1. `Οσο διαρκεί η προδικασία, αν προκύπτουν σοβαρές ενδείξεις ενοχής
του κατηγορουμένου για κακούργημα ή πλημμέλημα που τιμωρείται με ποινή
φυλάκισης τουλάχιστον τριών μηνών, είναι δυνατό να διαταχθούν
περιοριστικοί όροι, εφόσον αυτό κρίνεται απολύτως αναγκαίο για την
επίτευξη των αναφερόμενων στο άρθρο 296 σκοπών.2. Περιοριστικοί όροι είναι ιδίως η παροχή εγγύησης, η υποχρέωση του
κατηγορουμένου να εμφανίζεται κατά διαστήματα στον ανακριτή ή σε άλλη
αρχή, η απαγόρευση να μεταβαίνει ή να διαμένει σε ορισμένο τόπο ή στο
εξωτερικό, η απαγόρευση να συναναστρέφεται ή να συναντάται με ορισμένα
πρόσωπα.«3. Προσωρινή κράτηση μπορεί να επιβληθεί αντί για περιοριστικούς
όρους, εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις της πρώτης παραγράφου του
άρθρου αυτού, μόνο αν ο κατηγορούμενος διώκεται για κακούργημα και δεν
έχει γνωστή διαμονή στη χώρα ή έχει κάνει προπαρασκευαστικές ενέργειες
για να διευκολύνει τη φυγή του ή κατά το παρελθόν υπήρξε φυγόποινος ή
φυγόδικος ή κρίθηκε ένοχος για απόδραση κρατουμένου ή παραβίαση
περιορισμών διαμονής ή κρίνεται αιτιολογημένα ότι αν αφεθεί ελεύθερος
είναι πολύ πιθανό, όπως προκύπτει από ειδικά μνημονευόμενα περιστατικά
της προηγούμενης ζωής του ή από τα συγκεκριμένα ιδιαίτερα
χαρακτηριστικά της πράξης για την οποία κατηγορείται, να διαπράξει και
άλλα εγκλήματα. Μόνο η κατά το νόμο βαρύτητα της πράξης δεν αρκεί για
την επιβολή προσωρινής κράτησης».«Υπό τις ίδιες προϋποθέσεις και σε εξαιρετικές περιπτώσεις μπορεί να
επιβληθεί προσωρινή κράτηση και για το πλημμέλημα της ανθρωποκτονίας από
αμέλεια κατά συρροή. Στην περίπτωση αυτή, το ανώτατο όριο της προσωρινής
κράτησης είναι διάρκειας έως έξι μηνών, που μπορεί να παραταθεί για άλλους
τρεις μήνες.»«4. Οι περιοριστικοί όροι που επιβλήθηκαν στον κατηγορούμενο για
κακούργημα ή πλημμέλημα, εάν παραβιασθούν από αυτόν, είναι δυνατόν να
αντικατασταθούν με προσωρινή κράτηση κατά το άρθρο 298».«5. Η παράγραφος 3 του παρόντος εφαρμόζεται και για ανήλικο κατηγορούμενο
που έχει συμπληρώσει το δέκατο τρίτο έτος της ηλικίας του, εφόσον η πράξη
για
την οποία κατηγορείται απειλείται στο νόμο με ποινή κάθειρξης τουλάχιστον
δέκα ετών. Η αδυναμία παροχής εγγύησης δεν επιτρέπεται να οδηγήσει από μόνη
της σε προσωρινή κράτηση.»
Προτεινόμενη ρύθμιση:
Το άρθρο 282 παρ. 3 ΚΠΔ αντικαθίσταται ως εξής:
Προσωρινή κράτηση και περιοριστικοί όροι:
1. Όσο διαρκεί η προδικασία, αν προκύπτουν σοβαρές ενδείξεις ενοχής του κατηγορουμένου για κακούργημα ή πλημμέλημα που τιμωρείται με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον τριών μηνών, είναι δυνατό να διαταχθούν περιοριστικοί όροι, εφόσον αυτό κρίνεται απολύτως αναγκαίο για την επίτευξη των αναφερόμενων στο άρθρο 296 σκοπών.
2. Περιοριστικοί όροι είναι ιδίως η παροχή εγγύησης, η υποχρέωση του κατηγορουμένου να εμφανίζεται κατά διαστήματα στον ανακριτή ή σε άλλη αρχή, η απαγόρευση να μεταβαίνει ή να διαμένει σε ορισμένο τόπο ή στο εξωτερικό, η απαγόρευση να συναναστρέφεται ή να συναντάται με ορισμένα πρόσωπα.
«3. Προσωρινή κράτηση μπορεί να επιβληθεί αντί για περιοριστικούς όρους –εάν αιτιολογημένα κριθεί ότι οι τελευταίοι δεν επαρκούν-, εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις της πρώτης παραγράφου του άρθρου αυτού, μόνο αν ο κατηγορούμενος διώκεται για κακούργημα και δεν έχει γνωστή διαμονή στη χώρα ή έχει κάνει προπαρασκευαστικές ενέργειες για να διευκολύνει τη φυγή του ή κατά το παρελθόν υπήρξε φυγόποινος ή φυγόδικος ή κρίθηκε ένοχος για απόδραση κρατουμένου ή παραβίαση περιορισμών διαμονής, εφόσον από τη συνδρομή των παραπάνω στοιχείων προκύπτει σκοπός φυγής ή κρίνεται αιτιολογημένα ότι αν αφεθεί ελεύθερος είναι πολύ πιθανό, όπως προκύπτει από προηγούμενες αμετάκλητες καταδίκες για κακούργημα ή από τα συγκεκριμένα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της αποδιδόμενης σ’ αυτόν πράξης για την οποία απειλείται στο νόμο ισόβια κάθειρξη ή πρόσκαιρη κάθειρξη με ανώτατο όριο τα είκοσι έτη, να διαπράξει και άλλα εγκλήματα. Μόνο η κατά το νόμο βαρύτητα της πράξης δεν αρκεί για την επιβολή προσωρινής κράτησης».
Σε εντελώς εξαιρετικές περιπτώσεις και εφόσον αιτιολογημένα κρίνεται ότι δεν επαρκούν οι περιοριστικοί όροι, μπορεί να επιβληθεί προσωρινή κράτηση και για το πλημμέλημα της ανθρωποκτονίας από αμέλεια κατά συρροή, αν προκύπτει σκοπός φυγής του κατηγορουμένου, με βάση τα κριτήρια που αναφέρονται στο εδάφιο α΄ της παρούσας παραγράφου. Στην περίπτωση αυτή, το ανώτατο όριο της προσωρινής κράτησης είναι διάρκειας έως έξι μηνών, που μπορεί να παραταθεί για άλλους τρεις μήνες.»
«4. Οι περιοριστικοί όροι που επιβλήθηκαν στον κατηγορούμενο για κακούργημα ή πλημμέλημα, εάν παραβιασθούν από αυτόν, είναι δυνατόν να αντικατασταθούν με προσωρινή κράτηση κατά το άρθρο 298».
«5. Η παράγραφος 3 του παρόντος εφαρμόζεται και για ανήλικο κατηγορούμενο που έχει συμπληρώσει το δέκατο τρίτο έτος της ηλικίας του, εφόσον η πράξη για την οποία κατηγορείται απειλείται στο νόμο με ποινή κάθειρξης τουλάχιστον δέκα ετών. Η αδυναμία παροχής εγγύησης δεν επιτρέπεται να οδηγήσει από μόνη της σε προσωρινή κράτηση.»
Αιτιολογική Έκθεση:
1. Έχει επισημανθεί κατ’ επανάληψη στην ελληνική ποινική επιστήμη ότι από τη γενικότερη αρχή του σεβασμού και της προστασίας της αξίας του ανθρώπου και από το τεκμήριο αθωότητας του κατηγορουμένου, απορρέουν ειδικότερα στο στάδιο της ανάκρισης οι ακόλουθες βασικές αρχές:
αα) Η αρχή της αναγκαιότητας, σύμφωνα με την οποία η αντίστοιχη ανακριτική δραστηριότητα οφείλει να λαμβάνει χώρα μόνον όταν -και καθόσον μέτρο- είναι αναγκαία για τη διερεύνηση των εγκλημάτων και την ανακάλυψη των δραστών τους. Η συγκεκριμένη αρχή κινείται σε διπλή κατεύθυνση: αφενός στην επιβολή προσωρινής κράτησης ή περιοριστικών όρων, μόνον όταν τα μέτρα τούτα είναι «απολύτως αναγκαία», αφετέρου στην προτίμηση του λιγότερου επαχθούς μέτρου και επιλογή του επαχθέστερου μέτρου μόνον όταν εκτιμάται ότι το πρώτο (λιγότερο επαχθές μέτρο) δεν είναι πρόσφορο στη συγκεκριμένη περίπτωση για την πραγμάτωση του επιδιωκόμενου σκοπού.
ββ) Η αρχή της απαγόρευσης του υπερμέτρου, η οποία επιβάλλει στον ανακρίνοντα την προσεκτική στάθμιση των ειδικών συνθηκών κάθε περίπτωσης κατά την εφαρμογή των διάφορων εξαναγκαστικών μέτρων, ώστε ο κατηγορούμενος που τα υφίσταται να μην προσβάλλεται σε ουσιώδη έννομα αγαθά του με τρόπο αφόρητο σε βαθμό αδικαιολόγητο.
γγ) Η αρχή της αναγκαίας αναλογίας, σύμφωνα με την οποία το λαμβανόμενο μέτρο δικονομικού καταναγκασμού πρέπει να τελεί σε ευθέως ανάλογη σχέση με τη βαρύτητα του φερομένου ως τελεσθέντος εγκλήματος, χωρίς, βέβαια, η βαρύτητα αυτή από μόνη της να αρκεί για την επιβολή του μέτρου.
δδ) Η αρχή του προσήκοντος βαθμού υπονοιών ή ισχύος των ενδείξεων. Το ουσιαστικό νόημα τούτης έγκειται στο ότι όσο σοβαρότερο είναι το μέτρο που λαμβάνεται σε βάρος του κατηγορουμένου, τόσο περισσότερες ενδείξεις θα πρέπει να έχουν συγκεντρωθεί. Έτσι, κατ’ άρθρο 282 ΚΠΔ, για την επιβολή περιοριστικών όρων ή προσωρινής κρατήσεως αναγκαία είναι η ύπαρξη σοβαρών ενδείξεων ενοχής. (Βλ. ενδεικτικά: Ανδρουλάκη, Τα όρια της ανακριτικής δράσεως και η αρχή της αναγκαιότητας, ΠοινΧρον 1975, σελ. 1επ., Δαλακούρα, Προσωρινή κράτηση και περιοριστικοί όροι, 1998, Δέδε, Τα όρια της ανακριτικής δράσεως, ΠοινΧρον 1975, σελ. 275 επ., Καρρά, Ποινικό Δικονομικό Δίκαιο, 1998, β΄ έκδ., σελ. 506 επ., Κουράκη, Προσωρινή κράτηση: ‘’Οι δυσλειτουργίες ενός θεσμού’’, ΠοινΧρον 1986, σελ. 625 επ., Λαφαζάνου, Προβλήματα από την εφαρμογή του θεσμού της προσωρινής κρατήσεως, ΠοινΧρον 1982, σελ. 449 επ., Μαργαρίτη, Εφαρμοσμένη Ποινική Δικονομία, τομ. Α΄, 1997, σελ. 187 επ., Πανούση, Περιοριστικοί όροι, Επιστ.Επετ.Αρμεν. 1981, σελ. 159 επ., Παπαδαμάκη, Ποινική Δικονομία, 2004, β΄ έκδ., σελ. 324 επ., Σταθέα, Προσωρινή κράτηση – νομικός κανόνας και πράξη, ΥΠΕΡΑΣΠΙΣΗ, 1991, σελ. 95 επ.).
