώδεκα (12) Συμβούλους και
γ) τριάντα τέσσερα (34) μέλη.».
- Στο πέμπτο εδάφιο της παρ. 4 του άρθρου 348 του ν. 4412/2016, η λέξη και ο αριθμός «έξι (6)» αντικαθίστανται από τη λέξη και τον αριθμό «οκτώ (8)» και η παρ. 4 διαμορφώνεται ως εξής:
«4. Για την επιλογή του Προέδρου και των Συμβούλων δημοσιεύεται από τον Υπουργό Δικαιοσύνης, δημόσια πρόσκληση υποβολής αιτήσεων εκδήλωσης ενδιαφέροντος (υποψηφιότητας) από τους ενδιαφερόμενους. Η πρόσκληση δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και αναρτάται στον ιστότοπο του Υπουργείου Δικαιοσύνης. Οι αιτήσεις υποβάλλονται στο Υπουργείο Δικαιοσύνης, εντός δέκα (10) ημερών από τη δημοσίευση της πρόσκλησης, μαζί με τα δικαιολογητικά που ορίζονται σε αυτή. Κατάλογος των υποψηφίων υποβάλλεται στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής, εντός δέκα (10) ημερών από τη λήξη της προθεσμίας εκδήλωσης ενδιαφέροντος, με μέριμνα του Υπουργού Δικαιοσύνης. Μαζί με τον κατάλογο υποβάλλεται εισήγηση ως προς τα καταλληλότερα κατά σειρά πρόσωπα μεταξύ των υποψηφίων που πληρούν τα κριτήρια επιλογής ως εξής: (α) εισήγηση για την επιλογή του Προέδρου και οκτώ (8) Συμβούλων από τον Υπουργό Δικαιοσύνης, (β) εισήγηση για την επιλογή δύο (2) Συμβούλων από τον Υπουργό Ανάπτυξης και (γ) εισήγηση για την επιλογή δύο (2) Συμβούλων από τον Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών. Ο Πρόεδρος και οι Σύμβουλοι διορίζονται με πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου, η οποία εκδίδεται ύστερα από γνώμη της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής που παρέχεται σύμφωνα με όσα προβλέπονται στον Κανονισμό της Βουλής.».
- Τα τέσσερα (4) νέα μέλη της ΕΑΔΗΣΥ, που προβλέπονται στην παρ. 1, προσλαμβάνονται από τους επιλαχόντες του οριστικού πίνακα κατάταξης της Προκήρυξης του Ανώτατου Συμβουλίου Επιλογής Προσωπικού 1/Ε/2023 «Επιλογή συνολικά είκοσι δύο (22) μελών στην Ενιαία Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΑΔΗΣΥ) με πενταετή θητεία, σύμφωνα με τον ν. 4912/2022 και το άρθρο 31 του ν. 4765/2021 (Α’ 6), όπως ισχύει» (ΑΣΕΠ 9/16.3.2023), εφόσον ο αριθμός των επιλαχόντων δεν έχει εξαντληθεί.
Άρθρο 22
Συγκρότηση επταμελούς Επιτροπής – Τροποποίηση παρ. 5 άρθρου 353 ν. 4412/2016
Στην παρ. 5 του άρθρου 353 του ν. 4412/2016 (Α’ 147), περί των οργάνων διοίκησης και της λειτουργίας της Αρχής, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) στο δεύτερο εδάφιο αα) μετά από τις λέξεις «αποτελείται από» προστίθενται οι λέξεις «τον Πρόεδρο», αβ) μετά από τις λέξεις «τέσσερα (4) μέλη της Αρχής» προστίθενται οι λέξεις «, που ορίζονται με τους αναπληρωτές τους από το Εκτελεστικό Συμβούλιο», β) στο τρίτο εδάφιο οι λέξεις «ένας (1) από τους Συμβούλους, που ορίζεται από τον Πρόεδρο της Αρχής» αντικαθίστανται από τις λέξεις «Σύμβουλος που ορίζεται από αυτόν», γ) στο τέταρτο εδάφιο, οι λέξεις «στην πρώτη συνεδρίαση του εκάστοτε Εκτελεστικού Συμβουλίου» αντικαθίστανται από τις λέξεις «με απόφαση του Εκτελεστικού Συμβουλίου κατά την πρώτη συνεδρίασή του», δ) στο έκτο εδάφιο, οι λέξεις «τις προαναφερόμενες» αντικαθίστανται από τις λέξεις «ορισμένες από τις ανωτέρω», ε) στο έβδομο εδάφιο η λέξη «συμμετέχουν» αντικαθίσταται από τη λέξη «μετέχουν», στ) προστίθεται τελευταίο εδάφιο, και η παρ. 5, μετά από νομοτεχνικές βελτιώσεις, διαμορφώνεται ως εξής:
«5. Για την άσκηση των αρμοδιοτήτων της περ. α) της παρ. 1 του άρθρου 347 και στις περιπτώσεις που απαιτείται απόφαση της Αρχής, συνεδριάζει και αποφασίζει επταμελής Επιτροπή. Η Επιτροπή αυτή αποτελείται από τον Πρόεδρο, δύο (2) Συμβούλους, οι οποίοι επελέγησαν μετά από εισήγηση του Υπουργού Ανάπτυξης ή του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών, σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 348, και τέσσερα (4) Μέλη της Αρχής, που ορίζονται με τους αναπληρωτές τους από το Εκτελεστικό Συμβούλιο. Στην Επιτροπή προεδρεύει ο Πρόεδρος της Αρχής ή Σύμβουλος που ορίζεται από αυτόν. Η Επιτροπή συγκροτείται με απόφαση του Εκτελεστικού Συμβουλίου κατά την πρώτη συνεδρίασή του. Στον Κανονισμό Λειτουργίας μπορεί να προβλεφθεί η συνεδρίαση και λήψη αποφάσεων για ορισμένες από τις ανωτέρω αρμοδιότητες σε σχηματισμό κλιμακίου. Οι Σύμβουλοι και τα μέλη της Αρχής, κατά τον χρόνο που συμμετέχουν στην Επιτροπή, δεν μετέχουν στα κλιμάκια εξέτασης προσφυγών της παρ. 4. Μετά από την πάροδο ενός (1) έτους από τη συγκρότηση της Επιτροπής, οι Σύμβουλοι και τα Μέλη αυτής μπορεί να εναλλάσσονται με απόφαση του ίδιου οργάνου.».
Άρθρο 23
Προθεσμία για την άσκηση προδικαστικής προσφυγής – Τροποποίηση άρθρου 361 ν. 4412/2016
Στο άρθρο 361 του ν. 4412/2016 (Α’ 147), περί προθεσμίας άσκησης προσφυγής, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) στον τίτλο μετά από τη λέξη «άσκησης» προστίθεται η λέξη «προδικαστικής», β) στην παρ. 1: βα) στην περ. α), μετά από τις λέξεις «κοινοποιήθηκε με ηλεκτρονικά μέσα ή» διαγράφονται οι λέξεις «τηλεομοιοτυπία ή», ββ) στην περ. β) η λέξη «άλλως» αντικαθίσταται από τη λέξη «ή», βγ) στην περ. γ) το δεύτερο εδάφιο διαγράφεται, γ) προστίθεται παρ. 1Α και το άρθρο 361 διαμορφώνεται ως εξής:
«Άρθρο 361
Προθεσμία άσκησης προδικαστικής προσφυγής
- Σε περίπτωση προσφυγής κατά πράξης της αναθέτουσας αρχής, η προθεσμία για την άσκηση της προδικαστικής προσφυγής είναι:
α) δέκα (10) ημέρες από την κοινοποίηση της προσβαλλόμενης πράξης στον ενδιαφερόμενο οικονομικό φορέα αν η πράξη κοινοποιήθηκε με ηλεκτρονικά μέσα ή
β) δεκαπέντε (15) ημέρες από την κοινοποίηση της προσβαλλόμενης πράξης στον ενδιαφερόμενο οικονομικό φορέα, αν χρησιμοποιήθηκαν άλλα μέσα επικοινωνίας, ή,
γ) δέκα (10) ημέρες από την πλήρη, πραγματική ή τεκμαιρόμενη, γνώση της πράξης που βλάπτει τα συμφέροντα του ενδιαφερομένου οικονομικού φορέα.
1Α. Η άσκηση προδικαστικής προσφυγής κατά διακήρυξης διαγωνισμού επιτρέπεται μέχρι και δεκαπέντε (15) ημέρες από τη δημοσίευσή της στο ΚΗΜΔΗΣ. Η ως άνω προθεσμία ισχύει και για κάθε τροποποίηση της διακήρυξης διαγωνισμού.
- Σε περίπτωση παράλειψης, η προθεσμία για την άσκηση της προδικαστικής προσφυγής είναι δεκαπέντε (15) ημέρες από την επομένη της συντέλεσης της προσβαλλόμενης παράλειψης.».
Άρθρο 24
Αναστολή προθεσμιών άσκησης προδικαστικής προσφυγής λόγω τεχνικής αδυναμίας Εθνικού Συστήματος Ηλεκτρονικών Δημόσιων Συμβάσεων – Έκταση προσφυγής – Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 362 ν. 4412/2016
Στην παρ. 1 του άρθρου 362 του ν. 4412/2016 (Α’ 147), περί άσκησης προσφυγής και άσκησης παρέμβασης, προστίθενται νέα εδάφια, τρίτο, τέταρτο, έκτο, έβδομο και όγδοο, και η παρ. 1, μετά από νομοτεχνικές βελτιώσεις, διαμορφώνεται ως εξής:
«1. Η προδικαστική προσφυγή κατατίθεται ηλεκτρονικά στον ηλεκτρονικό τόπο του διαγωνισμού. Σε περίπτωση που η διαγωνιστική διαδικασία δεν διενεργείται μέσω του ΕΣΗΔΗΣ, η προδικαστική προσφυγή κατατίθεται στην ΕΑΔΗΣΥ. Σε περίπτωση τεχνικής αδυναμίας λειτουργίας του ΕΣΗΔΗΣ, η οποία ανακοινώνεται και πιστοποιείται εκ των προτέρων, για τις δημόσιες συμβάσεις προμηθειών και υπηρεσιών από τη Διεύθυνση Διαχείρισης, Ανάπτυξης και Υποστήριξης του ΕΣΗΔΗΣ του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης και για τις δημόσιες συμβάσεις έργων, μελετών και παροχής τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών, από τη Γενική Γραμματεία Υποδομών του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, αναστέλλονται για το αντίστοιχο διάστημα οι σχετικές προθεσμίες. Σε περίπτωση αιφνίδιας τεχνικής αδυναμίας του ΕΣΗΔΗΣ, το προηγούμενο εδάφιο δεν εφαρμόζεται και η προσφυγή κατατίθεται στην ΕΑΔΗΣΥ με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, η δε αστοχία πιστοποιείται σύμφωνα με τη διαδικασία του τρίτου εδαφίου, εκ των υστέρων. Η προδικαστική προσφυγή περιέχει τις νομικές και πραγματικές αιτιάσεις που δικαιολογούν το αίτημά της. Η έκταση της προσφυγής δεν υπερβαίνει το όριο των είκοσι πέντε (25) σελίδων. Υπέρβαση του ορίου των σελίδων δικαιολογείται μόνο σε εξαιρετικές περιστάσεις, όπως ιδίως, αν με την προσφυγή αμφισβητείται η πλήρωση πλήθους τεχνικών προδιαγραφών Το Κλιμάκιο εξέτασης της προσφυγής μπορεί να ζητήσει, με πράξη του Προέδρου του, τον περιορισμό της αδικαιολόγητης έκτασής της. Αν ο προσφεύγων δεν συμμορφωθεί με την πράξη του προηγούμενου εδαφίου, καταβάλλει παράβολο ίσο προς το διπλάσιο του παραβόλου που προβλέπεται για την άσκηση της προσφυγής.».
Άρθρο 25
Επιστροφή καταβληθέντος παραβόλου προσφυγής – Προσθήκη παρ. 7 στο άρθρο 363 ν. 4412/2016
Στο άρθρο 363 του ν. 4412/2016 (Α’ 147), περί παραβόλου – εξουσιοδοτικής διάταξης, προστίθεται παρ. 7, ως εξής:
«7. Αν το δικαστήριο ακυρώσει απόφαση της ΕΑΔΗΣΥ και αναπέμψει την υπόθεση σε αυτήν για νέα κρίση, αν το παράβολο είχε επιστραφεί, κατατίθεται νέο ισόποσο παράβολο εντός τριών (3) ημερών από την κοινοποίηση στον προσφεύγοντα της πράξης περί ορισμού ημέρας εξέτασης της προδικαστικής προσφυγής και Εισηγητή. Αν το δικαστήριο ακυρώσει απόφαση της ΕΑΔΗΣΥ χωρίς να αναπέμψει την υπόθεση στην Αρχή για νέα κρίση, αποφαίνεται το ίδιο και για την τύχη του καταβληθέντος για την προδικαστική προσφυγή και μη επιστραφέντος παραβόλου. Στην περίπτωση αυτή, αν το δικαστήριο παραλείψει να περιλάβει στην απόφασή του διάταξη για την τύχη του παραβόλου της προδικαστικής προσφυγής, του οποίου είχε διαταχθεί η κατάπτωση, αυτό επιστρέφεται από την ΕΑΔΗΣΥ, μετά από αίτηση του ενδιαφερομένου.».
