Στο άρθρο 53 του ν. 4997/2022 (Α΄ 219), περί πιλοτικού προγράμματος επιχορήγησης παρεμβάσεων προσβασιμότητας, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) στην παρ. 1: αα) στο δεύτερο εδάφιο οι λέξεις «από την ψηφιακή πύλη gov.gr» αντικαθίστανται από τις λέξεις «, η οποία είναι προσβάσιμη μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr-ΕΨΠ)», αβ) προστίθεται τρίτο εδάφιο, β) στο πρώτο εδάφιο της παρ. 2 βα) μετά τις λέξεις «με αναπηρία, τα οποία» προστίθεται η λέξη «είτε» ββ) μετά τις λέξεις «άρθρου 105 του ν. 4961/2022 (Α’ 146)» προστίθεται η φράση «είτε, σε περίπτωση που δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη η καταγραφή τους στο ως άνω Μητρώο και για το διάστημα που αυτή εκκρεμεί λόγω ολοκλήρωσης της ψηφιοποίησης των αποφάσεων πιστοποίησης αναπηρίας, διαθέτουν σε ισχύ απόφαση πιστοποίησης αναπηρίας που έχει εκδοθεί από την Ανώτατη Υγειονομική Επιτροπή του Στρατού (Α.Σ.Υ.Ε.), του Ναυτικού (Α.Ν.Υ.Ε.), της Αεροπορίας (Α.Α.Υ.Ε.), της Ελληνικής Αστυνομίας ή του Πυροσβεστικού Σώματος ή διαθέτουν απόφαση πιστοποίησης αναπηρίας εφ’ όρου ζωής που έχει εκδοθεί από τις υγειονομικές επιτροπές που καταργήθηκαν με την παρ. 7 του άρθρου 6 του ν. 3863/2010 (Α΄ 115)», και το άρθρο 53 διαμορφώνεται ως εξής:
«Άρθρο 53
Πιλοτικό Πρόγραμμα επιχορήγησης παρεμβάσεων προσβασιμότητας
- Το Υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας υλοποιεί πιλοτικό πρόγραμμα επιχορήγησης παρεμβάσεων για την προσβασιμότητα των χώρων μόνιμης κατοικίας και εργασίας ατόμων με αναπηρία. Οι διαδικασίες υποβολής αιτημάτων επιχορήγησης παρέχονται ως ψηφιακή υπηρεσία, η οποία είναι προσβάσιμη μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr-ΕΨΠ). Οι παρεμβάσεις δύναται να πραγματοποιούνται και σε δημόσια κτήρια που εξυπηρετούν άτομα με αναπηρία.
- Ωφελούμενοι του προγράμματος είναι άτομα με αναπηρία, τα οποία είτε έχουν καταχωρισθεί στο Ψηφιακό Μητρώο Ατόμων με Αναπηρία του άρθρου 105 του ν. 4961/2022 (Α’ 146), είτε, σε περίπτωση που δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη η καταγραφή τους στο ως άνω Μητρώο και για το διάστημα που αυτή εκκρεμεί λόγω ολοκλήρωσης της ψηφιοποίησης των αποφάσεων πιστοποίησης αναπηρίας, διαθέτουν σε ισχύ απόφαση πιστοποίησης αναπηρίας που έχει εκδοθεί από την Ανώτατη Υγειονομική Επιτροπή του Στρατού (Α.Σ.Υ.Ε.), του Ναυτικού (Α.Ν.Υ.Ε.), της Αεροπορίας (Α.Α.Υ.Ε.), της Ελληνικής Αστυνομίας ή του Πυροσβεστικού Σώματος ή διαθέτουν απόφαση πιστοποίησης αναπηρίας εφ’ όρου ζωής που έχει εκδοθεί από τις υγειονομικές επιτροπές που καταργήθηκαν με την παρ. 7 του άρθρου 6 του ν. 3863/2010 (Α΄ 115). Το πρόγραμμα υλοποιείται στο σύνολο των περιφερειών της χώρας.
- Μετά από την ολοκλήρωση του πιλοτικού προγράμματος η Γενική Γραμματεία Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Καταπολέμησης της Φτώχειας του Υπουργείου Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας υποβάλλει στον Υπουργό Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας συγκεντρωτικά στοιχεία, καταγραφέντα προβλήματα, εξαχθέντα συμπεράσματα και εισηγήσεις από την υλοποίηση του πιλοτικού προγράμματος, υπό τη μορφή Έκθεσης Αξιολόγησης Αποτελεσμάτων. Μετά από την αξιολόγηση ακολουθεί η καθολική εφαρμογή του προγράμματος σε ολόκληρη τη χώρα.
