ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄
ΑΠΟΔΟΧΗ Ή ΑΠΟΠΟΙΗΣΗ, ΧΡΕΗ ΚΑΙ ΒΑΡΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ – ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΤΡΙΤΩΝ -ΑΝΑΡΤΗΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ
Άρθρο 79
Αποδοχή ή αποποίηση κληρονομιών υπέρ του Δημοσίου – Σχετικές δίκες του Δημοσίου
- Το Δημόσιο δεν δύναται να αποποιηθεί κληρονομία που του επάγεται εξ αδιαθέτου.
- Το Δημόσιο θεωρείται πάντοτε ότι αποδέχεται την κληρονομία με το ευεργέτημα της απογραφής, χωρίς να δεσμεύεται από προθεσμία για σύνταξη απογραφής και χωρίς να στερείται οποιουδήποτε από τα πλεονεκτήματα του εξ απογραφής κληρονόμου.
- Αρμόδιος για την αποδοχή ή αποποίηση κληρονομιών υπέρ του Δημοσίου είναι ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.
- Όταν προηγείται εκκαθάριση της περιουσίας, η σχετική απόφαση αποδοχής ή αποποίησης εκδίδεται μετά την υποβολή της έκθεσης εκκαθάρισης από τον αρμόδιο εκκαθαριστή της.
- Περίληψη της πράξης αποδοχής ή αποποίησης κληρονομιαίας περιουσίας από διαθήκη υπέρ του Δημοσίου, η οποία περιλαμβάνει κατά το δυνατόν λεπτομερή και ακριβή περιγραφή των περιουσιακών στοιχείων, δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και εφεξής επέχει θέση κληρονομητηρίου υπέρ του Δημοσίου, σύμφωνα με τα άρθρα 1956, 1962 και 1963 του Αστικού Κώδικα (π.δ. 456/1984, Α’ 164).
- Η μεταβίβαση των περιουσιακών στοιχείων επέρχεται αυτοδικαίως για τα κινητά με την έκδοση της πράξης αποδοχής και για τα ακίνητα με την καταχώριση αυτής στο αρμόδιο Κτηματολογικό Γραφείο.
- Το Δημόσιο δεν υποχρεούται να παρέχει ασφάλεια για την εκτέλεση τασσόμενου σε περιουσία όρου, καθώς και σε κάθε άλλη περίπτωση που, κατά τις κείμενες διατάξεις, απαιτείται η παροχή ασφαλείας.
- Όλα τα ένδικα βοηθήματα και μέσα που ασκούνται κατά του Δημοσίου και αφορούν περιουσίες του παρόντος Μέρους, επιδίδονται για το Ελληνικό Δημόσιο στον Υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, καθώς και στον Φορέα του άρθρου 7, επί ποινή απαραδέκτου της συζήτησής τους.
- Στις δίκες κατά του Δημοσίου για την απόδοση κληρονομίας ή μέρους αυτής, το Δημόσιο θεωρείται καλής πίστεως νομέας της κληρονομίας.
- Το Δημόσιο δικαιούται να απαιτήσει τις δαπάνες εκκαθάρισης, διοίκησης και διαχείρισης κληρονομίας, στις οποίες έχει προβεί ή που υποχρεούται να αποδώσει. Οι δαπάνες βεβαιώνονται και εισπράττονται σύμφωνα με τον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ν. 4978/2022, Α΄ 190).
- Αν το Δημόσιο, ως νομέας της κληρονομίας, δεν είναι σε θέση να την αποδώσει αυτούσια, ευθύνεται μόνο κατά τις διατάξεις για τον αδικαιολόγητο πλουτισμό.
Άρθρο 80
Χρέη και βάρη της κληρονομίας – Δαπάνες διαχείρισης και εκκαθάρισης
- Το Δημόσιο ευθύνεται για τα χρέη του κληρονομούμενου, εφόσον αυτά αποδεικνύονται νόμιμα, μέχρι το ύψος του ενεργητικού της κληρονομίας. Η ικανοποίηση των δανειστών γίνεται κατά τη σειρά που προβλέπεται από τον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας (π.δ. 503/1985, Α’ 182) για την κατάταξη δανειστών επί κατάσχεσης ακινήτων.
- Η πληρωμή των χρεών, βαρών και δαπανών εκκαθάρισης της κληρονομίας γίνεται σε βάρος του ενεργητικού της, πριν από τη βεβαίωση των οικείων στοιχείων του ενεργητικού ως δημοσίου εσόδου. Αν τα χρέη και βάρη είναι βέβαια και εκκαθαρισμένα, πληρώνονται από τον εκκαθαριστή Φορέα, αλλιώς η έγκριση για την πληρωμή χορηγείται από την αρμόδια αρχή ύστερα από αίτημα του εκκαθαριστή Φορέα, που συνοδεύεται από τα αποδεικτικά στοιχεία του χρέους ή των δαπανών. Για την πληρωμή χρεών προς το Δημόσιο δεν απαιτείται η έγκριση της αρμόδιας αρχής.
Άρθρο 81
Υποχρεώσεις τρίτων οφειλετών ή κατόχων περιουσιακών στοιχείων της κληρονομίας
- Τρίτοι, οι οποίοι κατέχουν ή οφείλουν περιουσιακά στοιχεία της κληρονομίας ή είναι οφειλέτες απαιτήσεών της, δεν απαλλάσσονται από τις υποχρεώσεις τους έναντι του Δημοσίου, εφόσον προβούν σε απόδοση ή καταβολή προς τρίτον, ενώ γνωρίζουν ή οφείλουν να γνωρίζουν ότι το Δημόσιο αμφισβητεί το κληρονομικό ή άλλο δικαίωμα του λήπτη.
- Οι ανωτέρω απαλλάσσονται από τις υποχρεώσεις τους, εφόσον προβούν σε δημόσια κατάθεση των επίδικων περιουσιακών στοιχείων ή ποσών, μέχρι την αμετάκλητη επίλυση της σχετικής αμφισβήτησης, είτε με δικαστικό είτε με εξώδικο τρόπο.
- Όταν τα οφειλόμενα ή αμφισβητούμενα πράγματα δεν είναι δεκτικά δημόσιας κατάθεσης, με αίτηση του εκκαθαριστή Φορέα ή της αρμόδιας αρχής, διατάσσεται δικαστική μεσεγγύηση, σύμφωνα με τα άρθρα 725 έως 727 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας (π.δ. 503/1985, Α’ 182).
Άρθρο 82
Ανάρτηση οικονομικών καταστάσεων εκ μέρους του Φορέα
- Για κάθε περιουσία που διαχειρίζεται ο Φορέας, συντάσσονται ιδιαίτερος ισολογισμός και απολογισμός.
- Ο απολογισμός και ισολογισμός αναρτώνται στο Η.Μ.ΚΟΙ.Π. εντός τεσσάρων (4) μηνών από τη λήξη του οικονομικού έτους.