Άρθρο 26
Εξαίρεση από το ανασταλτικό αποτέλεσμα της προσφυγής – Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 364 ν. 4412/2016
Στην παρ. 1 του άρθρου 364 του ν. 4412/2016 (Α’ 147), περί του ανασταλτικού αποτελέσματος, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) στο πρώτο εδάφιο, οι λέξεις «της ΑΕΠΠ μετά από άσκηση προσφυγής, σύμφωνα με το άρθρο 368» αντικαθίστανται από τις λέξεις «του οικείου Κλιμακίου της ΕΑΔΗΣΥ, μετά από άσκηση προσφυγής σύμφωνα με το Μέρος Β’, περί προδικαστικής προσφυγής για την κήρυξη ακυρότητας της σύμβασης, εκτός εάν η ΕΑΔΗΣΥ, κατά τη διαδικασία χορήγησης προσωρινών μέτρων σύμφωνα με το άρθρο 366, αποφανθεί διαφορετικά», β) στο δεύτερο εδάφιο, οι λέξεις «παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 366» αντικαθίστανται από τις λέξεις «του άρθρου 366», και η παρ. 1, μετά από νομοτεχνικές βελτιώσεις, διαμορφώνεται ως εξής:
«1. Η προθεσμία για την άσκηση της προδικαστικής προσφυγής και η άσκησή της κωλύουν τη σύναψη της σύμβασης επί ποινή ακυρότητας, η οποία διαπιστώνεται με απόφαση του οικείου Κλιμακίου της ΕΑΔΗΣΥ, μετά από άσκηση προσφυγής σύμφωνα με το Μέρος Β’, περί προδικαστικής προσφυγής για την κήρυξη ακυρότητας της σύμβασης, εκτός εάν η ΕΑΔΗΣΥ, κατά τη διαδικασία χορήγησης προσωρινών μέτρων, σύμφωνα με το άρθρο 366, αποφανθεί διαφορετικά. Κατά τα λοιπά η άσκηση της προδικαστικής προσφυγής δεν κωλύει την πρόοδο της διαγωνιστικής διαδικασίας, με την επιφύλαξη του άρθρου 366.».
Άρθρο 27
Αναστολή εκτέλεσης προσβαλλόμενης πράξης – Άρση απαγόρευσης σύναψης σύμβασης – Αντικατάσταση παρ. 1 και προσθήκη παρ. 4 στο άρθρο 366 ν. 4412/2016
- Η παρ. 1 του άρθρου 366 του ν. 4412/2016 (Α’ 147), περί προσωρινών μέτρων, αντικαθίσταται ως εξής:
«1. Το Κλιμάκιο της ΕΑΔΗΣΥ, ενώπιον του οποίου εκκρεμεί η εξέταση της προσφυγής, ύστερα από αίτημα του προσφεύγοντος που περιλαμβάνεται στην προσφυγή ή και αυτεπαγγέλτως και μετά από κλήση της αναθέτουσας αρχής προ τριών (3) ημερών τουλάχιστον, εκδίδει συνοπτικά αιτιολογημένη απόφαση αναστολής εκτέλεσης της προσβαλλόμενης πράξης, μόνον εφόσον συντρέχουν εξαιρετικά επείγουσες περιστάσεις. Με την απόφαση αναστολής η ΕΑΔΗΣΥ μπορεί να ορίσει και τα κατάλληλα μέτρα, έως ότου αποφανθεί για την προσφυγή και, πάντως, εντός της αποκλειστικής προθεσμίας που ορίζεται στην παρ. 1 του άρθρου 367 για την έκδοση της απόφασής της.».
- Στο άρθρο 366 του ν. 4412/2016 προστίθεται παρ. 4 ως εξής:
«4. Με την απόφαση της παρ. 1 μπορεί να διατάσσεται και η άρση της απαγόρευσης σύναψης της σύμβασης. Λόγο άρσης της απαγόρευσης αυτής συνιστά ιδίως το προδήλως απαράδεκτο ή το προδήλως αβάσιμο της προδικαστικής προσφυγής, περί του οποίου αρκεί απλή μνεία.».
Άρθρο 28
Διόρθωση της απόφασης επί της προδικαστικής προσφυγής – Προσθήκη παρ. 6 στο άρθρο 367 ν. 4412/2016
Στο άρθρο 367 του ν. 4412/2016 (Α’ 147), περί της διαδικασίας λήψης απόφασης και των συνεπειών των αποφάσεων της Αρχής Εξέτασης Προδικαστικών Προσφυγών, προστίθεται παρ. 6, ως εξής:
«6. Η απόφαση του Κλιμακίου ή του Εκτελεστικού Συμβουλίου της ΕΑΔΗΣΥ μπορεί να διορθωθεί, μετά από αίτηση του ενδιαφερομένου ή αυτεπαγγέλτως, αν κατά τη σύνταξη και την έκδοση αυτής παρεισέφρησαν λάθη, γραφικά ή λογιστικά, ή προφανείς ανακρίβειες.».
Άρθρο 29
Αναστολή προθεσμιών προδικαστικής προσφυγής, λήψης προσωρινών μέτρων, λήψης απόφασης και συμμόρφωσης προς δικαστικές αποφάσεις – Προσθήκη άρθρου 367Α στον ν. 4412/2016
Μετά από το άρθρο 367 του ν. 4412/2016 (Α’ 147), περί της διαδικασίας λήψης απόφασης και των συνεπειών των αποφάσεων της ΕΑΔΗΣΥ, προστίθεται άρθρο 367Α, ως εξής:
«Άρθρο 367Α
Αναστολή προθεσμιών προδικαστικής προσφυγής, λήψης προσωρινών μέτρων, λήψης απόφασης και συμμόρφωσης προς δικαστικές αποφάσεις
Οι προθεσμίες των άρθρων 365, 366 και 367 για την εξέταση των προδικαστικών προσφυγών και την έκδοση της απόφασης της ΕΑΔΗΣΥ, αναστέλλονται κατά το διάστημα από τις 5 μέχρι και τις 20 Αυγούστου. Κατά το χρονικό διάστημα της αναστολής του πρώτου εδαφίου, οι προδικαστικές προσφυγές, τα αιτήματα αναστολής της διαγωνιστικής διαδικασίας και τα αιτήματα λήψης προσωρινών μέτρων που αφορούν κατεπείγουσες περιπτώσεις διαγωνιστικών διαδικασιών για λόγους δημοσίου συμφέροντος ή διαγωνιστικές διαδικασίες συναπτόμενες με έργα, υπηρεσίες ή προμήθειες, τα οποία χρηματοδοτούνται, εν όλω ή εν μέρει, από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, εξετάζονται από Κλιμάκια Διακοπών της ΕΑΔΗΣΥ, τα οποία ορίζονται με απόφαση του Εκτελεστικού Συμβουλίου της, εντός των προθεσμιών των άρθρων 365, 366 και 367.».
Άρθρο 30
Διαβίβαση φακέλου στο δικαστήριο και παράβολο για την άσκηση δικαστικής προσφυγής – Τροποποίηση παρ. 4 και 5 άρθρου 372 ν. 4412/2016
- Στην παρ. 4 του άρθρου 372 του ν. 4412/2016 (Α’ 147), περί της δικαστικής προστασίας και του αρμοδίου δικαστηρίου, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) στο τέταρτο εδάφιο, μετά από τις λέξεις «ασκήσει αυτή την αίτηση,» προστίθενται οι λέξεις «για να προσκομίσει τον φάκελο της υπόθεσης και τις απόψεις της, καθώς», β) προστίθεται νέο, πέμπτο, εδάφιο, γ) στο έβδομο εδάφιο, οι λέξεις «των παθητικώς νομιμοποιούμενων» αντικαθίστανται από τις λέξεις «της αναθέτουσας αρχής», και η παρ. 4 μετά από νομοτεχνικές βελτιώσεις διαμορφώνεται ως εξής:
«4. Η αίτηση ασκείται εντός δέκα (10) ημερών από την κοινοποίηση ή την πλήρη γνώση της απόφασης της ΕΑΔΗΣΥ ή από την παρέλευση της προθεσμίας για την έκδοση απόφασης, σύμφωνα με όσα ορίζονται στην παρ. 1 του άρθρου 367 περί διαδικασίας λήψης απόφασης και συνεπειών των αποφάσεων της ΕΑΔΗΣΥ. Η δικάσιμος για την εκδίκαση της αίτησης ακύρωσης δεν πρέπει να απέχει πέραν των εξήντα (60) ημερών από την κατάθεση του δικογράφου. Ο Πρόεδρος του αρμοδίου Τμήματος ορίζει με πράξη του τον εισηγητή, καθώς και την ημέρα και την ώρα εκδίκασης της αίτησης. Αντίγραφο της αίτησης με κλήση κοινοποιείται με τη φροντίδα του αιτούντος προς την ΕΑΔΗΣΥ, προς την αναθέτουσα αρχή, αν δεν έχει ασκήσει αυτή την αίτηση, για να προσκομίσει τον φάκελο της υπόθεσης και τις απόψεις της, καθώς και προς κάθε τρίτο ενδιαφερόμενο, την κλήτευση του οποίου διατάσσει με πράξη του ο Πρόεδρος ή ο προεδρεύων του αρμοδίου Δικαστηρίου ή Τμήματος, έως την επόμενη ημέρα από την κατάθεση της αίτησης. Σε περίπτωση άσκησης της αίτησης από την αναθέτουσα αρχή, αυτή διαβιβάζει στο αρμόδιο δικαστήριο τον φάκελο, η δε αιτιολογία της προσβαλλόμενης απόφασης της ΕΑΔΗΣΥ επέχει θέση απόψεων αυτής επί των λόγων ακύρωσης, οι οποίες μπορούν να συμπληρωθούν με υπόμνημα. Ο αιτών υποχρεούται επί ποινή απαραδέκτου του ενδίκου βοηθήματος να προβεί στις παραπάνω κοινοποιήσεις εντός αποκλειστικής προθεσμίας δύο (2) ημερών από την έκδοση και την παραλαβή της ως άνω πράξης του Δικαστηρίου. Εντός αποκλειστικής προθεσμίας δέκα (10) ημερών από την ως άνω κοινοποίηση της αίτησης κατατίθεται η παρέμβαση και διαβιβάζονται ο φάκελος και οι απόψεις της αναθέτουσας αρχής. Εντός της ίδιας προθεσμίας κατατίθενται στο Δικαστήριο και τα στοιχεία που υποστηρίζουν τους ισχυρισμούς των διαδίκων. Επιπρόσθετα, η παρέμβαση κοινοποιείται με επιμέλεια του παρεμβαίνοντος στα λοιπά μέρη της δίκης εντός δύο (2) ημερών από την κατάθεσή της, αλλιώς λογίζεται ως απαράδεκτη. Το διατακτικό της δικαστικής απόφασης εκδίδεται εντός δεκαπέντε (15) ημερών από τη συζήτηση της αίτησης της παρ. 1 ή από την προθεσμία για την υποβολή υπομνημάτων.».