2.Υπό το πρίσμα των παραπάνω επισημάνσεων διαμορφώνεται η αντίληψη ότι η επιβολή των περιοριστικών όρων, αντί της προσωρινής κράτησης, είναι επιβεβλημένη σε όλες εκείνες τις περιπτώσεις στις οποίες διαπιστώνεται η προσφορότητά τους για την υλοποίηση των κοινών με την προσωρινή κράτηση σκοπών. Έτσι, προσωρινή κράτηση μπορεί να διατάσσεται -εφόσον βεβαίως, συντρέχουν και οι υπόλοιπες προϋποθέσεις επιβολής της- μόνον εφόσον οι περιοριστικοί όροι κρίνονται ρητά ως ανεπαρκείς για την προώθηση των σκοπών της ποινικής προδικασίας. Η σχέση προτεραιότητας των περιοριστικών όρων έναντι της προσωρινής κρατήσεως παραμένει αναλλοίωτη και στο πλαίσιο του σημερινού νομοθετικού καθεστώτος και εισάγεται ρητά ανάγκη διπλής αιτιολόγησης της επιλογής του επαχθέστερου μέτρου δικονομικού καταναγκασμού. Η ανάγκη ρητής, ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολογίας από την οποία θα προκύπτει με σαφήνεια η απροσφορότητα των περιοριστικών όρων θα προηγείται της αντίστοιχης αιτιολόγησης συνδρομής των προϋποθέσεων προσωρινής κράτησης. Έτσι, στο εξής θα πρέπει ρητά να αιτιολογείται για ποιο λόγο στη συγκεκριμένη περίπτωση η επιβολή περιοριστικών όρων δεν ήταν πρόσφορη για την επίτευξη των σκοπών του άρθρου 296 ΚΠΔ και στη συνέχεια να αιτιολογείται η διαπίστωση της συνδρομής των προϋποθέσεων επιβολής προσωρινής κράτησης.
3. Αναδιατυπώνονται τα κριτήρια και οι προϋποθέσεις επιβολής ή διατήρησης της προσωρινής κράτησης ως εξής:
α) Ο κίνδυνος φυγής. Το αντικειμενικό μοντέλο διάγνωσης του κινδύνου φυγής (ο κατηγορούμενος δεν έχει γνωστή διαμονή στη χώρα ή έχει κάνει προπαρασκευαστικές ενέργειες για να διευκολύνει τη φυγή του ή κατά το παρελθόν υπήρξε φυγόδικος ή κρίθηκε ένοχος για απόδραση κρατουμένου ή παραβίαση περιορισμών διαμονής) διατηρείται και εξορθολογίζεται, αφού η ανάγκη διαπίστωσης των συγκεκριμένων προϋποθέσεων συνδέεται πλέον ρητά με τη συναφή ανάγκη διαπίστωσης σκοπού φυγής του κατηγορουμένου. Η ανάγκη ρητής αιτιολόγησης του σκοπού φυγής του κατηγορουμένου το μεν υποδηλώνει ότι δεν αρκεί μόνο η διαπίστωση των λοιπών προϋποθέσεων για την επιβολή προσωρινής κράτησης, το δε είναι εναρμονισμένη με τους σκοπούς του άρθρου 296 ΚΠΔ.
β) Ο κίνδυνος τέλεσης νέων εγκλημάτων.
Αναδιατυπώνεται και γίνεται αντικειμενικό το μοντέλο πιθανολόγησης του κινδύνου τέλεσης νέων εγκλημάτων. Συγκεκριμένα: αα) Είναι ακριβές ότι η ορθή κριτική που είχε ασκηθεί στο παρελθόν για τη χρήση του αξιολογικού και αόριστου όρου του «ιδιαίτερα επικίνδυνου δράστη» είχε οδηγήσει στη διατύπωση του κριτηρίου των «ειδικώς μνημονευόμενων πραγματικών περιστατικών της προηγούμενης ζωής του». Ήδη το κριτήριο αυτό αντικαθίσταται από μια σαφέστερη και ευχερώς αποδείξιμη προϋπόθεση: τη διαπίστωση «προηγούμενων αμετάκλητων καταδικών για κακούργημα». Έτσι, ως πραγματικά περιστατικά της προηγούμενης ζωής του δράστη δεν επιτρέπεται να αξιολογούνται συμπεριφορές αποκλίνουσες ή συγκλίνουσες σε κοινωνικά μοντέλα, ή συμπεριφορές προκύπτουσες έμμεσα από εγκληματολογικά δελτία ή άδηλα από αόριστες πληροφορίες, αλλά μόνο ειδικά περιστατικά που έχουν ποινική απαξία και είναι πραγματικά (υπαρκτά στον εμπειρικό κόσμο), αφού αποτυπώνονται σε αμετάκλητη απόφαση ποινικού δικαστηρίου. Είναι σαφές ότι για την ορθή εφαρμογή του κριτηρίου δεν αρκεί μόνη η διαπίστωση των προηγούμενων αμετάκλητων καταδικών, αλλά, επιπλέον, απαιτείται να διαλαμβάνεται σε ειδική αιτιολογία η αξιοποίηση των αιτιακών όρων, που απορρέουν από το ως άνω ποινικό παρελθόν, και δικαιολογούν την εγγύζουσα τη βεβαιότητα κρίση για τη συνέχιση της εγκληματικής συμπεριφοράς του στο μέλλον. ββ) Επαναλαμβάνεται η διατύπωση για το κριτήριο των «συγκεκριμένων χαρακτηριστικών» της αποδιδόμενης στον κατηγορούμενο πράξης καθώς και του κριτηρίου των «ιδιαίτερων» χαρακτηριστικών της, έτσι ώστε εμφατικά να τονιστεί ότι απαιτείται η συνδρομή συγκεκριμένων στοιχείων που να προσδίδουν ιδιαιτερότητα στην πράξη. Το εύρος εφαρμογής του συγκεκριμένου κριτηρίου περιορίζεται πλέον μόνο στα πολύ σοβαρά κακουργήματα, δηλαδή εκείνα για τα οποία απειλείται στο νόμο ποινή ισόβιας κάθειρξης, πρόσκαιρης κάθειρξης (5 – 20 έτη) ή κάθειρξης τουλάχιστον δέκα ετών (10-20 έτη), ενώ ρητά αποκλείονται από τα κακουργήματα τα ηπιότερα, δηλαδή τα απειλούμενα με ποινή πρόσκαιρης κάθειρξης μέχρι δέκα ετών (5-10 έτη).
4. Αναδιατυπώνονται οι προϋποθέσεις επιβολής ή διατήρησης προσωρινής κράτησης στην περίπτωση του εγκλήματος της ανθρωποκτονίας από αμέλεια κατά συρροή Προβλέπεται ρητά ότι πρόκειται για «εντελώς εξαιρετική» περίπτωση και εισάγεται ομοίως ανάγκη διπλής αιτιολογίας από την οποία θα προκύπτει και για ποιο λόγο κρίνεται ότι οι περιοριστικοί όροι δεν αρκούν και για ποιο λόγο κρίνεται αναγκαία η επιβολή προσωρινής κράτησης. Τέλος, προσδιορίζεται το αντικειμενικό κριτήριο της «υποψίας φυγής» σύμφωνα με τις προϋποθέσεις του προηγούμενου εδαφίου.
Δυστυχώς για μία ακόμη φορά,χάριν της αποσυμφορήσεως των φυλακών,
εξαιτίας και ορισμένων εσφαλμένων επιλογών ανακριτών,περιορίζεται
περαιτέρω δραστικά ένα κρίσιμο όπλο της δικαιοσύνης και της κοινω-
νίας κατά του εγκλήματος.Ετσι,σταδιακά φθάσαμε από την υποχρεωτική
προφυλάκιση για κάθε κακούργημα,στην ουσιαστική αδυναμία επιβολής
προσωρινής κράτησης για πλήθος κακουργημάτων.Ειδικότερα,με το σχέ-
διο νόμου,εφόσον δεν συντρέχουν οι εξαιρετικές περιστάσεις του κιν-
δύνου φυγής του κατηγορουμένου και της προηγούμενης αμετάκλητης κα-
ταδίκης του για κακούργημα(σημειώνεται άλλωστε ότι η διαδικασία για
την εκδίκαση ενός κακουργήματος μέχρις αμετακλήτου μπορεί να διαρκέ-
σει και περισσότερο από 10 χρόνια),δεν θα μπορεί να διαταχθεί προσω-
ρινή κράτηση για πολλά σοβαρότατα κακουργήματα,όπως π.χ.της αποπλά-
νησης παιδιού ηλικίας 12-14 ετών (άρθρο 339παρ.1β ΠΚ),της σωματεμπο-
ρείας(άρθρο 351παρ.1ΠΚ),της διακεκριμένης κλοπής(άρθρο 374ΠΚ),της κα-
κουργηματικής απάτης(άρθρο 386παρ.3 ΠΚ),της συμμετοχής σε εγκληματι-
κή οργάνωση(άρθρο 187παρ.1 ΠΚ),της συμμετοχή σε τρομοκρατική οργάνω-
ση(άρθρο187Α παρ.4 ΠΚ)κ.λ.π.Παρομοίως,σε περιπτώσεις ανθρωποκτονίας
από αμέλεια κατά συρροή,όπως π.χ.στην περίπτωση του δυστυχήματος των
Τεμπών,η αδυναμία επιβολής προσωρινής κράτησης είναι δυνατό να προκα-
λέσει εκρηκτικές καταστάσεις.Εξάλλου,ο κίνδυνος παρεμπόδισης της ανα-
κριτικής διαδικασίας και της απόκρυψης των στοιχείων,ιδίως σε ορισμέ-
νες περιπτώσεις εγκλημάτων(π.χ.τρομοκρατίας,εκβιάσεων,σοβαρών οικονο-
μικών εγκλημάτων κ.λ.π.),πρέπει να λαμβάνεται σοβαρά υπόψη προκειμέ-
νου να κριθεί αν πρέπει να διαταχθεί ή όχι η προσωρινή κράτηση.
Νομίζω,επομένως ότι δεν πρέπει να γίνει μία τέτοια ανελαστική ρύθμι-
ση,που θα δημιουργήσει πλήθος προβλημάτων.
Αυτό που θα μπορούσε να βελτιώσει αποφασιστικά την κατάσταση είναι
η δημιουργία (ήδη από τη σχολή δικαστών)εξειδικευμένου σώματος ανακριτών,κατά τα πρότυπα άλλων ευρωπαϊκών χωρών,οπότε, η αποκλειστι-
κή απασχόληση των ανακριτών στον κρίσιμο τομέα της ανάκρισης και η
εμπειρία που θα αποκτούσαν θα συνεισέφερε αποτελεσματικά στην καλύ-
τερη διερεύνηση τωνεγκλημάτων,στην ψύχραιμη,αντικειμενική και κατά
τεκμήριο ορθότερη κρίση για την επιβολή ή όχι προσωρινής κράτησης.
Τέλος,πρέπει να προβλεφθεί ρητά η δυνατότητα του ανακριτή για επι-
βολή περιοριστικών όρων σε κάθε κατηγορούμενο της υπόθεσης ή και
σε πρόσωπο στο οποίο πρόκειται να απαγγελθεί κατηγορία και πριν
ακόμη από την απολογία του,έτσι ώστε να αποφευχθούν στο μέλλον
φαινόμενα Χριστοφοράκου.
Η Ε.Σ.Α.μεΑ. έχει επισημάνει επανειλημμένως την αναγκαιότητα του σχεδιασμού και της εφαρμογής μέτρων για την κάλυψη των ειδικών αναγκών των ατόμων με αναπηρία που κρατούνται στις φυλακές της χώρας. Τα προβλήματα διαβίωσης των κρατουμένων με αναπηρία οξύνονται ακόμα περισσότερο εξαιτίας της απουσίας ειδικών και ικανών μέτρων για την κάλυψη των ιδιαίτερων αναγκών τους. Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω, θεωρούμε ότι στην υπό συζήτηση νομοθετική πρωτοβουλία, θα πρέπει να συμπεριληφθούν άμεσα μέτρα υπέρ των κρατουμένων με αναπηρία με σκοπό την εξυπηρέτηση των ειδικών αναγκών που προκύπτουν από την αναπηρία του.
Σε ότι αφορά την προτεινόμενη ρύθμιση, που αφορά στην αντικατάσταση του άρθρου 282 «Προσωρινή Κράτηση και Περιοριστικοί Όροι», παρ. 3 του Κ.Π.Δ., ζητούμε να ληφθούν υπόψη οι αρχές του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία, οι οποίες αυτή τη στιγμή παραβιάζονται από το Σωφρονιστικό Σύστημα για τους εξής λόγους:
α) Τα σωφρονιστικά καταστήματα της χώρας, όπως και οι χώροι κράτησης των αστυνομικών τμημάτων, δεν είναι προσβάσιμα στα άτομα με κινητικές και αισθητηριακές αναπηρίες της χώρας.
β) Οι συνθήκες κράτησης των κρατουμένων είναι επιεικώς απαράδεκτες, αφού δεν υπάρχει επαρκές ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό εντός των σωφρονιστικών καταστημάτων και στοιχειώδης διασύνδεση αυτών με οργανωμένες Εξειδικευμένες Μονάδες Χρονίων Παθήσεων των Νοσοκομείων, Κέντρων Αποκατάστασης για τα Α.μεΑ. κ.λπ.