- Τα κεφάλαια και τα εισοδήματα των περιουσιών του παρόντος Μέρους, αφού βεβαιωθούν ως εισπρακτέα από την αρμόδια φορολογική αρχή, εισπράττονται από τον Φορέα, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ν. 4978/2022, Α’ 190).
- Οι δαπάνες για την εκτέλεση των σκοπών, την εξόφληση χρεών και κάθε άλλη υποχρέωση ενεργούνται με έκδοση εκ μέρους της εποπτεύουσας αρχής χρηματικών ενταλμάτων σε βάρος της οικείας κοινωφελούς περιουσίας.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄
ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΕΣ ΚΑΙ ΚΛΗΡΟΔΟΣΙΕΣ ΥΠΕΡ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΧΩΡΙΣ ΟΡΟ
Άρθρο 83
Εκκαθάριση περιουσίας
- Η εκκαθάριση των περιουσιών, που καταλείφθηκαν με διαθήκη υπέρ του Δημοσίου χωρίς όρο ή τρόπο, ανατίθεται από την εποπτεύουσα αρχή στον Φορέα.
- Ο Φορέας υποχρεούται να διενεργήσει, εντός προθεσμίας δύο (2) μηνών από την ανάθεση της παρ. 1, απογραφή του ενεργητικού και παθητικού των περιουσιών αυτών. Για την απογραφή του περιεχομένου ακινήτων ή θυρίδων εφαρμόζονται ανάλογα τα άρθρα 840 και 841 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας (π.δ. 503/1985, Α’ 182). Στην περίπτωση αυτή καλείται εκπρόσωπος της αρμόδιας φορολογικής αρχής, ο οποίος συνυπογράφει την έκθεση απογραφής και μπορεί να παρίσταται κάθε ενδιαφερόμενος. Η αξία των στοιχείων της περιουσίας, που αναγράφεται στην έκθεση απογραφής, προσδιορίζεται κατ’ εκτίμηση του εκπροσώπου της αρμόδιας φορολογικής αρχής. Αντίγραφο της έκθεσης απογραφής αποστέλλεται στην εποπτεύουσα αρχή μέσα σε τρεις (3) εργάσιμες ημέρες από την περαίωσή της.
- Αν συντρέχει σπουδαίος λόγος που καθιστά αδύνατη την άμεση απογραφή της περιουσίας, διενεργείται, με εντολή του Φορέα, σφράγιση της περιουσίας από συμβολαιογράφο του τόπου αυτής, εφαρμοζόμενων κατά τα λοιπά αναλόγως των άρθρων 827 έως 840 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας. Η αποσφράγιση και απογραφή της περιουσίας διενεργούνται από τον Φορέα ύστερα από την άρση του σπουδαίου λόγου, εφαρμοζόμενων κατά τα λοιπά αναλόγως των άρθρων 832 έως 841 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας και της παρ. 1 του παρόντος.
- Στις ενέργειες εκκαθάρισης περιλαμβάνονται, ιδίως, η περιέλευση του συνόλου της περιουσίας στην κατοχή του Φορέα, η λήψη μέτρων για τη διατήρηση ή συντήρηση των στοιχείων της, η είσπραξη απαιτήσεων και η πληρωμή χρεών ή βαρών της περιουσίας, η εκποίηση κινητών και ακινήτων, η εκμίσθωση κινητών ή ακινήτων και η σύναψη συμβάσεων, εφόσον δεν αντιβαίνουν στον σκοπό ταχείας εκκαθάρισης της περιουσίας, η δικαστική εκπροσώπηση, ο συμβιβασμός και κάθε άλλη πράξη σχετική με την εξακρίβωση των στοιχείων της περιουσίας και τα δικαιώματα ή τις απαιτήσεις επ’ αυτής, σύμφωνα με την παρούσα Ενότητα.
- Κατά τη διαδικασία εκκαθάρισης των περιουσιών του παρόντος Κεφαλαίου: α) η εκποίηση, αντιπαροχή, εκμίσθωση, ανοικοδόμηση ή ουσιώδης ανακατασκευή ακινήτων, καθώς και η εκποίηση και εκμίσθωση κινητών, διενεργούνται από τον Φορέα σύμφωνα με τον Ειδικό Κανονισμό του και β) τα άρθρα 1914, 1916, 1917, 1920 και 1921 του Αστικού Κώδικα (π.δ. 456/1984, Α’ 164) εφαρμόζονται συμπληρωματικά για τον Φορέα.
Άρθρο 84
Χρήματα, τιμαλφή, κινητές αξίες, απαιτήσεις
- Χρηματικά ποσά κατατεθειμένα σε πιστωτικά ιδρύματα ή στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων (Τ.Π.Δ.) αναλαμβάνονται από τον Φορέα, με την προσκόμιση:
α) αντιγράφου της διαθήκης, πιστοποιητικού δημοσίευσής της και πιστοποιητικού ότι δεν δημοσιεύθηκε άλλη διαθήκη ή αντιγράφου του εγγράφου δωρεάς και
β) εγγράφου της ανάθεσης της παρ. 1 του άρθρου 83.
Τα αναλαμβανόμενα ποσά βεβαιώνονται και εισπράττονται ως δημόσια έσοδα από την αρμόδια φορολογική αρχή.
- Τίτλοι παραστατικοί αξίας με τα τοκομερίδια και τις μερισματαποδείξεις τους, κοσμήματα, λοιπά τιμαλφή, άλλα είδη ιδιαίτερης αξίας και σημαντικά έγγραφα παραδίδονται για φύλαξη, με εντολή του Φορέα, σε πιστωτικό ίδρυμα ή το Τ.Π.Δ., εκποιούνται δε, ολικά ή μερικά, με απόφαση της αρμόδιας αρχής και το προϊόν της εκποίησης αποδίδεται στην αρμόδια φορολογική αρχή και βεβαιώνεται ως δημόσιο έσοδο. Η εκποίηση χρεογράφων και κινητών αξιών, που αποτελούν αντικείμενα διαπραγμάτευσης στο Χρηματιστήριο Αθηνών, γίνεται μέσω αυτού.
- Οι απαιτήσεις κεφαλαίου ή τόκων από οποιαδήποτε αιτία βεβαιώνονται ως δημόσια έσοδα, αφού προηγηθεί πρόσκληση από τον Φορέα στον οφειλέτη για εκούσια καταβολή της οφειλής εντός προθεσμίας τριάντα (30) ημερών από την κοινοποίηση της πρόσκλησης. Η βεβαίωση ενεργείται με βάση την ιδρυτική πράξη και τους τίτλους, δημόσια ή ιδιωτικά έγγραφα, επί των οποίων στηρίζεται η απαίτηση. Αν δεν υπάρχουν τέτοιοι τίτλοι και η απαίτηση αμφισβητείται από τον οφειλέτη, επιδιώκεται η αναγνώρισή της δικαστικά.