- Στην παρ. 5 του άρθρου 372 του ν. 4412/2016, περί δικαστικής προστασίας και αρμοδίου δικαστηρίου επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) στο πρώτο εδάφιο οι λέξεις «0,1% της προϋπολογισθείσας αξίας, περιλαμβανομένου του Φ.Π.Α., το οποίο δεν μπορεί να είναι κατώτερο των πεντακοσίων (500) ευρώ και ανώτερο των πέντε χιλιάδων (5.000) ευρώ» αντικαθίστανται από τις λέξεις «μηδέν κόμμα πέντε τοις εκατό (0,5%) της εκτιμώμενης αξίας της σύμβασης, το οποίο δεν μπορεί να είναι κατώτερο από χίλια πεντακόσια (1.500) ευρώ και ανώτερο από πενήντα χιλιάδες (50.000) ευρώ», β) στο έβδομο εδάφιο: βα) μετά από τις λέξεις «Το Δικαστήριο,» προστίθενται οι λέξεις «αυτεπαγγέλτως ή μετά από αίτημα της αναθέτουσας αρχής,», ββ) οι λέξεις «και εφόσον υπάρξει σχετικό αίτημα της διαδίκου αναθέτουσας αρχής ή αναθέτοντος φορέα,» αντικαθίστανται από τις λέξεις «το Δικαστήριο», γ) οι λέξεις «της αξίας της σύμβασης, εφόσον αυτή είναι δυνατόν να προϋπολογισθεί, περιλαμβανομένου του ΦΠΑ,» αντικαθίστανται από τις λέξεις «της εκτιμώμενης αξίας της σύμβασης,» και κατόπιν νομοτεχνικών βελτιώσεων η παρ. 5 διαμορφώνεται ως εξής:
«5. Για την άσκηση της αίτησης οι οικονομικοί φορείς καταβάλλουν παράβολο, το ύψος του οποίου ανέρχεται σε ποσοστό μηδέν κόμμα πέντε τοις εκατό (0,5%) της εκτιμώμενης αξίας της σύμβασης, το οποίο δεν μπορεί να είναι κατώτερο από χίλια πεντακόσια (1.500) ευρώ και ανώτερο από πενήντα χιλιάδες (50.000) ευρώ. Το ήμισυ του ποσού του παραβόλου καταβάλλεται κατά την κατάθεση της αίτησης και, αν η αίτηση απορριφθεί, ο αιτών καταδικάζεται στην καταβολή του υπολοίπου με την απόφαση του Δικαστηρίου. Το παράβολο εκδίδεται υπέρ του Ταμείου Χρηματοδοτήσεως Δικαστικών Κτηρίων (ΤΑ.Χ.ΔΙ.Κ.) και υπέρ του Δημοσίου, σε ποσοστό εξήντα τοις εκατό (60%) και σαράντα τοις εκατό (40%) του συνολικού ύψους αντιστοίχως, το οποίο καταμερίζεται σε δύο αντίστοιχους Κ.Α.Ε. Σε περίπτωση άσκησης αίτησης εκ μέρους αναθέτουσας αρχής, ισχύουν οι γενικές διατάξεις, ανάλογα με τη φύση της αναθέτουσας αρχής. Σε περίπτωση ολικής ή μερικής αποδοχής της αίτησης, το Δικαστήριο διατάσσει την απόδοση του παραβόλου στον αιτούντα. Σε περίπτωση ακύρωσης απόφασης της Ενιαίας Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων, που είχε απορρίψει προσφυγή, το Δικαστήριο διατάσσει την επιστροφή του παραβόλου που προσκομίστηκε στο πλαίσιο της προσφυγής. Το Δικαστήριο, αυτεπαγγέλτως ή μετά από αίτημα της αναθέτουσας αρχής, εκτιμώντας τις περιστάσεις, μπορεί να διατάξει την απόδοση του παράβολου, ακόμα και αν απορρίπτεται η αίτηση ακύρωσης. Επί προφανώς απαράδεκτης ή αβάσιμης αίτησης, το Δικαστήριο μπορεί να απαγγείλει τον πολλαπλασιασμό του συνολικού παράβολου στο προσήκον μέτρο και έως του δυο τοις εκατό (2%) της εκτιμώμενης αξίας της σύμβασης, συνεκτιμώντας τη ζημία για το γενικό συμφέρον από την καθυστερημένη ανάθεση της σύμβασης. Κατά τα λοιπά, εφαρμόζεται το άρθρο 36 του π.δ. 18/1989 (Α’ 8).».
Άρθρο 31
Οργανισμός Ενιαίας Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων – Τροποποίηση παρ. 6 άρθρου 17 ν. 4912/2022
Στην παρ. 6 του άρθρου 17 του ν. 4912/2022 (Α’ 59), περί μεταβατικών διατάξεων και μεταφοράς αρμοδιοτήτων από την Αρχή του ν. 4013/2011 (Α’ 204) στην Αρχή του ν. 4412/2016 (Α’ 147), επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) το πρώτο εδάφιο αντικαθίσταται, β) στο δεύτερο εδάφιο, βα) οι λέξεις «το διάταγμα του πρώτου εδαφίου» αντικαθίστανται από τις λέξεις «τον Οργανισμό της Αρχής», ββ) μετά από τις λέξεις «στην Αρχή του ν. 4412/2016, να» προστίθενται οι λέξεις «συστήνονται νέες οργανικές μονάδες, να», βγ) οι λέξεις «Οργανισμό του άρθρου 12 του παρόντος» αντικαθίστανται από τις λέξεις «νέο Οργανισμό», βδ) ο αριθμός «16» αντικαθίσταται από τον αριθμό «18», γ) στο τρίτο εδάφιο, γα) οι λέξεις «του διατάγματος αυτού και της ως άνω απόφασης» αντικαθίστανται από τις λέξεις «της απόφασης του πρώτου εδαφίου» και γβ) οι λέξεις «που προβλέπεται στο άρθρο 12 του παρόντος,» διαγράφονται και η παρ. 6 διαμορφώνεται ως εξής:
«6. Με τον Οργανισμό της Αρχής, που καταρτίζεται με απόφαση του Εκτελεστικού Συμβουλίου αυτής, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ. 7 του άρθρου 357 του ν. 4412/2016, ρυθμίζονται τα θέματα που προβλέπονται στο άρθρο 20 του ν. 4622/2019 (Α’ 133), καθώς και θέματα σχετικά με τη μεταφορά αρμοδιοτήτων, οργανικών μονάδων, θέσεων και προσωπικού της καταργούμενης Αρχής του ν. 4013/2011 (Α’ 204) στην Αρχή του ν. 4412/2016 (Α’ 147). Με τον Οργανισμό της Αρχής μπορεί, ιδίως, να καταργούνται μεταφερόμενες οργανικές μονάδες, όταν υφίστανται αντίστοιχες μονάδες στην Αρχή του ν. 4412/2016, να συστήνονται νέες οργανικές μονάδες, να συγχωνεύονται, να καταργούνται ή να μεταφέρονται σε άλλη μονάδα θέσεις ευθύνης και θέσεις προσωπικού και να τροποποιούνται οι σχετικές αρμοδιότητες, καθώς και να ρυθμίζεται κάθε ζήτημα που αφορά στην ομαλή ένταξη στον νέο Οργανισμό των οργανικών μονάδων και του προσωπικού της καταργούμενης Αρχής, που μεταφέρονται σύμφωνα με το άρθρο 18. Έως την έκδοση της απόφασης του πρώτου εδαφίου του Εκτελεστικού Συμβουλίου για την κατάρτιση του Οργανισμού της Αρχής, ο Οργανισμός και Κανονισμός Λειτουργίας, που θεσπίστηκε με το άρθρο 53 του ν. 4605/2019 (Α’ 52) διατηρείται σε ισχύ, κατά το μέρος που δεν αντίκειται στις διατάξεις του παρόντος και του ν. 4412/2016.».
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ’
ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΕΣ – ΚΑΤΑΡΓΟΥΜΕΝΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΜΕΡΟΥΣ Β’
Άρθρο 32
Μεταβατικές διατάξεις Μέρους Β’
- Υπάλληλοι που, πριν από την έναρξη ισχύος του παρόντος, παρακολούθησαν και συμμετείχαν επιτυχώς στις εξετάσεις του ειδικού προγράμματος του άρθρου 17 του ν. 5111/2024 (Α’ 76), περί της πιστοποίησης της επάρκειας στον τομέα των δημόσιων συμβάσεων, που καλύπτουν ολόκληρο τον κύκλο ζωής (προετοιμασία, ανάθεση και εκτέλεση) των δημοσίων συμβάσεων προμηθειών και υπηρεσιών ή έργων και μελετών, θεωρείται ότι, για την ένταξή τους στο Μ.Ε.ΔΗ.ΣΥ. και τα Υπομητρώα του, του άρθρου 4 του παρόντος, περί σύστασης Μητρώου Επαγγελματιών Δημοσίων Συμβάσεων και προϋποθέσεων εγγραφής και λόγων διαγραφής, πληρούν την προϋπόθεση της πιστοποίησης επάρκειας γενικών γνώσεων και δεξιοτήτων στο αντικείμενο των δημοσίων συμβάσεων (επίπεδο 1).
- Η παρ. 1 του άρθρου 19 εφαρμόζεται και σε διαδικασίες ανάθεσης σύμβασης που έχουν εκκινήσει πριν από την έναρξη ισχύος του παρόντος, με την προϋπόθεση ότι, για αυτές, δεν έχει εκδοθεί και κοινοποιηθεί στους υποψήφιους αναδόχους ατομική διοικητική πράξη αξιολόγησης δικαιολογητικών συμμετοχής, προσφορών ή κατακύρωσης. Η παράλειψη της δήλωσης των κυρώσεων ήσσονος αξίας της παρ. 1 στο Ευρωπαϊκό Ενιαίο Έγγραφο Σύμβασης δεν λαμβάνεται υπόψη για την εφαρμογή της περ. ζ) του άρθρου 73 του ν. 4412/2016 (Α’ 147).
Άρθρο 33
Καταργούμενες διατάξεις Μέρους Β’
Από την έναρξη ισχύος του παρόντος καταργούνται:
α) η παρ. 7 του άρθρου 221 του ν. 4412/2016 (Α’ 147), περί οργάνων διενέργειας διαδικασιών ανάθεσης και εκτέλεσης δημοσίων συμβάσεων και
β) Το άρθρο 344 του ν. 4412/2016, περί κατάρτισης και πιστοποίησης προσωπικού αναθετουσών αρχών και αναθετόντων φορέων.
Π.Ο. Ε.Μ.Δ.Υ.Δ.Α.Σ.
ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ
ΕΝΩΣΕΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΔΙΠΛΩΜΑΤΟΥΧΩΝ ΑΝΩΤΑΤΩΝ ΣΧΟΛΩΝ
Χαρ. Τρικούπη 7α, 106 78 ΑΘΗΝΑ
τηλ: 210-88.16.583 fax: 210-82.59.410 e-mail: emdydas@tee.gr URL: http://www.emdydas.gr
Αθήνα, 12/06/2025
Αρ. Πρωτ. : 9653
Προς: 1. Υπουργό Ανάπτυξης
κ. Θεοδωρικάκο
2. Υπουργό Υποδομών και
Μεταφορών κ. Δήμα
Κοιν.: Α’ Βάθμιες ΕΜΔΥΔΑΣ
Θέμα: Σχόλια στο Σχέδιο Νόμου «Αναμόρφωση του πλαισίου για την επαγγελματική κατάρτιση υπαλλήλων που χειρίζονται δημόσιες συμβάσεις, του πλαισίου για την προετοιμασία και την ανάθεση δημοσίων συμβάσεων»
Κύριοι Υπουργοί,
Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ενώσεων Μηχανικών Δημοσίων Υπαλλήλων Διπλωματούχων Ανωτάτων Σχολών (Π.Ο. ΕΜΔΥΔΑΣ) αποτελεί την Ομοσπονδία με συνδικαλιστικό, αλλά και επιστημονικό χαρακτήρα, που εκπροσωπεί το σύνολο των Διπλωματούχων Μηχανικών οι οποίοι υπηρετούν στη Δημόσια Διοίκηση (Υπουργεία, ΝΠΔΔ, ΟΤΑ Α’ & Β’ βαθμού). Απευθυνόμαστε σε εσάς αιτούμενοι συνάντησης σχετικά με το υπό διαβούλευση Νομοσχέδιο με τίτλο «Αναμόρφωση του πλαισίου για την επαγγελματική κατάρτιση υπαλλήλων που χειρίζονται δημόσιες συμβάσεις, του πλαισίου για την προετοιμασία και την ανάθεση δημοσίων συμβάσεων και την έννομη προστασία στον τομέα των δημοσίων συμβάσεων, του πλαισίου εθνικών υποδομών ποιότητας και του πλαισίου ίδρυσης, επέκτασης και εκσυγχρονισμού των μεταποιητικών δραστηριοτήτων στην Περιφέρεια Αττικής».
Η Ομοσπονδία μας εκφράζει την έντονη διαφωνία της σχετικά με τη λογική θέσπισης Ειδικών Μητρώων υπαλλήλων, που στο παρόν νομοσχέδιο αναφέρονται ως Επαγγελματίες δημοσίων συμβάσεων, όπως και σε άλλες αντίστοιχες περιπτώσεις, διότι μεταφέρονται κρίσιμες λειτουργίες της Δημόσιας Διοίκησης για τη διενέργεια των διαδικασιών σχεδιασμού, ανάθεσης και εκτέλεσης δημοσίων συμβάσεων σε κλειστές ομάδες υπαλλήλων, το οποίο έρχεται σε αντίθεση με την υφιστάμενη τραγική κατάσταση των υποστελεχωμένων υπηρεσιών του δημοσίου, που έχουμε αναδείξει πολλάκις τα τελευταία χρόνια, όσο και με τα κατοχυρωμένα επαγγελματικά δικαιώματα των μελών μας μηχανικών και μελών του ΤΕΕ.
Αναλυτικότερα, είμαστε αντίθετοι στην πρακτική των Μητρώων, καθώς εκκινώντας σήμερα από τις διαδικασίες των Δημόσιων Συμβάσεων, αύριο η πρακτική αυτή θα επεκταθεί και σε άλλους νευραλγικούς τομείς και ελεγκτικούς μηχανισμούς του δημοσίου, όπως σε Επιβλέψεις έργων και Μελετών, Ελέγχους δόμησης, Περιβάλλοντος, κλπ, αποστερώντας τις δημόσιες Υπηρεσίες από προσωπικό με πολυετή πείρα, που έχει αποκτηθεί όλα αυτά τα προηγούμενα χρόνια.
