Για τους σκοπούς του παρόντος, ισχύουν οι ακόλουθοι ορισμοί:
- Ξένος επενδυτής: το φυσικό ή νομικό πρόσωπο που προτίθεται να πραγματοποιήσει ή έχει πραγματοποιήσει άμεση ξένη επένδυση σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 2 του Κανονισμού (ΕΕ) 2019/452 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 19ης Μαρτίου 2019, για τη θέσπιση πλαισίου για τον έλεγχο των άμεσων ξένων επενδύσεων στην Ένωση (L 79) και προέρχεται: α) από τρίτη χώρα ή
β) από κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εφόσον ελέγχεται, άμεσα ή έμμεσα, από φυσικό ή νομικό πρόσωπο που προέρχεται από τρίτη χώρα.
- Εταιρεία-στόχος: εταιρεία που έχει συσταθεί, ή πρόκειται να συσταθεί, βάσει του ελληνικού δικαίου ή κατ’ άλλον τρόπο διέπεται από αυτό, στην οποία πρόκειται να πραγματοποιηθεί ή έχει ήδη πραγματοποιηθεί μία άμεση ξένη επένδυση, ή κοινή επιχείρηση με τη συμμετοχή ξένου επενδυτή.
- Μηχανισμός ελέγχου: οι διοικητικές απαιτήσεις, εκτελεστικές διατάξεις ή κατευθυντήριες γραμμές που καθορίζουν τους όρους, τις προϋποθέσεις και τις διαδικασίες για τον έλεγχο των άμεσων ξένων επενδύσεων για λόγους ασφάλειας ή δημόσιας τάξης.
- Διυπουργική Επιτροπή Ελέγχου Άμεσων Ξένων Επενδύσεων για λόγους ασφάλειας ή δημόσιας τάξης (Δ.Ε.Ε.Α.Ξ.Ε.): το συλλογικό κυβερνητικό όργανο, σύμφωνα με τα άρθρα 8 και 9 του ν. 4622/2019 (Α΄ 133), το οποίο διενεργεί τον έλεγχο των άμεσων ξένων επενδύσεων που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος.
- Ολοκλήρωση επένδυσης: το χρονικό σημείο κατά το οποίο πληρούται η τελευταία αναβλητική αίρεση σε σχέση με επενδυτική απόφαση των μερών ξένης επενδυτικής συναλλαγής.
– Εταιρεία στόχος: δεν είναι σαφές τι σημαίνει η αναφορά ότι η εταιρεία «διέπεται από το ελληνικό δίκαιο». Αν εννοούμε την lex societatis, τότε αφήνουμε εκτός πεδίου εφαρμογής αλλοδαπές εταιρείες-στόχους που δραστηριοποιούνται μεν στην Ελλάδα (ή και στην Ελλάδα), αλλά δεν διέπονται (ως εταιρείες) από το ελληνικό δίκαιο. Επίσης η αναφορά σε «εταιρείες» μπορεί να θέτει εκτός πεδίου εφαρμογής άλλου είδους νομικά μορφώματα (π.χ. ιδρύματα αλλοδαπής) που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα.
– Περαιτέρω, η αναφορά σε απόκτηση ελέγχου σε «εταιρεία» μπορεί να αφήνει εκτός πεδίου εφαρμογής περιπτώσεις άλλων δομών συναλλαγής που καταλήγουν σε παρόμοιο αποτέλεσμα. Για παράδειγμα αν μια αλλοδαπή εταιρεία εξαγοράσει απευθείας έναν ευαίσθητο κλάδο ή κάποιες ευαίσθητες τεχνολογίες από μια άλλη (asset deal και όχι share deal) τότε τεχνικά δεν θα συντρέχει εξαγορά της ίδιας της εταιρείας στόχου καθότι εξαγοράζονται περιουσιακά στοιχεία της και όχι η ίδια η εταιρεία. Η αναφορά σε «κοινή επιχείρηση» στο πλαίσιο του ορισμού δεν επιλύει απαραίτητα το ζήτημα αυτό.