- Απαιτήσεις και χρήματα, που βρίσκονται στην αλλοδαπή, εισπράττονται από τον αρμόδιο πρόξενο και το προϊόν αποστέλλεται με επιταγή στην αρμόδια φορολογική αρχή, που προβαίνει στη βεβαίωση του ποσού αυτού ως δημοσίου εσόδου.
Άρθρο 85
Εκποίηση και εκμίσθωση κινητών και ακινήτων
- Ακίνητα της περιουσίας διατηρούνται αυτούσια, αν η εκποίησή τους δεν κρίνεται απαραίτητη για την πληρωμή χρεών της κληρονομίας ή δεν ορίζεται διαφορετικά στην ιδρυτική πράξη. Τα διατηρούμενα ακίνητα αποτελούν ιδιωτική περιουσία του Δημοσίου και καταχωρίζονται στο όνομά του στο αρμόδιο Κτηματολογικό Γραφείο με ευθύνη του Φορέα, ο οποίος στη συνέχεια αποστέλλει την πράξη καταχώρισης, συνοδευόμενη από τον οικείο φάκελο στην αρμόδια Κτηματική Υπηρεσία για την ενημέρωση των Βιβλίων Δημοσίων Κτημάτων.
- Για την απόσβεση υποθήκης, προσημείωσης υποθήκης και την εξάλειψη των εγγεγραμμένων βαρών επί ακινήτων, που εκποιούνται για την πληρωμή χρεών της κληρονομίας, με τίτλο την πράξη εξόφλησης του τιμήματος, εφαρμόζεται ανάλογα η παρ. 3 του άρθρου 1005 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας (π.δ. 503/1985, Α΄ 182).
- Η εκμίσθωση στοιχείων των περιουσιών του παρόντος Κεφαλαίου επιτρέπεται, εφόσον συμβιβάζεται με τον σκοπό της ταχείας εκκαθάρισης της περιουσίας. Μετά τη λήξη της εκκαθάρισης, ο Φορέας μπορεί να καταγγείλει αζημίως τη μίσθωση και πριν από τη λήξη της. Η καταγγελία ενεργεί μετά την πάροδο τριμήνου από την περιέλευσή της στον μισθωτή.
- Για την εκποίηση των ακινήτων της περιουσίας που δεν κρίνεται απαραίτητη για την πληρωμή χρεών της κληρονομίας ή δεν ορίζεται διαφορετικά στην ιδρυτική πράξη, απαιτείται η κατ’ αρχήν έγκριση της αρμόδιας αρχής, κατόπιν τεκμηριωμένου αιτήματος του Φορέα.
- Κοσμήματα, λοιπά τιμαλφή και άλλα είδη ιδιαίτερης αξίας, αυτοκίνητα, μεταφορικά μέσα ή άλλα κινητά πράγματα εκποιούνται, κατόπιν εκτίμησης της αξίας τους από εκτιμητή, ο οποίος είναι εγγεγραμμένος στο Μητρώο Πιστοποιημένων Εκτιμητών του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.
Άρθρο 86
Κληροδοτήματα σε μετρητά
- Στην περίπτωση κληροδοτήματος σε μετρητά προς το Δημόσιο, το ποσό βεβαιώνεται από τον Προϊστάμενο της αρμόδιας φορολογικής αρχής και εισπράττεται από τον βεβαρημένο, ως δημόσιο έσοδο, ύστερα από έγγραφη πρόσκληση της φορολογικής αρχής προς αυτόν κατά τον τρόπο που ορίζεται στη διαθήκη, εκτός αν αποδεικνύεται ότι το ποσό δεν υφίστατο κατά τον χρόνο θανάτου του διαθέτη. Αν δεν ορίζεται διαφορετικά στη διαθήκη, το ποσό του κληροδοτήματος καταβάλλεται από τον βεβαρημένο εντός προθεσμίας τριών (3) μηνών από τη ρητή ή σιωπηρή αποδοχή της κληρονομίας, αν το ποσό του κληροδοτήματος είναι μικρότερο ή ίσο του ποσού των πενήντα χιλιάδων (50.000) ευρώ και εντός προθεσμίας έξι (6) μηνών αν υπερβαίνει το ποσό αυτό. Μετά την παρέλευση του χρόνου που τάσσεται στη διαθήκη ή της προθεσμίας του προηγούμενου εδαφίου οφείλεται ο νόμιμος τόκος υπερημερίας.
- Οι προθεσμίες της παρ. 1 παρατείνονται, με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, αν δεν συντρέχει υπαιτιότητα του υπόχρεου για την καθυστέρηση ή συντρέχουν σοβαροί λόγοι για την αδυναμία έγκαιρης απόδοσης του κληροδοτήματος. Με όμοια απόφαση, αν η εφάπαξ καταβολή κρίνεται δυσχερής, δύναται να επιτραπεί η καταβολή κληροδοτήματος σε δόσεις, να καθοριστούν ο αριθμός των δόσεων, η προθεσμία εξόφλησης κάθε δόσης, καθώς και το είδος και το ποσό της ασφάλειας, που πρέπει να παράσχει ο υπόχρεος για την καταβολή του κληροδοτήματος. Οι δόσεις του προηγούμενου εδαφίου είναι έντοκες, με επιτόκιο ίσο προς το ισχύον μηνιαίο επιτόκιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Σε περίπτωση εκπρόθεσμης εξόφλησης, ο βεβαρημένος οφείλει τόκο υπερημερίας.
Άρθρο 87
Εκκαθάριση κληρονομίας σε περίπτωση συγκληρονόμων
- Όταν το Δημόσιο συμμετέχει στην κληρονομία ως συγκληρονόμος, ο Φορέας αναλαμβάνει την εκκαθάριση του συνόλου της κληρονομικής περιουσίας, σύμφωνα με το Μέρος Ζ΄. Με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, μετά το πέρας της εκκαθάρισης, αποδίδεται στους λοιπούς συγκληρονόμους από το προϊόν αυτής το ποσό που τους αναλογεί, κατόπιν αφαίρεσης του αντίστοιχου μέρους των δαπανών εκκαθάρισης. Με όμοια απόφαση, δύναται να επιτραπεί η απόδοση, και πριν από την ολοκλήρωση της εκκαθάρισης, αντικειμένων της κληρονομίας, αυτούσιων ή μέρους ή του συνόλου του προϊόντος της εκκαθάρισης, στους λοιπούς συγκληρονόμους, υπό την προϋπόθεση ότι δεν παρακωλύεται το έργο της εκκαθάρισης.