Για τους λόγους αυτούς, θα πρέπει για τα άτομα με αναπηρία, τα οποία δεν έχουν τελέσει πράξη η οποία κατηγορείται απειλείται στο νόμο με ποινή κάθειρξης τουλάχιστον δέκα ετών ή δεν έχουν προχωρήσει σε προπαρασκευαστικές ενέργειες φυγής τους, να επιβάλλονται περιοριστικοί όροι αντί της επιβολής προσωρινής κράτησης. Σε ότι αφορά στην παροχή εγγύησης, θα πρέπει να εξετάζεται η οικονομική επιφάνεια του κατηγορούμενου δεδομένου ότι η αδυναμία παροχής εγγύησης από τα άτομα με αναπηρία που ανήκουν στις πιο ευπαθείς οικονομικά ομάδες του πληθυσμού δεν επιτρέπεται να οδηγήσει από μόνη της σε προσωρινή κράτηση.
Σχόλιο: Οι προτάσεις που καταθέτουμε δεν προτάσσουν το θέμα της αναπηρίας αυτής καθ’ αυτής, αλλά το θέμα των πρόσθετων αναγκών που πηγάζουν από την αναπηρία. Ζητούμε ειδικές ρυθμίσεις για τα άτομα με αναπηρία δεδομένων και των εξαιρετικά δύσκολων συνθηκών διαβίωσής τους στις φυλακές της χώρας.
Κατά την άποψή μου πρέπει να γίνει κάτι και για τους ανθρώπους που έχουν μικρές οικονομικές οφειλές προς το Δημόσιο είτε από παραβάσεις ΚΟΚ είτε από άλλα χρέη. Δε μπορεί κάποιος που χρωστάει 200, 1000, 1500 ευρώ να μπαίνει φυλακή μαζί με επικίνδυνους κακοποιούς. Για να μην πληρώνει κάποιος τις περισσότερες φορές σημαίνει ότι δεν έχει να πληρώσει. Οπότε και φυλακή να μπει δε θα βρει ξαφνικά λεφτά. Ας βρεθεί κάποια λύση για τα χρέη αυτά, ας γίνουν διακανονισμοί χωρίς προκαταβολές και μεγάλες δόσεις, δε ξέρω πάντως δεν είναι λύση να τραβιέται ο απλός πολίτης που δεν έχει κάνει κανένα έγκλημα σαν εγκληματίας απ’την αστυνομία και να οδηγείται στη φυλακή. Αν αποφυλακιστούν όλοι αυτοί μαζί με τους εθισμένους στα ναρκωτικά και τους μικροκακοποιούς θα αδειάσουν κατά πολύ οι φυλακές.
1. Ανεξάρτητα από την διατύπωση των συναφών διατάξεων κατά τα προταθέντα, κύριο ζήτημα θα αποτελεί πάντα, η από μέρους των δικαστικών αρχών αιτιολόγησή των ενταλμάτων προσωρινής κράτησής. Όπως είναι γνωστό, αρκετές φορές, αντί αιτιολογίας, στο σώμα των διατάξεων, αντιγράφονται οι προϋποθέσεις του ΚΠΔ, χωρίς αναφορά συγκεκριμένων πραγματικών περιστατικών, όπως προέκυψαν από συγκεκριμένα (ιδιαιτέρως αναφερόμενα) αποδεικτικά μέσα, παρά την ρητή απαγόρευση της αντίθετης πρακτικής (επανάληψη διατύπωσης του νόμου) από το άρθρο 139 εδ. β’ ΚΠΔ. Το ζήτημα άπτεται επομένως του γενικότερου ζητήματος της αιτιολόγησης των δικαστικών αποφάσεων, αφού δυστυχώς σύμφωνα με το μεγαλύτερο μέρος της νομολογίας του Αρείου Πάγου, δεν είναι απαραίτητο να αναφέρεται ποιο πραγματικό περιστατικό προέκυψε από ποιο αποδεικτικό μέσο, ούτε χρειάζεται να εξηγήσει ο δικαστής γιατί το α’ αποδεικτικό μέσο είναι περισσότερο αξιόπιστο από το β’ και γιατί επείσθη από το ένα και όχι από το άλλο. Επομένως, αν δεν λυθεί το ζήτημα της αιτιολόγησης (όχι μόνο στο πεδίο της προσωρινής κράτησης), οποιαδήποτε νομοθετική ρύθμιση, όσο αυστηρές προϋποθέσεις εφαρμογής των συναφών διατάξεων και εάν περιλαμβάνει, δύσκολα θα επιτελέσει τον προβλεπόμενο σκοπό.
2. Στην ορθή κατεύθυνση βρίσκεται η πρόβλεψη περί αιτιολογημένης κρίσης της μη επάρκειας των περιοριστικών όρων. Η τελευταία πρόβλεψη οδηγεί σε υποχρέωση παράθεσης πραγματικών περιστατικών και νομικών συλλογισμών για την αναγκαία υπαγωγή στον κανόνα δικαίου.
3. Το κριτήριο του σκοπού φυγής σε συνδυασμό με τις διατάξεις του άρθρου 296 ΚΠΔ περί εμφάνισης του κατηγορουμένου στο δικαστήριο, έρχεται κατά την άποψη μας σε αντίθεση με τις διατάξεις του άρθρου 340 παρ. 2 ΚΠΔ σύμφωνα με τις οποίες ο κατηγορούμενος (και) για κακούργημα έχει το δικαίωμα να μην εμφανισθεί αυτοπροσώπως στο ακροατήριο, αλλά να εκπροσωπηθεί από συνήγορο. Αποτελεί επομένως εγγενή αντίφαση, από τη μια να χορηγείται στον κατηγορούμενο το δικαίωμα μη εμφάνισης στο δικαστήριο, αλλά εκπροσώπησής του από συνήγορο και από την άλλη, να διατάσσεται η προσωρινή του κράτηση, επειδή ενδέχεται να μην εμφανισθεί στο δικαστήριο, παρά το γεγονός ότι προβλέπεται στον ΚΠΔ και νομίμως μπορεί να μην εμφανισθεί.
4. Ως προς το ζήτημα των εγκλημάτων, για τα οποία προβλέπεται ποινή κάθειρξης πέντε έως είκοσι ετών ή δέκα έως είκοσι ετών και για τα οποία συγχωρείται η προσωρινή κράτηση, δεν υφίσταται πρόβλεψη για μια ενδιάμεση κατηγορία π.χ. αυτή της συμμετοχικής δράσης του απλού συνεργού (άρθρο 47 ΠΚ), ο οποίος τιμωρείται με μειωμένη ποινή. Έτσι, στην περίπτωση π.χ. της ληστείας (5-20 χρόνια) ή της διακίνησης ναρκωτικών ουσιών (10-20 χρόνια), ο κατηγορούμενος σε βάρος του οποίου ασκήθηκε ποινική δίωξη για απλή συνέργεια στα αδικήματα αυτά, υπάγεται οίκοθεν (κατ’ άρ. 83 ΠΚ) σε πλαίσιο απειλούμενης ποινής κάθειρξης είτε 2-12 ετών, ειτε 1-6 ετών (η τελευταία περίπτωση, με αντίλογο, γίνεται δεκτή για την περίπτωση της ληστείας, λόγω του κατώτερου ορίου των 5 ετών). Έχουμε την άποψη, ότι και οι περιπτώσεις αυτές, για τις οποίες έχει εξ’ αρχής ασκηθεί συναφής ποινική δίωξη (π.χ. απλή συνέργεια, μειωμένος καταλογισμός κλπ), θα πρέπει να αντιμετωπισθούν ως κακουργήματα τα οποία δεν είναι ιδιαιτέρως σοβαρά, ώστε να μην διατάσσεται η προσωρινή κράτηση.
5. Μας βρίσκει απολύτως σύμφωνους η πρόταση του καθηγητή κ. Καλφέλη περί αναιρετικού ελέγχου της συναφούς δικαστικής κρίσης και την πρόβλεψη ακυροτήτων. Χρήσιμη θα ήταν μια στατιστικού χαρακτήρα έρευνα στα Πρωτοδικεία της χώρας (ίδίως των Αθηνών) από την οποία θα προέκυπτε το ποσοστό αποδοχής ή μη, από το Συμβουλίο Πλημ/κών του προβλεπόμενου, από το άρθρο 285 ΚΠΔ, ενδίκου βοηθήματος της προσφυγής κατά του εντάλματος προσωρινής κράτησης. Έχουμε την αίσθηση, ότι το μεγαλύτερο μέρος των προσφυγών κατά των ενταλμάτων προσωρινής κράτησης απορρίπτεται, κάποιες δε φορές, ο προτείνων επί της προσφυγής προς το Συμβούλιο, Εισαγγελέας μπορεί να είναι το ίδιο πρόσωπο το οποίο είχε γνωμοδοτήσει υπέρ της προσωρινής κράτησης του κατηγορουμένου (ομοίως και σε περιπτώσεις αιτήσεων αντικαταστάσεως της προσωρινής κράτησης ή προσφυγών κατά της άρνησης του Ανακριτή να ενεργήσει π.χ. ανακριτικές πράξεις που προτείνει ο κατηγορούμενος). Αντιεπιχείρημα βεβαίως αποτελεί η αρχή του ενιαίου της Εισαγγελικής αρχής, αλλά δεν πρέπει να παραβλέπουμε τον ανθρώπινο παράγοντα. Ίσως να ήλθε η ώρα, να τροποποιηθεί το άρθρο 285 ΚΠΔ και να μεταφερθεί η αρμοδιότητά ελέγχου της νομιμότητάς της προσωρινής κράτησης από το Συμβούλιο Πλημ/κών στο Συμβούλιο Εφετών.
6. Η πρόβλεψη του άρθρου 282 παρ. 1 ΚΠΔ, με την οποία εισάγεται ως κριτήριο, η ύπαρξη σοβαρών ενδείξεων ενοχής, συναρτάται με την ουσία της υπόθεσης. Η αυτόφωρη όμως σύλληψη του κατηγορούμενου, και τα ασφυκτικά χρονικά πλαίσια της απολογίας του ενώπιον του Ανακριτή, συνεπάγονται πολλές φορές την απόδοση κατηγορίας με βάση ένα ελλιπές αποδεικτικό υλικό, το οποίο ενδέχεται να εμπλουτισθεί στη συνέχεια. Αντί όμως η ανεπάρκεια του αποδεικτικού υλικού να οδηγήσει στην επιβολή περιοριστικών όρων (κατ’ εφαρμογή του τεκμηρίου της αθωότητάς), οδηγεί σε προσωρινή κράτηση, οδηγώντας τον κατηγορούμενο απαραδέκτως να αναγκάζεται ο ίδιος να προβαίνει σε ενέργειες προς απόδειξη της αθωότητάς του.
7. Παρά την επιτυχημένη πρόβλεψη του άρθρου 288 παρ. 2 ΚΠΔ για την μη επιβολή προσωρινής κράτησης για άλλη πράξη για την οποία με βάση τα στοιχεία της δικογραφίας ήταν δυνατό να ασκηθεί ποινική δίωξη ταυτόχρονα με την ποινική δίωξη συνεπεία της οποίας επιβλήθηκε η προηγούμενη προσωρινή κράτηση (π.χ. κατ’ εξακολούθηση κλοπές. Μετά την ανάκριση και την προσωρινή κράτηση προκύπτει η από μέρους του κατηγορουμένου τέλεση και άλλων κλοπών που συνδέονταν με τις προηγούμενες, οι οποίες δεν είχαν ακόμη διαλευκανθεί), στην πράξη, η διάταξη αυτή καταστρατηγείται όταν η δεύτερη δικογραφία φθάνει ενώπιον του Ανακριτή, ενώ για την πρώτη δικογραφία, έχει ήδη εκδοθεί οριστική απόφαση. Στην τελευταία αυτή περίπτωση (αφού προϋπόθεση εφαρμογής του άρθρου 288 παρ. 2 ΚΠΔ είναι η μη έκδοση οριστικής απόφασής για την πρώτη δικογραφία)μπορεί να επιβληθεί προσωρινή κράτηση, κατ’ ουσίαν για πράξεις οι οποίες έχουν κριθεί, συνήθως στο πλαίσιο ενός κατ’ εξακολούθηση εγκλήματος. Έτσι, ο κατηγορούμενος κινδυνεύει με περισσότερα εντάλματα προσωρινής κράτησης και περισσότερες καταδικαστικές αποφάσεις, για την ίδια όμως ενότητά εγκλήματος.