– Δεδομένου ότι η πρόθεση του νομοθέτη μάλλον δεν είναι να εξαιρέσει τέτοιου είδους συναλλαγές, καλό θα ήταν – προκειμένου να υπάρχει σαφήνεια δικαίου και να αποφευχθούν καταστρατηγήσεις – να εφαρμοστεί ένα ευρύτερο κριτήριο που να ενεργοποιείται με την οποιοδήποτε τρόπο απόκτηση εκ μέρους επενδυτή τρίτης χώρας συμμετοχής (άνω των ορίων) στις υποκείμενες ελεγχόμενες δραστηριότητες. Αν δηλαδή οποιοδήποτε μόρφωμα στο οποίο τρίτος επενδυτής έχει συμμετοχή πάνω από τα όρια (ή και απευθείας ένας επενδυτής τρίτης χώρας ως φυσικό πρόσωπο) αποκτά άμεσα ή έμμεσα τις σχετικές δραστηριότητες να τίθεται θέμα εφαρμογής των σχετικών διατάξεων.
– Περαιτέρω η αναφορά σε εταιρεία στην οποία «έχει ήδη πραγματοποιηθεί μία άμεση ξένη επένδυση» ενέχει κάποια ασάφεια ως προς το ποιες υφιστάμενες επενδύσεις εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του νόμου.
Για το Foreign Investors Council,
Ευ. Ν. Κουράκης, Γεν. Γραμματέας του ΔΣ,
Εταίρος της Δικηγορικής Εταιρείας Κουταλίδη, Επικεφαλής Ενέργειας κ Υποδομών
Εταιρεία στόχος: δεν είναι σαφές τι σημαίνει η αναφορά ότι η εταιρεία «διέπεται από το ελληνικό δίκαιο». Αν εννοούμε την lex societatis, τότε αφήνουμε εκτός πεδίου εφαρμογής αλλοδαπές εταιρείες-στόχους που δραστηριοποιούνται μεν στην Ελλάδα (ή και στην Ελλάδα), αλλά δεν διέπονται (ως εταιρείες) από το ελληνικό δίκαιο. Επίσης η αναφορά σε «εταιρείες» μπορεί να θέτει εκτός πεδίου εφαρμογής άλλους είδους νομικά μορφώματα (π.χ. ιδρύματα αλλοδαπής) που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα.
Επίσης, η αναφορά σε απόκτηση ελέγχου σε «εταιρεία» μπορεί να αφήνει εκτός πεδίου εφαρμογής περιπτώσεις άλλων δομών συναλλαγής που καταλήγουν σε παρόμοιο αποτέλεσμα. Για παράδειγμα αν μια αλλοδαπή εταιρεία εξαγοράσει απευθείας έναν ευαίσθητο κλάδο ή κάποιες ευαίσθητες τεχνολογίες από μια άλλη (asset deal και όχι share deal) τότε τεχνικά δεν θα συντρέχει εξαγορά της ίδιας της εταιρείας στόχου καθότι εξαγοράζονται περιουσιακά στοιχεία της και όχι η ίδια η εταιρεία. Η αναφορά σε «κοινή επιχείρηση» στο πλαίσιο του ορισμού δεν επιλύει απαραίτητα το ζήτημα αυτό.
Δεδομένου ότι η πρόθεση του νομοθέτη μάλλον δεν είναι να εξαιρέσει τέτοιου είδους συναλλαγές, καλό θα ήταν – προκειμένου να υπάρχει σαφήνεια δικαίου και να αποφευχθούν καταστρατηγήσεις – να εφαρμοστεί ένα ευρύτερο κριτήριο που να ενεργοποιείται με την οποιοδήποτε τρόπο απόκτηση εκ μέρους επενδυτή τρίτης χώρας συμμετοχής (άνω των ορίων) στις υποκείμενες ελεγχόμενες δραστηριότητες. Αν δηλαδή οποιοδήποτε μόρφωμα στο οποίο τρίτος επενδυτής έχει συμμετοχή πάνω από τα όρια (ή και απευθείας ένας επενδυτής τρίτης χώρας ως φυσικό πρόσωπο) αποκτά άμεσα ή έμμεσα τις σχετικές δραστηριότητες να τίθεται θέμα εφαρμογής των σχετικών διατάξεων.
Περαιτέρω η αναφορά σε εταιρεία στην οποία «έχει ήδη πραγματοποιηθεί μία άμεση ξένη επένδυση» ενέχει κάποια ασάφεια ως προς το ποιες υφιστάμενες επενδύσεις εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του νόμουa.