- Το Δημόσιο δύναται, με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, να συναινέσει, κατόπιν αιτήματος των λοιπών συγκληρονόμων, στη διενέργεια της εκκαθάρισης από κοινού με αυτούς, σύμφωνα με τα άρθρα 1884 έως 1888 του Αστικού Κώδικα (π.δ. 456/1984, Α΄ 164). Η συναίνεση αυτή είναι υποχρεωτική, όταν οι λοιποί συγκληρονόμοι εκπροσωπούν ποσοστό τουλάχιστον πενήντα τοις εκατό (50%) της κληρονομικής περιουσίας. Σε κάθε περίπτωση, οι συγκληρονόμοι δικαιούνται να ενημερώνονται για την κατάσταση της κληρονομίας και την πρόοδο των εργασιών εκκαθάρισης, καθώς και να υποβάλλουν παρατηρήσεις.
- Όταν στην κληρονομία περιλαμβάνεται ποσοστό εξ αδιαιρέτου επί κινητών ή ακινήτων και η διατήρηση της συγκυριότητας δεν κρίνεται επωφελής, με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, επιτρέπεται η απευθείας εξαγορά του ποσοστού του ενός συγκυρίου από τον άλλο. Σε περίπτωση εκποίησης ποσοστού εξ αδιαιρέτου του Δημοσίου, εφαρμόζεται αναλογικά το άρθρο 85. Σε κάθε άλλη περίπτωση, επιχειρείται αυτούσια διανομή του πράγματος. Εφόσον η αυτούσια διανομή κριθεί ανέφικτη από την αρμόδια αρχή, ο Φορέας προβαίνει σε εκποίηση του πράγματος, σύμφωνα με τον Ειδικό Κανονισμό της παρ. 3 του άρθρου 7, κατόπιν κοινοποίησης πρόσκλησης προς τους λοιπούς συγκυρίους, τουλάχιστον ένα (1) μήνα πριν από την προβλεπόμενη εκποίηση, προκειμένου να συμμετάσχουν σε αυτήν. Σε περίπτωση άρνησης ή άπρακτης παρόδου της προθεσμίας, το Δημόσιο δικαιούται να ενεργήσει ως αντιπρόσωπός τους και για λογαριασμό τους. Το τίμημα της εκποίησης κατατίθεται στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, αναλογικά προς τη μερίδα καθενός εκ των συγκυρίων, μετά την αφαίρεση των εξόδων και τελών που τους αναλογούν.
- Η εκμίσθωση ακινήτου που έχει περιέλθει στο Δημόσιο κατά ποσοστό εξ αδιαιρέτου λόγω κληρονομίας ή κληροδοσίας ή δωρεάς διενεργείται με επιμέλεια του εκκαθαριστή Φορέα, σύμφωνα με τον Ειδικό Κανονισμό του. Οι λοιποί συγκύριοι υποχρεούνται να συμπράξουν στη διαδικασία εκμίσθωσης, ενώ σε περίπτωση άρνησης, εφαρμόζεται αναλόγως η παρ. 3. Το μίσθωμα εισπράττεται από τον εκκαθαριστή Φορέα και αποδίδεται στους συγκυρίους κατά το μερίδιο εκάστου, μετά την αφαίρεση του αντίστοιχου μέρους των δαπανών. Σε περίπτωση που το ακίνητο είναι ήδη μισθωμένο και συντρέχει λόγος λύσης της μίσθωσης, ο Φορέας δύναται, κατόπιν έγκρισης της αρμόδιας αρχής, να ασκήσει αγωγή απόδοσης του μισθίου και για λογαριασμό των λοιπών συγκυρίων.
Άρθρο 88
Περιουσίες υπέρ των Ενόπλων Δυνάμεων
Οι διατάξεις του παρόντος Κεφαλαίου επί της διαδικασίας της εκκαθάρισης εφαρμόζονται και για τις περιουσίες που έχουν καταλειφθεί χωρίς όρο, υπέρ των Ενόπλων Δυνάμεων, στο Ταμείο Ακινήτων Εθνικής Άμυνας.
Άρθρο 89
Λήξη έργου Φορέα – Λογοδοσία
- Το λειτούργημα του εκκαθαριστή Φορέα παύει, μετά το πέρας της εκκαθάρισης, με την έγκριση από την εποπτεύουσα αρχή της οριστικής λογοδοσίας επί του έργου του. Η λογοδοσία περιλαμβάνει πλήρη έκθεση της γενόμενης εκκαθάρισης και διοίκησης της περιουσίας και τα στοιχεία αυτής.
- Η λογοδοσία του εκκαθαριστή Φορέα κοινοποιείται και στους συγκληρονόμους του Δημοσίου.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄
ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΕΣ ΥΠΕΡ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΓΙΑ ΕΚΤΕΛΕΣΗ
ΟΡΙΣΜΕΝΟΥ ΚΟΙΝΩΦΕΛΟΥΣ ΣΚΟΠΟΥ
Άρθρο 90
Υπαγωγή περιουσιών στη διαχείριση του Φορέα
- Με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, περιουσίες που καταλείπονται στο Δημόσιο για την εκτέλεση ορισμένου γενικού ή ειδικού κοινωφελούς σκοπού ή έργου, ανατίθενται ως προς τη διαχείριση και την εκκαθάρισή τους, στον Φορέα, στις εξής περιπτώσεις:
α) Η εκτέλεση του κοινωφελούς σκοπού έχει ανατεθεί ρητώς, με την ιδρυτική πράξη, στο Δημόσιο ή δεν έχει ανατεθεί σε άλλα φυσικά ή νομικά πρόσωπα. Εφόσον η εκτέλεση του σκοπού ή έργου έχει ανατεθεί σε συγκεκριμένο Υπουργείο λόγω αρμοδιότητάς του, η περιουσία υπάγεται στη διαχείριση του Φορέα, κατόπιν κοινής απόφασης του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και του αρμόδιου Υπουργού, με την οποία καθορίζεται η διάθεση της περιουσίας για τους οριζόμενους στην ιδρυτική πράξη σκοπούς, σύμφωνα με τους όρους αυτής και συμπληρωματικά με τους όρους της ως άνω απόφασης.
β) Η περιουσία έχει καταλειφθεί υπέρ προσώπων που είναι άγνωστα ή δεν προσδιορίζονται επαρκώς, για την εκπλήρωση κοινωφελούς σκοπού, χωρίς να έχει οριστεί εκτελεστής, οπότε τεκμαίρεται ότι καταλείφθηκε υπέρ του Δημοσίου για την εκτέλεση του κοινωφελούς σκοπού, που ορίζεται με την ιδρυτική πράξη.
γ) Η περιουσία έχει καταλειφθεί ή κατατεθεί σε πιστωτικά ιδρύματα για κοινωφελείς σκοπούς, οι οποίοι δεν μπορούν να προσδιοριστούν επακριβώς ή να εκτελεστούν, οπότε τεκμαίρεται ότι η περιουσία έχει καταλειφθεί ή κατατεθεί υπέρ του Δημοσίου.