8. Τελευταίο ζήτημα είναι αυτό της από μέρους του Ανακριτή έκδοσης εντάλματος σύλληψης κατ’ άρ. 276 ΚΠΔ (σε συνδ. με το άρθρο 270-271 ΚΠΔ), χωρίς όμως να γίνει ουσιαστική έρευνα σε σχέση με την κατοικία ή τα στοιχεία του κατηγορουμένου. Δεν είναι ασυνήθιστη η έκδοση ενταλμάτων σύλληψης με μόνο το όνομα και επώνυμο (πολλές φορές με μοναδικό στοιχείο την απολογία του συγκατηγορούμένου βλ. αρ. 211 Α ΚΠΔ) του κατηγορουμένου, ενίοτε δε, χωρίς την γνώση της ακριβούς διεύθυνσης κατοικίας, αλλά με την αναφορά της ευρύτερης περιοχής (π.χ. κάτοικος Γλυφάδας). Στη πράξη, εκδίδονται εντάλματα σύλληψης, χωρίς ουσιαστική προσπάθεια προηγούμενης ανεύρεσης του υπό αναζήτηση ατόμου. Στο πλαίσιο επομένως αναμόρφωσης της νομοθεσίας για την προσωρινή κράτηση, θα πρέπει να επισημανθεί και η περίπτωση αυτή, καθώς οδηγεί σε συλλήψεις προσώπων που ενδέχεται να μην έχουν σχέση με την κατηγορία και μάλιστα χωρίς την νομοθετική πρόβλεψη αιτιολόγησής του οικείου εντάλματος σύλληψης. Θα πρέπει όμως, όπως απαιτείται η πρόβλεψη αιτιολόγησης του εντάλματος προσωρινής κράτησης, να τροποποιηθεί η 3η παράγραφος του άρθρου 276 ΚΠΔ κατά τα ανωτέρω και να προστεθεί και εκεί η υποχρέωση αιτιολόγησης του εντάλματος σύλληψης.
H τροποποίηση των προυποθέσεων της προσωρινής κράτησης, είναι στη σωστή κατεύθυνση. Αυτό όμως που είναι σίγουρα λάθος, είναι οι υπολογισμοί του Υπουργείου για τον αριθμό των κρατουμένων, ειδικά εάν προέρχονται από τους προηγούμενος αρμόδιους- της εφαρμογής της σωφροντιστικής πολιτικής, της κ. Πέτρου και του κ. Κουτσούκη. Η χωρητικότητα των φυλακών δεν μετριέται π.χ με τα Διαβατά τους θαλάμους με 10 κρεβάτια, αντί για 4 ανά θάλαμο που είναι η χωρητικότητά της βάσει σωφρονιστικού κώδικα. Για τη συγκεκριμένη φυλακή να πούμε πως 10 κρατούμενοι, σε πέντα πάνω- κάτω κρεβάτια, είναι κλεισμένοι κάθε βράδυ από τις 7 μέχρι τις 8 την άλλη ημέρα, σε 16 τ.μ με μία τούρκικη τουαλέττα, που είναι μαζί και ντουσιέρα.Επίσης η όλη ρύθμιση, σύμφωνα με την αιτιολογική της έκθεση αλλά και αυτές που έπονται,΄φαίνεται να αγνοούν τις δύο βασικές αιτίες του υπερπληθυσμού 1) την ατολμία των ανεκπαίδευτων στην συντριπτική τους πλειοψηφία φοβισμένων δικαστών μας (παραπέμπω στη συνέντευξη του δεξιού Υπουργού Δικαιοσύνης της 2-10-2007, που βρίσκεται στον δικτυακό τόπου του Υπουργείου . Τις σσυνέπειες αυτής της στάσης καλείται να άρει η σημερινή πολιτική ηγεσία 2) την μη αναγνώριση από τους ίδιους δικαστές του γκρίζου στις δίκες για τα ναρκωτικά. Ασπρο οι χρήστες, Μαύρο οι έμποροι. Υπάρχει όμως και το γκρίζο οι χρήστες που σμπρώχνουν για να βρουν τη δόση τους, και χρήχουν μεταχείρισης μεγαλεμπόρου.
Αγαπητοί κύριοι
Οι Φυλακές δεν έχουν μόνο κρατούμενους για ναρκωτικά. Υπάρχουν και άλλοι πολίτες με άλλα αδικήματα. Παρατηρούμε μια υπερευαισθησία στα ναρκωτικά λες και οι υπόλοιποι έχουν λύσει τα προβλήματα τους. Υπάρχει μεγάλη αδικία στην πορεία έκτισης και στις ποινές των οικονομικών αδικημάτων, ειδικότερα στα οικονομικά αδικήματα που δεν αφορούν το δημόσιο χρήμα και σχετίζονται με τις εναλλαγές μεταξύ ιδιωτών. Υπάρχει τεμαχισμός τις ίδιας υπόθεσης με αποτέλεσμα την έκτιση του μεγίστου των ποινών (25 έτη κατά συγχώνευση). Ο όρος της συνάφειας παραβιάζεται συνεχώς από τους δικαστές. Τα δικαστήρια δικάζουν χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τους τα πραγματικά στοιχεία (αποδείξεις πληρωμής των παθόντων κ.α.). Επανειλημμένες προφυλακίσεις λόγω του τεμαχισμού τις ίδιας υπόθεσης. Όταν οι υποθέσεις φτάσουν στο ακροατήριο σπάνε λόγω π.χ. του ότι δεν δικάζουν για τρίτη συνεχή ημέρα οι δικηγορικοί σύλλογοι. Έτσι ο κατηγορούμενος εισπράττει πολλές διαφορετικές ποινές επειδή γίνονται πολλά δικαστήρια για την ίδια υπόθεση πάντα. Πώς θα μπορέσει να κρατηθεί ο κρατικός ιστός τις οικογένειας όταν κάποιος με τέτοια οικονομικά αδικήματα εκτίει περίπου 10 έτη και πάλι τελειώνοντας υπάρχουν εκκρεμότητες. Πώς μπορεί να ενταχθεί στην κοινωνία ένας άνθρωπος ο οποίος είναι παντελώς απών από αυτήν για 10 συνεχή έτη. Αλλάξτε τουλάχιστον το μεγάλο λάθος για τις προϋποθέσεις αδείας όταν ο κρατούμενος έχει δικαστική εκκρεμότητα. Αφού μπορεί κάποιος να παραστεί πλέον με εξουσιοδότηση του δικηγόρου του. Μετά από 5 χρόνια έκτισης θα πρέπει κάποιος κρατούμενος να παίρνει άδεια (αναφέρομαι μόνο στα οικονομικά αδικήματα). Βάλτε έναν χρονικό περιορισμό τόσο στην έκτιση όσο και στα όρια των παραγραφών (η υπόθεση Χριστοφοράκου και η αντιμετώπιση της από την γερμανική δικαιοσύνη είναι ένα τρανταχτό παράδειγμα). Δεν υπάρχει η δεύτερη ευκαιρία για εμάς. Τιμωρήστε αυστηρά την υποτροπή όχι το λάθος που τις περισσότερες φορές γίνεται μέσα από την δουλειά μας. Βάλτε τα όρια που ισχύουν στην Ευρώπη και εμείς στην Ευρώπη ζούμε όχι στην Αφρική. Επιλέξτε επιτέλους την ευρωπαϊκή νομοθεσία για όλους τους τομείς της ζωής και όχι επιλεκτικά όπως υπόθηκε για τον νέο εκλογικό νόμο ( γερμανικό πρότυπο). Ρωτήστε μας για να μάθετε τα πραγματικά προβλήματα του συστήματος δικαιοσύνης – σωφρονιστικό σύστημα. Τα νομοσχέδια δεν φτιάχνονται μόνο μέσα από γραφεία καθηγητών πανεπιστημίων. Με αυτά τα μέτρα που αναγγείλατε βλέπω να παραμένει και το Πάθος και το Λάθος.
το προβλημα με την προσωρινη κρατηση ξεκινα απο την ασκηση της ποινικης διωξης με ενδειξεις η αποχρωσες ενδειξεις φαινομενο απαραδεκτο Θα επρεπε να ασκειται ποινικη διωξη ΜΟΝΟ με αποδεικτικα στοιχεια τα οποια δεν θα αφηναν την παραμικρη αμφιβολια ενοχης Και βεβαια σε αυτην την περιπτωση να υπαρχει παντοτε προσωρινη κρατηση Παντα για κακουργηματα και ποτε για πλημμεληματα Τα αποδεικτικα στοιχεια θα μπορουσαν να κωδικοποιηθουν και να γνωριζουν οι εισαγγελεις ποτε μονο μπορει να ασκηθει ποινικη διωξη Αντιθετα σημερα μπορει ο οποισδηποτε να κατηγορησει καποιον για κακουργημα η πλημμελημα και να τον συρει στο δικαστηριο ακομα και οι αστυνομικες υπηρεσιες χωρις αποδειξεις Ευχαριστω για την ευκαιρια που μου δωσατε να εκφρασω την αποψη μου
Οι προτεινόμενες τροποποιήσεις για το θεσμό της προσωρινής κράτησης κινούνται συνολικά προς τη σωστή δικαιοπολιτική και δικονομική κατεύθυνση , γιατί είναι επαινετέα η τάση του Νομοθέτη να εξειδικεύσει και να εμπειρικοποιήσει ακόμη περισσότερο το μέγεθος της επικιδυνότητας,
ως προυπόθεση για την ενεργοποίηση του συζητούμενου επαχθούς μέτρου του δικονομικού καταναγκασμού.
Μετά τη κατάφαση αυτής της γενικής στάθμισης θα ήθελα να κάνω ορισμένες πιο εξειδικευμένες παρατηρήσεις :
1. Στην προτεινόμενη αναδιατύπωση της παρ.3 του άρθρου 282 του ΚΠΔ προσδιορίζεται ορθά » ότι προσωρινή κράτηση μπορεί να επιβληθεί αντί για περιοριστικούς όρους – εάν αιτιολογημένα κριθεί ότι οι τελευταίοι δεν επαρκούν.
Παρόλα αυτά, αν ο ανακριτής δεν διενεργήσει αυτή την αιτιολόγηση περί της ανεπάρκειας των περιοριστικών όρων, δεν θα υπάρχει ατυχώς καμία δκονομική επίπτωση στην εκκρεμούσα ποινική διαδικασία, αφού η προκείμενη διάταξη του ανακριτή είναι αναιρετικά ανέλεγκτη και το άρθρο 139 του ΚΠΔ
που – από την εποχή του ν.2408/1996- επιβάλλει ανεξαίρετα την αιτιολόγηση όλων των ανακριτικών διατάξεων , δεν είναι εξοπλισμένο με ακυρότητα!
Μήπως λοιπόν για το μέλλον πρέπει να σκεφθούμε μια αλλη λύση σε αυτό το επίπεδο της αιτιολόγησης ( π.χ αναιρετκός έλεγχος), γιατί όσο και αν «τεντώνουμε» τις δυνατότητες μιας νομοθετικής πρωτοβουλίας , φοβάμαι ότι τα αποτελέσματα θα είναι πενιχρά ,αφού έχουμε να αντιμετωπίσουμε μια παγιωμένη ανακριτική «κουλτούρα» που αποφεύγει την αιτιολόγηση της ανεπάρκειας των περιοριστικών όρων και κατευφεύγει σχεδόν αυτόματα στην επιβολή του μέτρου της προσωρινής κράτησης;
2.Η επικινδυνότητα , ως προυπόθεση για την επιβολή της προσωρινής κράτησης, με βάση την υφιστάμενη ( μέχρι σήμερα) ρύθμιση του άρθρου 282 του ΚΠΔ , πρέπει να προκύπτει από ειδικά μνημονευόμενα πραγματικά περιστατικά της προηγούμενης ζωής του κατηγορουμένου. Σε αυτό το μέγεθος είχε παλιότερα ασκηθεί κριτική από την επιστήμη , γιατί μέσα σε αυτό θα μπορούσαν ευχερώς να ενταχθούν και στοιχεία τα οποία έχουν αξιολογική χροιά, όπως το χαρακτηρολογικό status του κατηγορουμένου κλπ.
Με την προτεινόμενη αναδιατύπωση του προκείμενου άρθρου η επινδυνότητα πρέπει να προκύπτει από προηγούμενες αμετάκλητες καταδίκες για κακούργημα. Αναρωτιέμαι όμως το εξής πράγμα :
Αν κάποιος έχει καταδικαστεί αμετάκλητα στο παρελθόν για τρείς πλημμεληματικές απάτες και κινηθεί εναντίον του ποινική δίωξη για κακουργηματική απάτη, σε αυτή άραγε τη περίπτωση δεν είναι επίσης σαφές ότι έχουμε μια εμπειρικά ανιχνεύσιμη επικινδυνότητα , που μπορεί αιτιακά να οδηγήσει στην επανάληψη νέων εγκλημάτων;
Μήπως λοιπόν είναι απαραίτητο να επιλέξουμε το κριτήριο που υιοθετεί η παρ. 112a περ.2 της Γερμανικού Κώδικα της Ποινικής Δικονομίας, όπου η επικιδυνότητα παράγεται από τις αμετάκλητες καταδίκες σε ομοειδείς αξιόποινες πράξεις; ( Straftaten gleicher Art).