Άλλωστε, με βάση τα επαγγελματικά δικαιώματα των Διπλωματούχων Μηχανικών, θα έπρεπε όλοι οι μηχανικοί ΠΕ να εγγράφονται στο Μητρώο Δημοσίων Συμβάσεων, ειδικά για τις διαδικασίες που σχετίζονται την ανάθεση και εκτέλεση Συμβάσεων Έργων και Μελετών, από τη στιγμή που διαθέτουν εμπειρία και προϋπηρεσία στις δημόσιες συμβάσεις (όπως για παράδειγμα 2 έτη, που ορίζεται και σήμερα από το ΜηΜΕΔ), με την υποχρέωση της Υπηρεσίας τους να μεριμνά για τη συνεχή επιμόρφωσή τους στο αντικείμενο που εκτελούν. Το έχουμε επισημάνει και άλλες φορές προς όλα τα αρμόδια Υπουργεία, ότι η διαρκής επιμόρφωση των μελών μας είναι ευπρόσδεκτη και απολύτως αναγκαία, προκειμένου να επιτυγχάνεται η διαρκής εκπαίδευση των υπαλλήλων για τα τεχνικά ζητήματα, αλλά και για τις συνεχείς αλλαγές στην πολύπλοκη νομοθεσία των δημοσίων συμβάσεων. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι για να εγγραφεί κάποιος διπλωματούχος Μηχανικός στο Μητρώο αυτό των «ειδικών», που θα ασχολούνται με τις διαδικασίες των δημόσιων συμβάσεων, θα πρέπει να πληροί τα υπερβολικά κριτήρια που αναφέρονται στο προτεινόμενο νομοσχέδιο, όπως να διαθέτει καλή γνώση αγγλικής γλώσσας, πιστοποιητικό πληροφορικής (!), όταν στην μεγάλη πλειοψηφία τους οι μηχανικοί αφιερώνουν πάνω από το 50% του χρόνου τους στη χρήση Η/Υ, αλλά και επιτυχούς παρακολούθησης ειδικών προγραμμάτων και μάλιστα με εξέταση ανά (3) έτη! Με τον τρόπο ελλοχεύει ο κίνδυνος να αποκλειστούν από το μητρώο αυτό Μηχανικοί με τεράστια πείρα, που έχουν υλοποιήσει επιτυχώς αντικείμενο χιλιάδων δημόσιων συμβάσεων έργων και μελετών όλα αυτά τα χρόνια, αλλά και να μην καταστεί δυνατή η ομαλή και δομημένη μεταφορά γνώσης και εμπειρίας από αυτούς, στους νέους συναδέλφους που πιθανόν να στελεχώσουν το νέο αυτό Μητρώο.
Επιπρόσθετα, δεν είμαστε στη λογική της έξτρα αμοιβής, κάθε φόρα που θα δημιουργείται ένα τέτοιο μητρώο, καθώς θεωρούμε ότι η παραγωγή των Δημοσίων Έργων αφορά το σύνολο όλων των Μηχανικών που εμπλέκονται από το στάδιο του προγραμματισμού, σχεδιασμού, υλοπο-ίησης εκτέλεσης, αλλά και επίβλεψης των δημοσίων έργων. Λόγω των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών των ΠΕ Μηχανικών, με πενταετείς σπουδές, επαγγελματικά δικαιώματα, αυξημένες ευθύνες κλπ, θεωρούμε ότι πρέπει να υπάρξουν ουσιαστικές κλαδικές αυξήσεις μέσω κλαδικού μισθολογίου ή επαναφοράς του επιδόματος 7ο/οο και όχι αποσπασματικές αμοιβές (σαν αυτές που προσφέρει το εν λόγω Νομοσχέδιο) ή bonus ανά κατηγορία υπαλλήλων και μητρώων. Το μισθολογικό κίνητρο που δίνεται στους υπαλλήλους του μητρώου, είναι προφανώς πολύ μικρό (έως 50% του ανώτατου ορίου του άρθρου 21 του ν. 4354/2015 περί αμοιβών συλλογικών οργάνων, ή κατά μέγιστο 150 €) και δίχως να ορίζεται σαφήνεια ο τρόπος υπολογισμού και καταβολής αυτού, αλλά και οι υπηρεσιακές υποχρεώσεις που απορρέουν για όσους εγγραφούν στο μητρώο, δεδομένου της υποστελέχωσης των υπηρεσιών και του ήδη μεγάλου φόρτου εργασίας στις Υπηρεσίες τους. Τέλος, η εξαίρεση των ΟΤΑ Α’ βαθμού από τις ευεργετικές διατάξεις για την κινητικότητα, λειτουργεί ως άνιση μεταχείριση των υπαλλήλων, όπως έχουμε επισημάνει και αναδείξει και σε άλλες αντίστοιχες περιπτώσεις.
Για τους παραπάνω λόγους ζητάμε να αποσυρθούν οι εν λόγω διατάξεις και να επανεξε-ταστούν, τουλάχιστον όσον αφορά τους Διπλωματούχους Μηχανικούς.
Μέρος Β’ – Προετοιμασία και ανάθεση δημοσίων συμβάσεων και έννομη προστασία στον τομέα των δημόσιων συμβάσεων
Άρθρο 13 – Εκθέσεις δοκιμών, πιστοποίηση και άλλα αποδεικτικά μέσα – Προσθήκη παρ. 1Α στο άρθρο 56 ν. 4412/2016
Αντιλαμβανόμαστε ότι η υπ’ αρ. 2325/2023 απόφαση του ΣτΕ φέρεται να δημιούργησε προβληματισμό αναφορικά με την συμμετοχή εταιρειών προέλευσης τρίτων χωρών σε δημόσιες συμβάσεις, καθώς ήγειρε εμπορευματικά εμπόδια. Παρόλα αυτά, η συγκεκριμένη πρόβλεψη στο υπό διαβούλευση νομοσχέδιο θα πρέπει οπωσδήποτε να επανεξεταστεί και να επαναδιατυπωθεί, καθώς δεν διασφαλίζεται ο υγιής ανταγωνισμός, αλλά ούτε η δημόσια ασφάλεια και υγεία. Αυτό συμβαίνει καθώς τα κριτήρια διαπίστευσης των φορέων τρίτων χωρών δεν λαμβάνουν επαρκώς (ή και καθόλου) υπόψιν τις όποιες εξιδεικευμένες απαιτήσεις της ελληνικής και κοινοτικής νομοθεσίας. Επιπλέον, δεν είναι μακρινή η εποχή όπου πληθώρα ελληνικών επιχειρήσεων, με έδρα και δραστηριότητα στην Ελλάδα, κατείχαν πιστοποιητικά που έφεραν διαπίστευση από φορέα τρίτης χώρας, γεννώντας το εύλογο ερώτημα για το πως γίνεται να είναι οικονομικότερη η πιστοποίηση μιας τοπικής εταιρείας από φορέα της αλλοδαπής. Εξ ου και είναι ιδιαιτέρως ανησυχητική η τελευταία φράση “ή της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αναγνώρισης του Διεθνούς Φόρουμ Διαπίστευσης (International Accreditation Forum Multirateral Recognition Agreement – IAF MRA)”, καθώς θα έχει ως αποτέλεσμα την συμμετοχή σε δημόσιες συμβάσεις εταιρειών οι οποίες δεν θα φέρουν αξιόπιστη ή/και επαρκώς αξιολογημένη και τεκμηριωμένη πιστοποίηση και διαπίστευση.
Άρθρο 13 – Εκθέσεις δοκιμών, πιστοποίηση και άλλα αποδεικτικά μέσα – Προσθήκη παρ. 1Α στο άρθρο 56 ν. 4412/2016
Αντιλαμβανόμαστε ότι η υπ’ αρ. 2325/2023 απόφαση του ΣτΕ φέρεται να δημιούργησε προβληματισμό αναφορικά με την συμμετοχή εταιρειών προέλευσης τρίτων χωρών σε δημόσιες συμβάσεις, καθώς ήγειρε εμπορευματικά εμπόδια. Παρόλα αυτά, η συγκεκριμένη πρόβλεψη στο υπό διαβούλευση νομοσχέδιο θα πρέπει οπωσδήποτε να επανεξεταστεί και να επαναδιατυπωθεί, καθώς δεν διασφαλίζεται ο υγιής ανταγωνισμός, αλλά ούτε η δημόσια ασφάλεια και υγεία. Αυτό συμβαίνει καθώς τα κριτήρια διαπίστευσης των φορέων τρίτων χωρών δεν λαμβάνουν επαρκώς (ή και καθόλου) υπόψιν τις όποιες εξιδεικευμένες απαιτήσεις της ελληνικής και κοινοτικής νομοθεσίας. Επιπλέον, δεν είναι μακρινή η εποχή όπου πληθώρα ελληνικών επιχειρήσεων, με έδρα και δραστηριότητα στην Ελλάδα, κατείχαν πιστοποιητικά που έφεραν διαπίστευση από φορέα τρίτης χώρας, γεννώντας το εύλογο ερώτημα για το πως γίνεται να είναι οικονομικότερη η πιστοποίηση μιας τοπικής εταιρείας από φορέα της αλλοδαπής. Εξ ου και είναι ιδιαιτέρως ανησυχητική η τελευταία φράση “ή της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αναγνώρισης του Διεθνούς Φόρουμ Διαπίστευσης (International Accreditation Forum Multirateral Recognition Agreement – IAF MRA)”, καθώς θα έχει ως αποτέλεσμα την συμμετοχή σε δημόσιες συμβάσεις εταιρειών οι οποίες δεν θα φέρουν αξιόπιστη ή/και επαρκώς αξιολογημένη και τεκμηριωμένη πιστοποίηση και διαπίστευση.
Τα σχόλια του Σωματείου μας επί του Μέρους Β’ του σχεδίου νόμου είναι τα εξής:
Άρθρο 11: Επί της τροποποίησης της παρ. 1 του άρθρου 36 και της παρ. 7 του άρθρου 258 του ν. 4412/2016, προτείνεται, για λόγους διαφάνειας και νομιμότητας, οι αναθέτουσες αρχές να υποχρεούνται να χρησιμοποιούν το ΕΣΗΔΗΣ σε όλα τα στάδια της διαδικασίας σύναψης δημοσίων συμβάσεων του παρόντος νόμου εκτιμώμενης αξίας ανώτερης του ποσού των δύο χιλιάδων πεντακοσίων (2.500) ευρώ και ανεξαρτήτως διαδικασίας ανάθεσης, δηλαδή σε αντιστοιχία με την παρ. 1 του άρθρου 38 του ν. 4412/2016 για το ΚΗΜΔΗΣ, ώστε να διασφαλίζεται υποχρεωτικά η τήρηση του ηλεκτρονικού φακέλου δημόσιας σύμβασης ανεξαρτήτως διαδικασίας ανάθεσης.
Άρθρο 13: Επί της προτεινόμενης προσθήκης της παρ. 1Α στο άρθρο 56 του ν. 4412/2016, η εν λόγω διάταξη θα πρέπει να αναδιατυπωθεί και να εξειδικεύσει το είδος και το πλήθος των εγγράφων πιστοποίησης που θα συνοδεύουν την τεχνική προσφορά του οικονομικού φορέα, προκειμένου να αποδεικνύεται ότι τα προσφερόμενα προϊόντα είναι πράγματι πιστοποιημένα από φορέα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και σε συμμόρφωση με την Ευρωπαϊκή Νομοθεσία εν γένει και ειδικότερα με τις διατάξεις της περιβαλλοντικής, κοινωνικοασφαλιστικής και εργατικής νομοθεσίας, που έχουν θεσπισθεί με το δίκαιο της Ένωσης (όπως προβλέπεται στο άρθρο 18 της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ).
Άρθρο 24: Πέραν της προτεινόμενης τροποποίησης της παρ. 1 του άρθρου 362 του ν. 4412/2016 και με γνώμονα τη βελτίωση του πλαισίου παροχής έννομης προστασίας καθ’ όλο τον κύκλο ζωής των δημοσίων συμβάσεων, προκειμένου να επιτυγχάνονται ταχύτερες και αποτελεσματικότερες διαδικασίες παροχής έννομης προστασίας, μέσω της αποτροπής της άσκησης παρελκυστικών προδικαστικών και δικαστικών προσφυγών (όπως προβλέπεται στις παρ. β των άρθρων 9 και 10 του σχεδίου νόμου), προτείνεται η προσθήκη ενός ακόμη διακριτού εδαφίου, στο οποίο θα προβλέπεται:
α) Αξιολόγηση της παρελκυστικότητας των προδικαστικών προσφυγών από νομικής άποψης από τα Κλιμάκια της ΕΑΔΗΣΥ και από έλεγχο ουσίας από το Ειδικό Επιστημονικό Προσωπικό της, που του ανατίθεται η παροχή επιστημονικής συνδρομής κατά την εξέταση των προδικαστικών προσφυγών.
β) Δημιουργία Μητρώου Συντακτών Παρελκυστικών Προδικαστικών Προσφυγών, το οποίο θα τηρείται στην ΕΑΔΗΣΥ τηρουμένων των ρυθμίσεων του ν. 4624/2019 (Α’ 137) και του Κανονισμού (ΕΕ) 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 27ης Απριλίου 2016 (L 119) για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Στο εν λόγω Μητρώο θα καταγράφονται τα στοιχεία «όνομα – επώνυμο – ΑΦΜ – λόγος παρελκυστικότητας» των προσφευγόντων και σε αυτό θα έχουν πρόσβαση τα μέλη της ΕΑΔΗΣΥ και το Ειδικό Επιστημονικό Προσωπικό της που είναι επιφορτισμένο με τον έλεγχο ουσίας των προδικαστικών προσφυγών.