- Οι δαπάνες του πιλοτικού προγράμματος βαρύνουν τον προϋπολογισμό του Υπουργείου Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας και προέρχονται από πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Φορέας υλοποίησης του έργου ορίζεται η Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης, στην οποία μεταβιβάζονται οι αναγκαίες πιστώσεις για την υλοποίηση του προγράμματος.».
Στο νόμο που ψηφίσατε το 2022 κάνετε παρεμβάσεις για πιλοτικό πρόγραμμα προσβασιμότητας σε κατοικίες και χώρους εργασίας. Αποδεικνύεται έτσι ότι δεν έχει γίνει τίποτε σχετικό από το 2022 που υποτίθεται ότι το πρόγραμμα είχε νομοθετηθεί με τυμπανοκρουσίες από την Κυβέρνηση.
Υπάρχει σοβαρό πρόβλημα εύρεσης κατοικίας με προσβασιμότητα για ανάπηρα άτομα σε όλη τη χώρα. Και είναι πολύ χειρότερη η κατάσταση σε χώρους εργασίας και στον ιδιωτικό και το δημόσιο τομέα. Απαιτούνται προγράμματα γενναίας χρηματοδότησης για την την δημιουργία των κατάλληλων συνθηκών προσβασιμότητας σε κατοικίες πρωτίστως αλλά και δημόσιους χώρους. Είμαστε σαν χώρα πολύ πίσω.
θεωρούμε ότι έχει αργήσει πάρα πολύ η διαδικασία η οποια νομοθετήθηκε το 2022 για προσβάσιμες κατοικίες δεν φαίνεται να υπάρχει κάποια ουσιαστική εξέλιξη και στην ουσία αλλάζει μόνο ότι μπορεί να γίνει με διαφορετική πιστοποιήση .
Υπάρχει σοβαρό πρόβλημα εύρεσης κατοικίας στην Αττική και χειρότερα στην περιφέρεια.Τα άτομα με σπάνιες βλάβες που έχουν πολλαπλές και κινητικές αναπηρίες και οι οικογένειες τους σπαταλούν ιδιωτικό χρήμα που είναι αναγκαίο για την διαβίωση και ουσιαστικά εργαλείων αξιοπρέπειας των αναπήρων να πρέπει να σπαταλούν επιπλέον χρήματα από την οικογένεια που ήδη έχει επιβαρυνθει με τα παραπάνω για μετατροπές.Δεν συζητάμε δε για μετατροπές σε χώρους εργασίας ιδιαίτερο στον ιδιωτικό τομέα ελάχιστοι ανάπηροι εργάζονται
Λαμβάνοντας υπόψη:
• την παρ. 6 του Άρθρου 21 του Συντάγματος της χώρας, σύμφωνα με την οποία «τα άτομα με αναπηρίες έχουν δικαίωμα να απολαμβάνουν μέτρων που εξασφαλίζουν την αυτονομία, την επαγγελματική ένταξη και τη συμμετοχή τους στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή της Χώρας», συνταγματικές επιταγές και απαιτήσεις της εθνικής μας νομοθεσίας, όπως :
• τον ν.4488/2017, ο οποίος αναφέρει στο άρθρο 68 «Νομοπαραγωγική διαδικασία, ανάλυση συνεπειών ρυθμίσεων και παραγωγή επίσημων στατιστικών για τα ΑμεΑ» τα εξής: «1. Κατά το στάδιο της νομοπαραγωγικής διαδικασίας τα αρμόδια όργανα συνεκτιμούν τα δικαιώματα των ΑμεΑ, όπως αυτά περιγράφονται στη Σύμβαση και κατά τη διάρκεια της κατάρτισης σχεδίων νόμου, συνεργάζονται με το Συντονιστικό Μηχανισμό του άρθρου 69 και με το Κεντρικό Σημείο Αναφοράς του άρθρου 70 και τελούν σε διαβούλευση με αναγνωρισμένες αντιπροσωπευτικές οργανώσεις του αναπηρικού κινήματος, με άτομα και με ομάδες ατόμων που έχουν εύλογο ενδιαφέρον για τα δικαιώματα των ΑμεΑ […]»
• τον ν.4074/2012 (ΦΕΚ 88 Α΄/11.04.2012), με τον οποίο η χώρα μας κύρωσε τη Διεθνή Σύμβαση για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία μαζί με το προαιρετικό πρωτόκολλο που τη συνοδεύει, γεγονός που συνεπάγεται την εφαρμογή της σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο,
αναφορικά με την προτεινόμενη τροποποίηση της παραγράφου 2 του άρθρου 53 του ν.4997/2022, η Ε.Σ.Α.μεΑ. εκφράζει τον προβληματισμό κατά πόσο μπορούν να θεωρούνται σε ισχύ οι αποφάσεις πιστοποίησης αναπηρίας που έχουν εκδοθεί από τις υγειονομικές επιτροπές που καταργήθηκαν με την παρ. 7 του άρθρου 6 του ν. 3863/2010 (Α΄ 115).