Το ομοειδές ,άλλωστε, των αδικημάτων οριοθετεί μια εξειδικευμένη τάση «επανάληψης» και πρέπει να στηρίζεται σε κριτήρια ουσιαστικής συγγένειας ( δηλαδή στην ταυτότητα του προσβαλλόμενου εννόμου αγαθού).
3. Μήπως, θα πρέπει να μειωθεί ο ανώτατος χρόνος της προσωρινής κράτησης σε 12 μήνες ( ή και λιγότερο)σε όλα τα κακουργήματα,αφού ο ν. 3727/2008 διατήρησε το 18μηνο για τα σοβαρότερα από αυτά, χωρίς να έχει καμία εξειδικευμένη φολοσοφία;
Από όλα αυτά είναι σαφές ότι ο Νομοθέτης πρέπει να συγκρουστεί με μια ολόκληρη δικαστική κουλτούρα που οδηγεί στη γρήγορη επιβολή του επαχθούς μέτρου της προσωρινής κράτησης. Αν αυτό δεν μεταλλαχθεί, φοβάμαι ότι θα τεντώνουμε κάθε φορά τα όρια μιας νομοθετικής δυναμικής,χωρίς να πετυχαίνουμε πολλά αποτελέσματα.
Εξάλλου οι προοπτικές μιας επιτυχούς νομοθετικής παρέμβασης μειώνονονται δραστικά, γιατί κατά την επιβολή του μέτρου της προσωρινής κράτησης υπεισέρχονται και οι λεγόμενοι «απόκρυφοι λόγοι» (π.χ πίεση της κοινής γνώμης κλπ).
Δεν είναι τυχαίο κατά συνέπεια το εξής πράγμα : από μελέτη που έγινε παλιότερα στην πολιτεία της Ουάσιγκτον αποκαλύφθηκε ότι ένα μεγάλο ποσοστό από τα άτομα κατά των οποίων ενεργοποιείτο το ένταλμα της σύλληψης ήταν έγχρωμοι ( Gottfredson- Gottfredson, Decision making in criminal justice ( Toward the rational exercise of discretion), 1988)!
Κατ αρχην πως ειναι δυνατο να μπαινει κανεις φυκακη οταν εχει χρεη στο ταμειο του οπως το ΤΕΒΕ ΠΟΥ ΣΤΗΝ ΟΥΣΙΑ Η ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΕΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΙς ΤΟ ΧΡΕΩΚΟΠΗΣΑΝ ΜΕ ΤΑ ΔΟΜΗΜΕΝΑ ΟΜΟΛΟΓΑ ΕΣΕΙΣ ΤΟΛΕΓΑΤΕ ΑΥΤΟ ΠΡΟΕΚΛΟΓΙΚΑ , ΠΟΥ ΕΙΜΑΣΤΕ ΣΤΗΝ ΟΥΓΚΑΝΤA?ΕΠΙΣΗΣ ΤΟ ΙΔΙΟ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΠΙΤΑΓΕΣ , ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΔΕΝ ΙΣΧΥΕΙ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 5 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟς ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΤΟΥ ΑΤΟΜΟΥ ΟΠΩς ΣΕ ΟΛΗ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΕΝΩΣΗ?
KATAΡΓΗΣΤΕ ΑΥΤΕΣ ΤΙΣ ΑΝΟΗΤΕΣ ΕΚΒΙΑΣΤΙΚΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΔΙΟΤΙ Ο ΚΟΣΜΟΣ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΣΕ ΟΡΙΑΚΑ ΣΗΜΕΙΑ… ΑΝ ΔΕΝ ΠΕΤΥΧΕΙ Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΠΑ ΣΟ Κ ΝΑ ΚΑΝΕΙ ΑΥΤΑ ΠΟΥ ΥΠΟΣΧΕΘΗΚΕ ΓΡΗΓΟΡΑ Θ ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΟΥΝ ΒΙΑΙΕΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΘΚΕΣ ΣΥΓΚΟΡΟΥΣΕΙς ΜΕ ΣΤΟΧΟ ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥΣ ΠΟΥ ΕΙΠΑΝ ΨΕΜΑΤΑ ΣΤΟ ΛΑΟ ΑΠΛΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΞΟΥΣΙΑ… ΚΑΙ ΠΡΩΤΟΙ ΕΜΕΙΣ ΠΟΥ ΤΟ ΣΤΗΡΙΞΑΜΕ ΘΑ ΕΙΜΑΣΤΕ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΕ ΚΑΘΕ ΑΝΤΙΛΑΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ…
ΣΗΜΕΙΩΣΗ : Συμφωνώ σχεδόν με όλα αυτά που περιέχει το σχέδιο Νόμου για την αποσυμφόρηση των φυλακών εκτός από τα παρακάτω:
ο χρόνος ποινής να επεκταθεί από πέντε σε επτά χρόνια αντί σε δέκα
έτη για τα οικονομικά αδικήματα.
Με εκτίμηση
Πεντερίδης Λάκης
Η διάταξη παραμένει αόριστη ως προς την έννοια «της αποδιδόμενης σε αυτόν πράξης» καθώς η προσωρινή κράτηση μετατρέπεται σε ποινή και όχι σε απολύτως αναγκαίο -και ιδιαίτερα επαχθές μέτρο- για τη διασφάλιση της παρουσίας του κατηγορουμένου στο ακροατήριο μέτρο.
Σε ένα υπό κατάρρευση ποινικό -δικαστικό- σύστημα όπως είναι αυτή τη στιγμή η πραγματική κατάσταση της Ελληνικής Δικαιοσύνης (ελλείψεις υλικοτεχνικής υποδομής, κενές οργανικές θέσεις στα μεγάλα δικαστήρια της χώρας, ανεπαρκείς μετεκπαίδευση δικαστών και ψυχοσωματική τους αξιολόγηση, υπερφορτωμένα πινάκια και υπερποινικοποίηση της μικρής παραβατικότητας, απουσία δικαστικής αστυνομίας, συχνή παραγραφή σοβαρών πλημμεληματικών αδικημάτων)δεν πρέπει να χρησιμοποιούμε την «προσωρινή κράτηση» για λόγους εντυπώσεων και κοινωνικής εκτόνωσης.
Περιοριστικοί όροι (πλην της προσωρινής κράτησης) πρέπει να μπορούν να επιβάλλονται σε υπόπτους φυγής και ΜΟΝΟ για τα εκ προθέσεως πλημμελήματα που τιμωρούνται με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον έξι (6) μηνών.
Το έγκλημα της ανθρωποκτονίας από αμέλεια κατά συρροή πρέπει να μετατραπεί σε ιδιώνυμο κακούργημα που τιμωρείται με πρόσκαιρη κάθειρξη ως δέκα ετών.
Πρέπει -επιτέλους- να προστεθεί και το περιοριστικό μέτρο της κατ’οίκον κράτησης αντί της προφυλάκισης. Υπάρχουν σήμερα τα τεχνικά μέσα για την επιτήρηση. Η κατ’οίκον κράτηση εφαρμόζεται με επιτυχία στην Ιταλία. Αντί να προσπαθούμε να «εφεύρουμε» τον τροχό κάθε φορά στη χώρα μας ας διδαχθούμε από τις εμπειρίες άλλων χωρών.
Εάν,καλώς,έχω καταλάβει τη διατύπωση της νέας διατάξεως περί προσωρινής κρατήσεως,για το αδίκημα -για παράδειγμα-της αρπαγής ανηλίκου(324 ΠΚ)και ειδικά της παρ.2,όπου η πράξη τελέστηκε από κερδοσκοπία ή με σκοπό να μεταχειριστεί ο δράστης τον ανήλικο σε ανήθικες ασχολίες κλπ,που τιμωρείται με κάθειρξη μέχρι 10 ετών,δεν θα μπορεί να επιβληθεί προσωρινή κράτηση(παρά το ότι θα συντρέχουν κατά τα λοιπά οι προϋποθέσις του νόμου,περί κινδύνου φυγής κλπ),ενώ ,αντιθέτως,επειδή θα έχουν παραβιαστεί οι περιοριστικοί όροι,ακόμη και για πλημμέλημα(298 σε συνδυασμό με 282 παρ.4 ΚΠΔ)αυτοί μπορούν να αντικατασταθούν με προσωρινή κράτηση,περαιτέρω δε μπορεί να επιβληθεί και προσωρινή κράτηση για το πλημμέλημα της ανθρωποκτονίας από αμέλεια κατά συρροή.
Νομίζω ότι είναι εφαλμένη η διαφοροποίηση ως προς την επιβολή προσωρινής κρατήσεως ανάλογα με την προβλεπόμενη ποινή για τα κακουργήματα και θα δημιουργήσει προβλήματα,ενώ λύση θα μπορούσε να αναζητηθεί στην δυνατότητα ποικιλίας στους περιοριστικούς όρους(διερωτώμαι, θα μπορούσε να απαγορευτεί με την ανακριτική διάταξη,μετά την τροποποίηση της διατάξεως περί περιοριστικών όρων, σε έναν καταχραστή υπάλληλο που δεν θα του είχε επιβληθεί προσωρινή κράτηση να απασχολείται στην συγκεκριμένη υπηρεσία,ή θα ετίθεντο άλλα ζητήματα αναφορικά με το ύψος του μισθού του,τη μείωση της προσωπικότητάς του κλπ, μετά την επιβολή του περιοριστικού όρου;) .
Άλλο,βέβαια,είναι το ζήτημα ότι οι δικαστικοί και εισαγγελικοί λειτουργοί, που είναι αρμόδιοι για την επιβολή ή μη προσωρινής κρατήσεως και περιοριστικών όρων,θα πρέπει να ενεργούν με φρόνηση και διάκριση( και όχι υπό το κράτος υπηρεσιακής ευθυνοφοβίας ή πιέσεων της «κοινής γνώμης» και των μηχανισμών που διαμορφώνουν σχετικό «κλιμα»),απροκατάληπτα και με αίσθηση του σοβαρού έργου που τους έχει ανατεθεί από την πολιτεία και αναμένει από αυτούς η κοινωνία.
Εν οψει της διαβούλευσης για το νέο νομοσχέδιο σχετικά για την αποσυμφόριση των φυλακών προτείνω ο προηγούμενος νόμος που αφορά τους καταδικασθέντες για οικονομικα αδικήματα να επεκταθεί απο πέντε σε δέκα χρόνια έτσι ώστε να συμπεριλάβει κ αυτούς που εχουν καταδικαστεί το 2009.
Νομίζω οτι θα ήταν σκόπιμο εν όψει της οικονομικής κρίσης που η προηγούμενη κυβέρνηση προκάλεσε να αξοικονομηθούν χρήματα απο τα σισίτια για παράδειγμα κ απο την καταβολή αντίστοιχων προστίμων απο το καταδικασθέντες.
Ευχομαι να σας εχω βοηθήσει σε αυτο το τραγικα δυσκολο εργο που εχετε αναλάβει για την ευρεση χρημάτων.
Με εκτίμηση,
Πεντεριδης Λακης
Πρόεδρος κατα 12 συναπτα έτη.
Ν, Πέλλα.
Θεωρώ ότι η προς διαβούλευση διάταξη (παρ.3 του άρθρου 282 ΚΠΔ) είναι αόριστη και ασύντακτη. Μερικές σκέψεις:
1) Άποψη μου, καταρχήν, είναι, απ όσα διαπιστώνω στην καθημερινή άσκηση δικηγορίας, ότι η προσωρινή κράτηση πρέπει να επιβάλλεται μόνο για τα αδικήματα που επισείουν ποινή ισόβιας κάθειρξης και υπό την προυπόθεση ότι η διάταξη προσ. κράτηση θα προαποδεικνύεται και θα μνημονεύει συγκεκριμένα γεγονότα που αιτιολογούν αυτήν. Καλύτερα 100 ένοχοι έξω παρά έστω ένας αθώος (προ)φυλακισμένος. Τα περιστατικά βεβιασμένης δικανικής κρίσης και μετέπειτα αθώωσης ή μετατροπής της συμμετοχής του προφυλακισμένου σε πλημμέλημμα, πολλά.