δ) Η διαχείριση περιουσίας έχει ανατεθεί σε πρόσωπα τα οποία εξέλιπαν, χωρίς πρόβλεψη αντικατάστασής τους στην ιδρυτική πράξη.
ε) Οι περιουσίες διαλυόμενων σωματείων, εφόσον δεν προβλέπεται διαφορετικά στο καταστατικό ή δεν έχει αποφασισθεί διαφορετικά από τη γενική συνέλευση. Αν ο σκοπός του διαλυθέντος σωματείου ήταν κοινωφελής, η περιουσία διατίθεται για την εκπλήρωση του ίδιου σκοπού. Σε αντίθετη περίπτωση, ο κοινωφελής σκοπός καθορίζεται με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.
στ) Οι περιουσίες νομικών προσώπων που έχουν συσταθεί στην αλλοδαπή, υπό τη μορφή σωματείου, κοινωφελούς ιδρύματος ή άλλης μορφής, για εκπλήρωση σκοπών του παρόντος νόμου στην ημεδαπή ή υπέρ ελληνικών κοινοτήτων ή σκοπών ελληνικού ενδιαφέροντος, εφόσον τα νομικά αυτά πρόσωπα έχουν παύσει να υφίστανται και η περιουσία τους τηρείται σε πιστωτικά ιδρύματα, εκτός αν προβλέπεται διαφορετικά στην ιδρυτική πράξη ή το καταστατικό. Τα έσοδα από αυτές τις περιουσίες διατίθενται αποκλειστικά για την εκπλήρωση συναφών κοινωφελών σκοπών, με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών. Οι κατά τόπους ελληνικές προξενικές αρχές υποχρεούνται να αναφέρουν στους Υπουργούς Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Εξωτερικών τα ανωτέρω νομικά πρόσωπα και την κατάσταση της λειτουργίας και της περιουσίας τους.
ζ) Κληρονομίες ή κληροδοσίες περιουσιών, για την εκπλήρωση κοινωφελών σκοπών που εκτελούνται από τρίτα πρόσωπα, οι οποίες δεν γίνονται αποδεκτές για οποιονδήποτε λόγο και χωρίς να προβλέπεται υποκατάστατο πρόσωπο.
- Μετά την εκκαθάριση των περιουσιών της παρ. 1, εκδίδεται απόφαση του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και του τυχόν αρμόδιου, ως εκ του σκοπού, Υπουργού ή του Υπουργού Εξωτερικών, στην περίπτωση περιουσιών νομικών προσώπων της αλλοδαπής, για την περαιτέρω υπαγωγή τους στην άμεση διαχείριση του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών. Με την απόφαση αυτή καθορίζονται οι λεπτομέρειες διοίκησης και διαχείρισης των περιουσιών αυτών και του τρόπου εκτέλεσης του κοινωφελούς σκοπού, σύμφωνα και με την ιδρυτική πράξη. Η απόφαση αναρτάται στον διαδικτυακό τόπο του Η.Μ.ΚΟΙ.Π.
Άρθρο 91
Ταμειακή διαχείριση κεφαλαίων
- Τα κεφάλαια και τα έσοδα από τη διαχείριση των περιουσιών του παρόντος Κεφαλαίου τοποθετούνται ή επενδύονται, αν δεν ορίζεται διαφορετικά στην ιδρυτική πράξη, με τους εξής τρόπους:
α) σε έντοκη κατάθεση προθεσμίας ή ταμιευτηρίου,
β) σε ακίνητα,
γ) σε ομόλογα ή έντοκα γραμμάτια ή άλλο τίτλο δανεισμού, που εκδίδει ή εγγυάται το Δημόσιο,
δ) σε μετοχές εταιρειών υψηλής κεφαλαιοποίησης, εταιρικά ομόλογα, που εκδίδονται από αναγνωρισμένα πιστωτικά ιδρύματα και αμοιβαία κεφάλαια σταθερού εισοδήματος,
ε) σε ομολογιακά δάνεια αναγνωρισμένων πιστωτικών ιδρυμάτων ή εισηγμένων στο Χρηματιστήριο Αθηνών εταιρειών μεγάλης κεφαλαιοποίησης,
στ) σε πολύτιμα μέταλλα, που φυλάσσονται σε θυρίδες πιστωτικών ιδρυμάτων της ημεδαπής, του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων ή στην Τράπεζα της Ελλάδος.
- Για την επωφελέστερη και ασφαλέστερη τοποθέτηση ή επένδυση των κεφαλαίων και των εσόδων από τη διαχείριση αυτών κατά την παρ. 1, ο Φορέας μπορεί να ζητά την έγγραφη γνώμη ειδικών χρηματοοικονομικών συμβούλων.
Άρθρο 92
Διαχειριστικές πράξεις
- Κατά τη διαχείριση των περιουσιών του παρόντος Κεφαλαίου, η εκποίηση, αντιπαροχή, εκμίσθωση, μακροχρόνια εκμίσθωση έναντι ανακατασκευής και αναπαλαίωσης, ανοικοδόμηση ή ουσιώδης ανακατασκευή ακινήτων, καθώς και η εκποίηση και εκμίσθωση κινητών διενεργούνται από τον Φορέα, σύμφωνα με όσα ορίζονται στον Ειδικό Κανονισμό της παρ. 3 του άρθρου 7.
- Αν ο τρόπος τοποθέτησης ή επένδυσης της περιουσίας που ορίζεται στην ιδρυτική πράξη αποδειχθεί προδήλως ανέφικτος ή ασύμφορος, επιτρέπεται η επένδυση ή τοποθέτηση της περιουσίας, σύμφωνα με το άρθρο 91, υπό την προϋπόθεση ότι δεν απαγορεύεται ρητά από την ιδρυτική πράξη.
Άρθρο 93
Εκτέλεση έργων
Αν για την εκπλήρωση του κοινωφελούς σκοπού απαιτείται η εκτέλεση έργου, την αναλαμβάνει ο Φορέας, είτε μετά την εκκαθάριση της περιουσίας είτε και πριν από αυτήν, εφόσον δεν παρακωλύεται το έργο της εκκαθάρισης, σύμφωνα με τις διατάξεις του Ειδικού Κανονισμού του, σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού.
Άρθρο 94
Υποτροφίες
- Αν με ιδρυτική πράξη έχει ανατεθεί στο Δημόσιο η χορήγηση υποτροφιών, οικονομικών ενισχύσεων, βοηθημάτων και βραβείων, η διαδικασία απονομής τους διενεργείται από τον Φορέα είτε με διαγωνισμό είτε χωρίς διαγωνισμό, σύμφωνα με τις προβλέψεις της ιδρυτικής πράξης.