Για το Foreign Investors Council,
Ευ. Ν. Κουράκης, Γεν. Γραμματέας του ΔΣ,
Εταίρος της Δικηγορικής Εταιρείας Κουταλίδη, Επικεφαλής Ενέργειας κ Υποδομών
Εταιρεία στόχος: δεν είναι σαφές τι σημαίνει η αναφορά ότι η εταιρεία «διέπεται από το ελληνικό δίκαιο». Αν εννοούμε την lex societatis, τότε αφήνουμε εκτός πεδίου εφαρμογής αλλοδαπές εταιρείες-στόχους που δραστηριοποιούνται μεν στην Ελλάδα (ή και στην Ελλάδα), αλλά δεν διέπονται (ως εταιρείες) από το ελληνικό δίκαιο. Επίσης η αναφορά σε «εταιρείες» μπορεί να θέτει εκτός πεδίου εφαρμογής άλλους είδους νομικά μορφώματα (π.χ. ιδρύματα αλλοδαπής) που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα.
Επίσης, η αναφορά σε απόκτηση ελέγχου σε «εταιρεία» μπορεί να αφήνει εκτός πεδίου εφαρμογής περιπτώσεις άλλων δομών συναλλαγής που καταλήγουν σε παρόμοιο αποτέλεσμα. Για παράδειγμα αν μια αλλοδαπή εταιρεία εξαγοράσει απευθείας έναν ευαίσθητο κλάδο ή κάποιες ευαίσθητες τεχνολογίες από μια άλλη (asset deal και όχι share deal) τότε τεχνικά δεν θα συντρέχει εξαγορά της ίδιας της εταιρείας στόχου καθότι εξαγοράζονται περιουσιακά στοιχεία της και όχι η ίδια η εταιρεία. Η αναφορά σε «κοινή επιχείρηση» στο πλαίσιο του ορισμού δεν επιλύει απαραίτητα το ζήτημα αυτό.
Δεδομένου ότι η πρόθεση του νομοθέτη μάλλον δεν είναι να εξαιρέσει τέτοιου είδους συναλλαγές, καλό θα ήταν – προκειμένου να υπάρχει σαφήνεια δικαίου και να αποφευχθούν καταστρατηγήσεις – να εφαρμοστεί ένα ευρύτερο κριτήριο που να ενεργοποιείται με την οποιοδήποτε τρόπο απόκτηση εκ μέρους επενδυτή τρίτης χώρας συμμετοχής (άνω των ορίων) στις υποκείμενες ελεγχόμενες δραστηριότητες. Αν δηλαδή οποιοδήποτε μόρφωμα στο οποίο τρίτος επενδυτής έχει συμμετοχή πάνω από τα όρια (ή και απευθείας ένας επενδυτής τρίτης χώρας ως φυσικό πρόσωπο) αποκτά άμεσα ή έμμεσα τις σχετικές δραστηριότητες να τίθεται θέμα εφαρμογής των σχετικών διατάξεων.
Περαιτέρω η αναφορά σε εταιρεία στην οποία «έχει ήδη πραγματοποιηθεί μία άμεση ξένη επένδυση» ενέχει κάποια ασάφεια ως προς το ποιες υφιστάμενες επενδύσεις εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του νόμου.
Για το Foreign Investors Council,
Ευ. Ν. Κουράκης, Γεν. Γραμματέας του ΔΣ,
Εταίρος της Δικηγορικής Εταιρείας Κουταλίδη, Επικεφαλής Ενέργειας κ Υποδομών
Σχόλια στην περίπτωση 1:
i. Από τη συνολική επισκόπηση του ΣΝ, προκύπτει ανάγκη επαναπροσδιορισμού του όρου «ξένος επενδυτής» προς την κατεύθυνση, πρωτίστως, να φύγουν οι γεωγραφικοί προσδιορισμοί (δηλ. τα υπό (α) και (β) στοιχεία και μοιραία το λεκτικό «(…) και προέρχεται:»). Ειδικότερα, εάν πάει κανείς στο άρθρο 6 περί κριτηρίων εφαρμογής, φαίνεται ότι ο ορισμός ως έχει, διαπλέκεται με τα όσα προβλέπουν οι υποπαρ. (α) – (γ) της παρ. 1 του άρθρου 6, οι οποίες προβλέπουν και αυτές γεωγραφικές προελεύσεις του ξένου επενδυτή, δημιουργώντας σύγχυση. Επίσης, για την έννοια της «άμεσης ξένης επένδυσης», πάμε αναγκαστικά στον Κανονισμό, ο οποίος εντός αυτής περιέχει και την έννοια του «ξένου επενδυτή». Συνεπώς, προκειμένου να αποφευχθεί τυχόν ερμηνευτική σύγχυση σχετικά με την έννοια του «ξένου επενδυτή» και ποιος ορισμός υπερισχύει μεταξύ αυτών του Κανονισμού, του άρθρου 3 ή/και άρθρου 6 του ΣΝ, και δεδομένου ότι υπάρχει μια ανακολουθία μεταξύ του ορισμού του άρθρου 3 με εκείνον του άρθρου 6 ως προς το αντικείμενο των κριτηρίων εφαρμογής (ξένος επενδυτής ή άμεσες ξένες επενδύσεις), προτείνεται η διαγραφή των εδαφίων (α) και (β). Βλ. συμπληρωματικά σχετικό σχόλιο το άρθρο 6.