2) Και η υπό τροποποίηση διάταξη προέβλεπε «αιτιολογία» και όριζε την προφυλάκιση ως εξαίρεση στον κανόνα. Παρόλα αυτά, οι ανακριτές, που δυστυχώς οι περισσότεροι, λόγω ηλικίας και βαθμού, δεν έχουν την απαιτούμενη κοινωνική και δικαστική εμπειρία, κουρελιάζανε την διάταξη με την ΠΑΓΙΑ αιτιολογία στην διάταξη τους ότι «από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της πράξης που κατηγορείται είναι πιθανό να διαπράξει νέα αδικήματα». Αυτή λοιπόν η «αιτιολογία των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της πράξης» πρέπει να εκλείψει από τη νέα διάταξη, για να μην έχουμε την ασυδοσία της προφυλάκισης
3) Κατά την άποψη μου η παρ. 3 πρέπει να μνημονεύει ρητά ότι: «Κατ εξαίρεση δύναται να διαταχθεί προσωρινή κράτηση, μόνο για κακουργήματα που επισείουν την ποινή της ισόβιας κάθειρξης (ή και κάθειρξης μέχρι 20 έτη) και μόνο στην περίπτωση που αποδεικνύεται ότι δεν έχει γνωστή διαμονή στη χώρα ή έχει κάνει προπαρασκευαστικές ενέργειες για να διευκολύνει τη φυγή του ή κατά το παρελθόν υπήρξε φυγόποινος ή φυγόδικος ή κρίθηκε ένοχος για απόδραση κρατουμένου ή παραβίαση περιορισμών διαμονής, ή έχει καταδικαστεί αμετάκλητα για καούργημα και κρίνεται αιτιολογημένα, ότι αν αφεθεί ελεύθερος είναι πολύ πιθανό να διαπράξει και άλλα εγκλήματα. Μόνο η κατά το νόμο βαρύτητα της πράξης δεν αρκεί για την επιβολή προσωρινής κράτησης».
ΠΡΟΣ ΘΕΟΥ ΜΗΝ ΕΠΑΝΑΛΑΒΕΤΕ ΤΟΝ ΑΤΥΧΗ ΚΑΙ ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟ ΟΡΟ ΠΕΡΙ «απ τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της πράξης που κατηγορείται είναι πιθανό να διαπράξει και άλλα εγκλήματα» Μην συνεχίσετε να ρίχνετε και άλλο νερό στο μύλο της ασυδοσίας και καταπάτησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
4) Μείωση του χρόνου προσ. κράτησης στο εξάμηνο. Ας βρείτε λύσεις να εισάγονται εξπρες οι δικογραφίες προσωρινά κρατούμενων. Δεν είναι δυνατόν κάποιος να προφυλακίζεται 18 μήνες, δίχως να έχει γίνει το πρωτόδικο δικαστήριο και να του έχει επιβληθεί ποινή.
4) Τέλος, κατά την άποψη μου, οι περιοριστικοί όροι πρέπει να λαμβάνονται όχι μόνο από ανακριτή και εισαγγελέα, αλλά και με την σύμφωνη γνώμη Προέδρου Πρωτοδικών.
Ο Νομος ειναι σε καλη κατευθυνση αλλα εκτος απο την σωστη εφαρμογή των νομων απο τους δικαστες (που δεν εφαρμοζουν για πολλους λόγους) και κυριως Ανακριτές -παρτε υποψη σας και την παρεμβαση της Αστυνομιας σε αυτο το γαιτανακι. Οταν προσαγετε ο πολιτης εχει την δυνατοτητα τουλαχιστον σε πρωτο επιπεδο η αστυνομια να δηλωσει στον ανακριτη «εχουμε πολλα για αυτον/ην και θα τα φερουμε αμεσα». Ο πολιτης προφυλακιζετε και μετα δεν παιρνει κανεις την ευθυνη να τον βγαλει μεχρι να γινει το δικαστηριο – ειναι ολοι δημοσιοι υπαλληλοι και δεν τους ενδιαφερει ΚΑΘΟΛΟΥ.
Θυμαμαι μαγαζατορα ο οποιος προφυλακιστηκε γιατι πελατης του ειχε στην τσεπη του (ο πελατης) μερικα γραμμαρια χασις και ηταν χρηστης, ως βοηθος εμπορα γιατι στο σπιτι (του πελατη) βρηκαν χιλια χαπια. Ο πελατης δηλωσε χρηστης και οτι τα χιλια χαπια ηταν φαρμακο για το προβλημα μαλλιων που ειχε – προφυλακιστηκε αυτος ΑΛΛΑ και ο μαγαζατορας που δεν ειχε καμμια σχεση. Μειναν μεσα 1 χρονο. Την ημερα του δικαστηριου (και οχι νωριτερα) ηρθε η αναλυση χημειου του κρατους που επιβεβαιωνε οτι ηταν φαρμακο για τα μαλλια και οι «ΜΕΓΑΛΕΜΠΟΡΟΙ» απελευθερωθηκαν. Ειναι φανερο οτι στοχος ηταν ο μαγαζατορας και η δουλια του – το ερωτημα ειναι ΟΙ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΟΙ που στησαν αυτη την δουλια- ο ανακριτης που δεν εκανε σωστα την δουλια του και ολοι οι εμπλεκομενοι ΠΩΣ ΘΑ ΠΛΗΡΩΣΟΥΝ ΓΙΑ ΤΟΝ ΧΑΜΕΝΟ ΧΡΟΝΟ ΖΩΗΣ ΕΝΟΣ ΑΘΩΟΥ ΠΟΛΙΤΗ ? Αυτα δεν τα λυνει ο νομος δηλ, την ΚΑΚΗ εφαρμογη των νομων.Ξερετε κυριε Υπουργε ΠΩΣ ΞΕΠΛΗΡΩΝΕΤΕ ΜΙΑ ΠΡΟΦΥΛΑΚΙΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ – με 10-12 ευρω την ημερα. ΓΙΑ ΑΥΤΟ ΤΟ ΘΕΜΑ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΥΠΑΡΧΕΙ ΜΙΑ ΠΡΟΒΛΕΨΗ Η ΟΠΟΙΑ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΕΙΝΑΙ ΓΕΝΑΙΑ ΚΑΙ ΝΑ ΚΑΛΟΥΝΤΑΙ ΝΑ ΚΑΤΑΒΑΛΟΥΝ ΤΜΗΜΑ ΤΗΣ ΟΛΟΙ ΟΙ ΕΜΠΛΕΚΟΜΕΝΟΙ (Ανακριτης-Εισσαγελεας-Αστυνομοι) ?
Επισης γιατι δεν υπαρχει ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ που θα ελυνε πολλα προβήματα σε αυτη την κατευθυνση ? Τελος οσο οι εισαγγελεις ειναι -γιατι ειναι- φερεφωνα της αστυνομιας δεν θα αλλαξει τιποτα.
Α, να μην ξεχασουμε οτι οι φυλακες γεμισαν επι ΠΑΣΟΚ απο τον ιδιο ΠΡΟτΠΟ Χρυσοχοιδη για να εχουμε καθαρη Ομονοια την περιοδο των Ολυμπιακων Αγωνων – μονο που η μπαλα πηρε ολους τους φτωχοδιαβολους και μαζι τους πληθωρα αθωων.
Δικαιοπολιτική παρατήρηση και όχι στενά τεχνικού χαρακτήρα.
Εχει παρατηρηθεί πολλαπλώς ότι η δικαστική εξουσία ανατίτεται σε μονοπρόσωπα δικαιοδοτικά ή δικαστικά όργανα,αποφασίζουν αυστηρότερα απο ότι τα πολυπρόσωπα αντίστοιχα όργανα.
Αυτό είναι κατανοητό επαρκώς κάτω απο το πρίσμα του δικαστές και εισαγγελείς σπανίως αντιμετωπίζουν πρόβλημα εσωτερικά με την διοίκηση των δικαστηρίων και την εν γένει πρόοδο και προαγωγή τους, όταν εφαρμόζουν αυξημένα κριτήρια αυστηρότητος,ενώ το ακριβώς αντίθετο συμβαίνει με τις επειεικείς κρίσεις των ιδίων οργάνων.
Αυτό έχει σαν συνέπεια οι προσωρινές κράτησεις να εναποθέτουν στους «ώμους» μονοπρόσωπων οργάνων της δικαστικής και εισαγγελικής εξουσίας , μία κρίση και απόφαση , που άν ανατεθεί σε πολυπρόσωπο όργανο θα διευκολύνει τους στόχους του ΚΠΔ και την προστασία των δικαιωμάτων τόσο του κατηγρουμένου όσο και του πολιτικώς ενάγοντος (άν υπάρχει).
Απο νομοτεχνικής απόψεως
Η υπέρβαση του προβλήματος θα μπορούσε να επιτευχθεί ευχερώς άν στα υπό εξέταση και ανανόρφωση άρθρα του ΚΠΔ προβλεφθεί η κρίση και απόφαση περί της προσωρινής κρατήσεως , να ανήκει σην αρμοδιότητά ενός τριμελούς δικαστικού συμβουλίου , όπου με την παρουσία του εισαγγελέως,του κατηγορουμένου και του συνηγόρου του ,εξετάζονται τα ζητήματα που έχουν σχέση με το προς απόφανση ζήτημα , όχι της βαρύτητας της πράξεως, αλλά κυρίως των άλλων παραγόντων που αφορούν την προσωρινή κράτηση και τους περιοριστικούς όρους δηλαδή πιθανότητά φυγής ,τέλεσης νέων αδικημάτων κ.λ.π.
Γιώργος Γεωργακάς
Δικηγόρος
Αν σοβαρα επιθυμειτε να μπει μια ταξη στο θεμα των προφυλακίσεων, να σταματήσει η ευθυνοφοβια των Δικαστών και να αποσυμφορηθούν οι φυλακές, αρκεί να ορίσετε απλά και ξεκάθαρα:
1. Προσωρινή κρατηση μονο για κατηγορούμενους για κακουργήματα, που από τον Π.Κ. προβλέπουν ποινή κάθειρξης άνω των 15 ετών ή 10 ετών καθ΄υποτροπή (δηλ. που έχουν ξανακαταδικαστεί έστω και πρωτόδικα για το ίδιο ή παρεμφερές αδίκημα).
2. Με την επιβολή του μέτρου της προσωρινής κρατησης να προσδιορίζεται και η ημερομηνία της δίκης η οποία δεν θα μπορεί σε καμιά περίπτωση να δεπερνά τους 4 μήνες από τη μέρα επιβολής του μέτρου.
3. Ως επακόλουθο του παραπάνω ανώτατο χρονικό διάστημα προσωρινής κρατησης: 4 μήνες.
4. Σε περίπτωση αναβολής της δίκης για οποιονδηποτε λόγο αυτή θα προσδιορίζεται εντός 15 ημερών, χρονικό διάστημα κατά το οποίο θα μπορεί να παρατείνεται η κράτηση.
Η επίληση φόρτου των δικαστηρίων δεν μπορεί να αποτελεί άλλοθι για τη στέρηση της ελευθερίας κατηγορουμένων, πολύ δε περισσότερο που αυτοί θεωρούνται αθώοι μέχρι της καταδίκης τους. Αν ο χρονος ή τα πινάκια δεν επαρκούν να αυξηθούν οι ημερομηνίες συνδριάσεων των κακουργοδικείων (μικτων ορκοτών ή τριμελων εφετειων) ή και σε έσχατη αναγκη να αναβάλονται δίκες ήσσονος σημασίας ή ακόμα και υποθέσεις πολιτικών δικαστηρίων. Η απονομή δικαιοσύνης σε βαρειές κακουργηματικές πράξεις πρεπει να ειναι ά μ ε σ η.
ΚΥΡΙΟΙ ,
ΝΑ ΣΑΣ ΠΩ ΕΓΩ ΕΝΑ ΜΕΤΡΟ ΝΑ ΕΦΑΡΜΟΣΕΤΕ :
ΒΓΑΛΤΕ ΕΞΩ ΤΟΥΣ ΜΙΚΡΟΑΠΑΤΕΩΝΕΣ ΚΑΙ ΤΑ ΚΛΕΦΤΡΟΝΙΑ ΚΑΙ ΒΑΛΤΕ ΜΕΣΑ ΤΑ GOLDEN BOYS ΠΟΥ ΕΦΑΓΑΝ ΤΟ ΧΡΗΜΑ ΤΟΥ ΚΟΣΜΑΚΗ ΚΑΙ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ. ΟΛΑ ΤΑ ΑΛΛΑ ΕΙΝΑΙ ΦΡΟΥ ΦΡΟΥ ΚΑΙ ΑΡΩΜΑΤΑ….