γ) Εφόσον διαπιστωθεί παρελκυστικότητα στην άσκηση προδικαστικής προσφυγής, η ΕΑΔΗΣΥ απορρίπτει την προδικαστική προσφυγή με απόφασή της, στην οποία αναγράφεται η ανωτέρω διαπίστωση περί παρελκυστικότητας, ο προσφεύγων εγγράφεται στο ανωτέρω υπό σημείο β’ Μητρώο και υποχρεούται για την άσκηση επόμενης προσφυγής ενώπιον της ΕΑΔΗΣΥ να προβεί σε κατάθεση παραβόλου ύψους ίσου με τη διπλάσια αξία σε σχέση με τα προβλεπόμενα στην παρ. 1 του άρθρου 363 του ν. 4412/2016.
δ) Δημιουργία και δημοσιοποίηση Μητρώου Παρελκυστικών Λόγων από την ΕΑΔΗΣΥ, το οποίο θα επικαιροποιείται και θα αναρτάται στην ιστοσελίδα της, τηρουμένων των ρυθμίσεων του ν. 4624/2019 (Α’ 137) και του Κανονισμού (ΕΕ) 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 27ης Απριλίου 2016 (L 119) για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, για την αποφυγή επανάληψης αυτών των Παρελκυστικών Λόγων από έτερους οικονομικούς φορείς.
Άρθρο 28: Πέραν της προσθήκης παρ. 6 στο άρθρο 367 του ν. 4412/2016 περί διόρθωσης της απόφασης επί της προδικαστικής προσφυγής, προτείνεται η προσθήκη ενός ακόμη διακριτού εδαφίου, σε συμμόρφωση με τις αποφάσεις του Δ’ Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας υπ’ αριθμ. 1210-1211-1212/2024, οι οποίες προβλέπουν σαφώς ότι, σε περίπτωση που η ΕΑΔΗΣΥ, με σύνθεση αποτελούμενη από πρόσωπα που έχουν μόνο την ιδιότητα του νομικού, δεν λάβει από το επιστημονικό της προσωπικό σχετική ειδική έκθεση επί των τεχνικών-επιστημονικών ζητημάτων που ανακύπτουν επί συγκεκριμένης υποθέσεως, η εξέταση των προδικαστικών προσφυγών περιορίζεται σε έλεγχο νομιμότητας των κρίσεων της αναθέτουσας αρχής, ο οποίος περιλαμβάνει τον έλεγχο της ορθής ερμηνείας και εφαρμογής των κρίσιμων διατάξεων της διακήρυξης και της συναφούς κείμενης νομοθεσίας, την επάρκεια της αιτιολογίας σε σχέση με τα στοιχεία του φακέλου των προσφορών και τους όρους της διακήρυξης και την εξέταση ισχυρισμών περί εκφοράς κρίσεων κατά πλάνη περί τα πράγματα από την αναθέτουσα αρχή. Στην ανωτέρω, δηλαδή, περίπτωση η εξέταση των προδικαστικών προσφυγών από την ΕΑΔΗΣΥ (με σύνθεση από πρόσωπα που έχουν μόνο την ιδιότητα του νομικού) δεν δύναται να επεκταθεί στην έρευνα αμιγώς τεχνικών- επιστημονικών ζητημάτων και, συνακόλουθα, στην εκφορά ουσιαστικών τεχνικών-επιστημονικών κρίσεων καθ’ υποκατάσταση της αναθέτουσας αρχής.
Άρθρο 32: Μεταβατικές διατάξεις / Άρθρο 33 Καταργούμενες διατάξεις: Το άρθρο 58 του ν. 5043/2023, που αφορά και στην ΕΑΔΗΣΥ, ορίζει, μεταξύ άλλων, ότι το προσωπικό της Αρχής, που δύναται να είναι αποσπασμένο, δεν δύναται να υπερβαίνει το πέντε τοις εκατό (5%) του συνόλου των οργανικών θέσεων της Αρχής. Η πρόβλεψη αυτή λειτουργεί και ως αντικίνητρο για την προσέλκυση νέου προσωπικού στην Αρχή είτε μέσω μετάταξης είτε μέσω νέων προσλήψεων. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι από την ψήφιση της ως άνω διάταξης, σε διάστημα δηλαδή άνω των δύο ετών, έχει πραγματοποιηθεί μόνο μία (1) μετάταξη υπαλλήλου προς την ΕΑΔΗΣΥ. Περαιτέρω, η πρόβλεψη αυτή αντίκειται στην αρχή της ίσης μεταχείρισης σε σχέση με τις διατάξεις που ισχύουν για τους φορείς εν γένει του δημοσίου τομέα, σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 4 του ν. 4440/2016, που ορίζει ότι για τη διενέργεια μετάταξης ή απόσπασης το ποσοστό κάλυψης των θέσεων στον φορέα προέλευσης του κλάδου στον οποίο ανήκει ο υπάλληλος, κατά την καταληκτική ημερομηνία υποβολής των αιτήσεων για τη διαδικασία επιλογής, καθώς και κατά τον χρόνο έκδοσης της απόφασης, πρέπει να ανέρχεται σε ποσοστό τουλάχιστον εξήντα πέντε τοις εκατό (65%) επί του συνόλου των οργανικών θέσεων του εν λόγω κλάδου, στο οποίο ποσοστό δεν συμπεριλαμβάνονται υπάλληλοι, οι οποίοι απουσιάζουν με μακροχρόνια άδεια, όπως ιδίως, άνευ αποδοχών, υπηρεσιακής εκπαίδευσης ή είναι αποσπασμένοι σε άλλον φορέα. Συνεπώς, η πρόβλεψη απαίτησης στελέχωσης σε ποσοστό 95% επί του συνόλου των οργανικών θέσεων της Αρχής, έναντι του ποσοστού 65% επί του συνόλου των οργανικών θέσεων του εκάστοτε κλάδου, θα πρέπει να αποκατασταθεί.
Τέλος, επί του Κεφαλαίου Γ’ του Μέρους Β’ του προτεινόμενου σχεδίου νόμου, με τις προς ψήφιση ρυθμίσεις για την έννομη προστασία στον τομέα των Δημοσίων Συμβάσεων, δημιουργείται σύγχυση σε ό,τι αφορά την τήρηση των ειδικότερων αρχών και των τεχνικών καλής νομοθέτησης, μέσω της ενδεχόμενης επικάλυψης αρμοδιοτήτων ή και συναρμοδιότητας μεταξύ του επισπεύδοντος Υπουργείου Ανάπτυξης και του Υπουργείου Δικαιοσύνης, που είναι το καθ’ ύλην αρμόδιο για την διοικητική υποστήριξη της ΕΑΔΗΣΥ.
ΚΟΙΝΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΩΝ ΕΡΓΟΛΗΠΤΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΣΕΩΝ (ΑΛΦΑΒΗΤΙΚΑ) ΠΕΔΜΕΔΕ-ΠΕΣΕΔΕ-ΣΑΤΕ ΜΕ ΘΕΜΑ ΤΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΤΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ ΤΟΥ Β ΜΕΡΟΥΣ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΝΟΜΟΥ
Κύριοι,
Με μεγάλη έκπληξη διαβάσαμε τις προβλέψεις του Β Μέρους του υπό διαβούλευση νομοσχεδίου αρμοδιότητας του Υπουργείου σας, και διαπιστώσαμε την πρόθεση σημαντικών -δυσμενών- επεμβάσεών σας επί υφιστάμενων προβλέψεων στον τομέα της έννομης προστασίας των Δημοσίων Συμβάσεων, χωρίς να έχει προηγηθεί – έστω και μία στοιχειώδης – ενημέρωση των εκπροσώπων των οικονομικών φορέων που εκτελούν τις δημόσιες συμβάσεις έργων στην χώρα, τομέας που, κατά τεκμήριο, απορροφά το μεγαλύτερο ποσοστό των δημοσίων επενδυτικών δαπανών.
Περαιτέρω, ιδιαίτερα δυσάρεστη εντύπωση προκαλεί η συνολική προσέγγιση που υιοθετείτε και προτείνετε για τη διαδικασία προσφυγής ενώπιον του αρμόδιου δικαστηρίου κατά αποφάσεων της ΕΑΔΗΣΥ αφού οι προτάσεις τροποποιήσεων τείνουν ενδεχομένως να καταστήσουν ανέλεγκτες τις παρανομίες, φωτογραφικούς όρους, απευθείας αναθέσεις σε δημόσια έργα, προμήθειες και υπηρεσίες που κάνουν οι Δημόσιες Αρχές και τις οποίες οι Εργοληπτικές Οργανώσεις μας έχουν κατ’ επανάληψη αναδείξει με την αλληλογραφία τους.
Συγκεκριμένα επισημαίνουμε -κατ’ ελάχιστο – τα ακόλουθα αναφορικά με τα άρθρα 23 και 30 του υπό διαβούλευση νομοσχεδίου:
1. Μείωση προθεσμίας προσβολής της διακήρυξης
Στο άρθρο 23 «Προθεσμία για την άσκηση προδικαστικής προσφυγής» προβλέπεται τροποποίηση άρθρου 361 ν. 4412/2016 σύμφωνα με την οποία η προθεσμία προσβολής της διακήρυξης περικόπτεται σε 15 ημέρες από τη δημοσίευση (αντί για 25 ημέρες που είναι στην πράξη σήμερα).
Η ρύθμιση αυτή θα έχει ως αποτέλεσμα πάρα πολλές διακηρύξεις με παράνομους, φωτογραφικούς όρους να προχωρούν χωρίς να υπάρχουν ικανά χρονικά περιθώρια για την προβολή τους.
2. Υπερβολική αύξηση παραβόλου (άρθρο 30) – Αντικίνητρο προσφυγής
Η προτεινόμενη αύξηση του παραβόλου από 0,1% σε 0,5% της εκτιμώμενης αξίας της σύμβασης, με κατώτατο όριο τα 1.500 ευρώ (από 500) και ανώτατο τα 50.000 ευρώ (από 5.000), συνιστά πενταπλασιασμό έως δεκαπλασιασμό του κόστους δικαστικής προστασίας.
Οφείλουμε να θυμίσουμε ότι το παράβολο των €50.000 παλαιότερα είχε κριθεί ως αντισυνταγματικό με την ΕπΑν ΣτΕ 136/2013, που είχε εκδοθεί επί πιλοτικής δίκης. Προφανώς με την τροποποίηση που προτείνετε σήμερα, κατά μείζονα λόγο, είναι αντισυνταγματικό, αφού το υπερβολικό παράβολο για την άσκηση της αιτήσεως ακυρώσεως προστίθεται στο παράβολο της προδικαστικής προσφυγής ενώπιον της ΕΑΔΗΣΥ που τότε δεν υπήρχε.
Η ρύθμιση αυτή:
• Αντιβαίνει στην αρχή της αναλογικότητας και του σεβασμού της αρχής της πρόσβασης στη δικαιοσύνη (άρθρο 20 Συντ. και άρθρο 6 ΕΣΔΑ),
• Παραβιάζει τις δικονομικές ενωσιακές Οδηγίες περί δημοσίων συμβάσεων, οι οποίες επιτάσσουν την παροχή αποτελεσματικής δικαστικής προστασίας κατά το στάδιο που προηγείται της σύναψης μιας δημόσιας σύμβασης (έργου, υπηρεσίας, προμήθειας). Η παραβίαση αυτής της ενωσιακής επιταγής ενδέχεται να προκαλέσει σοβαρά κωλύματα κατά την ανάθεση των δημοσίων συμβάσεων και την εκταμίευση των ενωσιακών κονδυλίων.
• Καθιστά υπερβολικά ακριβή την δικαστική προστασία και λειτουργεί αποτρεπτικά για μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ), που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της οικονομίας και τις οποίες τόσο οι πολιτικές της ΕΕ όσο και αυτές της κυβέρνησης φιλοδοξούν να στηρίξουν,
• Δημιουργεί ανισότητες μεταξύ φορέων, καθώς προνομιακή παραμένει η θέση των οικονομικά ισχυρότερων.
3. Απαράδεκτο λόγω μη κοινοποίησης εντός 2 ημερών (άρθρο 30) – Δικονομικός φορμαλισμός
Η πρόβλεψη ότι η αίτηση ακύρωσης απορρίπτεται ως απαράδεκτη αν δεν κοινοποιηθεί εντός 2 ημερών από την έκδοση της σχετικής πράξης του δικαστηρίου δημιουργεί:
• Παγίδες τυπικότητας, σε βάρος της ουσίας της προσφυγής,
• Αυξημένο διοικητικό και οικονομικό βάρος στους διαδίκους για άμεση εκπλήρωση των διατυπώσεων, ακόμα και για λόγους που δεν ελέγχουν (π.χ. καθυστερήσεις κοινοποιήσεων ή φορτωμένο πρόγραμμα γραμματειών),
• Κίνδυνο στέρησης του δικαιώματος δικαστικής κρίσης για λόγους μη ουσιαστικούς.