ii.Σε σχέση με την πρόβλεψη των άμεσων ξένων επενδύσεων που έχουν ΗΔΗ πραγματοποιηθεί, παρατηρούμε ότι υπάρχει ασάφεια για το καθεστώς ελέγχου αυτών και αν τελικά εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του ΣΝ. Ειδικότερα, βάσει του άρθρου 9, ο αυτεπάγγελτος έλεγχος της ΔΕΕΑΞΕ μπορεί να πραγματοποιηθεί αν ο επενδυτής δεν υποβάλλει αίτηση για έλεγχο, σύμφωνα με το άρθρο 7. Όμως, το άρθρο 7 αφορά μόνο σε μελλοντικές επενδύσεις. Ομοίως, το άρθρο 10 δεν αφορά σε ήδη πραγματοποιηθείσες επενδύσεις. Γενικά, δεν φαίνεται να υπάρχει κάποιο άλλο άρθρο στο ΣΝ που να αφορά σε υφιστάμενες επενδύσεις, οπότε προτείνουμε να αφαιρεθεί και από την ορισμό η σχετική αναφορά προς αποφυγή ασαφειών και αμφιβολιών.
Σχόλια στην περίπτωση 2:
Δεν είναι κατανοητό με ποιον άλλον τρόπο θα μπορούσε να διέπεται μια εταιρεία από το ελληνικό δίκαιο. Προτείνεται η προσθήκη των λέξεων «και λειτουργεί» μετά τη φράση «εταιρεία που έχει συσταθεί» και η διαγραφή του σχετικού χωρίου «ή κατ’ άλλον τρόπο διέπεται από αυτό» προς αποφυγή διαφορετικών ερμηνευτικών προσεγγίσεων.
Σχόλια στην περίπτωση 5:
Προτείνεται η προσθήκη του επιθέτου «οριστική» πριν τον όρο «επενδυτική συμφωνία», καθώς και η αντικατάσταση του όρου «απόφαση» με τον όρο «συμφωνία» (άρα να γίνεται λόγος για «οριστική επενδυτική συμφωνία» αντί για «επενδυτική απόφαση»), καθώς ο όρος «απόφαση» μπορεί να καταλαμβάνει π.χ. αποφάσεις ΝΠ που προηγούνται αρκετά του σταδίου συμφωνίας. Επίσης, προτείνεται η απαλοιφή του όρου «ξένης επενδυτικής συναλλαγής» προς αποφυγή εισαγωγής νέων ορισμών που δεν χρησιμοποιούνται στο νόμο και η προσθήκη της φράσης «για την εταιρεία-στόχο», καθώς και να γίνεται λόγος για συμφωνία των μερών για σαφήνεια.
Θα προσέθετα το πως ορίζεται η ξένη επένδυση
πχ. άρθρο 2.1
REGULATION (EU) 2019/452 OF THE EUROPEAN PARLIAMENT AND OF THE COUNCIL of 19 March 2019
establishing a framework for the screening of foreign direct investments into the Union
1) «άμεση ξένη επένδυση»: κάθε είδους επένδυση από ξένο επενδυτή η οποία αποσκοπεί στη δημιουργία ή τη διατήρηση σταθερών και άμεσων σχέσεων μεταξύ του ξένου επενδυτή και του επιχειρηματία ή της επιχείρησης στον οποίο ή στην οποία, ανάλογα με την περίπτωση, παρέχονται τα σχετικά κεφάλαια με σκοπό την άσκηση οικονομικής δραστηριότητας σε κράτος μέλος, συμπεριλαμβανομένων των επενδύσεων που καθιστούν δυνατή την πραγματική συμμετοχή στη διαχείριση ή στον έλεγχο εταιρείας που ασκεί οικονομική δραστηριότητα·