ΒΑΛΤΕ ΑΠΟ ΕΝΑΝ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑ ΣΤΗΝ ΕΡΤ ,ΣΤΟ ΙΚΑ , ΣΤΑ ΜΕΓΑΛΑ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ , ΣΤΙΣ ΔΕΚΟ , ΣΤΑ ΤΑΜΕΙΑ ΚΑΙ ΒΡΕΙΤΕ ΠΟΥ ΠΗΓΕ ΤΟ ΧΡΗΜΑ ΠΟΥ ΕΦΑΓΑΝ.
ΚΑΙ ΟΣΟΥΣ ΠΙΑΣΕΤΕ ΡΙΞΤΕ ΤΟΥΣ ΙΣΟΒΙΑ ΓΙΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΙΣΜΟ…
ΠΡΟΤΟΥ ΠΡΟΒΕΙΤΕ ΣΕ ΜΕΙΩΣΗ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ , ΣΕ ΑΥΞΗΣΗ ΤΩΝ ΟΡΙΩΝ ΗΛΙΚΙΑΣ ΚΑΙ ΣΕ ΝΕΟΥΣ ΦΟΡΟΥΣ ΣΤΑ ΚΑΥΣΙΜΑ ΚΑΙ ΣΤΑ ΤΣΙΓΑΡΑ ΟΠΩΣ ΑΚΟΥΓΕΤΑΙ ,ΚΑΝΤΕ ΤΑ ΕΞΗΣ :
ΝΑ ΜΕΙΩΣΕΤΕ ΚΑΤΑ 30-35 % ΤΙΣ ΒΟΥΛΕΥΤΙΚΕΣ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΙΣ ( ΓΙΑ ΝΑ ΔΩΣΕΤΕ ΠΡΩΤΑ ΕΣΕΙΣ ΣΤΟ ΛΑΟ ΤΟ ΚΑΛΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ) , ΝΑ ΑΡΕΤΕ ΤΗΝ ΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΑΣΥΛΙΑ ΚΑΙ ΝΑ ΚΑΤΑΡΓΗΣΕΤΕ ΤΟ ΣΤΑΥΡΟ ΣΤΟΥΣ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ ΓΙΑ ΝΑ ΤΕΛΕΙΩΣΟΥΝ ΤΑ ΡΟΥΣΦΕΤΙΑ.
ΑΝ ΝΟΜΙΖΕΤΕ ΟΤΙ Ο ΛΑΟΣ ΣΑΣ ΨΗΦΙΣΕ ΓΙΑΤΙ ΕΧΕΤΕ ΤΟ ΜΑΓΙΚΟ ΡΑΒΔΑΚΙ ΚΑΙ ΘΑ ΒΡΕΙΤΕ ΤΟ ΧΡΗΜΑ ΕΙΣΤΕ ΓΕΛΑΣΜΕΝΟΙ …
ΣΑΣ ΨΗΦΙΣΑΜΕ ΓΙΑ ΝΑ ΦΕΡΕΤΕ ΤΗΝ ΚΑΘΑΡΣΗ , ΓΙΑ ΝΑ ΒΑΛΕΤΕ ΣΤΗ ΦΥΛΑΚΗ ΑΥΤΟΥΣ ΠΟΥ ΕΚΛΕΨΑΝ ΤΑ ΤΑΜΕΙΑ , ΓΙΑ ΝΑ ΦΕΡΕΤΕ ΣΕ ΟΛΟΥΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΕΞΑΙΡΟΥΝΤΑΙ ΟΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟΙ.
ΜΕ ΕΚΤΙΜΗΣΗ
ΑΠΟΣΤΟΛΟΠΟΥΛΟΣ ΣΠΥΡΟΣ
ΕΑΝ ΚΑΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ ΥΠΟΠΤΟΣ ΓΙΑ ΤΕΛΕΣΗ ΚΑΚΟΥΡΓΗΜΑΤΟΣ ΠΡΕΠΕΙ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΓΝΩΜΗ ΜΟΥ,ΕΑΝ ΕΙΝΑΙ ΣΦΟΔΡΑ ΠΙΘΑΝΟ ΟΤΙ ΤΕΛΕΣΕ ΤΟ ΕΓΚΛΗΜΑ,ΝΑ ΥΠΑΡΧΕΙ ΑΥΤΗ Η ΔΙΑΤΑΞΗ ΤΗΣ ΠΡΟΦΥΛΑΚΙΣΗΣ,Ή ΤΗΣ ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗΣ ΕΞΟΔΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΧΩΡΑ Ή ΤΗΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΕΓΓΥΗΣΗΣ.ΣΤΑ ΠΛΗΜΕΛΛΗΜΑΤΑ ΠΙΣΤΕΥΩ ΟΤΙ ΑΡΚΕΙ Η ΧΡΗΜΑΤΙΚΗ ΕΓΓΥΗΣΗ.ΒΕΒΑΙΩΣ ΕΔΩ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΔΙΑΧΩΡΙΣΟΥΜΕ ΤΟ ΕΙΔΟΣ ΤΩΝ ΕΓΚΛΗΜΑΤΩΝ.ΤΑ ΕΓΚΛΗΜΑΤΑ ΕΙΝΑΙ ΤΡΙΩΝ ΕΙΔΩΝ,ΕΓΚΛΗΜΑΤΑ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ,ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΤΙΜΗΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ.ΕΑΝ ΕΧΟΥΜΕ ΕΓΚΛΗΜΑ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ,ΠΟΥ ΠΙΣΤΕΥΩ ΟΤΙ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΤΟ ΠΙΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ ΠΡΕΠΕΙ ΤΑ ΜΕΤΡΑ ΣΩΦΡΟΝΙΣΜΟΥ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΣΚΛΗΡΑ.ΕΓΚΛΗΜΑΤΑ ΜΕ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ,Ή ΜΕ ΠΡΟΣΒΟΛΗ ΤΗΣ ΤΙΜΗΣ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΜΗΝ ΕΧΟΥΜΕ ΠΡΟΦΥΛΑΚΙΣΗ ΑΛΛΑ ΑΠΛΟΥΣ ΠΕΡΙΟΡΙΣΤΙΚΟΥΣ ΟΡΟΥΣ,ΠΑΡΟΧΗ ΕΓΓΥΗΣΗΣ,ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗ ΕΞΟΔΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΧΩΡΑ,ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΕ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΟ ΤΜΗΜΑ.ΕΓΚΛΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΠΡΟΣΒΟΛΗ ΤΗΣ ΓΕΝΕΤΗΣΙΑΣ ΑΞΙΟΠΡΕΠΕΙΑΣ,Ή ΕΓΚΛΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΤΗΝ ΜΑΣΤΡΟΠΕΙΑ ΤΟΝ ΕΞΑΝΑΓΚΑΣΜΟ ΣΕ ΠΟΡΝΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ ΣΕ ΚΙΝΔΥΝΟ ΑΠΟ ΕΞΑΡΤΗΣΙΟΓΟΝΕΣ ΟΥΣΙΕΣ ΠΙΣΤΕΥΩ ΟΤΙ ΑΠΑΙΤΟΥΝ ΣΚΛΗΡΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ.ΤΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΕΓΚΛΗΜΑΤΑ,ΕΠΕΙΔΗ ΤΟ ΧΡΗΜΑ ΕΙΝΑΙ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΤΟ ΕΙΔΟΣ ΔΕΝ ΝΟΜΙΖΩ ΟΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΜΠΕΡΙΕΧΟΥΝ ΣΚΛΗΡΕΣ ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ.ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗ ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ,Ο ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ ΤΟΥ ΑΤΟΜΟΥ Η ΠΡΟΣΒΟΛΗ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΚΑΙ Ο ΣΕΒΑΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΑΞΙΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ,ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΠΟΤΕΛΟΥΝ ΠΥΞΙΔΑ ΚΑΘΕ ΝΟΜΟΘΕΤΗΜΑΤΟΣ.ΠΙΣΤΕΥΩ ΟΤΙ ΜΕ ΤΙΣ ΜΕΓΑΛΕΣ ΜΟΥ ΓΝΩΣΕΙΣ ΠΟΥ ΘΑ ΑΝΑΚΟΙΝΩΝΩ ΝΑ ΒΟΗΘΗΣΩ ΚΑΙ ΝΑ ΕΙΜΑΙ ΧΡΗΣΙΜΟΣ ΩΣΤΕ Η ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΜΑΣ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΠΙΟ ΔΙΚΑΙΗ ΠΙΟ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΚΑΙ ΠΙΟ ΟΜΟΡΦΗ.Ο ΚΟΣΜΟΣ ΜΑΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΜΠΕΡΙΕΧΕΙ ΤΙΣ ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΤΟΥ ΣΕΒΑΣΜΟΥ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΟΥ ΣΕΒΑΣΜΟΥ ΤΗΣ ΙΔΙΩΤΙΚΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΕΒΑΣΜΟΥ ΤΩΝ ΑΤΟΜΙΚΩΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΩΝ.Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΚΑΙ Ο ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΠΑΤΡΙΩΤΗΣ ΜΟΥ,ΕΥΧΟΜΑΙ ΜΑ ΝΕ ΑΚΟΥΝ ΚΑΙ ΝΑ ΜΕ ΚΑΛΟΥΝ ΣΕ ΚΑΘΕ ΔΡΑΣΗ ΠΟΥ ΚΑΝΟΥΝ ΓΙΑ ΤΟ ΚΑΛΟ ΤΟΥ ΤΟΠΟΥ.ΣΑΣ ΑΓΑΠΩ ΟΛΟΥΣ.
Κύριε Υπουργέ
πιστεύεται οτι θα λειτουργήσουν αυτοί οι νόμοι γιατί εγώ δεν το πιστεύω από προσωπίκη πείρα.Υπάρχει ένας άνθρωπος ο οποίος είναι προσωρινά κρατούμενος από τις 10-12-2008 διότι ο κ.ανακριτής άσκησε όλη την αυστηρότητά του.Παρ’όλα αυτά έχει κάνει τρείς αιτήσεις αντικατάστασης όρων που η κάθεμιά κάνει να χρεωθεί και να συζητηθεί περίπου δύο μήνες.Και τα τρία βουλεύματα είναι αρνητικά στο τέλος παρά τη θετική εισήγηση του εισαγγελέα για αποφυλάκιση με περιοριστικούς όρους και τις τρεις φορές.Το θέμα δεν είναι αυτό αλλά το πως και το γιατί.Οι υπόλοιποι 4 κατηγορούμενοι(στην ίδια υπόθεση με τις ίδιες κατηγορίες) αποφυλακίστηκαν στο 6μηνο με περιοριστικούς όρους.Ο ένας,συζυγός μου,συνεχίζει μέχρι σήμερα να κρατείτε.
Πείτε μου τώρα ένας άνθρωπος που έχει γνωστή διαμονή στη χώρα,δεν έχει κάνει προπαρασκευαστικές ενέργειες για να διευκολύνει τη φυγή του διότι όσες φόρες τον φώναξε ο οικονομικός επιθεωρητής(πρόκειται για οικονομικό «έγκλημα») και ο ανακριτής παρουσιάστηκε αμέσως,κατά το παρελθόν δεν υπήρξε φυγόποινος ή φυγόδικος δεν κρίθηκε ένοχος για απόδραση κρατουμένου,κρίνεται ότι αν αφεθεί ελεύθερος όπως προκύπτει από ειδικά μνημονευόμενα περιστατικά της προηγούμενης ζωής του ή από τα συγκεκριμένα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της πράξης για την οποία κατηγορείται ότι δεν θα διαπράξει και άλλα εγκλήματα(μιλάμε για μια υπόθεση του 1998-2002),υπάρχει μόνιμη εργασία(που η θέση η οποία είχε περιμένει),έχει λευκό ποινικό μητρώο,είναι πατέρας 3 ανήλικων τέκνων,η σύζυγος(εγώ)είναι άνεργη και υπάρχουν σοβαρότατα οικονομικά προβλήματα(δάνεια,υποθήκες,χρέη κτλ)διότι δεν υπάρχουν οικονομικοί πόροι από πουθενά,κρατείται ακόμα αφού μόνο η κατά το νόμο βαρύτητα της πράξης δεν αρκεί για την επιβολή προσωρινής κράτησης?Να σημειωθεί ότι ζητήσαμε εκλιπαρώντας την αντικατάσταση της προσωρινής κράτησης με περιοριστικούς όρους(απαγόρευση εξόδου από τη χώρα, παρουσία στο τμήμα πρωί και βράδυ αν χρειαστεί και εγγύηση)μιλώντας για όλα τα οικογενειακά και οικονομικά προβλήματα που έχουν παρουσιαστεί και δίνοντας όλα τα έγγραφα και απαραίτητα δικαιολογητικά. Δυστυχώς όμως ακόμα και το τελευταίο συμβούλιο για το 12μηνο δεν το δέχτηκε, αποφυλακίζοντας επαναλαμβάνω τους 4 με τις ίδιες κατηγορίες στο 6μηνο και παρατείνοντας τη δική μας κράτηση για άλλους 6 μήνες δηλαδή στο 18μηνο.