4. Κίνδυνος επιπλέον επιβαρύνσεων έως 2% της αξίας (άρθρο 30) – Πιθανότητα κατάχρησης εκ μέρους των Δικαστηρίων
Το Δικαστήριο μπορεί πλέον να πολλαπλασιάζει το συνολικό παράβολο έως 2% της εκτιμώμενης αξίας της σύμβασης, σε περιπτώσεις που κρίνει μια αίτηση «προδήλως απαράδεκτη ή αβάσιμη».
Η ρύθμιση αυτή:
• Εισάγει οικονομική ποινή και δημιουργεί φόβο αποτροπής ακόμα και για αιτούντες με σοβαρούς λόγους,
• Δημιουργεί ανασφάλεια δικαίου καθώς τα όρια μεταξύ απόρριψης ως αβάσιμης και πρόδηλης αβασιμότητας, είναι πλέον δυσδιάκριτα και αμφίσημα
• Δεν προβλέπει κριτήρια αντικειμενικά ή εξατομικευμένη αιτιολόγηση για τον πολλαπλασιασμό του κόστους, με συνέπεια τον κίνδυνο αυθαιρεσίας.
5. Συνταγματικές επιφυλάξεις για το άρθρο 30.
Η νέα μορφή για το άρθρο 30 εγείρει σοβαρά ζητήματα συνταγματικότητας, καθώς περιορίζει υπέρμετρα το δικαίωμα αποτελεσματικής δικαστικής προστασίας (άρθρο 20 Συντ.) και θίγει τις αρχές της αναλογικότητας, της ίσης μεταχείρισης και της ασφάλειας δικαίου.
Κύριοι,
Στην Ανάλυση Συνεπειών του Σχεδίου Νόμου (ΑΣΣΝ)
– τίθεται ως στόχος η ενίσχυση της αποτελεσματικότητας του τομέα των δημοσίων συμβάσεων στην Ελλάδα και η βελτίωση του πλαισίου παροχής έννομης προστασίας καθ’ όλο τον κύκλο ζωής των δημοσίων συμβάσεων καθότι καταγράφεται ως προβληματική η υστέρηση της αποτελεσματικότητάς του παρόλες τις σημαντικές ρυθμιστικές αλλαγές που έχουν επέλθει τα τελευταία χρόνια,
– δηλώνεται ότι επιδιώκεται η αποτροπή της άσκησης παρελκυστικών προδικαστικών και δικαστικών προσφυγών στο πεδίο των δημοσίων συμβάσεων, ούτως ώστε η έννομη προστασία στο εν λόγω πεδίο να παρέχεται με όρους ταχύτητας και αποτελεσματικότητας.
Με αυτή την δηλωμένη στόχευση – στην οποία προφανώς συμφωνούμε όλοι οι εμπλεκόμενοι στον τομέα παραγωγής δημοσίων συμβάσεων – θα πρέπει άμεσα να αποσύρετε όλα τα προβληματικά σημεία που αναδείχθηκαν ανωτέρω και – σε συνεργασία με τους φορείς εκπροσώπησης της αγοράς των δημοσίων συμβάσεων και δη με τους φορείς εκπροσώπησης της αγοράς των δημοσίων συμβάσεων έργων – να επανασχεδιάσετε με τέτοιο τρόπο τις προτεινόμενες διατάξεις ώστε πράγματι να εξυπηρετούν τους στόχους που θέτετε και όχι να αντιβαίνουν στις Ενωσιακές Οδηγίες περί αποτελεσματικής δικαστικής προστασίας και κυρίως να ακυρώνουν τον ίδιο τον σκοπό της προδικαστικής και δικαστικής προστασίας που είναι η διαφάνεια και η αναζήτηση του ορθού και όχι η δημιουργία εμποδίων και αποτρεπτικών αντικινήτρων.
Θεωρούμε ότι είναι ευνόητο σε όλους ότι η έννοια της αποτελεσματικότητας που υιοθετείτε στην επιχειρηματολογία της ΑΣΣΝ δεν εξαντλείται στην χρονική διάρκεια μίας εκτελούμενης δημόσιας σύμβασης αλλά κυρίως αφορά στην βέλτιστη αξιοποίηση των δημοσιονομικών δαπανών που δεσμεύονται σε αυτήν. Και υπό αυτό το πλαίσιο εάν επιμείνετε στις σχετικές διατάξεις του προτεινόμενου νομοσχεδίου θα οδηγηθούμε με βεβαιότητα σε εκτίναξη του κόστους υλοποίησης των δημοσίων συμβάσεων που χρηματοδοτούνται τόσο από εθνικούς πόρους όσο και από ενωσιακά κονδύλια του ΕΣΠΑ και του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας καθώς ανέλεγκτοι φωτογραφικοί όροι θα ενσωματώνονται χωρίς φόβο ενδεχομένως στις διακηρύξεις καθιστώντας μηδενικές τις πιθανότητες ανάπτυξης ανταγωνισμού στη διαγωνιστική διαδικασία.
ΟΙ ΕΡΓΟΛΗΠΤΙΚΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ (ΑΛΦΑΒΗΤΙΚΑ)
ΠΕΔΜΕΔΕ – ΠΕΣΕΔΕ – ΣΑΤΕ
Για το άρθρο 19 (προσθήκη του άρθρου 202Α Κυρώσεις ήσσονος αξίας – Προσθήκη άρθρου 202Α στον ν. 4412/2016),
Κατά την άποψη της γραφούσης, η ρύθμιση κινείται προς την σωστή κατεύθυνση δεδομένης της ανασφάλειας δικαίου που δημιουργείται σχετικά με την ορθή υποβολή του EEEΣ και της διαφορετικής αντιμετώπισης των αναθετουσών αρχών σε σχετικά ζητήματα εκτίμησης των πραγματικών περιστατικών που μπορούν να οδηγήσουν στον αποκλεισμό ενός υποψήφιου οικονομικού φορέα. Προς βελτίωση της ρύθμισης προστίθενται τρία σημεία:
1. Καθίσταται αναγκαίο να συμπεριληφθούν στην αρχή της παραγράφου και οι παρ. 3 και παρ.4α του άρθρου 219 για τις περιπτώσεις δηλαδή παραλαβής των παρεχόμενων υπηρεσιών ή παραδοτέων, με έκπτωση επί της συμβατικής αξίας, χωρίς την επιβολή ποινικών ρητρών, δεδομένου ότι η περίπτωση αυτή έχει ακόμα μικρότερη απαξία και από τις περιπτώσεις των άρθρων 207 και 218 (σχετ. σκ. 13 απόφαση 1754/2023 ΕΑΔΗΣΥ για την έννοια των «παρόμοιων κυρώσεων» και την συμπλήρωση του ΕΕΕΣ).
2. Η εξάρτηση της δήλωσης ή μη στο ΕΕΕΣ από την προηγούμενη καταβολή του ποσού μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα κατά την εφαρμογή της. Η προϋπόθεση καταβολής του ποσού συγκρούεται με το άρθρο 218 παρ.3 (που ορίζει ότι το ποσό των ποινικών ρητρών αφαιρείται/συμψηφίζεται από/με την αμοιβή του αναδόχου, οποτεδήποτε δηλαδή αυτή ορίζεται συμβατικά) αλλά και με το άρθρο 205 (που ορίζει ότι αν ασκηθεί εμπρόθεσμα προσφυγή από τον Ανάδοχο κατά των αποφάσεων που επιβάλλουν σε βάρος του κυρώσεις, αυτές αναστέλλονται). Περαιτέρω με την συγκεκριμένη διατύπωση, δεν καθίσταται σαφές αν ο ανάδοχος υποχρεούται αρχικά σε δήλωση, αν τυχόν του επιβληθεί σχετική κύρωση (ή αν την έχει αμφισβητήσει ασκώντας την προσφυγή του αρ. 205) αλλά παύει να υποχρεούται σε αυτήν αν τελικώς καταβάλει (ή συμψηφιστεί) το ποσό της κύρωσης. Ενδεχομένως θα μπορούσε να αντικατασταθεί με την προϋπόθεση της μη κήρυξης του αναδόχου ως έκπτωτου, δεδομένου ότι το χρονικό σημείο υποχρέωσης δήλωσης στην περίπτωση αυτή είναι σαφές (δηλαδή «κυρώσεις των άρθρων 207 και 218, συνολικού ύψους που δεν ξεπερνά τη μισή εκατοστιαία μονάδα (0,5%) επί της εκτιμώμενης αξίας της σύμβασης, σε κάθε διαδικασία ανάθεσης σύμβασης, οι οποίες έχουν επιβληθεί σε οικονομικό φορέα για την πλημμελή εκτέλεση ουσιώδους απαίτησης στο πλαίσιο εκτέλεσης δημόσιας σύμβασης, δεν λαμβάνονται υπόψη για την εφαρμογή της περ. στ΄ της παρ. 4 του άρθρου 73, εφόσον ο οικονομικός φορέας δεν έχει κηρυχθεί έκπτωτος από την εκάστοτε σύμβαση).
3. Θα μπορούσε να προστεθεί ότι οι ανωτέρω κυρώσεις δεν λαμβάνονται υπόψη ούτε για την εφαρμογή της περ. θ’. Η έννοια του σοβαρού επαγγελματικού παραπτώματος ως αόριστη νομική έννοια δεν έχει εξειδικευτεί επαρκώς (εντός ελαχίστων περιπτώσεων π.χ. αρ. 18 παρ. 5 του ν. 4412/2016), διαπλάθεται δε κυρίως νομολογιακά, με αποτέλεσμα να ελλοχεύει ο κίνδυνος να θεωρηθεί από τις εκάστοτε αναθέτουσες αρχές (που απολαμβάνουν ευρεία διακριτική ευχέρεια) ότι οι ανωτέρω κυρώσεις ήσσονος αξίας πρέπει να δηλώνονται σε άλλο πεδίο του ΕΕΕΣ, δημιουργώντας περαιτέρω ανασφάλεια δικαίου (για την προβληματική των δύο λόγων αποκλεισμού σχετ. σκ. 17-20 ΕΑΔΗΣΥ Σ957/1022).
Για το άρθρο 30,
Η αύξηση του ποσού του παραβόλου πιθανόν αποσκοπεί στην αποτροπή της άσκησης απερίσκεπτων ενδίκων βοηθημάτων προς το συμφέρον του δημοσίου. Ο νομοθέτης βέβαια έχει ήδη προβλέψει στο τελευταίο εδάφιο της παρ. 5 αποτρεπτική κύρωση για την άσκηση προδήλως αβάσιμων αιτήσεων προς το συμφέρον του δημοσίου. Επομένως η σημαντική αύξηση του ποσού του παράβολου σε συνδυασμό και με την δυνατότητα του Δικαστηρίου να απαγγείλει τον πολλαπλασιασμό του συνολικού παράβολου επί προφανώς απαράδεκτης ή αβάσιμης αίτησης, εγείρει προβληματισμούς τόσο ως προς την αναλογικότητα του μέτρου όσο και εν γένει περί της συμβατότητάς του με τις διατάξεις των άρθρων 20 παρ. 1 του Συντάγματος και 6 της ΕΣΔΑ.
Άρθρο 19 Κυρώσεις ήσσονος αξίας – Προσθήκη άρθρου 202Α στον ν. 4412/2016:
Η ρύθμιση του άρθρου 202Α κινείται στη σωστή κατεύθυνση. Πλην όμως, περιορίζεται μόνο σε κυρώσεις κατά την εκτέλεση συμβάσεων, βάσει των άρθρων 207 και 218 και δεν καλύπτει παραβάσεις που επισύρουν διοικητικές κυρώσεις εργατικής, περιβαλλοντικής ή κοινωνικής φύσεως, οι οποίες, αν και ήσσονος αντικειμενικής σημασίας (χαμηλό χρηματικό ποσό, μεμονωμένο περιστατικό, αποκατάσταση), υποχρεώνουν τους οικονομικούς φορείς σε σχετική δήλωση στο ΕΕΕΣ, επιβαρύνοντας το σύστημα με αχρείαστο διοικητικό βάρος και δημιουργώντας αβεβαιότητα δικαίου.
Προτείνεται η προσθήκη πρόβλεψης στο άρθρο 202Α, ώστε:
α) να προσδιοριστεί με σαφήνεια τι συνιστά «κύρωση ήσσονος αξίας ή σημασίας», ακόμα και όταν δεν αφορά αποκλειστικά την εκτέλεση σύμβασης,
β) να διευρυνθεί το πεδίο μη υποχρεωτικής δήλωσης στο ΕΕΕΣ, υπό αντικειμενικά κριτήρια (ύψος κύρωσης, μη επανάληψη, πλήρης αποκατάσταση),
γ) να προβλεφθεί η δυνατότητα χαρακτηρισμού των σχετικών δηλώσεων στο ΕΕΕΣ ως εμπιστευτικών από τον οικονομικό φορέα (σύμφωνα με το άρθρο 21 του ν. 4412/2016), ώστε να προστατεύονται οι ευαίσθητες επιχειρηματικές πληροφορίες από αθέμιτη αξιοποίηση, χωρίς να περιορίζεται η δυνατότητα ελέγχου από την αναθέτουσα αρχή.