- Αν δεν υφίσταται σχετική πρόβλεψη στην ιδρυτική πράξη ή η πρόβλεψη είναι ελλιπής, η επιλογή υποτρόφων σε βάρος περιουσιών του παρόντος Κεφαλαίου γίνεται με διαγωνισμό, ο οποίος διεξάγεται από επιτροπή, σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθρου 123.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ΄
ΕΞ ΑΔΙΑΘΕΤΟΥ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΑΔΟΧΗ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ
Άρθρο 95
Σχολάζουσα κληρονομία
- Κληρονομία της οποίας ο κληρονόμος είτε είναι άγνωστος, ή δεν έχει ακόμα βρεθεί ή δεν είναι βέβαιο ότι την έχει αποδεχθεί,, θεωρείται σχολάζουσα.
- Κατά παρέκκλιση της διαδικασίας των άρθρων 98 έως 100, εφόσον, μετά τον θάνατο του κληρονομουμένου, διαπιστωθεί από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση της τελευταίας κατοικίας του ή από τη Διεύθυνση Κοινωφελών Περιουσιών της Γενικής Γραμματείας Δημόσιας Περιουσίας του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών για τους κληρονομουμένους που η τελευταία κατοικία τους ήταν στον εξωτερικό, κατόπιν ελέγχου στα αρμόδια Ληξιαρχεία, στο Μητρώο Πολιτών, στο Μητρώο Διαθηκών και στα Πρωτοδικεία της Χώρας και στους φορείς που διαθέτουν στοιχεία για το ενεργητικό και το παθητικό της κληρονομίας, ότι α) δεν υφίσταται δημοσιευμένη διαθήκη του κληρονομουμένου ή η διαδοχή από διαθήκη έχει ματαιωθεί ολικώς, και β) οι εξ αδιαθέτου κληρονόμοι του, μέχρι και την πέμπτη τάξη, έχουν αποποιηθεί την κληρονομία, ή δεν υπάρχουν τέτοιοι κληρονόμοι, η ως άνω αρμόδια αρχή συντάσσει αιτιολογημένη εισήγηση, σχετικά με το κληρονομικό δικαίωμα του Δημοσίου, και την υποβάλλει στην Επιτροπή του άρθρου 96. Κατόπιν γνωμοδότησης της Επιτροπής επί της εισήγησης, εκδίδεται από τον Υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, πράξη διαπίστωσης του κληρονομικού δικαιώματος του Δημοσίου. Η πράξη του προηγούμενου εδαφίου αναρτάται στην ψηφιακή πλατφόρμα «e-diadoxi» για χρονικό διάστημα ενός (1) μηνός. Κατά της πράξης διαπίστωσης χωρεί αίτηση θεραπείας ενώπιον του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, η οποία ασκείται εντός προθεσμίας δεκαπέντε (15) ημερών από την εκπνοή του ανωτέρω χρονικού διαστήματος της ανάρτησης. Μετά την άπρακτη πάροδο της προθεσμίας για υποβολή αίτησης θεραπείας, τεκμαίρεται ότι μοναδικός εξ αδιαθέτου κληρονόμος έκτης τάξης είναι το Ελληνικό Δημόσιο.
- Για την αντιμετώπιση επειγουσών αναγκών και μέχρι την καταχώριση στο οικείο κτηματολογικό γραφείο της πράξης της παρ. 2, με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, κατόπιν εισήγησης της αρμόδιας αρχής της παρ.1, δύναται να ανατίθεται στον Φορέα η διενέργεια των αναγκαίων διαχειριστικών πράξεων επί σχολαζουσών κληρονομιών.
Άρθρο 96
Επιτροπή Σχολαζουσών Κληρονομιών
- Στο Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών συστήνεται Επιτροπή Σχολαζουσών Κληρονομιών, η οποία συγκροτείται με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών. Με την ίδια απόφαση ορίζονται ο γραμματέας της Επιτροπής και ο αναπληρωτής αυτού, οι οποίοι είναι υπάλληλοι της Γενικής Γραμματείας Δημόσιας Περιουσίας.
- Η Επιτροπή Σχολαζουσών Κληρονομιών αποτελείται από τρία (3) μέλη του κύριου προσωπικού του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, και συγκεκριμένα από έναν Πάρεδρο, ως Πρόεδρο, και δύο δικαστικούς πληρεξουσίους ως μέλη, οι οποίοι, μαζί με τους αναπληρωτές τους, υποδεικνύονται από τον Πρόεδρο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους.
- Η θητεία των μελών της Επιτροπής είναι διετής και μπορεί να ανανεώνεται άπαξ, σύμφωνα με την ανωτέρω διαδικασία.
- Η Επιτροπή Σχολαζουσών Κληρονομιών γνωμοδοτεί, μετά από εισήγηση της αρμόδιας αρχής του πρώτου εδαφίου της παρ. 2 του άρθρου 95, ή του Φορέα, για το κληρονομικό ή μη δικαίωμα του Δημοσίου, πριν από την έκδοση της πράξης διαπίστωσης του κληρονομικού δικαιώματος του Δημοσίου της παρ. 2 του άρθρου 95, καθώς και της παρ. 1 του άρθρου 100.
- Τα μέλη της Επιτροπής Σχολαζουσών Κληρονομιών αντικαθίστανται με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, είτε μετά από αίτησή τους, είτε σε περίπτωση σημαντικών και αδικαιολόγητων καθυστερήσεων, κατά τη διεκπεραίωση των υποθέσεων που τους ανατίθενται.
- Στα μέλη της Επιτροπής δύναται να καταβληθεί ειδική αποζημίωση, η οποία καθορίζεται με την απόφαση της παρ. 4 του άρθρου 123.
Άρθρο 97
Δημιουργία και λειτουργία Ψηφιακής Πλατφόρμας και Ενιαίου Ψηφιακού Μητρώου Σχολαζουσών Κληρονομιών
- Στη Γενική Γραμματεία Δημόσιας Περιουσίας του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών αναπτύσσεται και λειτουργεί, με κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Εσωτερικών και Δικαιοσύνης, η ψηφιακή πλατφόρμα με την ονομασία «e-diadoxi». Η εποπτεία της πλατφόρμας ανήκει στο Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, το οποίο μεριμνά για τη συνεχή τεχνική υποστήριξη, αναβάθμιση και ασφάλειά της.
- Η πλατφόρμα «e-diadoxi» αποτελεί το ολοκληρωμένο πληροφοριακό σύστημα για τον εντοπισμό, την καταγραφή, επεξεργασία, παρακολούθηση, διαχείριση και εκκαθάριση των σχολαζουσών κληρονομιών.
- Η πλατφόρμα διαλειτουργεί με:
α) το Μητρώο Πολιτών,
β) τα Ολοκληρωμένα Πληροφοριακά Συστήματα (Ο.Π.Σ.) της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.),
γ) το Μητρώο Διαθηκών,
δ) τα πληροφοριακά συστήματα του Υπουργείου Δικαιοσύνης,
ε) τα ληξιαρχεία των Δήμων,
στ) το Εθνικό Κτηματολόγιο,
ζ) το Ενιαίο Μητρώο Ακινήτων (Ε.Μ.Α.),
η) το Μητρώο Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Ακινήτων (Μ.Ι.Δ.Α.), και
θ) τα πληροφοριακά συστήματα των πιστωτικών ιδρυμάτων και των χρηματοοικονομικών οργανισμών της ημεδαπής.