Ο λόγος? «Ύποπτος φυγής».
Δύο μέτρα και δύο σταθμά?
Ποιός αποφασίζει και πως,με βάση ποιούς νόμους και ποιά κριτήρια παίρνουν μια απόφαση?Πως λειτουργούν?Μήπως απλά για να δικαιολογήσουν το χρόνο τους και βέβαια το μισθό τους αποφασίζουν χωρίς να διαβάσουν τις δικογραφίες ξαναγράφοντας κάποιες γραμμές που βλέπουν μπροστά τους?Ή μήπως για να μην προσβάλλουν το συνάδελφο δικαστικό με την διαφορετική απόφασή τους?
Πιστεύω ότι έχετε όλη την καλή διάθεση όμως θα πρέπει πραγματικά να γίνουν σοβαρές αλλαγές και διαχωρισμοί στο νόμο για την προσωρινή κράτηση και στον τρόπο που λειτουργούν και αποφασίζουν τα συμβούλια έτσι ώστε να μην γίνονται προφυλακίσεις με το παραμικρό αλλά και να λαμβάνουν σοβαρά υπ’όψην τους τη διαφορετικότητα της κάθε υπόθεσης-περίπτωσης έστω κι αν υπόκειται στο ίδιο νόμο.
Σας εύχομαι καλή επιτυχία στο δύσκολο έργο που αναλάβατε αν και δεν νομίζω ότι θα αλλάξει κάτι.
Αρθρο 282 ΚΠΔ.
Κινείται στην ορθή κατεύθυνση και εκτιμώ ότι εφόσον ρφσρμοστεί σωστά θα επιφέρει και μακροχρόνια συρρίκνωση του πληθυσμού των καταστημάτων κράτησης.
Ερωτηματα:
1. στην παρ. 2 μήπως θα έπρεπε να προστεθεί ο επιμελητής αρωγής ενηλίκων ώστε να δίνετε στους επιμελητές έργο και αναγνώριση, αφού διορίστηκαν ;
Ετσι η παρ. 2 θα έχει ως εξής:» Περιοριστικοί όροι είναι ιδίως η παροχή εγγύησης, η υποχρέωση του κατηγορουμένου να εμφανίζεται κατά διαστήματα στον ανακριτή, σ ε ε π ι μ ε λ η τ ή α ρ ω γ ή ς ε ν η λ ί κ ω ν ή σε άλλη αρχή, η απαγόρευση να μεταβαίνει ή να διαμένει σε ορισμένο τόπο ή στο εξωτερικό, η απαγόρευση να συναναστρέφεται ή να συναντάται με ορισμένα πρόσωπα.»
2.στην παρ 3
(α) μήπως θα έπρπε να προστεθεί μετά τις «προπαρασκευαστικές ενέργειες για να διευκολύνει τη φυγή ή γ ι α ν α τ ε λ έ σ ε ι κ α κ ο ύ ρ γ η μ α ή κατά το παρελθόν υπήρξε φυγόδιοκος….»; Εννοιολογικά ενοχλέι κάπως η προσθήκη αλλά, μήπως κρίνεται αναγκαία ενόψει της αύξησης της οργανωμένης εγκληματικότητας;
(β) δεν είναι σαφής η διαστύπωση που αφορά το ανώτατο όριο 20 ετών στην κάθειρξη.Δηλ. είτε αρκεί να λεχθεί «πρόσκαιρη κάθειρξη 20 ετών – χωρίς ανώτατο όριο – αν αυτός είναι ο στόχος του νομοθέτη ή κάθειτξη πάνω από λ.χ. 15 έτη, αν στόχος του νομθέτη είναι να μην περιλάβει κάθειρξη 5 ετών ή 9 ή 14 ετών, Η διατύπωση δεν κατανείται ευχερώς και στην Εισηγητική έκθεση δεν διευκρινίζεται επαρκώς.
Παρατηρείται το φαινόμενο σε πολλές περιπτώσεις διατάξεις ανακριτών που διατάσσουν την προσωρινη κράτηση κατηγορουμένων να αντιγράφουν απλώς τις προϋποθέσεις που αναφέρονται στο άρθρο 282 Κ.Π.Δ χωρίς καμια περαιτέρω αιτιολογία, γι’ αυτό έχω την γνώμη ότι η προτεινόμενη ρύθμιση – η οποια είναι απολύτως ορθή και επιβεβλημένη- θα πρέπει να περιλάβει στην παρ. 3 του άρθρου 282 τις φράσεις,<> καθως και <>. Με τον τρόπο αυτό ο ανακριτής θα είναι υπόχρεωμένος να αιτιολγεί πλήρως γιατί πρέπει να επιβληθεί προσωρινή κράτηση στον συγκεκριμένο κατηγορούμενο και όχι άλλος περιοριστικός όρος και έτσι θα αποφεύγεται η επιβολή προσωρινής κράτησης με την αναγραφή και μόνον και μάλιστα σωρευτικά των προϋποθέσεων που αναφέρονται στο ανωτέρω άρθρο.
Πολύ ωραία τα λέτε στην εισηγητική έκθεση . Η διάταξη αυτή έγινε έρμαιο της ασυδοσίας κυρίως των δικαστών-δημοσίων υπαλλήλων της αποτυχημένης σχολής δικαστών. Ο καλύτερος νόμος στα χέρια του κράτους των δικαστών-υπαλλήλων θα γίνει μετά την προσωρινή εφαρμογή του έρμαιο και πάλι της δικαστικής ανομίας.Οταν ο Δικαστής δεν σέβεται την ελευθερία και τα δικαιώματα του πολίτη πιστεύεται κ. υπουργέ και κ. συντάκτη της ρύθμισης ότι θα βρουν το δίκιο τους οι πολίτες; Σε λίγο καιρό θα δούμε τις πιο γελοίες αιτιολογίες για προφυλάκιση ανθρώπων και όλα τα συμβούλια θα τις κάνουν δεκτές αρκεί να μην ελεγχθεί ο συνάδελφος δικαστής ο οποίος είναι και .
Νομίζω ότι οι μεταρρυθμίσεις που σχετίζονται με την επιβολή περιοριστικών όρων και την όσο το δυνατόν κατ’ εξαίρεση εφαρμογή της προσωρινής κρατήσεως είναι θεμιτές και συνάδουν με τις συνταγματικές επιταγές της αρχής της αναλογικότητας και της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ωστόσο, δεν πρέπει να μείνουμε εκεί. Απαιτούνται ριζικές τομές στο σύστημα της ποινικής δικαιοσύνης, εν γένει, με σημείο εκκίνησης την αποποινικοποίηση αρκετών πράξεων, που φυσιολογικά θα έπρεπε να ανήκουν στην ύλη του αστικού δικαίου και μόνον, ή που θα έπρεπε να οδηγούν στην επιβολή διοικητικών προστίμων, πάντως ιδιαίτερα αυστηρών. Για όσους ασχολούνται με νομικά και κυρίως για τους δικαστές, εκεί ακριβώς έγκειται το πρόβλημα, ότι δηλαδή τουλάχιστον οι μισές ποινικές υποθέσεις δεν συγκροτούν ύλη γνήσιας εγκληματικότητας. Αποτέλεσμα, δυστυχώς, τα αρμόδια όργανα και οι δικαστικές αρχές, να χάνονται σε όγκους δικογραφιών και να σκέπτονται αμιγώς γραφειοκρατικά. Μην ξεχνάμε, ο Έλληνας την μήνυση την έχει εύκολη ( δικομανείς είμαστε), θέλει παντού και πάντα έναν εισαγγελέα.
Πάραυτα, ο αρμόδιος υπουργός, καλό είναι να επανεξετάσει α) την αρχή της νομιμότητας και σκοπιμότητας, β) τη φύση των διατάξεων της ύλης του ποινικού δικαίου και πως οι τελευταίες θα έπρεπε να αντιμετωπίζουν τα σχετικά με την ύλη τους θέματα, γ) τις συνέπειες του νόμου, σε περίπτωση πλήρωσης των όρων του. Ως προς το γ) να μην παροράται ότι το σωφρονιστικό σύστημα οφείλει να διέπεται από το προνοιϊκό πρότυπο, ήτοι η κάθειρξη να αφορά κυρίως σε εγκληματικές πράξεις κατά της ζωής και άλλες κακουργηματικές πράξεις, υπό τον όρο ότι δεν υπάρχουν άλλα μέσα καταλληλότερα να αποτρέψουν το δράστη από την τέλεση διάπραξης νέων εγκλημάτων. Το θέμα της επανένταξης είναι πολύπλοκο, χρειάζεται όμως να δίδεται η ευκαιρία, υπό όρους, της πλήρους και εκ νέου συμμετοχής στην κοινωνική και οικονομική ζωή του τόπου μας. Διαφορετικά, οι φυλακές θα ασφυκτιούν από αλλοδαπούς και χρήστες ναρκωτικών. Και επιτέλους, κάποια αδικήματα μπορεί να τα προλάβει το ίδιο το κράτος, όταν δεν «ανοίγει παράθυρα» παρανομίας εκ των προτέρων, λόγω «αμφιβόλου» αξίας νόμων, που καταπατώνται με ιδιαίτερη ευκολία.
Για δείτε ένα παράδειγμα : Ήθελε υποτεθεί ότι το κράτος Α στοχεύει στην καταπολέμηση της παραοικονομίας΄των εκπαιδευτικών. Το ίδιο το κράτος, όμως, συνδέει την «ιδιαίτερη εκπαίδευση» με το σύστημα εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, επειδή δεν προωθεί την εκπαίδευση μέσω των σχολείων.
Εδώ ποίος ευθύνεται; Ο πολίτης που δεν καταγγέλλει; Ο εκπαιδευτικός που παρανομεί ; Ή το κράτος που έχει απωλέσει τον κοινωνικό του χαρακτήρα ;
Άλλο παράδειγμα : Μιλάμε για φοροδιαφυγή και παραπονούμεθα για υψηλούς φόρους. Στη Σουηδία γιατί κανείς δεν παραπονείται για την πραγματικά δυσβάσταχτη φορολόγηση; Διότι εκεί το κράτος παρέχει. Δεν μπορείς, λοιπόν, εύκολα, να απαιτείς από τον πολίτη, όταν δεν προσφέρεις στον πολίτη. Το ίδιο ισχύει και για τους νόμους. Αν δεν ζω σε κοινωνικό κράτος, με παροχές για όλους και δημόσια αγαθά υψηλής ποιότητας, τότε δεν μου είναι ευκολότερο να παρανομήσω ;
Μήπως ο νομικός πολιτισμός χρήζει ριζικής αλλαγής; Μιας στροφής του νόμου από το κράτος στον πολίτη;
Το πρόβλημα συμφόρεσης των φυλακών δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται με μαζική αποφυλάκιση έστω και προσωρινά κρατούμενων. Αυτό δεν σημαίνει ότι αυτό που κάνετε είναι λάθος. Μπορεί να είναι απόλυτα σωστό, όχι όμως ως μέτρο «αποσυμφόρεσης των φυλακών».
ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΕΙΝΑΙ Η ΜΕΓΑΛΗ ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΣΗ ΣΤΗΝ ΑΠΟΝΟΜΗ ΤΗΣ ΠΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙ DE FACTO ΑΝΟΜΙΑ. Δηλαδή οι νόμοι δεν εφαρμόζονται λόγω μεγάλω καθυστερήσεων.
Αυτό είναι ακόμη εντονότερο στα αστικά δικαστήρια έχοντας άμεση συνέπεια τη δυσλειτουργία της αγοράς που κοστίζει σε ανταγωνιστικότητα της χώρας. Υπάρχει και στα ποινικά για όσα εγκλήματα διώκονται κατ’ έγκληση.
Η ΔΡΑΣΤΙΚΗ μείωση του χρόνου από την υποβολή της αγωγής μέχρι την εφαρμογή της τελεσίδικης απόφασης θα βελτιώσει σημαντικά το κλίμα ανομίας που είναι διάχυτο στην ελληνική κοινωνία, ειδικά στη μεγάλη πλειοψηφία ευνομούμενων πολιτών, ενώ από την άλλη δεν έχει κανένα πολιτικό κόστος. Προϋποθέτει επιχειρησιακό σχέδιο και ικανότητες διοίκησης που αξίζει να επενδύσετε.