Η πρόταση αυτή εδράζεται στην αρχή της αναλογικότητας του άρθρου 18 παρ. 1 του Ν. 4412/2016 και αποσκοπεί στην ενίσχυση της νομικής βεβαιότητας, στη μείωση αδικαιολόγητων αποκλεισμών οικονομικών φορέων και στην τυποποίηση των ελέγχων από τις αναθέτουσες αρχές.
ΕΠΙ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 14
Όσον αφορά το άρθρο 14 του σχεδίου νόμου, περί τροποποίησης του αρ. 73 του ν.4412/16 με την προσθήκη παραγράφου 12, χρήσιμο θα ήταν αναδιαμορφωθεί λαμβάνοντας υπ’ όψιν τη διαδικασία σύναψης σύμβασης και όχι χρηματικά όρια.
Επί παραδείγματι: «Για δημόσιες συμβάσεις που διενεργούνται με τη διαδικασία της απ’ ευθείας ανάθεσης, βάσει των άρθρων 118 και 328, ευρώ εφαρμόζονται μόνο οι παρ. 1, 2, 2Α και 3».
Επίσης, χρήσιμο θα ήταν όπου γίνεται αναφορά στον 4412/2016 για χρηματικό όριο 2.500€ να αντικατασταθεί με αναφορά στις συμβάσεις «ήσσονος αξίας» (π.χ. άρθρο 38 παρ. 1, αρ. 73 παρ. 11, αρ. 80 παρ. 9, αρ. 109Α παρ. 3, αρ. 118 παρ. 3, αρ. 120 παρ. 3α, αρ. 328 παρ. 4, αρ. 330 παρ. 3α), καθώς, η, σε επιμέρους σημεία του νόμου, αναφορά ότι «για την εκτιμώμενη αξία της σύμβασης λαμβάνεται υπόψη το άρθρο 6, περί μεθόδων υπολογισμού της εκτιμώμενης αξίας της σύμβασης», δυστυχώς δεν γίνεται αντιληπτή από μεγάλο μέρος των υπαλλήλων των αναθετουσών αρχών.
Για το άρθρο 24: Το όριο των 25 σελίδων της προσφυγής είναι υπερβολικά μικρό αν ληφθεί υπόψη ο μεγάλος αριθμός οικονομικών φορέων που συμμετέχουν σε διαγωνιστικές διαδικασίες για τους οποίους προβάλλονται λόγοι απόρριψης με την προσφυγή. Η αντίστοιχη ρύθμιση του πδ 18/1989 ως προς την ακυρωτική διαδικασία, αφορά ακυρωτικό έλεγχο και όχι ουσιαστικό έλεγχο, και άρα η έκταση των 25 σελίδων σπανίως είναι επαρκής. Τα στελέχη της ΕΑΔΗΣΥ μπορούν να διακρίνουν τις καταχρηστικά εκτενείς προσφυγές και συνεπώς να επιβάλλουν ποινές σε αυτές τις περιπτώσεις. Επομένως, προτείνεται η απάλειψη της συγκεκριμένης ρύθμισης, άλλως η αύξηση του αριθμού των σελίδων τουλάχιστον στο διπλάσιο (50).
Για το άρθρο 29: Η αναστολή προθεσμιών του άρθρου 367Α πρέπει να περιλαμβάνει για λόγους ισότιμης μεταχείρισης Διοίκησης-διοικουμένων και την προθεσμία του άρθρου 361 ν. 4412/2016, περί της άσκησης προδικαστικής προσφυγής. Η αναστολή των προθεσμιών το διάστημα 5 με 20 Αυγούστου υπέρ της ΕΑΔΗΣΥ είναι θετικό μέτρο και πρέπει να επεκταθεί εν όψει της αρχής της ισότητας και υπέρ των διοικουμένων-οικονομικών φορέων που επιθυμούν την άσκηση προδικαστικής προσφυγής.
Για το άρθρο 30: Η προτεινόμενη αύξηση του παραβόλου περιορίζει αδικαιολόγητα τον αριθμό των οικονομικών φορέων που μπορούν να προσφύγουν δικαστικά στο πλαίσιο διαδικασίας ανάθεσης δημόσιας σύμβασης προσβάλλοντας το δικαίωμα αποτελεσματικής δικαστικής προστασίας (άρθρο 20 Συντ) και τις σαφείς οδηγίες της ΕΕ για άνοιγμα του ανταγωνισμού και ενίσχυση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Η αύξηση του αναλογικού παραβόλου σε ποσοστό πενταπλάσιο (από 0,1% σε 0,5% της εκτιμώμενης αξίας της σύμβασης), με ταυτόχρονο τριπλασιασμό του κατώτατου ορίου στα 1.500 ευρώ (από 500) και δεκαπλασιασμό του ανώτατου ορίου στα 50.000 ευρώ (από 5.000) αντιβαίνουν στην αρχή της αναλογικότητας και τον σεβασμό της αρχής της πρόσβασης στη δικαιοσύνη (άρθρο 20 Συντ. και άρθρο 6 ΕΣΔΑ) σε βάρος των μικρομεσαίων επιχειρήσεων που επιδιώκουν συμμετοχή σε δημόσιες διαγωνιστικές διαδικασίες. Το προτεινόμενο μέγεθος παραβόλου υπερακοντίζει το σκοπό της επιβολής του και καθιστά υπερμέτρως δυσχερή την άσκηση του ενδίκου μέσου (πρβλ. Σ.τ.Ε. Ολομ. 647/2004). Η προτεινόμενη ρύθμιση αύξησης του αναλογικού παραβόλου, αν διατηρηθεί, θα είναι αντισυνταγματική, γι’ αυτό προτείνεται η διατήρηση του ποσοστού παραβόλου και των ανώτατων και κατώτατων ορίων στο υφιστάμενο ύψος.
Επίσης, η τόσο στενή προθεσμία μόλις 2 ημερών από την κατάθεση για τη διενέργεια των επιδόσεων ομοίως θέτει προσκόμματα στην αποτελεσματική δικαστική προστασία και οδηγεί σε απόρριψη πολλών αιτήσεων ακύρωσης ως απαράδκετων. Δεδομένου ότι οι εταιρίες στις οποίες πρέπει να γίνουν οι επιδόσεις εδρεύουν σε όλη την Ελλάδα ή το εξωτερικό πρέπει να επεκταθεί η προθεσμία τουλάχιστν σε 5 ημέρες αντί για 2. Άλλωστε, τούτο δεν θα έχει ως αποτέλεσμα τη μετάθεση των δικασίμων και τυχόν καθυστέρηση, διότι η προθεσμία θα παραμείνει μικρή
Ως προς το άρθρο 30 για την πρόβλεψη παραβόλου για την αίτηση ακύρωσης ύψους 0,5% και μέχρι 50.000 ευρώ σημειώνονται τα εξής: Ήδη προβλέπεται υψηλότατο παράβολο ενώπιον της ΕΑΔΗΣΥ. Η πρόβλεψη ιλλιγγιώδους παραβόλου για την αίτηση ακύρωσης δεν αντισταθμίζεται έστω από την ποιότητα των δικαστικών αποφάσεων που εκδίδονται στις εν λόγω υποθέσεις. Η ποιότητα είναι εξαιρετικά χαμηλή, ιδίως σε επαρχιακά ΔΕφετεία, καθόσον απουσιάζει η ύπαρξη εξειδικευμένων τμημάτων με το αντικείμενο, η επιμόρφωση των Εφετών στο αντικείμενο, και στη συντριπτική πλειοψηφία δεν τηρούνται ΠΟΤΕ οι προθεσμίες έκδοσης αποφάσεων, αλλά αντιθέτως οι εν λόγω υποθέσεις ακολουθούν την τύχη των υπολοίπων υποθέσεων. Έλεγχος για τα ανωτέρω και την τήρηση των προθεσμιών δεν υπάρχει. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι το 2025 το ΔΕφΙωαννίνων εκδίδει αποφάσεις για τον 4412 που είναι εκκρεμείς από το 2023. Ένα τμήμα του Διοικ Εφετ.Θεσσαλονίκης εκδίδει κατά 90% απορριπτικές αποφάσεις στο αντικείμενο του 4412 αντιγράφοντας σταθερά το σκεπτικό των αποφάσεων της ΕΑΔΗΣΥ, ενώ πρόσφατα στο ΔιοικΕφΠατρών καταργήθηκε δίκη του 4412 επειδή η Αναθέτουσα Αρχή εξέδωσε απόφαση συμμόρφωσης προς την απόφαση της ΕΑΔΗΣΥ, με αποτέλεσμα κατά την κρίση του σχηματισμού η δίκη της ακύρωσης της απόφασης της ΕΑΔΗΣΥ να κριθεί ότι δεν έχει αντικείμενο, ενώ το ίδιο δικαστήριο απέρριψε αίτηση ακύρωσης διαγωνιζομένου επειδή δεν είχε ασκήσει παρέμβαση στην ΕΑΔΗΣΥ! Χωρίς τη λήψη γενναίων μέτρων για την αναβάθμιση της ποιότητας του έργου των Διοικητικών Εφετείων, η επιβολή ιλλιγιώδους παραβόλου καταλήγει να έχει μόνο εισπρακτικό χαρακτήρα και πρωτίστως αποτρεπτικό για την επιδίωξη έννομης προστασίας στο πεδίο των συμβάσεων. Εάν αυτές είναι οι επιδιώξεις των συντακτών, αντιλαμβανόμενοι έτσι τη διαφάνεια στο χώρο των δημοσίων συμβάσεων, τότε η συγκεκριμένη διάταξη είναι σε τελείως λάθος κατεύθυνση. Υπενθυμίζω ότι η ρύθμιση του 3886/2010 που προέβλεπε αντίστοιχο παράβολο είχε κριθεί συνταγματική με το δεδομένο ότι επιβαλλόταν παράβολο σε ένα στάδιο, σε συνδυασμό με τις τότε τρέχουσες συνθήκες. Στην παρούσα περίπτωση προβλέπονται υψηλότατα παράβολα σε δύο στάδια (ΕΑΔΗΣΥ και Δικαστήριο) με αποτέλεσμα το άθροισμα και των δύο παραβόλων να είναι εξαιρετικά υψηλό και να τίθεται εκ νέου ζήτημα συνταγματικότητας λόγω του ύψους του.
Ως προς το άρθρο 24 και την πρόβλεψη για όριο 25 σελίδων της προσφυγής παρατηρείται ότι η προδικαστική προσφυγή συνιστά διοικητική προσφυγή με την οποία εκκαθαρίζονται οι διαφωνίες πλείστων ενοποιημένων σταδίων μιας διαγωνιστικής διαδικασίας, με πολλούς συμμετέχοντες κάθε φορά, πολλούς υπολογισμούς ή στοιχεία που παρατίθενται προς τεκμηρίωση και επαρκή απόδειξη των λόγων της προσφυγής. Η έκταση των 25 σελίδων, με μόνη εξαίρεση τις τεχνικές προδιαγραφές, είναι εξαιρετικά μικρή. Οι προσφεύγοντες θα δυσκολεύονται να αναπτύξουν τους ουσιαστικούς ισχυρισμούς επί πλείστων ζητημάτων που σχετίζονται με τις προσφορές πολλών συμμετεχόντων. Σημειώνεται ότι η αντίστοιχη ρύθμιση του πδ 18/1989 ως προς την ακυρωτική διαδικασία, αφορά ακυρωτικό έλεγχο και όχι ουσιαστικό έλεγχο, όπως στην υπό κρίση περίπτωση. υποτίθεται ότι σκοπός της διαδικασίας αυτής είναι η διαφάνεια και η αναζήτηση του ορθού και όχι το να εμποδίζονται οι προσφεύγοντες να αναλύσουν και να εξηγήσουν τους ισχυρισμούς τους, λαμβανομένου υπόψη ότι δεν προβλέπονται καν πρόσθετοι λόγοι. Σημειωτέον δε ότι η έκταση των 25 σελ. προϋποθέτει εξαιρετικά αφαιρετική διαδικασία για όποιον συντάσσει την προσφυγή ώστε αυτή να είναι πλήρης, η οποία δεν νοείται ως δυνατή εντός του 10ημέρου της προθεσμίας άσκησης. Επίσης, η πρόσβαση στην ΕΑΔΗΣΥ λόγω καταβολής υψηλότατου παραβόλου έχει καταλήξει να είναι εξαιρετικά πολυτελής και δαπανηρή και συνεπώς δεν νοείται να τίθενται εμπόδια στους προσφεύγοντες που σχετίζονται με την έκταση των λόγων και των ισχυρισμών τους, αφού ως αντιστάθμισμα καταβάλλεται τόσο υψηλό παράβολο που δεν υφίσταται σε καμία άλλη διοικητική διαδικασία. Τα στελέχη της ΕΑΔΗΣΥ είναι εξαιρετικά έμπειρα για να μπορούν να διακρίνουν τις καταχρηστικά εκτενείς προσφυγές και συνεπώς να επιβάλλουν ποινές σε αυτές τις περιπτώσεις. Επομένως, προτείνεται μόνη η εκ των υστέρων επιβολή ποινής και όχι η προληπτική περικοπή της έκτασης των σελίδων της προσφυγής.