- Η πλατφόρμα υποστηρίζει τον αυτοματοποιημένο εντοπισμό σχολαζουσών κληρονομιών και την αυτοματοποιημένη εύρεση:
α) των εγγυτέρων συγγενών έως και την πέμπτη τάξη,
β) των πράξεων αποποίησης κληρονομίας, και
γ) της ύπαρξης ή μη διαθήκης.
- Στην πλατφόρμα «e-diadoxi» λειτουργεί Ενιαίο Ψηφιακό Μητρώο Σχολαζουσών Κληρονομιών (Ε.Ψ.Μ.Σ.Κ.), στο οποίο ενσωματώνεται το Μητρώο Σχολαζουσών Κληρονομιών του άρθρου 64 του Κώδικα κοινωφελών περιουσιών και σχολαζουσών κληρονομιών (ν. 4182/2013, Α’ 185). Το Ε.Ψ.Μ.Σ.Κ. είναι προσβάσιμο, μέσω κατάλληλων δικαιωμάτων χρήσης, από τη Διεύθυνση Κοινωφελών Περιουσιών της Γενικής Γραμματείας Δημόσιας Περιουσίας του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, από τις Διευθύνσεις Κοινωφελών Περιουσιών των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, οι οποίες είναι αρμόδιες για τον εντοπισμό των σχολαζουσών κληρονομιών, την καταχώριση, επεξεργασία και διαχείριση των δεδομένων, που αφορούν τις σχολάζουσες κληρονομιές της αρμοδιότητάς τους, καθώς και από τον Φορέα.
- Στο Ε.Ψ.Μ.Σ.Κ. καταγράφεται κάθε κληρονομία χωρίς εμφανείς κληρονόμους, όπως προκύπτει από στοιχεία και πληροφορίες που περιέρχονται στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση της τελευταίας κατοικίας του κληρονομουμένου από οποιαδήποτε φυσικό ή νομικό πρόσωπο, υπηρεσία ή φορέα του Δημοσίου, με ιδιαίτερη υποχρέωση ενημέρωσης της Α.Α.Δ.Ε., εφόσον παρέλθουν εννέα (9) μήνες από τον θάνατο του κληρονομουμένου χωρίς να εμφανιστούν οι κληρονόμοι του. Η Αποκεντρωμένη Διοίκηση της τελευταίας κατοικίας του κληρονομουμένου δύναται επίσης να εντοπίζει και αυτοματοποιημένα την ύπαρξη του κληρονομικού του δικαιώματος, μέσω διασύνδεσης με τα Μητρώα της παρ. 3.
- Πρόσωπα που, χωρίς να έχουν ιδιαίτερη νομική υποχρέωση λόγω του επαγγέλματός τους, καταδεικνύουν είτε στην αρμόδια Αποκεντρωμένη Διοίκηση είτε στη Διεύθυνση Κοινωφελών Περιουσιών της Γενικής Γραμματείας Δημόσιας Περιουσίας του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, σχολάζουσες κληρονομίες, άγνωστες στο Δημόσιο, δικαιούνται αμοιβής, κατ΄ ανάλογη εφαρμογή της παρ. 2 του άρθρου 27.
- Για κάθε σχολάζουσα κληρονομία δημιουργείται στο Ε.Ψ.Μ.Σ.Κ. από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση της τελευταίας κατοικίας του κληρονομουμένου ατομικός ψηφιακός φάκελος, στον οποίο καταχωρίζονται ή αντλούνται μέσω διαλειτουργικότητας, ιδίως:
α) το όνομα του κληρονομουμένου,
β) η ληξιαρχική πράξη θανάτου,
γ) το πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης,
δ) το πιστοποιητικό εγγυτέρων συγγενών,
ε) πρόσφατο πιστοποιητικό περί μη δημοσίευσης διαθήκης,
στ) δηλώσεις αποποίησης των κληρονόμων,
ζ) η πράξη της παρ. 2 του άρθρου 95, ή η πράξη της παρ. 1 του άρθρου 100 του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών,
η) η απογραφή και αποτίμηση της περιουσίας,
θ) πράξεις διαχείρισης,
ι) ετήσιες οικονομικές καταστάσεις,
ια) συναφή έγγραφα και αλληλογραφία,
ιβ) αιτήσεις, έγγραφα, προσφυγές και δηλώσεις από οποιονδήποτε έχει έννομο συμφέρον.
Άρθρο 98
Έναρξη διαδικασίας αναγνώρισης κληρονομικού δικαιώματος του Δημοσίου
- Η διαδικασία αναγνώρισης του κληρονομικού δικαιώματος του Δημοσίου επί σχολάζουσας κληρονομίας εκκινεί αυτοδικαίως μέσω της πλατφόρμας «e-diadoxi», με τη συμπλήρωση ενός (1) έτους από τον θάνατο προσώπου, που κατέλειπε ακίνητη ή κινητή περιουσία, εφόσον:
α) ο κληρονόμος παραμένει άγνωστος ή
β) δεν προκύπτει δήλωση αποδοχής κληρονομίας από ορισμένο πρόσωπο.
- Με την έναρξη της διαδικασίας αναγνώρισης του κληρονομικού δικαιώματος του Δημοσίου η Αποκεντρωμένη Διοίκηση της τελευταίας κατοικίας του κληρονομουμένου, ή η Διεύθυνση Κοινωφελών Περιουσιών της Γενικής Γραμματείας Δημόσιας Περιουσίας του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών για τους κληρονομουμένους που η τελευταία κατοικία τους ήταν στον εξωτερικό, αναρτά στην πλατφόρμα «e-diadoxi» πρόσκληση προς οποιονδήποτε τυχόν αξιώνει κληρονομικό δικαίωμα, να δηλώσει εγγράφως το δικαίωμά του ενώπιόν της, εντός αποκλειστικής προθεσμίας τριών (3) μηνών, η οποία αρχίζει από την επομένη της ημερομηνίας ανάρτησης. Η πρόσκληση αναρτάται ταυτόχρονα και στον ιστότοπο της αρμόδιας Αποκεντρωμένης Διοίκησης και παραμένει αναρτημένη σε αμφότερες τις πλατφόρμες για χρονικό διάστημα ενός (1) μηνός.