Αλλαγή του όρου «παιδικός σταθμός» σε «Κέντρο Προσχολικής Αγωγής & Φροντίδας»
Η αλλαγή του όρου «παιδικός σταθμός» σε «Κέντρο Προσχολικής Αγωγής και Φροντίδας» δεν αποτελεί μόνο μια ονοματολογική μετατροπή, αλλά αναδεικνύει ουσιαστικές αλλαγές στην αντίληψη, τη φιλοσοφία και την πρακτική σχετικά με την πρώιμη παιδική ηλικία. Η επιχειρηματολογία για αυτή την αλλαγή μπορεί να στηριχθεί στα ακόλουθα:
1. Ευθυγράμμιση με τις σύγχρονες εξελίξεις στον τομέα της Αγωγής και Φροντίδας
• Το 2018, η μετονομασία των Τμημάτων σε «Τμήματα Αγωγής και Φροντίδας στην Πρώιμη Παιδική Ηλικία» και η αλλαγή του επαγγελματικού τίτλου σε «Παιδαγωγοί Πρώιμης Παιδικής Ηλικίας» (Προεδρικό Διάταγμα ΥΠ’ ΑΡΙΘΜ. 85 «Καθορισμός προσόντων διορισμού σε φορείς του Δημοσίου (Προσοντολόγιο-Κλαδολόγιο)» – ΦΕΚ 232/Α’/17-12-2022) αντικατοπτρίζουν την ανάγκη για μια πιο σύγχρονη και ολοκληρωμένη προσέγγιση στην εκπαίδευση και φροντίδα των παιδιών.
• Παράλληλα, η προτεινόμενη μετονομασία του σχετικού συμβουλίου σε «Εθνικό Συμβούλιο Αγωγής και Φροντίδας στην Πρώιμη Παιδική Ηλικία» υπογραμμίζει τη σημασία της θεσμοθετημένης προσέγγισης που ενσωματώνει την αγωγή, τη φροντίδα και τη στήριξη της συνολικής ανάπτυξης των παιδιών.
Η χρήση ενός όρου όπως «παιδικός σταθμός» παραμένει αναχρονιστική και δεν συμβαδίζει με αυτές τις σημαντικές εξελίξεις. Ένας όρος που αντανακλά καλύτερα το περιεχόμενο και το ρόλο αυτών των πλαισίων θα συμβάλει στη διόρθωση αυτής της ασυμφωνίας.
2. Αναγνώριση του πολυδιάστατου ρόλου των Κέντρων Προσχολικής Αγωγής και Φροντίδας
• Τα σύγχρονα πλαίσια πρώιμης παιδικής ηλικίας δεν λειτουργούν απλώς ως χώροι φιλοξενίας των παιδιών. Αντίθετα, προσφέρουν δομημένα προγράμματα που στοχεύουν στη γνωστική, συναισθηματική, κοινωνική και ψυχοκινητική ανάπτυξη.
• Οι επαγγελματίες που εργάζονται στους χώρους αυτούς είναι καταρτισμένοι επιστήμονες, εξειδικευμένοι στο να παρέχουν τόσο αγωγή όσο και φροντίδα. Ο όρος «παιδικός σταθμός» δεν αντανακλά την επιστημονική γνώση και τη συστηματική δουλειά που πραγματοποιείται σε αυτούς τους χώρους.