Όσον αφορά το άρθρο 14 του σχεδίου νόμου και την τροποποίηση του άρ. 73 του ν.4412/16 με την προσθήκη της παραγράφου 12, καλό είναι να τροποποιηθεί και η παρ. 11 του αρ.73 του ν.4412/16 ή η παρ. 11 του άρ. 80 του ν.4412/16, ώστε να συμβαδίζουν μεταξύ τους και όχι η μία να αναφέρει τις συμβάσεις ήσσονος αξίας και η άλλη σαν όριο τα 2.500 ευρώ.
ΑΡΘΡΟ 23: ΝΑ ΥΠΑΡΞΕΙ ΡΗΤΗ ΡΥΘΜΙΣΗ ΓΙΑ ΠΡΟΣΦΥΓΗ ΚΑΤΑ ΔΙΑΚΗΡΥΞΗΣ ΣΕ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟ ΚΑΤΩ ΤΩΝ ΟΡΙΩΝ. ΟΤΑΝ ΠΧ ΕΝΑΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΧΕΙ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΥΠΟΒΟΛΗΣ 15 ΗΜΕΡΕΣ.
Δεν θα πρέπει κάποια στιγμή να απεμπλακούν οι αιρετοί (πέρα από την επιλογή των έργων και την κατανομή των πιστώσεων) από την διαδικασία των Δημόσιων Συμβάσεων ;;;
Στο σχέδιο άρθρου 14 για την Επιτροπή αυτοκάθαρσης, και ειδικότερα τη νέα προτεινόμενη παρ. 12 του άρθρου 73 (λόγοι αποκλεισμού), θα πρότεινα για λόγους εναρμόνισης και με τις άλλες διατάξεις και την αιτιολογία τους (βλ. σχέδιο άρθρο 11 για το ΕΣΗΔΗΣ), την αντικατάσταση του «μέχρι και τριάντα χιλιάδες (30.000) ευρώ» με «μέχρι του ορίου της απευθείας ανάθεσης του άρθρου 118 του νόμου»
1. Να καταργηθεί ο περιορισμός του άρθρου 120 για τις 5 ημέρες που μεσολαβούν μεταξύ πρόσκληση και απευθείας ανάθεσης. Είναι περιορισμός άχρηστος και δημιουργεί καθυστερήσεις σε μια διαδικασία που επιλέγεται κυρίως για το επείγον του χαρακτήρα της. Επίσης θα ήταν πολύ χρήσιμο να είναι προαιρετική η πρόσκληση και η ανάρτηση στο ΚΗΜΔΗΣ και η διαδικασία να διεκπεραιώνεται με ανταλλαγή ηλεκτρονικών μηνυμάτων
2. Τα όρια των απ. αναθέσεων να αναπροσαρμοστούν σε 5.000 (ήσσονος), 40.000 (αα) και 100.000 για τα προβλεπόμενα στα άρθρα 107 έως 110
3. Η υπογραφή συμφωνητικού για άνω των 2.500 και έως το όριο της απευθείας ανάθεσης να είναι προαιρετικό και να εξαρτάται από την φύση του έργου
ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗΣ ΕΠΙ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 30 ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΝΟΜΟΥ
Θέμα: Παρατηρήσεις και αντιρρήσεις επί της προτεινόμενης τροποποίησης των παρ. 4 και 5 του άρθρου 372 του ν. 4412/2016
Αξιότιμοι κυρίες και κύριοι,
Με το παρόν υπόμνημα εκφράζουμε τις έντονες επιφυλάξεις και την αντίθεσή μας ως προς το περιεχόμενο του Άρθρου 30 του υπό διαβούλευση σχεδίου νόμου, το οποίο τροποποιεί τις παραγράφους 4 και 5 του άρθρου 372 του ν. 4412/2016 (Α’ 147), αναφορικά με τη διαδικασία προσφυγής ενώπιον του αρμόδιου δικαστηρίου κατά αποφάσεων της ΕΑΔΗΣΥ.
1. Υπερβολική αύξηση παραβόλου – Οικονομικό αντικίνητρο προσφυγής
Η προτεινόμενη αύξηση του παραβόλου από 0,1% σε 0,5% της εκτιμώμενης αξίας της σύμβασης, με κατώτατο όριο τα 1.500 ευρώ (από 500) και ανώτατο τα 50.000 ευρώ (από 5.000), συνιστά πενταπλασιασμό έως δεκαπλασιασμό του κόστους προσφυγής.
Η ρύθμιση αυτή:
• Αντιβαίνει στην αρχή της αναλογικότητας και του σεβασμού της αρχής της πρόσβασης στη δικαιοσύνη (άρθρο 20 Συντ. και άρθρο 6 ΕΣΔΑ),
• Λειτουργεί αποτρεπτικά για μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ), που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της οικονομίας και συχνά επηρεάζονται από αποφάσεις αναθετουσών αρχών,
• Δημιουργεί ανισότητες μεταξύ φορέων, καθώς προνομιακή παραμένει η θέση των οικονομικά ισχυρότερων.
2. Απαράδεκτο λόγω μη κοινοποίησης εντός 2 ημερών – Δικονομικός φορμαλισμός
Η πρόβλεψη ότι η αίτηση ακύρωσης απορρίπτεται ως απαράδεκτη αν δεν κοινοποιηθεί εντός 2 ημερών από την έκδοση της σχετικής πράξης του δικαστηρίου δημιουργεί:
• Παγίδες τυπικότητας, σε βάρος της ουσίας της προσφυγής,
• Αυξημένο διοικητικό και οικονομικό βάρος στους διαδίκους για άμεση εκπλήρωση των διατυπώσεων, ακόμα και για λόγους που δεν ελέγχουν (π.χ. καθυστερήσεις κοινοποιήσεων ή φορτωμένο πρόγραμμα γραμματειών),
• Κίνδυνο στέρησης του δικαιώματος δικαστικής κρίσης για λόγους μη ουσιαστικούς.
3. Κίνδυνος επιπλέον επιβαρύνσεων έως 2% της αξίας – Πιθανότητα κατάχρησης εκ μέρους των Δικαστηρίων
Το Δικαστήριο μπορεί πλέον να πολλαπλασιάζει το συνολικό παράβολο έως 2% της εκτιμώμενης αξίας της σύμβασης, σε περιπτώσεις που κρίνει μια αίτηση «προδήλως απαράδεκτη ή αβάσιμη».
Η ρύθμιση αυτή:
• Εισάγει οικονομική ποινή και δημιουργεί φόβο αποτροπής ακόμα και για αιτούντες με σοβαρούς λόγους,
• Δημιουργεί ανασφάλεια δικαίου καθώς τα όρια μεταξύ απόρριψης ως αβάσιμης και πρόδηλης αβασιμότητας, είναι πλέον δυσδιάκριτα και αμφίσημα
• Δεν προβλέπει κριτήρια αντικειμενικά ή εξατομικευμένη αιτιολόγηση για τον πολλαπλασιασμό του κόστους, με συνέπεια τον κίνδυνο αυθαιρεσίας.
4. Συνταγματικές επιφυλάξεις
Η νέα μορφή για το άρθρο 30 εγείρει σοβαρά ζητήματα συνταγματικότητας, καθώς περιορίζει υπέρμετρα το δικαίωμα αποτελεσματικής δικαστικής προστασίας (άρθρο 20 Συντ.), και θίγει τις αρχές της αναλογικότητας, της ίσης μεταχείρισης και της ασφάλειας δικαίου.
Για όλους τους ανωτέρω λόγους ζητούμε την απόσυρση ή ριζική τροποποίηση του άρθρου 30, ώστε:
o Το παράβολο να παραμείνει στο επίπεδο του 0,1% (με αναλογικά όρια),
o Να καταργηθεί η ποινή απαραδέκτου λόγω μη κοινοποίησης εντός 2 ημερών ή να παραταθεί η προθεσμία σε 5 εργάσιμες ημέρες,
o Να απαλειφθεί ή να περιοριστεί αυστηρά και εξαιρετικά η δυνατότητα πολλαπλασιασμού του παραβόλου, με σαφή, αντικειμενικά και αιτιολογημένα κριτήρια.
Οι κάτωθι προθεσμίες για την ολοκλήρωση των απευθείας αναθέσεων (5 ημέρες για τις αναθέσεις του Βιβλίου Ι και 5 εργάσιμες για τις αναθέσεις του Βιβλίου ΙΙ), δημιουργούν εξαιρετικές καθυστερήσεις και τελικώς δεν εξυπηρετείται η ταχύτητα στην διαδικασία. Ιδιαίτερα δε, η καθυστέρηση είναι σημαντική για τους φορείς του Βιβλίου ΙΙ όπου, η προθεσμία που εισήχθη με την τροποποίηση του του Ν.4782/21, είναι μεγαλύτερη από από αυτήν του Βιβλίου ΙΙ (5 εργάσιμες και όχι ημερολογιακές), χωρίς προφανή λόγο.
Παρ΄ότι στο παρόν νομοσχέδιο δεν υπάρχει σχετική πρόβλεψη, προτείνεται οι εν λόγω προθεσμίες, είτε να απαλειφθούν, δηλαδή να επανέλθουμε στο πρότερο καθεστώς ώστε να εξυπηρετηθεί η ταχύτητα στην διαδικασία, είτε να μειωθούν, Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει για ΒΙΒΛΙΟ Ι και ΒΙΒΛΙΟ ΙΙ να ισχύσει ο ίδιος χρονικός περιορισμός.
ΒΙΒΛΙΟ Ι
Άρθρο 120 Ν. 4412/2016
Η πρόσκληση της παρ. 2 ειδικά για συμβάσεις προμήθειας αγαθών και παροχής υπηρεσιών με εκτιμώμενη αξία άνω του ορίου των δύο χιλιάδων πεντακοσίων (2.500) ευρώ δύναται να απευθύνεται και σε έναν οικονομικό φορέα και αναρτάται στο ΚΗΜΔΗΣ τουλάχιστον πέντε (5) ημέρες πριν από την κοινοποίηση της απόφασης ανάθεσης. (άρθρο 120 παρ.3α του Ν.4412/2016, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 53 του Ν.4782/2021)
ΒΙΒΛΙΟ ΙΙ
Άρθρο 330 Ν. 4412/2016
«Για τις συμβάσεις του άρθρου 328 περί απευθείας ανάθεσης και για τους αναθέτοντες φορείς που είναι αναθέτουσες αρχές ισχύουν τα ακόλουθα:
α) Η πρόσκληση της παρ. 2, ειδικά για συμβάσεις προμήθειας αγαθών και παροχής υπηρεσιών με εκτιμώμενη αξία άνω του ορίου των δύο χιλιάδων πεντακοσίων (2.500) ευρώ, δύναται να απευθύνεται και σε έναν οικονομικό φορέα και αναρτάται στο ΚΗΜΔΗΣ τουλάχιστον πέντε (5) εργάσιμες ημέρες πριν από την κοινοποίηση της απόφασης ανάθεσης. ……»
Ως προς το άρθρο 21 παρ. 3 του νόμου, είναι δυνατό να μη γνωρίζει το Υπουργείο ότι έχει εξαντληθεί ο αριθμός των επιλαχόντων μελών από την προκήρυξη 1Ε/2023;
Στην πραγματικότητα δεν απαιτείται διορισμός νέων μελών, αλλά καλύτερες συνθήκες εργασίες για τα υπάρχοντα (η Αρχή αρνείται να δώσει άδειες στα μέλη) και αύξηση των αποδοχών τους που έχουν μείνει στάσιμες από το 2018, ενώ σε όλο το Δημόσιο έχουν αυξηθεί τα τελευταία έτη.
Η αναστολή προθεσμιών του άρθρου 367Α (5-20/8) πρέπει να περιλαμβάνει και την προθεσμία του άρθρου 361 ν. 4412/2016, περί της άσκησης προδικαστικής προσφυγής. Ο διαχωρισμός που επιχειρείται μεταξύ των προθεσμιών που αφορούν τη Διοίκηση και αυτών των διοικουμένων αντίκειται στην αρχή της ισότητας.
Bravo θα μπορούσε με τεχνητή νοημοσύνη και το power bi
ΣΤΟ ΆΡΘΡΟ 32 ΠΑΡ. 1 ΚΑΛΟ ΘΑ ΗΤΑΝ ΝΑ ΠΡΟΣΤΕΘΕΙ ΌΤΙ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΥΑΠΛΛΗΛΟΥΣ ΤΟΥ ΠΑΡΟΝΤΟΣ ΑΡΘΡΟΥ ΚΑΤ΄ΕΞΑΙΡΕΣΗ Η ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΙΣΧΥΟΣ ΤΗΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΕΙΝΑΙ ΤΡΙΑ (3) ΕΤΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΑΡΞΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥ Μ.Ε.ΔΗ.ΣΥ.