Άρθρο 99
Διοίκηση και διαχείριση της σχολάζουσας κληρονομίας
- Μετά από την ανάρτηση της πρόσκλησης της παρ. 2 του άρθρου 98, η προσωρινή διοίκηση, διαχείριση και εκκαθάριση της σχολάζουσας κληρονομίας περιέρχεται αυτοδικαίως στον Φορέα, ο οποίος ασκεί όλα τα καθήκοντα του κηδεμόνα της. Ο Φορέας προβαίνει σε κάθε πράξη που αφορά στην εξακρίβωση των περιουσιακών στοιχείων, των χρεών και βαρών της σχολάζουσας κληρονομίας και του κληρονομικού δικαιώματος του Δημοσίου, καθώς και στην επωφελή διαχείριση της περιουσίας αυτής, και αναρτά ετησίως στην πλατφόρμα «e-diadoxi» τον ισολογισμό της, καθώς και συνοπτική έκθεση με όλες τις πράξεις διαχείρισης και εξακρίβωσης που διενήργησε, αφενός του κληρονομικού δικαιώματος του Δημοσίου, και αφετέρου της περιουσίας. Για την πληρωμή χρεών, βαρών και δαπανών διαχείρισης και εκκαθάρισης της κληρονομίας εφαρμόζεται ανάλογα το άρθρο 80.
- Για την εξακρίβωση των στοιχείων της κληρονομίας ο Φορέας δύναται να ζητά πληροφορίες, πιστοποιητικά και αντίγραφα δημοσίων εγγράφων από κάθε δημόσια αρχή, γραμματείς δικαστηρίων, κτηματολογικά γραφεία, υποθηκοφύλακες, πιστωτικά ιδρύματα, χρηματοοικονομικούς οργανισμούς και συμβολαιογράφους, οι οποίοι χορηγούν τα αιτούμενα στοιχεία, πιστοποιητικά ή αντίγραφα, ατελώς, εντός δεκαπέντε (15) ημερών από τη λήψη της σχετικής αίτησης.
- Όσο διαρκεί η προσωρινή διοίκηση της σχολάζουσας κληρονομίας, ο Φορέας, ως κηδεμόνας της, την εκπροσωπεί ενώπιον των δικαστηρίων σε όλες τις δίκες που την αφορούν, έχει δε το δικαίωμα άσκησης κάθε σχετικού ενδίκου βοηθήματος και μέσου, που αφορά ιδίως στην εξακρίβωση των στοιχείων της και την εκκαθάρισή της.
- Ο Φορέας αποξενώνεται από την περιουσία και την παραδίδει στον κληρονόμο, εφόσον: α) διαπιστωθεί το κληρονομικό δικαίωμα τρίτου με απόφαση της αρμόδιας αρχής ή κοινοποιηθεί τελεσίδικη δικαστική απόφαση περί αναγνώρισης του δικαιώματος του κληρονόμου, και β) έχει προηγουμένως ενημερώσει την αρμόδια αρχή, η οποία παρέχει τη σχετική έγκρισή της.
- Μετά τη λήξη του έργου του, ο Φορέας υποχρεούται να αναρτήσει στην πλατφόρμα «e-diadoxi» πλήρη έκθεση των πράξεων διοίκησης και διαχείρισης της περιουσίας, που πραγματοποίησε.
Άρθρο 100
Αναγνώριση κληρονομικού δικαιώματος του Δημοσίου από σχολάζουσα κληρονομία
- Εάν, μετά την πάροδο ενός (1) έτους από την ανάρτηση της πρόσκλησης της παρ. 2 του άρθρου 98 δεν έχει δηλωθεί νόμιμος κληρονόμος της σχολάζουσας κληρονομίας, δεν υπάρχει εκκρεμοδικία και δεν προκύπτει από τα διαθέσιμα στοιχεία ότι υπάρχει άλλος κληρονόμος εκτός από το Δημόσιο, ο Φορέας υποβάλλει αιτιολογημένη εισήγηση στην Επιτροπή του άρθρου 96, περί του κληρονομικού δικαιώματος του Δημοσίου, η οποία γνωμοδοτεί επ’ αυτής. Κατόπιν της γνωμοδότησης της Επιτροπής, ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών εκδίδει πράξη διαπίστωσης του κληρονομικού δικαιώματος του Δημοσίου.
- Η πράξη της παρ. 1 αναρτάται στην πλατφόρμα «e-diadoxi» για χρονικό διάστημα ενός (1) μηνός. Κατά της πράξης διαπίστωσης του κληρονομικού δικαιώματος του Δημοσίου επιτρέπεται αίτηση θεραπείας ενώπιον του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, εντός προθεσμίας δεκαπέντε (15) ημερών, από την εκπνοή του ανωτέρω χρονικού διαστήματος ανάρτησης. Αν παρέλθει άπρακτη η προθεσμία για την υποβολή αίτησης θεραπείας, τεκμαίρεται μαχητά ότι μοναδικός εξ αδιαθέτου κληρονόμος έκτης τάξης είναι το Ελληνικό Δημόσιο.
- Η πράξη του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών περί της διαπίστωσης του κληρονομικού δικαιώματος του δημοσίου της παρ. 1, καθώς και η αντίστοιχη πράξη της παρ. 2 του άρθρου 95, επέχουν θέση κληρονομητηρίου υπέρ του Δημοσίου, κατά τα άρθρα 1956, 1962 και 1963 του Αστικού Κώδικα (π.δ. 456/1984, Α’ 164).
- Με τη διαπίστωση του κληρονομικού δικαιώματος του Δημοσίου, θεωρείται ότι η κληρονομία επάγεται σε αυτό με το ευεργέτημα της απογραφής, χωρίς όρο και χωρίς περιορισμό σε προθεσμία για σύνταξη απογραφής. Για τη σύνταξη της απογραφής και την εκκαθάριση της κληρονομίας ακολουθείται η διαδικασία των άρθρων 83 έως 89 του παρόντος.
- Μετά το πέρας της εκκαθάρισης, τα κληρονομιαία ακίνητα καθίστανται ιδιωτική περιουσία του Δημοσίου και καταχωρίζονται στο όνομά του στο αρμόδιο Κτηματολογικό Γραφείο με ευθύνη του Φορέα, ο οποίος στη συνέχεια αποστέλλει την πράξη καταχώρησης με τον οικείο φάκελο στην αρμόδια Κτηματική Υπηρεσία για την καταγραφή τους στα Βιβλία Δημοσίων Κτημάτων.
Άρθρο 101
Αμφισβήτηση του εξ αδιαθέτου κληρονομικού δικαιώματος του Δημοσίου
- Σε περίπτωση σχολάζουσας κληρονομίας, η αγωγή περί κλήρου επιδίδεται στον Υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, καθώς και στον Φορέα, επί ποινή απαραδέκτου της συζήτησής της.
- Πριν από την έκδοση των πράξεων διαπίστωσης του κληρονομικού δικαιώματος του Δημοσίου της παρ. 2 του άρθρου 95 και της παρ. 1 του άρθρου 100, δεν μπορεί να ασκηθεί δικαίωμα από το δημόσιο ή κατά του δημοσίου ως εξ αδιαθέτου κληρονόμου.