Η αλλαγή ορολογίας θα δώσει τη δυνατότητα να αναγνωριστεί επίσημα και συμβολικά το έργο που επιτελείται, αναβαθμίζοντας την εικόνα και την αποστολή των κέντρων αυτών.
3. Απόρριψη της παθητικής και υποτιμητικής αντίληψης του «σταθμού»
• Ο όρος «σταθμός» προέρχεται από μια αντίληψη που θεωρούσε ότι τα βρέφη και τα νήπια «σταθμεύονται» προσωρινά, ενώ οι γονείς τους εργάζονται. Αυτός ο όρος υπονοεί μια παθητική προσέγγιση, που δεν συνάδει με τη σημερινή επιστημονική και παιδαγωγική πραγματικότητα.
• Τα παιδιά δεν παραμένουν απλώς «παρκαρισμένα» σε έναν σταθμό. Συμμετέχουν σε ενεργά και πλούσια προγράμματα που στοχεύουν στη δημιουργικότητα, την ανάπτυξη της φαντασίας, την κοινωνική συναναστροφή και την προετοιμασία τους για το επόμενο στάδιο της ζωής τους.
Ο όρος «Κέντρο Προσχολικής Αγωγής και Φροντίδας» υπογραμμίζει αυτή την ενεργητική και δημιουργική διαδικασία.
4. Ευθυγράμμιση με τη διεθνή ορολογία και πρακτική
• Σε διεθνές επίπεδο, χρησιμοποιούνται όροι όπως Early Childhood Education and Care (ECEC), που αναγνωρίζουν εξίσου την εκπαιδευτική και φροντιστική διάσταση αυτών των δομών.
• Οι όροι που χρησιμοποιούνται παγκοσμίως δεν περιλαμβάνουν έννοιες σταθμευτικών ή παθητικών διαδικασιών, αλλά αντίθετα εστιάζουν στην ενδυνάμωση, την καλλιέργεια δεξιοτήτων και την ανάπτυξη.
Η ελληνική ορολογία πρέπει να ευθυγραμμιστεί με αυτή την παγκόσμια τάση, ενισχύοντας την εικόνα των ελληνικών δομών και αναγνωρίζοντας τον ρόλο τους στην πρώιμη ανάπτυξη.
5. Συμβολική και κοινωνική σημασία της αλλαγής ορολογίας
• Οι λέξεις έχουν ισχυρό συμβολικό βάρος και μπορούν να επηρεάσουν την κοινωνική αντίληψη και στάση απέναντι σε έναν θεσμό. Ο όρος «Κέντρο Προσχολικής Αγωγής και Φροντίδας» υπογραμμίζει τη συστηματικότητα, την επαγγελματικότητα και την επιστημονική βάση αυτών των χώρων.
• Η διατήρηση ενός αναχρονιστικού όρου όπως «παιδικός σταθμός» ακυρώνει συμβολικά τις προσπάθειες αναβάθμισης και εκσυγχρονισμού του τομέα. Όπως ο όρος «νηπιαγωγείο» αντικατέστησε τη μετάφραση του γερμανικού «Kindergarten» ως «παιδικός κήπος», έτσι και εδώ είναι απαραίτητη μια αλλαγή που να αντανακλά την πρόοδο.
Συνοψίζοντας
Η αλλαγή του όρου «παιδικός σταθμός» σε «Κέντρο Προσχολικής Αγωγής και Φροντίδας» δεν είναι απλώς ζήτημα αισθητικής ή ονοματολογίας, αλλά μια αναγκαία κίνηση που:
• Ευθυγραμμίζεται με τις σύγχρονες εξελίξεις στον τομέα.
• Αναδεικνύει τον πολυδιάστατο ρόλο αυτών των κέντρων.
• Απορρίπτει παθητικές αντιλήψεις που δεν συνάδουν με την παιδαγωγική πραγματικότητα.
• Εναρμονίζεται με τη διεθνή πρακτική.
• Αναβαθμίζει συμβολικά και ουσιαστικά την εικόνα και την αποστολή αυτών των πλαισίων.
Η αλλαγή αυτή θα επιτρέψει στους επαγγελματίες του κλάδου να αισθάνονται ότι το έργο τους αναγνωρίζεται και ενισχύεται, ενώ θα προωθήσει μια πιο θετική και επιστημονική αντίληψη για τη σημασία της πρώιμης παιδικής ηλικίας.